- beschikking - ernst en urgentie bodemverontreiniging restverontreiniging voormalige gasfabrieksterrein en omgeving te Amerongen. 1.

Transcriptie

1 - beschikking - ernst en urgentie bodemverontreiniging restverontreiniging voormalige gasfabrieksterrein en omgeving te Amerongen datum 30 maart 2005 nummer 2005WEM001222i bijlagen kadastrale kaart en zienswijze sector Bodemsanering referentie B.C. Bannink locatiecode UT 0306/ Inleiding Met toepassing van artikel 48 van de Wet bodembescherming (Wbb) is in opdracht van gedeputeerde staten van Utrecht een nader bodemonderzoek uitgevoerd ter plaatse van het voormalige gasfabrieksterrein van Amerongen en directe omgeving. Dit betreft tegenwoordig de percelen Tol 1 tot en met 11 en Koninginneweg 104 tot en met 108 en directe omgeving. Het doel van het onderzoek was inzicht te verkrijgen in de actuele milieuhygiënische bodemkwaliteit. Het onderzoek is gefaseerd uitgevoerd in de periode tussen 3 januari 2002 en 27 februari In het verleden ( ) is de bodem van het voormalige gasfabrieksterrein van Amerongen grotendeels gesaneerd door middel van grondwateronttrekking en ontgraving. Deze ontgraving heeft zich beperkt tot de bedrijfsgebouwen van de gasfabriek. Een sanering ter plaatse van het buitenterrein werd niet noodzakelijk geacht ondanks dat er aanwijzingen waren dat ook daar bodem-verontreiniging aanwezig was. In 2001 is bij een inventarisatie en (her)beoordeling van de bodemkwaliteit van alle voormalige gasfabrieksterreinen in de provincie Utrecht, gebleken dat de milieuhygiënische situatie ter plaatse van het voormalige buitenterrein van de gasfabriek onvoldoende bekend was. Daarom is besloten tot een nader onderzoek. In feite betreft het hier dus een onderzoek naar de omvang van de restverontreiniging na sanering. Het bodemonderzoek is uitgevoerd ter plaatse van de volgende kadastrale percelen: gemeente Leersum, sectie C, percelen 2872 t/m 2879 en gemeente Amerongen, sectie D, nummers 5249, 5250 en 5252 tot en met

2 Naar aanleiding van de resultaten van het nader onderzoek dienen wij vast te stellen of het gaat om een geval van ernstige bodemverontreiniging en zo ja, of er sprake is van een urgentie om te saneren. Het aan deze beschikking ten grondslag liggende bodemonderzoeksrapport is opgenomen onder punt Beschikking Het onder punt 4.1 genoemde rapport hebben wij op volledigheid en op inhoud beoordeeld. Aan de hand van deze gegevens besluit ons college het volgende. De restverontreiniging ter plaatse van de kadastrale percelen, gemeente Amerongen sectie D, nummers 5252, 5253, 5254 en gemeente Leersum sectie C, nummers 2872 tot en met 2878, is aan te merken als een geval van ernstige bodemverontreiniging zoals bedoeld in artikel 29, eerste lid, onder a Wbb. Op grond van artikel 37 Wbb is er geen sprake van urgentie om de hierboven bedoelde restverontreiniging te saneren. 3. Procedure Bij de voorbereiding van deze beschikking wordt de procedure zoals aangegeven in afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht en hoofdstuk 6 'Bodemsanering' van de Provinciale Milieuverordening Utrecht uit 1995 in beginsel verplicht gesteld. De ontwerpbeschikking, de bijbehorende rapporten en overige documenten zijn, in verband met de feestdagen, gedurende een periode van zes weken ter inzage gelegd. Belanghebbenden hebben gedurende deze periode hun zienswijze over de ontwerpbeschikking naar voren kunnen brengen. Na afloop van de periode van terinzagelegging hebben wij de ingebrachte zienswijzen behandeld en vervolgens is deze definitieve beschikking vastgesteld. Overeenkomstig het bepaalde in artikel 28, vijfde lid Wbb hebben wij het college van burgemeester en wethouders van Amerongen en de VROM-inspectie, regio Noord-West in kennis gesteld van ons voornemen de beschikking te nemen. Het voornemen is gepubliceerd in een huisaan-huisblad in de gemeente Amerongen. Wij hebben bij brief d.d. 19 januari 2005 nummer JBE , namens de heer L.F. Drost, een zienswijze ontvangen van DAS rechtsbijstand. De brief is als bijlage bij deze beschikking gevoegd. De zienswijze heeft betrekking op de volgende punten: 1. In de ontwerp-beschikking wordt niet ingegaan op de fouten die kennelijk zijn gemaakt en waarvan onder meer cliënt de dupe is geworden. De heer Drost wenst een verklaring voor de 2-

