Vanuit de gemeente is inmiddels ruim 2 fte, verspreid over meerdere medewerkers, beschikbaar om de aanpak vorm te geven.

Transcriptie

1 Memo aan College van Burgemeester en Wethouders onderwerp Aanvalsplan Aanpak Woninginbraken van Driehoek Gouda datum 5 juli 2016 Memo Inleiding Gouda staat vanwege de grote hoeveelheid woninginbraken helaas al twee jaar in de top 10 van meest onveilige steden van Nederland 1. Daarnaast stond Gouda in 2014 nummer 4 op de lijst met gemeenten waar het meest wordt ingebroken 2. Dit is voor de driehoek aanleiding om in het kader van de aanpak woninginbraken intensief te monitoren hoe het gaat met de doelstellingen zoals deze door het college in de kadernota integraal veiligheidsbeleid zijn vastgesteld. De cijfers over de eerste maanden van 2016 geven aanleiding tot zorg. Het aantal inbraken, zowel poging als voltooid is onverminderd hoog. Hoewel het totaal aantal inbraken in het jaar 2015 (589 inbraken) gelijk is gebleven aan het aantal van 2014 (591), laten de cijfers van begin 2016 een stijging zien ten opzichte van het aantal inbraken in de eerste maanden van Terwijl de piekmomenten als zomervakantie en de wintermaanden nog moeten komen. Op 25 mei jongstleden is mede naar aanleiding van de uitkomsten van de AD-misdaadmeter 2016, door de gemeenteraad een motie aangenomen waarin het college wordt gevraagd om op de kortst mogelijke termijn vanuit de driehoek met een aanvalsplan te komen gericht op vermindering van het aantal woninginbraken in Gouda. Tevens is verzocht om in dit plan niet alleen uit te gaan van intensivering van de huidige maatregelen, maar ook een aantal nieuwe, wellicht onorthodoxe maatregelen/methoden op te nemen. Om het tij te keren is een grotere investering nodig van alle ketenpartners die een bijdrage kunnen leveren aan de aanpak van dit probleem. Hierbij wordt, rekening houdend met een ieders verantwoordelijkheid, in eerste instantie gedacht aan gemeente, politie, OM en woningcorporaties. Vanuit de gemeente is inmiddels ruim 2 fte, verspreid over meerdere medewerkers, beschikbaar om de aanpak vorm te geven. Cijferoverzichten politie m.b.t. woninginbraken De cijfers laten nog geen continue dalende trend zien. De piek van de inbraken van 2011, 2012 en 2013 ligt achter ons, maar de daling die we in 2014 zagen heeft zich in 2015 en 2016 niet voortgezet 3. 1 Bron AD-misdaadmeter 2 Bron Ministerie van Veiligheid en Justitie 3 Bron tabellenboek politie

2 Inbraakcijfers per jaar Inbraakcijfers per jaar De cijfers over de eerste vijf maanden van dit jaar laten met 236 inbraken een zorgelijk beeld zien. In de eerste vijf maanden van 2014 was over dezelfde periode sprake van een totaal van 194 inbraken. Woninginbraken Januari 2016 Februari 2016 Maart 2016 April 2016 Mei 2016 Totaal poging voltooid totaal Totaal aantal inbraken per wijk januari tot en met mei 2016: Het oplossingspercentage met betrekking tot verdachten van woninginbraken is in 2015 sterk gedaald ten opzichte van Oplossingspercentage verdachten woninginbraken Doelstelling IVB 11 procent procent ,1 procent pagina 2

