Overzicht workshops De workshops duren 1 uur en 15 minuten. Er is één workshopronde, en je kunt deelnemen aan 1 van de 7 workshops. Je maakt een keuze voor een workshop bij je aanmelding. Tijdens de workshop krijg je informatie en ga je zelf praktisch aan de slag. Let op: er is alleen nog plek in workshops 2,3,6,7 en 8! Workshops 1,4 en 5 zitten helaas al vol. Workshop 1. De methodiek taalronde in de praktijk Hoe kun je iedereen leren schrijven? Door: Patty Roos en Debbie den Breejen Een taalronde doen binnen het thema dat in de klas speelt en alle kinderen met plezier aan het schrijven krijgen. Hoe kan dat er concreet uitzien bij jou op school? Deze praktische workshop is een introductie op de taalronde. In de workshop gaan we zelf aan de slag, met een taalronde bij het thema 'feesten en vieringen'. Je ervaart hoe het is om via een aantal betekenisvolle stappen een tekst te schrijven. De stappen zijn ook voor de kinderen betekenisvol, omdat elk kind werkt met een eigen ervaring. Ook laten we zien hoe wij in onze groepen binnen een thema werken met de verschillende tekstgenres die er zijn. Begrijpend lezen en de zaakvakken worden hierbij geïntegreerd. Twee of beter gezegd drie vliegen in één klap! Debbie en Patty zijn leerkrachten in de midden- en bovenbouw van basisschool De Achthoek
Workshop 2. Taalrondes met kleuters Jonge kinderen hebben iets te vertellen Door: Hieke van Til Ook met jonge kinderen zijn taalrondes prima uit te voeren. In veel kleutergroepen gebeurt dat met regelmaat en er zijn ook peutergroepen waar (elementen uit) de taalronde worden toegepast. Het bijschrijfgesprek is daarbij de onderscheidende en belangrijkste werkvorm. In zo n een op een gesprek vertelt het kind over een eigen ervaring bij een taaltekening, probeert de volwassene zich daar een beeld van te vormen en het verhaal in overleg met het kind zo op te schrijven dat ook de lezers het voor zich kunnen zien. Met als doel: het verbeteren van de taalvaardigheid. Op Kunstmagneetschool De Notenkraker in Amsterdam voeren we in samenwerking met het Expertisecentrum Nederlands momenteel een onderzoek uit, om te bekijken hoe we het effect van een taalronde bij kleuters kunnen meten. In deze workshop gaan we een paar gefilmde bijschrijfgesprekken bekijken, zelf oefenen met het voeren daarvan en natuurlijk vertellen we graag over uitkomsten van het mini-onderzoek. Hieke is senior consulent Taalvorming Workshop 3. Kunst en taal Kunst dichtbij Door: Mirjam Zaat In kunst elementen herkennen die met je eigen leven te maken hebben, daar gaat Kunst Dichtbij over. En dan een plan maken: op welke momenten kan kunst het leren en leven van kinderen verrijken, hoe kan kunst kinderen op nieuwe gedachten brengen? Op een school in Amstelveen werken we samen met de Kunstuitleen en gebruiken we kunst als inleiding van onderwerpen uit wereldoriëntatie. In deze workshop maak je kennis met de manier van werken van Kunst Dichtbij en brainstormen we over manieren en momenten waarop iedereen zelf kunst kan inzetten bij het werken met kinderen. Mirjam is senior consulent Taalvorming
Workshop 4. Van methodisch naar thematisch werken Ik heb een lavasteen uit Guatemala Door: Marinka Kroese en Willemijn Vernout De teams van basisscholen De Es en de Jan Barbier in Hellendoorn zijn twee jaar geleden begonnen met de werkwijze van Taalvorming, door het invoeren van taalrondes in het curriculum. Uiteindelijk leidde dit tot de wens van het team om van de taalmethode af te stappen en steeds meer thematisch te gaan werken. Hier kwam nogal wat bij kijken, want aan welke doelen werk je eigenlijk tijdens een taalronde? Hoe houd je de leerlijnen van geletterdheid en mondelinge communicatie in de gaten als je geen taalmethode meer hebt? En waar haal je de tijd en inspiratie vandaan om je taalonderwijs zelf te ontwikkelen? In de workshop krijgen de deelnemers zicht op de werkwijze in Hellendoorn aan de hand van sprekende voorbeelden uit verschillende groepen. Ook gaan we zelf aan de slag om te ervaren hoe je aan taaldoelen kunt werken binnen thematisch onderwijs. Marinka is leerkracht op basisschool De Es en Willemijn is consulent Taalvorming Workshop 5. Schrijven: integratie van taal en wereldoriëntatie Weten waarover je schrijft, en schrijven over wat je weet Door: Suzanne van Norden De taalronde is een ijzersterke vorm om een groep kinderen van verschillend taalniveau enthousiast aan het schrijven te krijgen. Zeker als het gaat over hun eigen ervaringen: alles wat ze zelf hebben gezien, gehoord, gevoeld, geproefd, gedacht en geroken. Kan je ook taalrondes doen over een kennisonderwerp? Bijvoorbeeld over de Gouden Eeuw, woestijnen of elektriciteit? Dat kan zeker, en kan zelfs net zo leuk zijn als taalrondes over ervaringen. Het gaat wel een beetje anders. Er moet bijvoorbeeld eerst een ondergrond van kennis opgebouwd worden. In deze workshop gaan we ermee oefenen en bespreken we wat dit kan opleveren voor de taalvaardigheid en de schoolse kennis van kinderen in het basisonderwijs. Suzanne is zelfstandig consulent Taalvorming en schrijver van de boeken Taal leren op eigen Kracht en Iedereen kan leren schrijven.
