PV Praktijk bio-esthetiek PV/TV Stage bio-esthetiek TV Bio-esthetiek

Transcriptie

1 LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS Vakken: PV Praktijk bio-esthetiek PV/TV Stage bio-esthetiek TV Bio-esthetiek Specifiek gedeelte 12/10-8 lt/w 0/2-4 lt/w 3/3 lt/w Studierichting: Studiegebied: Onderwijsvorm: Graad: Leerjaar: Schoonheidverzorging Lichaamsverzorging TSO derde graad eerste en tweede leerjaar Leerplannummer: 2008/046 (vervangt 2004/150) Nummer inspectie: 2004 / 150 // 1 / O / SG / 4H / III / / D/ (vervangt 2004 / 150 // 1 / O / SG / 3H / III / / V/09) Pedagogische begeleidingsdienst GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Emile Jacqmainlaan Brussel

2 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 1 INHOUD Visie... 2 Beginsituatie... 3 Algemene doelstellingen... 4 Leerplandoelstellingen/leerinhouden... 5 Pedagogisch-didactische wenken en timing Minimale materiële vereisten Evaluatie Bibliografie... 55

3 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 2 VISIE Het hoofddoel van deze opleiding, het vormen van vakkundige schoonheidsspecialisten, omvat de noodzakelijke theoretische en praktische kennis, vaardigheden en attitudes, gespreid over de tweede graad Bio-esthetiek en de derde graad Schoonheidsverzorging. In de derde graad Schoonheidsverzorging wordt de verdere basis voor de praktijklessen gelegd via hand-, gelaats- en voetverzorging en make-up. Het gebruik van specifieke apparatuur wordt verder uitgediept en de nadruk komt meer op tempo te liggen. Het aspect lichaamsverzorging komt voor het eerst aan bod en krijgt de nodige aandacht. De wetenschappelijke component komt aan bod in vakken zoals TV Toegepaste biologie, TV Toegepaste chemie en TV Bio-esthetiek. Naast de technisch-theoretische benadering via de praktijk, de theoretische invulling vanuit TV zal er een permanent overleg zijn met de leraren van de wetenschappelijke component en de vakleraren. Op deze manier worden de leerinhouden op elkaar afgestemd en waar nodig via theoretische en of praktische invulling, verduidelijkt, bijgestuurd, uitgediept. Op deze manier worden overlappingen vermeden en vullen TV- en PV- en wetenschapsvakken elkaar aan. Vakken zoals Plastische opvoeding en talen werken ondersteunend in een opleiding waar men een brede maatschappelijke en persoonlijkheidsvorming nastreeft. Het is de bedoeling dat het deel salonpraktijk en/of stages zoveel mogelijk de reële situatie van een instituut weerspiegeld. Hierdoor verwerven de leerlingen niet alleen de nodige routine (tempo), maar worden zij eveneens geconfronteerd met de dagdagelijkse problematiek van een instituut. Naast de theoretisch en praktisch te verwerven kennis en vaardigheden worden bij de leerlingen gedurende de opleiding tal van vakspecifieke attitudes verder ontwikkeld: zin voor orde, netheid en hygiëne; het persoonlijkheidsprofiel van een schoonheidsspecialist nastreven; organisatorisch, methodisch en zelfstandig leren werken; positief kritisch en probleemoplossend ingesteld zijn; sociale en communicatieve vaardigheden ontwikkelen; het dienst- en zorgverlenende aspect van de opleiding onderschrijven; taalvaardigheid en een goed taalgebruik nastreven; nieuwe technologieën en ontwikkelingen volgen.

4 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 3 BEGINSITUATIE De leerlingen hebben de doelstellingen van het eerste en tweede jaar van de tweede graad verworven, men kan dus veronderstellen dat zij de basisvaardigheden beheersen. De leerlingen hebben zich een beeld gevormd van alle facetten van het beroep en willen hun hoge verwachtingen liefst zo vlug mogelijk omzetten in de praktijk. Deze verwachtingen inlossen vereist van de leraar voldoende flexibiliteit en vakbekwaamheid maar ook het besef dat dit een opleiding is die permanent evolueert en constante bijscholing vraagt. Men dient dan ook de leerlingen bewust te maken van het feit dat levenslang leren een geïntegreerd deel van het latere beroepsleven zal inhouden. Profiel van de leerlingen Het merendeel van de leerlingen komt uit het tweede leerjaar van de tweede graad Bio-esthetiek. Dit betekent dat zij grotendeels vertrekken vanuit dezelfde beginsituatie. Hierbij kan men er eventueel vanuit gaan dat de leerlingen over de basiskennis van hand -en voetverzorging, gelaatsverzorgingen, makeup beschikken. De keuze voor het verder zetten van deze opleiding met de studierichting schoonheidsverzorging bevestigd hun positieve ingesteldheid ten opzichte van alles wat met lichaamsverzorging verband houdt. Leerlingen die vanuit de tweede graad reeds kennis hebben gemaakt met het beroep van schoonheidsspecialist, beschikken over een bredere voorkennis. Anderen laten zich bij hun studiekeuze beïnvloeden door factoren zoals; persoonlijke interesse, voorbereiding op een hogere opleiding, de aantrekkelijkheid van de opleiding m.b.t. het esthetisch aspect, het uitoefenen van een zelfstandig beroep en kiezen pas in de derde graad voor de studierichting Schoonheidsverzorging. Het gebrek aan inzicht van deze leerlingen wat betreft de handelingen zal een systematische aanpak van de leraren vragen, en dit zowel voor praktische als voor theoretische vakken. Hoe dan ook, het verschil in beginsituatie zal door de leraar aangepakt moeten worden. Door op een positieve, kritische en creatieve manier de situatie van elke leerling te benaderen en problemen te leren oplossen, geeft men impulsen die de persoonlijkheid en het zelfstandigheidsgevoel van de leerlingen versterken en aldus de motivatie zal verhogen.