3 In het district springt Gouda er qua cijfers behoorlijk uit met 188 inbraken 4 in de eerste vier maanden ten opzichte van bijvoorbeeld 74 inbraken in Alphen aan den Rijn. Misdrijven Doelstelling 2016 Diefstal/ inbraak woning Realisatie jan Realisatie jan Realisatie jan t/m april 2014 t/m april 2015 t/m april 2016 Alphen aan den Rijn % poging (Alphen aan den Rijn) 31,5% 32,9% 34,4% 36,8% 37,7% 50,0% Bodegraven-Reeuwijk % poging (Bodegraven-Reeuwijk) 38,0% 34,4% 35,7% 29,9% 48,3% 68,2% Gouda % poging (Gouda) 41,9% 42,0% 42,7% 48,7% 46,9% 43,6% Kaag en Braassem % poging (Kaag en Braassem) 33,3% 35,3% 29,9% 60,0% 38,9% 39,1% Krimpenerwaard % poging (Krimpenerwaard) 30,4% 29,5% 41,9% 26,8% 50,0% 35,0% Nieuwkoop % poging (Nieuwkoop) 28,8% 49,0% 41,4% 50,0% 33,3% 25,0% Waddinxveen % poging (Waddinxveen) 33,3% 46,3% 47,4% 40,0% 44,1% 36,4% Zuidplas % poging (Zuidplas) 38,5% 34,9% 28,6% 40,7% 37,5% 25,6% District G totaal % poging (District G totaal) 36,7% 38,4% 38,9% 41,7% 43,1% 42,9% Eenheid Den Haag totaal % poging (Eenheid Den Haag totaal) 35,3% 34,4% 35,8% 37,2% 40,9% 38,4% Ook het inbraakrisico in Gouda (bijna 19 op 1000 woningen) is fors in vergelijking tot andere gemeenten in de regio. Alleen Waddinxveen komt net boven de 10 uit. 2 Misdrijven Diefstal/ inbraak woning Realisatie jan Realisatie jan Realisatie jan inbraakrisico per 1000 woningen t/m april 2014 t/m april 2015 t/m april 2016 Alphen aan den Rijn 8,55 6,35 7,48 7,06 7,53 4,85 Bodegraven-Reeuwijk 10,55 9,56 10,43 14,67 13,13 9,52 Gouda 21,36 19,02 18,69 19,22 13,97 17,79 Kaag en Braassem 7,97 7,98 6,22 8,45 10,03 6,37 Krimpenerwaard 5,23 3,94 4,09 5,50 2,38 5,16 Nieuwkoop 6,38 4,88 5,47 3,44 3,40 6,70 Waddinxveen 11,83 11,68 10,73 8,55 9,43 11,83 Zuidplas 9,15 9,29 5,86 9,90 4,31 7,00 District G totaal 10,62 9,22 9,08 9,89 8,06 8,53 Eenheid Den Haag totaal 11,61 9,75 9,92 10,88 9,65 8,42 Huidige aanpak van woninginbraken vanuit gemeente In het Integraal Veiligheidsbeleid is woninginbraken als een van de grootste prioriteiten benoemd. Zoals te lezen valt in de bijbehorende actieplannen 2015 en 2016, bestaat de aanpak vanuit gemeente uit preventieve en dadergerichte maatregelen zoals: Preventief: Het organiseren van veiligheidsavonden en schouwen rondom het thema woninginbraken. Het inzetten van matrixborden op hottimes op strategische plekken in de stad. Het aanbieden van 200 veilig wonen scans (pilot). Het inzetten van particuliere beveiliging (pilot). Het houden van een maandelijkse buurtpreventie-actie op het thema woninginbraken onder de naam De Wijk In. Bij het bepalen van de wijk wordt rekening gehouden met het aantal inbraken per wijk. 4 Bron eerste bestuurlijke viermaandsrapportage 2016 politie pagina 3

