44
Topkwaliteit in praktijk voor olympisch hockeyteam Voor de top moet je je vastbijten en niet meer loslaten Tekst: Ingrid Maas Beeld: Martin van Welzen Het combineren van een goed draaiend medisch sportcentrum en het begeleiden van een topsportteam is mogelijk, maar vergt wel een strakke organisatie en de volle inzet van alle medewerkers. Johannes Veen weet dat uit ervaring. Hij is, naast begeleider van het nationale dameshockeyteam, ook directeur medeeigenaar, (sport)fysiotherapeut en manueel therapeut bij het Sport Medisch Centrum Amsterdam (SMCA). In alle drukte is het de praktijk ook nog gelukt om de HCA-audit goed te doorlopen en de status van Pluspraktijk te bemachtigen. Johannes vertelt wat erbij komt kijken om op alle vlakken topkwaliteit te leveren. Een man hangt in een ingewikkelde positie over een soort skippybal en wiegt heen en weer. Het ziet er rustgevend uit in die glazen ruimte, yoga-achtig bijna. Verder zie ik vooral dynamiek: frisse sportieve types die heen en weer lopen en druk aan het werk zijn. Er heerst een vriendelijke sfeer en het meisje achter de receptie haalt een groot glas thee voor me. Dit is de plek waar Johannes Veen elke dag zijn werk doet, als hij niet onderweg is met onze nationale hockeytrots. Alle dames topfit krijgen is hard werken Bij het woord fysiotherapeut zien veel mensen een comfortabele massagetafel voor zich. Maar Johannes legt uit dat het begeleiden van zo n team een volle dagtaak is. Het begint elke ochtend met een rondje loslopen. Dan bekijken we hoe de dames de nacht zijn uitgekomen. Je kent die meiden zo door en door, dat je direct ziet of iemand lekker beweegt. We brengen verslag uit aan de trainer en de coach, zodat die daarop kunnen inspelen. Verder zijn we de hele dag bezig met 45
behandelen en bijsturen. Of het weer goud wordt bij de Olympische Spelen? Daar loopt Johannes liever niet op vooruit. We zijn goed, maar er zijn nog een paar hele sterke teams... We liggen goed op schema. Vanaf september 2011 is het hele nationale team 3 dagen per week aan het trainen op Papendal. Dat zijn naast de speelsters: een coach/trainer, een assistent, 2 fysiotherapeuten, 2 veldtrainers, 1 keeperstrainer, een arts en een mentale coach. De meest voorkomende blessures bij hockey zijn verdraaide knieën en beschadigde kruisbanden. Johannes: Bij sommige problemen kan ik met manuele therapie de boel weer netjes op zijn plek zetten. Maar veel blessures, zoals hamstringproblemen, hebben domweg tijd nodig. De tijdsdruk bepaalt dan of we het redden of niet. Verdedigster Sophie Polkamp weet daar alles van. Zij kampt al lange tijd met een rugblessure. Het gaat nu eindelijk goed met mijn rug, vertelt ze. Helaas heb ik er ook nog een achillespeesblessure bij gekregen. Maar ook dat gaat gelukkig de goede kant op. Een blessure is zo n gevecht met je lichaam, dat is heel frustrerend. Je richt je leven helemaal in op die Olympische Spelen en dan werkt dat lichaam gewoon niet mee. Maar het moeilijkste vind ik misschien nog wel het buiten de groep staan. Het team is lekker met elkaar aan het werk en ik ben steeds maar alleen bezig. En je moet maar afwachten of het iets oplevert. Het afgelopen jaar is een behoorlijk zwaar jaar voor Sophie geweest. Ondanks de goede begeleiding, onder meer door een psycholoog. Soms weet je gewoon niet waar je de motivatie vandaan moet halen. Maar de wil om hoe dan ook naar die Spelen te gaan, helpt me om te blijven doorgaan. Topsporters komen niet voor niets hier Een gezond, goed functionerend lichaam is onbetaalbaar. Zowel voor reguliere patiënten van SMCA als voor topsporters is vertrouwen in de fysiotherapeut een groot goed. Een topsporter vertrouwt mij ook nog eens een groot deel van zijn of haar carrière toe, realiseert Johannes zich. Dat vertrouwen moet je verdienen door goed te zijn in je vak, maar ook Een knie afleveren die een Olympische wedstrijd kan spelen, kost veel meer tijd dan een knie die een wandelingetje op straat moet kunnen maken... door er altijd voor iemand te zijn. En door eerlijkheid: als ik iemand weet die beter gespecialiseerd is in een bepaald probleem dat ik, dan stuur ik diegene altijd door. De sporters mogen zelf kiezen waar ze trainen. Van het dameshockeyteam komt zo n 65% bij het SMCA. De dames uit Den Bosch of Eindhoven zoeken het logischerwijs het liefst wat dichterbij huis. Het begeleiden van topsporters op zich is voor Johannes op korte termijn financieel niet interessant. Er gaat heel veel tijd en energie in zitten, terwijl de vergoeding hetzelfde is als voor iedere andere behandeling. Maar een knie afleveren die een Olympische wedstrijd kan spelen, levert Johannes een onbetaalbaar gevoel op. Johannes hoopt daarom maar dat patiënten zich realiseren dat die topsporters niet voor niets bij zijn centrum komen. Dat zij denken: als díe daar heen gaan, zullen ze het zeker niet slecht doen... Sophie vult aan: De hockeybond kiest natuurlijk ook niet zomaar voor samenwerking met SMCA. Dat staat wel ergens voor. Maar als mensen mij vragen waar ik train, dan stuur ik ze graag door hoor. Ik denk wel dat de topsporters voor veel mensen een teken van kwaliteit zijn voor