3 fouten die naar zijn mening in het verleden zijn gemaakt. Wat is er misgegaan met de eerdere sanering en hoe kon er destijds een schone grondverklaring zijn verstrekt? 2. In de ontwerp-beschikking wordt voorbij gegaan aan het feit dat de bewoners zijn gedupeerd aangezien hen destijds is voorgehouden dat er sprake is van gesaneerde grond. Onderstaand zullen wij beide punten behandelen. Ad 1: In het verleden lag de nadruk bij de bodemsanering op de uitvoering en minder op het bodemonderzoek. In dit geval heeft de sanering zich beperkt tot de bedrijfsgebouwen van de gasfabriek. Een sanering ter plaatse van het buitenterrein werd niet noodzakelijk geacht ondanks dat er aanwijzingen waren dat ook daar bodemverontreiniging aanwezig was. Wij hebben de beschikking aangepast naar aanleiding van deze zienswijze. Voor wat de term schone grond verklaring betreft willen wij opmerken dat wij deze term niet hanteren. De strekking van de door de heer Drost toegevoegde brief is dat de grond geschikt is geworden voor woningbouw. Wij zien geen aanleiding de beschikking op dit punt te wijzigen. Ad2: Deze beschikking heeft slechts betrekking op de milieuhygiënische beoordeling van het geval van bodemverontreiniging. De provincie Utrecht heeft de eigenaren van de betrokken percelen echter wel een compensatieregeling voorgesteld vanwege de eventuele kosten in verband met de afvoer van de verontreinigde grond. Dit valt echter buiten de reikwijdte van deze beschikkingsprocedure. Wij zien geen aanleiding de beschikking op dit punt te wijzigen. 4. Overwegingen die ten grondslag liggen aan deze beschikking 4.1 Rapporten Het volgende rapport ligt ten grondslag aan deze beschikking: - Bodemonderzoek Voormalige gasfabriek Amerongen, DHV, reg.nr. RB-SEN d.d. 28 april Verontreinigingssituatie grond en grondwater De bodem van de onderzoekslocatie is onderzocht op de aanwezigheid van bodemverontreiniging ten gevolge van de activiteiten van de voormalige gasfabriek te Amerongen. De resultaten van het bodemonderzoek laten zien dat er sprake is van bodemverontreiniging welke aanwezig is op alle onder punt 2 genoemde kadastrale percelen. De omvang van de verontreiniging is weergegeven op bijgevoegde kadastrale tekening op basis van de streefwaarde-contour voor PAK en cyanide in de grond. In de grond zijn concentraties aangetoond boven de interventiewaarden.ter plaatse van een 3-