4 Faciliteren WhatsAppgroepen (wijkbijeenkomsten, overleg met beheerders van de groepen). Plaatsen WhatsAppborden (60 borden geplaatst door de gehele stad) en verspreiden WhatsAppstickers voor voordeur. Publiciteit in kranten en social media over poortverlichting, app-groepen, vakantietoezicht etc. Verbeteren hang- en sluitwerk, afsluiten achterpaden, aanbrengen verlichting door corporaties in hotspotgebieden, middels subsidieaanvraag ministerie van Veiligheid en Justitie (start binnenkort). De introductie van de gemeentelijke subsidieregeling Hang- en Sluitwerk. (m.i.v. 1 juli 2016) De effecten van deze preventie inzet zijn moeilijk te meten. Bekend is dat (blijvende) gedragsverandering bij inwoners lastig te bewerkstelligen is. Hiervoor is een lange adem vereist. Dadergericht: Het bekostigen van ANPR camera s op tijdelijke basis ten behoeve van opsporing politie en het in kaart brengen van potentiële verdachten in het kader van vervoersstromen De aanpak van HIC-daders middels groepsaanpak en Top 60-aanpak/ Veiligheidshuis. Daarnaast is er in 2015 ambtelijk een Werkgroep Woninginbraken ingesteld waar de gemeente periodiek met politie en woningcorporaties Mozaïek Wonen en Woonpartners Midden-Holland afspraken maakt over de gemeenschappelijke inzet, voortgang en resultaten op het thema woninginbraken. Opzet Aanvalsplan Aanpak Woninginbraken In de driehoek van 30 mei 2016 is uitgebreid stilgestaan bij de problematiek van de woninginbraken in Gouda. In dit overleg werd uiteindelijk geconcludeerd dat gemeente, politie en OM nagenoeg al het mogelijke doen binnen de bestaande middelen en capaciteit. Echter in de cijfers is tot nu toe geen daling te zien. De driehoek heeft besloten om derhalve een onderzoek uit te laten voeren naar mogelijke nieuwe of aanvullende (on)orthodoxe maatregelen op (middel)lange termijn en in de tussentijd te volstaan met intensivering van de bestaande aanpak. A. (Middel)lange termijn aanpak Gezien de complexiteit en hardnekkigheid van de problematiek is het van belang om naast het nemen van maatregelen aan de achterkant ook te komen tot een aanpak aan de voorkant van de problematiek. Deze maatregelen zullen echter pas op de middellange danwel langere termijn effect sorteren. Woninginbraken is niet enkel een veiligheidsprobleem, maar raakt aan vele andere beleidsterreinen, zoals het preventief jeugdbeleid en beleid met betrekking tot de inrichting van de openbare ruimte en wonen. Om tot een bredere en meer integrale aanpak te komen, wordt vanuit de Goudse driehoek een aanpak langs drie sporen voorgesteld. I. Bestuurlijk overleg Voorgesteld wordt om de integrale beleidsmatige aanpak van het thema woninginbraken binnen de gemeente verder te verbeteren door het organiseren van periodieke werksessies over dit thema met de deelnemers van het huidig PO Sociaal domein en Veiligheid en PO Bouwen en Wonen. Dit overleg zou vooral gericht moeten zijn op het structureel verbeteren van de samenhang tussen de ontwikkelingen in het sociaal domein, fysieke domein en de IVB-prioriteiten, waaronder woninginbraken. Hierbij zijn in elk geval de burgemeester en de wethouders op het terrein van Ruimtelijke ordening, wonen, sociale zaken,zorg, welzijn en jeugd aanwezig. II. Doorontwikkelen preventieve aanpak pagina 4

