Je kind WERKWIJZE EN BELEIDSPLAN op de Casa
Kijk alleen maar naar kinderen en ze vertellen je wie ze zijn en wat ze nodig hebben Maria Montessori
Inhoud 1. Algemeen 4 2. Doelstelling 6 3. Dagindeling 7 4. Praktische tips 8 5. Medicijnverstrekking en allergieën 8 6. Slapen 9 7. Hoe gaan wij met elkaar om 9 8. Spelen 12 9. Ouderparticipatie 13 10. Achterwacht 14 11. Klachtenprocedure 14 12. Inspiratiebronnen 15 13. Adressen 15 3
1. Algemeen De Casa is een kinderdagverblijf dat ruimte biedt aan 5 tot 6 kinderen per dag in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. In deze kleine groep van verschillende leeftijden leert je kind samen spelen, voor zichzelf opkomen en zich inleven in een ander. Net als in een gezin eigenlijk. Door de kleinschalige opzet is er veel persoonlijke aandacht en ruimte voor knutselen, vilten, zingen, voorlezen, broodjes bakken en op stap gaan met de bolderwagen. Casa dei Bambini is in 1995 opgericht door Tamara de Groot en nu werkt zij samen met Karin Boodt. Beiden zijn als leidster op verschillende dagen aanwezig. Ons beleid is verwerkt in de onderstaande punten en bepaalt hoe wij werken. Het is een leidraad, onderhevig aan nieuwe inzichten. Van kinderen, ouders en dagelijkse situaties leren we elke keer weer. Ook door nieuwe inzichten in de pedagogische sfeer, cursussen e.d. kan het beleid beïnvloedt worden. Openingstijden De openingstijden zijn van maandag t/m vrijdag van 08.00 uur tot 18.00 uur. Vakanties In de zomer is de Casa vier weken gesloten. Deze vakantieperiode zal samenvallen met de basisschoolvakantie in de regio. Ook met Kerst en Nieuwjaar is de Casa twee weken dicht, evenals op de algemeen erkende feestdagen. Voeding en luiers Voeding is bij de prijs inbegrepen. Flesvoeding en aangepaste voeding bij bijvoorbeeld allergie moeten door de ouders zelf worden meegegeven. We gebruiken eco-luiers die bij de prijs zijn inbegrepen. Bij verjaardagen zien wij graag suikervrije of suikerarme traktaties. 4
Verzekering Tijdens de uren dat het kind in het dagverblijf aanwezig is en tijdens uitstapjes en wandeltochten is het kind verzekerd. Tarief Het tarief per 1 januari 2013 is 6,57 per uur. Er worden vaste maandbedragen berekend op basis van het aantal uren dat een kind op de Casa verblijft. De Casa biedt opvang per ochtend of per hele dag. De contracturen voor een ochtend lopen van 8.00 tot 13.00 uur (5 uren). Het vaste maandbedrag per ochtend is 131,40. De contracturen voor een hele dag lopen van 8.00 tot 18.00 uur (10 uren). Het vaste maandbedrag per dag is 262,80. Het maandbedrag wordt 12 maal per jaar gefactureerd. U betaalt dus voor 48 weken maar dan verspreid over 12 maanden. Rekeningen gaan per maand vooruit en dienen binnen 30 dagen betaald te zijn o.v.v. het desbetreffende factuurnummer. Als uw kind ziek is of wegens vakantie niet komt, betaalt u de contracturen door. Ook de algemeen erkende feestdagen en de kerstvakantie betaalt u door. Wanneer het dagverblijf gesloten is in de zomervakantie betaalt u niet door. Wenperiode Voordat een kind geplaatst wordt zal er in overleg met de ouders een aantal keer gewend worden in de Casa. Beëindiging De dag dat het kind 4 jaar is geworden betekent tevens het einde van de plaatsing. Als een kind om andere redenen dan het bereiken van de 4-jarige leeftijd het kinderdagverblijf verlaat, geldt een wederzijdse opzegtermijn van 2 maanden, gerekend vanaf de eerste van de maand. 5
