Advanced Textiles Industrial Fabrics Grass Fibres Advanced Components Wholesale Components

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2001 KONINKLIJKE TEN CATE NV High-grade response to global opportunities Advanced Textiles Industrial Fabrics Grass Fibres Advanced Components Wholesale Components Koninklijke Ten Cate

2 MISSIE, STRATEGIE, DOELSTELLINGEN Missie Koninklijke Ten Cate is een technologisch gedreven, internationaal opererende onderneming die streeft naar leidende posities in nichemarkten. Koninklijke Ten Cate wil op basis van haar specifieke kennis en ervaring, kwalitatief hoogwaardige en toepassingsgerichte producten aanbieden met een meerwaarde voor de eindgebruiker. Strategie Koninklijke Ten Cate biedt industriële partners producten en halffabrikaten die op basis van technologische kenmerken en voortgaande productontwikkeling een hoog onderscheidend vermogen hebben. In de markt wil Ten Cate zich onderscheiden door, naast het bieden van kwaliteit en service, op het gebied van onderzoek en ontwikkeling partner in business te zijn. De technologische input van Ten Cate draagt in belangrijke mate bij aan de specifieke eigenschappen van eindproducten. Koninklijke Ten Cate streeft naar leidende marktposities in niches in de diverse markten. Zij tracht groei te realiseren door het stimuleren van veelbelovende bedrijfsonderdelen en het plegen van selectieve acquisities. Bij dit groeiproces wordt een geleidelijke focus aangebracht op technisch textiel. Versterking van de basis door kostenbeheersing, productdifferentiatie en het stimuleren van technologische synergie is een doorlopend proces. Doelstellingen Koninklijke Ten Cate streeft naar een winstgroei van circa 10% op lange termijn. De organisatie is gestructureerd rond vitale kerntechnologieën, waarbij de te onderscheiden marktclusters een minimaal rendement op geïnvesteerd vermogen van 15% dienen te bieden. De onderneming streeft naar het behoud van een gezonde financiële structuur met een gemiddelde solvabiliteitsratio van 35% van het balanstotaal op lange termijn.

3 COMMERCIEEL OVERZICHT KONINKLIJKE TEN CATE NV Omzetverdeling in procenten Ten Cate Advanced Textiles Ten Cate Industrial Fabrics Ten Cate Grass Fibres Ten Cate Advanced Components Ten Cate Wholesale Components Marktgroepen/Werkmaatschappijen Producten/Toepassinggebieden TECHNICAL TEXTILES Ten Cate Advanced Textiles Ten Cate Industrial Fabrics Ten Cate Grass Fibres TECHNICAL COMPONENTS Ten Cate Advanced Components Ten Cate Wholesale Components DEELNEMINGEN Marktgroep Protective & Outdoor Fabrics Ten Cate Protect Ten Cate Technical Fabrics Marktgroep Interlinings/ Labels Ten Cate Permess Multistiq Marktgroep Advanced Composites Ten Cate Advanced Composites Ares Protection Bryte Technologies Ten Cate Nicolon Ten Cate Nicolon USA Ten Cate Nicolon Europe Ten Cate Nicolon Asia Marktgroep Grass Fibres Ten Cate Thiolon Ten Cate Polyloom Ten Cate Nymplex Ten Cate Thiobac Ten Cate Enbi Ten Cate Plasticum Mega Valves International Synbra Group (50%) Beschermende weefsels Werkkledingstoffen Tentdoek Zonweringdoek Interlinings Labels Composietmaterialen voor: Vliegtuigindustrie Antiballistische materialen Industriële toepassingen Synthetische weefsels en non-wovens voor: Bouw Milieutoepassingen Infrastructurele werken Recreatieve en outdoortoepassingen Industriële toepassingen Garens voor sport-, landschappelijke en recreatieve toepassingen Industriële toepassingen Backing voor tapijt en kunstgras Componenten voor beeldoverdracht en papiertransport in printers, copiers en faxapparaten Rollers voor postsorteermachines en geldautomaten Klantspecifieke verpakkingen en afsluitingen voor consumentenartikelen Overcaps en spraycaps Watertransport- en afvoersystemen en gerelateerde componenten Producten voor de melkveehouderij Beschermende verpakkingen Isolatie voor de bouw

4 GEOGRAFISCHE SPREIDING OMZET EN PRODUCTIE IN 2001 Omzet in procenten Productie in procenten USA + Canada Spanje Frankrijk Engeland België Nederland Duitsland Zwitserland Italië Griekenland Rest Europa Overige Azië

5 INHOUDSOPGAVE Algemeen 2 Bestuurlijke gegevens 3 Voorwoord 4 Het aandeel Koninklijke Ten Cate 5 Kerngegevens 6 Verslag van de raad van commissarissen 9 Verslag van de raad van bestuur 10 Gang van zaken per sector 10 Sector Technical Textiles 18 Sector Technical Components 21 Deelnemingen 23 Financieel overzicht 26 Informatie per segment 28 Personeel & Organisatie 29 Risicobeheer 30 Vooruitzichten 1 Jaarrekening 32 Geconsolideerde balans 34 Geconsolideerde winst- en verliesrekening 35 Toelichting 35 Grondslagen voor de consolidatie, waardering en resultatenbepaling 38 Toelichting op de geconsolideerde balans 42 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 44 Kasstroomoverzicht 46 Vennootschappelijke balans 48 Vennootschappelijke winst- en verliesrekening 48 Toelichting op de vennootschappelijke balans Overige gegevens 53 Accountantsverklaring 54 Rapport van de Trustee 55 Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate 56 Statutaire regeling met betrekking tot de winstverdeling 57 Voorstel winstbestemming 58 Tien jaren Koninklijke Ten Cate nv 60 Werkmaatschappijen en deelnemingen per 31 december 2001 The annual report of Royal Ten Cate is also available in English. Copies of this report will gladly be supplied on request. Information is also available on our website (

6 BESTUURLIJKE GEGEVENS 2 Raad van commissarissen jaar aantreden einde huidige termijn Dr.ir.A.W.Veenman (54), voorzitter 1/ voorzitter raad van bestuur Stork N.V. Drs. P.P.A.I. Deiters (58) plv. voorzitter oud-directeur Berghaus International Fashion Drs. C.J.A.J.M. van Gestel (63) oud-directeur AdviesGroep Diemen & Van Gestel Prof.dr. F.A. van Vught (51) rector magnificus Universiteit Twente Drs.ing. C.W.Versteeg (66) oud-directeur Dienst Sociale Werkvoorziening Groningen Raad van bestuur Ir. L. de Vries (50), voorzitter Ir. J.C.M. van Dijk (57) Directiecomité Het directiecomité wordt gevormd door de raad van bestuur alsmede de onderstaande concern- en groepsdirecteuren: D.C. Clarke (43) Groepsdirecteur Ten Cate Industrial Fabrics/Ten Cate Grass Fibres D. Hendriks (43) Adjunct-groepsdirecteur Ten Cate Advanced Textiles Ir. C. de Korver (50) Groepsdirecteur Ten Cate Advanced Components Drs. L.J. Kuipers (59) Concerndirecteur personeel & organisatie Drs. J. Lock (55) Concerndirecteur financiën & administratie 1 lid van de financiële commissie 2 lid van de honoreringscommissie

