0 Ascoltate e completate. Luister naar de gasten en vul in, wat ze bestellen. CO I R I L R A B zzi Listino pre Caffetteria 5 sso 0,7 Caffè espre 5, o Cappuccin,05 to ia h cc a Latte m,90 e Latt 0,05 Caffelatte ne),5 Tè (al limo Bevande erale Acqua min utta Succo di fr n ra d a cia Spremuta Birra iere ch ic b l Vino a 0,75,80 2,05,80,50 Cornetti rtite a Paste sso rosciutto Panini al p rmaggio Panini al fo Pizzette i a Tr mezzin 0,90 0,95,90,90,20,20 Vorrei un p al p e una b, per favore. Vorrei un c e una p, per favore. Vorrei una p e un bicchiere d a m. 02 2 Ascoltate e ripetete. Uitspraakoefening. Luister en zeg na. Vorrei un caffè. Per me un cappuccino. Un bicchiere di latte. Per me un tramezzino Per me un tè. E per me un panino. Vorrei un caffelatte. e un bicchiere di vino. 3 tre _BarRistorante.indd 3 26--2009 3:53:29
3 Ascoltate e numerate i disegni. Luister en nummer de drankjes in de volgorde waarin ze besteld worden. 03 latte macchiato acqua minerale tè spremuta d arancia caffè 4 Ascoltate e ripetete. Luister nogmaals en zeg na wat besteld wordt. 04 5 E voi? En wat zou u bestellen? Vorrei Per me un caffè un tè una birra un panino al prosciutto e un cornetto per favore. una pizzetta 6 Ascoltate e completate. Luister en vul de ontbrekende woorden in. 05 Desidera qualcosa da bere? una birra,. Ecco a Lei. Grazie. Vuole anche delle noccioline? No,. Vuole anche delle noccioline? No, grazie. Per Lei, signora? < Un, per favore. Latte e zucchero? < Sì,. A Lei, signora. <. 4 quattro _BarRistorante.indd 4 26--2009 3:53:30
7 Inserite le risposte giuste. Schrijf de passende antwoorden op. Wat antwoordt u als u iets graag wilt? Wat antwoordt u als u iets niet hoeft? Latte e zucchero? Vuole anche delle noccioline? 06 Ci porta? 8 Ascoltate e rispondete. Brengt u ons alstublieft Luister naar het gesprek en beantwoord de vragen. Mi porta? Brengt u mij alstublieft Wat bestellen de beide toeristen te eten? Wat bestellen ze te drinken? Ci porta il menu, per favore? Ristorante La gondola Antipasti Verdure miste 4,50 Primi piatti 2 Risotto alla pescatora 8,90 3 Pasta e fagioli 5,50 2 3 4 5 6 Secondi piatti 4 Pesce spada alla griglia 7,90 5 Scaloppine al limone 6,90 Contorni 6 Insalata mista 3,90 5 cinque _BarRistorante.indd 5 26--2009 3:53:3
9 Ascoltate e sottolineate. 07 Luister nogmaals naar de dialoog uit oefening 8. Onderstreep de zinnen die de toeristen zeggen. Ci porta il menu, per favore? Da bere? Certo. Ecco, signora. Sì, due caffè e il conto, per favore. Volete ordinare? Mezzo litro? Sì, per me risotto alla pescatora. Qualcos altro? E per me pesce spada alla griglia. Una bottiglia d acqua minerale gassata. 0 Scrivete. Schrijf de onderstreepte zinnen uit oefening 9 over en geef aan op welk(e) woord(en) de klemtoon ligt. Ci porta il menu, per favore? Ascoltate e ripetete. Luister en zeg na. 08 2 Scrivete. Schrijf deze belangrijke uitdrukkingen op.. Mi/Ci porta. Hoe vraagt u om de menukaart? 2. Hoe bestelt u iets? 3. Hoe zegt u dat u wilt betalen? 4. Hoe bedankt u? 5. De bediening vraagt: "Desidera un caffè? Hoe zegt u: "Ja, graag."? Hoe zegt u: "Nee, dank u."? 6 sei _BarRistorante.indd 6 26--2009 3:53:3
3 Il gioco del ristorante Het restaurantspel: elke cursist neemt twee munten en legt één munt op veld. Met de andere munt wordt gegooid. Gooit u 'kop', dan gaat u één veld verder, gooit u 'munt', dan schuift u twee velden op. Bij velden met een afbeelding moet u iets bestellen, bij velden met een tekstballon geeft u het passende antwoord. De tegenspelers bepalen of het goed of fout is. Wie het eerst op het veld 'Arrivederci' komt, heeft gewonnen. Menu Risotto alla pescatora 8,50 Pasta e fagioli 5,90 Volete ordinare? 2 3 Da bere? 6 5 4 Gassata o naturale? 7 8 9 Ecco a Lei. Qualcos altro? 2 0 Pane e coperto,70 Pesce spada 8,40 Insalata mista 3,90 Caffè,70 Servizio 5% 2,0 Totale 7,80 Arrivederci! 3 4 7 sette _BarRistorante.indd 7 26--2009 3:53:3
