de federatie in Een rigide arbeidsmarkt, volop in beweging Voorwoord De federatie van Partners voor Werk Federgon vertegenwoordigt haar leden

Transcriptie

1 Jaarverslag 2012

2

3 Jaarverslag 2012

4 Inhoudstafel VOORWOORD Een rigide arbeidsmarkt, volop in beweging Voorwoord De federatie van Partners voor Werk Federgon vertegenwoordigt haar leden de federatie in prioritaire dossiers voor Federgon HR-dienstverleners in de openbare sector Dossier arbeiders/bedienden Voorbereiding regionalisering Tenderbeleid: PPS als hefboom voor een meer dynamische arbeidsmarkt Brussel: onderhandelen over de bijdrage aan het werkgelegenheidsbeleid Een innovatief arbeidsrecht aangepast aan onze netwerkeconomie Uitvoering van artikel 4 van de uitzendrichtlijn Modernisering uitzendwetgeving / NAR-akkoord: begeleiding inwerkingtreding E-maaltijdcheques en e-contracten Uitvoering van het Vlaamse loopbaanakkoord: wat met de premie 50+ voor de uitzendsector? Heel wat uitdagingen voor de sector van de dienstencheques Nood aan een veralgemening van outplacement Dossier actor en regisseur gekoppeld aan het dossier Diensten Algemeen Economisch Belang / SYNTRA Uitrol van loopbaanbegeleiding in Vlaanderen via loopbaancheque Lobby databank arbeids- en verblijfsvergunningen Kwaliteit blijft een topprioriteit voor federgon Federgon Academy Kwaliteitslabels Mystery shopping federgon als kenniscentrum van de arbeidsmarkt DynaM meet de dynamiek op de arbeidsmarkt Wacht u nog steeds op de witte raaf? A call for action: going beyond business as usual Wat zijn de tendensen en ontwikkelingen inzake Recruitment & Selection? De praktijk van outplacement in kaart gebracht Wat leren ons de ervaringen van de outplacementkandidaten uitzendkrachten Wie zijn ze?

5 5 Jaarverslag 2012 Federgon Economisch Rapport HR-Markt onder druk Inleiding Uitzendarbeid Outplacement Projectsourcing Interim Management Diensten aan particulieren Recruitment, Search & Selection Opleiding Onze sectoren samengevat

6 Voorwoord 6 Een rigide arbeidsmarkt, volop in beweging

7 7 Jaarverslag 2012 Federgon VOORWOORD Ondanks de economische malaise is de impact van de private intermediairs op de arbeidsmarkt bijzonder groot was voor de Belgische arbeidsmarkt en de Federgon-sectoren een bijzonder zwaar jaar. Onze arbeidsmarkt zit op ramkoers. Onder meer door de vergrijzing en snelle technologische evolutie stellen we een toenemende mismatch vast: ondanks de stijgende werkloosheid blijft het aantal openstaande vacatures hoog. Er zijn knelpuntberoepen zowel bij laag- als hooggeschoolde profielen en doorheen de hele arbeidsmarkt. Verontrustend zijn de voorspellingen dat de mismatch alleen maar zal blijven toenemen. De uitdagingen zijn enorm. Hoe kunnen we mobiliteit en levenslang leren aanmoedigen om zo niet alleen de inzetbaarheid van onze werknemers te garanderen, maar ook om ervoor te zorgen dat iedereen zich elke dag verder kan blijven ontwikkelen en zo ten volle kan deelnemen aan onze kennismaatschappij? Jaarlijks worden zowat personen door private arbeidsmarktintermediairs begeleid. De leden van Federgon vervullen dan ook een cruciale rol bij het functioneren van die arbeidsmarkt. Federgon en haar leden nemen hun rol van labour market makers ernstig. De afgelopen jaren zijn onze sectoren enorm geëvolueerd: ze hebben hun actieterrein verruimd en hun dienstverlening nog verbeterd en verder uitgebreid. Vandaag moeten we hierin nog een stap verder gaan. Als strategische partner van bedrijven moeten we onze klanten bijstaan bij het uittekenen van een nieuw businessmodel dat bedrijven toelaat om hun economische objectieven te realiseren door het zo goed mogelijk inzetten van hun menselijk kapitaal. Meer dan ooit moeten we vaststellen dat ondanks de economische malaise de impact van de private intermediairs op de arbeidsmarkt bijzonder groot is. Federgon en haar leden zijn vandaag incontournable voor een goed werkende en moderne arbeidsmarkt. Onze leden zorgen er immers voor dat schoolverlaters, laaggeschoolden, 50-plussers en werkzoekenden in het algemeen gemakkelijker toegang krijgen tot de arbeidsmarkt en niet aan de zijlijn moeten blijven toekijken. Het is onze zorg om ervoor te zorgen dat de participatiegraad stijgt zodat er geen talent verloren gaat en zo veel mogelijk mensen actief kunnen deelnemen aan die arbeidsmarkt en sociale rechten kunnen opbouwen. Federgon en haar leden hebben meer dan ooit een rol te spelen als partner voor de bedrijven, de werkzoekenden en de overheid. Wij zijn bereid onze verantwoordelijkheid op te nemen en samen te zoeken naar oplossingen voor deze vele en zeer complexe uitdagingen. Hiervoor is het belangrijk dat wij blijven waken over de realisatie van onze lange termijnvisie: de arbeidsmarkt mee vorm geven. Samen maken we er werk van! Herwig Muyldermans Algemeen Directeur Philippe Lacroix Voorzitter