7 VOORWOORD Voor Koninklijke Ten Cate is 2001 een teleurstellend jaar, vooral door de verliezen van Ten Cate Enbi als gevolg van de sterk verslechterende marktomstandigheden. Op grond van het uitblijvende herstel van de markt was het helaas noodzakelijk om in de tweede helft van 2001 aanvullende maatregelen door te voeren en hiervoor additionele voorzieningen te treffen. 3 Binnen de sector Technical Textiles was in een aantal deelmarkten eveneens sprake van minder gunstige marktcondities. Binnen deze sector werd de nadruk gelegd op verbetering van de bedrijfsvoering en reductie van kosten, hetgeen in een periode van een teruglopende economie prioriteit moet krijgen. De kostenverlaging zal in 2002 zichtbaar worden na de in 2001 genomen maatregelen. Hoewel ook in de sector Technical Textiles de totale bedrijfsresultaten per saldo afnamen, toonde het grootste deel van de activiteiten zich qua omzet redelijk recessiebestendig en bleef onze leidende positie in nichemarkten behouden. Ondanks het tegenvallende resultaat, is er meer dan voldoende aanleiding om het vertrouwen te behouden. Koninklijke Ten Cate opereert op aantrekkelijke groeimarkten. Deze groeipotentie hebben wij in de afgelopen jaren zelf gecreëerd. Publicitaire aandacht trok met name het pilot project van de Amsterdam ArenA en AFC Ajax, waarin Ten Cate Thiolon deelneemt. Ten Cate Thiolon gaat haar "state of the art" kunstgrasvezel en backing leveren, waarop officiële wedstrijden gespeeld kunnen gaan worden.wij willen laten zien dat kunstgras de speeleigenschappen van natuurgras kan overtreffen. Dit is een goed voorbeeld van de wijze waarop Ten Cate specifieke toepassingen ontwikkelt en productdifferentiatie toepast. Technologische oriëntatie moet samengaan met marktoriëntatie om in niches commercieel succesvol te opereren.ten Cate dient de concurrentie met een oplossingsgerichte klantbenadering te beantwoorden. Binnen de productieketen waar Ten Cate deel van uitmaakt, wordt de eindgebruiker van toenemend belang, omdat die bepalend is voor de eisen die aan onze producten worden gesteld. Binnen vrijwel alle marktgroepen wordt meer als een eenheid geopereerd met een toenemende gerichtheid op het eindgebruik. De raad van bestuur realiseert zich dat door de marktontwikkelingen en de daarmee verband houdende organisatorische aanpassingen spanningen zijn opgetreden. Persoonlijke inzet en aanpassingsvermogen dragen in belangrijke mate bij aan de veerkracht van het bedrijf en het herstel van de resultaten.wij zijn onze medewerkers daarom erkentelijk voor hun inzet. L. de Vries Voorzitter raad van bestuur

8 HET AANDEEL KONINKLIJKE TEN CATE Geïndexeerd koersverloop aandeel Koninklijke Ten Cate % Koersgegevens Koers ultimo 26,00 32,90 Hoogste koers 36,00 41,30 Laagste koers 22,10 30,60 Aantal uitstaande aandelen ultimo (x1.000) KTC 50 AEX februari 2001 augustus 2001 februari Notering Het aandeel Koninklijke Ten Cate is genoteerd aan Euronext Amsterdam N.V. en wordt doorlopend via drie liquiditeitsverschaffers (ABN AMRO Bank, Fortisbank, Rabo Securities) verhandeld. Als gevolg van de door de algemene vergadering van aandeelhouders van 28 maart 2001 goedgekeurde statutenwijziging, is de nominale waarde van 1 gewoon aandeel Koninklijke Ten Cate gewijzigd van NLG 20,- in e 10,-. In het kader van de toenemende behoefte aan stukkenloos effectenverkeer zijn de nieuwe gewone aandelen belichaamd in een verzamelbewijs aan toonder (Global Share), dat is gedeponeerd bij Necigef. Wet Melding Zeggenschap De per 1 januari 2002 bij Koninklijke Ten Cate bekende meldingen in het kader van de Wet Melding Zeggenschap betreffen: Minefa Holdings bv 9,6% (WMZ-melding in 1998) Delta Lloyd Levensverzekeringen nv 6,3% (WMZ-melding in 1998) Stichting Pensioenfonds Koninklijke Ten Cate 5,4% (WMZ-melding in 2001) Telefoon- en faxnummers Investor Relations & Externe Betrekkingen: Telefoon: Fax: royal@tencate.com Belangrijke data in februari Publicatie jaarcijfers 2001 Persconferentie en analistenbijeenkomst 27 maart Algemene vergadering van aandeelhouders 29 maart Notering ex-dividend 15 augustus Publicatie halfjaarcijfers 2002 Persconferentie en analistenbijeenkomst Spreiding aandelenbezit Op basis van globale depotopgaven is geconstateerd dat circa 75% van de aandelen zich in particuliere handen bevindt. Het aandelenbezit kende per ultimo 2001 de volgende spreiding: Nederland 72% Duitsland 9% België en Luxemburg 6% Verenigde Staten en Canada 2% De medewerkers van Koninklijke Ten Cate bezitten gezamenlijk aandelen in de vennootschap. Dividendbeleid Het beleid is om, voor zover de omstandigheden dat toelaten, over een reeks van jaren genomen circa 40% van de netto winst uit te keren in de vorm van dividend. Dividend kan eventueel zowel in contanten als geheel of gedeeltelijk in aandelen worden uitgekeerd, afhankelijk van de marktomstandigheden en het belang van de vennootschap op dat moment. Het voorstel tot winstbestemming over het jaar 2001 is opgenomen op pag. 57 van dit verslag. Voorgesteld is om over het jaar 2001 een dividend vast te stellen van e 0,50 in contanten per gewoon aandeel van nominaal e 10,-. Ontwikkeling aantal uitstaande aandelen Stand eind Mogelijke uitbreiding aandelenkapitaal per 31 december 2001: als gevolg van conversie (conversiekoers e 55,72) als gevolg van opties Ingekochte aandelen t.b.v. opties Op 27 februari 2002 zijn nieuwe managementopties toegekend (zie pag. 50).