2. Doelstelling Casa dei Bambini wil opvang bieden aan kinderen in de leeftijd van ca. 4 maanden tot 4 jaar. Als aanvulling op de leefwereld van jonge kinderen en om ouders/verzorgers de mogelijkheid te geven te werken en/of te studeren. Elk kind is uniek. Als opvoeders willen we zorgen dat een kind zich op zijn eigen wijze mag ontwikkelen en ontplooien. Om vertrouwen op te bouwen in de wereld om zich heen is het voor het kind belangrijk dat het met liefde en warmte wordt omhuld. Een kinderdagverblijf kan naast het gezin een aanvullende rol spelen. Wij zien ons als leidsters in dit verband als medeopvoeders. Elke dag schrijven wij in het overdrachtschriftje hoe wij het kind die dag meegemaakt hebben. Voor ons is het leuk, maar vooral heel nuttig om terug te lezen wat ouders schrijven over hoe het thuis gaat. Het schriftje is dan ook een belangrijk onderdeel van de samenwerking. 6
3. Dagindeling We vinden het belangrijk dat de kinderen ruimte en tijd krijgen om vooral genoeg te kunnen spelen, zodat ze hun eigen mogelijkheden en grenzen leren kennen. Ondanks het vrije spel is een dagindeling belangrijk voor het jonge kind. Besef van tijd heeft het nog niet en daarom geeft een dagritme houvast. Ons dagritme is: ca. 9.00 uur vrij spel of gezamenlijke activiteit / op pad met de bolderwagen ca. 10.00 uur fruit en drinken / spel of activiteit / op pad met de bolderwagen ca. 11.30 uur lunch, aansluitend tandenpoetsen, boekjes lezen ca. 13.00 uur middagslaap ca. 15.00 uur koek / rijstwafel en drinken / spelen ca. 17.00 uur eerste kinderen worden gehaald 17.45 uur uiterste ophaaltijd Brengen en halen De kinderen worden gebracht tussen 8.00 en 9.00 uur. Onder het genot van een kopje koffie kunnen ouders op hun gemak het kind overdragen en afscheid nemen. We verwachten dat iedereen voor 9.00 uur binnen is en om 9.00 uur afscheid genomen heeft, zodat er rust in de Casa is om te gaan spelen. Als een kind niet komt of later komt, willen we dat graag voor 9.00 uur weten. Als een kind eenmaal is afgemeld kan het voorkomen dat de plaats eenmalig wordt opgevuld door een ander kind. Het is dan niet mogelijk alsnog aanspraak te maken op de oorspronkelijke plaats. Vanaf 17.00 uur kunnen de kinderen weer opgehaald worden. De uiterste ophaaltijd is om 17.45 uur. Dan is er nog net tijd voor de overdracht van het kind, want om 18.00 uur sluit de deur. 7
4. Praktische tips Zoals al vermeld geeft u uw kind alleen flesvoeding en/of aangepaste voeding mee. De rest is aanwezig. De schoenen gaan meestal in de kast bij binnenkomst. Slofjes zijn dan wel zo prettig, vooral in de herfst en winter. Denk bij guur weer ook aan mutsen, sjaals en wanten. In de zomer is een petje nodig. Zonnebrandcreme is in de Casa aanwezig. Het is fijn als de kinderen reeds ingesmeerd gebracht worden, gedurende de dag smeren de leidsters bij. Geef altijd een extra setje kleding mee. In noodgevallen heeft de Casa ook wat achter de hand. Vergeet geen dierbare knuffels, speentjes en eventueel een eigen slaapzak. Ieder kind heeft een eigen opbergmandje waar deze spullen in terecht kunnen. 5. Medicijnverstrekking en allergieën Sommige kinderen kunnen niet tegen bijvoorbeeld koemelk, gluten of kiwi. Als er allergieën bekend zijn moeten die schriftelijk vermeld worden bij de aanmelding. Ook veranderingen in het dieet moeten schriftelijk worden aangegeven. Ouders en leidsters zorgen in goed overleg voor de juiste samenstelling van de voeding. Wanneer kinderen in de Casa medicijnen moeten gebruiken, wordt er van de ouders verwacht dat ze een medicijn-verklaring invullen. Deze is bij de leidsters verkrijgbaar. 8