Rivista Staan of zitten? Prima colazione Ontbijt Een Italiaans ontbijt is karig: caffè (koffie) met meestal wat biscotti (koekjes) of pane, burro e marmellata (brood met boter en jam). Kinderen drinken 's morgens normaal gesproken latte (melk) en eten daarbij biscotti of cereali (ontbijtgranen). Na dit bescheiden ontbijt krijgen de Italianen vaak tegen 0 of uur alweer honger. Ze gaan dan naar un bar (café), om een cappuccino te drinken en een cornetto (croissant), een brioche (zoet broodje) of een pasta (gebakje) te eten. Als u geen zin hebt in zoetigheid, kunt u ook voor het middageten een aperitivo (aperitief), bijvoorbeeld een bicchiere di vino (glas wijn) drinken en daarbij iets hartigs eten. In een Italiaans café wordt meestal staand aan de bar gegeten en gedronken, nadat u bij de kassa hebt afgerekend en een scontrino (kassabon) hebt gekregen. Cafés met tafeltjes en bediening vind je vooral in toeristische gebieden en in grote steden. Voor een consumptie aan een tafeltje betaalt u altijd meer dan wanneer u iets aan de bar neemt. In de grote Italiaanse steden vind je nog traditionele koffiehuizen, zoals Florian in Venetië, Pedrocchi in Padua, Caffè Greco in Rome of Gambrinus in Napels, waar vroeger schrijvers en kunstenaars elkaar ontmoetten en die tot op de dag van vandaag een bijzondere sfeer uitstralen. Il conto e la mancia De rekening en de fooi In Italië is het gebruikelijk dat één persoon de rekening betaalt, vooral wanneer u met familie of goede vrienden uit eten gaat. De anderen betalen dan de volgende ronde in een ander café of bij een volgende gelegenheid. Bij een kort cafébezoek met een vriend of collega betaalt altijd één persoon voor allebei en zegt dan bijvoorbeeld: "Offro io. Che cosa prendi? "Ik trakteer. Wat wil je drinken?" In grotere groepen wordt meestal gekozen voor 'pagare alla romana', wat ongeveer 'betalen op zijn Romeins' betekent. Dit houdt ofwel in dat de rekening wordt gedeeld door het aantal personen, ongeacht wat iedereen besteld heeft, ofwel dat iedereen het bedrag op het schoteltje legt, waarvoor hij heeft gegeten. Op het schoteltje kunt u ook een fooi achterlaten, als u erg tevreden bent over de bediening. Op zich is een fooi niet verplicht, aangezien de servizio (bediening) bij de rekening is inbegrepen. Il caffè Als u in Italië een caffè bestelt, dan krijgt u altijd een espresso. Als het kopje slechts voor een derde gevuld is, dan betreft het een caffè ristretto (zeer sterke espresso). Als het kopje tot de rand gevuld is, dan hebt u een caffè lungo (een aangelengde espresso) voor u. Een caffè macchiato of caffè corretto is een espresso met een beetje melk, respectievelijk sterke drank. Caffelatte en latte macchiato (opgeschuimde melk met een beetje espresso) worden normaal gesproken in glazen geserveerd. Cappuccino (espresso met gestoomd melkschuim) drinkt u altijd uit een kop. Op het melkschuim wordt vaak wat cacaopoeder gestrooid. Italianen drinken cappuccino, caffelatte en latte macchiato alleen maar bij het ontbijt. Let op! Vorrei la pasta con il sugo di pesce. Ik wil graag pasta met vissaus. Vorrei una pasta e un succo di pesca. Ik wil graag een gebakje en een perziksap. 8 otto _BarRistorante.indd 8 26--2009 3:53:32
