WORKSHOP PRA. Introductie Bas Bloemers Risicomanager Ballast Nedam
|
|
- Norbert van der Woude
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 WORKSHOP PRA Introductie Bas Bloemers Risicomanager Ballast Nedam
2 DOEL WORKSHOP Herkennen van 3 uitvoeringen van een Probabilistische Risico Analyse (PRA) Concluderen welke PRA uitvoering voor jou de meeste waarde toevoegt
3 UITNODIGING CONTACTBIJEENKOMST
4 PROGRAMMA 1. Introductie 10:30 11:15 2. Workshop (RA en PRA I) 11:15 12:45 3. Correlaties 12:45 13:15 4. Samenvatting afsluitend 13:15 13:30
5 UITVOERINGEN PRA Type Begroting MC Risico s Overig Basis Deterministisch % schatting Uitkomst = 1 waarde RA Deterministisch n Kans x gevolg Uitkomst = 1 waarde PRA I Probabilistisch j Kans x PRA II Probabilistisch j Kans x Standaard instellingen voor correlaties Correlaties per post geschat
6 SHORT CUT PRA Hette van der Zwaag Risicomanager BAM
7 VERSCHUIVING VAN DETERMINISTISCH Leer van één werkelijkheid / realisatie Activiteit C (3 dagen á /dag) Activiteit B (2 dagen á /dag) Activiteit A (4 dagen á /dag) A B C Totale doorlooptijd = 9 dagen Totaal bedrag = ,-
8 NAAR PROBABILISTISCH Leer van meerdere werkelijkheden / realisaties Activiteit C (2 4 dagen á / dag) Activiteit B (1,5 2,5 dagen á / dag) Activiteit A (3 7 dagen á / dag) A B C Totale doorlooptijd =?? dagen Totaal bedrag =??
9 maar HOE?
10 ONZEKERHEDEN Buiten de scope Binnen de scope Beslisonzekerheden Normale onzekerheden Toekomstonzekerheden
11 NORMALE ONZEKERHEDEN Kans Minimum E Begrotings waarde Spreiding E = Verwachtingswaarde Kosten Maximum
12 BIJZONDERE GEBEURTENIS 1 Kans op niet optreden = 0,9. 0 Kans van optreden = 0,1 Gevolg ,-
13 Monte Carlo simulatie Computer algoritme dat gebaseerd is op herhaalde steekproeftrekkingen uit een populatie Kansverdelingen staan centraal Dynamisch vs. Statisch > niet 1 (determ.) antwoord Simulatie die alle mogelijke opties doorrekend Mogelijk voor planning en budget
14 Invoer en Uitvoer Invoer onzekerheden Uitvoer 100% P{ kosten > x } of P{ tijd > x} + Rekenen 50% 0% Begroting Kosten of tijd Verwachtingswaarde
15 Invoer en Uitvoer
16 Percentage hits per interval Kansdichtheidsverdeling Cumulative Frequency (Overschrijdingskans) Entire Plan : Cost 9% 7% 100% % % % % % % Analysis Simulation: Latin Hypercube Iterations: Conv ergence Plan Finish Date: Converged in 200 iterations (variation < 1% over 100 iterations) Total Plan Cost: Converged in 200 iterations (variation < 1% over 100 iterations) 5% 3% 1% 65% % % % % % % % % % % Statistics Minimum: Maximum: Mean: Max Hits: 1069 Std Deviation: Variance: Skewness: 1,840 Selected Confidence 10%: Deterministic Cost: Probability 98% Budget Cost: 0 Probability (less than 0%) 10% % % Waarschijnlijkheidsverdeling
17 Gevoeligheidsanalyse
18 Variatiecoefficient
19 Scheefheid (Scheefte) Symmetric Mean = Median =Mode Left-Skewed Mean < Median < Mode Right-Skewed Mode < Median < Mean
20 Scheefte Scheefte E E = Verwachtingswaarde Begrotings waarde Scheefte = Verwachtingswaarde - Begrotingswaarde
21 CASUS LEIDINGEN DOOR WEILAND Harmen Bunk Kostenmanager Arcadis
22 CASUS LEIDINGEN DOOR WEILAND Harmen Bunk Kostenmanager Arcadis
23 Situatie
24 Doorsnede situ
25 Workshop I Type Begroting MC Risico s Overig Basis Deterministisch % schatting Uitkomst = 1 waarde RA Deterministisch n Kans x gevolg Uitkomst = 1 waarde PRA I Probabilistisch j Kans x Standaard instellingen voor correlaties PRA II Probabilistisch j Kans x Correlaties per post geschat
26 Instructie workshop RA: Kwantificeer de benoemde risico s mbv kwantificeertabellen Benoem andere risico s en kwantificeer PRA I: Bepaal de spreiding voor zowel de normale onzekerheden als voor de gevolgen van de risico s.
