5. Belasting over de toegevoegde waarde

Transcriptie

1 5. Belasting over de toegevoegde waarde Van de toegevoegde waarde die door ondernemingen wordt gecreëerd, wil de overheid (fiscus) haar graantje meepikken. Vandaar dat er hierop een belasting wordt geheven, de belasting over de toegevoegde waarde of de BTW. Het BTW% is meestal 21%, maar er bestaan ook andere BTW-tarieven zoals 6% en 12% (afhankelijk over welk soort goederen het gaat). Onder een bedrijfskolom verstaan we een schema met daarin alle schakels (ondernemingen) die ervoor zorgen dat een product tot stand komt. Basisvoorbeeld: Chocolade wordt gefabriceerd met cacaogranen afkomstig uit de vrucht van de cacaoboom. Na de oogst worden de granen eerst gedroogd in de zon door de cacaoboeren en daarna naar de chocoladefabrieken gestuurd. Een cacaoboer heeft geen aankoopkosten en verkoopt een hoeveelheid granen aan een chocoladefabriek voor 100 EUR. Daar worden de granen geroosterd en gemalen tot cacaopoeder of geperst om cacaoboter te maken. De chocoladefabriek verkoopt op zijn beurt dit cacaopoeder aan een chocolatier voor 250 EUR. Deze chocolatier zoek de beste cacao en de fijnste ingrediënten zorgvuldig uit voor de voorbereiding van het vulsel van zijn pralines. De jarenlange ervaring en handigheid van de chocolatier bezorgt de praline haar beroemde kwaliteit waardoor ze als luxeproduct wordt erkend. De chocolatier verkoopt zijn pralines voor 450 EUR aan een delicatessezaak, waar de consumenten voor deze hoeveelheid pralines 600 EUR moeten neertellen. OPDRACHT: b. Wat verstaan we onder BTW op aankopen? c. Wat verstaan we onder BTW op verkopen?

2 Bedrijfskolom Aankopen Verkopen (Bruto) BTW BTW op BTW op Door te toegevoegde (21%) aankopen verkopen storten waarde aan de fiscus Cacaoboer Chocoladefabriek Chocolatier Delicatessezaak Consument Totaal In ons voorbeeld heb je een bedrijfskolom gegeven van pralines. Via de cacaoboer, de chocoladefabriek, de chocolatier en de delicatessezaak komen de pralines uiteindelijk bij de consument terecht. Deze consument zal het goed consumeren of verbruiken en dus niet meer doorverkopen. Indien we de aan- en verkoopwaarde kennen, kunnen de (bruto) toegevoegde waarde berekenen van iedere schakel of onderneming van de bedrijfskolom. De som van alle bruto toegevoegde waarden gecreëerd door alle producenten samen bedraagt. EUR. Dit is uiteraard het bedrag dat de consument moet betalen wanneer hij deze (grote) hoeveelheid pralines koopt bij de delicatessezaak. De fiscus wil 21% van deze. EUR, nl. EUR. Hoe int de fiscus de belasting over de toegevoegde waarde (BTW)? Omdat het vaak moeilijk is de (bruto) toegevoegde waarde te bepalen van elke schakel in de bedrijfskolom en dus de BTW te berekenen, heeft de fiscus volgende regeling ingevoerd om de BTW te ontvangen.

3 1. Een handelaar betaalt BTW op het aankoopbedrag aan zijn leveranciers. 2. Hij ontvangt BTW op het verkoopbedrag van zijn klanten. 3. Het saldo stort hij door (indien BTW op verkopen 1 > BTW op aankopen) aan de fiscus of krijgt hij terug (indien BTW op aankopen > BTW op verkopen) van de fiscus. Voor de handelaars is deze belasting een nuloperatie. Ze betalen wel BTW aan hun leveranciers, maar kunnen dit terug vorderen van de fiscus, vandaar Terug te vorderen BTW. Van hun klanten ontvangen ze BTW bovenop het verkoopbedrag, maar dit is niet voor hen en moeten ze doorstorten naar de fiscus, vandaar Te betalen BTW. De chocoladefabriek betaalt EUR BTW aan de cacaoboer, maar kan dit recupereren bij de fiscus. De chocoladefabriek ontvangt EUR aan BTW van de chocolatier, maar dit is niet voor hen, maar hij moet dit doorstorten naar de fiscus. Wel mag de chocoladefabriek het bedrag aan BTW dat het zelf heeft betaald aan de cacaoboer in mindering brengen van zijn door te storten bedrag. De chocoladefabriek zal dus slechts het verschil doorstorten, nl... =. EUR. Dit bedrag komt dus niet uit eigen zak, want deze handelaar stort enkel door wat hij meer heeft ontvangen aan BTW dan hij zelf heeft moeten betalen aan BTW. Voor een handelaar is de BTW-regeling een nuloperatie. Het is de consument (verbruiker) of eindgebruiker die opdraait voor de BTW. Vandaar dat BTW ook wel een wordt genoemd. De handelaars worden de belastingbetalers genoemd (storten door aan de fiscus); de consument is de belastingdrager (draagt de last van deze belasting). De consument die in de delicatessezaak de pralines koopt om te consumeren, betaalt daar inclusief.. BTW, maar dit bedrag komt terecht bij de fiscus via de handelaars ( ). 1 BTW op verkopen = Te betalen BTW en BTW op aankopen = Terug te vorderen BTW.