9 KERNGEGEVENS 37,5 In miljoenen euro, tenzij anders vermeld 45,0 37, ,5 In euro per aandeel 30 30, ,5 22,5 30 7, , Bedrijfsresultaat 7,5 7,5 Cash flow 10 Cash flow 2,5 Netto winst voor btgw. lasten 0 0,0 Investeringen 0 Netto winst 0 Netto winst -45 Afschrijvingen -20 Dividend -10-7, In miljoenen euro, tenzij anders vermeld Resultatenrekening Netto omzet 620,0 620,2 Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA) 40,9 57,8 Bedrijfsresultaat (EBIT) 14,9 32,6 Netto resultaat voor buitengewone lasten en amortisatie 7,3 24,2 Netto resultaat voor buitengewone lasten 6,3 24,2 Buitengewoon resultaat -12,0 - Netto resultaat -5,7 24,2 Kasstroom Afschrijvingen en amortisatie 26,0 25,2 Afschrijvingen in buitengewoon resultaat 7,4 - Cash flow 27,7 49,4 Af- resp. toename werkkapitaal 9,9-20,9 Investeringen in materiële vaste activa 28,1 29,5 Acquisities/ deconsolidaties 23,6 14,8 Kasstroom uit activiteiten -8,3-24,6 Balansgegevens Totaal geïnvesteerd vermogen 409,0 401,0 Eigen vermogen 129,5 140,6 Netto geïnvesteerd vermogen 321,4 302,7 Ratio s (%) Bedrijfsresultaat in % omzet 2,4 5,3 Rentabiliteit op eigen vermogen -4,2 17,8 Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen 5,9 13,6 Risicodragend vermogen/totaal vermogen (solvabiliteitsratio) 31,7 37,1 Gegevens per aandeel Netto resultaat voor buitengewone lasten 1,33 5,20 Netto resultaat -1,22 5,20 Cash flow 5,87 10,62 Dividend 0,50 2,09 Pay-out in % (gew. bedrijfsuitoefening) 37,60 40,20 Eigen vermogen 27,45 29,80 Overige kerngegevens Aantal mensjaren ultimo Nederland (%) Overige landen (%) 58 55

10 VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN 6 Overeenkomstig het bepaalde in artikel 25 van de statuten bieden wij u hierbij de door de raad van bestuur opgemaakte en door ons vastgestelde jaarrekening 2001 aan. Het jaar 2001 verliep teleurstellend. Het netto resultaat voor buitengewone lasten daalde bij een vrijwel gelijke omzet naar een niveau van e 6,3 miljoen. Na aftrek van buitengewone lasten, voornamelijk als gevolg van de reorganisatie van Ten Cate Enbi, resteert een verlies van e 5,7 miljoen. Toezicht De raad van commissarissen is in het verslagjaar zeven keer plenair in vergadering bijeengeweest. Daarnaast hebben regelmatig informele contacten met de raad van bestuur plaatsgevonden. Tijdens de vergaderingen kwamen onder meer de gang van zaken en vooruitzichten, mogelijke acquisities, (des)investeringsprojecten en product- en marktontwikkelingen aan de orde. In het bijzonder is in het kader van het verslechterende economische klimaat en de negatieve winstontwikkeling aandacht besteed aan de doelstellingen en strategie van de te onderscheiden onderdelen van Koninklijke Ten Cate. Hierbij werd uitvoerig gekeken naar de strategische perspectieven van Ten Cate Enbi. De raad van commissarissen is ook in het verslagjaar bijeengeweest buiten aanwezigheid van de raad van bestuur. Hierbij zijn aan de orde gekomen de uitbreiding, het functioneren van de raad van bestuur en, met inachtneming van het profiel, het functioneren en de samenstelling van de raad van commissarissen. Voorts zijn vertegenwoordigers van de raad van commissarissen aanwezig geweest bij de vergaderingen van de centrale ondernemingsraad. De financiële commissie is twee keer in vergadering bijeengeweest.tevens waren hierbij aanwezig de externe accountant, de raad van bestuur alsmede de concerndirecteur financiën & administratie. In de vergadering is gesproken over de jaarrekening 2000 en de halfjaarcijfers De honoreringscommissie is eenmaal bijeengeweest. Personele wijzigingen Na een periode van waarnemend voorzitterschap is de heer A.W.Veenman per 28 maart 2001 benoemd tot voorzitter van de raad van commissarissen. De heer P.P.A.I. Deiters is per die datum benoemd tot vice-voorzitter. De heer Deiters zal volgens rooster per de datum van de algemene vergadering van aandeelhouders aftreden. De raad van commissarissen heeft in overleg met de raad van bestuur de heer Deiters voorgedragen voor herbenoeming. Met inachtneming van de statutair voorgeschreven procedure is de heer Deiters vervolgens per de datum van 27 maart 2002 herbenoemd.

11 De heer ir. J.C.M. van Dijk is per 1 oktober 2001 benoemd tot lid van de raad van bestuur en zal de sector Technical Components als bijzonder aandachtsgebied hebben. De heer Van Dijk heeft verschillende managementfuncties bij werkmaatschappijen van Koninklijke/Shell Groep bekleed. Van september 1998 tot september 1999 heeft de heer Van Dijk als groepsdirecteur (ad interim) leiding gegeven aan Ten Cate Enbi. Per 1 maart 2001 heeft hij zijn functie als voorzitter van de directie (ad interim) van Eriks Groep nv beëindigd, welke functie hij sinds november 1999 heeft bekleed. Ontwikkelingen 2001 Ten opzichte van 2000 liep de winst in 2001 sterk terug. In belangrijke mate is dit het gevolg van de snel veranderende marktsituatie en organisatorische aanpassingen bij Ten Cate Enbi. Ook zijn de gevolgen van de verslechterende macro-economische situatie merkbaar geweest, welke gevolgen zijn versterkt door de gebeurtenissen in de Verenigde Staten. Op deelgebieden zijn strategische aanpassingen bewerkstelligd en zijn maatregelen getroffen die zijn gericht op herstel van de resultaten en groei op langere termijn. Hierbij werden activiteiten beëindigd en kwamen helaas arbeidsplaatsen te vervallen. Koninklijke Ten Cate zal de focus geleidelijk verleggen naar specialistische hoogwaardige toepassingen van technisch textiel.voor de ondernemingen binnen de sector Technical Components staat herstel van de resultaten voorop. Hiervoor is een goede uitgangspositie gecreëerd.wij danken het bestuur en de medewerkers voor hun inzet en bijdrage aan het noodzakelijke organisatorische veranderingsproces.wij hebben het vertrouwen dat Koninklijke Ten Cate na een tegenvallend jaar de groeilijn weer weet op te pakken. 7 Raad van commissarissen Dr. ir. A.W.Veenman, voorzitter Drs. P.P.A.I. Deiters, vice-voorzitter Drs. C.J.A.J.M. van Gestel Prof.dr. F.A. van Vught Drs.ing. C.W.Versteeg Almelo, 27 februari 2002

12 TEN CATE ADVANCED TEXTILES TEN CATE TECHNICAL FABRICS Wij maken zelf geen tenten, maar ons merk is wel het kwaliteitsmerk voor tentdoek binnen het hogere marktsegment.wij gebruiken niet voor niets de slogan: World s best tentcloth. Voor de kritische kampeerder is het goed te weten dat Ten Cate geen milieubelastende chemicaliën gebruikt bij het vervaardigen van tentdoek, ondanks het feit dat hieraan zware eisen worden gesteld. Hierbij lopen wij voorop ten opzichte van vele buitenlandse aanbieders. Wij spinnen onze eigen garens,weven ze tot doek en maken hiervan het uiteindelijke tentdoek. Het eindproduct is eigenlijk door niemand te evenaren. Wij leveren tentdoek voor grote verhuurders,voor leger en hulporganisaties en natuurlijk voor de particuliere markt.toen wij het idee van Art Camp zagen, waren wij meteen enthousiast om in het project te participeren en het tentdoek te leveren. Het is niet alleen mooi om te zien, maar ook een geheel nieuwe vorm van kamperen. Martin Stam: marketing & sales manager Tentontwerp: Dré Wapenaar