27 Uitkomst Workshop Groep μ RA μ PRA I μ PRA II Variatie Coeff. Scheefte % % % % SIG , ,- 11 % ,- SIG %
28 SHORT CUT CORRELATIES André Bijl-Weisz Kostendeskundige & Risicoanalist hoogheemraadschap Hollands NoorderKwartier
29 CORRELATIES
30 Correlaties = het (numeriek) verband tussen twee variabelen/reeksen Bijvoorbeeld tussen - hoeveelheid en prijs - prijs van staal en (gewapend) beton - maken bekisting en storten beton (allebei loonkosten)
31 Correlaties = het (rekenkundig) verband tussen 2 variabelen/reeksen Geen bewijs voor causaliteit
32 CORRELATIES wordt uitgedrukt in de correlatiecoefficient ρ -1 ρ 1 Volledig afhankelijk : ρ = 1 of ρ = -1 Volledig onafhankelijk : ρ = 0
33 Correlatiecoëfficiënt ρ ρ=? ρ=?
34 Correlatiecoëfficiënt ρ
35 CORRELATIE-BANDBREEDTE Mate van de samenhang ( grootte ρ) beïnvloedt de bandbreedte Sterke samenhang (grote ρ) Zwakke samenhang (ρ = 0) grotere onzekerheid / bandbreedte minimale onzekerheid / bandbreedte
36 CORRELATIE-BANDBREEDTE Een negatieve samenhang geeft een dempende effect Bandbreedte blijft ongeveer hetzelfde
37 Correlatieberekening met Pearson X i Hoeveelheid Y i Eenheidspijs X i -M Xi Y i -M Yi (X i -M i ) 2 (Y i -M Yi ) 2 covariantie , , , , , , , , , ,6E , , , , , , , , , ,00 1, ,00 0, , ,00 0, ,65 0, ,65 0,10-0,83 ) ( ) ( ), ( ) ( ) ( ) ( ) ( Y X Y X Cov y y x x y y x x r n i i n i i n i i n i i
38 KEUZE CORRELATIES IN PRA II ρ + 1,00 + 0,75 + 0,50 + 0,25 0,00-0,25-0,50-0,75-1,00
39 INPUT CORRELATIES PRA II Kansen risico s ρ=0,5 Gevolgen risico s ρ=0,5 Hoeveelheden onderling ρ=0,5, 0,75, 1,0 Hoeveelheden en prijzen ρ=0 Eenheidsprijzen onderling ρ=0,5
40 Resultaten PRA II (CB)
41 RESULTATEN BEREKENINGEN Groep T RA μ PRA I μ PRA II Variatie Coeff. Scheefte % % % % SIG , ,- 11 % ,- SIG , ,- 15% ,-
42 WRAP UP Introductie Deterministisch Probabilisisch
43 Meer. Voorzien, onvoorzien of onzeker: rekenen aan kostenramingen, 2 dagen, drs.ir. J.K.Vrijling Probabilistisch ramen basis, 2 dagen, ing.j van der Meer Kostendeskundige Infra, probabilsitsch ramen en risicoanalyse, module 10 uur totale duur 1 jaar (=32x 5 uur), ing. A.Bijl-Weisz e.a.
44 EINDE
Probabilistisch ramen
Probabilistisch ramen Presentatie DACE Seminar Arnaud Bots en Bert Schilder Inleiding - Wie zijn wij? - Waar houden we ons mee bezig? - Wat willen we vandaag vertellen? - Probabilistisch ramen, wat en
Nadere informatieProbabilistisch ramen
Probabilistisch ramen Presentatie DACE Seminar Arnaud Bots en Bert Schilder Inleiding - Wie zijn wij? - Waar houden we ons mee bezig? - Wat willen we vandaag vertellen? - Probabilistisch ramen, wat en
Nadere informatieHoofdstuk 3 : Numerieke beschrijving van data. Marnix Van Daele. Vakgroep Toegepaste Wiskunde en Informatica Universiteit Gent
Hoofdstuk 3 : Numerieke beschrijving van data Marnix Van Daele MarnixVanDaele@UGentbe Vakgroep Toegepaste Wiskunde en Informatica Universiteit Gent Numerieke beschrijving van data p 1/31 Beschrijvende
Nadere informatieStandaard Systematiek Kostenramingen 2018 Diederik Zuiderwijk Kodos Joep van der Meer vdmeer Kosten & Kennis Roy Voorend CROW
Standaard Systematiek Kostenramingen 2018 Diederik Zuiderwijk Kodos Joep van der Meer vdmeer Kosten & Kennis Roy Voorend CROW Infratech, 15 januari 2019 Programma Inleiding door Roy Voorend Hoe is SSK2018
Nadere informatieData analyse Inleiding statistiek
Data analyse Inleiding statistiek Terugblik - Inductieve statistiek Afleiden van eigenschappen van een populatie op basis van een beperkt aantal metingen (steekproef) Kennis gemaakt met kans & kansverdelingen
Nadere informatieStatistische Bijlagen Consumentenonderzoek.
