VAN DE ACOM ALGEMEEN CHRISTELIJKE ORGANISATIE VAN MILITAIREN

Transcriptie

1 DE BOND VAN DEFENSIEPERSONEEL nummer Kroniek van een mislukt avw-overleg en onacceptabel eindbod Adaptieve krijgsmacht en intensievere inzet reservisten Ombudsman onderzoekt problemen ex-partners ptss-veteranen MAANDBLAD VAN DE ACOM - ALGEMEEN CHRISTELIJKE ORGANISATIE VAN MILITAIREN

2 Lid worden, zijn en blijven de voordelen van het lidmaatschap: DE BOND VAN DEFENSIEPERSONEEL 1. De ACOM behartigt uw belangen in de eerste plaats door via onderhandelingen met de werkgever goede arbeidsvoorwaarden te bewerkstelligen. Bovendien staan gespecialiseerde juristen klaar voor individuele belangenbehartiging en rechtshulp. 2. Post-actieve militairen kunnen rekenen op actieve belangenbehartiging door de ACOM inzake: - pensioenen, - sociale zekerheid en - ziektekosten. 3. Onze juristen zijn elke werkdag tussen en uur te bellen voor eerstelijns advies of het maken van een afspraak op ons secretariaat te Leusden. 4. Vertegenwoordigers van de CCOOP, de ambtenarencentrale waarbij de ACOM is aangesloten, zitten in het verantwoordingsorgaan van het ambtenarenpensioenfonds ABP. Zo oefent uw bond invloed uit op het beleid van het pensioenfonds. 5. Maar de ACOM helpt u ook bij het doen van uw belastingaangifte zodat u geen cent teveel betaalt aan de fiscus. 6. Voor advies en bijstand kunt u in uw regio aankloppen bij het regiobestuur. Indien gewenst komen wij daarvoor bij u thuis. 7. De ACOM organiseert ook seniorenbijeenkomsten overal in het land. Maar uw bond biedt u nog meer: Voor wie, buiten zijn/haar schuld om, financieel in moeilijkheden is geraakt, reikt ACOM een vangnet aan in de vorm van het Fonds Maatschappelijke Bijstand. 2 Boot assurantie adviseurs werkt al bijna 40 jaar samen met de ACOM als dé specialist op het gebied van verzekeringen en andere financiële diensten. Of het nu gaat om uw legeringskamer, auto, woning of vakanties, wij bieden u een compleet servicepakket met zeer scherpe premies en uitstekende voorwaarden. Ook voor uw hypotheek en andere financiële zaken bent u bij Boot assurantie adviseurs aan het juiste adres! ACOM-leden kunnen voor juridische bijstand terecht bij de advocaten van Delissen Martens in Den Haag. Al vele lange jaren staan wij ACOM-leden bij in militaire strafzaken, zaken op het gebied van het familierecht en erfrecht, in zaken van huurrecht, bouwrecht en burengeschillen. Bel gerust voor een gratis advies. Als verdere bijstand nodig is, dan hanteren wij gereduceerde tarieven. U bent ook welkom als u in aanmerking komt voor toevoeging (pro deo). Contact: tel , DFD: De Financiële Dienstverleners; dé specialist voor militair en burgermedewerker. Uw risico is onze uitdaging! De uitzendingen naar Afghanistan of de West, de GVA, de eerste autoverzekering, of de hypotheek (óók de BBT-er). U verzekert ze allemaal bij DFD. Nu en in de toekomst. Opzeggen lidmaatschap ACOM Het lidmaatschap van de ACOM wordt aangegaan voor een periode van twaalf maanden, welke aanvangt op de dag van aanmelding als lid. Dit lidmaatschapsjaar hoeft dus niet samen te vallen met het begin en einde van een kalenderjaar. Het lidmaatschap wordt telkenmale stilzwijgend verlengd voor eenzelfde periode. Opzegging van het lidmaatschap dient schriftelijk (dus niet per ) plaats te vinden. Deze opzegging dient uiterlijk drie maanden voor het verstrijken van het lidmaatschapsjaar door de ACOM te zijn ontvangen.

