SECUNDAIR ONDERWIJS FUNDAMENTEEL GEDEELTE

Transcriptie

1 SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Lichaamsverzorging FUNDAMENTEEL GEDEELTE Optie(s): Schoonheidsverzorging Vak(ken): PV Praktijk / stages bio-esthetiek TV Bio-esthetiek 12 lt/w 3 lt/w Vakkencode: VV-b Leerplannummer: 2002/298 (vervangt 97282) Nummer Inspectie: 2002/222//1/O/SG/1/III/ /V/04

2 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 1 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). INHOUD Visie...2 Beginsituatie...3 Algemene doelstellingen...4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden...5 Pedagogisch-didactische wenken en timing...27 Minimale materiële vereisten...29 Evaluatie...31 Bibliografie...35

3 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 2 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). VISIE Het hoofddoel van deze onderwijsopleiding; het opleiden van vakkundige schoonheidsspecialisten, omvat de noodzakelijke theoretische en praktische kennis, vaardigheden en attitudes, gespreid over de tweede graad Bio-esthetiek en de derde graad Schoonheidsverzorging. In de derde graad Bio-esthetiek wordt de verdere basis van de praktijklessen gelegd via hand-, gelaats- en voetverzorging, make-up en komt het aspect lichaamsverzorging voor het eerst aan bod. De wetenschappelijke component komt verder aan bod in vakken zoals Toegepaste Biologie, Toegepaste Chemie en Vaktheorie. Vakken zoals Plastische Opvoeding, Nederlands en talen werken ondersteunend in een opleiding waar men een brede maatschappelijke en persoonlijkheidsvorming nastreeft. Hoewel het beroep van kapper en schoonheidsspecialist met elkaar in verband staan wordt in dit leerplan gekozen om het vak dameskappen niet meer als een apart vak te beschouwen. Dit betekent geenszins dat er geen inhouden met betrekking tot haarzorg worden opgenomen, wel worden de leerplandoelstellingen van de tweede graad in de praktijkvakken bio-esthetiek toegepast in die zin dat deze inhouden die voor de toekomstige schoonheidsspecialist van toepassing en aldus relevant zijn. Het is de bedoeling dat het deel salonpraktijk en of stages zoveel mogelijk de reële situatie van een instituut nastreeft. Hierdoor verwerven de leerlingen niet alleen de nodige routine maar worden zij geconfronteerd met de dagdagelijkse problematiek van een instituut. Naast de theoretische en praktische te verwerven kennis en vaardigheden worden van de leerlingen gedurende de opleiding tal van vakspecifieke attitudes verwacht en verder ontwikkeld: zin voor orde, netheid en hygiëne het persoonlijkheidsprofiel van een schoonheidsspecialist nastreven organisatorisch, methodisch en zelfstandig leren werken positief kritisch en probleemoplossend ingesteld zijn sociale en communicatieve vaardigheden ontwikkelen het dienst- en zorgverlenende aspect van de opleiding onderschrijven taalvaardigheid en een goed taalgebruik nastreven nieuwe technologieën en ontwikkelingen volgen

4 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 3 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). BEGINSITUATIE Om administratieve redenen is in de lessentabel onderscheid gemaakt tussen PV en TV. Om pedagogisch-didactische redenen is het leerplan opgemaakt voor 14u per week, waarin PV praktijk Bio-esthetiek(12 u) en TV bio-esthetiek (2 u) zoveel als mogelijk geïntegreerd worden beschouwd. Deze 14u worden dan ook als één geheel beschouwd en bij voorkeur door één leraar gegeven. De leerinhouden die gerealiseerd worden in de praktijk, waarvoor het noodzakelijk is deze te benaderen en/of te verduidelijken vanuit de theorie, worden aangeduid door het volgend kenteken:. 1u TV Bio-esthetiek wordt apart behouden ter ondersteuning van de zuiver theoretische kennis. In elk geval is een gecoördineerd en permanent overleg tussen de betrokken leraren noodzakelijk. hebben de doelstellingen van het eerste en tweede jaar van de tweede graad verworven, men kan dus veronderstellen dat zij de basisvaardigheden beheersen. hebben zich een beeld gevormd van alle facetten van het beroep en willen hun hoge verwachtingen liefst zo vlug mogelijk omzetten in de praktijk. Deze verwachtingen inlossen vereist van de leraar voldoende flexibiliteit en vakbekwaamheid maar ook het besef dat dit een opleiding is die permanent evolueert en constante bijscholing vraagt. Men dient dan ook de leerlingen bewust te maken van het feit dat levenslang leren een geïntegreerd deel van het latere beroepsleven zal inhouden. Profiel van de leerlingen Het merendeel van de leerlingen komt uit het tweede leerjaar van de tweede graad. Dit betekent dat zij grotendeels vertrekken vanuit dezelfde beginsituatie. Hierbij kan men er eventueel vanuit gaan dat de leerlingen over de basiskennis van hand-en voetverzorging, gelaatsverzorgingen make-up beschikken. De keuze voor het verderzetten van de studierichting met als optie schoonheidsverzorging bevestigd hun positieve ingesteldheid ten opzichte van alles wat met lichaamsverzorging verband houd. Leerlingen die vanuit de tweede graad reeds kennis hebben gemaakt met het beroep van schoonheidsspecialist beschikken een bredere voorkennis. Anderen laten zich beïnvloeden in hun studiekeuze door andere factoren zoals; persoonlijke interesse, als voorbereiding op een hogere opleiding, de aantrekkelijkheid van de opleiding op het vlak van het esthetisch aspect, het uitoefenen van een zelfstandig beroep en hebben pas nu voor de studierichting gekozen. Het gebrek aan inzicht voor wat betreft de handelingen zal echter voor deze leerlingen een systematische aanpak voor zowel praktische als theoretische vakken van de leraren vragen. Hoe dan ook, het verschil in leersituatie zal door de leraar aangepakt moeten worden. Door op een positieve, kritische en creatieve manier de situatie van elke leerling te benaderen, problemen te leren oplossen, geeft men impulsen die het zelfstandigheidsgevoel van de leerling versterken en de motivatie zal verhogen.