5 Het is van groot belang om over de gehele linie, op beleidsmatig en uitvoerend niveau, meer en blijvend aandacht te genereren voor het creëren van een veilige woonomgeving voor inwoners van Gouda. In de Woonvisie is hierover reeds het volgende opgenomen: we (zetten) in op preventie en bewustwording bij bewoners. Wij verwachten van bewoners dat zij hun woning goed afsluiten, onderling afspraken maken in de buurt over toezicht bij vakantie, waardevolle spullen uit het zicht leggen en verdachte situaties direct melden. Van alle woningeigenaren verwachten we dat zij hun steentje bijdragen door hun woningen te beveiligen volgens het Politiekeurmerk Veilig Wonen Bestaande Bouw. In het jaarlijkse Actieplan Veiligheid staan de maatregelen die de veiligheidspartners waaronder de woningcorporaties in samenspraak met huurdersorganisaties, uitvoeren De komende tijd zal bezien worden hoe deze maatregelen verbeterd kunnen worden. Hierbij wordt onder meer gedacht aan het van gemeentewege verder stimuleren van het nemen van de fysieke maatregelen bij nieuwbouw en bestaande bouw. De gemeente hecht bij nieuwbouw aan de inzet van het instrument GPR- Gebouw door opdrachtgevers. Met GPR-Gebouw kan de mate waarin een ontwerp aan het PKVW voldoet, gemeten worden. Het toepassen van de maatregelen die leiden tot het Politiekeurmerk Veilig Wonen is van belang aangezien het keurmerk wetenschappelijk bewezen effectief is en zo bijdraagt aan het verlagen van inbraakrisico van woningen. III. Doorontwikkelen persoonsgerichte aanpak In relatie tot het sociaal domein is het noodzakelijk om integraler te kijken naar wat jongeren en soms gezinnen beweegt om te kiezen voor een criminele carrière. Hoe komt het dat jonge, kwetsbare, voornamelijk Marokkaans-Nederlandse jongeren in de leeftijd tussen 8 en 12 jaar, (on)bewust verkeerde rolmodellen volgen. Ditzelfde speelt ook een rol in het kader van de aanpak jeugdoverlast, radicalisering en ondermijning. De driehoek heeft dan ook besloten een onderzoek te laten uitvoeren naar de risicofactoren m.b.t. criminele carrières van de Marokkaans-Nederlandse jeugd in Gouda. Onderzoeker Jan Dirk de Jong, die als criminoloog met name expertise heeft op het terrein van de Marokkaans-Nederlandse jeugd, is inmiddels gevraagd te kijken wat in Gouda nodig is om meer aan de voorkant van de inbrakenproblematiek te komen. Het onderzoek zal zich met name richten op het in kaart brengen van de risicofactoren m.b.t. deze specifieke doelgroep én het doen van beleidsaanbevelingen ten aanzien van het plegen van preventieve inzet op deze groep teneinde de aanwas van jonge woninginbrekers in de toekomst voorkomen. B. Korte termijn aanpak De driehoek heeft besloten in de zomerperiode de huidige inzet vanuit de verschillende partners zoveel als mogelijk te intensiveren. Daarnaast zal kort na het zomerreces een bijeenkomst met de stad georganiseerd worden, waarin betrokken inwoners en professionals gevraagd wordt met nieuwe en/of onorthodoxe ideeën te komen in de strijd tegen de woninginbraken. De beste ideeën zullen na besluitvorming in de driehoek in het najaarsoffensief een plek krijgen. De driehoek heeft in het verlengde van de (middel)lange termijn maatregelen besloten tot het nemen van organisatorische maatregelen, het intensiveren van de preventieve inzet, het maximaliseren van de persoonsgerichte aanpak en het onderzoeken van diverse onorthodoxe maatregelen. Hieronder worden deze vier lijnen nader uitgewerkt. I. Bestuurlijk overleg Vanuit de gemeente bestaat een grote wens om zo spoedig mogelijk zoveel mogelijk inzicht te krijgen in de werkwijze, informatie en capaciteit vanuit de driehoekspartners op het thema woninginbraken, met name de inzet van repressieve maatregelen in het kader van opsporing en vervolging. Tot nu toe is er onvoldoende inzicht in de onderlinge samenhang van activiteiten en resultaten. Beter inzicht in de informatie en betere analyse leidt wellicht tot meer concrete ideeën en gerichte maatregelen. Om deze reden geeft de driehoek in dit kader opdracht om te komen tot het instellen van een maandelijks Actieoverleg Woninginbraken, waarin pagina 5

6 onder voorzitterschap van de burgemeester met vertegenwoordigers van basiseenheid politie en districtsrecherche, officier van justitie van het Openbaar Ministerie en het afdelingshoofd Veiligheid en Wijken van de gemeente Gouda over de voortgang van de aanpak en de resultaten wordt gesproken. Ter voorbereiding op deze maandelijkse bijeenkomsten wordt extra geïnvesteerd op de informatieanalyse vanuit gemeente, politie en OM, zodat een diepgaand gesprek over de feiten, daders, opsporing en vervolging gevoerd kan worden. II. Intensiveren van preventieve maatregelen De driehoek vraagt de betrokken veiligheidspartners om binnen ieders verantwoordelijkheid de bestaande preventieve maatregelen te intensiveren. Dit houdt in: Het intensiveren van de preventieacties en het stimuleren van burgerparticipatie vanuit gemeente (zoals De Wijk In, communicatie via app-groepen, website, twitter, krant, matrixborden etc.). Het inzetten van extra toezichthouders in de openbare ruimte gedurende de zomervakantie (9 juli tot 22 augustus 2016). Het stimuleren van de inzet van particuliere camera s door inwoners, gericht op eigen terrein, met als doel om zo veel mogelijk beelden te verzamelen van inbrekers. Een zomeroffensief vanuit politie in de vorm van prikacties met als doel het aantal inbraken gedurende deze perioden te beperken. Inzet van heterdaadmiddelen door politie. Aanpak van helers d.m.v. het controleren van het (digitaal) opkopersregister (via de APV). III. Maximaliseren van de persoonsgerichte aanpak Gemeente, politie en OM geven opdracht aan onder meer het Veiligheidshuis om de persoonsgerichte aanpak van woninginbrekers te maximaliseren. Hierbij wordt gedacht aan de volgende zaken: IV. Het opzetten van een casusoverleg woninginbrekers inclusief first-offenders. Het wekelijks bespreken van alle actuele woninginbrekers in de briefing van politie en Veiligheidshuis. Alle verdachten van woninginbraken worden minimaal conform de richtlijnen van het OM afgedaan. Dit betekent dat zij indien hier een wettelijke grond voor is, zullen worden voorgeleid. Het adopteren en VIPPEN van alle verdachten van woninginbraken door politie en gemeente en waar mogelijk overdragen aan recherche. Het voeren van stop-gesprekken vanuit politie en gemeente met jongeren van wie vermoedens bestaan dat zij zicht bezighouden met het plegen van inbraken en hun ouders. Indien het gezin een woning huurt wordt in het kader van dossieropbouw ook de woningcorporatie bij het gesprek betrokken. Het uitbreiden van gelabelde recherchecapaciteit teneinde het oplossingspercentage m.b.t. de woninginbraken te vergroten. Onderzoeken juridische haalbaarheid onorthodoxe maatregelen pagina 6

