En als ik dood ga, treur maar niet ik ben niet echt weg moet je weten het is de heimwee die ik achterliet, dood ben ik pas als jij dat bent vergeten

Als ik dood ga, huil maar niet ik ben niet echt dood moet je weten het is maar een lichaam dat ik achterliet dood ben ik pas als jij die bent vergeten. En als ik dood ga, treur maar niet ik ben niet echt weg moet je weten het is de heimwee die ik achterliet, dood ben ik pas als jij dat bent vergeten. En als ik dood ga, huil maar niet ik ben niet echt dood moet je weten het is het verlangen dat ik achterliet dood ben ik pas als jij dat bent vergeten dood ben ik pas als jij me bent vergeten. Bram Vermeulen - testament

Voorwoord Op bepaalde momenten in ons leven worden we geconfronteerd met een overlijden. Alsof het verwerken van het verdriet om het verlies van een dierbare nog niet genoeg is, komt er vaak nog heel wat praktische rompslomp bij kijken. Wanneer de dienst individuele hulpverlening van het welzijnspunt met u in contact komt, is de aangifte van het overlijden meestal gebeurd, ofwel door u zelf, ofwel door de begrafenisondernemer. In deze brochure hebben we getracht om een aantal zaken op een rijtje te zetten. Bijvoorbeeld: hoe moet het nu verder met het ziekenfonds, het pensioen, de levensverzekering, de kinderbijslag,...? Aarzel niet om contact op te nemen met de dienst individuele hulpverlening. Lydie Jacobs Voorzitter

Inhoud Voorwoord... 4 Inhoud... 5 Aangifte van overlijden... 7 Bankzaken... 7 Mutualiteit....8 Wezenbijslag... 8 Pensioenen... 9 1. Overlevingspensioen.....9 2. De overgangsuitkering... 10 Huurder... 11 Levensverzekering/schuldsaldoverzekering... 11 Aangifte natlatenschap en erfbelasting... 11 1. Aangifte indienen... 11 2. Hoeveel bedraagt de erbelasting?... 12 3. Vrijstelilng en verminderingen... 13 Erfrecht... 11 1. Erfenis.14 2. Erfgerechtigden/erfgenamen 15 3.Bevoordelen 15 Diversen... 16 1. Belastingen... 16 2. Auto... 16 3. Nutsvoorzieningen.17 4.Abonnementen... 17 5.Post 17

Waarvoor kan u terecht bij het OCMW?... 17 1. Financiële problemen... 17 2. Sociale uitkeringen... 17 3. Psychosociale begeleiding... 18 4. Plaatsing in instellingen... 18 5. Vrijwilligers in de thuiszorg.18 6. Minder Mobielen Centrale (MMC)... 18 7. Klusjesdienst... 18 8. Warme maaltijden... 18 9. Dienst Rechtshulp... 19 10. Allerhande informatie... 19 11. Initiatief voor Buitenschoolse kinderopvang "Pagadder"... 19 Spreekuren...19-20

Aangifte van overlijden Tegenwoordig geeft een begrafenisondernemer meestal een overlijden aan en zorgt voor alle formaliteiten. Als u als familielid een overlijden aangeeft, dient u zo spoedig mogelijk, en alleszins vóór de begrafenis, naar het gemeentehuis te gaan van de gemeente waar het overlijden plaats had (dienst burgerlijke stand). U neemt mee : het attest van overlijden door de geneesheer ingevuld; de identiteitskaart van de overledene; het huwelijksboekje; voor ongehuwde overledenen: het huwelijksboekje van de ouders of de geboorteakte het rijbewijs, als de overledene dit bezat. Na aangifte bij de dienst burgerlijke stand kunt u bij deze dienst uittreksels uit de overlijdensakte bekomen. Indien het overlijden zich buiten Meeuwen-Gruitrode heeft voorgedaan, zendt de gemeente van overlijden een overlijdensakte naar de gemeente Meeuwen-Gruitrode, waar u dan achteraf zoveel uittreksels kan bekomen als u nodig heeft. Bankzaken Ieder overlijden moet aan de bank gemeld worden. De bank blokkeert onmiddellijk alle rekeningen op naam van de overledene en/of de huwelijkspartner. Ook de kluis wordt geblokkeerd. De zichtrekening van de langstlevende huwelijkspartner kan vrijgegeven worden tot de helft van het totaal bedrag met een maximum van 5000,00 euro. Bankkaarten worden onbruikbaar door het overlijden en volmachten op rekeningen vervallen. Rekeningen i.v.m. het overlijden kunnen worden betaald via de rekening van de overledene, mits handtekening van een erfgenaam. Om de vrijgave van de gelden (deblokkering) te bekomen dient u te beschikken over: Een akte van erfopvolging, opgemaakt door de notaris Een attest van erfopvolging, gratis afgeleverd door de ontvanger van het successiekantoor Deze documenten zijn bedoeld om de financiële instellingen in te lichten over de mogelijke erfgenamen van de overledene. Een akte van erfopvolging wordt tegen betaling opgemaakt door de notaris. 7

