Wijnimport Nederland naar regio

DO RESEARCH Wijnimport Nederland naar regio Sterke opmars wijn uit Chili Jeroen den Ouden 1-10-2011

Inleiding en inhoudsopgave Pagina I De invoer van wijn in Nederland 1 II De invoer van wijn naar herkomst 2 III De invoer van wijn uit Europa 3 IV De invoer van wijn uit de rest van de wereld 5 V Conclusie en verantwoording 7

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 1 I De invoer van wijn in Nederland De invoer van wijn in Nederland is tussen 1996 en 2010 met 40% gestegen. Werd in 1996 nog circa 285 miljoen liter wijn ingevoerd, in 2010 was die hoeveelheid opgelopen tot bijna 415 miljoen liter. Vooral tussen 2001 en 2007 nam de invoer snel toe, terwijl deze in de crisisjaren 2008 en 2009 daalde met in totaal 6%. In 2010 herstelde de wijnimport zich met een groei van 4%. Voor de ingevoerde wijn werd ook meer betaald. Naar invoerwaarde laat de invoer van wijn in de periode 1996 en 2010 namelijk een stijging zien van 68%. De invoerwaarde steeg van ruim 563 miljoen in 1996 tot bijna 950 miljoen in 2010. Grafiek 1. Ontwikkeling wijninvoer Nederland 1996-2010 naar waarde en hoeveelheid 1.000.000.000 900.000.000 800.000.000 700.000.000 600.000.000 500.000.000 400.000.000 300.000.000 200.000.000 100.000.000 - Invoerwaarde (euro) Invoerhoeveelheid (liters) De prijs per liter ingevoerde wijn steeg daarmee van 1,98 in 1996 naar 2,29 in 2010. Hier had de snelste stijging plaats sinds 2006 (in 2005 lag de prijs zelfs onder die van 1996). In de crisisjaren is de invoerwaarde per liter, ondanks een daling van de vraag, alleen maar verder opgelopen.

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Marktaandeel 2 II De wijninvoer naar herkomst Tot voor kort kwam de meeste wijn in Nederland uit Europa. In 1996 hadden de verschillende landen van Europa nog een gezamenlijk marktaandeel van 93%. Vanaf 1998 begon dat geleidelijk te veranderen. Het aandeel van Europa liep zelfs terug tot 74% in de jaren 2005 en 2006. In de jaren daarna werd het verloren marktaandeel weer deels goedgemaakt. De laatste jaren is het marktaandeel van Europese wijn stabiel gebleven op 78%. Grafiek 2. Aandeel wijninvoer (in liters) Nederland uit Europa en rest van de wereld 100% 80% 60% 40% 20% 0% Europa Rest van de wereld Wijn van buiten Europa had in 1996 slechts een zeer klein marktaandeel 7%. Zuid- Afrika had met 3% van de totale wijninvoer nog het grootste aandeel. Dit land hield ook lang de koppositie en had zelfs een marktaandeel van 13% in 2004. In de jaren na 1996 groeide ook de import van wijn uit Australië, de Verenigde Staten en Zuid- Amerika. Rond het jaar 2006 is er echter sprake van een omslagpunt. De wijninvoer uit landen in Zuid-Amerika blijft toenemen terwijl die uit de overige landen afneemt. In 2010 kwam 11% van de totale wijninvoer in Nederland uit landen in Zuid-Amerika en nog maar 6% uit Zuid-Afrika, 4% uit Australië en 1% uit de Verenigde Staten. Grafiek 3. Aandeel wijninvoer (in liters) Nederland uit de rest van de wereld 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Zuid-Amerika Australië Verenigde Staten van Amerika Zuid-Afrika