4 BTW is een indirecte 2 belasting omdat de belastinggelden indirect of onrechtstreeks bij de fiscus terecht komen. De klant (belastingdrager) betaalt aan de laatste schakel en dus niet rechtstreeks aan de fiscus. Het is via alle ondernemingen uit de bedrijfskolom dat de fiscus (indirect) het BTW zal ontvangen. Opmerking: De kolom bij BTW is steeds identiek aan de kolom Door te storten aan de fiscus. 2 Voorbeelden van directe belastingen: personenbelasting (bedrijfsvoorheffing), vennootschapsbelasting (= belasting op de winst van ondernemingen), erfenisrechten. Deze worden rechtstreeks geheven op de belastingplichtige persoon of onderneming.

5 Oefening 1: Een PC-producent verkoopt een PC aan een computergroothandel voor een bedrag van 1100 EUR. De aankoopprijs voor de PC-producent bedraagt 0 EUR. De computergroothandel verkoopt op zijn beurt deze PC voor 1300 EUR aan computershop P. Debok. Ivan De Baets koopt deze computer voor 1600 EUR bij de computershop. Het BTW-percentage dat aangerekend wordt bij aan- en verkopen bedraagt 21%. b. Hoeveel EUR aan BTW moet de computershop uit eigen zak aan de fiscus betalen? Leg kort uit. c. Formuleer nauwkeurig de regeling die de fiscus heeft voorzien voor de inning van de belasting over de toegevoegde waarde. d. Toon aan de hand van je bedrijfskolom aan dat deze regeling overeenkomt met een rechtstreekse BTW-heffing op de toegevoegde waarde. e. Hoeveel ontvangt de fiscus op de verhandeling van deze computer? Oefening 2: Een veefokkerij produceert runderen. De runderen worden in eigen bedrijf gefokt. Het bedrijf heeft voor een rund geen aankoopkosten. De veefokkerij verkoopt een rund aan een veekoopman voor 1400 EUR. Na slachting wordt het rund verkocht aan een slager voor 1800 EUR. De slager versnijdt het rund en verkoopt het vlees voor 2800 EUR aan de consumenten. Het BTW% op aan- en verkopen bedraagt 21%. b. De BTW wordt ook een verbruiksbelasting genoemd? Verklaar bondig Oefening 3: Een fietsenproducent verkoopt gedurende het ganse jaar 1000 fietsen. Hij verkoopt een fiets voor 400 EUR per fiets. Om deze fietsen te vervaardigen moet hij grond- en hulpstoffen aankopen voor EUR. Het BTW% op aan- en verkopen bedraagt 21%. a. Zal de fietsenproducent BTW moeten doorstorten aan de fiscus of zal hij geld terugkrijgen van de fiscus? Verklaar je antwoord en bereken het bedrag dat hij moet doorstorten of terugkrijgt. b. BTW op verkopen is het BTW-bedrag dat de producent zal kunnen terugvorderen van de fiscus. Het wordt dan ook Terug te vorderen BTW genoemd. Ben je het hiermee eens? Leg uit waarom wel of waarom niet.

6 Oefening 4: Een melkveebedrijf verkoopt voor 1000 EUR producten aan bij een zuivelbedrijf. De aankoopkosten voor het melkveebedrijf bedragen 0 EUR. Het zuivelbedrijf bewerkt de melk en verkoopt dit door aan een supermarktketen voor 2000 EUR. De supermarktketen verkoopt de melk voor 4000 EUR aan de uiteindelijke consument. Het BTW-percentage dat bij elke aankoop en verkoop moet betaald worden bedraagt 6%. b. Het zuivelbedrijf moet de BTW doorstorten aan de fiscus. Een BTW-percentage van 6% is dan ook voordeliger voor het zuivelbedrijf dan een BTW-percentage van 21%. Ben je het hiermee eens? Leg kort uit. c. Wie draait op voor de BTW? Waarom? d. Leg uit waarom te betalen BTW ook BTW op verkopen wordt genoemd. Oefening 5: Een houthakker heeft zelf geen aankoopkosten, maar verkoopt het hout voor 200 EUR aan een houtzagerij. Die maakt het hout in alle mogelijke formaten en verkoopt het door aan een meubelfabrikant voor een bedrag van 400 EUR. De meubelfabrikant maakt er een eetkamer van en verkoopt deze eetkamer aan een meubelwinkel voor 700 EUR. De meubelwinkel verkoopt de eetkamer voor EUR aan de familie Devos. (Respecteer de gemaakte afspraken!) b. BTW op verkopen wordt ook Te betalen BTW genoemd. De reden hiervoor is dat de klant ons niet alleen het verkoopbedrag, maar ook de BTW moet betalen Ben je het met bovenstaande redenering eens? Leg uit. c. Toon aan de hand van de cijfers uit je bedrijfskolom aan dat de regeling voorzien door de fiscus met betrekking tot de BTW-inning overeenkomt met een rechtstreekse BTWheffing op de toegevoegde waarde. d. Hoeveel EUR moet de houtzagerij uit eigen zak doorstorten naar de fiscus? Leg kort uit. e. Hoeveel EUR ontvangt de fiscus op de verkoop van deze eetkamer? Van wie ontvangt het dit bedrag (deze bedragen)? f. De consument is de rechtstreekse belastingbetaler, hij is immers de verbruiker van de producten. De handelaars of producenten zijn de belastingsdragers, daar ze enkel de (bruto) toegevoegde waarde creëren. Ben je het hiermee eens? Leg uit. g. Stel dat het BTW-percentage verhoogd wordt. Wie ondervindt hiervan de meeste last: familie Devos of de meubelwinkel? Leg uit.