8 Voorwoord 8 De federatie van Partners voor Werk Federgon is de federatie van de HR-dienstverleners. Ze vertegenwoordigt de bedrijven die actief zijn op het vlak van arbeidsbemiddeling en HR-dienstverlening in de ruime zin van het woord. Federgon telt 640 leden (status op ), actief in de sectoren werving, search en selectie, outplacement, uitzendarbeid, projectsourcing, opleiding, interim management en dienstencheques. Organisatie De zeven sectoren die door Federgon vertegenwoordigd worden vormen evenveel sectorale commissies. Elke sectorale commissie heeft een zekere autonomie en kan dus in de eigen dossiers een eigen strategie en eigen prioriteiten bepalen. Johan De Meyer Eggerik Dockx Philippe Lacroix Philippe Melis Philippe Meysman Herman Nijns Joseph Sadis Marleen Smekens Ingeborg Van Germeersch Hubert Vanhoe Annemie Verschetse Philip Cracco Mark De Smedt Marc Theuns Michel Van Hemele Christophe Velge Raad van Beheer (op 31 december 2012) voorzitter van de sectorale commissie Opleiding (Kluwer Opleidingen) voorzitter van de sectorale commissie Projectsourcing (Talent Planet) voorzitter en voorzitter van de regionale commissie Wallonië (Manpower) voorzitter van de sectorale commissie Diensten aan particulieren (Tempo-Team) voorzitter van de regionale commissie Brussel (Hudson) voorzitter van de regionale commissie Vlaanderen (Randstad Belgium) voorzitter van de sectorale commissie Interim Management (B-Management) voorzitter van de sectorale commissie Recruitment, Search & Selection (Mentorprise) Voorzitter van de sectorale commissie Outplacement (Select Human Resources) voorzitter van de sectorale commissie Uitzendarbeid (USG People) Uittredend Voorzitter (Konvert Interim) (Accent jobs for people) (Adecco Personnel Services) (MenT Associates) (Essensys) (Axis) Herwig Muyldermans Ann Cattelain Paul Verschueren Arnaud Le Grelle Ingrid Geboors Lien Persyn Secretariaat contactpersonen Algemeen Directeur Directeur van de Juridische Dienst Directeur van de Economische Dienst Directeur Wallonië Brussel verantwoordelijke Secretariaat verantwoordelijke Communicatie Ledenlijst De ledenlijst van Federgon is ter beschikking op onze website

9 9 Jaarverslag 2012 Federgon Federgon vertegenwoordigt haar leden Federgon vertegenwoordigt de belangen van haar leden in een aantal instanties en organisaties. Werkgeversorganisaties BRUSSELS ENTERPRISES COMMERCE AND INDUSTRY The Voice for Labour Choice Paritaire instanties Federgon zetelt onder meer in volgende paritaire organisaties: Nationale Arbeidsraad (NAR) Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) Conseil Economique et Social de la Région Wallonne (CESRW) Economische en Sociale Raad van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ESRBHG) Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) - Beheerscomité Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) - Beheerscomité Brusselse dienst voor Arbeidsbemiddeling (Actiris) - Beheerscomité Office Wallon de la formation professionnelle et de l emploi (FOREM) - Beheerscomité Bruxelles Formation - Beheerscomité Paritair Comité voor de Uitzendarbeid Paritair Subcomité voor de erkende ondernemingen die buurtwerken of diensten leveren Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de Bedienden (PC 218)

10 De federatie in prioritaire dossiers voor Federgon

11 11 Jaarverslag 2012 Federgon 1 { HR-dienstverleners in de openbare sector België is samen met Griekenland het enige land in Europa waar nog verbodsbepalingen bestaan inzake uitzendarbeid in de openbare sector. Eerder hadden Frankrijk en Spanje zich reeds aangesloten bij de Europese landen die geen verbodsbepalingen kennen. In de praktijk stellen we echter vast dat, ondanks deze verbodsbepalingen, heel wat openbare diensten vandaag reeds een beroep doen op uitzendarbeid. En dit op alle mogelijke niveaus (federaal, gewesten, steden, gemeenten, OCMW s), voor een waaier van functies, zowel voor korte als langere opdrachten, en wegens allerhande motieven (vervanging van vast personeel, vermeerdering van werk, instroom). De Europese richtlijn inzake uitzendarbeid is heel duidelijk: alle mogelijke verbodsbepalingen en belemmeringen op het inzetten van uitzendarbeid moeten opgeheven worden, dus ook deze in de openbare sector. In dit dossier werden reeds belangrijke stappen voorwaarts gezet. De federale overheid geeft aan dat uitzendarbeid voortaan mogelijk is ter vervanging van contractuele medewerkers. Maar de federatie dringt aan op een snelle en volledige opheffing van alle verbodsbepalingen. Federgon is er van overtuigd dat een verregaande samenwerking tussen private HR-dienstverleners en de openbare sector zal bijdragen tot een modernisering van het HR-beleid van de overheid en een verhoging van de efficiëntie van de openbare sector, in het belang van burgers en bedrijven. Ook inzake rekrutering, search en selectie, en voor Interim Management ziet de federatie een duidelijke toegevoegde waarde voor de openbare sector. Federgon is er van overtuigd dat een verregaande samenwerking tussen private HR-dienstverleners en de openbare sector zal bijdragen tot een modernisering van het HR-beleid van de overheid en een verhoging van de efficiëntie van de openbare sector, in het belang van burgers en bedrijven.

12 De federatie in dossier arbeiders/bedienden 2 { De gelijkschakeling van het statuut van arbeiders en bedienden is voor Federgon een cruciaal dossier. De deadline die door het Grondwettelijk Hof naar voor is geschoven (08/07/2013) resulteert in de noodzaak om twee thema s prioritair te behandelen, met name de opzegtermijnen en de carensdag. Het overschrijden van de deadline kan bij de bedrijven voor veel rechtsonzekerheid zorgen en een snelle oplossing in dit dossier dringt zich op. De invoering van het eenheidsstatuut zal een grote impact hebben op onze sectoren. Een aanpassing inzake de opzegtermijnen en de carensdag kan immers belangrijke budgettaire consequenties hebben. Positief dan weer is dat bij de behandeling van dit dossier gesproken wordt over het invoeren van een veralgemeend outplacement als een soort basisrecht. Gegeven de transitionele arbeidsmarkt, moet outplacement volop kunnen functioneren als instrument voor activering of herinschakeling. Voorbereiding regionalisering 3 { De regionalisering is voor Federgon en haar leden een prioritair dossier. Een belangrijk deel van de competenties en middelen die zullen worden overgeheveld hebben namelijk betrekking op de arbeidsmarkt. Alle betrokken partijen staan hier voor een enorme uitdaging. Continuïteit wordt het sleutelelement in dit dossier. De verdere regionalisering van de arbeidsmarktcompetenties zal een enorme impact hebben op de leden van Federgon. Denken we maar aan de regionalisering van de doelgroepenvermindering en de dienstencheques. Bovendien impliceren verschillende gewesten verschillende regels. Hoe zal bijvoorbeeld outplacement in de drie regio s georganiseerd worden? Reeds nu is het duidelijk, op basis van de verdeelsleutels, dat de middelen die ter beschikking zullen staan niet altijd voldoende zullen zijn. Op korte termijn zullen belangrijke knopen moeten worden doorgehakt en mag, bij het bepalen van de nieuwe spelregels, het langetermijnperspectief niet uit het oog worden verloren.