4 gedeelte van de voortuin van Koninginneweg 108 is lokaal verontreiniging in de grond vanaf maaiveld tot een diepte van maximaal 3,2 meter beneden maaiveld aangetroffen. Voor het overige terrein binnen bovengenoemde streefwaardecontour komen verontreinigingen erg heterogeen voor. Hier is verontreiniging hoofdzakelijk aanwezig vanaf maaiveld tot 0,5 a 1,0 meter beneden maaiveld. In het grondwater (grondwaterstand 7,5 m-mv) is op een diepte van 9 meter beneden maaiveld een verontreiniging met cyanide aangetoond die de tussenwaarde niet overschrijdt. Of een geval van bodemverontreiniging al dan niet ernstig is wordt beoordeeld aan de hand van twee circulaires: - de circulaire Saneringsregeling Wet bodembescherming: beoordeling en afstemming, van 19 december 1997, paragraaf 2.3.3, nummer DBO/ , gepubliceerd Staatscourant 12 januari 1998; - de circulaire Streefwaarden interventiewaarden bodemsanering van 4 februari 2000, nummer DBO/ , gepubliceerd Staatscourant 24 februari Ingevolge deze circulaires is er sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging indien voor ten minste één stof de gemiddelde concentratie gemeten in grond in minimaal 25 m 3 bodem of gemeten in grondwater in minimaal 100 m 3 bodem hoger blijkt te zijn dan de interventiewaarde. De gemiddelde concentratie PAK en cyanide gemeten in grond in minimaal 25 m 3 blijkt hoger te zijn dan de interventiewaarde voor deze stof. Er is sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging. Het verrichte bodemonderzoek voldoet naar het oordeel van ons college aan de daartoe bij of krachtens de Wbb gestelde vereisten. De informatiekwaliteit komt overeen met de eisen zoals weergegeven in het Protocol voor het Nader Onderzoek Deel 1 (naar de aard en concentratie van verontreinigende stoffen en de omvang van bodemverontreiniging), Sdu Uitgevers, Den Haag Urgentie en tijdstip van sanering De systematiek op basis waarvan tot de beslissing urgent/niet-urgent wordt gekomen staat beschreven in de circulaire Saneringsregeling Wet bodembescherming: beoordeling en afstemming, van 19 december 1997, bijlage 7, nummer DBO/ , gepubliceerd Staatscourant 12 januari De sanering van een geval van ernstige bodemverontreiniging is urgent, tenzij is aangetoond of aannemelijk is gemaakt dat dit geval, gelet op het huidige gebruik van de bodem, geen actueel humaan, ecologisch of verspreidingsrisico tot gevolg heeft. Een actueel risico is een risico dat zich feitelijk voordoet gezien het gebruik van de bodem ten tijde van het geven van deze beschikking. In de voorliggende risico-beoordeling hebben wij uitsluitend rekening gehouden met de aangetroffen restverontreinigingen op de percelen, genoemd onder 2 van deze beschikking. Wij hebben een risicoanalyse uitgevoerd voor de bodemverontreiniging ten gevolge van het 4-

5 meest gevoelige gebruik wonen met moestuin. In werkelijkheid worden de voortuinen gebruikt als siertuin, maar door van dit meest gevoelige gebruik uit te gaan, is sprake van een worst case benadering voor de risicoanalyse. De gebruikte gegevens zijn ontleend aan het onder punt 4.1 genoemde rapport. Er zijn wel contactmogelijkheden met de verontreiniging, omdat deze in de bovengrond voorkomt, maar de aangetoonde concentraties verontreiniging overschrijden de risiconormen niet. Er is dan ook geen sprake van een actueel humaan risico. Bij de vaststelling van het ecologische risico is het aantal planten, dieren en micro-organismen, welke negatieve gevolgen ondervindt ten gevolge van de verontreiniging, bepalend. Uit de risicoberekening volgt dat er gezien de lage ecologische waarde van het terrein geen sprake is van actuele ecologische risico's. De verontreiniging bevindt zich niet in het grondwater in gehalten boven de interventiewaarde. Gezien de lange tijd tussen de uitgevoerde grondwatersanering (in 1988 afgerond) en de recente grondwaterbemonsteringen in het voormalige kerngebied waarbij geen interventie- of tussenwaardenoverschrijdingen zijn geconstateerd, mag verwacht worden dat de situatie in het grondwater gestabiliseerd is. Er is geen sprake van een actueel verspreidingsrisico. Nu er geen actuele milieuhygiënische risico's aanwezig zijn, is er geen sprake van urgentie om de restverontreiniging te saneren. Wij stellen dan ook geen tijdstip vast waarop met de sanering dient te worden gestart. 4.4 Consequenties Bij de vaststelling van de urgentie is uitgegaan van de gevoeligste gebruiksfunctie wonen met moestuin. Er gelden bij het huidige gebruik als tuin geen gebruiksbeperkingen voor de onder punt 2 genoemde percelen. Wel is het zo dat bij eventuele toekomstige werkzaamheden waarbij verontreinigde grond wordt ontgraven, voorafgaande aan deze activiteit een melding aan ons moet plaatsvinden. Het voornemen tot ontgraving van minder dan 5 m³ hoeft niet aan ons gemeld te worden. Deze vrijkomende verontreinigde grond dient evenwel op een milieuhygiënisch verantwoorde wijze te worden afgevoerd. 5. Kadastrale registratie Krachtens het bepaalde in artikel 55 Wbb zal ons college een afschrift van dit besluit, met een kadastrale kaart van de percelen waarop dit besluit betrekking heeft, zenden aan de Rijksdienst van het Kadaster en de Openbare Registers. De verontreiniging zal kadastraal worden geregistreerd op basis van ligging binnen de streefwaardecontour van de verontreiniging in de grond. Deze contour is weergegeven op 5-