5 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 4 ALGEMENE DOELSTELLINGEN De leerinhouden van TV Bio- esthetiek, PV Praktijk bio- esthetiek en PV/TV Stage bio- esthetiek hebben als doel een volwaardige bijdrage te leveren tot de persoonlijkheidsontwikkeling van de leerlingen. De drie componenten van de persoonlijkheidsvorming namelijk: de psychomotorische, de dynamisch affectieve, de cognitieve dienen evenwichtig te worden opgenomen en uitgewerkt. Het handelen, aanvoelen en denken wordt georiënteerd op het zelfstandig en probleemoplossend uitvoeren van het beroep. Hierbij streven we samen met de leerlingen volgende algemene doelen na: belangstelling tonen in de verschillende toepassingsgebieden die schoonheidsverzorging te bieden heeft; naast het verwerven van kennis en vaardigheden, probleemoplossend leren denken en inzicht hebben in het handelen; het belang van een werkmethode inzien en de aangeleerde werkvolgorde toelichten; begrippen en toepassingen in verband met grondstoffen, gereedschappen en producten in functie van de opdracht, kunnen verantwoorden en uitvoeren; klantgerichte omgangsvormen met betrekking tot dienstbaarheid en verkoop beheersen; zelfstandig en in teamverband kunnen werken binnen een verantwoorde en rendabele tijd; sociale en communicatieve vaardigheden verwerven in relatie tot de verschillende aspecten die in de opleiding aan bod komen; georganiseerd, veilig en ergonomisch verantwoord werken; milieubewust handelen; met zin voor creativiteit en blijk gevend van persoonlijkheid en eigen smaak verantwoorde keuzes maken; de invloed van de persoonlijkheid en stijl verweven zien tot een harmonieus geheel; orde, onderhoud van het materiaal toepassen en de werkplek organiseren en realiseren; beperkingen en tekortkomingen van zichzelf en anderen leren aanvaarden; verantwoordelijkheid opnemen; zich engageren om de permanente evolutie in het beroep op te volgen en zich verder te ontwikkelen; blijk geven van een positieve ingesteldheid ten opzichte van zichzelf en anderen.

6 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 5 LEERPLANDOELSTELLINGEN/ Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN Volgende leerplandoelstellingen en leerinhouden vormen een geheel dat tijdens elk subvak van de opleiding aan bod komt. Deze worden niet elke keer herhaald in het leerplan doch wel steeds geïntegreerd en gerealiseerd. 1 volgende algemene en voorbereidende handelingen: werkplanning, modellen en klanten ontvangen, installeren, begeleiden en dit voor, tijdens, na de vooropgestelde uiteindelijke handelingen, realiseren. 2 in functie van de vooropgestelde handelingen een (be)handelingsplan opstellen. 1 Voorbereidende handelingen onthaal van het model in functie van de vooropgestelde handelingen de werkplaats voorbereiden professioneel materiaal kiezen in functie van de uit te voeren handelingen de uit te voeren handelingen plannen materiaal reinigen, steriliseren, ontsmetten in functie van de vooropgestelde behandelingen de klant installeren administratieve gegevens verwerken adviseren; informeren i.v.m kleur en stijl, thuisverzorging probleemoplossend denken en handelen 2 (Be)handelingsplan keuze producten materieel materiaal techniek werkvolgorde klantenfiche

7 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 6 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 3 sociale - en communicatieve vaardigheden toepassen en zien het belang ervan in. 3 Sociale en communicatieve vaardigheden klantgerichte omgangsvormen plichtsbewuste en dynamische houding ontwikkelen dienstverlenende verkoopsvaardigheden ontwikkelen zin voor verantwoordelijkheid positief kritische ingesteldheid comfort en welbevinden nastreven professionele contacten en communicatievaardigheden ontwikkelen taalgebruik verzorgen discretie waarborgen vraagstelling, dialoog en advies optimaliseren 4 het algemeen en specifiek materiaal, materieel en de specifieke apparatuur van een schoonheidssalon of instituut onderhouden. 4 Onderhoud van het schoonheidssalon(instituut) dagelijks wekelijks ontsmetten en steriliseren onderhoud van het lokaal onderhoud van het persoonlijk materiaal

8 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 7 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 5 op een veilige en verantwoorde manier omgaan met instrumenten en apparaten en respecteren de milieu- en veiligheidsvoorschriften Veiligheid in het schoonheidssalon algemeen specifiek, gebruiksaanwijzingen 5.2 Milieu milieubewust omgaan met producten sorteren recycleren 6 een ergonomisch verantwoorde houding aannemen. 6 Ergonomie algemeen specifiek 7 het belang van het volgen van nascholing in het kader van levenslang leren inschatten en de noodzaak ervan inzien. 7 Permanente evolutie opvolgen van nieuwe technieken en technologieën permanente bijsturing 8 kritisch zijn tegenover zichzelf, anderen, het gepresteerde werk. 8 Zelfevaluatie 9 naargelang het tijdstip in de opleiding omgaan met tempo en tijdsmanagement en voeren opdrachten uit binnen een verantwoorde en haalbare tijd. 9 Tempo/tijdsbesteding afhankelijk van de uit te voeren handelingen productiviteit en rendabiliteit

9 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 8 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 10 de vakterminologie in de juiste context plaatsen en gebruiken. 10 Vakterminologie interpretatie wetenschappelijke terminologie 11 omgaan met informatie- en communicatietechnologieën en deze gepast aanwenden. 11 ICT informatie opzoeken en raadplegen verantwoord en gericht kiezen interpreteren 12 schoonheidverzorging plaatsen binnen de maatschappelijke context namelijk de toepasbaarheid voor zowel dames als heren en daar gepast mee omgaan. 12 Schoonheidsverzorging voor dames en heren

10 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 9 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN HANDVERZORGING 1 een handonderzoek uitvoeren, toelichten en op basis hiervan een volledige hand en nagelverzorging correct uitvoeren. een (be)handelingsplan voorstellen en in de juiste volgorde uitvoeren. een huidonderzoek uitvoeren, toelichten en op basis hiervan een volledige hand en nagelverzorging correct uitvoeren. een hand en armmassage correct uitvoeren. handmaskers en peelings toepassen. de voorvermelde handelingen uitvoeren binnen en aanvaardbare en rendabele tijd. 2 actuele nagellaktechnieken realiseren volgens de regels van de kunst. 1 1 De nagelverzorging 1.1 handonderzoek 1.2 nagelverzorging 1.2 nagelaandoeningen 2 De huidverzorging 2.1 huidonderzoek 2.2 huidverzorging 2.2 huidaandoeningen 3 De massage van hand en arm 4 Handmasker/peeling 5 Timing/rendement 2 Nagellaktechnieken Actueel: french manicure Specifiek: fantasielakken Mode en contextgebonden

11 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 10 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 3 natuurlijke nagels herstellen en verlengen. 3 Verleng- en hersteltechnieken 4 inzicht verwerven in de toepassingsmogelijkheden van de kunstnagels en de voor- en nadelen verantwoorden. 4 Kunstnageltechnieken Kunstnagels verantwoord plaatsen. toepassingstechniek (min.1) gevolgen gevaren onderhoud nabehandeling 4 een volledige hand en -nagelverzorging uitvoeren binnen een vooropgestelde tijd en volgens de wens van de klant. 4 Handverzorging- nagelverzorging Specifieke hand en nagelverzorging 5 adviseren de klant in verband met nagelaandoeningen, huidverzorging en het behandelen van huidaandoeningen. 5 Adviseren 6 de geschikte apparatuur kiezen en gebruiken. 6 Apparatuur in functie van de hand, huid en -nagelverzorging