5 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 4 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). DOELSTELLINGEN ALGEMENE DOELSTELLINGEN De leerinhouden van TV Bio-esthetiek, PV Praktijk Bio-esthetiek hebben als doel een volwaardige bijdrage te leveren tot de persoonlijkheidsontwikkeling van de leerlingen. De drie componenten van de persoonlijkheidsvorming namelijk: de psychomotorische de dynamisch-affectieve de cognitieve dienen evenwichtig te worden opgenomen en uitgewerkt. Het handelen, aanvoelen en denken wordt georiënteerd op het zelfstandig en probleemoplossend uitvoeren van het beroep. Hierbij streven we samen met de leerlingen volgende algemene doelen na: Belangstelling tonen in de verschillende toepassingsgebieden die schoonheidsverzorging te bieden heeft. Naast het verwerven van kennis en vaardigheden, probleemoplossend leren denken en inzicht hebben in het handelen. Het belang van een werkmethode inzien en de aangeleerde werkvolgorde toelichten. Begrippen en toepassingen in verband met grondstoffen, gereedschappen en producten in functie van de opdracht, kunnen verantwoorden en uitvoeren. Klantgerichte omgangsvormen met betrekking tot dienstbaarheid en verkoop beheersen. Zelfstandig en in teamverband kunnen werken binnen een verantwoorde en rendabele tijd. Sociale en communicatieve vaardigheden verwerven in relatie tot de verschillende aspecten die in de opleiding aan bod komen. Georganiseerd, veilig en ergonomisch verantwoord werken. Milieubewust handelen. Met zin voor creativiteit en blijk gevend van persoonlijkheid en eigen smaak verantwoorde keuzes maken. De invloed van de persoonlijkheid en stijl verweven zien tot een harmonieus geheel. Orde, onderhoud van het materiaal toepassen en de werkplek organiseren en realiseren. Beperkingen en tekortkomingen van zichzelf en anderen leren aanvaarden. Verantwoordelijkheid opnemen. Zich engageren om de permanente evolutie in het beroep op te volgen en zich verder te ontwikkelen. Blijk geven van een positieve ingesteldheid ten opzichte van zichzelf en anderen.

6 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 5 / Volgende leerinhouden vormen een geheel van doelstellingen welke tijdens elk onderdeel van de opleiding aan bod komen. 1 Algemene voorbereidende handelingen: plannen, ontvangen, installeren, begeleiden en adviseren het model voor, tijdens en na de vooropgestelde handelingen. 1 Voorbereidende handelingen onthaal van het model in functie van de vooropgestelde handelingen de werkplaats voorbereiden professioneel materiaal kiezen in functie van de uit te voeren handelingen materiaal reinigen, steriliseren, ontsmetten in functie van de vooropgestelde behandelingen de klant installeren administratieve gegevens verwerken adviseren; informeren i.v.m kleur en stijl, thuisverzorging probleemoplossend denken en handelen 2 kunnen in functie van de vooropgestelde handelingen een handelingsplan opstellen. 2 Handelingsplan keuze producten materieel materiaal techniek werkvolgorde klantenfiche

7 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 6 3 realiseren zich het belang en eigenen zich sociale- en communicatieve vaardigheden toe. 4 onderhouden het algemeen en specifiek materiaal, materieel en de specifieke apparatuur van een schoonheidssalon. 3 Sociale en communicatieve vaardigheden klantgerichte omgangsvormen plichtsbewuste en dynamische houding ontwikkelen dienstverlenende verkoopsvaardigheden ontwikkelen zin voor verantwoordelijkheid positief kritische ingesteldheid comfort en welbevinden nastreven professionele contacten en communicatievaardigheden ontwikkelen taalgebruik verzorgen discretie waarborgen vraagstelling, dialoog en advies optimaliseren 4 Onderhoud van het schoonheidssalon dagelijks wekelijks ontsmetten en steriliseren onderhoud van het lokaal onderhoud van het persoonlijk materiaal

8 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 7 5 gaan op een veilige en verantwoorde manier om met apparaten en respecteren milieu- en veiligheidsvoorschriften Veiligheid in het schoonheidssalon algemeen specifiek, gebruiksaanwijzingen 5.2 Milieu milieubewust omgaan met producten sorteren recycleren 6 nemen een ergonomisch verantwoorde houding aan. 6 Ergonomie algemeen specifiek 7 realiseren zich het belang van het volgen van nascholing in het kader van levenslang leren in een beroep dat snel evolueert. 7 Permanente evolutie opvolgen van nieuwe technieken en technologieën permanente bijsturing 8 zijn kritisch tegenover zichzelf en het gepresteerde werk. 8 Zelfevalutie

9 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 8 9 leren naargelang het tijdstip in de opleiding omgaan met tempo en tijdsbesteding. 9 Tempo/tijdsbesteding afhankelijk van de uit te voeren handelingen productiviteit en rendabiliteit 10 zijn vertrouwd met de meest gangbare- en vakterminologie. 10 Vakterminologie interpretatie 11 zijn vertrouwd met het gebruik van informatie- en communicatietechnologieën. 11 ICT informatie opzoeken en raadplegen verantwoord en gericht kiezen interpreteren HANDVERZORGING

10 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 9 1 verklaren, kiezen en voeren correcte werkmethodes uit De nagelverzorging+ behandelen van nagelaandoeningen uitdieping van de leerstof van de tweede graad doel soorten toepassing 2 realiseren verschillende nagellaktechnieken volgens de regels van de kunst. 1.2 De huidverzorging + behandelen van huidaandoeningen uitdieping van de leerstof van de tweede graad doel soorten toepassing 1.3 De massage van hand en arm doel soorten toepassing 2 Nagellaktechnieken specifieke en modegebonden technieken. 3 verwerven inzicht en realiseren modegebonden kunstnageltechnieken. 4 realiseren een volledige hand-en nagelverzorging uit volgens de wens van de klant. 5 adviseren de klant in verband met nagelaandoeningen, huidverzorging en het behandelen van huidaandoeningen. 3 Kunstnageltechnieken voorbehandeling toepassing nabehandeling 4 4.1Volledige handverzorging 4.2 Specifieke hand en of nagelverzorging 5 Adviseren 6 kiezen en maken gebruik van de geschikte apparatuur. 6 Apparatuur in functie van de hand-huid- en nagelverzorging