3 UW VOORZITTER Haagse werkelijkheid en realiteit zijn twee begrippen die, blijkbaar, niet samen gaan. Ik heb het dan over de uitkomst van de onderhandelingen over de arbeidsvoorwaarden. Zonder in dit voorwoord er erg diep in te gaan omdat verderop in dit ACOM Journaal een uitgebreide analyse van de onderhandelaar namens de ACOM staat, toch even uitgelegd wat de Haagse werkelijkheid is. De minister, en namens haar de hoofddirecteur personeel (HDP) en de directeur arbeidsvoorwaarden (D-AVW), heeft de bonden laten weten dat het uiteindelijke eindbod een goed bod was dat uitzicht gaf op perspectief. Welk perspectief en voor wie laat ik dan maar even zitten. In hun ogen zou dit eindbod, als dat door de bonden aan de achterban zou worden voorgelegd, met gejuich en gejubel ontvangen worden. Dat is nou Haagse werkelijkheid. De echte realiteit treft u echter, al lezend, in het eindbod. Het is niet zonder reden dat deze langdurige onderhandelingen niet hebben geleid tot (minimaal) een onderhandelaarsakkoord. Alle onderhandelaars van de bonden hebben in een gezamenlijke appreciatie aangegeven dat het bod van Defensie volstrekt onvoldoende is. De ACOM schat dan ook in dat bij een ledenraadpleging de leden, na een toelichting door de onderhandelaar, in meerderheid nee! zullen zeggen tegen dit finale bod van Defensie. Verderop in dit blad kunt u ook vernemen wanneer en waar de onderhandelaar de leden uitnodigt voor deze ledenraadpleging. Houd hiervoor ook onze website in de gaten. U kunt op de site ook het totale eindbod inzien. Het Bondsbestuur van de ACOM heeft in haar vergadering van 1 mei jl. besloten het eindbod met een negatief advies voor te leggen aan de leden. De verwachting is dat eind mei de bonden hun uitkomst van de ledenraadplegingen kenbaar zullen maken in een vergadering van het SOD. Een punt wil ik wel even apart benoemen en dat is de passage over het pensioenstelsel in samenhang met het loongebouw. Van alle kanten wordt er forse druk op de bonden uitgeoefend om uiterlijk een nieuw (middelloon) pensioenstelsel in te laten gaan. Dat, in samenhang met het loongebouw, wel budgetneutraal moet zijn. Simpel gezegd, je haalt het weg uit de linker broekzak van de mensen en je stopt het in hun rechter broekzak. De oppergodin van het ABP, mevrouw Wortmann-Kool, heeft zelfs een dreigbrief gestuurd naar Defensie, - die later ook aangeboden is aan de bonden -, dat als er geen overeenstemming komt over een middelloonstelsel het ABP eenzijdig over zal gaan tot invoering daarvan. De bonden hebben nog de gelegenheid om vóór 1 oktober naar buiten te komen met hun zienswijze hoe dat middelloonstelsel er uit zou moeten zien. Maar één ding: Mevrouw Wortmann-Kool gaat daar helemaal niet over. Mevrouw dient slechts uit te voeren wat de sociale partners zijn overeengekomen. Het zou allemaal gaan over de complexiteit van de eindloonregeling. Alsof wij daar enige schuld aan hebben. De complexiteit is veroorzaakt doordat er telkens weer wetswijzigingen zijn doorgevoerd. Komt bij dat er al zeer lang gesproken wordt over een wijziging van het gehele pensioenstelsel. Dat zal ongetwijfeld een punt bij de formatiebesprekingen zijn. Laten we eerst die discussie maar afwachten voordat wij voor militairen een ander stelsel gaan maken dat vervolgens ingehaald wordt door nieuwe kabinetsbesluiten. Bij het ter perse gaan van dit blad liggen de Dodenherdenking en Bevrijdingsdag alweer achter ons. Laten we dit maar eens meenemen in de besprekingen over de Defensiebegroting en de arbeidsvoorwaarden van het Defensiepersoneel. Wij gedenken alle gevallenen die voor Nederland de vrede hebben bevochten en die het feest van de bevrijding mede door hun inzet hebben mogelijk gemaakt. Leon van der Hulst INHOUD 4 De medezeggenschapscommissie als controleur. Heel wenselijke rol, - zeker in een tijd van onderbezetting. 20 ACOM belegt pilot nationale conferentie AMI naar aanleiding van oproep jaarcongres 2016 in Vught. Inleveren kopij ACOM Journaal #06: 22 mei 10 Centrale Raad van Beroep acht opgepluste AOW-gat compensatie voor burgerambtenaren met wachtgelduitkering toereikend. Mislukt arbeidsvoorwaardenoverleg: Onbegrip bij Defensiepersoneel over waar de werkgever mee bezig #07-08: 19 juni ACOM de Bond van Defensiepersoneel 3

4 actueel Uitspraak in hoger beroep inzake Op 26 april jongstleden heeft de Centrale Raad van Beroep in hoger beroep uitspraak gedaan in een aantal zaken betreffende de gevolgen van het AOW-gat voor burgerambtenaren. Het gaat hier dus niet om militairen met een AOW-gat maar zeer binnenkort zal de Centrale Raad zich ook over die populatie in hoger beroep uitspreken naar verwachting rond 1 juni aanstaande. 4 Maar recent ging het dus om burgerambtenaren, meer concreet burgerambtenaren met een wachtgelduitkering die en daar bestaat enige overeenkomst met militairen bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd stopt, op een moment dat een en ander niet meer naadloos wordt opgevolgd door een AOWpensioen. Verder is deze groep alsdan genoodzaakt het diensttijdpensioen naar voren te halen want in tegenstelling tot het pensioen bij militairen is de pensioenrichtleeftijd voor burgerambtenaren meegeschoven met de verhoogde AOW-leeftijd. Weliswaar kan een burgerambtenaar er voor kiezen zijn diensttijdpensioen te vervroegen maar dat betekent dan wel enig pensioenverlies. Eerdere compensatie was ontoereikend In een eerder stadium was de bestuursrechter zowel Rechtbank als Centrale Raad van Beroep met betrekking tot burgerambtenaren met een wachtgelduitkering nog van oordeel, dat er ten gevolge van het door de politiek gecreëerde AOW-gat sprake was van niet objectief te rechtvaardigen leeftijdsdiscriminatie. Bedoelde