MPI HOLLAND Statistische Bijlagen Consumentenonderzoek. Statistische uitvoer Enquête Jos van Zuidam 24-6-2010 Deze bijlage bevat enkele achtergrondgegevens behorend bij de publicatie Consumentenonderzoek
Nadere informatieRisicomanagement in de energiesector
De invloed van (project)leiderschap en cultuur Amersfoort 11 januari 2010 Marco Kuijpers Agenda 1. Introductie 2. Case 1 3. Case 2 4. Case 3 5. Conclusie 2 1. Introductie Managing partner Twynstra Gudde:
Nadere informatieOverzicht kostenramingen m.e.r. studie Randweg Nederweert. Nr. Titelraming Datum raming Inhoud / Alternatieven (Varianten)
Toelichting Betreft Toelichting aanvullende SSK-ramingen randweg Nederweert Ons kenmerk PLI142/MVB Datum 6 mei 2014 Behandeld door De heer Corstjens De heer Rademakers 1.1 Inleiding Voorliggende toelichting
Nadere informatieintroductie Wilcoxon s rank sum toets Wilcoxon s signed rank toets introductie Wilcoxon s rank sum toets Wilcoxon s signed rank toets
toetsende statistiek week 1: kansen en random variabelen week : de steekproevenverdeling week 3: schatten en toetsen: de z-toets week : het toetsen van gemiddelden: de t-toets week 5: het toetsen van varianties:
Nadere informatieOplossingen hoofdstuk 8
Count Count Oplossingen hoofdstuk 8 1. Plaats de volgende eigenschappen bij de gegeven verdelingen. De eigenschappen kunnen voorkomen bij meerdere verdelingen. Plaats bij elke eigenschap het hierbij horende
Nadere informatieVertaling van enkele termen uit de kansrekening en statistiek alternative hypothesis alternatieve hypothese approximate methods benaderende methoden asymptotic variance asymptotische variantie asymptotically
Nadere informatieKosten ramen binnen ProRail. I.A. Overwijk F.G.A. van den Berg
Kosten ramen binnen ProRail I.A. Overwijk F.G.A. van den Berg Kosten ramen binnen ProRail Kosten ramen algemeen Ramen met kengetallen SSK Risico s Kostennota Praktijk Kostenramen algemeen ProRail raamt
Nadere informatieHoe goed is een raming?
Hoe goed is een raming? Fedde Tolman 1 KOAC-NPC Samenvatting Er bestaan vele methoden om een raming van kosten of prijzen te maken. Deze methoden geven echter geen inzicht in de kwaliteit van de onderliggende
Nadere informatieTentamen Biostatistiek 1 voor BMT (2DM40) woensdag 28 oktober 2009, 9.00-12.00 uur
Faculteit der Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek voor BMT (DM4) woensdag 8 oktober 9, 9.-. uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en van een onbeschreven Statistisch
Nadere informatieTentamen Biostatistiek 1 voor BMT (2DM40), op maandag 5 januari 2009 14.00-17.00 uur
Faculteit der Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek voor BMT (2DM4), op maandag 5 januari 29 4.-7. uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en van een onbeschreven
Nadere informatieAntwoordvel Versie A
Antwoordvel Versie A Interimtoets Toegepaste Biostatistiek 13 december 013 Naam:... Studentnummer:...... Antwoorden: Vraag Antwoord Antwoord Antwoord Vraag Vraag A B C D A B C D A B C D 1 10 19 11 0 3
Nadere informatieHoe goed is een probabilistische kostenberekening? inhoud hoe goed is een probabilistische kostenberekening? AACE definitie fasen AACE
exected accuracy ranges DACE SIG-PRA secial interest grou Probabilistische Risico Analyse Hoe goed is een robabilistische kostenberekening? DACE SIG PRA Fedde Tolman KOAC-NPC organisatie sinds 5 bijeenkomsten
Nadere informatieSSK in kort bestek De rol van een kostenraming in de keten Elke fase zijn eigen detailniveau Nulreferentie
SSK in kort bestek De rol van een kostenraming in de keten Elk te realiseren bouwproject kost geld. Of het nu nieuwbouw is, of beheer en onderhoud, en/of sloop, altijd komen vragen als: Wat kost dit project?,
Nadere informatieOpgave 1: (zowel 2DM40 als 2S390)
TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek voor BMT (DM4 en S39) op donderdag, 4.-7. uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine
Nadere informatieb) Het spreidingsdiagram ziet er als volgt uit (de getrokken lijn is de later uit te rekenen lineaire regressie-lijn): hoogte
Classroom Exercises GEO2-4208 Opgave 7.1 a) Regressie-analyse dicteert hier geen stricte regels voor. Wanneer we echter naar causaliteit kijken (wat wordt door wat bepaald), dan is het duidelijk dat hoogte
Nadere informatieSPSS 15.0 in praktische stappen voor AGW-bachelors Uitwerkingen Stap 7: Oefenen I
SPSS 15.0 in praktische stappen voor AGW-bachelors Uitwerkingen Stap 7: Oefenen I Hieronder volgen de SPSS uitvoer en de antwoorden van de opgaven van Stap 7: Oefenen I. Daarnaast wordt bij elke opgave
Nadere informatieFaculteit der Wiskunde en Informatica
Faculteit der Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek voor BMT (DM4), op woensdag 7 januari 4.-7. uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en van een onbeschreven
Nadere informatieAlfabetische begrippenlijst - Standaardsystematiek voor Kostenraming (SSK)
Accepeteren Het door de opdrachtgever tot het opsetllen van de raming formeel akkoord gaan met een voorstel (bijvoorbeeld een raming of ontwerp). De acceptatie wordt vastgelegd en gearchiveerd. Algemene
Nadere informatieMonte Carlo-analyses waarschijnlijkheids- en nauwkeurigheidsberekeningen van
Waarom gebruiken we Monte Carlo analyses? Bert Brandts Monte Carlo-analyses waarschijnlijkheids- en nauwkeurigheidsberekeningen van gebeurtenissen kunnen een bruikbaar instrument zijn om de post Onvoorzien
Nadere informatieBijlage 3: Multiple regressie analyse
Bijlage 3: Multiple regressie analyse REGRESSION /DESCRIPTIVES MEAN STDDEV CORR SIG N /MISSING PAIRWISE /STATISTICS COEFF OUTS CI(95) R ANOVA COLLIN TOL ZPP /CRITERIA=PIN(.05) POUT(.10) /NOORIGIN /DEPENDENT
Nadere informatieModelleren van onzekerheid, met zekerheid!