11 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 10 GELAATSVERZORGING 1 Voorbereidende handelingen: plannen, ontvangen, installeren, begeleiden en adviseren het model voor, tijdens en na de vooropgestelde handelingen. 2 Technische handelingen: kunnen aan de hand van de huidanalyse en volgens de wens van de klant de vooropgestelde handelingen zelfstandig en in de juiste volgorde correct uitvoeren. 1 Voorbereidende handelingen onthaal van het model in functie van de vooropgestelde handelingen de werkplaats voorbereiden professioneel materiaal kiezen in functie van de uit te voeren handelingen materiaal reinigen, steriliseren, ontsmetten in functie van de vooropgestelde handelingen de klant installeren adviseren de klant bij de keuze van producten, begeleiden en volgen eventuele behandelingen op. nazorg 2 Technische handelingen(uitdieping leerstof 2 de graad). huidanalyse reiniging/dieptereiniging epilatie massagetechnieken maskers/pakkingen toepassen 3 Specifieke handelingen kunnen op basis van de gestelde huidanalyse specifieke handelingen zelfstandig en in de juiste volgorde uitvoeren. 3 Specifieke handelingen(uitdieping leerstof 2 de graad). ontharen geconcentreerde werkstoffen speciale maskers behandelen van comedonen / gerstekorrels

12 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 11 4 kiezen en gebruiken de apparaten in de gelaatsverzorging op basis van de gestelde huidanalyse. 5 kunnen klanten advies verstrekken in verband met de aankoop en het gebruik van producten of thuisverzorging en thuisbehandelingen. 6 verwerven routine door de vaardigheden toe te passen op modellen. 7 voeren de handelingen uit in functie van verschillende huidtypes, huidafwijkingen en huidanomalieën binnen een aanvaardbare en rendabele tijd. 8 verwerven inzicht in het aanbod en de permanente evolutie van producten en technieken voor gelaatsverzorging. 4 Apparaten vapozone hoogfrequentieapparaat borstelmassage-apparaat 5 Adviseren 6 Routine verwerven 7 7.1Huidtypes 7.2 Huidafwijkingen 7.3 Huidanomaliëen 8 Nieuwe technieken en vaardigheden actueel modegericht MAKE-UP 1 Voorbereidende handelingen plannen, ontvangen, en installeren het model voor en tijdens de vooropgestelde handelingen. 1 Voorbereidende handelingen onthaal van het model in functie van de vooropgestelde handelingen de werkplaats voorbereiden professioneel materiaal kiezen in functie van de uit te voeren handelingen materiaal reinigen in functie van de vooropgestelde behandelingen het model installeren

13 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 12 2 voeren een reiniging en verzorging uit ter voorbereiding van de make-up. 3 wenden materiaal aan in functie van de uit te voeren handelingen. 4 kiezen, verantwoorden en passen de producten voor verschillende make-ups toe en maken kennis met specifieke producten voor huidaandoeningen. 5 verwerven inzicht in de basisprincipes van de kleurentheorie en passen deze toe in de make-up. 6 kiezen en brengen de producten voor verschillende soorten make-up op een correcte manier aan. 2 Reinigen en beschermen van de huid 3 Materiaalkennis(uitdieping leerstof 2 de graad) klein materiaal specifiek materiaal Productkennis en praktische toepassingen basisopmaak oogopmaak mondopmaak 4.2 Specifieke producten 5 Kleurenleer kleurkeuze harmonie 6 Praktische toepassingen van producten voor basisopmaak oogopmaak mondopmaak

14 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 13 7 epileren en kleuren de wenkbrauwen op een correcte manier Epileren morfologisch correctief 7.2 Kleuren accentueren verven 8 kennen de morfologie van het gelaat en kunnen de verschillende metingen toepassen. 8 Studie van het gelaat(uitdieping leerstof 2 de graad) morfologie metingen ideale gelaatsvorm verschillende gelaatsvormen 9 kunnen de correcties op een natuurlijke manier realiseren. 9 Correcties door oplichten schaduwen verdoezelen van onvolmaaktheden accentueren van volmaaktheden versmallen verbreden

15 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek kiezen en gebruiken camouflageproducten afhankelijk van de beoogde correctie. 10 Camouflageproducten soorten toepassingen 11 realiseren naargelang de opdracht en het model de verschillende maquillages. 11 Verschillende maquillages actueel en modegericht extravagant specifieke gelegenheden aangepast aan de leeftijd brildragers 12 brengen valse wimpers correct aan. 12 Toepassen van kunstwimpers soorten toepassen 13 verwerven routine en realiseren opdrachten naar de wens van de klant binnen een rendabele tijd. 14 kunnen de klant advies verstrekken in verband met de keuze van producten en persoonlijk gebruik. 15 (U)realiseren op een creatieve manier een thematische opdracht. 13 Tempo 14 Adviseren 15 Thema uitwerken

16 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek zien het belang van make-up voor foto, film en t.v. in en kunnen de capaciteiten van een make-upartiest profileren. 16 Doel van de make-up voor foto film en tv 17 zien het nut van make-up in de modewereld in. 17 Doel, toepassingsgebieden en tendensen van de make-up in de modewereld. 18 verwerven inzicht in de evolutie van de schoonheidsverzorging en de invloeden van modische trends. 19 leggen de relatie in de evolutie van de schoonheidsverzorging tussen heden en verleden. 18 Algemeen doel overzicht in functie van de schoonheidsverzorging observatie van de opmaak door de eeuwen heen 19 Van 1900 tot op heden LICHAAMSVERZORGING 1 Voorbereidende handelingen: plannen, ontvangen, installeren, begeleiden en adviseren het model voor, tijdens en na de vooropgestelde handelingen. 1 Voorbereidende handelingen onthaal van het model in functie van de vooropgestelde handelingen de werkplaats voorbereiden professioneel materiaal kiezen in functie van de uit te voeren handelingen materiaal ontsmetten, reinigen en steriliseren in functie van de vooropgestelde handeling de klant installeren in functie van de vooropgestelde handelingen de klant installeren

17 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 16 2 verwerven inzicht in de organisatie van de werkruimte in functie van de lichaamsverzorging. 3 kennen de deontologische regels, hygiënische voorschriften, persoonlijke gevaren i.v.m. de lichaamsverzorging en hebben notie van de welzijnswetgeving. 4 kunnen de invloeden van de verschillende massages en technieken uitleggen. 5 verwerven inzicht in de bestaande producten voor lichaamsverzorging 6 verwerven tijdens de praktijk inzicht in de anatomie van het lichaam. 2 Werkruimte inrichting indeling uitrusting Deontologie(cf.technologie) 3.2 Hygiëne 3.3 Welzijnswetgeving 3.4 Persoonlijke gevaren i.v.m. de beroepspraktijk 4 Invloed van de massage directe indirecte indicaties contra-indicaties 5 Productenkennis 6 Anatomie(cf. Technologie en toegepaste biologie). beenderleer spierleer bloedsomloop lymfestelsel de huid