uitspraken werden echter gedaan op een moment dat er nog uitsluitend sprake was van een bruto compensatie van het AOW-gat een en ander op basis van het enige tijd geleden tussen vakorganisaties en Defensie gesloten compensatie-akkoord dat was uitgemond in de zogenaamde Voorlopige Voorziening. Die bruto compensatie bleek echter ontoereikend. Nadien is er sprake geweest van aanvullende besluitvorming van de kant van Defensie die inmiddels heeft geleid tot een toezegging van de minister dat alle AOW-gat schade tezamen dus niet alleen een netto-netto vergelijking van de gemiste AOW, maar ook de zogenaamde flankerende schade (bijvoorbeeld het feit dat over een ingegaan diensttijdpensioen tot aan het moment dat de AOW alsnog ingaat, AOW-premie dient te worden betaald) voor minimaal 90% dient te worden gecompenseerd, een expliciete ondergrens dus. Op de arbeidsvoorwaardelijke status van deze toezegging komen wij hieronder overigens nog terug. Ofschoon natuurlijk gesteld kan worden, dat hiermee nog steeds niet alle door de AOWwijziging veroorzaakte schade tot en met de allerlaatste eurocent is meegenomen moet hoe dan ook geconstateerd worden dat de benadering van dit onderwerp in politiek Den Haag een ontwikkeling heeft ondergaan. Gebleken is dat een en ander in ieder geval wat betreft burgerambtenaren voor de hoogste bestuursrechter, de Centrale Raad van Beroep, van betekenis is geweest. Géén niet te rechtvaardigen leeftijdsdiscriminatie meer De Centrale Raad oordeelt inmiddels dat voor burgerambtenaren met een wachtgelduitkering de inmiddels opgepluste AOWgat compensatie als toereikend kan worden beschouwd. Het nadeel voor sommigen zou nog maar enkele procenten bedragen en dientengevolge zou er géén sprake (meer) zijn van een verboden onderscheid naar leeftijd, waar dat eerder nog wel het geval werd geacht. Althans, voor de ongelijke behandeling was destijds (nog) geen objectieve rechtvaardiging mogelijk. Nu wordt dat onder de gegeven omstandigheden wèl het geval geacht. Of zoals de Centrale Raad het ergens in zijn uitspraak uitdrukt: zoals uit de overgelegde inkomensoverzichten blijkt zou doorbetaling van het wachtgeld immers betekenen, dat appellanten (i.c. de proces voerende

5 Actueel Stand van zaken AOW-gat burgerambtenaren gedupeerde burgerambtenaren) in ieder geval vanaf het bereiken van de verhoogde AOW-leeftijd er netto aanmerkelijk op vooruit zouden gaan ten opzichte van de oude situatie, toen de AOW-leeftijd nog 65 jaar was. Anders gezegd: een compensatie die er voor zorgt, dat aangedaan onrecht (goeddeels) wordt weggenomen is volgens de Centrale Raad nog iets anders dan een compensatie die bewerkstelligt, dat men er in vergelijking met de oorspronkelijke situatie zelfs nog enigszins beter van wordt. Dat laatste is niet de bedoeling van compensatie. Het geleden nadeel kan door de beugel Kennelijk bleek uit de overgelegde inkomensoverzichten van de procederende burgerambtenaren dat het netto nadeel bij sommigen zoals gezegd nog maar enkele procenten zou bedragen ver boven de door Defensie gehanteerde ondergrens van 90%. Al met al vond de Centrale Raad van Beroep dat niet meer onoverkomelijk waar hij vorig jaar nog nadrukkelijk van oordeel was dat de toen voorliggende bruto compensatie onvoldoende was. Hoe nu verder? In ieder geval voor burgerambtenaren met een wachtgelduitkering moet worden vastgesteld, dat door deze rechterlijke uitspraak in hoogste instantie de kaders nadrukkelijk getrokken zijn. Aldus bestaat er voor Defensie geen juridische noodzaak meer de door het AOW-gat veroorzaakte totaalschade tot en met de laatste eurocent te compenseren laat staan dat Defensie genoodzaakt zou zijn de gunstiger wachtgelduitkeringen ook na het 65 e jaar door te betalen. De ACOM wordt daar overigens niet vrolijk van. Een en ander zal wat betreft burgerambtenaren de opstelling van Defensie bepalen bij het cao-overleg waar het AOW-gat dossier deel van uitmaakt. Een caooverleg dat zoals bekend momenteel nog stilligt in verband met een geschil over de hoogte van het door Defensie gedane eindbod. Wij verwijzen naar de berichtgeving elders in dit blad. Hoe een en ander voor de militairen met een AOW-gat gaat uitpakken dient te worden afgewacht. Binnenkort doet de Centrale Raad van Beroep zoals gezegd ook voor die populatie uitspraak omdat ook militaire AOW-gat gedupeerden immers in hoger beroep zijn gegaan van de op zich niet ongunstige Rechtbankuitspraken van vorig jaar oktober. Een aantal gedupeerden is immers van oordeel, dat uitsluitend via een na 65 jaar gecontinueerde uitkering leeftijdsontslag het door het AOW-gat veroorzaakte nadeel adequaat gecompenseerd zou kunnen worden. Over de verschillende wegen die naar Rome leiden is al veel gezegd en geschreven, ook in dit blad en op onze website. Wij verwijzen daarnaar. Uiteraard zullen wij u via deze kanalen zo spoedig mogelijk op de hoogte stellen van die uitspraak en consequenties die een en ander voor alle belanghebbenden zal hebben. Stoorzender Het is makkelijk genoeg om kwaad te worden. Maar kwaad zijn op de juiste persoon, in de juiste mate, op de juiste tijd, om de juiste reden en op de juiste manier, dat is niet makkelijk. Zo maar een citaat van de oud-griekse filosoof Aristoteles (ongeveer 350 jaar voor Christus)... Als ik deze niet gemakkelijke actie, van het kwaad worden, onderneem in onze Defensie-omgeving en persoon/tijd/reden eens mag noemen, komen er twee personen wel heel prominent naar voren. Ik noem ze even Jut en Jul, volgens de Dikke van Dale een raar stelletje. Laten we eerst even het vrouwspersoon nemen: Jut dus... Ze gaat ook door het leven als minister van Defensie en als afgeleide is ze ook werkgever