Modelleren van onzekerheid, met zekerheid! Vergroting van betrouwbaarheid in verkeersmodellen in een onbetrouwbaar systeem Introductie Verkeersmodellen maar waarom? Niet alles in de werkelijkheid testen!
Nadere informatieHoofdstuk 5. Toevalsveranderlijken en waarschijnlijkheidsdistributies. Marnix Van Daele. Vakgroep Toegepaste Wiskunde en Informatica Universiteit Gent
Hoofdstuk 5 Toevalsveranderlijken en waarschijnlijkheidsdistributies Marnix Van Daele MarnixVanDaele@UGentbe Vakgroep Toegepaste Wiskunde en Informatica Universiteit Gent Toevalsveranderlijken en waarschijnlijkheidsdistributies
Nadere informatieTECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek I voor B (2S410) op , uur.
TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek I voor B (S40) op 0-0-0, 4.00 7.00 uur. Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine, een
Nadere informatieStatistiek voor A.I. College 10. Dinsdag 16 Oktober
Statistiek voor A.I. College 10 Dinsdag 16 Oktober 1 / 30 Jullie - onderzoek Geert-Jan, Joris, Brechje Horizontaal: lengte Verticaal: lengte tussen topjes middelvingers met gestrekte armen. DIII 170 175
Nadere informatieEnkelvoudige ANOVA Onderzoeksvraag Voorwaarden
Er is onderzoek gedaan naar rouw na het overlijden van een huisdier (contactpersoon: Karolijne van der Houwen (Klinische Psychologie)). Mensen konden op internet een vragenlijst invullen. Daarin werd gevraagd
Nadere informatieCursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek. Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015
Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015 Centrale tendentie Centrale tendentie wordt meestal afgemeten aan twee maten: Mediaan: de middelste waarneming, 50%
Nadere informatieMaarten-Jan Kallen Amersfoort, 9 mei 2012
BOWA Maarten-Jan Kallen Amersfoort, 9 mei 2012 Agenda 1. Introductie wat is BOWA? welke systeemeisen stellen we? wat is de invoer? wat doet BOWA met de invoer? wat is de uitvoer? 2. Demonstratie van BOWA
Nadere informatieKOSTENRAPPORT VOORONTWERP Gemeente Venlo
Gemeente Venlo Gemeente Venlo 6 OKTOBER 2016 6 OKTOBER 2016 Contactpersonen R. HENSBROEK J. SCHLAGWEIN Kostendeskundigen Arcadis Nederland B.V. Postbus 220 3800 AE Amersfoort Nederland R. TIJMES/ L. MATTHEIJ
Nadere informatieManagementsamenvatting
Managementsamenvatting Second opinion Renovatievariant Spuiforum Op 18 juli 2013 heeft de Haagse gemeenteraad ingestemd met de verstrekking van een investeringskrediet voor de realisatie van de gezamenlijke
Nadere informatieExamen G0N34 Statistiek
Naam: Richting: Examen G0N34 Statistiek 8 september 2010 Enkele richtlijnen : Wie de vragen aanneemt en bekijkt, moet minstens 1 uur blijven zitten. Je mag gebruik maken van een rekenmachine, het formularium
Nadere informatieRISICO S EN ONZEKERHEDEN SPECIAL INTEREST GROUP GWW DACE
RISICO S EN ONZEKERHEDEN SPECIAL INTEREST GROUP GWW DACE WERKGROEP RISICO S EN ONZEKERHEDEN Opgesteld/geautoriseerd door : Werkgroep Risico s en Onzekerheden Status : Definitief Versie : 7 Rapportdatum
Nadere informatieKaraterisering van trends in blootstelling: cytostatica in Nederlandse ziekenhuizen als voorbeeld
Karaterisering van trends in blootstelling: cytostatica in Nederlandse ziekenhuizen als voorbeeld Kenniscentrum RIWE (Risk Assessment in the Work Environment) Tim Meijster Department of Food & Chemical
Nadere informatieResidual Plot for Strength. predicted Strength
Uitwerking tentamen DS mei 4 Opgave Een uitwerking geven is hier niet mogelijk. Het is van belang het iteratieve optimaliseringsproces goed uit te voeren (zie ook de PowerPoint sheets): screening design
Nadere informatieMethodiek onzekerheidsanalyse (project)planning
Methodiek onzekerheidsanalyse (project)planning Principes en rekenmodel van een probabilistische analyse Joris Hoogerwerf Riskineering B.V. DACE contactdag, 24 november 2016 Presentatie in vogelvlucht
Nadere informatieRandweg Nederweert FINANCIELE ONDERBOUWING ALTERNATIEF 2A VARIANT 3