18 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 17 7 Technische handelingen kunnen aan de hand van observaties zelfstandig en vlot een aangepaste lichaamsmassage in de juiste volgorde en binnen de vooropgestelde tijd toepassen. 8 onderscheiden en passen preventieve verzorgingen voor het lichaam toe. 9 onderscheiden, kiezen en gebruiken de verschillende apparatuur in functie van de verschillende behandelingen. 10 voeren in functie van de vooropgestelde handelingen een volledige massage correct uit binnen een aanvaardbare en rendabele tijd. 7 Technische handelingen Lichaamsmassage doel soorten volgorde toepassing 8 Specifieke verzorgingen buste zwaarlijvigheid cellulitis striae. 9 Apparatuur G5 hoogfrequentie 10 Tempo

19 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek voeren specifieke behandelingen zelfstandig, met inzicht, hygiënisch en deontologisch verantwoord uit. 11 Specifieke behandelingen verzorgen van huidanomalieën behandelen van bindweefselaandoeningen verstevigende bustebehandeling beenproblemen verbeteren relaxatiebehandelingen rugverzorging halsverzorging lichaamspakkingen nieuwe technieken 12 voeren alternatieve of specifieke massagetechnieken uit. 12 Alternatieve massagetechnieken 13 kunnen zelfstandig een verantwoorde ontharing binnen tijdslimiet uitvoeren. 14 hebben notie van de verschillende mogelijkheden van plastische chirurgie. 13 Ontharen reinigen ontsmetten ontharen 14 Overzicht van de mogelijkheden 15 kunnen advies verstrekken in functie van verkoop van producten en specifieke- en thuisbehandeling. 15 Adviseren VOETVERZORGING

20 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 19 1 Voorbereidende handelingen Plannen, ontvangen, installeren, begeleiden en adviseren het model voor, tijdens en na de vooropgestelde handelingen. 2 verwerven inzicht in de begrippen van de voetverzorging, eigenen zich de meest gangbare terminologie toe en hebben notie van de welzijnswetgeving. 3 verwerven inzicht in de organisatie van de werkruimte in functie van de voetverzorging. 4 verwerven in functie van de praktijk inzicht in de algemene anatomie van de voetverzorging. 1 Voorbereidende handelingen in functie van de vooropgestelde handelingen de werkplaats kunnen voorbereiden professioneel materiaal kiezen in functie van de voetverzorging materiaal reinigen, ontsmetten en steriliseren in functie van de vooropgestelde handelingen de klant installeren 2 Inleidende begrippen deontologie termen in de anatomie de schoen hygiëne welzijnswetgeving 3 Werkruimte inrichting indeling uitrusting 4 Anatomie (cf.technologie en Toegepaste Biologie). algemeen van de onderste ledematen de huid: - algemeen - aandoeningen de nagel: - algemeen - aandoeningen 5 voeren de basisvoetverzorging zelfstandig en correct uit nagelverzorging 5.2. huidverzorging

21 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 20 6 kunnen een handelingsplan opstellen en aan de hand daarvan zelfstandig een uitgebreide voetverzorging binnen een aanvaardbare en rendabele tijd uitvoeren. 7 kiezen en gebruiken in functie van de uit te voeren handelingen de geschikte apparatuur. 8 herkennen en kunnen advies verstrekken in verband met voeten teenmisvormingen. 6 Uitgebreide voetverzorging opmaken van het handelingsplan gebruik freesapparaat voetafdruk nemen reinigen peeling massage maskers en pakkingen apparaten afwerking huid- en nagelaandoeningen verzorgen elementaire verbandtechnieken toepassen verzorgen van wonden 7 Apparatuur 8 Voet- en teenmisvormingen (cf. toegepaste biologie en technologie). advies en doorverwijzen SALONPRAKTIJK/STAGES In het aantal uur dat de school in het tweede jaar van de derde graad besteed aan salonpraktijk of stage zal men de nadruk leggen op het ervaren of evenaren van de reële werksituatie waarin de leerlingen na hun studies zullen terechtkomen. Indien de school opteert voor stage zal men opteren voor een beperkte verkennende en kennismakende periode die de leerlingen kennis en inzicht laat verwerven in alle elementen die behoren tot het uitoefenen van het beroep. Om het even waar men voor opteert dienen volgende leerplandoelstellingen bereikt te worden: 1 ontvangen, begeleiden en adviseren klanten op een professionele manier die zoveel als mogelijk de realiteit van het salongebeuren weergeeft. 2 getuigen van een verzorgde uitstraling en disipline eigen aan een dienstverlenend beroep. 3 doorlopen stelselmatig alle stappen die behoren tot de dagdagelijkse planning binnen het instituut. Organisatie klantenbeheer via een computerprogramma. 4 voeren de verschillende handelingen eigen aan het beroep van schoonheidsspecialist uit binnen een Goede communicatie tussen PV en TV realistische en rendabele tijd. vakken.

22 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 21 5 ontwikkelen de vereiste sociale en communicatieve vaardigheden en hebben aandacht voor het welbevinden en comfort van de klant. 6 gaan te werk op een veilige, verantwoorde, ergonomische en milieuvriendelijke manier. 7 leren teamgericht werken en probleemoplossend handelen. 8 leren zich positief kritisch op te stellen. 9 beschouwen de inrichting, het onderhoud, de personalisering van het lokaal, elementen zoals de etalage, mailing, en publiciteit als een onderdeel van het totaalconcept. 10 verwerven kennis en vaardigheden in het beheren van voorraden, het verbruik van producten en leren gericht kiezen. 11 maken gebruik van geïnformatiseerde programma s om het klantenbestand, gegevens en stockbeheer bij te houden. Gebruik van statistische gegevens, mailings In overleg met de leraar Nederlands, Plastische opvoeding. Klantengegevens, technische gegevens, kassabeheer, voorraadbeheer. Indien gekozen voor bedrijfsbeheer: in overleg met de leraar. 12 zich informeren en inzicht verwerven in de evolutie van het beroep. Via bedrijfsbezoeken, beurzen, firma s 13 zich aanpassen aan de normen en eisen in de bedrijfswereld gesteld. De voorkeur gaat naar een blokstage van een beperkt aantal weken. 14 inzicht verwerven in de mogelijkheden en moeilijkheden die de dagdagelijkse werking van het instituut Door de dagdagelijkse werking van het kunnen beïnvloeden. instituut binnen de school te realiseren. 15 getuigen van een brede interesse voor alle aspecten van het beroep. 16 verstrekken deskundig advies en beschikken over een basis verkoopsvaardigheden. 17 zoeken efficiënt en gericht verschillende vormen van informatie op via ICT. TECHNOLOGIE