Het attest van erfopvolging kan gratis worden afgeleverd door het ontvangkantoor onder de volgende voorwaarden: - De nalatenschap wordt uitsluitend geregeld volgens de wettelijke erfopvolging voorzien in het Burgerlijk Wetboek. D.w.z. als de erflater een testament of om het even welke andere akte met laatste wilsbeschikkingen heeft opgemaakt, of heeft laten opmaken, is de ontvanger niet bevoegd. - De erflater heeft geen huwelijkscontract of een aktewijziging huwelijkse voorwaarden laten opmaken. - Er zijn geen onbekwame erfgenamen (minderjarige erfgenamen, onbekwaamverklaarden ) De erfrechtenverklaring ondertekend door het gemeentebestuur, bij minieme bedragen, en de akte van bekendheid opgemaakt door de vrederechter zijn niet altijd geldig voor de deblokkering. Het is de bank die beslist met welk document zij genoegen neemt. Mutualiteit Geef een uittreksel van de overlijdensakte (of een goed leesbare kopie) af, bij voorkeur aan het loket. Je mag ze ook in de ziekenfondsbus stoppen of per post opsturen, met vermelding van naam, adres, rijksregisternummer en rekeningnummer van de overledene. De mutualiteit zal alle aspecten van de ziekteverzekering voor de nabestaanden in orde brengen: Aanpassen van hun hoedanigheid als verzekerde (weduwe/weduwnaar,wezen); Nagaan of ze recht hebben op verhoogde tegemoetkoming voor gezondheidszorgen. Dat hangt af van het jaarlijks bruto-inkomen van de weduwe/weduwnaars; Afgifte van nieuwe klevers Geneeskundige zorg die verstrekt wordt vóór de overlijdensdatum kan nog steeds terugbetaald worden. De getuigschriften kunnen ingediend worden tot twee jaar na het einde van de maand waarin de zorg versterkt werd. De tussenkomst zal gestort worden op de rekening van de gevolmachtigde erfgenaam zodra die zich kenbaar gemaakt heeft bij het ziekenfonds. Wezenbijslag Bij overlijden van één van de ouders wordt de kinderbijslag verhoogd voor elk gerechtigd kind indien de overlevende echtgenoot niet samenwoont. Van loontrekkenden wordt het kinderbijslagfonds automatisch op de hoogte gebracht van het overlijden Voor overheidspersoneel dient u zelf het kinderbijslagfonds (Famifed) te verwittigen Voor zelfstandigen meldt u het overlijden aan de sociale verzekeringskas 8