12 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 11 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN GELAATSVERZORGING 1 onder toezicht een huidanalyse correct, in de juiste volgorde en binnen een vooropgestelde tijd uitvoeren en opstellen. 2 aan de hand van de huidanalyse en volgens de wens van de klant een gelaatsverzorging op een professionele manier voorstellen en uitvoeren. een reiniging en dieptereiniging uitvoeren. epileren volgens de morfologische principes. gelaatsmassages toepassen. maskers en pakkingen uitvoeren. 1 Huidanalyse 2 Gelaatsverzorging (gelaat, hals, decolleté, schouders) Huidanalyse/(be)handelingsplan reiniging/dieptereiniging epileren massage maskers/pakkingen apparatuur geschikte apparatuur kiezen en aanwenden. zorgvuldig het kleuren van wimpers en wenkbrauwen uitvoeren. 3 op basis van de gestelde huidanalyse, specifieke verzorgingen voorstellen, verantwoorden en in de juiste volgorde uitvoeren. 3 Specifieke verzorgingen huidanalyse/(be)handelingsplan productkeuze ontharen geconcentreerde werkstoffen speciale maskers behandelen van comedonen/gerstekorrels ogen, hals, donkere huidtypes, mannenhuid verzorgen van hals, decolleté, schouders kuurverzorgingen

13 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 12 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 4 ontharingstechnieken toepassen. 4 Verschillende ontharingstechnieken wenkbrauwen gelaat 5 de apparaten in de gelaatsverzorging op basis van de gestelde huidanalyse kiezen en op een veilige manier gebruiken. 5 Apparaten vapozone hoogfrequentieapparaat borstel massageapparaat ontharingsapparaat 6 klanten advies verstrekken in verband met de aankoop en het gebruik van producten, thuisverzorging en thuisbehandelingen. 6 Adviseren 7 routine aanleren door de vaardigheden toe te passen op klanten en modellen. 7 Routine verwerven Tempo 8 de technische en specifieke vaardigheden in functie van verschillende huidtypes, huidafwijkingen en huidanomalieën, binnen een aanvaardbare en rendabele tijd uitvoeren. 8 Technische en specifieke vaardigheden Huidtypes Huidafwijkingen Huidanomalieën

14 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 13 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 9 in het aanbod en de permanente evolutie van producten en technieken voor gelaatsverzorging selecties maken en deze verantwoorden. 9 Overzicht marktaanbod actueel verantwoording modegericht evolutie MAKE-UP 1 de mogelijkheden en basisprincipes van make-up toelichten en het verschil naargelang het doel aantonen. 1 Make-up mode camouflage morfologie leeftijd gelegenheid 2 een reiniging en verzorging uitvoeren ter voorbereiding van de make-up en duiden waarom. 2 Reinigen/verzorging 3 materiaal aanwenden in functie van de uit te voeren handelingen en het belang van een goede hygiëne, ergonomie en veilig werken duiden. 3 Materiaalkennis (uitdieping leerstof 2e graad) klein materiaal, instrumenten meubilair onderhoud ergonomie veiligheid

15 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 14 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 4 verantwoord kiezen en de producten voor verschillende maquillages adviseren. specifieke producten voor huidaandoeningen adviseren. 5 de basisprincipes van de kleurentheorie verwoorden en toepassen op basis van de kleurkeuze in de make-up. 4 Productenkennis en praktische toepassingen basisopmaak oogopmaak mondopmaak Specifieke producten 5 Kleurenleer kleurkeuze harmonie 6 kiezen en brengen de producten voor verschillende soorten make-up op een correcte manier aan. 6 Praktische toepassingen van producten voor basisopmaak oogopmaak mondopmaak 7 epileren en kleuren de wenkbrauwen op een correcte manier. 7 Epileren morfologisch correctief Kleuren accentueren verven

16 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 15 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 8 naargelang de morfologie van het gelaat en op basis van verschillende metingen, maquillages in functie hiervan uitvoeren. 8 Studie van het gelaat (uitdieping leerstof 2 de graad) morfologie metingen gelaatsvorm make-up 9 de correcties op een natuurlijke manier realiseren. 9 Correcties door oplichten schaduwen verdoezelen van onvolmaaktheden accentueren van volmaaktheden versmallen verbreden 10 camouflageproducten kiezen en gebruiken afhankelijk van de beoogde correctie. 10 Camouflageproducten soorten toepassingen

17 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 16 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 11 naargelang de opdracht en het model de verschillende maquillages binnen een realistische en rendabele tijd realiseren. 11 Verschillende maquillages actueel en modegericht types: bijv. extravagant, aangepast aan de leeftijd, brildragers specifieke gelegenheden 12 valse wimpers correct aanbrengen. 12 Kunstwimpers soorten toepassingen 13 de klant advies verstrekken in verband met de keuze van producten en het persoonlijk gebruik ervan. 13 Adviseren Analyse a.d.h.v fotomateriaal, gebruiksaanwijzigingen 14 de mogelijkheden van permanente make-up toelichten 15 (U)realiseren op een creatieve manier een thematische opdracht. 14 Permanente make-up 15 Thema uitwerken fantasie make-up face-painting kindergrime

18 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 17 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 16 (U) het effect tussen make-up voor foto, film en televisie onderscheiden en kunnen het profiel de job van een makeupartiest/visagist verwoorden. 16 Doel van de make-up film en tv voor foto profiel make-up artiest/visagist 17 het nut van make-up en de invloed van de modewereld inschatten en toelichten. 17 Invloeden doel toepassingsgebieden tendensen. 18 schoonheidsverzorging en de invloeden ervan situeren in de tijd en de link leggen met modische trends. 18 Situering doel overzicht in functie van de schoonheidsverzorging observatie van de opmaak door de eeuwen heen 19 de relatie in de evolutie van de schoonheidsverzorging leggen tussen heden en verleden. 19 Van 1900 tot op heden

