Dit werkboekje maakt onderdeel uit van en

Transcriptie

1

2 it werkboekje maakt onderdeel uit van en allo, Je hebt hier het werkboekje dat hoort bij een website die je ook hier boven ziet staan: p deze website kun je antwoorden vinden op de vragen en opdrachten die in dit boekje staan. o, ho, eerst verder lezen en niet meteen naar een computer rennen! Voor sommige vragen kun je het best een site bezoeken. ie vind je onder websites. aar staan ook handige afbeeldingen. oms is het slimmer om misschien een filmpje te bekijken. ie vind je natuurlijk onder... filmpjes. Verder vind je op de website nog allerlei andere handige tips. ebruik ze! Misschien heb je voor sommige vragen niet eens een computer nodig. ok in allerlei informatieboeken kun je antwoorden vinden. n dit werkboekje staan behalve vragen en opdrachten ook nog verschillende puzzels en kleuropdrachten. ees wel altijd eerst goed door wat nou eigenlijk de opdracht is. erst kijken... dan pas doen! et is zonde als je het fout doet en je werkboekje wordt direct zo n rommeltje. at wil je vast niet. Pas op met kleuren en viltstiften. oms drukken ze door op de achterkant. Met kleurpotloden gaat het vaak het beste en mooiste. Wist je trouwens dat je kleurpotloden ook prachtig kunt mengen? Probeer het maar eens! ls het goed is heeft jouw meester of juf ook een nakijkblad. Misschien mag je zelf wel nakijken om te zien wat je goed of fout hebt gedaan. We wensen je veel (leer)plezier met dit werkboekje. Maak er wat moois van! Meester ipke Meester Jack 2

3 it werkboekje gaat over ederland. ederland is verdeeld in provincies. oeveel? provincies ieronder zie je de kaart van ederland. chrijf de namen van de provincies op de lijnen en geef de provincies een verschillende kleur. enk je eraan dat je namen met een hoofdletter schrijft! n welke plaats woon jij? k woon in at ligt in de provincie eken jouw woonplaats in de kaart. 3

4 Woorden die je moet zoeken: renthe Flevoland Friesland elderland roningen imburg oord-rabant oord-olland verijssel trecht Zeeland Zuid-olland Zet de letters van de provincie-hoofdsteden en de hoofdstad van ederland weer in de goede volgorde. Ze zijn helemaal door elkaar gehusseld. Welke zin komt er te staan als je de letters bij de cijfers onderin zet? 4

5 oofdsteden lke provincie heeft dus ook een hoofdstad. ederland heeft zelf trouwens ook een hoofdstad. oe heet de hoofdstad van ons land? ieronder zie je weer het kaartje van ederland, met de provinciehoofdsteden. Zet de namen van die hoofdsteden bij het goede nummer. = de hoofdstad van ons land. Kijk in een atlas of op de Yurls-site ederland grenst aan 2 landen en aan een zee. oe heet de zee? oe heten de 2 landen? n het zuiden: n het oosten: p één plek komen ederland en de 2 buurlanden bij elkaar. et is ook nog eens het hoogste punt van ederland in uropa. (323 meter). oe heet dit punt? ij welke plaats? et punt heet: ij de plaats: 5

6 ypisch een echte ederlandse mandala: regen, zonnetje, tulpen, hyacinten en leuke vogeltjes. Kleuren maar! Met kleurpotloden, die drukken niet door. wee kaas-sudoku s. Weet jij waar alle cijfers moeten komen te staan? inks is makkelijk. echts is wat moeilijker. 6