13 13 Jaarverslag 2012 Federgon Tenderbeleid: succesvolle Publiek - Private Samenwerking is een hefboom voor een meer dynamische arbeidsmarkt De resultaten van de eerste Tender Intensieve Begeleiding en Bemiddeling (TIBB1) in Vlaanderen tonen aan dat de werkzoekende zonder meer de grote winnaar is. Na een openbare aanbesteding in 2010 werd de begeleiding en bemiddeling van bijna werkzoekenden op jaarbasis door de VDAB aanbesteed aan drie private commerciële bedrijven. De resultaten bewijzen zonder meer dat deze samenwerking succesvol verloopt. Van de afgesloten trajecten werd eind september 2012 bij 72 % een positieve uitstroom (lees: tewerkstelling) gemeten. Ook de voorganger van deze bemiddelingstender, de jeugdwerkplantender, kan een uitstekende balans voorleggen. Van alle beëindigde trajecten op het einde van 2011 konden de 3 commerciële bedrijven een positieve uitstroom van 76% voorleggen, aanzienlijk hoger dan de uitstroomnorm van 63% die contractueel met de VDAB werd overeengekomen. Het is duidelijk dat marktwerking in de begeleiding en bemiddeling van werkzoekenden in Vlaanderen voor alle betrokkenen een meerwaarde biedt. Na de eerste proeftuinen plukt de werkzoekende de vruchten van deze publiek-private samenwerking waarbij de VDAB als regisseur en de private operatoren als uitvoerders steeds beter op elkaar inspelen. Volkomen logisch dat verder wordt ingezet op dit succesverhaal. Inmiddels loopt TIBB2 en wordt ter vervanging van TIBB1 een nieuwe tender gepland. 4 { In 2012 heeft de Forem zijn beleid van projectoproepen voortgezet, met het oog op het versterken van zijn actie door het inzetten van derden als dienstverleners en door het diversifiëren van de gebruikte methodologie. Een zesde oproep werd aldus gelanceerd, voor een bedrag van Het aandeel van de privésector bedraagt hier 34,5%, hetzij een toename met +/-16% t.o.v. de vorige oproep. Verschillende Federgon leden nemen actief deel aan dit beleid en ze worden erkend voor de kwaliteit van de methodes, de diversiteit in de gebruikte benadering, de integratie in het sociale weefsel, de relaties met de partners en, vaak, de kwaliteit en de duurzaamheid van de tewerkstellingen, wat nochtans (nog) geen erkend criterium is voor het valoriseren van de projecten. Ook Actiris gaat door met een gelijkaardig beleid, zij het op kleinere schaal. In 2012 waren een oproep m.b.t. de Ateliers voor het Actief Zoeken naar Werk en een oproep m.b.t. Begeleiding bij de Uitwerking van een Beroepstraject nog steeds lopende, met de actieve deelname van enkele Federgon leden. Deze projecten zijn goed voor een budget van bij benadering 1 miljoen en het aandeel van de Federgon leden bedraagt ongeveer 10%. Er werden nog andere oproepen gelanceerd maar ofwel waren deze voorbehouden aan de non-profitsector, ofwel gingen er geen privébedrijven op in. Dit beleid, waarvan de waarde wordt erkend, staat echter onder druk als gevolg van de begrotingsbeperkingen bij de overheidsdiensten voor arbeidsbemiddeling. De keuze tussen zelf doen en laten doen wordt ieder jaar moeilijker. Federgon wenst dat deze keuze weloverwogen gebeurt, in het belang van de werkzoekenden.

14 De federatie in Brussel: onderhandelen over de bijdrage aan het werkgelegenheidsbeleid 5 { De nieuwe Brusselse reglementering inzake arbeidsbemiddeling is in 2012 in werking getreden. Deze voorziet in een verplichting bij te dragen tot de goede werking van de arbeidsmarkt voor de uitzendkantoren, alsook voor de bureaus voor outplacement en werving, search & selectie. Het begrip bijdragen is echter moeilijk te omschrijven. De vroegere reglementering voorzag immers, enkel voor de uitzendbureaus, in de verplichting bij te dragen of een belasting te betalen. Nu werd deze verplichting verruimd tot twee bijkomende sectoren, maar de belasting werd geschrapt wegens strijdig met de wet. Federgon is weliswaar verheugd over het versterken van het gemengd beheer van de arbeidsmarkt, maar vreest dat dit gemengd beheer, door de complexiteit van de regelgeving inzake het invullen van deze bijdrage en door het wantrouwen t.a.v. de privépartners, dode letter zal blijven. Federgon pleit voor een verstandige, geleidelijk in te voeren bijdrage, waar alle betrokken partijen dadelijk baat bij hebben. Over dit dossier zal in de loop van 2013 onderhandeld moeten worden. Een innovatief arbeidsrecht aangepast aan onze netwerkeconomie 6 { We stellen vast dat meer en meer bedrijven een beroep doen op externe dienstverleners voor het vervullen van bepaalde opdrachten. Ook externe medewerkers voeren taken uit op de werkvloer van de opdrachtgever. Onlangs werd een aantal wijzigingen aangebracht aan artikel 31 van de wet van 24 juli 1987, dat projectwerk regelt. Federgon is vragende partij om bedrijven die zich bezondigen aan sociale fraude aan te pakken. Net om die reden heeft de federatie, samen met andere vertegenwoordigers van de werkgevers, steeds geprobeerd om mee te zoeken naar oplossingen voor de concrete problemen. Federgon is echter zeer ontgoocheld over de tekst die uiteindelijk werd goedgekeurd. Vermits dienstverlening de essentie vormt van onze netwerkeconomie is Federgon verbaasd dat de ingevoerde wijzigingen het bonafide bedrijven voortaan bijzonder moeilijk maken. De onduidelijkheid en het gebrek aan rechtszekerheid die werden gecreëerd moeten snel worden uitgeklaard. Het valt te betreuren dat sectoren die een maatschappelijk relevante rol vervullen en hun projectmedewerkers meer dan correct behandelen, het ondernemen moeilijk wordt gemaakt. Er moet op een innovatieve manier gezocht worden naar oplossingen voor aanneming van diensten met terbeschikkingstelling van werknemers, co-sourcing,