Pensioenen Vanaf 1 januari 2015 heeft een weduwe of weduwnaar die jonger is dan 45 jaar recht op een overgangsuitkering. Is de langstlevende partner ouder dan 45 jaar heeft hij of zij recht op het overlevingspensioen zoals dit vroeger bestond. De leeftijd van 45 jaar wordt tegen 2025 opgetrokken tot 50 jaar, met een stijging van 6 maanden per jaar. Vanaf 2016 zal een weduwe of weduwnaar dus 45 jaar en 6 maanden oud moeten zijn om het recht op een overlevingspensioen te openen. Het overlevingspensioen Voorwaarden: - Minimum leeftijdsvoorwaarde Tot 2014 was de minimumleeftijd 45 jaar. Deze leeftijd wordt jaarlijks met 6 maanden verhoogd, tot 50 jaar in 2025 en tot 55 jaar in 2030. - Huwelijksvoorwaarde Minstens één jaar gehuwd zijn geweest met de werknemer op het ogenblik van het overlijden. Die voorwaarde is ook vervuld als: het huwelijk onmiddellijk werd voorafgegaan door een periode van wettelijke samenwoont en de soms van de van de aansluitende periodes minstens 12 maanden (een jaar is). Er zijn ook een aantal afwijkingen mogelijk op deze huwelijksvoorwaarde. De aanvraag Het recht op een overlevingspensioen of de overgangsuitkering wordt ambtshalve onderzocht als : - De overleden huwelijkspartner reeds rustpensioen genoot - Op het ogenblik van het overlijden van de huwelijkspartner reeds een aanvraag rustpensioen had ingediend maar er nog geen beslissing werd meegedeeld In andere gevallen moet er een aanvraag gedaan worden. Dit kan door een afspraak te maken met de pensioendienst van de dienst individuele hulpverlening op het nr. 011/79.01.70. Ingangsdatum Voor zover de aanvraag werd ingediend binnen de 12 maanden na het overlijden van de huwelijkspartner als deze: - nog geen rustpensioen genoot, gaat het overlevingspensioen of de overgangsuitkering in op de eerste dag van de maandag waarin de huwelijkspartner overleden is; - een pensioen genoot: gaat het overlevingspensioen of de overgangsuitkering in op de eerste dag van de maand volgend die van het overlijden. 9

Als de aanvraag niet werd ingediend binnen de 12 maanden na het overlijden zal: - het overlevingspensioen op zijn vroegst ingaan op de eerste dag van de maand volgend op die van de aanvraag; - de overgangsuitkering voor de eerste periode van 12 maanden definitief verloren zijn en kan enkel de nog resterende periode tot het einde van de 24 ste maand worden uitbetaald als er kinderlast is. De begin -en einddatum van de periode dat de overgangsuitkering kan uitbetaald worden wordt bepaald door de overlijdensdatum. Deze periode ligt daardoor vast en kan niet worden uitgesteld. Het bedrag Het bedrag van het overlevingspensioen verschilt naar gelang de overleden huwelijkspartner gepensioneerd was of niet: - de overleden huwelijkspartner ontving een pensioen berekend aan het gezinsbedrag. Het bedrag van het overlevingspensioen bedraagt 80% van het rustpensioen van de overleden huwelijkspartner. - de overleden huwelijkspartner ontving een pensioen berekend aan het bedrag alleenstaande. Het bedrag van het overlevingspensioen is identiek aan het rustpensioen van de overleden huwelijkspartner. - de overleden huwelijkspartner was niet gepensioneerd. Het overlevingspensioen wordt dan berekend als een rustpensioen. Cumulatie met andere pensioenen of sociale uitkeringen De cumulatie van een overlevingspensioen als werknemer met andere pensioenen is toegelaten, maar deze cumulatie beïnvloedt het betaalbaar bedrag van het overlevingspensioen. De cumulatie van een overlevingspensioen met sociale uitkering is toegelaten gedurende 12 (al dan niet opeenvolgende) maanden, maar het overlevingspensioen kan dan wel worden verminderd. Na 12 maanden moet de betrokkene kiezen tussen zijn overlevingspensioen en de uitkeringen. De overgangsuitkering Wie op het ogenblik van het overlijden van de huwelijkspartner niet voldoet aan de leeftijdsvoorwaarden om een overlevingspensioen te krijgen kan recht hebben op een overgangsuitkering gedurende 12 maanden (zonder kinderlast) of 24 maanden ( met kinderlast). De aanvraag hiervoor moet binnen de 12 maanden na het overlijden worden ingediend maar wordt ook automatisch toegekend wanneer de overleden huwelijkspartner al gepensioneerd was of zijn pensioen al had aangevraagd. De overgangsuitkering wordt altijd berekend op basis van de loopbaan van de overleden huwelijkspartner ongeacht of de overleden huwelijkspartner gepensioneerd was of niet. De overlevende huwelijkspartner kan de overgangsuitkering combineren met een beroepsactiviteit en sociale uitkeringen. 10