Rivista Puzzle Dove si può mangiare in Italia? Vul de Italiaanse woorden in. Wat is de oplossing? Waar kunt u in Italië uit eten gaan? 2 3 4 5 6 8 9 7 2 3 4 5 6 7 8 9 Let op! Schepijs heet in het Italiaans gelato, ijsklontjes heten ghiaccio. Als je wel/geen ijsklontjes in je frisdrank wilt, dan zeg je: "Con/Senza ghiaccio, per favore. In Italië kun je kiezen tussen verschillende soorten eetgelegenheden. Een ristorante heeft de meest gevarieerde keuze aan gerechten. Je wacht gewoonlijk bij de ingang, totdat de ober je een tafel toewijst. Een trattoria is meestal een familiebedrijfje en biedt normaal gesproken gerechten uit de plaatselijke keuken tegen redelijke prijzen. Een bezoek aan een trattoria is voor mensen die Italiaans leren een bijzondere uitdaging, aangezien er meestal geen menukaart aanwezig is en de ober of de eigenaar zelf het menu van de dag alleen mondeling opnoemt. In een osteria (taveerne, wijnlokaal) kun je wijn uit de streek proeven en daarbij iets kleins eten. De tavola calda biedt eenvoudige, kant-en-klare gerechten die je staand of zittend kunt opeten. Jongeren gaan graag naar een paninoteca. Je hebt daar een ruime keuze uit warme en koude belegde broodjes. Daarbij wordt bier of frisdrank gedronken. De rosticceria biedt gegrilde en gebraden vleesgerechten, ook om mee te nemen. In een pizzeria wordt bij een pizza die in een traditionele houtoven gebakken wordt meestal bier gedronken, geen wijn. De birreria is het mekka voor de bierliefhebber. Hier heb je een enorme keuze aan bier uit de hele wereld, waarbij ook iets gegeten kan worden. De selfservice ten slotte, het zelfbedieningsrestaurant, is relatief duur. 9 nove _BarRistorante.indd 9 26--2009 3:53:34
Rivista Italiaanse kwaliteitswijn CHIANTI CLASSICO Denominazione di Origine Controllata e Garantita Om aan te geven dat het een goede Italiaanse wijn betreft, moet er een van de volgende afkortingen op het etiket staan: Paolo è un veneziano DOC. Paolo is een rasechte Venetiaan. grapje: DOC= rasecht, onvervalst CASTELLO DI AMA 989 FATTORIA DI AMA Non disperdere il vetro nell ambiente D.O.C. Denominazione di Origine Controllata Geeft aan dat de herkomst officieel is gecontroleerd. D.O.C.G. Denominazione di Origine Controllata e Garantita Geeft aan dat de herkomst officieel is gecontroleerd en gegarandeerd. Spaghetti al pesto Recept voor vier personen. Lees het recept en schrijf de Nederlandse betekenis onder de ingrediënten en hoeveelheden. Combinate. Wat hoort bij elkaar? De bereiding van gerechten verschilt altijd van streek tot streek. Raad uit welke streek in Italië de onderstaande gerechten komen. Milano Piemonte Liguria Sardegna Lombardia Genova Firenze Trentino Alto Adige Veneto Emilia Romagna Toscana Roma Friuli Venezia Giulia Umbria Marche Lazio Sorrento Venezia Bologna Abruzzo Palermo Molise Campania Puglia Basilicata Calabria 400 grammi di spaghetti 200 grammi di basilico fresco 2 spicchi d aglio cucchiaio (eetlepel) di pinoli 3 cucchiai di parmigiano 3 cucchiai di pecorino bicchiere di olio d oliva sale pepe Pesto alla genovese Risotto alla milanese Tagliatelle alla bolognese Saltimbocca alla romana Bistecca alla fiorentina Fegatini alla veneziana Gnocchi alla sorrentina Arrosto alla palermitana Sicilia Toscana Sicilia Lazio Campania Liguria Lombardia Emilia Romagna Veneto Meng basilicum, knoflooktenen, pijnboompitten, zout, peper en de twee verschillende kazen in een vijzel of keukenmachine 2 tot 3 minuten, voeg daarbij al roerend de olijfolie toe. Kook de spaghetti al dente (beetgaar). Verdun de pesto met 2 eetlepels kookvocht en vermeng deze direct met de uitgelekte spaghetti. 0 dieci _BarRistorante.indd 0 26--2009 3:53:35