van het militair en burgerpersoneel werkzaam bij dat ministerie. Dat is dus de persoon om boos op te worden... de tijd en reden voor mijn boosheid en dat van duizenden anderen? De unieke wijze van onderhandelen over arbeidsvoorwaarden voor de werknemers met als hoogte-, of liever dieptepunt, de wijze van communiceren en het inhoudelijke van het zogenaamde eindbod op 18 april jl. Meer minachting voor werknemers is in de Nederlandse polder de laatste jaren eigenlijk niet te vinden. Een marginaal loonbod, samengeraapt uit sigaren uit eigen doos, het 'even' wijzigen van loongebouw en pensioenregeling; de laatste 4 jaar is Jut, nog nooit zo voortvarend tekeer gegaan. Jeanne van den Haag; want dat is Jut, haar ware aard is (weer) eens duidelijk geworden... Ja dan natuurlijk Jul. De persoon staat te boek als Commandant der Strijdkrachten, en wat blijkt de afgelopen maand? Hij was direct enthousiast bij het winnen van een druppeltje water uit de lucht en daarom nodigde hij de onderzoekers uit in Mali te gaan testen... Een zo belachelijke uitlating zou je toeschrijven aan iemand met een zonnesteek. Hier is echter sprake van een sterresteek. Je hebt er 4 en weet van gekkigheid niet hoe je je (ook al is het vlak voor de eindstreep) moet profileren... Een beetje CDS zou slapeloze nachten hebben van niet rijdende voertuigen, aan de grond staande vliegtuigen en in havens liggende schepen... Nee hoor. Jul niet, en wedden dat we hem straks in allerlei praatrubrieken terugzien als 'bijzonder deskundig' schnabbelaar? Dat hij en hij alleen zich nooit openlijk kritisch heeft uitgelaten over de afbraak van Defensie, en daarmee het voltallige personeel in handen heeft gespeeld van de rekenmeesters, daarover ben ik boos. As ge da maor wit Middendorp. 5 Jut en Jul, Hennis en Middendorp; een paar apart, een raar stelletje. Hoe het verder gaat? De formatie zal het leren, en tot dan zullen de centrales de voorstellen van april wel zonder steun van de CDS blijven afwijzen neem ik aan.

6 actueel Goede raad en enige opmerkingen voor de minister van Defensie Adaptieve Krijgsmacht en de verhevigde inzet van reservisten Recentelijk heeft de minister haar plan van aanpak uitvoering Total Force concept (nu genaamd Adaptieve Krijgsmacht) verstuurd naar de Tweede Kamer. Hierin geeft de Defensieminister alvast een stuk van haar filosofie prijs. Het sleutelwoord is de vergrote inzet van reservisten binnen de krijgsmacht. stuurgroep met ondersteuning door een klankbordgroep van onder andere werkgeversen werknemersorganisaties. Ons advies let heel goed op wie u opneemt in die klankbordgroep en laat het kritisch rationalisme (het kan altijd beter) de hoofdmoot zijn, ook als er (vele) pijnlijke momenten komen. 6 Als wij het stuk lezen en analyseren dan is er nog veel werk aan de winkel voor de minister. Hieronder geven wij een beeld van de grote uitdagingen waar Defensie mee geconfronteerd gaat worden (of al is) en waarbij momenteel sprake is van onvoldoende beleid/ vooruitgang. Probleemgebieden Voordat er ook nog maar gesproken wordt over verhevigde inzet van reservisten en inhuurkrachten, dient allereerst de bestaande problematiek omtrent de rechtspositie van reservisten opgelost te worden. Denk bijvoorbeeld hierbij aan het rapport Reservepersoneel en sociale zekerheid (Rapport Pols) uit 2010 waarvan nog steeds niet alle daarin genoemde knel- en zorgpunten zijn opgelost. We leven nu al in 2017! Uiteraard zijn er momenteel nog vele andere probleemgebieden (o.a. WW-vraagstukken/IIR 1 rondom reservisten die de aandacht verdienen. In verband met het stuk Adaptieve Krijgsmacht dat naar de Tweede Kamer is gestuurd, hebben wij de volgende opmerkingen c.q. goede raad voor de minister van Defensie: U heeft het over een bredere ervaringsopbouw door middel van uitwisseling van personeel met andere actoren in de samenleving. Hoe wilt u dit gaan doen? Heeft u gedacht aan alle kostenaspecten? en heeft u ook al nagedacht over de rechtspositionele problematiek? Vertrouwen Bij de aansturing heeft u het over wederzijds vertrouwen. Het vertrouwen bij uw eigen mensen in de organisatie is al ver te zoeken, hoe wilt u dan dat externe partners u geloofwaardig vinden. Wij geven als raad om daar eerst maar eens aan te werken. Onder leiding van de P-CDS komt er een Financiële middelen Het belangrijkste is uiteraard het personeelsvraagstuk, waarbij u terecht opmerkt dat de Adaptieve Krijgsmacht niet tot verdringing mag leiden van het zittende personeel. Daar houden wij u aan! U heeft het ook over een open interactie met de civiele omgeving. Laat zien dat u dit kunt waarmaken. Wat de financiën betreft schrijft u dat het concept afhankelijk is van de beschikbare financiële middelen, wij hopen dat dit niet de belemmering gaat worden. U zegt te streven naar per direct binnenhalen van meer flexibel inzetbaar personeel en structurele samenwerkingsconstructies. Daar staat uiteraard een kostenplaatje tegenover. Probeert u dat eerst maar eens voor elkaar te krijgen. Moeras Hierna gaat u over tot het benoemen van de acties per jaar vanaf het jaar 2017 t/m Na 2020 is het vervolg afhankelijk van uw bevindingen. Wij vrezen dat uw actiepunten van 2017 niet gehaald zullen worden en geven u dus nu al als tip om alles maar weer verder in de tijd te bezien. Uiteraard alles afhankelijk van uw vorderingen. De oproep die de ACOM daarom aan de minister van Defensie doet is dat zij eerst de bestaande problematiek rondom reservisten aanpakt voordat zij verder gaat met de Adaptieve Krijgsmacht. Wij vrezen anders dat de Adaptieve Krijgsmacht in het moeras zal wegzinken. 1 IIR: Individuele Inzet Reservisten; Werkafspraken tussen Defensie en de betrokken reservist.

