Tele-ARENA (Telefonisch Aangenaam Refereren En Netwerken AMPHI) Tele-ARENA 4 Surveillance op de GGD Voorbeeld: HP Zone Dashboard Alma Tostmann, epidemioloog AMPHI Gastspreker: Sandra van Dam, GGD HvB
Welkom bij Tele-ARENA 2016_4 Tele-ARENA = telefonische nascholing infectieziekten en onderzoek bij en voor GGD-en in AMPHI regio. Teleconferentie: Inbellen om: 11:55u Inbelnummer: 070-3043301 Wachtwoord: 37471404 Start: telefoon op luisterstand (kan op het toestel, of door intoetsen 16 ) Vragen tussendoor mag altijd (eerst telefoon uit luisterstand zetten: op toestel of 16 ) En als je er niet bij kunt zijn: de presentatie + audio-bestand komt op de AMPHI site te staan. https://academischewerkplaatsamphi.nl/over-amphi/scholing-ggd/
Surveillance Definitie surveillance Informatie voor actie Historie: Ten tijde van de pest: 13 e eeuw: wering schepen, en quarantaine zieken 17 e eeuw: tellen aantal doden door de pest Grondlegger infectieziektensurveillance: William Farr Medisch statisticus 18e eeuw Mortaliteitsdata epidemieën
Surveillance in Nederland [Bron: RIVM Staat van Infectieziekten, 2015] Soorten surveillance in Nederland, o.a.: Meldingsplichtige ziekten Laboratorium surveillance Huisartsdata (NIVEL) Ziekenhuisinfecties (PREZIES) Surveillance en preventie Primaire preventie: voorkomen van infecties Secundaire preventie: voorkomen van ziekte Tertiaire preventie: voorkomen complicaties & sterfte Centraal: doel van surveillance = informatie voor actie.
Signalen Meestal: signaal van een health care worker GGD-verpleegkundige, GGD-arts, microbioloog, huisarts Melding: clustering van gevallen in tijd, plaats of persoon Clustering in tijd: Op basis van de surveillance data: signaal of alert Signaal bij: aantal meldingen > (gemiddelde + 2 SD); zie voorbeeld : melding wanneer groen > rood. Clustering in plaats: Kaart (bv bij Legionella) Clustering in persoon Nodig om data per subgroep in beeld te brengen Clustering in subtype Serotype,genotype, WGS
Voorbeeld: Clustering in persoon, voorbeeld uit Engeland Signaal in 2010/2011: Shigella flexneri type 3a in MSM in Engeland Retrospectieve analyse surveillancedata: Toename in niet-reisgerelateerde infecties In mannen 20-50 jaar Shigella flexneri 3a al sinds 2009 in MSM Borg ML, Modi A, Tostmann A et al. Ongoing outbreak of Shigella flexneri serotype 3a in men who have sex with men in England and Wales, data from 2009 2011. Euro Surveill. 2012;17(13):pii=20137.
Sandra van Dam GGD Hart voor Brabant
Infectieziekten kennen geen (regio)grenzen Snelle detectie en adequate bestrijding is essentieel Intentieverklaring 6 Zuid-Nederlandse GGD en tot samenwerking en versterking infectieziektebestrijding: 1-jarig Pilotproject HPZoneDashboard Z-NL (start maart 2015)
Uitwisseling best practice Betere en gestructureerde onderlinge samenwerking Meer consistentie in registratie en afhandeling van meldingen, verbeteren data kwaliteit Snellere detectie en bestrijding van mogelijke uitbraken of samenhangende cases en contacten Nut en noodzaak van HPZoneDashboard voor lokale en regionale surveillance en bestrijding
Hoe ziet Dashboard er uit en wat kan je er mee?
Bij signalen: speelt dit ook in andere regio s voorbeeld legionellose Structureel wekelijks op woensdag Bespreking belangrijkste zaken vast agendapunt casuïstiekoverleg op donderdag Per kwartaal: regionaal surveillance overzicht
Incidenties berekenen: aantal (nieuwe) ziektegevallen/ totale populatie onder surveillance Descriptieve analyse: Tijd: incidentie door de tijd heen Plaats: incidentie in (geografische) gebieden, locaties, restaurants etc Persoon: incidentie in bevolkingsgroepen, geslacht, leeftijd etc + data kwaliteit: voert elke GGD data op zelfde manier in?
