De winkelier ontvangt dus meer btw dan dat hij betaald. Het verschil van 29,40 21,- = 8,40 draagt de winkelier af aan de belastingdienst.

Transcriptie

1 Hoofdstuk 3 Paragraaf 1 Belastingen op aankopen Geld voor de overheid Berekening btw Btw = belasting toegevoegde waarde. De consument betaalt aan de winkelier het verkoopbedrag + de btw. Dit noemt men de consumentenprijs. Btw op aankopen De winkelier betaalt btw over zijn inkopen aan de leverancier. De winkelier mag deze btw terugvragen van de overheid. De winkelier krijgt btw over zijn verkopen van de consument. De winkelier moet deze btw afdragen aan de overheid. Fabrikant Inkoopprijs 100,- 100% Btw - 21,- 21% van 100,- = 21,- (De winkelier bet. btw aan de leverancier.) Inkoopprijs incl. btw - 121,- 121% Winkelier Verkoopprijs - 140,- Btw - 29,40 21% van 140,- = 29,40 (De winkelier ontvangt btw van de klant.) Consumentenprijs - 159,40 De winkelier ontvangt dus meer btw dan dat hij betaald. Het verschil van 29,40 21,- = 8,40 draagt de winkelier af aan de belastingdienst. Afrekening belastingdienst: De winkelier moet betalen: 29,40 (Dit bedrag heeft hij van de klant ontvangen) De winkelier mag terugvragen: - 21,- (Dit bedrag heeft hij aan de leverancier betaald) In totaal betaalt de winkelier: - 8,40 (Dit bedrag moet hij afdragen aan de belastingdienst.) Waarom heet het belasting toegevoegde waarde? De inkoopwaarde voor de winkelier is 140,- De verkoopwaarde van de leverancier is 100,- De toegevoegde waarde is 140, ,- = 40,- 21% van 40,- = 8,40 Een laag en een normaal tarief Laag tarief = 6% (voor o.a. voedings- en geneesmiddelen) Normaal tarief = 21% voor diensten en duurzame producten Vrijgesteld van btw zijn onder meer de diensten van artsen, verpleegkundigen, verzekeringsadviseurs en journalisten.

2 Accijnzen Accijns is een verbruiksbelasting op bijv.: tabak, alcohol, benzine en diesel. Hiermee wil de overheid de consumptie van deze goederen afremmen. Btw en de Europese unie De btw is in de Europese op dezelfde manier geregeld. De tarieven zijn verschillend. Ook de accijnzen verschillen per land. Paragraaf 2 Belastingen en de auto Motorrijtuigenbelasting (wegenbelasting) Het tarief hangt af van de provincie waar je woont, soort brandstof en het gewicht van de auto. Benzine of diesel Er zit minder accijns op diesel dan op benzine. De minste accijns zit op LPG. De kosten per kilometer Door de brandstofkosten per km uit te rekenen houd je rekening met de brandstofprijs en het verbruik. Berekening autokosten: Gewicht auto kg Volle tank van 55 liter kost 92,40 Verbruik 1 liter op 20 km Afstand per maand is 1000 km Motorrijtuigenbelasting per maand is 111,- Bereken de autokosten per maand en per km. Brandstof kosten: Benzine per liter: 92,40 : 55 = 1,68 Brandstof per km: 1,68 : 20 = 0,084 Brandstof per maand: 0,084 x 1000 = 84,- Motorrijtuigenbelasting: Per kwartaal 111,- (gewicht is kg) Per maand 111,- : 3 = 37,- Totale kosten per maand: 121,- Kosten per km: 121,- : 1000 = 0,12. Veel of weinig kilometers. Een auto op diesel heeft dan wel lage brandstofkosten, de motorrijtuigenbelasting is duur. Dus een dieselauto is pas rendabel als je veel kilometers maakt. Lpg Op Lpg wordt het minst accijns geheven omdat dit het meest milieuvriendelijke brandstof is. De motorrijtuigenbelasting is echter hoog dus is het pas rendabel als je veel kilometers maakt.