13 VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR Kernpunten 2001 Koninklijke Ten Cate heeft in 2001 een netto winst voor buitengewone lasten behaald van e 6,3 miljoen (2000: e 24,2 miljoen) bij een gelijkblijvende omzet van e 620 miljoen. Na aftrek van per saldo e 12 miljoen buitengewone lasten resteerde een verlies van e 5,7 miljoen (2000: e 24,2 miljoen winst). 9 Het resultaat per aandeel uit gewone bedrijfsoefening daalde tot e 1,33 (2000: e 5,20) en tot -e 1,22 na buitengewone lasten (2000: e 5,20). De belangrijkste oorzaak voor de winstdaling lag bij het verlies van Ten Cate Enbi, onderdeel van de sector Technical Components. Dit bedrijf, toeleverancier van de computer- en printerindustrie, werd geconfronteerd met sterk gewijzigde marktomstandigheden en een daling van de vraag naar papiertransportrollers van 20%, resulterend in een onderbezetting van het productieapparaat. Dit noodzaakte het bestuur tot diepgaand ingrijpen, waaronder de sluiting van vier productievestigingen en een capaciteitsvermindering bij twee andere bedrijfsonderdelen. Met maatregelen bij Ten Cate Enbi was een buitengewone last van e 23 miljoen gemoeid. Andere maatregelen, onder andere bij Taxy in Frankrijk (onderdeel van Mega Valves), vergden nog e 2 miljoen. De verkoop van onroerend goed te Almelo resulteerde in een winst van ruim e 11 miljoen. Na belastingen moest per saldo een buitengewone last van e 12 miljoen worden genomen. De sector Technical Textiles bleek over het algemeen beter bestand tegen de neergang van de economie. Hier steeg de omzet met 8%. Het bedrijfsresultaat daalde echter met 20% tot e 23 miljoen. De daling van het bedrijfsresultaat werd met name veroorzaakt door onderbezetting in de VS bij de productie van trampolinedoek en synthetische weefsels voor agrarische toepassingen, alsmede door aanloopkosten bij Polyloom (kunstgrasvezels). In de VS behaalden de producten voor de bouwsector goede resultaten. In de tweede helft van 2001 liepen bij Ten Cate Protect de marges op weefsels voor bedrijfskleding terug. Binnen de marktgroep Advanced Composites was sprake van een sterke stijging van de grondstofprijzen (onder andere aramides) die niet direct kon worden doorberekend. De omzet van de sector Technical Components daalde met 12,8% (7% autonoom). Het bedrijfsresultaat van deze sector was e 6,8 miljoen negatief; een verlies dat geheel voor rekening kwam van Ten Cate Enbi.Ten Cate Plasticum toonde een bemoedigend resultaatsherstel. Door het negatieve resultaat nam de financiële kracht van de onderneming af. De solvabiliteit liep, mede als gevolg van de resterende aflossing van de achtergestelde converteerbare obligatielening, in 2001 terug tot 31,7% (2000: 37,1%). Voor 2002 verwacht Koninklijke Ten Cate een groei van de omzet in de belangrijkste marktgroepen. Het resultaat zal in 2002 naar verwachting herstellen door een verdergaande reductie van werkkapitaal en kosten.

14 GANG VAN ZAKEN PER SECTOR 10 SECTOR TECHNICAL TEXTILES Ten Cate Advanced Textiles marktgroep Protective & Outdoor Fabrics marktgroep Advanced Composites marktgroep Interlinings/ Labels Netto omzet (mln euro) Medewerkers (FTE) Marktgroep Protective & Outdoor Fabrics Binnen de marktgroep Protective & Outdoor Fabrics opereren de bedrijven Ten Cate Protect en Ten Cate Technical Fabrics. Ten Cate Protect ontwikkelt en produceert weefsels voor beroeps- en veiligheidskleding. Door een uitgebalanceerde keuze van speciale materialen, finishes en technologieën worden aan weefsels brandwerende, vlamvertragende, antistatische, reflecterende en chemicaliënbestendige eigenschappen toegevoegd.veiligheid, duurzaamheid en comfort zijn daarbij uitgangspunten. Ten Cate Technical Fabrics is Europees marktleider op het gebied van kwalitatief hoogwaardig tentdoek en een belangrijk producent van doek voor buitenzonwering. Daarnaast is de groep gespecialiseerd in veredelingsactiviteiten voor derden, zoals het brandwerend maken van weefsels. De technologie waarover de bedrijven samen beschikken maakt het mogelijk aan specifieke wensen tegemoet te komen en unieke productconcepten te introduceren. Optimale efficiëntie in de productie van ruwdoek is van groot belang voor de marktpositie van de marktgroep Protective & Outdoor Fabrics. Meer synergie werd gerealiseerd door een verdergaande integratie van de verschillende bedrijfsonderdelen. Naast toenemende integratie van productieprocessen en logistiek werden marktgroepen geformeerd teneinde ook in commercieel opzicht tot een verdere samenwerking te komen. Ten Cate Protect Ten Cate Protect positioneert zich als "solution provider" in beroeps- en veiligheidskleding. In de afgelopen jaren zijn diverse specialistische producten op de markt gebracht, zoals antistatische en vlamvertragende (multi-risk) weefsels. Het product wordt afgestemd op het specifieke gebruik en de wensen van de eindgebruiker. Hierbij wordt door het gebruik van productlabels, zoals Tecasafe en Silhoflec, het onderscheidend vermogen naar de markt gecommuniceerd.verder produceert Ten Cate Protect generieke werkkledingstoffen, hetgeen meer een volumemarkt is.