7 lk jaar komen er miljoenen toeristen naar ederland. r is in ederland dan ook heel veel te zien. We hebben veel beroemde plaatsen. Veel van onze osterburen gaan ook naar de kust. Je vindt daar bekende badplaatsen als enesse, cheveningen, oordwijk en Zandvoort. n elke provincie is wel iets bijzonders te zien of te doen. We gaan nu bij elke provincie één onderwerp of plaats iets meer bekijken en erover leren. We beginnen met de provincie... ekijk op de website de links over roningen die je daar kunt vinden. Ze staan bij filmpjes en vensterplaten. Kijk dan eens of je de puzzel hieronder kunt maken orizontaal clipsecrossword.com 2. Zo noem je een grote opeenhoping van gas in de bodem. 4. ebruikten de mensen vroeger om mee te stoken. 6. chternaam van de boer, onder wiens land voor het eerst aardgas werd gevonden. 8. chone manier van energie. 9. eze organisatie heeft afspraken gemaakt over het boren in de Waddenzee. 10. e laatste werd in 1974 gesloten. 11. as dat gemaakt wordt van planten- of dierenmest. 12. n deze zee is ook aardgas te vinden. Verticaal 1. Moet je eerst doen om bij het aardgas te komen. 3. ij deze plaats werd in ederland aardgas ontdekt. 5. chone vorm van energie. 7. eze laag in de grond houdt het aardgas tegen. 7

8 F ls je over Friesland praat, dan denkt iedereen natuurlijk meteen aan één van de meest bekende sportevenementen in de winter: de lfstedentocht. ieronder staan de namen van alle plaatsen waar de schaatsers onderweg langskomen. e startplaats is ook de finish. e plaatsen staan alleen niet in de goede volgorde en de letters staan helemaal door elkaar. lleen de startplaats staat goed (1 e ). ls je de letters op de goede volgorde zet en de letters bij de cijfertjes onderin invult, lees je een zin. Wat staat daar? et lfsteden-kruisje Wist je trouwens dat ze in Friesland behalve het ederlands ook nog een eigen taal spreken? et Fries! 8

9 ekijk op de website de links over renthe die je daar kunt vinden. Ze staan bij filmpjes en vensterplaten. Kijk dan eens of je de puzzel hieronder kunt maken clipsecrossword.com orizontaal 2. n deze provincie kun je de meeste hunebedden vinden. 4. n deze tijd zijn de hunebedstenen naar ederland gekomen. 6. ij deze plaats ligt het grootste hunebed van ederland. 8. it zijn de hunebedstenen. 9. en hunebed is eigenlijk een n deze provincie vind je (behalve renthe) ook nog hunebedden. Verticaal 1. Zo noemen we het volk van de hunebedbouwers. 3. Mensen dachten vroeger dat deze sprookjesfiguren een hunebed hadden gemaakt. 5. it kregen de doden o.a. mee in het hunebed. 7. ier dat in de tijd van de hunebedbouwers veel gehouden werd. 10. it kregen de doden o.a. mee in het hunebed. 9

10 - n deze provincie liggen een aantal bekende plaatsen. n elke plaats is wel een bezienswaardigheid, waar veel toeristen op af komen. Kun jij de plaatsen en wat daar te zien of te doen is met elkaar verbinden? Je kunt op de website kijken om dingen op te zoeken. aar staat een oogle-zoek box. msterdam oofdstad van de provincie Zaanstad ekende badplaats exel Jan mit, ick & imon aarlem nne Frankhuis everwijk Kaasmarkt Zandvoort Zaanse chans eemster Zuiderzee-museum Volendam roogmakerij nkhuizen comare lkmaar Zwarte Markt e 10 plaatsen die hierboven staan zitten ook allemaal verborgen in de woordzoeker die je hiernaast ziet. Kun jij de woorden vinden? 10