3 Paragraaf 3 Geld voor de gemeente De gemeente vraagt geld De gemeente betaalt allerlei zaken zoals, onderhoud van wegen, afvalinzameling, onderwijs, brandweer en de ambtenaren van de gemeente. De gemeente ontvangt geld: uit het gemeentefonds van het Rijk. Gemeentelijke belastingen en heffingen bijv. onroerendezaakbelasting (OZB). Onroerende zaken Onroerendezaakbelasting (OZB) is een belasting op het bezit van grond, een woning of een bedrijfspand. De OZB is afhankelijk van de waarde van de onroerende zaak (WOZ). Berekening onroerendezaakbelasting Berekening OZB belasting is gebaseerd op de WOZ-waarde (Wet Onroerende Zaak). WOZ waarde bepaling. WOZ waarde = ,- Manier 1: OZB percentage = 0,15% OZB = ,- : 100 x 0,15 = 300,- Manier 2: OZB is 15,- per ,- (WOZ waarde) OZB = ,- : x 15,- = 300,- Afval Voor het verwerken van het afval wordt een bijdrage aan de inwoners gevraagd. Bekostiging van het riool => Rioolheffing Voor afvoer en verwerking van afval => Afvalstoffenheffing (of reinigingsrecht) De tarieven verschillen De belastingen die gemeenten heffen variëren in hoogte en in aantal. Zo wordt bijv. niet overal toeristenbelasting of hondenbelasting geheven.

4 Paragraaf 4 Belastingen op inkomsten Vaststelling van de loonheffing (gedurende het jaar) De werkgever houdt loonheffing in en draagt deze af aan de belastingdienst. Je krijgt altijd korting op de loonheffing (loonheffingskorting). Via de loonbelastingverklaring geef je aan dat de werkgever loonheffingskorting moet toepassen. Er wordt dan minder belasting ingehouden. (vraag 1) De jaaropgave (einde jaar) Aan het einde van het jaar wordt gekeken of er de juiste loonheffing is betaald. De werkgever stuurt de jaaropgave toe. Hierop staat het totale loon en de betaalde loonbelasting. Daarmee controleer je of je te veel of te weinig hebt betaald. (vraag 2) Toepassing van het belastingtarief (einde jaar) De hoogte van het belasting tarief is afhankelijk van de hoogte van het inkomen (loon, huur, winst, etc.). Aan het eind van het jaar wordt het belastbaar inkomen vastgesteld. Daarna kan worden bepaald hoeveel belasting (inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen) er werkelijk moet worden betaald. (vraag 3) De heffingskortingen gaan eraf (einde jaar) De berekende inkomstenbelasting wordt verminderd met de heffingskortingen. In ieder geval de algemene heffingskorting. Verder kortingen zijn afhankelijk van de persoonlijke situatie (bv. gezinssituatie) en inkomen. (vraag 4) Bijbetalen of geld terug (einde jaar) De uiteindelijk te betalen inkomstenbelasting wordt vergeleken met de door de werkgever ingehouden (vooruitbetaalde) loonheffing. Heb je al meer aan loonheffing betaald dan dat uiteindelijk hoefde, krijg je geld terug anders moet je bijbetalen. (vraag 5) Inkomstenbelasting = IB Gedurende het jaar: De werkgever houdt loonheffing in (zie witte maandtabel). (vraag 1) o Loonbelastingverklaring => aangeven wel of geen loonheffingskorting. Bij wel loonheffingskorting wordt dan minder loonheffing ingehouden. De werkgever betaalt het nettoloon uit. Brutoloon juli 800,- Loonheffing met korting (tabel) 70,- Nettoloon 730,- Einde jaar: De werknemer controleert of hij te veel of te weinig belasting heeft betaald. 1. Vaststellen belastbaar inkomen en betaalde loonheffing met de jaaropgave van de werkgever (vraag 2) (min eventuele aftrekposten en plus eigenwoningforfait) 2. Te betalen inkomstenbelasting (IB) berekenen. IB (a.d.h.v. belastbaar ink. en belastingtarief) 800 : 100 x 33,1 (vraag 3) = 264,80 Eraf de heffingskortingen. (vraag 4) 3.644,- - Te betalen inkomstenbelasting (vraag 5) 0,- 3. De betaalde loonheffing vergelijken met Te betalen IB 70,- - Bijbetalen of geld terug? (vraag 5) 70,-