15 De bedrijfskledingmarkt vertoonde op grond van het algehele economische klimaat een teruggang en er was sprake van prijsdruk. Daartegenover stond een groeiende vraag naar veiligheidskleding als gevolg van Europese arbeidswetgeving.ten Cate Protect heeft in 2001 met succes een aantal nieuwe weefsels met speciale kenmerken gelanceerd. Vooruitzichten De markt voor generieke werkkleding wordt in toenemende mate een commoditymarkt. Hoewel producten binnen nauwe productspecificaties vervaardigd worden is het onderscheidend vermogen hierbij minder groot dan bij de specialistische weefsels.ten Cate Protect zal in het volumesegment moeten produceren tegen minimale kosten en met een hoge servicegraad. Daarentegen is de toenemende aandacht voor risico s in de werkomgeving positief voor de verdere ontwikkeling van hoogwaardige en specialistische weefsels met beschermende eigenschappen.ten Cate zal als specialist op dit terrein een actieve rol vervullen, gericht op dit bewustwordingsproces bij eindgebruikers. Ten Cate Technical Fabrics Ten Cate Technical Fabrics presenteert zich als fabrikant van World s best tentcloth. De onderneming heeft een leidende marktpositie in hoogwaardig en duurzaam tentdoek. Daarnaast levert Ten Cate Technical Fabrics buitenzonweringdoek aan distributeurs en assemblagebedrijven. In de markt voor tentdoek is de onderneming actief in drie segmenten: de particuliere kampeermarkt, grote verhuurorganisaties en de institutionele markt (hulpverleningsorganisaties). Het merk Ten Cate heeft in de loop van vele jaren een grote bekendheid opgebouwd. 11 Ten Cate Technical Fabrics heeft een voortrekkersrol op het gebied van innovatie en het verbeteren van de producteigenschappen van tentdoek. Met een gericht beleid richting A-merken worden deze klanten in staat gesteld om zich te onderscheiden in de markt. Om de particuliere eindgebruikers bewust te maken van het belang van kwalitatief goed en verantwoord tentdoek, wordt het merk Ten Cate in toenemende mate ondersteund met op de eindmarkt gerichte acties.voorts wordt onze kennis van de technologische processen zo goed mogelijk beschermd. In buitenzonwering speelt de Griekse markt een belangrijke rol. Hier wordt door de distributeur een krachtig merkenbeleid gevoerd met een geheel eigen Ten Cate-collectie. Vooruitzichten Technologische kennis, innovatie en een geïntegreerde productie van garen tot eindproduct zijn de pijlers waarop de leidende Europese marktpositie ook in de toekomst zal zijn gestoeld. De belangrijke klanten, producenten van A-merken, zijn sterk gericht op kwaliteit, dessin en design. Dit zijn traditioneel sterke punten van het Ten Cate-merk.Ten Cate zal het assortiment meer segmenteren, waarbij het topsegment nog duidelijker wordt gepositioneerd. Marktgroep Advanced Composites De marktgroep Advanced Composites bestaat uit de ondernemingen Ten Cate Advanced Composites, Bryte Technologies en Ares Protection. Bryte Technologies en Ten Cate Advanced Composites leveren thermohardende composieten en vezelversterkte thermoplasten (thermisch vervormbaar plaatmateriaal) aan de lucht- en ruimtevaartindustrie en voor telecommunicatie (bijvoorbeeld schotels voor antennes). Ares Protection levert een breed scala van antiballistische materialen voor bescherming van voertuigen tegen projectielen en antiballistische panelen voor persoonlijke bescherming en militaire toepassingen, zoals kogelwerende vesten en helmen. Als een van de weinige wereldwijd opererende marktpartijen is de marktgroep Advanced Composites gericht op het bieden van een breed scala van bescherming (antiballistiek), alsmede op het toeleveren van composietmaterialen aan voornamelijk de vliegtuigindustrie. Aan het beleveren van deze markten is een lange weg van certificering voorafgegaan.

16 Binnen deze marktgroep vindt intensieve kennisoverdracht plaats. De textielachtergrond van Ten Cate (weven, finishen) is essentieel voor de opgebouwde kennis, de volledige controle over het productieproces en de innovatieve kracht. De strategie van de marktgroep Advanced Composites is gericht op het uitbouwen van de status van "approved supplier" op basis van het brede scala aan kwaliteitsproducten en voortgaande productontwikkeling. In een aantal projecten is sprake van custom-made orders. Zo wordt voor voertuigen van toonaangevende autofabrikanten (Volvo, Mercedes) voor bepaalde typen maatwerk geleverd dat direct kan worden verwerkt in het productieproces. Ten Cate Advanced Composites is een belangrijke toeleverancier van Ares Protection en richt zich, evenals Bryte Technologies, vooral op de vliegtuigindustrie. Het door Ten Cate ontwikkelde materiaal Cetex geniet bekendheid in de gehele burgerluchtvaartindustrie en wordt in toenemende mate toegepast. Het is lichter, sterker en in bepaalde toepassingen, zoals in de vleugels en staartdelen, efficiënter te verwerken dan aluminium.ten Cate Advanced Composites richt zich hierbij vooral op de grote producenten voor de burgerluchtvaart. Bryte Technologies is met name actief in militaire en kleine privévliegtuigen (het Cirrus-project). 12 Vooruitzichten In de afgelopen jaren heeft de groep zich een solide plaats in de markt veroverd.verwacht mag worden dat het gebruik van de door de marktgroep Advanced Composites geproduceerde specialistische materialen in de toekomst verder zal toenemen. Een risicofactor voor de gehele marktgroep is de soms beperkte beschikbaarheid van grondstoffen. De capaciteit van toeleveranciers kan een remmende factor voor de marktgroei zijn. Ares Protection In 2001 was sprake van een omzetverdubbeling, onder andere door omvangrijke orders van het Franse leger.veranderingen van legertaken en het toenemende aantal internationale vredesmissies betekenen een groeiende uitwisseling van beschermingseisen die van positieve invloed zijn geweest op de vraag naar antiballistische materialen. Ten Cate Advanced Composites De luchtvaartsector kwam in 2001 in de problemen door de aanslagen in de VS.Toch heeft dit vooralsnog niet geleid tot een omzetdaling van Ten Cate Advanced Composites. Programma s voor nieuwe typen vliegtuigen worden voortgezet en hoewel de aantallen mogelijk in de toekomst een daling laten zien, neemt het gebruik van composietmaterialen relatief toe. Het gebruik van composieten past in het streven naar kostenreductie binnen het productieproces en maakt de toestellen goedkoper in de exploitatie door een lager gewicht. Ook bij een reductie van het aantal nieuw te bouwen toestellen zal het gebruik van composieten in absolute zin nog toenemen. Bryte Technologies Bryte Technologies is in de VS voornamelijk actief in de militaire luchtvaartsector en sinds kort ook op het gebied van kleine privévliegtuigen. Bryte was in 2001 succesvol met het Cirrus vliegtuig. Met Cirrus Design werd een meerjarig contract afgesloten. Bryte verkreeg met dit project haar eerste belangrijke kwalificatie in de burgerluchtvaart. Er is in 2001 een toename van de belangstelling voor kleine toestellen. Ook binnen de militaire luchtvaartindustrie werd in de tweede helft van 2001 een toename van de vraag geconstateerd. Marktgroep Interlinings/Labels De marktgroep Interlinings/ Labels ontwikkelt, produceert, verkoopt en distribueert gecoate materialen (weefsels, non-wovens, breisels, papier) ten behoeve van de confectie-industrie (interlinings) en de grafische industrie (zelfklevende en thermisch klevende basismaterialen voor labels). Binnen deze marktgroep opereren de werkmaatschappijen Ten Cate Permess en Multistiq. De groep opereert wereldwijd met vestigingen in Nederland, Hong Kong, Italië en het Verenigd Koninkrijk en een agentennetwerk in circa 70 verschillende landen.