19 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 18 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN LICHAAMSVERZORGING 1 de voorbereidende handelingen zoals: plannen, ontvangen, installeren, begeleiden en adviseren het model voor, tijdens en na de vooropgestelde handelingen uitvoeren. 2 de organisatie van de werkruimte, hygiëne, ergonomie, veiligheid en werkplanning in functie van de lichaamsverzorging met inzicht uitvoeren. 3 de deontologische regels en hygiënische voorschriften naleven. de persoonlijke gevaren i.v.m. de lichaamsverzorging inschatten. welzijnswetgeving nastreven. 1 Voorbereidende handelingen onthaal van het model in functie van de vooropgestelde handelingen de werkplaats voorbereiden professioneel materiaal kiezen in functie van de uit te voeren handelingen materiaal ontsmetten, reinigen en steriliseren (be)handelingsplan in functie van de vooropgestelde handeling de klant installeren 2 Werkruimte inrichting (cabine) indeling uitrusting meubilair planning hygiëne/onderhoud deontologie (cf. technologie) hygiëne welzijnswetgeving persoonlijke gevaren i.v.m. de beroepspraktijk

20 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 19 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 4 de invloeden van de verschillende massages en technieken verklaren. 4 Invloed van de massage directe indirecte indicaties contra -indicaties 5 een (be)handelingsplan opstellen en een verantwoorde producten en behandelingskeuze opstellen. 5 Behandelingen (be)handelingsplan reinigen voeden hydrateren massages peelings, scrubs pakkingen 6 de praktijk hun inzicht in de anatomie van het lichaam verwoorden en toelichten. 6 Anatomie (cf. overleg TV Bio esthetiek en TV Toegepaste biologie). beenderleer onderscheiden, kiezen en gebruiken spierenleer bloedsomloop lymfestelsel de huid

21 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 20 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 7 aan de hand van observaties zowel manueel als apparatief een aangepaste lichaamsmassage in de juiste volgorde en binnen de vooropgestelde tijd uitvoeren. 7 Lichaamsmassage: manueel en apparatief doel soorten producten volgorde toepassingen 8 verschillende verzorgingen onderscheiden, toelichten en specifieke verzorgingen voor het lichaam toepassen. 8 Specifieke verzorgingen: manueel/apparatief buste zwaarlijvigheid cellulitis striae buste verzorgingen pakkingen peelings het begrip figuuranalyse in relatie tot de lichaamsverzorging onderscheiden en toelichten. Figuuranalyse biometrie 9 de verschillende apparatuur in functie van de verschillende behandelingen kiezen en gebruiken. 9 Apparatuur G5 hoogfrequentie

22 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 21 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 10 specifieke behandelingen zelfstandig, met inzichtelijk, hygiënisch en deontologisch verantwoord uitvoeren. 10 Specifieke behandelingen verzorgen van huidanomalieën behandelen van bindweefselaandoeningen bustebehandelingen beenproblemen verbeteren relaxatiebehandelingen ontharingstechnieken rugverzorging halsverzorging lichaamspakkingen 11 alternatieve of specifieke massagetechnieken toelichten en het doel van het aanbod in wellness en kuurcentra verduidelijken i. f.v. het beroep van schoonheidsspecialist. 11 Alternatieve massagetechnieken Welness en - kuurcentra

23 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 22 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 12 zelfstandig een verantwoorde ontharingstechnieken binnen tijdslimiet uitvoeren. 12 Ontharingstechnieken reinigen ontsmetten soorten apparaten ontharingstechnieken voor het volledige lichaam 13 verschillende mogelijkheden van plastische chirurgie verwoorden en kunnen het belang van een goede verzorging na dergelijke ingrepen verduidelijken. 13 Plastische chirurgie Overzicht van de mogelijkheden Nazorg 14 advies verstrekken in functie van verkoop van producten en specifieke verzorgingen thuisbehandeling adviseren. 14 Adviseren

24 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 23 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN VOETVERZORGING De pedicure verzorgt de huid en nagels van de voeten bij personen zonder ziektebeeld en werkt in de cosmetische wereld. 1 de voorbereidende handelingen zoals: (be)handelingsplan opstellen, klant/model ontvangen, installeren, begeleiden en adviseren voor, tijdens en na de behandelingen. 1 Voorbereidende handelingen in functie van de vooropgestelde handelingen de werkplaats voorbereiden professioneel materiaal en producten kiezen in functie van de beoogde voetverzorging materiaal reinigen, ontsmetten en steriliseren (be)handelingsplan in functie van de vooropgestelde handelingen de klant installeren 2 een voetonderzoek uitvoeren, toelichten en op basis hiervan een volledige voet en nagelverzorging correct uitvoeren. een (be)handelingsplan voorstellen en in de juiste volgorde uitvoeren. een huidonderzoek uitvoeren, toelichten en op basis hiervan een volledige hand en nagelverzorging correct uitvoeren. 1 De nagelverzorging van de voet 1.1 voetonderzoek 1.2 nagelverzorging 1.2 nagelaandoeningen 2 De huidverzorging van de voet 2.1 huidonderzoek 2.2 huidverzorging 2.2 huidaandoeningen een voet en onderbeenmassage correct uitvoeren. de voorvermelde handelingen uitvoeren binnen en aanvaardbare en rendabele tijd. 3 De massage van voet en onderbeen 4 Timing/rendement

25 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 24 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 3 de organisatie van de werkruimte realiseren in functie van de voetverzorging volgens de gestelde kwaliteitseisen. 3 Werkruimte inrichting indeling uitrusting, instrumenten meubilair werkplanning veiligheid, hygiëne, ergonomie 4 in functie van de praktijk (massage, bewegingen, oefeningen) de algemene anatomie en pathologie van de voetverzorging verduidelijken de werking van de belangrijkste spieren verklaren. 4 Anatomie van de onderste ledematen (cf. TV Technologie en Toegepaste Biologie). Voet en onderbeen Spieren van de voetrug Spieren van de voetzool en voetzoolband Spieren van het onderbeen Bloedvatenleer Voet en -teenafwijkingen Nagel -en huidaandoeningen

26 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 25 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 5 voeren de basisvoetverzorging zelfstandig en correct uit. 5 Voetverzorging (manueel en apparatief) nagelverzorging huidverzorging 6 een handelingsplan opstellen en aan de hand daarvan een specifieke voetverzorging binnen een aanvaardbare en rendabele tijd uitvoeren. 6 Specifieke voetverzorging (manueel en apparatief) opmaken van het handelingsplan/fiche gebruik freesapparaat voetafdruk nemen reinigen peeling massage maskers en pakkingen apparaten producten afwerking huid en -nagelaandoeningen verzorgen elementaire verbandtechnieken toepassen verzorgen van wonden

27 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 26 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 7 ergonomisch verantwoorde houding aannemen en de noodzaak ervan verklaren. 7 Ergonomie 8 de kenmerken van een diabetesvoet herkennen en toelichten. 8 Diabetesvoet 9 de aandoeningen van de onderste lidmaten omschrijven in functie van herkennen, voorzorgen en advies geven. 9 Aandoeningen onderste lidmaten aderspat oedeem flebitis, embolie 10 de geschikte apparatuur kiezen en gebruiken in functie van de uit te voeren (be)handelingen. 10 Apparaten in de voetverzorging sterilisatie -apparaat freesapparaat: droog en nattechniek 11 advies verstrekken in verband met voet en -teenafwijkingen. 11 Voetafwijkingen (TV Bio-esthetiek). voetafdruk klauwtenen hamertenen