15 15 Jaarverslag 2012 Federgon

16 De federatie in Uitvoering van artikel 4 van de uitzendrichtlijn 7 { België blijft nog steeds in gebreke wat de omzetting van artikel 4 van de uitzendrichtlijn betreft. De Europese uitzendrichtlijn van 2008 voorziet in een opheffing van alle verbodsbepalingen en belemmeringen op uitzendarbeid. De deadline van 5 december 2011, die door Europa werd vooropgesteld, is ruim overschreden. Naast de openbare sector zijn er nog heel wat andere sectoren waar er nog steeds verbodsbepalingen bestaan die nu dringend moeten opgeheven worden. Niet enkel omdat Europa dit oplegt, maar in eerste instantie omdat de uitzendsector een essentiële bijdrage levert wat de goede werking van de arbeidsmarkt betreft. Het gaat hier meer in het bijzonder om de verhuissector, de binnenscheepvaart, bepaalde beroepen in de grafische sector, de zeehavens, De vorderingen die België maakt in dit dossier verlopen bijzonder traag en we kunnen alleen maar vaststellen dat de uitzendsector noch van Europa noch van de Belgische overheid steun krijgt in dit dossier. Positief is dat alle werkgeversfederaties (VBO, UNIZO, Boerenbond, ) inmiddels een gezamenlijk advies in dit dossier hebben geformuleerd en duidelijk aangeven dat zij vooruit willen met de afschaffing van alle beperkingen, belemmeringen en verbodsbepalingen op uitzendarbeid. Naast de openbare sector zijn er nog heel wat andere sectoren waar er nog steeds verbodsbepalingen bestaan die nu dringend moeten opgeheven worden. Voor Federgon blijft dit een cruciaal dossier en samen met de overkoepelende federatie CIETT blijft zij de druk opvoeren. Desnoods zal er een rechtsprocedure overwogen worden om de omzetting van artikel 4 van de uitzendrichtlijn te bekomen.

17 17 Jaarverslag 2012 Federgon Modernisering uitzendwetgeving / NAR-akkoord: begeleiding inwerkingtreding 8 { Na jarenlange onderhandelingen zijn de sociale partners er dan toch in geslaagd, na veel vallen en opstaan, een akkoord te bereiken over de actualisering van de wet op uitzendarbeid. Was dit akkoord nodig? Ja. De wet op de uitzendarbeid dateert immers van 1976, met enkele kleine aanpassingen, onder meer door de wet van 1987, maar was op tal van punten volledig achterhaald. Een bijsturing was noodzakelijk. In 1976 werden er dagelijks 3000 uitzendkrachten tewerkgesteld. In 2012 waren dat er bijna Op jaarbasis waren er meer dan werknemers als uitzendkracht aan het werk. De basisprincipes van de wet blijven overeind: het user-payprincipe (een uitzendkracht heeft recht op het hetzelfde loon als dat waarop hij recht zou hebben als hij als vaste werknemer in dienst was genomen door de klant), de motievenregeling en de mogelijkheid te werken met opeenvolgende arbeidsovereenkomsten. Toch werd zowel door werkgevers- als door werknemersorganisaties gevraagd naar een aanpassing van de wet. De aangepaste wet moest een delicaat evenwicht vinden tussen enerzijds de nood aan flexibiliteit van de bedrijven en anderzijds de nood aan sociale bescherming van de uitzendkrachten. De vakbonden hamerden sterk op het dossier van het overdreven gebruik van dagcontracten, meer in het bijzonder opeenvolgende dagcontracten. Zij hadden in dit verband een duidelijke vraag naar meer informatie en controle. De werkgevers legden hoofdzakelijk de nadruk op de uitbreiding van de motievenregeling. Uitzendarbeid wordt immers vandaag reeds door vele bedrijven gebruikt als een systeem van instroom. En dit motief was nog niet opgenomen in de wet. Afhankelijk van de conjunctuur vindt ongeveer 50% van de uitzendkrachten vast werk aan het einde van de opdracht. Er werd een delicaat evenwicht bereikt. Het akkoord houdt enerzijds de uitbreiding in van de motievenregeling, door de toevoeging van het motief instroom. Voor dit motief is geen toestemming van de syndicale delegatie nodig. Deze laatste moet wel geconsulteerd en geïnformeerd worden. Anderzijds wordt er voorzien in regels om misbruiken inzake overdreven gebruik van opeenvolgende dagcontracten tegen te gaan. De regeling inzake de 48 uren waarbinnen de arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid schriftelijk moet worden vastgesteld, zal in fasen afgebouwd worden ten voordele van elektronische arbeidsovereenkomsten, en de informatiedoorstroom naar de vakbonden wordt verbeterd.

18 De federatie in E-maaltijdcheques en e-uitzendcontracten { De uitzendsector was altijd al een voorloper inzake administratieve vereenvoudiging. Na de elektronische facturatie en de elektronische loonfiches, is de uitzendsector de eerste sector die elektronische maaltijdcheques verdeelt (sinds 1/1/2013). Federgon heeft hiervoor een samenwerkingsakkoord gesloten met Edenred. Elk jaar worden er meer dan 10 miljoen maaltijdcheques aan uitzendkrachten bezorgd. Naast het aspect administratieve vereenvoudiging waarborgen elektronische maaltijdcheques ook meer veiligheid, omdat de bedragen bestemd voor de maaltijdcheques rechtstreeks op de maaltijdchequerekeningen van de uitzend krachten worden overgeschreven. Eén kaart per uitzendkracht volstaat, on ge acht via welk uitzendbureau de uitzendkracht aan de slag is. In 2012 werd ook het dossier van de e-uitzendcontracten gelanceerd. De nood aan dit soort contracten werd besproken in de Nationale Arbeidsraad tijdens de gesprekken over de modernisering van de uitzendwetgeving. De verschillende opties rond elektronische arbeidsovereenkomsten voor uitzendarbeid worden momenteel onderzocht. De uitzendbedrijven aangesloten bij Federgon zijn reeds vaak pioniers gebleken in het gebruik van elektronische toepassingen. Zo waren ze destijds de eerste om met Dimona te werken. De uitzendsector was altijd al een voorloper inzake administratieve vereenvoudiging.

19 19 Jaarverslag 2012 Federgon 10 { Uitvoering van het Vlaamse loopbaanakkoord: wat met de premie 50+ voor de uitzendsector? Op Vlaams interprofessioneel niveau werd een loopbaanakkoord gesloten voor de periode Het is duidelijk dat Vlaamse loopbaanakkoorden door de regionalisering in de toekomst meer en meer aan belang zullen winnen, en dit zowel budgettair als inhoudelijk. Hoewel het Vlaamse loopbaanakkoord, naast een aantal wijzigingen aan de premie 50+, ook voorziet in een uitbreiding van de premie naar de uitzendsector, is er nog steeds geen witte rook. Bij de besprekingen over de uitvoering van het loopbaanakkoord bleek er tussen de sociale partners niet langer een akkoord te bestaan over de tekst die initieel werd goedgekeurd m.b.t. dit punt. In het loopbaanakkoord wordt erkend dat de uitzendsector een belangrijke rol speelt in het toeleiden van 50-plussers naar duurzame jobs. Het is voor Federgon dan ook belangrijk dat de periode van uitzendarbeid kan worden meegeteld om te komen tot de vijf kwartalen tewerkstelling die recht geven op de premie 50+. Federgon heeft tal van voorstellen ingediend om tot een oplossing te komen. Voorlopig nog steeds zonder resultaat. Moeilijk te begrijpen en te aanvaarden als we vaststellen dat het aandeel 50-plussers in de uitzendsector nog steeds toeneemt, zoals verder in dit jaarverslag blijkt, en de rol van de sector dus cruciaal is en blijft.