17 Ten Cate Permess Ten Cate Permess levert plakbare en niet-plakbare tussenvoeringstoffen (interlinings) die worden toegepast om de functionele eigenschappen van bovenstoffen te verbeteren, alsmede de vormvastheid na confectie te bevorderen. De groei in de wereldkledingconsumptie gaat gepaard met een voortgaande verplaatsing van de industrie naar lage-lonenlanden. Door haar goede distributie-organisatie en de sterke positie bij een groot aantal kwaliteitskledingmerken is Ten Cate Permess in staat haar marktaandeel vast te houden en in het hoogwaardige segment van overhemden licht te laten stijgen. Door telkens nieuwe functionele oplossingen aan te bieden, indien er nieuwe bovenstoffen op de markt verschijnen, streeft de onderneming ernaar om voorgeschreven te worden bij het ontwerp van nieuwe kwaliteitskleding. Permess inside staat borg voor kwaliteit. Vooruitzichten Ten Cate Permess opereert in modegevoelige markten, maar door de sterke mate van specialisatie en de relatie met enkele merkproducenten ontwikkelt de omzet zich vrij regelmatig. Een groot deel van de omzet komt voor rekening van interlinings voor kwaliteitsoverhemden, een marktsegment dat nauwelijks conjunctuurgevoelig is. Het is in dit marktsegment mogelijk om verdere omzetstijging te tonen. Het beleid van product- en marktontwikkeling is gericht op een verbreding van de technologische toepassingsmogelijkheden. 13 Multistiq De positionering als specialist op het gebied van blijvende hechting van informatiedragers kent een breed toepassingsgebied, ook buiten de traditionele toepassingen (labels). De productontwikkeling richt zich voornamelijk op het bieden van oplossingen voor concrete vragen uit de markt. De klanten van Multistiq zijn voornamelijk drukkerijen. Multistiq is specialist op het gebied van hechting.toepassingen worden gevonden op het gebied van hechtende informatiedragers ten behoeve van de kleding-, tapijt- en verpakkingsindustrie. Omdat goede mogelijkheden werden gezien om de technologische kennis breder te gaan inzetten werd in 2001 een nieuwe coatingmachine aangeschaft. Vooruitzichten Een belangrijk deel van de groei door product- en marktontwikkeling van Multistiq wordt bepaald door de performance van de nieuwe coatingmachine. Deze machine stelt de onderneming in staat om nieuwe toepassingen te ontwikkelen. Ten Cate Industrial Fabrics Ten Cate Nicolon Netto omzet (mln euro) Medewerkers (FTE) Onder de groep Ten Cate Industrial Fabrics vallen de werkmaatschappijen Ten Cate Nicolon USA,Ten Cate Nicolon Europe en Ten Cate Nicolon Asia (sales). Ten Cate Nicolon is gerenommeerd producent van geotextielen (geosynthetics): weefsels en non-wovens voor de weg- en waterbouw (oeverbescherming, aanleg en versterking van dijken) en voor milieuprojecten.voorts richt de onderneming zich op specifieke agrarische toepassingen, zoals weefsels voor de champignonteelt (trek- en kweekmatten), de veehouderij (opslag van kuilvoer en mest), de tuinbouw (schaduwdoek en insectengaas) en de steigerbouw. In de VS produceert Ten Cate Nicolon tevens trampoline- en zwembadafdekkingsdoek en vocht- en ijswerende materialen voor de bouw. De verkoop geschiedt wereldwijd door eigen commerciële medewerkers en distributeurs.

18 Ten Cate Nicolon USA/Ten Cate Nicolon Europe/Ten Cate Nicolon Asia 14 Ten Cate Nicolon opereert wereldwijd als één onderneming. De onderneming wil de positie in de markt en de binding met de klant versterken door veel aandacht te besteden aan innovatie in de samenstelling van producten. Om dat te bereiken is gekozen voor een marketingbeleid dat is gericht op versterking van de naamsbekendheid en innovatieve kracht van de organisatie. Ten Cate Nicolon is sterk vertegenwoordigd in het kwalitatief hoogwaardige marktsegment. Zo heeft Ten Cate Nicolon wereldwijd een belangrijke impuls gegeven aan het toepassen van synthetische weefsels in de weg- en waterbouw en in milieuprojecten, zoals de bescherming van stranden, het afvoeren van verontreinigd slib en het inkaderen van verontreinigingen. Eindgebruikers spelen een steeds grotere rol in het beslissingsproces met betrekking tot de materiaalkeuze.voor Ten Cate Nicolon is dat een gunstige ontwikkeling, gezien de toepassingsgerichtheid van het productassortiment. Verandering van regelgeving speelt in toenemende mate een rol op de markten waar Ten Cate Nicolon actief is. De ontwikkelingen ten aanzien van grootschalige landbouw en veeteelt, met de bijbehorende veranderingen ten aanzien van milieuwetgeving in Europa, kunnen een positief effect hebben op de markten van Ten Cate Nicolon. Ook in de weg- en waterbouw worden wereldwijd goede kansen gesignaleerd om groei te realiseren. In de VS werden goede resultaten geboekt in de bouwsector met vocht- en ijswerende producten. In 2001 werd een verdere versterking van de interne synergie tot stand gebracht. Dit vergroot de commerciële slagkracht en versterkt het innovatieve vermogen. Bij Nicolon USA werd een nieuwe commerciële structuur opgezet, waarbij TC Mirafi,TC Miradri en TC Baycor niet meer als zodanig individuele commerciële activiteiten ontwikkelen. Het verkoopapparaat is geconcentreerd en gericht op toepassingsgebieden in de bouw, agribusiness, infrastructuur, milieu en recreatie, en is rond technologische kerncompetenties geformeerd. Voorbeelden van innovatieve en succesvolle producten zijn de zogenaamde Geotube en Geocontainers. Deze toepassingen worden wereldwijd gebruikt. De Geotube is een buis van doek die - gevuld met bijvoorbeeld zand - kan dienen als kern van dijklichamen, beschermingswal voor stranden en eilanden, maar ook voor het ontwateren van uitgebaggerd slib. De acceptatie in de waterbouw van de Geotube neemt snel toe.voordeel van de Geotube bij bijvoorbeeld dijkenbouw is dat het eenvoudiger is om steile hellingen te maken, waardoor zand en stortsteen en het transport daarvan worden bespaard. De toepassing wordt om deze redenen een meer duurzame methode van bouwen genoemd. Bij de aanslagen op 11 september bleek uit een onverwachte hoek de werking van geotextiel. Geotextiel (Geolon ) werd tijdens recente verbouwingen verwerkt in anti-terreurconstructies van het Pentagon. De verwerking van geotextiel voorkwam in belangrijke mate rondvliegend puin als gevolg van de impact. Vooruitzichten De focus zal in 2002 gericht zijn op de kernmarkten waar met de technologie van Ten Cate Nicolon toegevoegde waarde wordt geboden. De verwachte marktontwikkelingen verschillen per deelmarkt, maar per saldo zal de omzet in 2002 verder toenemen. Ten Cate Grass Fibres Ten Cate Thiolon Ten Cate Polyloom Ten Cate Nymplex Ten Cate Thiobac Netto omzet (mln euro) Medewerkers (FTE) Inclusief carpetbacking-activiteiten en vezelproductie voor agrotextielen