28 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 27 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN Teenafwijkingen (TV Bio-esthetiek). voetafdruk hakvoet spreidvoet Adviseren en doorverwijzen

29 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 28 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN TECHNOLOGIE 1 LT/W IN HET EERSTE EN HET TWEEDE LEERJAAR VAN DE DERDE GRAAD. De volgende leerplandoelstellingen en leerinhouden worden beschouwd als zuiver theoretische kennis die niet enkel via de PV/TV (2 lt./w) = wordt geïntegreerd maar die theoretisch beter onderbouwd of verder uitgediept dienen te worden. 1 de verschillende nagel en huidaandoeningen in functie van de handverzorging onderscheiden en verklaren. 1 De nagel en huidaandoeningen (uitdieping leerstof 2 de graad) oorzaken 2 de huid in functie van de gelaatsverzorging analyseren. de relatie oorzaak gevolg verklaren. de aangepaste en of specifieke verzorgingen bespreken. behandeling indicaties en contra-indicaties wetenschappelijke benamingen 2 Het huidonderzoek (cf. Toegepaste Biologie) huidtypes huidaandoeningen en huidafwijkingen allergische reacties handelingsplan 3 de bezenuwing van het gelaat i.f.v gelaatsverzorging beschrijven. 3 Bezenuwing

30 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 29 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 4 het aanwenden van specifieke apparatuur voor gelaatsverzorging verantwoorden. 4 Apparaten (c.f toegepaste chemie) indicaties contra-indicaties toepassingsmogelijkheden 5 de basisprincipes van de kleurenleer zien in relatie tot het advies verstrekken rond harmonie en persoonlijke stijl van de klant. 5 Kleurenleer basis kleurkeuze harmonie totale uitstraling 6 klantentypes onderscheiden en leren reacties inschatten en benaderen. 6 Klantentypes benadering advies voorstellen formuleren omgaan met weerstand 7 in functie van de praktijk een verkoop en -adviesgesprek voeren. 7 Verkoop en -adviesgesprek aandacht interesse drang actie

31 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 30 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 8 de risico s op het vlak van veilig omgaan met apparatuur in het schoonheidssalon inschatten. 9 het werkschema indelen functie van de duur en verschillende bewerkingen. 8 Veiligheid en preventie in verband met apparatuur 9 Werkschema planning kostprijsberekening 10 de administratie van het stockbeheer en de aankoop van producten in functie van het instituut bijhouden. 10 Producten en Stockbeheer aankoop verkoop promoties/acties voor en -nadelen 11 de arbeidsreglementering en het welzijn op het werk gedeeltelijk implementeren. 11 Rechten en plichten van de werkgever en - nemer 12 de groeicyclus van het haar in relatie tot het ontharen bespreken. 12 Het haar groeicyclus overbeharing Ontharen indicaties contra indicaties

32 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 31 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN toepassingsmogelijkheden apparaten 13 de basissamenstellingen verklaren van de gelaats verzorgings -lichaams en make-upproducten. 13 Basisproducten cf. toegepaste chemie+ uitdieping leerstof 2 de graad grondstoffen werkstoffen additieven conserveringsmiddelen Verzorgingsproducten cf. toegepaste chemie reinigingsproducten stimulerende producten verzorgende producten specifieke producten 14 inzicht in de wereld van de cosmetologie verwerven en de relatie tot de bouw van de huid duiden. 14 Cosmetologie cf. toegepaste chemie 15 irritatie en allergische reacties van cosmetica omschrijven. 15 Cosmetica cf. toegepaste chemie irritatie allergische reacties

33 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 32 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 16 de invloed van de zon en zonnebank op de verschillende huidtypes beschrijven en deskundig advies verstrekken. 16 De huid en de zon/zonnebank (cf. toegepaste chemie) voor en nadelen huidtypes en hun gevoeligheid beschermingsfactoren doel van de aangepaste producten en verzorgingen 17 de deontologische regels, hygiënische voorschriften, veiligheidsvoorschriften, persoonlijke gevaren i.v.m. het beroep van schoonheidsspecialist inschatten en hebben notie van de welzijnswetgeving. 17 Deontologie Hygiëne Veiligheid Welzijnswetgeving Persoonlijke gevaren i.v.m de beroepspraktijk 18 de bouw en de functie van het beenderstelsel en de spieren i.f.v de lichaamsverzorging omschrijven. 18 Het beenderstelsel (toegepaste biologie) Beenderen van het lichaam Beenderen ven de schoudergordel Beenderen van het bekken Gewrichten Spierstelsel Buikspieren Rug en schouderspieren

34 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 33 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN Heup(been)spieren Dijbeenspieren 19 de anatomie en ontwikkeling van de buste en mogelijke esthetische problemen herkennen en verwoorden. 19 Anatomie Fysiologie Esthetische problemen 20 specifieke aandoeningen i.f.v. de lichaamsverzorging toelichten en eventuele behandelingen/verzorgingen voorstellen. 20 Aandoeningen van de bloedvatwanden Aandoeningen van het vetweefsel Cosmetisch storende aandoeningen 21 de apparaten in functie van de lichaamsverzorging vergelijken en verantwoorden. 21 Apparatuur (cf. chemie) electrotherapie heliotherapie hydrotherapie mechanotherapie 22 de mogelijkheden van plastische chirurgie in relatie tot de cosmetische verzorging bespreken. 22 Plastische chirurgie omschrijving/mogelijkheden verzorging voor en na

35 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 34 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 23 de toepassingsmogelijkheden en de invloeden van de verschillende massagetechnieken en apparaten toelichten. 23 Invloed van de massage directe indirecte indicaties contra-indicaties Soorten medisch cosmetisch relaxatie 24 de invloed van een gezonde voeding op de lichaamsverzorging verwoorden. 24 Invloed van een gezonde voeding(cf. toegepaste biologie) op de huid op de lichaamsvormen invloed van de media 25 het begrip dieet omschrijven en een kritische houding t.o.v. de mogelijke gevolgen aannemen. 25 Diëten en gevaren voor - en nadelen anorexia - boulemie doorverwijzen