Frasi Uitdrukkingen Vragen/wensen Mi porta il menu, per favore? Il conto, per favore. Bestellen Un caffè, per favore. Vorrei una birra e un panino, per favore. Per me un latte macchiato. Antwoorden Sì, grazie. No, grazie. Arrivederci. Vocaboli Woordenlijst Na dit hoofdstuk hoort u de vetgedrukte woorden en uitdrukkingen te kunnen gebruiken. De andere woorden en uitdrukkingen hoeft u alleen maar te begrijpen. al bar e al ristorante il listino prezzi la caffetteria il caffè espresso il cappuccino il latte macchiato in het café en in het restaurant de prijslijst de warme dranken de espresso de cappuccino de latte macchiato (melk met een beetje koffie) de melk de koffie met melk de thee (met citroen) de koude dranken het mineraalwater de vruchtensap de verse jus d'orange het bier de wijn per glas de croissant de verschillende soorten gebak het broodje ham het broodje kaas de kleine pizza de sandwich ik wil graag alstublieft (bij het vragen) voor mij Alstublieft. (bij het geven) Met melk of met citroen? dank u/je, bedankt meteen met koolzuur zonder koolzuur Wilt u iets drinken? il latte il caffelatte il tè (al limone) le bevande l'acqua (v) minerale il succo di frutta la spremuta d arancia la birra il vino al bicchiere il cornetto le paste assortite il panino al prosciutto il panino al formaggio la pizzetta il tramezzino vorrei per favore per me Ecco a Lei. Al latte o al limone? grazie subito gassata naturale Desidera qualcosa da bere? Vuole anche delle noccioline? Wilt u ook nootjes? No, grazie. Nee, dank u/je. lo zucchero Sì, grazie. l'antipasto le verdure miste il primo piatto il risotto alla pescatora la pasta e fagioli il secondo piatto il pesce spada alla griglia la scaloppina al limone il contorno l'insalata (v) mista Buonasera. Ci porta il menu, per favore? certo ecco Siete olandesi? Di dove? Di Amsterdam. la bella città Volete ordinare? Da bere? una bottiglia il vino bianco della casa il mezzo litro Qualcos altro? il conto il pane il coperto il servizio Arrivederci. Extra la forchetta il cucchiaio il tovagliolo il coltello un po di ancora un po di de suiker Ja, graag. het voorgerecht, het voorafje de gemengde groente de eerste gang de risotto met zeevruchten de bonensoep met pasta de tweede gang de gegrilde zwaardvis de kalfsschnitzel met citroen het bijgerecht de gemengde salade Goedenavond. Kunt u ons de menukaart brengen, alstublieft? jazeker alstublieft (bij het geven) Bent u Nederlands? Waarvandaan? Uit Amsterdam. de mooie stad Wilt u bestellen? Wat wilt u drinken? een fles de witte huiswijn de halve liter Verder nog iets? de rekening het brood het bestek de bediening Tot ziens. de vork de lepel het servet het mes een beetje nog een beetje undici _BarRistorante.indd 26--2009 3:53:35
Trascrizioni Transcripties. Vorrei un panino al prosciutto e una birra, per favore. Vorrei un caffè e una pasta, per favore. Vorrei una pizzetta e un bicchiere d acqua minerale. 3. Un caffè, per favore. Ecco a Lei. Un tè, per favore. Al latte o al limone? Al limone, grazie. Vorrei una spremuta d arancia. Subito, signora. Per favore, un acqua minerale. Gassata o naturale? Gassata, grazie. Per me un latte macchiato. Sì, signora. 6. Benvenuti a bordo del volo Aeritalia AI 34 da Milano a Roma, parla il comandante Riccardo Salvati. Tra pochi minuti il nostro personale servirà qualcosa da bere. Vi auguro buon viaggio e buona permanenza a bordo. Desidera qualcosa da bere? Vorrei una birra, per favore. Ecco a Lei. Grazie. Vuole anche delle noccioline? No, grazie. Per Lei, signora? Un caffè, per favore. Latte e zucchero? Sì, grazie. A Lei, signora. Grazie. 8./9. Buonasera. Buonasera. 2 dodici Ci porta il menu, per favore? Certo. Ecco, signora. Grazie. Siete olandesi? Sì. Di dove? Di Amsterdam. Ah, Amsterdam, bella città! Volete ordinare? Sì, per me risotto alla pescatora. Sì. E per me pesce spada alla griglia. Da bere? Una bottiglia d acqua minerale gassata Sì. e vino bianco della casa. Mezzo litro? Sì, grazie. Qualcos altro? Sì, due caffè e il conto, per favore.. Ci porta il menu, per favore? Sì, per me risotto alla pescatora. E per me pesce spada alla griglia. Una bottiglia d acqua minerale gassata. Sì, due caffè e il conto, per favore. Extra Che cosa manca? Scusi, mi porta un po d acqua, per favore? Scusi, mi porta ancora un po di pane, per favore? Scusi, mi porta un coltello, per favore? Scusi, mi porta una forchetta, per favore? Soluzioni Oplossingen. panino prosciutto birra caffè pasta pizzetta acqua minerale 3. Volgorde: caffè, tè, spremuta d arancia, acqua minerale, latte macchiato 6. Vorrei, per favore, grazie, caffè, grazie, Grazie 7. Sì, grazie. No, grazie. 