11 FV eze provincie is de jongste provincie van ons land. ij bestaat eigenlijk uit 3 grote polders. p de plaats waar nu land is, was vroeger water. ieronder zie je een verhaal staan over het ontstaan van Flevoland. Maar sommige woorden zijn weggelaten. ie staan eronder. Weet jij waar ze in de tekst passen? ekijk de link op de website. ij staat bij websites. et ontstaan van Flevoland n de tijd lag er al een groot meer. e noemden het, of het Flevomeer. et had geen verbinding met de. n de Vroege lag er een meer, net zo groot als nu het. Men noemde het (het grote meer). oor het zoete water uit de en de werd dit meer steeds groter en kwam er een open verbinding met de zee. oor de open verbinding met de zee werd het meer steeds. Je kon eigenlijk niet meer van een meer spreken. a 1600 spreken ze dus van. Wieringen,, chokland en waren in die tijd nog eilanden. Cornelis had in 1891 een plan om de Zuiderzee weer af te sluiten van de en polders te maken. n 1920 is men begonnen met zijn plan. m de Zuiderzee af te sluiten werd er een dijk aangelegd van oord-olland naar Friesland: de. ie was in 1932 klaar. e zou de eerste echte Jsselmeerpolder worden. n het midden van de drooggemalen polder werd de stad aangelegd. n 1950 begon men met de aanleg van, waar o.a. de grote stad werd aangelegd. n 1968 was drooggelegd. mdat er in te weinig huizen waren, werd de stad aangelegd. et is nu al een hele grote stad met ongeveer inwoners. p 1 januari wordt de provincie Flevoland opgericht. Jsselmeer Marken - Middeleeuwen zouter - omeinse oordzee rk - Jssel Vecht oordzee fsluitdijk - Flevum elmere mmeloord omeinen Zuiderzee - ely elystad - oordoostpolder msterdam - ostelijk Flevoland Zuidelijk Flevoland 1986 lmere 11

12 VJ e naam verijssel komt van de twee woorden ver en Jssel. et land dus, dat aan de ver(kant) van de Jssel lag als je keek vanuit olland. Met olland bedoelde men in de Middeleeuwen oord-olland en Zuid-olland samen. n de Middeleeuwen was de Jssel dé handelsroute van ederland. Wat nu het Jsselmeer is, was in die tijd nog een open verbinding naar zee: e Zuiderzee. ekijk de Klokhuisaflevering die je vindt bij de filmpjes. ekijk daarna of je de antwoorden op de vragen in de woordzoeker kan vinden. et zijn steeds enkele woorden. 1. elangrijke verijsselse havenplaats aan de Zuiderzee in de tijd van de Middeleeuwen. 2. ype schip waarmee in die tijd veel gevaren werd. 3. andelsverbond tussen de steden rond de oordzee en de ostzee. 4. it dit land haalden de kooplieden wol. 5. it deze landen werd hout en bont ingevoerd. (2 woorden zoeken) 6. it exporteerden de kooplieden uit ederland. (2 woorden zoeken) 7. it maakten de anzesteden onderling, zodat ze goedkoop handel konden voeren. 8. it lag vroeger, ter bescherming, rond een Middeleeuwse stad. 9. elangrijke anzestad waar 6x per jaar een jaarmarkt werd gehouden. 10. e naam van het gebouw waar de goederen gewogen werden. kogge 12

13 Z- n de provincie Zuid-olland vinden we veel belangrijke en oude steden en leuke bezienswaardigheden. ieronder staan verschillende zinnen waarin daar iets over verteld wordt. Probeer de blokjes in de goede volgorde te krijgen. Je kunt ze desnoods even overschrijven op kleine stukjes papier. et goed op de lege vakjes!

14 C e provincie trecht ligt mooi in het midden van ederland. e hoofdstad van deze provincie heet ook trecht. Vroeger was dit maar een kleine stad. ekijk het filmpje over trecht (staat bij filmpjes). chrijf daarna 8 belangrijke zinnen uit het filmpje hieronder op. Je kunt eventueel gebruik maken van de woorden die in de woordzoeker staan ieronder staan een aantal woorden die je kunt terugvinden in de woordzoeker. oe je best! omtoren raptreden tadscentrum racht rbeidershuisje tadsmuur Fabrieken ieuwbouwwijk tadswijk Modern uurzaam Zonnepanelen 14