Randweg Nederweert FINANCIELE ONDERBOUWING ALTERNATIEF 2A VARIANT 3 SSK-2010 kostenraming Eisen aan het product kostenraming SSK-2010 Inleiding: Kostendeskundigen maken een kostenraming, maar een veel
Nadere informatieHet samenstellen van een multipele indicator index. Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 2 28 februari 2011
Het samenstellen van een multipele indicator index Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 2 28 februari 2011 Indices voor attituden Attittuden (opvattingen) zijn complexe kenmerken Moeilijk te meten met
Nadere informatieMonte Carlo-analyses waarschijnlijkheids- en nauwkeurigheidsberekeningen van
Waarom gebruiken we Monte Carlo analyses? Bert Brandts Monte Carlo-analyses waarschijnlijkheids- en nauwkeurigheidsberekeningen van gebeurtenissen kunnen een bruikbaar instrument zijn om de post Onvoorzien
Nadere informatieExtra Opgaven. 3. Van 10 personen meten we 100 keer de hartslag na het sporten. De gemiddelde hartslag van
Extra Opgaven 1. Een persoon doet een HIV-test. Helaas is de uitslag positief. De test is echter niet perfect. De persoon vraagt zich af wat de kans is dat hij nu ook echt HIV heeft. Gegeven is: de kans
Nadere informatieHoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen
Hoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen 5.1 Gemiddelde, variantie, standaardafwijking: De variantie is als het ware de gemiddelde gekwadrateerde afwijking van het gemiddelde. Hoe groter de variantie
Nadere informatieKansrekening en Statistiek
Kansrekening en Statistiek College 16 Donderdag 4 November 1 / 25 2 Statistiek Indeling: Schatten Correlatie 2 / 25 Schatten 3 / 25 Schatters: maximum likelihood schatters Def. Zij Ω de verzameling van
Nadere informatieTraining statistiek NEN-689. Blok 2 Software voor: (1) Statistisch toetsen van werkplekmetingen (2) Boxplot voor rapport
Training statistiek NEN-689 Blok 2 Software voor: (1) Statistisch toetsen van werkplekmetingen (2) Boxplot voor rapport 1 Eisen software voor statistische toetsing van meetseries 1. OEL-compliance test
Nadere informatieToets deel 2 Data-analyse en retrieval Vrijdag 1 Juli 2016:
Toets deel 2 Data-analyse en retrieval Vrijdag 1 Juli 2016: 11.00-13.00 Algemene aanwijzingen 1. Het is toegestaan een aan beide zijden beschreven A4 met aantekeningen te raadplegen. 2. Het is toegestaan
Nadere informatieZowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y
1 Regressie analyse Zowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y Regressie: wel een oorzakelijk verband verondersteld: X Y Voorbeeld
Nadere informatieINTEGRALE PLANNING & CONTROL VOOR DE OVERHEID
INTEGRALE PLANNING & CONTROL VOOR DE OVERHEID Public Insights & Innovations 2018 Onderwerpen Iets over integrale planning & control Hoe ziet dat eruit bij een gemeente? Wat voor tools bieden uitkomst?
Nadere informatieGebruik van Correlatiecoëfficiënt in onderzoek
Gebruik van Correlatiecoëfficiënt in onderzoek Wim Krijnen Lector Analyse Technieken voor Praktijkonderzoek Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing Hanze University of Applied Sciences
Nadere informatieOnzekerheid en variabiliteit bij het beoordelen van chemische blootstelling op de werkplek
Onzekerheid en variabiliteit bij het beoordelen van chemische blootstelling op de werkplek Uncertainty and variability in chemical exposure assessment for the workplace 25e NVvA Symposium, april 2016 Daan
Nadere informatieNAP contactbijeenkomst 15 februari 2007, Zeist Gerard Filé adviesgroep Kosten- en RisicoManagement DHV Management Consultants
Kostenmanagement in de GWW-sector NAP contactbijeenkomst 15 februari 2007, Zeist Gerard Filé adviesgroep Kosten- en RisicoManagement DHV Management Consultants Programma - Introductie (DHV) - Achtergrond
Nadere informatie1. Statistiek gebruiken 1
Hoofdstuk 0 Inhoudsopgave 1. Statistiek gebruiken 1 2. Gegevens beschrijven 3 2.1 Verschillende soorten gegevens......................................... 3 2.2 Staafdiagrammen en histogrammen....................................