Tenslotte wijzen we er op dat de mogelijkheid bestaat een voorschot op het overlevingspensioen te bekomen voor de overlevende echtgenoot zonder inkomen. Huurder De rechten en plichten van de overleden huurder gaan in principe automatisch over op de erfgenamen. Dit wil dus zeggen dat de huurovereenkomst dient opgezegd te worden.. Indien u een sociale woning huurt, moet u ook aangifte doen bij uw sociale huisvestingsmaatschappij of bij uw sociaal verhuurkantoor (SVK). Het overlijden heeft immers gevolgen voor uw inkomsten en uw inkomsten hebben op hun beurt gevolgen voor het bepalen van de huurprijs. Levensverzekering/schuldsaldoverzekering Levensverzekering: U kan voorzien dat een kapitaal uitgekeerd wordt als u op de einddatum van het contract nog in leven bent. Indien u overleden bent voor de einddatum van het contract kan een kapitaal uitgekeerd worden aan begunstigden. Schuldsaldoverzekering: Wanneer er een lening wordt afgesloten voor de aankoop van een huis kan u ervoor kiezen om een verzekering te nemen die uw partner en andere erfgenamen financieel beschermen indien u zou overlijden voor het geleende kapitaal volledig is afbetaald. Indien dit voor u van toepassing is, breng dan uw leningsmaatschappij (schuldsaldoverzekering) of levensverzekeringsmaatschappij (gewone levensverzekering) rechtstreeks of via uw agent op de hoogte. Bezorg hem een overlijdensakte en een attest van de dokter dat de oorzaak van het overlijden vermeldt Aangifte nalatenschap en erfbelasting Waar en wanneer de aangifte indienen? De aangifte van nalatenschap dient te gebeuren binnen een termijn van: 4 maanden als het overlijden plaatst heeft in België; 5 maanden als het overlijden plaatst heeft in een land behorende tot de Europese Economische Ruimte (de 28 lidstaten van de Europese Unie, Ijsland, Liechtenstein en Noordwegen); 6 maanden als het overlijden plaats heeft buiten de EER. In geval van ernstige moeilijkheden kunnen de erfgenamen een verlenging van de termijn aanvragen bij de Vlaamse belastingsdienst, tenzij de indieningstermijn al verstreken is. 11

Wanneer de aangifte niet tijdig wordt ingediend, loopt iedere erfgenaam een verhoging van de belasting op. Wie moet de aangifte indienen? De erfgenamen moeten de aangifte indienen bij de Vlaamse Belastingsdienst. Het opstellen van de aangifte van nalatenschap mag door de erfgenamen zelf gedaan worden. Voor advies kan u zich wenden tot een notaris of een bevoegd persoon voor het vervullen voor deze formaliteit. De keuze is volledig vrij. Een aangifteformulier wordt ter beschikking gesteld op de website van de Vlaamse Belastingsdienst (www.belastingen.vlaanderen.be). Het ingevuld formulier stuurt u op naar: Vlaamse Belastingsdienst Erfbelasting Vaartstraat 16 9300 Aalst Faxen is ook mogelijk naar het nummer 053-72 23 75. Hoeveel bedraagt de erfbelasting? De erfbelasting wordt berekend op de waarde van alle roerende en onroerende goederen waarvan de overledene op de datum van overlijden eigenaar was ( de nalatenschap), verminderd met de kosten van de begrafenis en andere eventuele schulden van de overledene. Hoeveel procent erfbelasting u moet betalen, hangt af van: de graad van uw verwantschap van de overledene en de omvang van de nalatenschap De tarieven worden berekend per erfgenaam. Ze worden ook afzonderlijk berekend op het roerende gedeelte en het onroerende gedeelte van de nalatenschap, niet op het totaal. Voor bepaalde delen van de nalatenschap hebt u recht op een vrijstelling of vermindering. De tarieven van de erfbelasting bedragen: Tabel I Tarief in rechte lijn, tussen echtgenoten en tussen samenwonenden A Van/tot 0,01-50.000 euro 50.000-250.000 euro Boven de 250.000 euro Tarief toepasselijk op het overeenstemmende gedeelte zoals voorkomend in kolom A 3 % 9 % 27 % Totale bedrag van de belasting over de voorgaande gedeelten 1.500 euro 19.500 euro 12