6. Slapen Slaap is een belangrijke factor in het welzijn van ieder mens. Baby s hebben de meeste slaap nodig en gaan naar bed als ze moe zijn. Voor de anderen is het bedtijd na de lunch en het tandenpoetsen. Ook voor de kinderen die s middags niet meer slapen staat er een bedje klaar om even op uit te rusten. De slaapkamer heeft drie hoge ledikanten en twee lage bedjes. Kinderen hebben zoveel mogelijk hun eigen bed. Ze liggen onder een wollen deken in een katoenen dekbedhoes. Wol heeft als natuurvezel verwarmende kwaliteit, maar laat ook goed ademen. Op warme zomerdagen is een slaapzak en/of lakentje natuurlijk voldoende. Ieder kind mag zijn knuffel en/of speen mee naar bed. Het slaapritueel thuis is een belangrijk uitgangspunt voor het slaapritueel in de Casa. Een vast ritueel met een liedje of verhaaltje helpt de kinderen tot rust te komen. Zodat ze na de middagslaap met hernieuwde energie het spel kunnen hervatten. De Casa stimuleert kinderen om spenen en knuffels voor bedtijd te bewaren of anders alleen bij hoge nood te gebruiken. 7. Hoe gaan wij met elkaar om Hoe biedt de Casa emotionele veiligheid? De Casaleidsters hebben ieder kind afzonderlijk in het oog. De kinderen mogen hun emoties vrijelijk uiten en worden daarin gerespecteerd. Wanneer een kind moet huilen, bijvoorbeeld bij het afscheid nemen, wordt het door de leidster getroost. Zijn verdriet wordt niet gesust, maar verwoord en mag er helemaal zijn. Hierin wordt het kind door de leidster gesteund. Wanneer een kind aangeeft niet getroost te willen worden wordt het niet tegen zijn zin op schoot getrokken, maar zoekt de leidster naar andere wegen. Zij blijft in een dergelijk geval wel in contact met het kind. In conflictsituaties wordt er door de leidsters bemiddeld daar waar nodig. De leidster observeert eerst of haar hulp wel nodig c.q. wenselijk is. Kinderen die gelijkwaardig kunnen strijden, behoeven weinig hulp en krijgen de kans het met elkaar op te lossen. Wanneer de leidster hulp biedt doet zij dit aan de hand van de Gordon methode, 9
d.w.z. door inlevend te luisteren en samen met de kinderen naar mogelijke oplossingen te zoeken. Wanneer er een conflict tussen een kind en een leidster ontstaat, probeert de leidster ervoor te zorgen dat het kind begrijpt waar het om gaat en dat het ook weer goed gemaakt wordt. De leidster houdt in het oog dat het in een dergelijk conflictsituatie gaat om het gedrag van het kind en niet om de persoon. Sociale competenties In de Casa doen zich constant situaties voor waarin de kinderen de omgang met elkaar kunnen oefenen. De leidster leeft voor en heeft een observerende rol. Daar waar nodig stuurt ze de kinderen bij. Een regeltje binnen de Casa is bijvoorbeeld dat je speelgoed niet uit iemands handen trekt, maar er om vraagt. Ook kinderen die nog niet kunnen praten wordt dit voorgeleefd. De leidster kan voor het betreffende kind de vraag verwoorden. De verticale opbouw van de groep zorgt ervoor dat kinderen voor een kleiner kind kunnen zorgen. De baby s worden vaak echt verwend door de oudere kinderen. Er wordt spontaan geknuffeld en speeltjes worden aangedragen. Eigenlijk is een dagje spelen in de Casa met andere kinderen één grote sociale oefening. Speelgoed delen, op je beurt wachten, inleven in een ander, voor jezelf opkomen, ruzie maken en het weer goed maken, niet je zin krijgen, je directe behoefte even moeten uitstellen, nieuwe vriendschappen sluiten en afscheid nemen van vriendjes. Persoonlijke competentie Ieder kind is uniek. Sommigen leren snel, anderen wat langzamer. Wij vinden het belangrijk dat ieder kind zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo mag ontwikkelen. Wij stimuleren een kind niet in een bepaalde richting, maar zorgen wel voor een geschikte en veilige omgeving om zichzelf te ontwikkelen. Voor de ontwikkeling van de motoriek is het goed om het kind te laten doen wat het zelf kan en niet te forceren. In de speeltuin helpen wij de kinderen daarom ook niet op de speeltoestellen. Hoe groot is dan de vreugde, wanneer ze het helemaal zelf en vanuit hun eigen initiatiefkracht hebben veroverd! 10