20 De federatie in { Heel wat uitdagingen voor de sector van de dienstencheques Het systeem van de dienstencheques is ongetwijfeld de belangrijkste tewerkstellingsmaatregel van de laatste decennia. Een succesverhaal omdat het alle kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen ruimschoots overtroffen heeft. Meer dan laaggekwalificeerde werkzoekenden worden tewerkgesteld. Niet minder dan voltijdse equivalenten. 4,3% van alle banen in België. Bovendien worden 2 belangrijke doelgroepen bereikt. 12,1% van de werknemers heeft een niet-eu afkomst. 25% zijn niet-belgische werknemers. De sector is belangrijk voor de tewerkstelling van allochtone werkzoekenden. Het gaat hier voor het grootste deel om werkzoekenden die reeds in België verblijven. Slechts 2,7% van de werknemers is onlangs overgekomen uit het buitenland. 19% is 50+. Ook in de strijd tegen de werkloosheid van deze groep vervult de sector een belangrijke rol. Het hoeft niet gezegd dat de werkloosheid, zeker van laaggekwalificeerde werkzoekenden, heel wat hoger zou zijn mocht deze maatregel niet zijn ingevoerd. Het aantal voltijdse werknemers blijft beperkt (ongeveer 12%), maar in 86% van de gevallen is deeltijdse arbeid een bewuste keuze van de werknemers. De flexibiliteit die het werk biedt, is voor de werknemers één van de belangrijkste redenen om in de sector te werken. Ook belangrijk is de opbouw van sociale rechten. Ongeveer klanten maken gebruik van de diensten van de sector, of 17% van de huishoudens. Actieve gebruikers jonger dan 55 jaar vormen nog altijd de meerderheid van de klanten ( 60%). Maar 1 gebruiker op 10 is ouder dan 80 jaar. Het maatschappelijke belang van dit gegeven wordt tot nu toe volledig onderschat. Hoogbejaarden kunnen dankzij dienstencheques langer in hun woning blijven. Geeft de sector aanleiding tot uitgaven voor de overheid? Ja, maar deze worden bewust of onbewust telkens weer overschat. Uit allerhande studies verricht voor de overheid, maar ook uit een studie gevoerd door EFSI 1 blijkt dat het terugverdieneffect meer dan 70% van de brutokostprijs bedraagt, en zelfs dat de kosten slechts 10% van de kosten voor een volledig uitkeringsgerechtigde werkloze bedragen. 1 EFSI (European Federation for Services to Individuals) Study on the cost of unemployment / Idea Consult Voor de volledige studie:

21 21 Jaarverslag 2012 Federgon In 2012 werd door de overheid een resem maatregelen genomen. Belangrijk zijn de maatregelen die het afremmen van het aantal startende bedrijven beogen. Federgon is uiteraard voorstander van vrij ondernemersinitiatief, maar moet opmerken dat teveel bedrijven een onvoldoende hoog niveau bereiken wat de kwaliteit van hun dienstverlening betreft. Daarom is het positief dat de regering beslist heeft dat opstartende bedrijven een bedrijfsplan moeten voorleggen en een waarborg dienen te betalen. Het aantal starters is hierdoor verminderd van maandelijks 25 tot 30 in 2012, tot minder dan 10 begin Het systeem van de dienstencheques is de belangrijkste tewerkstellingmaatregel van de laatste decennia. Een succesverhaal omdat het ongetwijfeld alle kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen ruimschoots overtroffen heeft. Anderzijds besliste de regering dat 60% van de nieuwe aangeworven werknemers moet behoren tot de volledig uitkeringsgerechtigde werklozen en leefloners. In 2011 waren deze goed voor 38% van de nieuwe aanwervingen. Federgon begrijpt de regering als die stelt dat het systeem niet dient om nieuwe migranten aan werk te helpen. Zoals boven gesteld gaat het echter om slechts 2,7% van de werknemers. De stap van 38% naar 60% is op korte termijn niet haalbaar. De Federgon - leden doen immense inspanningen om deze doelstellingen te halen, maar botsen in heel wat regio s op een volledig gebrek aan kandidaten uit deze doelgroepen. Wat heel wat zegt over de werking van de arbeidsmarkt in het algemeen. De samenwerking met de publieke arbeidsbemiddelingsdiensten staat hier voor een zware vuurproef. Ook de verantwoordelijkheid van de OCMW s is immens. De regionalisering De sector van de dienstencheques wordt geregionaliseerd. Een dergelijke regionalisering moet uiteraard bijtijds en op een zeer professionele manier voorbereid worden. Federgon pleit, met respect voor de regionale autonomie, in eerste instantie voor het behoud van een maximale continuïteit van het systeem bedrijven en de werkgelegenheid van werknemers staan hier op het spel.

22 De federatie in { Nood aan een veralgemening van outplacement Outplacement wordt algemeen aanvaard als een van de belangrijkste flexicurity - systemen en zal verder aan belang winnen. Outplacement krijgt de laatste jaren een steeds prominentere plaats toegewezen als instrument in het door de federale en regionale overheden aangestuurde activeringsbeleid. We zagen een democratisering van outplacement door het invoeren van verplicht outplacement voor 45+ en in het geval van herstructureringen. De kennis over het functioneren van de outplacementmarkt enerzijds en de kennis over de aanpak, de inhoud en de resultaten van de outplacementbegeleiding anderzijds, blijven echter beperkt. Federgon investeerde in 2012 in een grootschalig onderzoek naar outplacement 2 en kwam tot volgende 4 belangrijke conclusies. 1. Er is nood aan een veralgemening van outplacement, zodat in de lijn van het recht op loopbaanbegeleiding ook het recht op outplacement ontstaat Gegeven de transitionele arbeidsmarkt moet outplacement volop kunnen functioneren als activerings- of herinschakelingsinstrument. Dit veronderstelt dat outplacement moet worden ingeschreven in de modernisering van het ontslagrecht, waarbij niet enkel aandacht is voor de financiële aspecten (inkomenszekerheid) maar vooral ook voor activering. De besprekingen rond het dossier van het statuut van arbeiders en bedienden is dé uitgelezen kans om hier stappen vooruit te zetten. 2. Het huidige outplacementkader is (té) uitgebreid, (té)complex én (té) prescriptief De voorbije jaren werden gekenmerkt door een gestage uitbreiding van de wet- en regelgeving rond outplacement. Het is niet verwonderlijk dat diverse onderzoeken reeds hebben aangetoond dat outplacement nergens zo gereglementeerd is als in België. En dit gaat vrij ver. Het gevolg van deze strikte reglementering is dat binnen outplacement (dat in nogal wat gevallen verplicht is), soms maar beperkt maatwerk mogelijk is. In principe krijgt iedereen dezelfde dienstverlening, en dit ongeacht profiel, verwachtingen, mentale toestand, 3. De kwaliteit van outplacement: de competenties van de outplacementconsulent of -begeleider zijn cruciaal Uit het onderzoek blijkt duidelijk het belang van de competenties van de outplacementconsulent of begeleider. Outplacement is een face-to-face dienstverlening, dus de begeleider speelt een cruciale rol. Het Certo-verhaal toont de weg. De VDAB en Federgon hebben in 2010 een certificeringsorgaan voor de outplacementsector opgericht: Certo. De scope van Certo heeft betrekking op begeleiding na collectieve ontslagen in Vlaanderen. Aan de hand van het certificaat dat Certo uitreikt, kunnen de outplacementbureaus de kwaliteit van hun dienstverlening aan de betrokken bedrijven en werknemers garanderen. 2 De praktijk van outplacement in kaart gebracht / Idea Consult Voor de volledige studie:

23 23 Jaarverslag 2012 Federgon 4. De werking van de outplacementmarkt De ontwikkeling van outplacement wordt mee bepaald door de wijze waarop de markt van het outplacement is georganiseerd. De organisatie van deze markt is ingewikkeld, wegens de regelgeving, maar ook door het aantal actoren (vakbonden, sectorale vormingsorganisaties, overheidsdiensten voor arbeidsbemiddeling, ) dat er bij betrokken is en de rol(len) die zij spelen. Federgon vraagt een optimalisering van outplacement bij herinschakeling na herstructurering t.o.v. het huidige systeem van platforms en cellules de reconversion. Federgon benadrukt ook het belang van de oprichting van een Sociaal Interventiefonds in Brussel en Wallonië (naar analogie met Vlaanderen), zodat werknemers uit bedrijven die in faling gaan of onvermogend zijn, niet in de kou blijven.

24 De federatie in { Dossier actor en regisseur gekoppeld aan het dossier Diensten Algemeen Economisch Belang / SYNTRA Al sinds 2006 houdt Federgon in heel wat dossiers een pleidooi opdat de overheidsdiensten (in het bijzonder de VDAB, Actiris en de Forem) meer gebruik zouden maken van de expertise van privébedrijven, niet enkel voor een betere werking van de eigen diensten, maar ook met het oog op een betere dienstverlening aan hun klanten. Het werk dat sindsdien door de federatie werd geleverd, onder meer door studies gepubliceerd in samenwerking met het HIVA, heeft resultaat gehad. Onderzoeken we thans de drie grote overheidsdiensten voor arbeidsbemiddeling, dan is de privésector goed voor ongeveer 15% van de dienstverlening aan de werkzoekenden. Dit dossier is een mooie illustratie van het voortschrijdende belang van het begrip actor-regisseur wat de overheidsdiensten voor arbeidsbemiddeling betreft. Het Europese dossier van de Diensten van Algemeen Economisch Belang (DAEB) draagt nu ook al een aantal jaar bij tot het in vraag stellen van de rol, de beperkingen en de financiering van de diensten geleverd door de Staat en zijn bestanddelen. Concreet vraagt de EU dat het begrip same level playing field nageleefd wordt. Dit begrip is een afgeleide van het mededingingsrecht en impliceert de verplichting om de overheidsorganisatie te analyseren, of zelfs te hertekenen, zonder deze in te perken, maar om ze marktconform te maken. Federgon is verheugd dat Syntra Vlaanderen in 2012, in het kader van de wijziging van zijn basisdecreet, deze door de Europese overheden vereiste analyse heeft gemaakt en maatregelen heeft genomen om deze organisatie conform de Europese regels te laten werken. Een première. Deze herziening zal de opleidingsactoren toelaten om voortaan partnerships aan te gaan met Syntra, in het kader van zijn functie van actor-regisseur. Federgon zet in dit dossier haar actie voort, onder meer door andere dossiers aan te pakken, zoals de voortgezette opleidingen in universiteiten en hogescholen. 14 { Uitrol van loopbaanbegeleiding in Vlaanderen via loopbaancheque In 2012 werd een belangrijk akkoord bereikt over het invoeren van de loopbaancheque. Een dossier waarvoor Federgon zich reeds jaren inzet. De loopbaancheque komt er als alternatief voor het systeem van de ESF- loopbaandienstverlening. De loopbaancheque treedt in principe in voege vanaf 1 juli Het gaat om een

25 25 Jaarverslag 2012 Federgon vraaggestuurd instrument dat de Vlaamse werknemer de mogelijkheid zal bieden zijn/haar recht op loopbaanbegeleiding eens om de zes jaar uit te oefenen. De werknemer vraagt de loopbaancheque aan bij de VDAB en kan er mee terecht bij gemandateerde dienstverleners. De VDAB trekt zich op deze markt terug als actor en zal enkel nog opereren als regisseur. Externe loopbaanbegeleiding op initiatief van de werknemer is belangrijk voor het verwezenlijken van een moderne arbeidsmarkt waarin het individu mee de eigen loopbaan in handen neemt. 15 { Lobby databank arbeids- en verblijfsvergunningen Al jaren vraagt Federgon aan de beleidsmakers en aan de Dienst Administratieve Vereenvoudiging (DAV - FOD Kanselarij van de Eerste Minister) om een uniek loket of aanspreekpunt op te richten waartoe werkgevers zich zouden kunnen wenden om identiteitsdocumenten voorgelegd door de buitenlandse werknemer te verifiëren en een antwoord te krijgen op de vraag of al dan niet een arbeidskaart voor de werknemer of arbeidsvergunning voor de werkgever vereist is. De bevoegde werkgroep, samengesteld uit verschillende overheidsinstellingen en gecoördineerd door de DAV, heeft in zijn recent verslag met aanbevelingen aan de regering Di Rupo het standpunt van Federgon bevestigd en gesteld dat er nood is aan een centrale, horizontale en dienstoverschrijdende aanpak van de problematiek van de vreemde akten en identiteitsdocumenten. De DAV heeft aanbevelingen geformuleerd over de manier waarop dit project gerealiseerd zou kunnen worden. De bevoegdheden inzake de tewerkstelling van niet-eu onderdanen zijn vandaag sterk verspreid over de verschillende lokale en federale overheidsinstanties (Burgerlijke Stand, Dienst Bevolking, Dienst Vreemdelingenzaken, het Commissariaat voor de Vluchtelingen, de FOD s Justitie, Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken, de KSZ, de instellingen van de Sociale Zekerheid, de Federale Politie en de gerechtelijke orde). Bij gebrek aan centralisatie van de informatie en transparantie is er een grote onzekerheid bij de werkgevers over de vraag of een bepaalde werknemer al dan niet moet beschikken over een arbeidskaart. Paradoxaal genoeg zijn de inspectiediensten bij controles onvermurwbaar, en leggen ze een resultaatverbintenis bij de werkgever. Maar als de verschillende administratieve overheden niet in staat zijn een eenduidig standpunt in te nemen, is het volgens Federgon niet aan de werkgever te bepalen wie al dan niet mag werken, wie er een arbeidskaart nodig heeft en wie daarvan vrijgesteld is. Dit is een opdracht van de overheid die moet zorgen voor duidelijke en eenduidige informatie rond dit onderwerp. Om te zorgen voor meer rechtszekerheid stelde Federgon daarom de oprichting van een centrale databank voor. Deze vraag werd nu gehoord! Federgon volgt dit dossier van nabij en blijft intussen de noden van haar leden communiceren aan de verschillende betrokken beleidsmakers.