3 III De invoer van wijn uit Europa Hoewel het relatieve aandeel van Europese wijn in de totale Nederlandse wijninvoer in de periode 1996-2010 daalde van 93% naar 78%, nam de absolute hoeveelheid wel toe. Deze lag in 2010 met ruim 320 miljoen liter circa 22% hoger dan in 1996, toen ruim 264 miljoen liter werd ingevoerd. De invoerwaarde van wijn uit Europa liet in die zelfde periode een stijging zien van 42% tot bijna 739 miljoen. Grafiek 4. Nederlandse invoer wijn uit Europa in liters 350.000.000 300.000.000 250.000.000 200.000.000 150.000.000 100.000.000 50.000.000 - Verdeeld naar de verschillende landen in Europa laat de wijninvoer een sterk wisselend beeld zien. Het aandeel van Franse wijn, tot en met 2004 goed voor meer dan de helft van de wijninvoer uit Europa, daalde daarna gestaag tot een niveau van 35% in 2010. In mindere mate verloor ook Spanje in die periode marktaandeel. Was dit land in 1996 nog goed voor circa 16% van de Nederlandse wijninvoer uit Europa, in 2010 lag dat aandeel op 13%. Portugal wist het marktaandeel te stabiliseren op 5%. Italië wist echter marktaandeel te winnen met een stijging vanaf een niveau van 10% in 1996 naar een marktaandeel van 15% in 2010. Grafiek 5. Marktaandeel Europese landen in wijninvoer Nederland (2010) uit Europa 6% 5% 3% Frankrijk Duitsland 13% 35% Italië Spanje 15% Verenigd Koninkrijk 23% Portugal overige landen

4 De grootste winnaars in de afgelopen jaren zijn echter Duitsland en het Verenigd Koninkrijk geweest. Het aandeel van Duitse wijn groeide explosief van 10% in 2002 tot 23% in 2010. Ook wijn uit Engeland is aan een sterke opmars bezig. In 2003 lag het aandeel nog onder de 1% maar inmiddels is al 6% van de wijninvoer van Nederland uit Europese landen afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk. Grafiek 6. Ontwikkeling invoer Nederland van wijn uit Europese landen (1996-2010) in miljoenen liters 400 350 300 250 200 150 100 50 Frankrijk Duitsland Italië Spanje Verenigd Koninkrijk Portugal -

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 5 IV De opmars van Zuid-Amerikaanse wijn In hoofdstuk 2 werd al opgemerkt dat vooral de invoer van wijn uit Midden- en Zuid- Amerikaanse landen de laatste jaren sterk is gegroeid. Het aandeel in de totale import van wijn in Nederland voor dit deel van de wereld steeg van 2% in 1996 naar 11% in 2010. Argentinië en Chili zijn daarbij de voornaamste landen van herkomst. In 2010 zag Chileense wijn het marktaandeel oplopen naar circa 8% en Argentijnse wijn naar 3%. Grafiek 7. Ontwikkeling invoer Nederland van wijn Midden- en Zuid-Amerika (1996-2010) in liters (x 1.000) 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 - Totaal Midden- en Zuid- Amerika Argentinië Overige Midden- en Zuid Amerika Van de totale wijninvoer van Nederland in 2010 uit landen buiten Europa (in totaal circa 320 miljoen liter) kwam bijna de helft uit landen in Midden- en Zuid-Amerika. Het toegenomen marktaandeel van dit deel van de wereld is vooral ten koste gegaan van de invoer van wijn uit Zuid-Afrika, de Verenigde Staten en, in iets mindere mate, Australië. Vooral de wijninvoer uit de Verenigde Staten heeft een sterke daling laten zien. Rond de eeuwwisseling lag het marktaandeel nog op circa 36% terwijl daar in 2010 nog maar 3% van over is.

6 Grafiek 8. Marktaandeel niet-europese landen in wijninvoer Nederland (2010) uit niet-europese landen 3% 2% 18% 28% 49% Zuid-Amerika Zuid-Afrika Australië Verenigde Staten van Amerika Overige landen Grafiek 9. Marktaandelen wijninvoer Nederland (2010) naar herkomst Frankrijk Duitsland Italië Spanje Chili Zuid-Afrika Verenigd Koninkrijk Australië Portugal Argentinië Overig 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

7 V Conclusies en verantwoording De invoer van wijn (in liters) in Nederland is de afgelopen 15 jaar met 40% toegenomen. Naar invoerwaarde was zelfs sprake van een stijging met 68%. Het aandeel van wijn uit Europese landen daalde in deze periode van 93% naar 74%, maar is de laatste jaren gestabiliseerd op een niveau rond de 78%. Binnen Europa vonden er wel verschuivingen plaats. Franse en Spaanse wijn verloren marktaandeel ten koste van Duitsland, Verenigd Koninkrijk en Italië. Bij de invoer van wijn van buiten Europa valt vooral de opmars van Chileense wijn op. Inmiddels komt circa 8% van alle ingevoerde wijn uit dit Zuid-Amerikaanse land. Deze groei ging vooral ten koste van wijn uit de Verenigde Staten en uit Zuid-Afrika. Over het bronmateriaal: Voor dit rapport is gebruik gemaakt van de handelscijfers zoals verzameld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).