23 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 22 1 onderscheiden en verklaren de verschillende aandoeningen aan handen en voeten. 2 verwerven inzicht in huidaandoeningen en huidanomalieën in functie van het opstellen van een huidanalyse. 1 De nagelaandoeningen (uitdieping leerstof 2 de graad) oorzaken behandeling indicaties en contra-indicaties Huidtypes 2.2 Huidaandoeningen (uitdieping leerstof 2 de graad) 2.3 Huidafwijkingen (uitdieping leerstof 2 de graad) 3 kennen de basisprincipes van de kleurenleer en zien deze in relatie tot harmonie en persoonlijke stijl van de klant. 4 onderscheiden klantentypes en leren reacties inschatten en benaderen. 3 Kleurenleer basis kleurkeuze harmonie totale uitstraling 4 Klantentypes benadering advies voorstellen formuleren omgaan met weerstand

24 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek 23 5 kunnen in functie van de praktijk een verkoop-en adviesgesprek voeren. 6 herkennen de risico s op het vlak van veilig omgaan met apparatuur in het schoonheidssalon. 7 verwerven inzicht in het indelen van het werkschema in functie van de duur en verschillende bewerkingen. 8 houden de administratie van het stockbeheer en de aankoop van producten in functie van het kapsalon bij Verkoop-en adviesgesprek aandacht interesse drang actie 6 Veiligheid en preventie in verband met apparatuur 7 Werkschema planning kostprijsberekening 8 Producten en Stockbeheer aankoop verkoop promoties/acties voor-en nadelen 9 hebben notie van de arbeidsreglementering en het welzijn op het werk. 9 Rechten en plichten van de werkgever en - nemer 10 verklaren het belang van de belangrijkste hand-gelaat-voet-en nagelverzorgingsproducten in functie van het gebruik in de praktijk. 10 Productenkennis naar(cf. Chemie) doel soorten gebruik

25 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek kennen de deontologische regels, hygiënische voorschriften, persoonlijke gevaren i.v.m. de lichaamsverzorging en hebben notie van de welzijnswetgeving Deontologie 11.2 Hygiëne 11.3 Welzijnswetgeving 11.4 Persoonlijke gevaren i.v.m. de beroepspraktijk 12 verklaren de basissamenstellingen van de gelaatsverzorgingsproducten en make-upproducten. 13 kunnen de invloeden van de verschillende massages en technieken uitleggen Basisproducten( cf. chemie) uitdieping leerstof 2 de graad grondstoffen werkstoffen additieven conserveringsmiddelen 12.2 Verzorgingsproducten cf. chemie reinigingsproducten stimulerende producten verzorgende producten 13 Invloed van de massage directe indirecte indicaties contra-indicaties

26 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek verwerven inzicht in de bestaande producten voor lichaamsverzorging. 14 Productenkennis 15 verwerven inzicht in de anatomie van het lichaam. 15 Anatomie(cf. toegepaste biologie) uitdieping leerstof 2 de graad 16 verwerven inzicht in de anatomie m.b.t. speciale en esthetische behandelingen en technieken in de lichaamsverzorging. 16 Anatomie huidanomalieën met betrekking tot de lichaamsverzorging bindweefselaandoeningen bloedvatenaandoeningen esthetische busteproblemen 17 volgen de evolutie in de plastische chirurgie op in functie van de nieuwste ontwikkelingen in de lichaamsverzorging. 17 Plastische chirurgie advies tot doorverwijzen 18 verwerven inzicht in de apparaten voor lichaamsverzorging. 18 Apparaten in de lichaamsverzorging 19 verwerven inzicht in de begrippen in de voetverzorging en eigenen zich de meest gangbare terminologie toe. 19 Inleidende begrippen deontologie termen in de anatomie de schoen hygiëne welzijnswetgeving

27 TSO 3de graad optie Bio-esthetiek verwerven inzicht in artrologie in functie van de voetverzorging. 20 Artrologie(cf. toegepaste biologie) gewrichtsvormen gewrichten van de onderste ledematen gewrichtsaandoeningen 21 verwerven inzicht in de osteologie in functie van de voetverzorging. 22 verwerven inzicht in de farmaceutische producten in functie van de praktijk voetverzorging. 21 Osteologie algemeen aandoeningen 22 Farmacologie 23 kunnen aan de hand van een voetonderzoek een handelingsplan opstellen en invullen. 24 verwoorden de invloed van een gezonde voeding op de lichaamsverzorging. 25 omschrijven het begrip dieet en nemen een kritische houding aan t.o.v de mogelijke gevolgen. 23 Handelingsplan doel toepassingen 24 Invloed van een gezonde voeding(cf. toegepaste biologie) op de huid op de lichaamsvormen invloed van de media 25 Dieet en gevaren voor-en nadelen doorverwijzen

28 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 27 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN TIMING PV Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing TV PV/ TV PV PV/ TV TV/ PV PV/ TV PV PV/ TV PV/ TV PV/ TV PV/ TV PV PV/ TV PV/TV De leerinhouden Technologie dienen in permanent overleg met de leraren Toegepaste Biologie, Toegepaste Chemie en Praktijkvakken besproken te worden. Naargelang de verplichte inhouden in het vak Toegepaste Biologie en Toegepaste Chemie voorkomen zal de leerstof van de huid, de spieren, de beenderen en kennis van de samenstelling en werking van de producten, in functie van de praktijk in de TVTechnologie verder uitgediept worden. Dit om te vermijden dat de leerlingen de leerstof al te vaak herhaald krijgen. Het is de bedoeling in de Technologie de inhouden waar mogelijk te koppelen aan de inhouden van de praktijk. Uitgaan van welomschreven praktijkopdrachten en regelmatige inoefeningen om goede vaardigheden te verwerven. Zorgen voor voldoende afwisseling in de opdrachten. Uitgaan van een reglement van inwendige orde met betrekking tot: het minimuum aantal opdrachten en modellen hygiëne vakgerichte attitudes orde, netheid, onderhoud veiligheids- en milieuaspecten Sociale en communicatieve vaardigheden integreren in de lessen praktijk. De link met de wetenschapsvakken Biologie, Chemie en Toegepaste Biologie bewaken en onderling overleg plegen. de individuele evaluatie van praktijkopdrachten laten bijhouden om hen toe te laten gegevens in verband met bemerkingen, bijsturingen te noteren. Integratie van ergonomische aspecten. Momenten van zelfevaluatie inlassen. ICT mogelijkheden integreren benutten. Bij het aanleren van massagetechnieken de link leggen met Toegepaste Biologie. via persoonlijke ervaringen de veelheid aan producten laten toelichten. Hen via gerichte opdrachten een beperkte studie van producten laten maken. Overleg plegen met de leraar Toegepaste chemie. Stelselmatig en progressief het gebruik van diverse producten en verschillende apparatuur opdrijven. Het opstellen en invullen van het handelingsplan wordt uitgevoerd onder begeleiding van de leraar en zal stelselmatig en progressief uitgebreid worden om uiteindelijk door de leerling zelfstandig ingevuld te worden. Aspecten van advies en verkoop integreren. PV 14u TV 1u