Export gegevens uit dashboard Draaitabellen in excel plakken in incidentiebestand Zo nodig: aanvullende analyses in SPSS of STATA
2016, 2 e kwartaal 2015, 2 e kwartaal Meldingsplichtige ziekte BZ n HvB n LN n WB n Z n ZL n ZeeBraLi m totaal n BZ inc HvB inc LN inc WB inc Z inc ZL inc ZeeBraLi m inc NL inc ZeeBraLi m Inc Kinkhoest (Pertussis) 72 105 36 83 25 61 382 96 101 70 12 66 101 96 63 0 132 Legionellose 3 11 4 7 5 30 4 11 8 10 0 8 8 4 4 Leptospirosis 1 1 0 0 2 0 0 0 0 0 0 Listeriose 1 3 1 1 6 1 3 2 0 3 0 2 1 2 Malaria 3 8 2 1 14 4 8 0 3 3 0 4 3 3
Waar liepen we tegenaan? Verschillende werkwijzen invoer gegevens Missende gegevens Welke cases neem je mee (definitieve/ gefiatteerde/ andere en confirmed/ possible/ probable)? Cijfers uit Osiris 4 wekelijks Wat levert het op? Vergelijking eigen regio met buurt regio s Inzicht verspreiding in grens regio s Basis voor (gezamenlijke) preventie activiteiten Verhogen kwaliteit infectieziektebestrijding Onderzoeksvragen/ project ideeën Kortom; Information for action
Dank aan projectgroep GGD Zuid Limburg Henriëtte ter Waarbeek, Carlijn Somers, Casper den Heijer, Helen Sijstermans GGD Brabant Zuidoost Ronald ter Schegget, Danielle van Oudheusden GGD West-Brabant Geert van Dijk, Stijn Raven GGD Zeeland Caroline van Koeveringe, Hetty Koppenaal GGD Limburg-Noord Luuk Levels, Peter Jacobs GGD Hart voor Brabant Ariene Rietveld, Sandra van Dam infact UK Chakib Kara-Zaïtri, Bob Hamilton, Chris Hills, Andrew Forbes
Discussie Vragen over toepassing HP Zone Dashboard & Surveillance Verzoeknummers Tele-ARENA volgende keer? Ideeën zijn o.a.: Projectpresentaties over SOA en hepatitis B/C heropsporing Epidemiologische aspecten uitbraakonderzoek, kwalitatief onderzoek, projectfinanciering Planning Tele-ARENA 2017: Dinsdag 7 maart 2017 + Donderdag 1 juni 2017 Op donderdag 19 januari 2017 live AMPHI ARENA 10 jaar AMPHI Refereerbijeenkomst AMPHI infectieziekten 14:00-17:30u (+borrel) op Medische Faculteit, Radboudumc, Nijmegen Welkom: artsen, verpleegkundigen IZB maar ook onderzoekers en andere geïnteresseerden van de AMPHI GGD-en
Naslagwerk (syndroom)surveillance HP Zone link: http://hpzonenldashboardinfo.in-fact.com Artikelen: Asten, L. van, Fanoy, E.B., Hooiveld, M., Koopmans, M.P.G., Kretzschmar, M.E.E. Syndroomsurveillance: een vinger aan de pols van de volksgezondheid. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde: 2014, 158(A7415) http://postprint.nivel.nl/pppp5188.pdf Is dit een uitbraak? C. vd Wijngaard, Infectieziektenbulletin 2011. link Een retrospectieve evaluatie van syndroomsurveillance voor nieuw opduikende infectieziekten Documenten Public Health Instituten RIVM: Staat van Infectieziekten 2015, met uitleg/hoofdstuk over Surveillance http://www.rivm.nl/dsresource?objectid=500318e0-127a-43ce-b1bf-68ca135c452c&type=org&disposition=inline Voorbeeld retrospectieve analyse surveillancedata op persoonskenmerken Borg ML, Modi A, Tostmann A, Gobin M, Cartwright J, Quigley C, Crook P, Boxall N, Paul J, Cheasty T, Gill N, Hughes G, Simms I, Oliver I. Ongoing outbreak of Shigella flexneri serotype 3a in men who have sex with men in England and Wales, data from 2009 2011. Euro Surveill. 2012;17(13):pii=20137. http://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/ee/v17n13/art20137.pdf