26 De federatie in Kwaliteit blijft een topprioriteit voor Federgon

27 27 Jaarverslag 2012 Federgon 1 { Federgon Academy De kwaliteit van de dienstverlening van haar leden blijft voor Federgon een belangrijk aandachtspunt. Federgon investeert al jaren consequent in de opleiding van de vaste werknemers van haar leden. Zo werden er in 2012 meer dan 700 uitzendconsulenten, 150 vaste medewerkers van dienstenchequebedrijven en 50 outplacementbegeleiders door Federgon opgeleid. Bovendien organiseert de federatie, in nauwe samenwerking met Lessius en ICHEC hogeschool, reeds voor de derde maal op rij het postgraduaat Recruitment, Search & Selection. Omdat de opleidingen steeds belangrijker en omvangrijker worden, is in 2012 de Federgon Academy opgericht. Gevoed door de input van de leden en de specifieke noden van de verschillende sectoren die Federgon vertegenwoordigt, zal de Federgon Academy instaan voor een verdere professionele uitbouw van de opleidingen die de federatie voorstelt. 2 Kwaliteitslabels Nu het economisch moeilijker gaat zijn kwaliteitslabels meer dan ooit een houvast. Zowel voor kandidaten als voor klant-bedrijven zijn deze labels een leidraad en bieden ze garanties. Alle kwaliteitslabels zijn gestoeld op kwalitatieve, objectieve parameters. Voor het meten van deze parameters wordt vaak samengewerkt met externe partners zoals LRQA Lloyds Register Quality Assurance (Interim Management), Insites Consulting (Rekrutering, Search & Selectie), M-ProConsult (Uitzendarbeid) en BDO (Projectsourcing). Meer info over de verschillende kwaliteitslabels: { 3 Mystery shopping Sinds eind 2010 heeft de uitzendsector zich permanent ingezet voor een betere toepassing van de antidiscriminatieregels. De sector organiseert sinds 2 jaar zelf Mistery Shopping. Uit de laatste resultaten blijkt dat ruim 70 % van de 130 gecontroleerde agentschappen correct reageert op een discriminerende vraag. De agentschappen die in de fout gaan worden steeds terechtgewezen en dringend aangemaand om bijkomende interne maatregelen te nemen om te zorgen voor een correcte toepassing van de antidiscriminatieregels. Positief hier is dat we vaststellen dat kantoren die werden aangemaand, dit ook intern aanpakken en bij een volgende controle niet langer ingaan op discriminerende vragen. { Om ieder positief antwoord op een discriminerende vraag van een klant volledig uit te bannen wil de federatie dan ook haar inspanningen en haar acties voortzetten. Toch blijft de uitzendsector slechts een intermediair op de arbeidsmarkt. Alleen kan hij geen einde maken aan de problemen inzake discriminatie, noch op het vlak van aanwerving van werknemers, noch op het vlak van discriminatie op de werkplek. De sector herhaalt dus zijn oproep voor een ruim debat, met alle belangstellende partijen (werkgeversorganisaties, vakbonden, ), rond de problematiek van discriminatie inzake werk.

28 De federatie in Federgon als kenniscentrum van de arbeidsmarkt

29 29 Jaarverslag 2012 Federgon Federgon werkt actief mee aan de arbeidsmarkt van morgen. Daarom investeert de federatie consequent in diepgaand onderzoek over de arbeidsmarkt en de sectoren die zij vertegenwoordigt. In 2012 werden volgende projecten gerealiseerd. DynaM-belgium.org DynaM- DynaM-belgium.org 1 { dynam meet de dynamiek Op de arbeidsmarkt In het kader van de Federgon-leerstoel Dynamiek van de arbeidsmarkt ontstond het DynaM-project. Drie actoren sloegen voor DynaM de handen in elkaar: het HIVA KU Leuven, de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid en Federgon. DynaM is een innovatief project dat de turbulentie op de arbeidsmarkt in kaart brengt. Gestructureerde en betrouwbare cijfers over deze dynamiek waren tot voor kort onbestaand in België. DynaM vult deze lacune op. Alle info over DynaM is terug te vinden op DynaM dynam-belgium.org DynaM dynam-belgium.org DynaM dynam-belgium.o 2 { Wacht u nog steeds Op de witte raaf? Het instroom- en retentiebeleid van meer dan 1000 Belgische ondernemingen werd onder de loep genomen. Slechts een kleine meerderheid van de bedrijven is zich bewust van de uitdagingen op de arbeidsmarkt. Dit is een van de belangrijkste conclusies uit dit onderzoek van IDEA Consult, in opdracht van Federgon. Samen met andere sectorfederaties polste Federgon bij 1000 Belgische bedrijven naar hun instroom- en retentiebeleid. De resultaten zijn ronduit verrassend. U kunt deze studie vinden op: 3 { A call for action: going beyond business as usual wat zijn de tendensen en ontwikkelingen inzake REKRUTERING & SELECTIE? Vlerick Business School zocht voor Federgon uit of rekrutering en selectie een kostenpost of een investering vormen, wat de kritische succesfactoren zijn, en wat de link is met het in- of outsourcen van rekruterings- en selectieactiviteiten. Het lijvige onderzoeksrapport toont de tendensen en de uitdagingen voor morgen, voor zowel de interne personeelsdienst als de externe R&S-partner. U kunt deze studie vinden op:

30 De federatie in { de praktijk van outplacement in kaart gebracht Wat leren ons de ervaringen van de outplacementkandidaten Outplacement krijgt de laatste jaren een steeds prominentere plaats toegewezen als instrument in het door de federale en regionale overheden aangestuurde activeringsbeleid. De kennis over de werking van de outplacementmarkt enerzijds, en de kennis over de aanpak, de inhoud en de resultaten van outplacementbegeleidingen anderzijds, blijven echter beperkt. Dit onderzoek, uitgevoerd door Idea Consult, maakt een foto van de praktijk van outplacement in België. U kunt deze studie vinden op:

31 31 Jaarverslag 2012 Federgon 5 { uitzendkrachten Wie zijn ze? In deze tweejaarlijkse studie vindt u het profiel van de uitzendkrachten, de vijf belangrijkste clusters van uitzendkrachten en hun tevredenheid over hun werk als uitzendkracht, over hun loon- en arbeidsvoorwaarden en over het uitzendkantoor waarvoor ze werken.