29 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 28 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). PV PV/ TV PV PV PV/ TV PV/TV PV/TV PV/TV De rendabiliteit van een schoonheidssalon in kaart brengen met het oog op het bewaken van het tempo. Het praktijklokaal oogt verzorgd, is hygiënisch en esthetisch verantwoord. Via persoonlijke ervaringen de doel en effect van bepaalde technieken en handelingen laten ervaren. De permanente evolutie van de sector in kaart brengen met de nadruk op het belang van levenslang leren. De link met Plastische opvoeding rond aspecten van kleur-en kleurenstudie, vormen, stijl en harmonie bewaken, overleg met de leraar via vakgroepwerking over het afstemmen van leerinhouden en uitwerken van opdrachten. Indien de school opteert voor de mogelijkheid tot het behalen van het attest van bedrijfsbeheer zal er via de salonpraktijk overleg nodig zijn met de leraar Toegepaste Economie, teneinde de leerinhouden op elkaar af te stemmen. Frequente bezoeken aan firma s inlassen om de leerlingen te laten kennismaken met technologieën, producten en apparaten die niet in de school aanwezig zijn, om hen een beeld te geven van de verscheidenheid en te leren keuzes maken. Gebruik maken van een computerprogramma om gegevens zoals klantenbestand, stockbeheer bij te houden. De leerinhouden onder de noemer Haarzorg worden niet beschouwd als een apart vak met aparte uren, maar als onderdeel van de Praktijk Bio-esthetiek. Concreet, zij worden sporadisch ingelast in aansluiting op gelaatsverzorging, make-up met oog op een extra service na mogelijke behandelingen. De specifieke terminologie eigen aan de opleiding wordt niet onderwezen als loutere theorie, het is de bedoeling de leerlingen tijdens de uitvoering vertrouwd te maken met de terminologie en dit zich via herhaling en associatie eigen te maken. Uitgaand van het huidig modebeeld en de daaraan gekoppelde technieken linken leggen en situeren in de tijd. Via cd-rom, video de leerlingen inzicht laten verwerven in verhoudingen, het effect van kleur, contrast enz. Het belang en effect van de reclame en de mediabelangstelling aangrijpen om nieuwigheden en trends toe te lichten.

30 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 29 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN De uitrusting en de inrichting van de lokalen, inzonderheid de werkplaatsen, de vaklokalen en de laboratoria, dienen te voldoen aan de technische voorschriften inzake arbeidsveiligheid. Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: 1 Codex 2 ARAB 3 AREI 4 Vlarem Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden met betrekking tot de uitrusting en inrichting van de lokalen en de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat: 5 duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist. Nutsvoorzieningen voorzien van koud en warm water voldoende verlichting voldoende stopcontacten Infrastructuur Voldoende ruime lokalen voorzien van voldoende bergruimte Klein materiaal Voldoende klein gereedschap materiaal en producten voor hand-, voet-, lichaams-, gelaatsverzorging en make-up Apparatuur Sterilisatieapparatuur Ontsmettingsapparatuur Apparatuur voor hydro-en mechanobehandelingen Loupelamp Paraffineketels met thermostaat Thermodeken Harsapparatuur Borstel-en slijpapparatuur Freestoestel Pedicureapparatuur Massageapparatuur Hoogfrequentieapparatuur Meubilair Behandelzetels Werktafels Tabouretten Spiegels

31 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 30 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). Linnen Voldoende in aantal: handdoeken, dekens, beschermhoezen, lakens Didactisch materiaal In de school aanwezig: TV en videoapparatuur Retroprojector PC per vaklokaal en toegang tot internet in de school

32 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 31 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). EVALUATIE Onderscheid moet gemaakt worden tussen de evaluatie van het leerproces en de evaluatie van het eindproduct. Bij de procesevaluatie wordt doorlopend gepeild naar de verwerking van het leerproces, met de bedoeling dit proces zo nodig bij te sturen, zodat elke leerling op de meest effectieve manier kan leren. De klemtoon ligt hierbij duidelijk op het optimaal functioneren van de leerling. Het verloop van het proces wordt, vooraf, door de leraar uitgetekend. Zij/hij bepaalt welke de verschillende stappen zijn; welke fouten op elk moment ontoelaatbaar zijn; welke fouten kunnen gemaakt worden. Afhankelijk van het resultaat van feedbackmomenten (evaluaties na elke opdracht of deelopdracht) wordt het proces verder gezet of zo nodig bijgestuurd. Om de leerling te motiveren gebeurt dit in een constructieve, positieve sfeer. Productevaluatie gebeurt op het einde van het leerproces (bijvoorbeeld na een hoofdstuk, een opdrachtenreeks, een project, een trimester...). Hierbij wordt nagegaan in hoeverre de leerling de basisdoelstellingen bereikt heeft. Elke evaluatie dient te vertrekken vanuit duidelijke en operationele doelstellingen. Zowel het proces als het product moeten op een zo objectief mogelijke manier geëvalueerd worden. De evaluatie steunt altijd op een vaardigheids- en werkanalyse die het verloop, de verantwoording en de criteria weergeeft van de opdracht. Proces- en productgericht evalueren kan vier aspecten omvatten: de denkactiviteit (bijvoorbeeld instructies lezen, aantekeningen maken, ). de motorische handelingen (bijvoorbeeld verbindingen maken, ). de praktijkattitudes (bijvoorbeeld nauwkeurig werken, scherp waarnemen, ). de uitvoeringstijd, waarbij gestreefd wordt naar een haalbaarheid voor 90 % van de leerlingen. Bij de evaluatie zal er in ieder geval rekening gehouden worden met het feit dat het om leerlingen gaat. Onnauwkeurig werken, kleine fouten maken, moet in zekere mate aanvaardbaar zijn. Belangrijk is de evolutie. Daarom zal de lerares/leraar voortdurend de vorderingen van de leerlingen controleren. Indien nodig zal zij/hij meteen remediërend optreden. Bij het begin van iedere praktijkopdracht zal de lerares/leraar (indien nodig aan alle leerlingen afzonderlijk) meedelen welke (sub)doelstellingen tijdens die les moeten bereikt of nagestreefd worden: iedere leerling moet bij het begin van iedere les weten wat van hem tijdens die les verwacht wordt. In het evaluatieproces kunnen 3 stappen onderscheiden worden: registreren (door middel van een evaluatieschema), interpreteren (door middel van een vierpuntenschaal), rapporteren.