7 Actueel Onvoldoende oog en waardering voor belangrijke ondersteunende rol Veteranenombudsman onderzoekt problemen ex-partners ptss-veteranen De Veteranenombudsman gaat onderzoek doen naar de problemen waar ex-partners van veteranen mee te maken krijgen. Defensie zou blijkens signalen van die ex-partners onvoldoende oog en waardering hebben voor de belangrijke rol die ze spelen bij de ondersteuning van de veteranen die door hun uitzending fysiek of psychisch letsel opliepen. Veteranenombudsman Reinier van Zutphen gaat onderzoeken of een andere aanpak nodig en wenselijk is. De ex-partners hebben vaak hun met bijvoorbeeld posttraumatisch stresssyndroom (ptss) kampende partner ondersteund en het gezin draaiende gehouden. Schulden Bij de mensen die zich bij de Veteranenombudsman meldden liep de relatie stuk als gevolg van de problemen die met de aandoening van hun gewezen partner gepaard gaan. Ze draaien vaak ook op voor de schulden die verband houden met die problemen. Rondetafelgesprek De Veteranenwet biedt ruimte voor zorg en ondersteuning aan veteranen en hun relaties. Maar dit geldt niet voor ex-partners. Defensie doet in een enkele geval wel een handreiking. De Veteranenombudsman heeft vragen gesteld aan de minister van Defensie. Ook gaat hij een rondetafelgesprek organiseren met betrokken organisaties. 7

8 Boot s Echtscheidingsbemiddeling ( Een scheiding brengt naast veel emoties, ook diverse financiële en gerechtelijke gevolgen met zich mee. Dankzij deze complete bemiddelingsservice kunnen we nu elk onze eigen weg gaan. ) Boot s Echtscheidingsbemiddeling: goed snel en betaalbaar. De professionele partij bij de afwikkeling van een echtscheiding. > De voordelen: Een vaste contactpersoon Betrouwbare, gespecialiseerde partners Een kwalitatief goede werkwijze Een vlotte gang van zaken Een vaste lage prijs Een correcte afwikkeling voor alle betrokkenen acom Wilt u kennismaken met Boot s Echtscheidingsbemiddeling: bel of kijk op

9 MERKSTENEN Dieetwensen, vastenpraktijk, religieuze identiteit en krijgsmacht Wanneer ik deze column schrijf, loopt voor mij de vastentijd af. Vasten is een periode waarin ik mijzelf allerlei dingen ontzeg, een periode ook van bezinning en voorbereiding op het Paasfeest. Vasten kent een lange traditie en het kent in vrijwel alle bekende religies varianten. Daarom zegt jouw vastenpraktijk iets over jouw religieuze identiteit. Zoals ik mijzelf op mijn wijze verhoud tot de vastentijd, zo verhoudt een moslim zich op zijn wijze tot de ramadan. Om een tot de verbeelding sprekend voorbeeld te noemen. Maar mensen kunnen en mogen een veelvoud van redenen en argumenten aanvoeren waarom ze wel of niet eten of waarvoor ze ervoor kiezen bepaalde dingen niet te eten. De keuzes die een mens maakt over wanneer hij of zij eet, wat en met wie, zijn heel persoonlijk. Ze kunnen, zoals gezegd, levensbeschouwelijk of zelfs religieus zijn ingegeven, maar ook het gevolg zijn van lichamelijke ongemakken. We zijn onderhand bekend geraakt aan allerhande, soms levensbedreigende, voedselallergieën. De uitdaging waar we als mens voor staan, is om de ander met bijzondere dieetwensen welwillend tegemoet te komen. Aan de andere kant stellen dieetwensen van de ander ons soms voor het blok. Blauwe Hap In het militaire bedrijf is het van oudsher gebruikelijk dat men eet wat de pot schaft en wat in de veldkeuken werd klaargemaakt. De keuze van de ingrediënten was beperkt, want het moest allemaal logistiek en financieel maar kunnen. Ik verzamel kookboeken en de oudere exemplaren met recepten van de Koninklijke Marine in de Oost maken vaak gewag van orgaanvlees als ingrediënten. Magen, lever, hart, darmen en allerhande wordt vandaag aan de dag weggezet als slachtafval, ooit vormden ze de basis van het voedsel van militairen. Wanneer de chef in de kombuis heden ten dage dergelijke ingrediënten zou verwerken in de Blauwe Hap, zal hij ermee te maken krijgen dat de dieetwensen van de moderne schepeling weinig ruimte laten voor slachtafval. Binnen de krijgsmacht is ruimte voor diversiteit. Daarvan getuigt de zorg van de DGV voor Christenen van verscheidene denominaties, voor Humanisten en voor Joden, Moslims en Hindoes met elk een eigen Dienst. We geven ons rekenschap van religieuze en levensbeschouwelijke diversiteit binnen de krijgsmacht en de krijgsmacht zal daarom zoveel als mogelijk proberen rekening te houden met de dieetwensen van de individuele militair, ongeacht diens persoonlijke voorkeur. Ook op het vormingscentrum Beukbergen besteden de koks bijzondere zorg aan de dieetwensen van onze gasten. Onthoudingsdagen Terug naar de vastentijd. In vroeger jaren, ten tijde van het illustere Rijke Roomsche Leven, gingen Rooms-katholieken de vastentijd in met een streng reglement van wat wel en niet mocht. Er was sprake van meerdere vasten- en onthoudingsdagen in het jaar en de bisschop kondigde de regels jaarlijks af. Een vastendag betekende dat men minder at, bijvoorbeeld door een maaltijd over te slaan. De onthoudingsdagen, elke vrijdag, en