het SMCA. Er verschijnt een glimlach op Johannes zijn gezicht: Maar ik vind het begeleiden van de top vooral ontzettend leuk om te doen. De bevlogenheid van die meiden en van iedereen eromheen, die vechtlust en de totale overgave aan het samen bereiken van het einddoel: daar kun je je helemaal in verliezen. Het is geweldig om daar deel van uit te maken. En zo n gouden Olympische medaille in Beijing is natuurlijk iets wat je je hele leven niet meer vergeet. Maar de topsport heeft ook een uitstraling op hoe er bij SMCA gewerkt wordt. Johannes ziet de bevlogenheid terug bij zijn collega s. Die lopen zonder mopperen allemaal twee stappen harder als ik weg ben. En ze leven net zo hard mee in het proces om iemand op tijd fit te krijgen. Met behulp van een draaiboek weet iedereen in de praktijk in Amsterdam wie precies wat moet doen. De medewerkers zorgen dat alles goed 46
blijft doorlopen als hun collega s weg zijn om topsporters te begeleiden. Winnen of plezier? Johannes hoeft niet na te denken over de vraag wat hij belangrijker vindt: Zonder plezier houdt niemand het vol en kun je dus ook niet winnen. Je moet er ontzettend veel energie instoppen en je hele leven eraan aanpassen. Als je dan niet af en toe kan lachen of er zou een rotsfeer heersen, dan zouden de meeste mensen afhaken. Bovendien kun je met lachen de spanning ook een beetje verminderen. Die vechtlust is er toch wel als je op het veld staat. Sophie is wat strenger voor zichzelf: Ik denk dat op dit niveau winnen vóór plezier maken gaat. Aan de andere kant: winnen is op zichzelf al het plezier. Dat is toch de allerbeste beloning. Want als ik eerlijk ben is dit jaar het sporten zelf voor mij niet echt dikke pret geweest, met al die blessures. Maar ik ben het wel met Johannes eens dat je het, als je onderling geen plezier hebt, gewoon niet volhoudt. De teamgeest is uit de fles De onderlinge verhoudingen bij de hockeydames, zowel op het veld als ernaast, zijn volgens Johannes bijzonder goed. Er heerst maar één gedachte: Iedereen moet alles, maar dan ook alles doen om samen die Olympische medaille te halen. Dat is een grote kracht van dit team, zegt hij. Ik vind het knap: stop maar eens zoveel mensen zo dicht op elkaar, die ook nog eens onder grote druk staan. Dan moet je je echt professioneel en volwassen opstellen en elkaar voldoende ruimte kunnen geven. Iedereen weet ook dat het eigen belang op de tweede plaats komt. Zelf willen scoren als de ander er beter voor staat is er gewoon niet bij. Dan word je niet geselecteerd om te spelen. Ook de begeleiding moet 100% toegewijd zijn. De speelsters weten dat ze altijd op Johannes kunnen rekenen. Daarnaast blijft hij altijd rustig. De wil om te winnen is er bij die meiden toch wel hoor, en de druk is al hoog genoeg. 47
De macht van verzekeringsmaatschappijen wordt wel steeds duidelijker voelbaar Juist als het even niet gaat zoals je wilt, zo veel met mij meegemaakt. En ik kan moet je rustig, vanuit logisch denken inderdaad altijd op hem rekenen. Het iemand weer op het juiste spoor krijgen. maakt niet uit hoe laat het is of hoe druk hij het heeft: hij maakt tijd voor me. En hij Vanaf de zijlijn zien coach, trainers en weet altijd precies hoe het met mij gaat. fysiotherapeuten vaak heel goed waarom het fout gaat. Meestal doet iemand het laatste jaar misschien wel het meest Zowel fysiek als mentaal. Ik heb hem (onbewust) toch iets anders dan is afge- gezien van iedereen die ik ken! sproken. Johannes: Dan haalt de coach diegene er even uit en legt uit wat ze moet doen om te zorgen dat het beter gaat. In de hitte van de strijd moet je haar dan het vertrouwen kunnen teruggeven. Dat is een gevoelskwestie. Hoe beter je iemand kent, hoe beter je haar op zo n cruciaal moment kan helpen. Sophie is het daar helemaal mee eens: Johannes kent mij door en door. Ik kan echt alles tegen hem zeggen. Hij heeft al Als sporter wil je altijd doorgaan, en nog een klein beetje verder. Maar als hij zegt stoppen, dan doe ik het. Ook al is dat het laatste wat ik wil horen: ik weet dat dat het beste voor me is. Het vertrouwen is ontzettend belangrijk voor mij. Topkwaliteit. Het kost wat... SMCA heeft zojuist het certificaat voor Pluspraktijk gehaald. Daarmee garandeert de praktijk aan de verzekeringsmaatschappijen een hoge kwaliteit. Op het gebied van behandelingen en het bijhouden van de laatste ontwikkelingen en methodes, maar ook van de accommodatie, een juiste verslaglegging van alle behandelingen en de voortgang bij de patiënten. Je krijgt zo n certificaat niet zo maar hoor, Johannes kijkt even naar het plafond: Pfff... een totale cultuuromslag was het, tot op het bot voelbaar! Alles moet exact volgens de regels worden uitgevoerd. Over je volledig inzetten voor een einddoel gesproken! Onze medewerkers hebben zich er helemaal in vastgebeten om te gaan werken volgens een totaal nieuw systeem, en alles gedaan wat noodzakelijk is om de HCA-audit te kunnen doorlopen. Daar ben ik echt trots op. De behandelingen zijn gebleven zoals ze waren, maar daaromheen is er veel werk bijgekomen. Al onze therapeuten zitten in hun vrije tijd de administratie van hun klanten bij te werken. 49