33 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 32 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). Registreren Om zo objectief mogelijk te kunnen registreren, wordt voor elke praktijkopdracht (met de daarbij horende gedragsvaardigheden) een evaluatieschema opgesteld. Zo n schema bevat alle doelstellingen (met de daarbij horende subdoelstellingen) en attitudes die bij de opdracht zullen geëvalueerd worden. Het is niet noodzakelijk om bij alle opdrachten steeds alle mogelijke subdoelstellingen te evalueren. Sommige subdoelstellingen kunnen eventueel weggelaten worden als ze vroeger reeds vaker aan bod kwamen of later ruimschoots aan bod zullen komen. De selectie van de attitudes en de wijze van registratie, wordt in vakgroep overlegd. Bepaalde aspecten zijn objectief meetbaar (bijvoorbeeld een buis op lengte zagen binnen een aangegeven tolerantie), andere aspecten zijn subjectief waarneembaar (bijvoorbeeld een geschikte kleurcombinatie kiezen). De mate waarin een objectief waarneembare doelstelling bereikt werd, kan in het schema aangeduid worden door middel van een tweepuntenschaal: + : doelstelling bereikt - : doelstelling niet bereikt Voor niet objectief meetbare doelstellingen wordt geadviseerd om te werken met een drie puntenschaal: + : doelstelling bereikt + : doelstelling niet helemaal bereikt - : doelstelling niet bereikt Door het evaluatieschema samen met de opgave ter beschikking van de leerling te stellen, kan de zelfevaluatie bij de leerling sterk aangemoedigd worden. Interpreteren Door middel van het evaluatieschema controleert de lerares/leraar bij het einde van iedere les in welke mate de leerlingen de vooropgestelde lesdoelstellingen bereikten. Dit wordt kort met iedere leerling individueel besproken. Aan de registraties in het evaluatieschema kunnen verschillende interpretaties gegeven worden. Enkele voorbeelden: + (doel bereikt) + (doel niet helemaal bereikt) - (doel niet bereikt) niveau is voldoende voldoende maar leemten niveau onvoldoende nagenoeg foutloos nagenoeg correct voor verbetering vatbaar aanvaardbare tekorten aanvaardbaar aantal lichte of detailfouten of leerproces fouten onaanvaardbaar niveau schadelijke fouten onvergeeflijke fouten zware inbreuken volledig kleine tekorten onvolledig zware tekorten behoorlijk, zinvol storingen, fragmentarisch onlogische uitvoering kan het en doet het vrijwel altijd, spontaan en zonder aarzelen kan het en doet het af en toe, zonder overtuiging, wisselvalling kan het niet, doet het niet of nooit, afwijzend en met tegenzin Om eenvormigheid te bekomen in verband met de gebruikte interpretatie, is een overleg binnen de vakgroep absoluut noodzakelijk.

34 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 33 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). Rapportering Na iedere les (liefst uiterlijk bij het begin van de volgende les) worden de resultaten van het evaluatieschema omgezet op een vierpuntenschaal. Die quotatie wordt in de agenda van de leerling genoteerd, waarbij uiteraard voldoende aandacht moet besteed worden aan een eventueel noodzakelijke remediëring. De omzetting van de (eventueel gewogen) evaluaties kan op verschillende manieren gebeuren. Om eenvormig te kunnen omzetten, is een overleg binnen de vakgroep absoluut noodzakelijk. Hoe de omzetting zal gebeuren moet in ieder geval vooraf vastgelegd worden. Dit kan bijvoorbeeld als volgt gebeuren. Heel goed meer dan 80% van de subvaardigheden, subdoelstellingen zijn bereikt (nagenoeg) foutloos, uitstekend, enkel + codes volledig zelfstandig uitgevoerd vlotte uitvoering, met overtuiging, belangstelling, Goed 60 à 80 % van de onmisbare vaardigheden of doelstellingen zijn bereikt veel + en weinig + codes aanvaardbare kwaliteitsverschillen aanvaardbare proces-leerfouten geen schadelijke fouten zichtbare vorderingen Zwak 50 à 60 % van de onmisbare vaardigheden of doelstellingen zijn bereikt alleen een deel van de subdoelen zijn bereikt weinig + en veel + codes veel onnodige leerfouten soms zware schadelijke fouten geen zichtbare vorderingen Niet goed minder dan 50% van de onmisbare vaardigheden of doelstellingen zijn bereikt veel + codes of alleen maar + codes en - codes veel schadelijke of onvergeeflijke fouten, onlogisch handelingen