Workshop 6. De Taalronde en sociale veiligheid Sociale vaardigheden train je de hele dag door Door: Merlijn Wentzel Elke leerkracht weet dat een les sociale vaardigheden niet beklijft als er in alledaagse situaties niet op voortgebouwd wordt. Een fijne sfeer in de groep is een voorwaarde om lekker te kunnen leren, maar kan ook juist ontstaan tijdens het leren. Een taalronde is bij uitstek een methodiek die bijdraagt aan een positief klimaat, omdat het bijdraagt aan de belangrijkste ingrediënten voor een fijne groep: interesse tonen, elkaar (echt) leren kennen en verschillen waarderen. In deze workshop bespreken we de belangrijkste kenmerken en vaardigheden van een fijne groep en ervaren we verschillende werkvormen, waaronder de taalronde, die daaraan bij kunnen dragen. Merlijn is trainer en coach op het gebied van pedagogisch handelen en pedagogisch klimaat en volgt de opleiding consulent Taalvorming Workshop 7. Taalrondes met ouders Ouderbetrokkenheid vergroten met taalrondes Door: Lisa van der Winden en Wietske Visser Taalrondes werken niet alleen bij kinderen, maar zijn ook uitermate geschikt voor hun ouders. Ze dragen bijvoorbeeld bij aan de spreekdurf en de taalontwikkeling van ouders die Nederlands als tweede taal hebben. Maar tegelijkertijd werk je ook vaak aan ouderbetrokkenheid: door aan te sluiten op datgene waar hun kinderen mee bezig zijn in de klas. Wat zijn goede onderwerpen om mee te werken met ouders? Is een taalronde met ouders eigenlijk hetzelfde als met kinderen? Aan welke doelen werk je? In deze workshop zien en ervaren we hoe taalrondes met ouders de school kan verrijken en bedenken we samen hoe taalrondes ook in je eigen praktijk ingezet zouden kunnen worden. Lisa is consulent Taalvorming en Wietske zelfstandig onderwijs adviseur en volgt de opleiding consulent Taalvorming
Workshop 8: Leren lezen en schrijven in groep 3 zonder methode Hebben we al samen gelezen? Door: Marjolein Dobber en Bea Pompert Lezen en schrijven leer je het best wanneer dit verbonden is aan betekenisvolle spelactiviteiten. Vanuit interessante kwesties ontstaat bij kinderen de motivatie en interesse om te lezen en schrijven. Binnen Ontwikkelingsgericht Onderwijs is een aanpak ontwikkeld van het lees- en schrijfonderwijs die start vanuit spelactiviteiten, zoals het spelen in de dierenwinkel. We bekijken tijdens deze workshop fragmenten van de documentaire Hebben we al samen gelezen? Bekijk de trailer alvast. De documentaire geeft ons een inkijkje in de eerste maanden in groep 3 bij leerkracht Marie-Louise van de Gelderlandschool in Den Haag. Marie-Louise laat ons zien hoe zij, met 80% niet Nederlandssprekende kinderen, haar leesonderwijs vormgeeft op een ontwikkelingsgerichte manier. Vanaf dag 1 brengt Marie-Louise in kaart wat kinderen al kunnen en gaat vanuit hier verder met de mogelijkheden van haar kinderen. Uitgaan van verschillen tussen kinderen en starten vanuit hun spel, hun vragen en verhalen staat hierbij centraal. Aan de hand van deze fragmenten gaan we in gesprek over het eigen lees- en schrijfonderwijs, en hoe (elementen van) deze aanpak hier een plek in kunnen krijgen. Marjolein is wetenschappelijk directeur van De Activiteit en werkt als Universitair Docent Onderwijspedagogiek op de Vrije Universiteit. Bea is directeur van De Activiteit.