8. risotto alla pescatora, pesce spada alla griglia una bottiglia d acqua minerale gassata, vino bianco della casa, due caffè 9. Onderstrepen: Ci porta il menu, per favore? Sì, due caffè e il conto, per favore. Sì, per me risotto alla pescatora. Una bottiglia d acqua minerale gassata. E per me pesce spada alla griglia. 0. Ci porta il menu, per favore? Sì, due caffè e il conto, per favore. Sì, per me risotto alla pescatora. Una bottiglia d acqua minerale gassata. E per me pesce spada alla griglia. 2. Mi/Ci porta il menu? Vorrei un caffè./un caffè, per favore./ Per me un caffè. Il conto per favore. Grazie. Sì, grazie. No, grazie. 3. Voorbeeldoplossing: Veld 2 Mi/Ci porta il menu, per favore? Veld 3 Sì, per me risotto alla pescatora. Veld 4 Un caffè, per favore. Veld 5 Vorrei una spremuta d arancia, per favore. Veld 6 Una bottiglia d acqua minerale. Veld 7 Naturale, grazie. Veld 8 Vorrei una birra, per favore. Veld 9 Per me pasta e fagioli. Veld 0 Vorrei un insalata mista. Veld Sì, un caffè./no, grazie. Veld 2 Grazie. Veld 3 Il conto, per favore. Veld 4 Arrivederci. Rivista Puzzle. caffè; 2. cornetto; 3. latte; 4. pasta; 5. pizzetta; 6. tramezzino; 7. succo di frutta; 8. panino; 9. latte macchiato Oplossing: Colazione Combinate. Pesto alla genovese Liguria Risotto alla milanese Lombardia Tagliatelle alla bolognese Emilia-Romagna Saltimbocca alla romana Lazio Bistecca alla fiorentina Toscana Fegatini alla veneziana Veneto Gnocchi alla sorrentina Campania Arrosto alla palermitana Sicilia Spaghetti al pesto Recept in het Nederlands: 400 g spaghetti, 200 g verse basilicum, 2 knoflooktenen, eetlepel pijnboompitten, 3 eetlepels Parmezaanse kaas, 3 eetlepels pecorino (schapenkaas), glas olijfolie, zout, peper Extra Che cosa manca? A.. bicchiere; 2. pane; 3. sale _BarRistorante.indd 2 26--2009 3:53:35
Extra Per ricordare le parole Voor het herhalen van de woordenschat. Vul het woordweb aan met de woorden die voor u belangrijk zijn. mangiare bar ordinare bere Tombola Kruis aan en win! Vul de bingokaart aan met vier gerechten/drankjes uit het schema. De docent zegt in het Italiaans gerechten en drankjes op. Als alle zestien woorden op uw kaart genoemd zijn roept u: "T O M B O L A! Cena internazionale Een aantal Italiaanse culinaire begrippen lijkt sterk op de vertaling in het Nederlands. Herkent u de volgende woorden? Probeer ze correct uit te spreken. Vraag de docent eventueel om hulp. aringa maionese patate frite maccarello crocchetta bistecca 3 tredici _BarRistorante.indd 3 26--2009 3:53:36
Extra Che cosa manca?. da vino bicchiere da acqua Wat ontbreekt er? pepe A Completate. Vul de woorden in die in de afbeelding ontbreken. Gebruik indien nodig een woordenboek, of vraag de docent om hulp. 3. 2. cucchiaino. tovagliolo coltello 2. 3. forchetta piatto 09 B Ascoltate e ripetete. Luister en zeg na. di voor Scusi, mi porta un po d acqua, per favore? a e i o u = d Scusi, mi porta ancora un po di pane, per favore? C Ordinate. Wat ontbreekt er? Kijk goed naar de afbeelding en bestel wat ontbreekt. Scusi, un po di pane, un po d acqua, Scusi, mi porta ancora un po di pane, ancora un po d acqua, per favore? un coltello, una forchetta, un tovagliolo, 4 quattordici _BarRistorante.indd 4 26--2009 3:53:37