Nadere informatieCorrelatie = statistische samenhang Meest gebruikt = Spearman s rang correlatie Ordinaal geschaalde variabelen -1 <= r s <= +1 waarbij:
Correlatie analyse Correlatie = statistische samenhang Meest gebruikt = Spearman s rang correlatie Ordinaal geschaalde variabelen -1
Nadere informatiec Voorbeeldvragen, Methoden & Technieken, Universiteit Leiden TS: versie 1 1 van 6
c Voorbeeldvragen, Methoden & Technieken, Universiteit Leiden TS: versie 1 1 van 6 1. Iemand kiest geblinddoekt 4 paaseitjes uit een mand met oneindig veel paaseitjes. De helft is melkchocolade, de andere
Nadere informatieWe berekenen nog de effectgrootte aan de hand van formule 4.2 en rapporteren:
INDUCTIEVE STATISTIEK VOOR DE GEDRAGSWETENSCHAPPEN OPLOSSINGEN BIJ HOOFDSTUK 4 1. Toets met behulp van SPSS de hypothese van Evelien in verband met de baardlengte van metalfans. Ga na of je dezelfde conclusies
Nadere informatieTECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN
TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek voor BMT (2DM4 en 2S39) op maandag 2--27, 4.-7. uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine
Nadere informatieStatistiek II. Sessie 4. Feedback Deel 4
Statistiek II Sessie 4 Feedback Deel 4 VPPK Universiteit Gent 2017-2018 Feedback Oefensessie 4 We hebben besloten de bekomen grafieken in R niet in het document in te voegen, dit omdat het document met
Nadere informatieLeidraad kostenramingen
Leidraad kostenramingen Een handleiding voor het uniform opstellen, toetsen en vaststellen van ramingen voor investerings- en instandhoudingskosten. Juli 2014 Leidraad kostenramingen Inhoudsopgave 1 Inleiding
Nadere informatieVandaag. Onderzoeksmethoden: Statistiek 2. Basisbegrippen. Theoretische kansverdelingen
Vandaag Onderzoeksmethoden: Statistiek 2 Peter de Waal (gebaseerd op slides Peter de Waal, Marjan van den Akker) Departement Informatica Beta-faculteit, Universiteit Utrecht Theoretische kansverdelingen
Nadere informatie** VOORBEELD VAN CAUSALE ANALYSE MET CONFOUNDER EN MEDIATOR **.. GET FILE='u:\)Research\ISSP-NL\ISSP \Data\issp_2013_2014_NL_def.sav'.
** VOORBEELD VAN CAUSALE ANALYSE MET CONFOUNDER EN MEDIATOR **.. GET FILE=''. ** EERST MAKEN WE EEN OVERZICHT VAN DE DATA **. freq nl_rinc wrkhrs sex. Frequencies Statistics N Valid Missing NL_RINC Resp:
Nadere informatieKansrekening en Statistiek
Kansrekening en Statistiek College 9 Dinsdag 18 Oktober 1 / 1 2 Statistiek Vandaag: Centrale Limietstelling Correlatie Regressie 2 / 1 Centrale Limietstelling 3 / 1 Centrale Limietstelling St. (Centrale
Nadere informatiemlw stroom 2.2 Biostatistiek en Epidemiologie College 9: Herhaalde metingen (2) Syllabus Afhankelijke Data Hoofdstuk 4, 5.1, 5.2
mlw stroom 2.2 Biostatistiek en Epidemiologie College 9: Herhaalde metingen (2) Syllabus Afhankelijke Data Hoofdstuk 4, 5.1, 5.2 Bjorn Winkens Methodologie en Statistiek Universiteit Maastricht 21 maart
Nadere informatieOpdracht 2. Deadline maandag 28 september 2015, 24:00 uur.