In praktische zin kan de zelfstandigheid van kinderen gestimuleerd worden door hen verantwoordelijkheid te laten nemen voor datgene wat ze zelf kunnen en hen steeds nieuwe praktische vaardigheden te laten oefenen. Bijvoorbeeld door je beker naar de keuken te dragen of zelf je schoenen en jas aan te doen. Door het stimuleren van de zelfredzaamheid groeit niet alleen het aantal praktische vaardigheden, maar vooral ook het zelfvertrouwen. De Casaleidsters houden in het oog of kinderen zich evenwichtig ontwikkelen. Daarover hebben zij onderling contact in de maandelijkse vergaderingen. Wanneer er twijfels zijn worden deze besproken met de ouders in een oudergesprek. Overdracht van normen en waarden In de Casa gaan wij respectvol met elkaar om. Leidsters leven dit voor en bewaken sociale processen. Alsjeblieft en dankjewel zeggen zijn ingesleten gewoontes geworden. Er wordt veel aandacht besteed aan praten met elkaar. Omgangsvormen komen zo spelenderwijs ter sprake. Handen wassen na toiletgang, op je beurt wachten om een boterham te pakken; dat zijn allemaal gewoonten die de leidsters voorleven en van de kinderen vragen. Dit zijn de alledaagse normen en waarden, maar misschien wel nog belangrijker is het gevoel van geborgenheid en warmte dat wij de kinderen willen geven: Je mag er zijn zoals je bent. Binnen de veiligheid van de kleine groep kan een kind ervaren dat de belevingswereld van mensen kan verschillen. Juist kleine ruzies en confrontaties onderling leveren de kinderen grote leermomenten op. De leidster geeft zoveel mogelijk op een open en duidelijke manier te kennen wanneer iets niet bevalt, zowel aan ouders als kinderen. Door dit te doen vanuit een innerlijke rust, zonder verwijt, oordeel of beschuldiging, leeft ze de kinderen voor hoe ze met belangenverschillen om kunnen gaan zonder een ander te kwetsen. 11
8. Spelen Kinderen mogen in de Casa hun eigen belangstelling volgen. Zij inspireren elkaar in het spel. Door te spelen leert een kind veel. De mogelijkheden en beperkingen van zijn eigen lichaam. Maar ook die van bepaalde materialen leert een kind al spelenderwijs ontdekken. De achterliggende gedachte bij het spelen in de Casa komt van Maria Montessori: Help mij het zelf te doen`. Het speel- en spelmateriaal dat aanwezig is in de Casa is veelal van hout en straalt eenvoud uit, zodat de fantasie en creativiteit van de kinderen volop kan bloeien. Bij zelf doen hoort ook zelf fouten maken. Van fouten kun je leren. Soms gaat dat letterlijk met vallen en opstaan. De Casa is ingericht met het oog op de veiligheid van spelende kinderen, maar er moet ook weleens een kus op een blauwe plek uitgedeeld worden. Kinderen bewegen veel en daar is ook ruimte voor. Buiten is een zandbak en een pleintje om te fietsen en te rennen. Met de bolderwagen gaan we er regelmatig op uit naar de speeltuin in de buurt. Daar kan gerend en geklommen worden. Creativiteit Kinderen zijn heel creatief en vinden het leuk om te ontdekken wat er kan met verschillende materialen. De Casa probeert dat te stimuleren door met zoveel mogelijk inspirerende materialen te werken en mooie dingen te maken. Wanneer er een gezamenlijke activiteit is georganiseerd wordt iedereen daarvoor uitgedaagd, maar nooit gedwongen. Kinderen die geen behoefte hebben aan plakof schilderactiviteiten of aan buitenspelen worden daarin gerespecteerd. Bij tekenen, schilderen en plakken wordt er zoveel mogelijk vrij gewerkt. De kinderen zijn meestal vooral geïnteresseerd in het proces en niet zozeer in het eindresultaat. Het roeren met verf, klodderen met lijm en ervaren hoe kleuren in elkaar kunnen overlopen of hoe kleuren mengen is waar ze van leren. Sommige kinderen peuteren bijvoorbeeld net opgeplakte figuurtjes weer van hun papier en dat laten we dan zo. Dus vooral het mogen ontdekken van de mogelijkheden en beperkingen 12