Tabel II Tarief tussen andere personen dat in rechte lijn, echtgenoten en samenwonenden A Tarief toepasselijk op het overeenstemmende gedeelte zoals voorkomend in kolom A Totale bedrag van de belasting over de voorgaande gedeelten Van/tot Tussen broers/zussen Tussen anderen Tussen broers/zussen Tussen anderen 0,01-75.000 euro 75.000-125.000 euro Boven de 125.000 euro 30 % 55 % 65 % 45 % 55 % 65 % 22.500 euro 50.000 euro 33.750 euro 61.250 euro Vrijstellingen en verminderingen Vrijstelling wettelijke terugkeer Sinds januari 2014 wordt een vrijstelling toegepast in geval van wettelijke terugkeer. Dit houdt concreet in dat als (over)(groot)ouders bepaalde goederen schenken aan hun (achter)(klein)kind, en dit (achter)(klein)kind overlijdt vóór de schenker, er een vrijstelling wordt toegestaan voor de geschonken goederen. Opdat deze vrijstelling zou kunnen gelden, moet wel aan elk van de onderstaande voorwaarden tegelijk voldaan zijn: De goederen moeten geschonken zijn vóór het overlijden van het (achter)(klein)kind. De goederen moeten ofwel zelf nog in natura aanwezig zijn in de nalatenschap, ofwel, als de goederen al werden vervreemd, moet hiervoor nog een schuldvordering in de nalatenschap aanwezig zijn. Het vooroverleden (achter)(klein)kind heeft zelf geen nakomelingen op het ogenblik dat het is gestorven. De vrijstelling moet aangevraagd worden in de aangifte. Het invoegen van deze vrijstelling heeft, mits aan de voorwaarden is voldaan, hetzelfde effect als een beding van conventionele terugkeer. Vrijstelling gezinswoning Sinds 1 januari 2007 is de nettowaarde van de gezinswoning vrijgesteld van erfbelasting voor de langstlevende partner. Deze vrijstelling geldt niet alleen voor gehuwden, maar bv. ook voor wettelijk en feitelijk samenwonenden. In het geval van feitelijk samenwonenden moeten de partners drie jaar samengewoond hebben voor het overlijden om voor de vrijstelling in aanmerking te komen. U moet er bovendien rekening mee houden dat: - er tussen de samenwonenden geen verwantschap mag zijn in op-of neergaande lijn (kind ouder grootouder); 13

- de vrijstelling alleen geldt voor de langstlevende partner en niet voor andere erfgenamen. De kinderen moeten dus nog altijd erfbelasting betalen op bijvoorbeeld de blote eigendom van de woning waarvan de overlevende ouder het vruchtgebruik krijgt. - de vrijstelling geldt enkel voor de gezinswoning, niet voor een eventueel tweede verblijf. Deze gezinswoning is de hoofdverblijfplaats waar de partners op het ogenblik van het overlijden samenleefden. Abattement persoon met een handicap Op hetgeen een persoon met een handicap of kind met een handicap verkrijgt, wordt een abattement toegepast tot beloop van een bepaalde som. De vermindering moet worden aangevraagd in de aangifte van nalatenschap met vermelding van de betrokken persoon. Verminderingen Voor nettoverkrijgingen (erfdeel) die de 50 000 euro niet overstijgen, wordt de te betalen erfbelasting tot 500 euro verminderd. Kinderen die nog geen 21 jaar zijn, krijgen een bijkomende vermindering van 75,00 euro per vol jaar dat zij nog geen 21 jaar zijn. De overlevende echtgenoot krijgt een bijkomende vermindering tegen bedrage van de helft van de bijkomende verminderingen die de gemeenschappelijke kinderen onder de 21 jaar samen genieten. Voor meer info over de vrijstellingen en verminderen kan u terecht bij: Notaris Vlaamse belastingsdienst erfbelasting Vaartstraat 16 9300 Aalst Tel: 1700 Website: www.belastingen.vlaanderen.be Erfrecht 1. Erfenis Bij overlijden wordt bepaald wie de erfgenamen zijn. De wet voorziet een voorbehouden erfdeel voor bepaalde reservataire erfgenamen (kinderen, kleinkinderen, ouders, grootouders, langstlevende echtgenoot). Afhankelijk of er een testament is, wordt de nalatenschap volledig of gedeeltelijk verdeeld onder deze reservataire erfgenamen. Iedere erfgenaam beslist of hij de nalatenschap aanvaardt, verwerpt of aanvaardt onder voorrecht van boedelbeschrijving. In geval van twijfel mag u geen daden van aanvaarding stellen. Aanvaarden: u erft alle goederen en u staat in voor betaling van alle schulden. Hier komen geen formaliteiten bij kijken. 14