35 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 34 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). Het rapportcijfer Naar het rapport toe moeten alle quotaties (vierpuntenschaal resultaat van remediëring) omgezet worden naar een cijfer. Ook die omzetting moet overlegd worden binnen de vakwerkgroep. Alle ernstige tekorten (cf. diverse evaluatieschema s) worden steeds vermeld in de rubriek commentaar, waarbij er steeds een duidelijk geformuleerde remediëring moet voorzien worden (geen algemene opmerkingen). Onderscheid moet gemaakt worden tussen de evaluatie van het leerproces en de evaluatie van het eindproduct. Bij de procesevaluatie wordt doorlopend gepeild naar de verwerking van het leerproces, met de bedoeling dit proces zo nodig bij te sturen, zodat elke leerling op de meest effectieve manier kan leren. De klemtoon ligt hierbij duidelijk op het optimaal functioneren van de leerling. Het verloop van het proces wordt, vooraf, door de leraar uitgetekend. Zij/hij bepaalt welke de verschillende stappen zijn; welke fouten op elk moment ontoelaatbaar zijn; welke fouten kunnen gemaakt worden. Afhankelijk van het resultaat van feedbackmomenten (kleine toetsen, gesprekken, volgsystemen, ) wordt het proces verder gezet of zo nodig bijgestuurd. Om de leerling te motiveren gebeurt dit in een constructieve, positieve sfeer. Productevaluatie gebeurt op het einde van het leerproces (bijvoorbeeld na een hoofdstuk, een opdrachtenreeks, een project, een trimester..). Hierbij wordt nagegaan in hoeverre de leerling de basisdoelstellingen bereikt heeft. Iedere evaluatie gebeurt in 3 stappen Registreren (veelvuldig afnemen van proeven, oefeningen, opdrachten, kleine toetsen, ). Interpreteren (de gegevens toetsten aan de criteria of normen die de vakwerkgroepen vooraf duidelijk heeft bepaald). Rapporteren (de leerling en de ouders krijgen op een duidelijke wijze een beeld van de vorderingen van de leerling door geregelde momenten van feedback voor de leerling en door een schriftelijke rapportering door middel van agenda, rapport...).

36 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 35 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). BIBLIOGRAFIE In de bibliografie worden titels opgesomd die representatief zijn voor de actuele aanpak van het vak Praktijk Bio-esthetiek. Deze werken en publicaties zullen de leerkracht van nut zijn voor de verruiming van kennis en voor permanente bijscholing. In dit verband is het vanzelfsprekend dat de school de nodige inspanningen doet om een degelijke vakbibliotheek aan te leggen en te onderhouden. Bakens.Handverzorging,Addendum Littera Brugge. Bakens, Theorie voor beroepen in de uiterlijke verzorging, Littera Brugge. Baygan Lee., Make-Up, Uitg. Adam En Charles Black, London Brt., Make-Up Een Spel, Uitgave, Lens Boer H., Kosmetische Camouflage en Littekenbehandeling, The Container, Oosterbeek Campsie., het boek over de schoonheid, Könemann Clark, Gezichtsmassage., De Driehoek, Amsterdam Creatieve schoonheidstips, Uitgeverij Lekturama De Backer D.,Verzorgende cosmetica, Aurella Paramedica, Sint-Martens-Latem Fleurimon., Maquillage,The Container, Oosterbeek Fokke.,H.E. Dehuid, huidziekten en huidcorrecties, Bohn Stafleu Van Loghum,Houtem/zaventem 1993 Gerritsen Frans., Het fenomeen kleur, Cantecleer de bilt, 2 druk 1983 Goosmann F., Handboek voor kosmetische en medische ontharing, De Tijdstroom, Lochem, 1987 Goosmann F., Handboek voor huid- en lichaamsverzorging, De Tijdstroom, Lochem, 1981 Herteleer, M.,Vandamme,A., Van Tongerloo, L., Menselijke relaties TSO, de Clerck, Gent Hulskemper,P., Sociale, communicatieve en commerciële vaardigheden, Bakens, Bohn Stafleu Van Loghum,Houtem/Zaventem 1998( Kluwer) Jackson C.,Kies je kleur,media Club Roeselare. Jans M.,Alles over make-up. Wat, hoe en waarom?the container,de Backer Klaphaak., Kosmetika En Aanverwante Producten. The Container, Oosterbeek Itten J., Kunst en kleur, Dessain en Tolra J.Mary Elisabeth., Technisch handboek voor dag- en avondmake-up, The Container,Oosterbeek Lehaen G.Aanvullende woordenlijst voor de schoonheidsspecialiste, VZW Besko-redactie Hebe Polano N., Huid en huidziekten, Spectrum, Utrecht/Antwerpen, 1980 Quant Mary.,Green Felicity., Zomer S. Keuning., Kleur door Q.U.A.N.T. uitgever Hemond-Helmond, boeken BV Ede Antwerpen Rothman, H.A., Nagelregulatietechniek, Harmsen, 1998 Schade JP., Atlas van het menselijke lichaam, De Tijdstroom, Lochem, 1978 Schoen, L., Kruithof, M.,Pluim, A.,Reimink, G., uiterlijk verzorgd, Thieme, Zutphen, 1996 Van Der Straten.,Apparatuur, uitgeverij Kluwer. Van Der Straten, W., Cel en weefselleer/anatomie, Bakens, Bohn Stafleu Van Loghum 1996(Kluwer) Van Der Straten, W., De huid, bouw en functies, Bakens, Bohn Stafleu Van Loghum 1996(Kluwer) Van Der Straten, W., Cosmetische hand- nagel- en voetverzorging, Bakens, Bohn Stafleu Van Loghum 1998(Kluwer) Van Der Straten, W., Hygiëne, arbeidsomstandigheden en milieu, Bakens, Bohn Stafleu Van Loghum 1998(Kluwer) Van Der Straten, W.,Visser, H.,Voetverzorging, Bakens, Bohn Stafleu Van Loghum 1996(Kluwer) Van Meer K.,Van Neiyenhof, J., elementaire sociale vaardigheden, Bohn Stafleu Van Loghum 1997(Kluwer) Vernhes., Encyclopédie Du Maquillage, Dep Van Der Straten., Mooi van kop tot teen, uitg/ Testaankoop 1985 Oosterbeek Wagner K. J., Plastische Chirurgie, Elmar, Rijswijk,1980 Wanrooy.,Leerboek voor schoonheidsspecialisten deel 1,2 en deel 3,Oosterbeek Nederland Wanrooy.,Elektrische apparaten in de kosmetiek, Oosterbeek Nederland

37 TSO 3de graad optie Schoonheidsverzorging 36 PV Praktijk/stages Bio-esthetiek (1 ste lj:12 lt./w 2 de lj:12 lt./w), TV Bio-esthetiek (1 ste lj:3 lt./w 2 de lj:3 lt./w). Algemene vakliteratuur Littera boekhandel,ezelstraat, Brugge.Tel. 050/ Tijdschriften Votre Beauté Esthéticiènne Les nouvelles esthétiques Visagie, vaktijdschrift Het labo van de verleiding Colorscopie, advies in kleuren, l Oréal. Documentatie van de Beroepsfederaties BV Besko Beroepsvereniging voor Bio-esthetiek en cosmetologie NUBE Nationale Unie der Belgische Estheticiénnes Computerprogramma Software pakket Aphrodite Firma Orca, Vlaamse Kunstlaan Antwerpen tel. 03/ Nuttige internetadressen