Opdracht 2. Deadline maandag 28 september 2015, 24:00 uur. Deze opdracht bestaat uit vier onderdelen; in elk onderdeel wordt gevraagd een Matlabprogramma te schrijven. De vier bijbehore bestanden stuur
Nadere informatieInvesteringsramingen Zuiderzeelijn
Investeringsramingen Zuiderzeelijn Presentatie voor de Nationale Wiskunde Dagen 2007 door ir. Arno H. Rol, sr. kostenconsultant Movares: Vormgeven aan bereikbaarheid Movares is een advies- en ingenieursbureau
Nadere informatieOefenvragen bij Statistics for Business and Economics van Newbold
Oefenvragen bij Statistics for Business and Economics van Newbold Hoofdstuk 1 1. Wat is het verschil tussen populatie en sample? De populatie is de complete set van items waar de onderzoeker in geïnteresseerd
Nadere informatiecopula and vine Fedde Tolman DACE-PRA Fedde Tolman - copula and vine
copula and vine Fedde Tolman fedde.tolman@kiwa.com DACE-PRA 27-09-2018 1 doel sig-pra werkbare methode voor PRA data -> acceptabele hoeveelheid werk vs. nauwkeurigheid en betrouwbarheid eerdere lezingen
Nadere informatieTentamen Biostatistiek 1 voor BMT (2DM40) woensdag 27 oktober 2010, uur
Faculteit der Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek voor BMT (2DM4) woensdag 27 oktober 2, 9.-2. uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en van een onbeschreven
Nadere informatieToetsende Statistiek, Week 2. Van Steekproef naar Populatie: De Steekproevenverdeling
Toetsende Statistiek, Week 2. Van Steekproef naar Populatie: De Steekproevenverdeling Moore, McCabe & Craig: 3.3 Toward Statistical Inference From Probability to Inference 5.1 Sampling Distributions for
Nadere informatieTECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN
TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Tentamen Biostatistiek voor BMT (2S390) op 23-11-2005 U mag alleen gebruik maken van een onbeschreven Statistisch Compendium (dikt. nr. 2218) en van een (eventueel grafisch)
Nadere informatieRESULTATEN KOTENQUÊTE
RESULTATEN KOTENQUÊTE ACADEMIEJAAR 2005-2006 A. Algemeen De enquête werd afgenomen onder studenten van de UGent na de Paasvakantie van het academiejaar 2005-2006. Via de elektronische leeromgeving Minerva
Nadere informatieDEEL 1 Probleemstelling 1
DEEL 1 Probleemstelling 1 Hoofdstuk 1 Van Probleem naar Analyse 1.1 Notatie 4 1.1.1 Types variabelen 4 1.1.2 Types samenhang 5 1.2 Sociaalwetenschappelijke probleemstellingen en hun basisformat 6 1.2.1
Nadere informatieDomein A: Vaardigheden
Examenprogramma Wiskunde A havo Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Algebra en tellen
Nadere informatieTabel 1. Belangrijkste instellingen in KEA model Bron Dosering Xolair Comparator Ciclosporine* Expert commissie Jan 2015.
Adaptatie kosteneffectiviteitsmodel voor Xolair in CSU naar de Nederlandse setting Het institute for Medical Technology Assessment (imta) van de Erasmus Universiteit in Rotterdam heeft in opdracht van
Nadere informatiewerkcollege 7 - D&P10: Hypothesis testing using a single sample
cursus 11 mei 2012 werkcollege 7 - D&P10: Hypothesis testing using a single sample huiswerk opgaven Ch.9: 1, 8, 11, 12, 20, 26, 36, 37, 71 Activities 9.3 en 9.4 experimenten zelf deelnemen als proefpersoon
Nadere informatieDe Collegereeks Statistiek. statistiek. Statistiek in het dagelijkse nieuws. Statistiek Hoorcollege 1. Descriptieve statistiek ttitik
9/8/009 De Collegereeks Statistiek Statistiek Hoorcollege 1 Descriptieve statistiek ttitik Informatiekunde Universiteit Utrecht Dr. H. Prüst (37): Descriptieve statistiek (H 1,,3) (HP) 3(38): Score & Kans
Nadere informatieOmdat we de werkelijkheid altijd moeten vereenvoudigen ('stileren') hebben we te maken met het modelbegrip.
Vooraf: waar gaat het vak statistiek eigenlijk over, wat houdt het in, wat voor soort kennis over de werkelijkheid levert het op? (Dat laatste wordt ook wel aangeduid als de epistemologische basis van
Nadere informatieProject Management (H 9.8 + H 22 op CD-ROM)
Project Management (H 9.8 + H 22 op CD-ROM) CPM (Critical Path Method) Activiteiten met afhankelijkheden en vaste duur zijn gegeven. CPM bepaalt de minimale doorlooptijd van het project. PERT (Program
Nadere informatieBrandgevolgen voor Gebouwontwerp
Brandgevolgen voor Gebouwontwerp Een perspectief vanuit Groot-Brittanië Susan Deeny, PhD 2 Broadgate Phase 8 3 5 Vormgeven aan een betere wereld Experience of working in Abu Dhabi 6 UAE 7 Gevolgen van
Nadere informatieintroductie populatie- steekproef- steekproevenverdeling pauze parameters aannames ten slotte
toetsende statistiek week 1: kansen en random variabelen week 2: de steekproevenverdeling Moore, McCabe, and Craig. Introduction to the Practice of Statistics Chapter 5: Sampling Distributions 5.1: The
Nadere informatievariantie: achtergronden en berekening
variantie: achtergronden en berekening Hugo Quené opleiding Taalwetenschap Universiteit Utrecht 8 sept 1995 aangepast 8 mei 007 1 berekening variantie Als je de variantie met de hand moet uitrekenen, is
Nadere informatieOpleidingen Nieuwe Normering Waterveiligheid. 2016/17 digitaal cursus naslagwerk 2016/17 totaal