32 Economisch verslag 32 HR-markt onder druk

33 33 Jaarverslag 2012 Federgon INLEIDING Within our mandate, the ECB is ready to do whatever it takes to preserve the euro believe me, it will be enough. Met deze woorden leidde de president van de Europese Centrale Bank (ECB), Mario Draghi, medio 2012 een periode in van relatieve rust op de financiële markten. Dankzij een nieuw financieel instrument (OMT, Outright monetaire transacties) werd het risico op een liquiditeitscrisis in de eurozone immers getemperd. Zo werd de vrees voor het einde van de euro ontmijnd en was een voorlopig (?) kantelpunt een feit. Het zou echter de onzekerheid en voorzichtigheid niet wegnemen. Door een wereldwijde vertraging van de econo mische groei zou de Eurozone uiteindelijk afsluiten met een daling van de economische activiteit (-0,4%). De Belgische economie deed het niet veel beter. Het BBP kromp in 2012 met -0,3%, voornamelijk ten gevolge van een afname van de binnenlandse vraag. Gevoed door onzekerheid ging de particuliere consumptie er sterk op achteruit en werd er minder geïnvesteerd in vastgoed. Neem daarbij ook een daling van de buitenlandse vraag en een recessie kon maar ternauwernood worden vermeden. Het begrotingstekort bedroeg 2,9% 1 en de overheidsschuld liep op tot 99,6% van het BBP. De laagconjunctuur was meteen voelbaar op de arbeidsmarkt. Niet in het minst in de uitzendsector die vanaf januari werd geconfronteerd met een gevoelige afname van de activiteit. Een situatie die zich tot het einde van het jaar zou doortrekken. De dalende uitzendcijfers waren andermaal een voorlopende indicator van een algemene vertraging op de arbeidsmarkt. Ondanks de nettocreatie van banen steeg de werkloosheidsgraad van 7,2% naar 7,6% door een sterkere toename van de actieve beroepsbevolking ( een heden). De nieuwe jobs waren vooral te vinden bij dienstenchequebedrijven en in de gezondheidszorg. Opvallend was het verminderde gebruik van het systeem van tijdelijke werkloosheid. In tegenstelling tot de financiële crisis van toen ondernemingen eerder kozen om werk - nemers aan te houden (labour hoarding). Het vooruitzicht van een nieuwe en langer aanhoudende crisis heeft geleid tot meer afvloeiingen van werknemers. Ook de merkbare verhoging van het aantal faillissementen en aangekondigde herstructureringen droeg hiertoe bij met een stijging van het aantal outplacementbegeleidingen tot gevolg. Kortom, 2012 werd een jaar waarin voorzichtigheid de druk op de HR-markt verhoogde. Uit onzekerheid over de economische ontwikkelingen besloten ondernemingen investeringen in human capital deels uit te stellen. Hoe dit de evolutie van de Federgon-sectoren beïnvloedde wordt verder uitgediept in wat volgt. Paul Verschueren, Director Research & Economic Affairs. 1. Het tekort op de begroting loopt zelfs op tot 3,9% van het BBP na verrekening van de herkapitalisatie van Dexia.

34 Economisch verslag uitzendarbeid Uitzendarbeid is een uitstekende indicator van de economische groei of achteruitgang. De afname van het BBP met -0,2% in 2012 ging gepaard met een afname van het volume uitzenduren met -5,6%. In 2012 stelde de uitzendsector mensen te werk. Een grote groep die zich onderscheidt door zijn diversiteit. Zowel mannen als vrouwen, hoog- als laagopgeleiden, arbeiders en bedienden, Belgen en niet-belgen, jongeren en ouderen, werken als uitzendkracht. Ze hebben daarvoor verschillende motieven: het vinden van een vaste job, het opdoen van ervaring, het verdienen van een extraatje, het herlanceren van de loopbaan, of voor de afwisseling. De uitzendsector is ook goed voor de tewerkstelling van vaste medewerkers. Zij werken voor in totaal 160 erkende uitzendbedrijven, verspreid over agentschappen in België. Figuur 1: Evolutie gepresteerde uren uitzendarbeid 40% % % % % % 20-30% Groei op jaarbasis (linkerschaal) Aantal gepresteerde uren uitzandarbeid (in miljoen) (rechterschaal)

35 35 Jaarverslag 2012 Federgon Figuur 2: BBP en uitzendarbeid 6% 40% 4% 30% 20% 2% 10% 0% 0% -2% -10% -20% -4% -30% -6% 1/96 3/96 1/97 3/97 1/98 3/98 1/99 3/99 1/00 3/00 1/01 3/01 1/02 3/02 1/03 3/03 1/04 3/04 1/05 3/05 1/06 3/06 1/07 3/07 1/08 3/08 1/09 3/09 1/10 3/10 1/11 3/11 1/12 3/12-40% BBP (linkerschaal) UZA (rechterschaal)

36 36 Economisch verslag uitzendarbeid 01/03 04/03 07/03 12/03 01/04 04/04 07/04 12/04 01/05 04/05 07/05 12/05 01/06 04/06 07/06 12/06 01/07 04/07 07/07 12/07 01/08 04/08 07/08 12/08 01/09 04/09 07/09 12/09 01/10 04/10 07/10 12/10 01/11 04/11 07/11 12/11 01/12 04/12 07/12 12/ Index % -20% -10% 0 10% 20% 30% 40% Groei (rechterschaal) Omzet (in miljoen euro) (linkerschaal) Figuur 3: Index Figuur 4: Omzet

37 37 Jaarverslag 2012 Federgon Figuur 5: Agentschappen en vaste medewerkers Aantal vaste werknemers (rechterschaal) Aantal agentschappen (linkerschaal)