7 Er zijn diverse suggesties vanuit verschillende hoeken, zoals private partijen (verzekeraars, ICTbedrijven), politie, corporaties en gemeenteraadsleden (GBG,CU), aangereikt wat betreft het nemen van onorthodoxe maatregelen. Het ingewikkelde hierbij is dat onorthodoxe ideeën vaak goed klinken, maar op gespannen voet kunnen staan met het geen binnen de grenzen van de wet mogelijk is. Alle binnengekomen suggesties worden door de gemeente, politie en OM en andere direct betrokken organisaties in de komende periode onderzocht op haalbaarheid (juridisch, capacitair, financieel) en het te verwachten resultaat (kosten-baten). Daarnaast zal gekeken worden in hoeverre data-analyse kan bijdragen aan het ontwikkelen van nieuwe en/of onorthodoxe maatregelen. Het inzetten van heimelijke camera s. Het instellen preventief fouilleren. Het toepassen van Selecta DNA spray. Alle daders een enkelband (elektronische controle), gedragsaanwijzing of gebiedsverbod. Inbrekers te volgen via het signaal dat hun telefoon afgeeft (uitlezen zendmasten). Beloning van 500 voor tipgevers voor de tip die leidt tot aanhouding c.q. veroordeling van woninginbreker(s). De zittingsdata (rechtbank) te publiceren m.b.t. verdachten van woninginbraken. Het inzetten van gezinsmanagers in de gezinnen van woninginbrekers. Opleggen van last onder dwangsom. Professionals die werkzaam zijn in Gouda (bij gemeente en andere organisaties) in de nachtelijke uren inzetten als extra toezichthouders in de wijken. Opleggen van (bestuursrechtelijke) gebiedsverboden aan notoire woninginbrekers In navolging van het experiment politiepost in de wijk (# FFBuurten) in alle wijken van Gouda een dergelijke post permanent inrichten voor 24 uur per dag. Meer politie zichtbaar op straat in de wijken, eventueel ondersteund door handhavers i.c. vrijwillige politie. Inbrekers die op camera zijn vastgelegd via de media ( o.a. website van de gemeente Gouda) bekend maken. Inbrekers die zijn veroordeeld een gezicht geven door publicatie van naam en foto via de gemeentelijke pagina. Onder toezicht uitvoeren van fysieke taakstraffen o.a. schoonhouden plantsoenen, graffiti verwijderen, vuil ophalen e.d. Inbrekers die zijn veroordeeld de materiële en immateriële schade laten vergoeden desnoods door middel van inhouding op uitkeringen etc. Ouders van minderjarige veroordeelde inbrekers zijn verantwoordelijk voor het vergoeden van genoemde schade. Notoire veroordeelden voor inbraak die toch weer de fout ingaan boven de 18 jaar geen toegang meer verlenen tot de stad. Besluitvorming Het aanvalsplan zal in de vergadering van 5 juli 2016 ter besluitvorming worden aangeboden aan het college van BenW. Bijlage 1: pagina 7

8 pagina 8