5 Paragraaf 5 Plussen en minnen De drie boxen Drie categorieën, per categorie (box) wordt over een bepaald soort inkomen belasting geheven. Box 1: Inkomen uit werk en eigen woning. Box 2: Winstuitkeringen van mensen met een eigen bedrijf (eenmanszaak zit in box 1). Box 3: Inkomsten uit sparen en beleggen. Het eigenwoningforfait Het eigenwoningforfait is een percentage van de WOZ-waarde van de eigen woning. Dit bedrag wordt opgeteld bij het inkomen in box 1. Door het hogere inkomen betaal je meer belasting. WOZwaarde noemt men ook wel de heffingsgrondslag voor de berekening van het eigenwoningforfait. Belastbaar inkomen in box 1 Het belastbaar inkomen in box 1 bereken je als volgt: Inkomsten,- Eigen woningforfait,- + Aftrekposten,- - Belastbaar inkomen box 1,- Toepassing schijventarief Afhankelijk van de hoogte van je belastbaar inkomen betaal je belasting. Voorbeeld berekening bij een inkomen van ,- Schijf in euro s Belasting Berekening belasting tarief in % 1. van 0 tot ,- 33, ,- : 100 x 33,1 = 6.270,- 2. van ,- tot ,- 41,95 ( ) : 100 x 41,95 = 6.258,- 3. van ,- tot ,- 42 ( ) : 100 x 42 = 9.503,- 4. vanaf ,- 52 ( ) : 100 x 52 = 7.024,- Totaal IB box 1 =29.055,- Een hoger inkomen, een hoger percentage Hoe hoger het inkomen des te hoger het belastingtarief. Dit heet progressieve belastingheffing. Ofwel het draagkrachtprincipe wordt toegepast.

6 Box 1 voorbeeld A berekening belastbaar inkomen: - Inkomen ,- - WOZ-waarde Woning ,- - Hypotheek ,-, Rente rente 4% Eigen woningforfait: Tarief = 0,55% zie afbeelding 21 blz ,- : 100 x 0,55 = 1.100,- Aftrekposten: Hypotheekrente: ,- : 100 x 4 = 4.000,- Inkomsten uit arbeid: ,- Eigen woningforfait: , ,- Aftrekposten: rente hypotheek 4.000,- - Belastbaar inkomen: ,- B Berekening inkomstenbelasting (Progressieve belastingheffing) Schijf in euro s Belasting Berekening belasting tarief in % 1. van 0 tot ,- 33, ,- : 100 x 33,1 = 6.270,- 2. van ,- tot ,- 41,95 ( ) : 100 x 41,95 = 6.258,- 3. van ,- tot ,- 42 ( ) : 100 x 42 = 9.504,- 4. vanaf ,- 52 ( ) : 100 x 52 = 5.517,- Totaal IB box 1 =25.469,-

7 Paragraaf 6 Nog een rondje boxen De winst van bv s en nv s De winst van een BV en een NV wordt belast met vennootschapsbelasting. De winst is dus de heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting. Deze belasting gaat direct naar de belastingdienst en gaat niet via privé personen (box 1 t/m 3). Box 2 Box 2 gaat over de inkomsten uit nv s en bv s. - Uitkering winst van een nv of bv, inkomsten eigenaren belast in box 2. (eigenaar bij bezit van minimaal 5% van het totale bedrijf) - Het belastingpercentage is een vast percentage ofwel er is sprake van proportionele belastingheffing. - De winst van een eenmanszaak wordt in box 1 belast. Box 2 Voorbeeld - Ontvangen dividend ,- - Belasting 25% A Belastbaar inkomen: Ontvangen dividend ,- B Inkomstenbelasting: ,- : 100 x 25% = 7.500,- (Proportionele belastingheffing)