36 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 35 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 26 specifieke en esthetische behandelingen en technieken in de lichaamsverzorging verwoorden. 26 Specifieke en esthetische behandelingen en technieken behandelingsschema speciale behandelingen esthetische kuurbehandelingen relaxatiebehandelingen nieuwe technieken 27 het beroep van voetverzorger en de aanverwante beroepen duiden. 27 Het beroep van voetverzorger Aanverwante beroepen 28 inzicht in de terminologie in de voetverzorging verwerven en zich de meest gangbare terminologie toe-eigenen. 28 Inleidende begrippen deontologie terminologie de schoen hygiëne welzijnswetgeving 29 inzicht in de artrologie in functie van de voetverzorging verwerven. 29 Artrologie/gewrichtenleer(cf. toegepaste biologie) gewrichtsvormen gewrichten van de onderste ledematen gewrichtsaandoeningen

37 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 36 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 30 de werking van de belangrijkste spieren en beenderen van voet en onderbeen in functie van massage en verzorging bespreken. 30 Voet en onderbeen Het spierstelsel Het beenderstelsel 31 de verschillende aandoeningen in functie van de voetverzorging onderscheiden en verklaren. 31 De nagel en huidaandoeningen van de voet(uitdieping leerstof 2 de graad) oorzaken behandeling indicaties en contra-indicaties wetenschappelijke benamingen 32 het doel en de toepassingsmogelijkheden bespreken van de apparaten in de voetverzorging. 32 Apparaten sterilisatie frees 33 inzicht verwerven in de osteologie in functie van de voetverzorging. 33 Osteologie/beenderleer algemeen aandoeningen 34 inzicht verwerven in de farmaceutische producten in functie van de praktijk voetverzorging. 34 Farmacologie

38 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 37 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 35 oorzaken en kenmerken verduidelijken van de voet - en teenmisvormingen 36 de kenmerken en de verzorging bespreken van de diabetesvoet 35 Voet en - teenmisvormingen 36 Diabetesvoet voetonderzoek kenmerken verzorging 37 het verloop van de bloedvaten van het onderste lidmaat aantonen en bespreken mogelijke aandoeningen. 37 Bloedvaten Aandoeningen

39 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 38 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN STAGES In het aantal lestijden Stage (2-4) dat de school in het tweede jaar van de derde graad besteed aan stage (met de voorkeur voor blokstage)zal men de in PV/TV aangeleerde vaardigheden toetsen aan de realiteit met de nadruk op het kennismaken en ervaren van de reële werksituaties waarin de leerlingen geconfronteerd worden met een aanbod van verschillende handelingen binnen één werksituatie. Volgende leerplandoelstellingen dienen in deze min. 2 en max. 4 lt/w bereikt te worden: 1 inzicht in het doelgericht en efficiënt organiseren van de dagdagelijkse planning. omgaan met kritiek. een zekere empathie ontwikkelen ten opzichte van collega s en klanten. inzicht verwerven in de relatie tempo en rendabiliteit. Initiatief nemen tot bijsturing. klantgericht communiceren. 1 Organisatiebekwaamheid Werkzaamheden plannen/stappenplan Sociale en communicatieve vaardigheden Commerciële ingesteldheid Timing, werktempo Probleemoplossend denken Zelfredzaamheid Stressbestendigheid Discipline Discretie Teamwerk

40 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 39 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 2 belangstelling tonen voor de permanente evolutie in het modebeeld en kunnen passend advies verstrekken. 2 advies betreffende: morfologie persoonlijkheid kleur en stijl make-uplijnen en trends 3 inzicht verwerven en de verkoop van goederen en diensten in het schoonheidssalon kunnen onderscheiden. 3 Klantgerichtheid verkoop van goederen verkoop van diensten klantenbestand Aankoop Stockbeheer 4 zin voor kwaliteit ontwikkelen 4 Integrale kwaliteitszorg 5 inzien dat de tijdsbesteding, het gebruik van materiaal en producten invloed heeft op de kostenstructuur en het rendement van de zaak. 6 belangstelling tonen voor de nieuwe ontwikkelingen in de sector en zien in dat permanente vorming en bijscholing noodzakelijk is. 5 Kostenbewustzijn 6 Opvolgen van de ontwikkelingen in de sector: vakbladen producten technieken internet ICT

41 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 40 Decr.nr LEERPLANDOELSTELLINGEN 7 de technische handelingen klant en -resultaatgericht uitvoeren, eigen aan het profiel van het instituut. naargelang de opdracht handelen volgens een bepaald stappenplan en specifieke werkmethodes. kennis maken met andere werkmethodes, producten en apparaten naargelang het instituut 7 Technische handelingen Analyse/stappenplan/werkmethoden i.f.v.: Handverzorging Gelaatsverzorging Make-up Lichaamsverzorging Voetverzorging 8 inzicht verwerven in de permanente evolutie eigen aan het beroep. 8 Permanente evolutie Via bedrijfsbezoeken, beurzen, firma s, vakliteratuur, internet 9 zich aanpassen aan de normen en regels van het instituut. 9 Deontologie Veiligheid Hygiëne Milieu Ergonomie 10 inzichten verwerven in de mogelijkheden en moeilijkheden die de dagdagelijkse werking van het instituut kunnen beïnvloeden. 10 De dagdagelijkse werking van het instituut.

42 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 41 PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN TIMING 1 Algemene pedagogisch-didactische wenken 1.1 Organisatorisch Om pedagogisch-didactische redenen is dit graadsleerplan en de leerplandoelstellingen opgevat om waar mogelijk de theorie te integreren in de praktijk. Om dit op een pedagogisch verantwoorde manier te kunnen realiseren is het noodzakelijk: PV en TV door dezelfde leraar te laten onderrichten; indien om organisatorische redenen meerdere leraren worden ingeschakeld dient er een gemeenschappelijk jaar(vorderings)plan wordt opgemaakt; waar mogelijk 4 aaneensluitende lesuren worden nagestreefd zodat TV en PV complementair aan elkaar zijn: vb. 3 lt/w PV en 1 lt/w TV; de omvang van de groepen toelaat pedagogisch verantwoord en veilig te kunnen werken. Inrichten stages: voor wat betreft het inrichten van stages voor de 2 of 4lt/w in het tweede leerjaar van de derde graad, hoewel het hier gaat over vrije keuze, gaat de voorkeur naar een blokstage in minstens het tweede trimester. 1.2 Tijdsbesteding Dit graadsleerplan bevat leerplandoelstellingen en leerinhouden voor 8 tot 12 lt/w PV Praktijk bioesthetiek (+ 2 lt/w TV), 2 tot 4 lt./w PV/TV Stage en 1 lt./w TV Bio- esthetiek en dit met uitzondering van de stage gespreid over 2 schooljaren. Voor het complementair gedeelte van 4 lt/w kiest de school in functie van hun profiel en de meerwaarde voor de opleiding en afhankelijk van het al dan niet afleveren van het attest voor bedrijfsbeheer voor 1 of 2 lt/w Toegepaste economie. 1.3 Les- en cursusmateriaal De nota s van de tweede graad dienen als uitgangsbasis voor de derde graad en worden voor de verschillende praktijkonderdelen en vaktheorie verder uitgediept en aangevuld. Op deze manier kunnen de leerlingen terugvallen op de reeds verworven kennis, vaardigheden en attitudes en beschikken zij na de derde graad over een volledige bron van informatie. Het is niet de bedoeling alle praktische handelingen uitvoerig te belichten, wel de leerlingen aangepast aan hun niveau, actuele, beknopte en overzichtelijke informatie te verstrekken. Onderling overleg zowel op niveau van de school als tussen betrokken leraren van de studierichting is aangewezen. 1.4 Vakoverschrijdend overleg De wetenschappelijke vakken zoals TV Toegepaste biologie, TV Toegepaste chemie hebben inhoudelijk duidelijke linken met de TV en PV vakken Bio- esthetiek, hiervoor is het noodzakelijk dat de leraren onderling overleg hebben en afspraken maken. Dit om overlappingen te vermijden maar evenzeer om de continuïteit te bewaren en te bewaken. Vakken zoals plastische opvoeding, talen en geschiedenis bieden eveneens heel wat raakvlakken met de opleiding, hierbij kan onderling overleg tussen de leraren enkel een meerwaarde voor de leerlingen betekenen.