15 n deze provincie liggen een aantal bekende plaatsen. n elke plaats is wel een bezienswaardigheid, waar veel toeristen op af komen. Kun jij de plaatsen en wat daar te zien of te doen is met elkaar verbinden? Je kunt op de website kijken om dingen op te zoeken. aar staat een oogle-zoek box. rnhem lot oevestein arderwijk udste stad van ederland peldoorn oofdstad van elderland Poederoijen ationaal park de oge Veluwe peldoorn olfinarium oenderloo penheul ijmegen Paleis t oo ls je elderland goed bekijkt, bestaat het eigenlijk uit 3 grote gebieden. n je atlas, of op de website kun je terugvinden welke 3 gebieden dat zijn. 1. V 2. penheul 3. Kun je de puzzel hiernaast oplossen? e letters staan onder de hokjes. n het goede rijtje, maar wel door elkaar gehusseld. Kijk maar eens naar het eerste rijtje van boven naar beneden. 15

16 Z n de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 werd een groot deel van de provincies Zeeland, de Zuid-ollandse eilanden en een deel van oord-rabant getroffen door een grote Watersnoodramp. mdat men vond dat zoiets nooit meer gebeuren mocht, werd een groot plan uitgevoerd. ieronder vind je een kruiswoordpuzzel die gaat over dat plan en over plaatsen en eilanden in Zeeland. Je kunt eerst het filmpje en de kaarten op de website bekijken Marc Verhaegen: Michiel de uyter 10 clipsecrossword.com orizontaal 2. am die loopt van chouwen-uiveland naar oeree-verflakkee. 4. et deel van Zeeland dat tegen elgië aanligt. 5. eze brug ligt tussen oord-eveland en chouwen- uiveland. 7. p dit stuk van Zeeland ligt de hoofdstad van Zeeland. 8. oofdstad van Zeeland. 9. Plan van dammen, dijken, bruggen en waterkeringen om overstromingen in het vervolg te voorkomen. 10. rote havenplaats aan de Westerschelde. eboorteplaats van Michiel driaanszoon de uyter. Verticaal 1. tukje van Zeeland dat onder t. Philipsland ligt. Zeelandbrug 3. Zeearm die door een stormvloedkering wordt afgesloten. 6. n de nacht van 31 januari op vond de watersnoodramp plaats. 16

17 - e provincie oord-rabant is één van onze zuidelijke provincies. nder de grote rivieren zoals ze wel eens zeggen. amen met imburg is het de provincie waar het Carnavalsfeest uitbundig gevierd wordt. e meeste plaatsen in oord-rabant en imburg hebben in deze tijd een eigen Carnavalsnaam. Kun jij de goede namen van de steden en de Carnavalsnamen bij elkaar in de kaart schrijven? ekijk de links op de site. r staan er twee die je kunt gebruiken. lle Carnavalsnamen die je hierboven moest invullen (plus nog een paar extra) kun je hieronder in de woordzoeker terugvinden. 17

18 M e meest zuidelijke provincie van ons land. et als de Friezen onderling Fries met elkaar praten, hebben ook de imburgers een eigen taal : het imburgs. imburg heeft altijd iets gehad met gangen. n de prehistorie waren er vuursteenmijnen te vinden, vanaf de 12 e eeuw tot 1974 werd er steenkool uit de grond gehaald, en in Zuid-imburg werd er mergel uit mergelgroeven gehaald voor de bouw. n deze lange gangen kun je heel makkelijk verdwalen als je de weg niet weet. ieronder is een woordendoolhof. ls je niet verdwaalt, lees je twee zinnen over de mergelgrotten. 18

19 n dit boekje ben je heel veel plaatsnamen uit ederland tegengekomen. n deze legwoord-puzzel kom je ze allemaal tegen en nog wat extra woorden. Ze staan naast en onder de puzzel. ip: 1. Werk met potlood, dan kun je nog gummen. ip: 2. egin met het enkele woord en de woorden met een streepje. ip: 3. e ij staat in 1 hokje clipsecrossword.com 19