Verwerpen: wanneer het duidelijk is dat de schulden de activa overtreffen, kan u de nalatenschap verwerpen. U ontvangt niets uit de nalatenschap en u betaalt geen schulden. U legt een verklaring af op de griffie van de Rechtbank van Eerste Aanleg. Aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving: wanneer u niet zeker weet of er meer actief is in de nalatenschap dan schulden, kunt u de nalatenschap aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. U legt een verklaring af bij de griffie van de Rechtbank van Eerste Aanleg. Bij deze keuze moet u nooit meer schulden betalen dan het actief dat u erft. Opmerking: indien de erfgenaam minderjarig of onbekwaam is kan zijn wettelijke vertegenwoordiger alleen maar aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving of verwerpen. 2. Erfgerechtigden / erfgenamen Er zijn kinderen (wettige afstammelingen). De langstlevende echtgenoot verkrijgt het vruchtgebruik van de volledige nalatenschap. Voorbeelden : het recht om in een woning te wonen ofwel deze te verhuren en er huurgelden van op te trekken; het recht om intresten van spaargelden te innen; het recht om landbouwgrond te verpachten. De kinderen erven dus de naakte eigendom van de nalatenschap. Er zijn geen kinderen, maar er zijn andere erfgerechtigden. De langstlevende echtgenoot verkrijgt de volle eigendom van het deel van de overledene in gemeenschap, alsook het vruchtgebruik van het eigen vermogen van de overledene. Bijgevolg : de langstlevende verkrijgt de volle eigendom van alle gemeenschappelijke goederen, aangezien hijzelf reeds voor de helft eigenaar is; de andere erfgerechtigden erven de naakte eigendom van de eigen goederen van de overledene. Er zijn geen erfgerechtigden. De langstlevende echtgenoot verkrijgt de volle eigendom van de gehele nalatenschap. 3. Bevoordelen U kan in zekere mate zelf bepalen wat er met uw goederen gebeurt. Zo kan u andere personen dan uw wettige erfgenamen bevoordelen. U kan dit doen voor goederen weg te schenken en/of bij testament. Schenkingen Een schenking is een overeenkomst waarbij een schenker gratis en onherroepelijk afstand doet van een roerend of onroerend goed ten gunste van een begiftigde, en waarbij de begiftigde dit goed aanvaardt. 15