vier keer per jaar een woensdag evenals Aswoensdag aan het begin van de vastentijd betekende dat er die dag geen vlees mocht worden gegeten. In sommige kringen onthield men zich zelfs van alle dierlijke producten, zoals kaas en melk. Het komt mij als praktiserend katholiek een beetje vreemd over dat er heden ten dage vanuit on- en antikerkelijke kringen in de maatschappij een roep klinkt naar het afzien van het eten van vlees, onthouding dus. De gewoonte om op vrijdag vis te eten komt van de Rooms-katholieke vastenpraktijk. Maar dat terzijde. Maar hoe streng de vastenreglementen ook klonken en hoe rigide sommige gelovigen ze ook naleefden, de bisschoppen van weleer, die zich met de katholieke dieetwensen wensten te bemoeien, voorzagen er wel in dat het niet uit de hand hoefde te lopen. Het moest wel werkbaar zijn en blijven. Op de zondagen mocht nooit worden gevast en mocht men zich niet onthouden van vlees. Zieken, kleine kinderen en bejaarden waren vrijgesteld van vasten en onthouden en mensen in krijgsdienst en zeevarenden. Zij moesten immers eten wat de pot schaft. Behalve dat Rooms-katholieken in krijgsdienst en op zee zich niet bezwaard hoefden te voelen en evenmin hun gezondheid ondermijnden met hun vastenpraktijk, werd hun op het hart gedrukt om geen aanstoot te geven, hun broodheren niet tot last te zijn en de koks niet in verlegenheid te brengen. Die tijd ligt ver achter ons en militairen met persoonlijke dieetwensen krijgen persoonlijke aandacht. Wanneer dit blad verschijnt zijn we nog in de Paastijd. Eet u smakelijk en genoeglijk. Aalmoezenier Thom van der Woude 9

10 MEDEZEGGENSCHAP Een heel wenselijke rol, zeker in een Een deel van het werk van de medezeggenschapscommissie is het controleren of de op de medewerkers van toepassing zijnde regels door het Hoofd Diensteenheid (HDE), leidinggevenden en eventuele andere partijen goed worden uitgevoerd. Dat is de waakhondfunctie van de medezeggenschapscommissie (MC). oefenen waar de MC de activiteiten in de oefenorder aan moet toetsen? Dat zijn definities uit de Arbeidstijdenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit. Arbeidstijdenwet over oefening: - Defensie Artikel 2:4 1.Voor de toepassing van dit artikel wordt verstaan onder oefening: elk door het defensiepersoneel in de praktijk brengen van onderwezen bekwaamheden teneinde aldus de bedrevenheid in het uitvoeren van aan de krijgsmacht opgedragen operationele taken te verwerven, te vergroten of te onderhouden. 10 De regels kunnen zowel wettelijk zijn als arbeidsvoorwaardelijk en dat zijn er veel. De MC kan aan het controleren of de regels goed worden uitgevoerd best een hele kluif hebben. Zeker nu de druk op de werknemers bij Defensie hoog ligt doordat eenheden niet volledig gevuld zijn en het aantal taken niet automatisch wordt verminderd. Is iets wel echt een oefening? Druk op de organisatie kan tot allerlei aparte van de regels afwijkende constructies leiden, bijvoorbeeld op het vlak van de roosters. Worden werkzaamheden die voorheen binnen de uitvoering van de dienst vielen of trainingen die voorheen gewoon trainingen waren nu in een oefenorder opgenomen dan is het de vraag of deze activiteiten wel onder de noemer oefening mogen vallen. Maar eerst de reden waarom dit gebeurt: tijd. Is iets geen oefening dan moet aan de arbeidstijdenregels worden voldaan. Is iets wel een oefening dan kan, als het moet, 24 uur op een dag gewerkt worden. Ook op het vlak van de arbeidsomstandigheden, de veiligheid, gezondheid en het welzijn van de medewerkers (in dit geval de militair, want burgers oefenen niet) is er een ander regiem tijdens oefenen dan bij andere activiteiten. Tijdens oefenen zijn arbeidsomstandighedenregels niet van toepassing behalve voor de zwangere medewerker, voor degene die net bevallen is en die na een bevalling weer aan het werk gaat en voor het zogen van het kind. Oefenen en arbeidstijden en arbeidsomstandigheden Bij onderbezetting is de verleiding groot om eerder te spreken van een oefening dan voorheen om zo de taken nog steeds te kunnen uitvoeren met het geringere aantal beschikbare mensen/mensuren. Verstandig is het om als MC de oefenorder te toetsen aan de begrippen voor oefening in de Arbeidstijdenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit. De definities van oefening Wat zijn dan de definities van Arbeidsomstandighedenbesluit - Over oefening: Artikel 1.5 Definities defensie In dit besluit en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder: oefening: iedere door defensiepersoneel onder oorlog nabootsende omstandigheden in praktijk brengen van theoretisch onderwezen bekwaamheden teneinde aldus de bedrevenheid in het uitvoeren van oorlogstaken te verwerven, op te voeren of te onderhouden; Oefenen om tekorten op te vangen Een volgend argument voor het controleren of de oefening in de oefenorder wel echt een oefening