43 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 42 Om administratieve redenen is in de lessentabel onderscheid gemaakt tussen PV Praktijk bio- esthetiek, TV Bio- esthetiek en PV/TV StagebBio- esthetiek. Om pedagogisch-didactische redenen is dit graadsleerplan en de leerplandoelstellingen onder de noemer van PV Praktijk bio- esthetiek naargelang de keuze van de school voor wat betreft het aantal lt/w stage, opgemaakt voor: 1 ste leerjaar van de derde graad: 12 lt./w PV Praktijk bio- esthetiek 2 de leerjaar van de derde graad: min. 8lt./w en max.10 lt./w PV Praktijk bio- esthetiek Via PV Praktijk bio- esthetiek worden telkens 2 lt/w TV Bio- esthetiek van de in totaal 3 lt/w TV Bio- esthetiek geïntegreerd. In totaal lezen we dus: 1 ste leerjaar van de derde graad: 12 lt/w + 2(TV) = 14 lt/w PV/TV Praktijk bio- esthetiek+ 1lt/w TV Bio -esthetiek 2 de leerjaar van de derde graad: min. 8lt/w + 2(TV) = 10 lt/w en max.10lt/w + 2(TV) = 12 lt./w PV/TV Praktijk bio- esthetiek + 1 lt/w TV Bioesthetiek Gelet op het geïntegreerd karakter van dit leerplan worden deze 14 lt/w in het eerste leerjaar en de 10 of 12 lt./w in het tweede leerjaar als één geheel beschouwd en waar mogelijk door één leraar gegeven. Indien dit niet haalbaar is zal er in elk geval permanent overleg via vakgroepwerking plaats hebben en zal er een gemeenschappelijk jaar(vorderings)plan worden opgemaakt De leerplandoelstellingen TV waarvoor het noodzakelijk is deze te benaderen en/of te verduidelijken vanuit de praktijk worden aangeduid door het volgend kenteken:. 1u TV Bio- esthetiek wordt apart behouden ter ondersteuning van de zuiver theoretische kennis en wordt met aparte leerplandoelstellingen en leerinhouden in het leerplan vermeld. Stage Naargelang de keuze (voorkeur gaat hier naar blokstage vanaf het tweede trimester)van de school zijn de leerplandoelstellingen voor de (blok- of alternerende) stage in dit leerplan opgemaakt voor: 1 ste leerjaar van de derde graad: 0 lt/w 2 de leerjaar van de derde graad: min. 2 lt./w en max. 4lt./w Deze leerplandoelstellingen dienen gelezen te worden als minimum te realiseren via stage tegen het einde van de derde graad. Om de continuïteit van dit leerplan te garanderen is er een gecoördineerd en permanent overleg tussen alle betrokken leraren in elk geval noodzakelijk.

44 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging VOET Wat? Vakoverschrijdende eindtermen (VOET) zijn minimumdoelstellingen, die -in tegenstelling tot de vakgebonden eindtermen - niet gekoppeld zijn aan een specifiek vak, maar door meerdere vakken of onderwijsprojecten worden nagestreefd. De VOET worden volgens een aantal vakoverschrijdende thema's geordend: leren leren, sociale vaardigheden, opvoeden tot burgerzin, gezondheidseducatie, milieueducatie en muzisch-creatieve vorming. De school heeft de maatschappelijke opdracht om de VOET volgens een eigen visie en stappenplan bij de leerlingen na te streven (inspanningsverplichting) Waarom? Het nastreven van VOET vertrekt vanuit een bredere opvatting van leren op school en beoogt een accentverschuiving van een eerder vakgerichte ordening naar meer totaliteitsonderwijs. Door het aanbieden van realistische, levensnabije en concreet toepasbare aanknopingspunten, worden leerlingen sterker gemotiveerd en wordt een betere basis voor permanent leren gelegd. VOET vervullen een belangrijke rol bij het bereiken van een voldoende brede en harmonische vorming en behandelen waardevolle leerinhouden, die niet of onvoldoende in de vakken aan bod komen. Een belangrijk aspect is het realiseren van meer samenhang en evenwicht in het onderwijsaanbod. In dit opzicht stimuleren VOET scholen om als een organisatie samen te werken. De VOET verstevigen de band tussen onderwijs en samenleving, omdat ze tegemoetkomen aan belangrijk geachte maatschappelijke verwachtingen en een antwoord proberen te formuleren op actuele maatschappelijke vragen Hoe te realiseren? Het nastreven van VOET is een opdracht voor de hele school, maar individuele leraren kunnen op verschillende wijzen een bijdrage leveren om de VOET te realiseren. Enerzijds door binnen hun eigen vakken verbanden te leggen tussen de vakgebonden doelstellingen en de VOET, anderzijds door thematisch onderwijs (teamgericht benaderen van vakoverschrijdende thema's), door projectmatig werken (klas- of schoolprojecten, intra- en extra-muros), door bijdragen van externen (voordrachten, uitstappen). Het is een opdracht van de school om via een planmatige en gediversifieerde aanpak de VOET na te streven. Ondersteuning kan gevonden worden in pedagogische studiedagen en nascholingsinititiatieven, in de vakgroepwerking, via voorbeelden van goede school- en klaspraktijk en binnen het aanbod van organisaties en educatieve instellingen. 1.6 Begeleid zelfgestuurd leren Wat? Met begeleid zelfgestuurd leren bedoelen we het geleidelijk opbouwen van een competentie naar het einde van het secundair onderwijs, waarbij leerlingen meer en meer het leerproces zelf in handen gaan nemen. Zij zullen meer en meer zelfstandig beslissingen leren nemen in verband met leerdoelen, leeractiviteiten en zelfbeoordeling. Dit houdt onder meer in dat:

45 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging 44 de opdrachten meer open worden; er meerdere antwoorden of oplossingen mogelijk zijn; de leerlingen zelf keuzes leren maken en die verantwoorden; de leerlingen zelf leren plannen; er feedback is op proces en product; er gereflecteerd wordt op leerproces en leerproduct. De leraar is ook coach, begeleider. De impact van de leerlingen op de inhoud, de volgorde, de tijd en de aanpak wordt groter Waarom? Begeleid zelfgestuurd leren sluit aan bij enkele pijlers van ons PPGO, o.m. leerlingen zelfstandig leren denken over hun handelen en hierbij verantwoorde keuzes leren maken; leerlingen voorbereiden op levenslang leren; het aanleren van onderzoeksmethodes en van technieken om de verworven kennis adequaat te kunnen toepassen. Vanaf het kleuteronderwijs worden werkvormen gebruikt die de zelfstandigheid van kinderen stimuleren, zoals het gedifferentieerd werken in groepen en het contractwerk. Ook in het voortgezet onderwijs wordt meer en meer de nadruk gelegd op de zelfsturing van het leerproces in welke vorm dan ook. Binnen de vakoverschrijdende eindtermen, meer bepaald Leren leren, vinden we aanknopingspunten als: keuzebekwaamheid; regulering van het leerproces; attitudes, leerhoudingen, opvattingen over leren. In onze (informatie)maatschappij wint het opzoeken en beheren van kennis voortdurend aan belang Hoe te realiseren? Het is belangrijk dat bij het werken aan de competentie de verschillende actoren hun rol opnemen: de leraar als coach, begeleider; de leerling gemotiveerd en aangesproken op zijn leer kracht; de school als stimulator van uitdagende en creatieve onderwijsleersituaties. De eerste stappen in begeleid zelfgestuurd leren zullen afhangen van de doelgroep en van het moment in de leerlijn Leren leren, maar eerder dan begeleid zelfgestuurd leren op schoolniveau op te starten is klein beginnen aan te raden. Vanaf het ogenblik dat de leraar zijn leerlingen op min of meer zelfstandige manier laat doelen voorop stellen strategieën kiezen en ontwikkelen oplossingen voorstellen en uitwerken stappenplannen of tijdsplannen uitzetten resultaten bespreken en beoordelen; reflecteren over contexten, over proces en product, over houdingen en handelingen verantwoorde conclusies trekken keuzes maken en die verantwoorden is hij al met een of ander aspect van begeleid zelfgestuurd leren bezig.

46 TSO 3e graad Specifiek gedeelte Schoonheidsverzorging ICT-INTEGRATIE Wat? Onder ICT-integratie verstaan we het gebruik van informatie- en communicatietechnologie ter ondersteuning van het realiseren van leerplandoelstellingen Waarom? Maatschappelijke ontwikkelingen wijzen op het belang van het verwerven van ICT-competenties. Jongeren moeten niet alleen in staat zijn om nieuwe media te gebruiken, zij moeten net zo goed kunnen inschatten wanneer deze efficiënt en effectief kunnen worden ingezet. Het gebruik van nieuwe media sluit zeer goed aan bij de leefwereld van de jongeren en speelt in op hun vertrouwdheid met de beeldcultuur. Er wordt meer en meer belang gehecht aan probleemoplossend denken, kritisch selecteren, het zelfstandig of in groep werken, het kunnen verwerven en verwerken van enorme hoeveelheden informatie. Deze ontwikkelingen zijn ook merkbaar in het onderwijs. In de meeste vakken of bij het nastreven van vakoverschrijdende eindtermen vervult ICT een ondersteunende rol. Door de integratie van ICT kunnen leerlingen: het leerproces zelf in eigen handen nemen; zelfstandig en actief leren omgaan met les- en informatiemateriaal; op eigen tempo werken en een eigen parcours kiezen (differentiatie en individualisatie) Hoe ICT integreren ter ondersteuning van het realiseren van de leerplandoelstellingen? Zelfstandig oefenen in een leeromgeving Nadat leerlingen nieuwe leerinhouden verworven hebben, is het van belang dat ze voldoende mogelijkheden krijgen om te oefenen bijv. d.m.v. specifieke pakketten. De meerwaarde van deze vorm van ICT-integratie kan bestaan uit: variatie in oefenvormen, differentiatie op het vlak van tempo en niveau, geïndividualiseerde feedback, mogelijkheden tot zelfevaluatie. Zelfstandig leren in een leeromgeving Een mogelijke toepassing is nieuwe leerinhouden verwerven en verwerken, waarbij de leerkracht optreedt als coach van het leerproces (bijv. in een open leercentrum). Een elektronische leeromgeving (ELO) biedt hiertoe een krachtige ondersteuning. Creatief vormgeven Leerlingen worden uitgedaagd om creatief om te gaan met beelden, woorden en geluid. De leerlingen kunnen gebruik maken van de mogelijkheden die o.a. allerlei tekst-, beeld- en tekenprogramma s bieden. Opzoeken, verwerken en bewaren van informatie Voor het opzoeken van informatie kunnen leerlingen gebruik maken van o.a. cd-roms, een ELO en het internet. Verwerken van informatie houdt in dat de leerlingen kritisch uitmaken wat interessant is in het kader van hun opdracht en deze informatie gebruiken om hun opdracht uit te voeren. de relevante informatie ordenen, weergeven en bewaren in een aangepaste vorm. Voorstellen van informatie aan anderen Leerlingen kunnen informatie aan anderen meedelen of tonen met behulp van ICT-ondersteuning onder de vorm van tekst, beeld en/of geluid d.m.v. bijv. een presentatie, een website, een folder... Veilig, verantwoord en doelmatig communiceren Communiceren van informatie betekent dat leerlingen informatie kunnen opvragen of verstrekken aan derden. Dit kan o.a. via , internetfora, een ELO, chatten, blogging. Adequaat kiezen, reflecteren en bijsturen De leerlingen ontwikkelen competenties om bij elk probleem keuzes te maken uit een scala van programma s, applicaties of instrumenten, al dan niet elektronisch. Daarom is het belangrijk dat zij