20 20

21 lz. 3: 12 provincies lz. 4: usselwoorden: e eltawerken zijn wereldberoemd. lz. 5: oofdstad van ons land is msterdam Provinciehoofdsteden: 1. eeuwarden 7. en aag 2. roningen 8. trecht 3. ssen 9. rnhem 4. Zwolle 10. Middelburg 5. elystad 11. s-ertogenbosch 6. aarlem 12. Maastricht ederland grenst aan de oordzee. n het zuiden grenst ederland aan elgië en in het oosten aan uitsland. et punt heet: rielandenpunt bij de stad Vaals (op de Vaalserberg.) lz. 6: udoku s: lz. 7 - roningen: lz. 8 - Friesland: Z W 7 Z clipsecrossword.com 10 C - K K M J Z W M eeuwarden Workum okkum neek indeloopen olsward Jlst arlingen loten tavoren Franeker eeuwarden n Friesland wordt ook veel aan watersport gedaan. 21

22 lz. 9 - renthe: 3 8 Z clipsecrossword.com 1 C W K V K 4 5 J F K J F 10 W P P 6 7 lz oord-olland: lz Flevoland: n de omeinse tijd lag er al een groot meer. e omeinen noemden het Flevum, of het Flevomeer. et had geen verbinding met de oordzee.. n de Vroege Middeleeuwen lag er een meer, net zo groot als nu het Jsselmeer. Men noemde het lmaere (het grote meer). oor het zoete water uit de Jssel en de Vecht werd dit meer steeds groter en kwam er een open verbinding met de zee. oor de open verbinding met de zee werd het meer steeds zouter. Je kon eigenlijk niet meer van een meer spreken. a 1600 spreken ze dus van Zuiderzee. Wieringen, Marken, chokland en rk waren in die tijd nog eilanden. Cornelis ely had in 1891 een plan om de Zuiderzee weer af te sluiten van de oordzee en polders te maken. n 1920 is men begonnen met zijn plan. m de Zuiderzee af te sluiten werd er een dijk aangelegd van oord-olland naar Friesland: de fsluitdijk. ie was in 1932 klaar. e oordoostpolder zou de eerste echte Jssel-meerpolder worden. n het midden van de drooggemalen polder werd de stad mmeloord aangelegd. n 1950 begon men met de aanleg van 22

23 ostelijk Flevoland, waar o.a. de grote stad elystad werd aangelegd. n 1968 was Zuidelijk Flevoland drooggelegd. mdat er in msterdam te weinig huizen waren, werd de stad lmere aangelegd. et is nu al een hele grote stad met ongeveer inwoners. p 1 januari 1986 wordt de provincie Flevoland opgericht. lz verijssel: 1. Kampen 5. Finland 9. eventer 2. Kogge 6. oter 10. Waag 3. anze 6. kaas 4. ngeland 7. prijsafspraken 5. usland 8. muur lz Zuid-olland: 1. e hoofdstad van Zuid-olland is en aag. 2. oudse kaas is bekend over de hele wereld. 3. n Madurodam kun je ederland in het klein zien. 4. n Kinderdijk staan 19 molens in vol bedrijf. 5. otterdam is één van de grootste havensteden van de wereld. lz. 14 trecht: er beoordeling van de leerkracht. lz elderland: 1. Veluwe 2. etuwe 3. chterhoek Puzzelzin: et ationaal Park e oge Veluwe is een prachtig natuurgebied. lz Zeeland: 4 Z W M W 5 Z C 9 - W V 10 V 6 F P M 1 clipsecrossword.com 23

24 24 lz oord-rabant: lz imburg: e mergelgrotten werden in de tweede wereldoorlog door onderduikers gebruikt. u overwinteren er vleermuizen. lz. 19 egwoord: it werkboekje maakt onderdeel uit van en clipsecrossword.com M J V M Z K - C M P W M W K C M W C Z W Z Z K - Y W Z - C F J - F V J M M V W - - W