De schenking kan in principe niet worden herroepen. De schenking gebeurt bij notariële akte en er worden schenkingsrechten op betaald. Een uitzondering is de handgift. Een handgift is een schenking van hand tot hand (geld, juwelen, ). Hier worden geen schenkingsrechten op geheven. Er is wel een erfbelasting verschuldigd indien de schenker binnen de drie jaar na schenking overlijdt. Om achteraf moeilijkheden te vermijden stelt u best een schriftelijk bewijs van handgift op. Testamenten Ook in een testament kan u bepalen wat er met goederen of een deel ervan gebeurt wanneer u overlijdt. Er zijn drie vormen: Een eigenhandig testament wordt volledig met de handgeschreven, moet gedateerd zijn en wordt met de volledige handtekening ondertekend; Het notarieel testamant wordt door u gedicteerd aan een notaris in aanwezigheid van twee getuigen; Een internationaal testament moet niet noodzakelijk door de erflater zelf geschreven zijn. De erflater verklaart, in tegenwoordigheid van twee getuigen en van een notaris, dat het stuk zijn testamant is en dat hij de inhoudt ervan kent. De erflater moet het testament dateren. Het notarieel en internationaal testament worden door de notaris bewaard. Hij laat ze registreren in het Centraal Register voor Testamenten. Indien een eigenhandig testament in bewaring wordt gegeven bij de notaris, wordt het ook geregistreerd. De geregistreerde inlichtingen blijven geheim tot aan het overlijden. Diversen 1. Belastingen Indien de weduwe of weduwnaar nog één of meerdere kinderen ten laste heeft, kan hij/ zij genieten van een speciale aftrek. Het volstaat melding te maken van het overlijden bij de belastingaangifte. 2. Auto U wenst de auto te behouden : U verwittigt via uw verzekeringsmaatschappij de dienst inschrijvingen voertuigen. De nummerplaat kan alleen worden doorgegeven aan de langstlevende echtgenoot. U wenst de auto niet te behouden : De nummerplaat van de auto dient uiterlijk binnen de vier maanden na stopzetting van het gebruik van het voertuig aangetekend teruggezonden te worden naar : dienst inschrijvingen voertuigen, Vooruitgangstraat 56, 1020 Brussel. Breng eveneens uw verzekeringsmaatschappij op de hoogte. Zij betaalt u het saldo van de autoverzekeringspremie terug voor de periode die nog door de verzekering gedekt is, maar die vervalt omwille van de stopzetting ervan. 16

3. Nutsvoorzieningen Ga na wie de leveranciers zijn van water, gas, elektriciteit, telefoonaansluiting (ook mobiele telefoon), kabeltelevisie, internet en breng de betrokken maatschappijen op de hoogte van het overlijden. De contracten kunnen zowel opgeheven als overgedragen worden. 4. Abonnementen Had de overledene abonnementen op kranten, weekbladen, boeken, openbaar vervoer of postorderbedrijven? Verwittig dan zo snel mogelijk de uitgeverijen om de leveringen stop te zetten. 5. Post Het is mogelijk om de post van de overledene op een ander adres te laten bedelen. Waarvoor kan u terecht bij het welzijnspunt? 1. Financiële problemen Als u over onvoldoende inkomsten beschikt, kan u om steun vragen bij de dienst individuele hulpverlening van het welzijnspunt. De dienst individuele hulpverlening onderzoekt de aanvraag en doet een voorstel aan het Bijzonder Comité van de Sociale Dienst (BCSD) Het BCSD beslist binnen de 30 dagen na de aanvraag. Indien u niet akkoord gaat met de beslissing, kan u beroep aantekenen bij de Arbeidsrechtbank, binnen een termijn van 3 maanden. 2. Sociale uitkeringen Pensioenen Als u een pensioen wil aanvragen in de regeling van de werknemers of zelfstandigen, of u wenst hierover meer informatie, dan kan u hiervoor terecht bij de pensioendienst. Aanvragen kunnen ten vroegste 1 jaar vóór de pensionering. Andere sociale uitkeringen Indien u problemen heeft met sociale wetgeving, bvb. kinderbijslag, werkloosheid, ziekteverzekering, sociaal statuut zelfstandigen,... kan u eveneens voor informatie en hulp terecht bij de sociale dienst. Tegemoetkoming aan personen met een handicap Inlichtingen en aanvragen in verband met : tegemoetkoming voor personen met een handicap; Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap voor sociale integratie van personen met een handicap; verhoogde gezinsbijslagen; andere financiële voordelen. 17