van de materialen staan bij ons centraal. Dat betekent in de praktijk dat ouders een periode lang werkstukken mee naar huis krijgen die veel op elkaar lijken. Een mooi moment is wanneer een kind op een goede dag na veel experimenteren opeens een voorstelling ontdekt in zijn eigen tekening of plakwerk. Naast het vrije knutselen wordt er ook wel geknutseld rond een bepaald thema. De seizoenen en feesten spelen hierin een grote rol. Pompoentjes versieren, pepernoten bakken of Vader- en Moederdagcadeautjes maken bijvoorbeeld. Hierbij bepaalt de leidster voor het grootste deel hoe het eindresultaat eruit zal zien, maar weer geldt: een kind dat niet mee wil doen hoeft niet. In de zomer zijn de kinderen vaak meer geïnteresseerd in het buitenspelen. 9. Ouderparticipatie De Casa organiseert een keer per jaar een ouderavond op sociocratische wijze. Incidenteel organiseren wij ook een communicatiecursus (Gordon) of kinder-ehbo cursus. Er is een oudercommissie van betrokken ouders die twee keer per jaar overleggen met de leiding. Ouders kunnen bij hen hun wensen en vragen inbrengen. Maar wij houden van een directe communicatie en er is een kort lijntje tussen ouders en leidsters. 13
10. Achterwacht De achterwachtregeling van de Casa is bedoeld om in geval van ernstige calamiteiten hulp van buitenaf te kunnen inschakelen. In geval van een huisarts- of ziekenhuisbezoek wordt natuurlijk altijd eerst de betreffende ouder(s) gebeld. De achterwacht kan fungeren als chauffeur, de leidster blijft dan in de Casa met de andere kinderen. De Casa-achterwachten zijn: Dirk de Vries, Boerhaavelaan 19 (vlak naast de Casa) en Rob Wiegmans, Boerhaavelaan 36 (tegenover de Casa). Van hun beiden heeft de Casa een bewijs van goed gedrag in de Casa-map. 11. Klachtenprocedure Bent u niet tevreden of heeft u een klacht, breng dan de leidster hiervan op de hoogte. Kleine irritaties kunnen soms onnodig groot worden als er geen ruimte is om ze uit te spreken. Tijdens het brengen en halen van uw kind is er een luisterend oor. Maar soms lukt dat niet, en kan er met de leidster een belafspraak gemaakt worden. De Casaleidsters gaan er vanuit dat er genoeg ruimte, openheid en respect is om tot een goede oplossing te komen. Bij geen bevredigend gehoor is de leidster van de andere dagen aanspreekpunt. De leidsters overleggen bij een klacht met elkaar wat de beste aanpak is in het belang van alle betrokkenen. Bent u het niet eens met de oplossing die door de leidsters is bedacht dan kunt u zich richten tot de klachtencommissie van de Stichting Klachtencommissie Kinderopvang (de S.K.K.) waar de Casa bij aangesloten is. Bij vragen over het indienen van klachten kunt u een folder van de S.S.K. bij de leidsters opvragen. 14
12. Inspiratiebronnen Bij ons werk in de Casa laten wij ons inspireren door de volgende mensen: Rebeca en Mauricio Wild Pestalozzi Maria Montessori Rudolf Steiner Janusz Korzak Emmi Pikler Thomas Gordon 13. Adressen Casa dei Bambini Boerhaavelaan 19a 1401 VS Bussum 035-692 16 88 Tamara de Groot Boerhaavelaan 19 1401 VS Bussum 035-691 91 61 Karin Boodt De Dennen 182 1402 KM Bussum 035-691 83 47 Miriam Niemann, administratie miriam@zippa.nl 15
Je kind op de Casa WERKWIJZE EN BELEIDSPLAN Boerhaavelaan 19a, 1401 VS Bussum Telefoon 035-692 16 88 E-mail casakinderopvang@gmail.com www.casakinderopvang.nl