19 Ten Cate Thiolon is een van de belangrijkste producenten van hoogwaardige kunstgrasvezels. Het bedrijf richt zich met het merk Thiolon Grass met name op de markt voor grasvezels voor verschillende wedstrijdsport- en trainingsvelden. De focus van Ten Cate Polyloom ligt in de VS op zowel sport- als recreatieve toepassingen, zoals sportvelden voor high-schools en landscaping (groenvoorziening). Nymplex ontwikkelt en produceert synthetische garens voor agrotextielen en kunstgras. De marktgroep als geheel beschikt over toonaangevende technologische kennis en loopt voorop bij nieuwe ontwikkelingen. De onderneming levert momenteel vezels in circa 100 variëteiten, verschillend in kleur, samenstelling en eigenschappen naar gelang de toepassing. Ten Cate Thiobac - producent van dragende weefsels (backing) voor tapijten en kunstgrasvelden - is eveneens organisatorisch in deze marktgroep ondergebracht, omdat een belangrijk deel van de activiteiten gekoppeld is aan kunstgrastapijt. Ten Cate Thiolon staat feitelijk aan het begin van de keten van tapijttufters, bodemdeskundigen en installateurs.ten Cate Thiolon,Ten Cate Polyloom en Ten Cate Nymplex houden zich bezig met vezeltechnologie en richten zich tevens op onderzoek en ontwikkeling van het totale eindconcept. Sportbeleving, veiligheid en blessuregevoeligheid zijn belangrijke aandachtspunten in het ontwikkeltraject.ten Cate Thiolon onderhoudt hiertoe nauwe contacten met sportclubs, bonden, testinstituten en overige instanties. De markt voor kunstgras is ruim 25 jaar geleden ontstaan. De introductie van kunstgras in de hockeysport was een succes, maar dit kunstgras is ongeschikt voor andere sporten.voor een bredere toepassing waren nieuwe ontwikkelingen nodig, waaraan Ten Cate Thiolon een belangrijke bijdrage heeft geleverd.voor de voetbalsport heeft dit geresulteerd in een vezel waarop slidings gemaakt kunnen worden. De door Ten Cate Thiolon ontwikkelde LSR -vezel in combinatie met rubber infill is nu al op grote schaal voor voetbal een begrip en wordt bij vele Europese topclubs toegepast voor trainingsdoeleinden. Naast het ontwikkelen van vezels met een lagere slidingweerstand, werd een nieuwe backing toegepast met een hoge UV- stabiliteit. De vraag naar kunstgras voor de voetbalsport zal, zodra er officiële toestemming is voor het gebruik in de wedstrijdsport op topniveau, naar verwachting verder toenemen. Deze kunstgrasvelden zijn zeer intensief te gebruiken, werken ruimtebesparend en zijn commercieel aantrekkelijker in de exploitatie. De leidende positie van Thiolon Grass is met name het gevolg van aanzienlijke inspanningen in research en ontwikkeling. 15 Ten Cate Nymplex houdt zich vooralsnog op bescheiden schaal bezig met kunstgrasvezels en is een belangrijke toeleverancier van Ten Cate Nicolon (specialistische synthetische weefsels). De onderneming beschikt over een interessante complementaire technologie voor het maken van grasvezels. De acceptatie van de nieuwe generaties kunstgras voor de voetbalsport is begonnen door de aanleg van trainingsvelden bij een groot aantal vooraanstaande voetbalclubs in en buiten Nederland, waaronder AFC Ajax,Valencia, FC Barcelona, AC Milan en Inter Milan, Manchester United, PSV en FC Twente. Hoewel ook groei werd gerealiseerd in andere sporttoepassingen, stond de voetbalsport in 2001 publicitair het meest in de belangstelling. Een belangrijke ontwikkeling is in dit opzicht de gang van zaken rond Ajax en de Amsterdam ArenA. In 2001 heeft Ajax de pilot status aangevraagd als voorbereiding op het spelen van officiële wedstrijden op kunstgras. De ondernemingen, waaronder Ten Cate Thiolon, die deelnemen aan dit project, streven naar een gefaseerde aanleg van kunstgrasvelden in en rond de Amsterdam ArenA. Het project voorziet in de slotfase in kunstgras op het hoofdveld.voor het traject wordt een periode van maximaal drie jaar uitgetrokken.ten Cate Thiolon levert, naast de grasvezel en carpetbacking, haar specifieke know-how. In de Verenigde Staten wordt kunstgras met name toegepast in zogenaamde multi-purpose sportvelden bij middelbare scholen en universiteiten. Deze markt werd tot voor kort gedomineerd door nylon. Dit is een verouderd product met als belangrijkste nadeel dat bij een val brandwonden kunnen ontstaan.

20 De positie van Thiolon Grass op de Amerikaanse markt is aanzienlijk versterkt door de overname begin 2001 van Polyloom Corporation of America in Dayton,Tennessee. Polyloom produceert en verkoopt onder andere grasvezels voor de Amerikaanse markt en heeft een sterke positie in de recreatieve markt. De focus in de VS zal geleidelijk worden verlegd naar sportvelden, waarbij de productiespecificaties van Ten Cate Thiolon worden gevolgd. De productie in de VS is in de loop van 2001 hieraan aangepast. Vooruitzichten De vooruitzichten voor 2002 zijn uitstekend.voor de toekomstige groei blijft productontwikkeling echter van grote betekenis.voorts blijft de positionering van het merk Thiolon Grass van belang om een leidende rol te kunnen blijven spelen. Zowel door de groei van het aantal kunstgrasvelden in de voetbalsport, als door vervanging van bestaande velden (hockey, tennis etc.) zullen omzet en resultaat verder toenemen. 16

21 TEN CATE GRASS FIBRES TEN CATE THIOLON Het is moeilijk als je met zo n uitdagend project bezig bent als dat van de Amsterdam ArenA en AFC Ajax, dat je daar lange tijd niets over mag zeggen. Het is een project waar meerdere partijen bij betrokken zijn (Edel Grass,Arcadis, Rubber Resources). Nu is het zover en dit is goed voor de voetbalsport en voor Ten Cate Thiolon. Een succes dicht bij huis spreekt tot de verbeelding, maar eigenlijk zijn wij wereldwijd succesvol.ten Cate Thiolon is een jong ogend bedrijf, maar toch zijn wij al ruim 25 jaar bezig met kunstgras. Een oude rot in het vak dus met niet alleen ontzettend veel kennis van de materie, maar ook van de sportwereld.voetbal is veeleisend en de belangen zijn groot.wij zullen de wereld laten zien dat kunstgras gras kan overtreffen.topsport moet je onder ideale omstandigheden kunnen beoefenen. Om hier te werken moet je zelf een groot liefhebber van sport zijn en kunnen aanvoelen wat het woord spelbeleving betekent. In onze markt geldt : keep your eye on the ball. Martin Olde Weghuis: international manager R&D Jeroen van Balen: managing director Grass Fibres Ralph Jorissen: marketing & sales manager