11 MEDEZEGGENSCHAP De medezeggenschapscommissie als controleur tijd van onderbezetting is: is om te voorkomen dat oefenen wordt gebruikt om tekorten in het personeel op te vangen. Zo komt nooit aan het licht dat er meer werknemers nodig zijn en blijven de medewerkers zwaarder belast dan mag. Dat kan leiden tot uitval, ziekte, waar zowel de medewerker als Defensie helemaal geen baat bij heeft. een verlenging van de arbeidsduur voor het jaar dat volgt. De verlenging houdt in dat de medewerker officieel 40 uur per week gaat werken en daar 41 uur voor betaald krijgt. Alle uren boven de 40 uur per week zijn net als in de gewone situatie overuren die in principe worden verroosterd, tenzij dit niet lukt en dan worden ze uitbetaald. MC werk in een tijd van onderbezetting Boven de werkdruk door de lage vulling zijn er ook nog de MCleden die het MC-werk erbij doen. Het is verleidelijk voor de MCleden om voor de collega s bij de eenheid in eigen tijd bezig te zijn en dat gebeurt nog steeds. Dat is heel nobel van de MC-leden echter het wordt tijd om elk uur dat gemaakt moet worden, ook MC-uren, te schrijven. MC-werk is belangrijk en het wordt tijd dat Defensie dat erkent door die uren in de formatie op te nemen. Als de MC-uren niet bijgehouden en verantwoord worden zal Defensie blijven denken dat MC-werk geen tijd kost. Taken eenheid aanpassen bij onderbezetting en langdurige ziekte Bij dit aspect is het belangrijk dat de medezeggenschapscommissie ook regelmatig controleert of er sprake is van veel overuren bij de eenheid en aan het hoofd diensteenheid om de oorzaken vraagt waardoor de overuren zijn ontstaan. Als de overuren veroorzaakt worden door ondervulling of langdurige ziekte van (een) medewerker(s) dan is het belangrijk dat de taken van de eenheid aangepast worden op de nieuwe tijdelijke menskracht. Dit om te voorkomen dat er meer medewerkers uitvallen. 11 Overleg HDE en MC: welke taken wel en welke niet Cruciaal voor het weer normaliseren van de uitvoering van de taken bij de eenheden is het verkrijgen van gekwalificeerd personeel op de openstaande vacatures. Gedurende de tijd dat een eenheid niet volledig gevuld is kunnen de taken ook niet volledig uitgevoerd worden. MC en HDE praten met elkaar over wat wel en wat niet gedaan kan worden in zo n situatie. Verlengen van de arbeidsduur Op het individuele vlak zou de militair of burger die structureel overuren heeft, kunnen vragen om Overzicht MC-verkiezingen Defensie- Eenheid Verkiezingen Opgeven voor onderdeel CLAS 11 Herstelcompagnie LMBL 10 juli 22 mei CLAS LO & Sportorganisatie 10 mei Gesloten CLSK Vliegbasis Leeuwarden 6, 7 en 8 juni Gesloten CZSK Afdeling Materiële Logistiek AML 1 november 20 september CZSK Afdeling Materiële Technieken AMT 1 november 20 september CZSK Afdeling materiële Instandhouding AMI 1 november 20 september CZSK Braam van Houckgeestkazerne 13 juli 1 juni

12 AVW OVERLEG Kroniek Eindbod Defensie is schoffering Gezien de complexiteit en grootte van alle aan dit onderwerp gerelateerde stukken verwijzen wij u op voorhand naar het dossier Arbeidsvoorwaarden op de website van de ACOM (onder de pull down Sectoroverleg). 12 Zoals u vermoedelijk weet is na het opschorten van het overleg tussen Defensie en de bonden van Defensiepersoneel op 26 januari jl., door de minister tijdens een verkiezingsbijeenkomst uitgesproken dat de bonden een uitnodiging zouden krijgen voor een vergadering van het Sectoroverleg Defensie (SOD) waar een verbeterd voorstel zou worden gedaan. Vreemd en ongebruikelijk om dat via de pers of via de daar aanwezigen te moeten vernemen, maar er volgde wel daadwerkelijk een uitnodiging. Aangezien door de gezamenlijke bonden duidelijk was aangegeven waar de ondergrenzen en wensen lagen, hadden wij nog een klein beetje hoop dat Defensie hieraan tegemoet zou komen. Unieke SOD-vergadering Deze vergadering van het SOD werd gehouden op 27 maart. Een unieke vergadering, zowel qua proces als qua inhoud. In die vergadering werd een toelichting voorgelezen namens de minister betreffende een stuk dat de bonden in het geheel nog niet kenden. Normaliter is er een staande afspraak dat stukken voor een vergadering 10 werkdagen voor een vergadering worden aangeboden. In dit geval kregen we de stukken NA het schorsen van de vergadering aangeboden in een gesloten enveloppe! Na deze toelichting bleek dat Defensie niet alleen veranderingen had aangebracht in de drie grote onderwerpen waarvoor de ondergrenzen waren bepaald, maar dat er ook op andere onderwerpen, waarvan we eerder hadden vastgesteld dat we het daar op hoofdlijnen over eens waren, wijzigingen had aangebracht. In de toelichting werd immers aangegeven dat de pensioenregeling van de militairen zou moeten worden aangepast in een aangepast tijdpad. Eerder was de visie van zowel Defensie als de bonden dat het pensioenstelsel en het loongebouw tegelijkertijd zouden moeten worden aangepast. Er is immers een grote samenhang tussen deze twee dossiers. Het één heeft invloed op het ander, het gaat immers om het huidige én het toekomstige inkomen. Defensie voegde hier echter in de toelichting een extra dimensie aan toe: over een pensioenregeling wordt in samenhang met