6 bijgevoegde kadastrale tekening. De te registreren kadastrale percelen zijn weergegeven in onderstaande tabellen: Kadastrale gemeente: Amerongen Sectie nummer grootte perceel code * D 5252 WBD D 5253 WBD D 5254 WBD Kadastrale gemeente: Leersum Sectie nummer grootte perceel code * C 2872 WBD C 2873 WBD C 2874 WBD C 2875 WBD C 2876 WBD C 2877 WBD C 2878 WBD * WBD = het besluit betreft een deel van het perceel 6. Bezwaar Belanghebbenden kunnen tegen dit besluit binnen zes weken na bekendmaking daarvan schriftelijk bezwaar maken. Zij dienen dan een bezwaarschrift in te dienen bij gedeputeerde staten van Utrecht, ter attentie van de secretaris van de Awb-adviescommissie Milieu en Waterstaat, per adres Centrale procedurekamer Water & Milieu, Postbus 80300, 3508 TH Utrecht. Na indiening van een bezwaar kan een verzoek om voorlopige voorziening (inclusief schorsing) in worden gediend bij de Voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Dit verzoek kent de Voorzitter van de Afdeling toe wanneer er naar zijn mening tijdelijke maatregelen nodig zijn tot aan de definitieve beslissing op het bezwaarschrift. Wanneer een belanghebbende binnen de genoemde termijn van zes weken een verzoek om een voorlopige voorziening indient, treedt de bestreden beschikking niet in werking voordat op dat verzoek is beslist. Het verzoek om voorlopige voorziening kan worden ingediend bij de Voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, Postbus 20019, 2500 ED 's-gravenhage. Aan een verzoek om voorlopige voorziening zijn kosten verbonden, het griffierecht. Deze bedragen 138,00 voor een natuurlijk persoon en 276,00 voor een rechtspersoon. 6-

7 Onder vermelding van de code UT 0306/00001 kan over deze beschikking nadere informatie worden gevraagd bij de Centrale procedurekamer Water & Milieu van de provincie Utrecht. Gedeputeerde staten van Utrecht, namens hen, Drs. R. Rijnders Waarnemend hoofd sector Bodemsanering 7-

8 Verzendlijst: - College van Burgemeester en Wethouders van Amerongen, Postbus 1, 3958 ZT Amerongen; - Milieudienst Zuid-Oost Utrecht, t.a.v. de heer M. van der Weiden, Postbus 461, 3700 AL Zeist; - VROM Inspectie, Regio Noord-West, Postbus 1006, 2001 BA Haarlem; - Kadaster, Postbus 85001, 3508 AA Utrecht; - De heer D.M.Martens, De Tol 1, 3958 CV Amerongen; - Mevrouw M.G. Schulte, De Tol 3, 3958 CV Amerongen; - De heer W.F. Borgman, De Tol 5, 3958 CV Amerongen; - Mevrouw A.T. Douma, De Tol 7, 3958 CV Amerongen; - De heer B.J. Langewen, De Tol 9, 3958 CV Amerongen; - Mevrouw J. Nienoord, De Tol 11, 3958 CV Amerongen; - Mevrouw E. Blomkwist, Koningin Wilhelminaweg 108, 3958 CR Amerongen; - De heer L.F. Drost, Koningin Wilhelminaweg 106, 3958 CR Amerongen; - De heer D. van Altena, Koningin Wilhelminaweg 104, 3958 CR Amerongen; - DAS rechtsbijstand, t.a.v. mw.mr. E.U.H. van de Schepop, Postbus 23000, 1100DM Amsterdam. 8-