3. Psychosociale begeleiding Het overlijden van een dierbare is een moeilijk te verwerken gebeurtenis. De dienst individuele hulpverlening besteedt niet enkel aandacht aan de administratieve en financiële aspecten, maar ook aan het mentale in deze donkere rouwperiode. Voor begeleiding in uw rouwverwerking kan u eveneens doorverwezen worden naar gespecialiseerde diensten. 4. Plaatsing in instellingen woonzorgcentrum; psychiatrisch ziekenhuis; opvangcentra; instellingen voor personen met een handicap. 5. Vrijwilligers in de thuiszorg Ter ondersteuning van de professionele diensten en de mantelzorgers kan er beroep worden gedaan op vrijwilligers.vrijwilligers binnen de vrijwilligerswerking van het welzijnspunt voeren geen professionele taken uit. De taken van de vrijwilliger zijn aanvullend op de professionele zorg. Vrijwilligers zorgen ervoor dat mantelzorgers vervangen kunnen worden en op die manier even ademruimte krijgen. Het waarborg de continuïteit in de thuiszorg. 6. Minder Mobielen Centrale (MMC) Deze dienst zorgt voor vervoer van bejaarden, personen met een handicap, gezinnen met verplaatsingsproblemen met een bescheiden inkomen. Deze personen betalen hiervoor een jaarlijks lidgeld van 10 euro, (voor koppels 15 euro) alsook 0,30 euro per kilometer. 7. Klusjesdienst De klusjesdienst geeft hulp aan bejaarden, personen met een handicap en mensen met een bescheiden inkomen. Voorbeelden : onderhoud hof en tuin; onderhoud van de woning (verven, behangen, kleine herstellingen); allerhande karweien. Deze hulp wordt geboden indien de bejaarde en zijn/haar nabestaanden deze werken niet zelf kunnen uitvoeren. Er is een bijdrage per uur voorzien in verhouding met het inkomen. 8. Maaltijdbedeling Wanneer u door ziekte, leeftijd, lichamelijke ongeschiktheid of bijzondere omstandigheden zelf uw warme maaltijd niet meer kan bereiden, kan u beroep doen op de maaltijdbedeling. Indien u van deze dienstverlening gebruik wenst te maken kan u contact opnemen met de sociale dienst van het Welzijnspunt tel. 011/79 01 70. 18

9. Dienst Rechtshulp Voor gratis inlichtingen en hulp bij allerhande juridische problemen (erfrecht, huurwetgeving, verzekering, echtscheidingsproblemen, strafzaken, enz.) kan u terecht bij de juriste van de dienst rechtshulp. 10. Allerhande informatie Ook in verband met andere zaken zoals huisvesting, tewerkstelling, opleiding, studiebeurzen, enz., kan u de sociale dienst contacteren. 11. Initiatief voor Buitenschoolse kinderopvang "Pagadder" Pagadder organiseert buitenschoolse kinderopvang voor alle kleuters en lagere schoolkinderen. Adressen : Kloosterstraat 2, 3670 Meeuwen-Gruitrode tel. 011 79 93 18 fax 011 79 38 86 Breekiezel 53, 3670 Meeuwen-Gruitrode tel. 089 75 17 73 Verantwoordelijke : Anniek Soors tel. 011 79 93 00 e-mail : pagadder@meeuwen-gruitrode.be Spreekuren Dienst individuele hulpverlening Spreekuren (na afspraak )in Meeuwen, Dorpsstraat 44, tel. (011)79 01 70 Maandag van 09.00-12.00 u. Dinsdag van 13.30-16.30 u. Woensdag van 09.00-12.00 u. Donderdag van 16.00-19.00 u. Vrijdag van 09.00-12.00 u. Spreekuren in Gruitrode, Cultureel Centrum, tel. (089)85 59 46 Na afspraak Oplaadpunt Budgetmeter: Tijdens openingsuren van het gemeentehuis Maandag, woensdag: 08.00-12.00 u. en 13.00-17.00 u. Dinsdag: 13.00-17.00 u. Donderdag: 13.00-19.00 u. Vrijdag: 08.00-12.00 u. 19

Thuisdiensten Na afspraak tel. (011)79 01 70 thuisdiensten@meeuwen-gruitrode.be: Pensioenen Na afspraak tel. (011)79 01 70 Dienst rechtshulp Na afspraak Mina Boumdiane (mina@welzijnsregio.be) of tel. (011) 79.01.70 Pagadder Anniek Soors (anniek.soors@meeuwen-gruitrode.be) pagadder@meeuwen-gruitrode.be tel. (011)79 01 70 De diensten van het welzijnspunt stellen zich tot doel samen met u naar een bevredigende oplossing van problemen te zoeken. Ieder personeelslid is gebonden door het beroepsgeheim. U kan dus op de nodige discretie rekenen. Indien nodig komen de maatschappelijk assistenten bij u aan huis. U kunt telefonisch, schriftelijk of per e-mail met hen een afspraak maken. 20