Opleidingen Nieuwe Normering Waterveiligheid 2016/17 www.opleidingen.stowa.nl digitaal cursus naslagwerk 2016/17 totaal Opleidingen Nieuwe Normering Waterveiligheid Link naar: Digitaal Cursus Naslagwerk
Nadere informatiemlw stroom 2.1: Statistisch modelleren
mlw stroom 2.1: Statistisch modelleren College 5: Regressie en correlatie (2) Rosner 11.5-11.8 Arnold Kester Capaciteitsgroep Methodologie en Statistiek Universiteit Maastricht Postbus 616, 6200 MD Maastricht
Nadere informatieTECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Biostatistiek (2S390) op maandag ,
TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek (2S390) op maandag 20-11-2000, 14.00-17.00 uur ƒbij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine
Nadere informatieMeten en experimenteren
Meten en experimenteren Statistische verwerking van gegevens Een korte inleiding 3 oktober 006 Deel I Toevallige veranderlijken Steekproef Beschrijving van gegevens Histogram Gemiddelde en standaarddeviatie
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek CONSUMENTENVERTROUWEN ALS INDICATIE VOOR DE TOEKOMSTIGE PARTICULIERE CONSUMPTIE
Centraal Bureau voor de Statistiek Divisie Macro-economische statistieken en publicaties MPP Postbus 4000 2270 JM Voorburg CONSUMENTENVERTROUWEN ALS INDICATIE VOOR DE TOEKOMSTIGE PARTICULIERE CONSUMPTIE
Nadere informatieRisicoanalyse Heerenveen Skoatterwâld. Referentie: GEHE03/ Datum:
Risicoanalyse Heerenveen Skoatterwâld Referentie: GEHE03/20150119 Datum: 19-01-2014 Bestand: 20150119 Rapport risicoanalyse Skoatterwald.docx Laatste print op: 19-1-2015 Pagina 1 van 45 Opgesteld door:
Nadere informatieHow to build a Business Case for Capital Investments. Presentatie 8e Asset Management Control Seminar 28 en 29 oktober 2009
How to build a Business Case for Capital Investments Presentatie 8e Asset Management Control Seminar 28 en 29 oktober 2009 Drs.S.A.G.Burgers OAM Consultancy BV 1. Inleiding 2. Business Plan 3. Business
Nadere informatieOnderzoeksmethoden: Statistiek 1
0 123458898391081904749010998490849 074907079`794793784908`094389983.. Onderzoeksmethoden: Statistiek 1 Joepie, ons computerprogramma levert output Wat doen we hiermee? Marjan van den Akker 1 2 Output
Nadere informatieClementines. Een onderzoek naar het gemiddeld aantal partjes en het soort verdeling hiervan
Clementines Een onderzoek naar het gemiddeld aantal partjes en het soort verdeling hiervan Abstract Dit onderzoek richt zich op twee verschillende vragen: wat is het gemiddelde aantal partjes van een clementine
Nadere informatieOplossingen hoofdstuk XI
Oplossingen hoofdstuk XI. Hierbij vind je de resultaten van het onderzoek naar de relatie tussen een leestest en een schoolrapport voor lezen. Deze gegevens hebben betrekking op een regressieanalyse bij
Nadere informatieVerdelingsvrije statistiek
Verdelingsvrije statistiek Inleiding In hoofdstuk II-5 (deel ) worden een aantal verdelingsvrije toetsen (ook wel niet-parametrische toetsen) besproken, die gebruikt worden als de te onderzoeken variabele
Nadere informatieMinorproduct 2. SPSS en Atlas-Ti eindverslag
Minorproduct 2 SPSS en Atlas-Ti eindverslag 2014-2015 Izabel de Bruijn (0847068) en Ilona van den Berg (0845902) Studenten Fysiotherapie Hogeschool Rotterdam Bij de minor Wetenschap in de gezondheidszorg
Nadere informatieAardbevingen en gaswinning. Bernard Dost KNMI
Aardbevingen en gaswinning Bernard Dost KNMI Aardbevingen in Nederland (1300-2013) Natuurlijke aardbevingen Rood: 1980-2013 Roze: 1904-1980 Licht roze: 1986
Nadere informatieStatistiek I Samenvatting. Prof. dr. Carette
Statistiek I Samenvatting Prof. dr. Carette Opleiding: bachelor of science in de Handelswetenschappen Academiejaar 2016 2017 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Statistiek, gegevens en statistisch denken... 3 De
Nadere informatieKosten-baten analyse in de arbeidshygiëne
in de arbeidshygiëne De kosteneffectiviteit van beheersmaatregelen tegen luchtwegziekten onder bakkerijmedewerkers. 28 maart 2012 2 Inhoud van deze presentatie Waarom kosten-baten analyse? Kwalificaties
Nadere informatieTECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN
TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Tentamen Biostatistiek voor BMT (2S39) op 8--25 U mag alleen gebruik maken van een onbeschreven Statistisch Compendium (dikt. nr. 228) en van een zakrekenmachine. De uitwerkingen
Nadere informatieData analyse Inleiding statistiek
Data analyse Inleiding statistiek 1 Doel Beheersen van elementaire statistische technieken Toepassen van deze technieken op aardwetenschappelijke data 2 1 Leerstof Boek: : Introductory Statistics, door
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 7228 14 maart 2014 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 22 februari 2014, nr. VO/599178,
Nadere informatieGrond-, Weg- & Waterbouw
Bouwkostenkompas Grond-, Weg- & Waterbouw BouwkostenKompas.nl IGG.nl IGG Bointon de Groot Inhoudsopgave Column Ton de Groot 6 Bouwkostenindex.nl 8 European Construction Costs 10 Toelichting op cijfers
Nadere informatie