22 SECTOR TECHNICAL COMPONENTS Ten Cate Advanced Components Ten Cate Enbi Ten Cate Plasticum Netto omzet (mln euro) Medewerkers (FTE) De groep Ten Cate Advanced Components bestaat uit de bedrijven Ten Cate Enbi en Ten Cate Plasticum. Ten Cate Enbi omvat een aantal bedrijven in de VS, Europa en Azië.Ten Cate Enbi ontwikkelt, produceert en assembleert componenten en rollerassemblies op basis van rubber, kunststof, foam en metaal voor onder meer het papiertransport en de beeldoverdracht in office products (printers, copiers en faxapparaten) en in technologisch gelijksoortige markten (postsorteerders, geldautomaten). Op het gebied van transportrollers is Ten Cate Enbi wereldwijd een grote speler. Op het gebied van image rollers behoort Ten Cate Enbi tot een belangrijke speler in Europa en de VS. Naast de productie van rollers assembleert de groep ook complete modules, zoals papieraanvoerunits en units voor aanverwante markten. Ten Cate Plasticum is met een aantal bedrijven actief op de Europese markt. Het bedrijf ontwikkelt en produceert kunststof aerosol caps, sluitingen en doppen, hersluitbare deksels en boxen, alsmede andere standaard en klantspecifieke verpakkingen. Genoemde producten vinden hun weg naar de levensmiddelenindustrie, de personal care markt, de household markt, de farmaceutische en chemische industrie. Ten Cate Enbi Ten Cate Enbi richt zich op: verbreding van de afzet naar andere markten en klanten, waardoor vermindering van de afhankelijkheid van een beperkt aantal grote opdrachtgevers ontstaat verlaging van het kostenniveau door optimalisering van de productiestructuur verhoging van het resultaat door een focus op technologisch meer geavanceerde producten met een hogere toegevoegde waarde. De markt voor met name transportrollers voor inkjetprinters stond in 2001 sterk onder druk. Het prijsniveau van componenten daalde als gevolg van prijsdalingen van met name inkjetprinters voor de consumentenmarkt. De verkoopprijzen voor dit type printers zijn in 2001 ongeveer gehalveerd als gevolg van een afnemende vraag en de opkomst van aanbieders die de concurrentie met de grote merken vooral op prijs zijn aangegaan. Dit leidde tot een afname van het marktaandeel van een van de belangrijkste afnemers van Ten Cate Enbi, dat daarnaast geconfronteerd werd met concurrentie van aanbieders van transportrollers en stalen assen uit lage-lonenlanden. In de markt voor laserprinters, waarin Ten Cate Enbi eerder haar positie heeft versterkt, waren de marktomstandigheden bij het gegeven marktbeeld aanzienlijk beter. De verbreding van de afzet naar andere markten heeft erin geresulteerd dat een groeiend deel van de omzet voortkomt uit de afzet van technische rollers (imaging hardware) en papiertransport in andersoortige apparaten (postsorteerders en geldautomaten). Het verlies van Ten Cate Enbi werd in hoofdzaak veroorzaakt door gereduceerde omzetten in combinatie met een prijsdaling. Op grond van de verslechterde marktomstandigheden voor met name de transportrollers voor inkjetprinters is besloten sterker te focussen op producten met een hogere toegevoegde waarde en het kostenniveau te verlagen door versnelde verplaatsing van productie. De productielocaties in Zwitserland (Bevaix), het Verenigd Koninkrijk (Wrexham) en de Verenigde Staten (Rochester) zijn halverwege 2001 gesloten en de activiteiten zijn deels verkocht en deels gestopt. Eind 2001 is besloten ook de productie in Nuth in Nederland af te bouwen, omdat de belangrijkste afnemer de gehele productie uit West-Europa en de VS verplaatste naar Azië. Daarmee is de productie van Ten Cate Enbi voor een belangrijk deel geconcentreerd op drie productielocaties. In Mexico voor het Amerikaanse continent, in Singapore (sinds 1996) voor Azië en in Hongarije voor de Europese markt. De vestigingen in Mexico en Hongarije zijn in de loop van 2001 volledig operationeel geworden. Met name in Mexico heeft het opstarten van de productie langer geduurd dan verwacht. Beide nieuwe productielocaties voldoen nu aan de eisen en verwachtingen.

23 De gang van zaken bij Ten Cate Enbi in Duitsland (voornamelijk foamtechnologie) verloopt onder de gegeven marktsituatie naar wens. De activiteiten op het gebied van behuizing voor mobiele telefoons in Frankrijk ontwikkelden zich minder goed dan verwacht. De activiteiten in Fougères worden hierom gedeeltelijk afgebouwd, terwijl een sterke focus ligt op het acquireren van alternatieve activiteiten. Vooruitzichten Verbreding van de klantengroep op het gebied van image rollers zal naar verwachting leiden tot groei van het aandeel van deze producten met een hogere toegevoegde waarde in de omzet. Wat betreft transportrollers voor inkjetprinters (tot voor enkele jaren meer dan 60% van Ten Cate Enbi s totale omzet) zal de onderbezetting in de productie naar verwachting aanhouden, zij het in mindere mate dan gedurende 2001 het geval is geweest. Een sterk herstel van de markt wordt nog niet voorzien. Als dat herstel intreedt zal naar algemeen wordt verwacht niet direct sprake zijn van de sterke groeicijfers (circa 20%) die de marktontwikkeling tot voor kort kenmerkten. Het kostenniveau van Ten Cate Enbi zal na afronding van het reorganisatieproces aanzienlijk zijn verlaagd door het verplaatsen van de productie naar lagelonenlanden en het ontwikkelen van goedkopere oplossingen voor klanten. De marktpositionering van Ten Cate Enbi blijft goed. De onderneming is een van de weinige producenten die internationaal opereren en nieuwe ontwikkelingen ondersteunen door goedkope oplossingen te bieden. Na het afronden van de ingezette interne veranderingen is eind 2002 een break-even niveau voor Ten Cate Enbi mogelijk bij stabilisering van de markt op het lage niveau van eind Ten Cate Plasticum In het jaar 2000 is een strategie in gang gezet die een geleidelijke verschuiving laat zien naar kunststof sluitingen, spraycaps en klantspecifieke verpakkingen die een meerwaarde opleveren op het gebied van functionaliteit en product imago. Plasticum ontwikkelt zowel zelfstandig als met partners nieuwe toepassingen op het gebied van spraytechnologie. Deze tendens betekent een geleidelijke reductie van het aandeel overcaps (doppen voor spuitbussen) in de omzet van Plasticum. In de markt viel enige aarzeling te constateren door het verslechterende economische klimaat, dat een negatieve invloed had op de consumentenbestedingen.voorts was een zekere verzadiging merkbaar in de afzet van boxen. De strategische positionering, die meer marge-gedreven is, ging ten koste van het marktaandeel.wel werd met aandacht voor klantrelatie en kwaliteit met de behaalde omzet een verbetering van het resultaat gerealiseerd. De commerciële introductie van de in licentie verworven volledig nieuwe spraytechnologie die in de markt onder de naam USP-cap is geïntroduceerd, is in 2001 voorbereid. Het concept diende, voordat de commerciële introductie kon plaatsvinden, uitgebreide tests te ondergaan, zowel binnen Ten Cate Plasticum als bij potentiële opdrachtgevers. Inmiddels is overeenstemming bereikt om de eerste commerciële toepassing in het begin van 2002 te lanceren. Hiermee wordt een belangrijke stap gezet om Ten Cate Plasticum te positioneren als Europese speler op het gebied van spraytechnologie. De omzetten van de verschillende bedrijfsonderdelen binnen de Plasticum-groep vertoonden, met uitzondering van de boxen, een bevredigend beeld. In het lopende boekjaar zijn de Ten Cate Plasticum-vestigingen in de VS en Frankrijk conform plan gedesinvesteerd. De Ten Cate Plasticumvestiging in het Verenigd Koninkrijk heeft haar marktpositie en rentabiliteit weten te versterken en zal binnen Ten Cate Plasticum waarschijnlijk gehandhaafd blijven. Met het in het jaar 2000 opgestarte verbetertraject is goede voortgang geboekt op het gebied van efficiency, integratie van de organisatie en samenwerking tussen de diverse bedrijfsonderdelen. In oktober is de vestiging in Rijen samengebracht met die in Tilburg.Ten Cate Plasticum beschikt daar over een ruim opgezet en functioneel complex. De genomen maatregelen hebben geleid tot een reductie van het kostenniveau, meer interne synergie en een verbetering van de rentabiliteit. Hiermee is over het geheel een duidelijke verbetering in de gang van zaken gerealiseerd ten opzichte van het verliesgevende boekjaar 2000.