8 Box 3 Box 3 gaat over inkomsten uit spaar- beleggingsgeld, zoals rente, huur en pacht. Uitgangspunt is dat het belegde vermogen 4 procent rente oplevert. Over de 4 procent van het belegde vermogen boven een bepaald bedrag, wordt belasting betaald (De vermogensrendementsheffing). - Uitgangspunt belastingdienst: belegde vermogen levert 4 procent rente op. - Belasting (30 %) wordt betaald over: 4 % van het belegde vermogen (min de vrijstelling). - Vermogensrendementsheffing Voorbeeld box 3 - Belegd vermogen ,- - Vrijstelling ,- - Overheid stelt rendement op 4%. - Belasting 30% (vermogensrendementsheffing) A Belastbaar inkomen: Belast vermogen is , ,- = ,- Belastbaar inkomen: ,- : 100 x 4% = 2.954,44 B Inkomstenbelasting: 2.954,44 : 100 x 30% = 886,33 De einduitkomst Berekende IB box 1:,- Berekende IB box 2:,- Berekende IB box 3:,- + Totaal,- Heffingskorting,- - Te betalen IB,- Betaalde loonbelasting,- - (door de werkgever gedurende het jaar) Te betalen of ontvangen IB,- Voorbeeld De winst van nv en bv (Let op. Gaat niet via de inkomstenbelasting.) Winst nv is ,- Tarief vennootschapsbelasting: - 0 tot ,- 20% - Vanaf ,- 25% (Progressieve belastingheffing => 2 tarieven) Vennootschapsbelasting: ,- : 100 x 20 = ,- ( , ,-) : 100 x 25 = ,- - Totaal ,-

9 Paragraaf 7 De overheidsfinanciën Overschot of tekort In de miljoenennota staat welke uitgaven (budgetten) (zie afbeelding 30 blz 48) de ministers mogen doen. Geeft de overheid meer uit dan er geld binnenkomt is er een begrotingstekort. Geeft de overheid minder uit dan is er een begrotingsoverschot. Beperking van het tekort en de schuld De overheidsschuld omvat meer dan alleen de staatsschuld. De staatschuld is de schuld van het rijk (regering, ministeries, eerste- en tweede kamer.) De overheidsschuld omvat de staatsschuld + de schulden van de lagere overheden (provincies, gemeenten, waterschappen) Bij een tekort op de begroting dan groeit de overheidsschuld. De overheid moet dan geld bij lenen (financieren). Het tekort van de overheid mag maximaal 3% van het Bruto Binnenlands Product (BBP) zijn. De overheidsschuld mag maximaal 60% van het Bruto Binnenlands Product zijn. voorbeeld BBP = 650 miljard Begrotingstekort is 20 miljard => 20 : 650 x 100% = 3,1% van het BBP Schuld overheid is 450 miljard => 450 : 650 x 100% = 69,2% van het BBP Deel x 100% Geheel Het begrotingstekort en de overheidsschuld zijn hier beide te groot. Bezuinigingen of belastingverhoging Bezuinigen betekent minder voorzieningen. Belastingverhoging betekent hogere lasten voor de burgers. Andere inkomsten (zie afbeelding 31 blz 48) Andere inkomsten (niet-belastingmiddelen) zijn bijvoorbeeld: - Gaswinning - Verkeersboetes - Winstuitkeringen van bedrijven van het rijk - Producten en dienstverlening bijvoorbeeld paspoorten, vergunningen en rijbewijzen Beginselen van belastingheffing Sociale verzekeringen Belastingheffing met progressieve tarieven Bijdrage vragen bij gebruik overheidsvoorzieningen => solidariteitsbeginsel => draagkrachtbeginsel => profijtsbeginsel