het loongebouw besloten. Deze samenhang houdt in de aanpassingen van het pensioenstelsel en loongebouw tezamen budgettair neutraal zullen plaatsvinden. Dus dat deze tezamen niet leiden tot een hogere uitgaven. Hoewel daar geen woord Chinees in staat, maken we dat toch graag nog wat duidelijker: als blijkt dat het pensioenstelsel leidt tot meerkosten voor Defensie zal dat in één van deze twee stelsel moeten worden gecompenseerd. Alle kosten zijn dus per definitie voor de werknemers. Dat kan door lonen te verlagen of door de pensioenen (nog meer) te versoberen! Vreemd gang van zaken Defensie liet blijken ook haast te willen maken en stelde ons voor de vergadering te schorsen en de enveloppen uit te reiken, waarna de bonden de stukken (die we dus nog steeds niet hadden gezien) een paar dagen konden gaan bestuderen om dan weer bijeen te komen om aan te geven of ze dit onbekende stuk om wilden zetten in een eindbod. Of als ze dat niet wilden doen het dan wel voor wilden leggen aan hun achterban. Op zich ook weer heel vreemd aangezien we het stuk niet kenden en dus ook niet wisten hoeveel tijd wij daarvoor nodig zouden hebben. Ook gaf Defensie aan dat het voorstel dan openbaar gemaakt zou worden. Dat is nog vreemder, eigenlijk zelfs belachelijk, want dat bepaalt Defensie niet alleen. Alle stukken zijn, zoals al vaker aangegeven, vertrouwelijk totdat de sociale partners gezamenlijk aangeven dat dit (voor bepaalde stukken) niet meer het geval is. Voor een nadere duiding kunt u de stukken inzien op de website, in het dossier Arbeidsvoorwaarden Appreciatie bonden Uiteindelijk werd het hervatten van de geschorste vergadering van het SOD gepland voor 18 april en de gezamenlijke bonden hebben op dat moment, in lijn met de keuze van Defensie, een gezamenlijke appreciatie uitgesproken. In deze appreciatie werd duidelijk gemaakt dat: er op de drie hoofdpunten onvoldoende gedaan was om te komen tot de aangegeven ondergrenzen terwijl ook al bekend was dat alleen voldoen aan die grenzen onvoldoende zou zijn; er nog steeds niet wordt voldaan aan een belangrijke afspraak uit het eerste deelakkoord (doorgroeien employability-aanspraak over de gehele carrière en vrije keuze bij besteding); het loonbod onvoldoende was en er toe zou leiden dat vele militairen nog steeds (netto) minder op het loonstrookje zouden aantreffen dan in december 2016 en nagenoeg iedereen er in koopkracht op achteruit zou gaan; er onvoldoende bewogen is op het gebied van de overgangsmaatregelen. In het voorstel gaat het ophogen te hard en is het aantal geboortejaren waarvoor de stap naar AOW-5 verzacht wordt te beperkt; de voorgestelde ophoging en zeer beperkte nieuwe overgangsmaatregelen de organisatie verder zouden verstoppen en het perspectief (doorstroom en/of bevordering) daardoor ernstig beperkt zou worden; er op de niet specifiek genoemde punten, in tegenstelling tot hetgeen Defensie aangaf, ook geen overeenstemming bereikt

13 van de opschorting van het overleg en de publicatie van het eindbod bonden en personeel was of is. Het is immers een eenzijdig eindbod van Defensie; de eenzijdig voorgestelde aanpassingen in de tekst over pensioenstelsel en loongebouw voor de bonden onacceptabel zijn, en daarbij dan vooral op de volgende punten: o nu al een keuze maken voor een middelloonstelsel; o het pensioenstelsel en loongebouw aanpassen en implementeren per 1 januari 2018 niet haalbaar en zelfs irreëel is; o de door Defensie geëiste budgetneutraliteit tussen deze twee dossiers: Dat dit ten koste gaat van (huidig of toekomstig) inkomen van de medewerkers is helder, maar in welke mate is nog niet eens bekend. er ook nog andere (kleine maar zeer negatief uitvallende) wijzigingen in de tekst waren geslopen ; er in de toelichting niets over gezegd was maar in de beruchte enveloppe ook in niet mis te verstane woorden een aanpassing van de regeling Huisvesting en Voeding werd aangegeven die geaccepteerd zou moeten worden en waar weer een extra deel van de financiering vandaan zou moeten komen. Dreigende woorden voorzitter Na deze appreciatie schorste de voorzitter de vergadering voor enkele uren en gaf na die schorsing aan hoe goed het bod was en dat daar perspectief mee geboden werd. Op een nogal vreemde wijze werd de druk opgevoerd door nogal dreigend aan te geven dat als de bonden dit niet zouden accepteren er waarschijnlijk helemaal niets meer zou gebeuren in 2017 en dat de bonden zich dienden te vergewissen van de risico s. Hierop is de voorzitter er ook even subtiel op gewezen dat Defensie dient te beseffen dat het willens en wetens een voorstel heeft gedaan waarmee niet in de verste verte voldaan werd aan de gestelde ondergrenzen. Sterker nog, dat daar een zeer negatieve pensioenparagraaf aan was toegevoegd. De voorzitter maakte duidelijk dat er, naar aanleiding van de appreciatie van de gezamenlijke bonden, slechts op twee punten een kleine tekstuele wijziging was aangebracht en dat Defensie niet bereid was meer aan te passen. Ondanks alle moete die er gestoken was in een gezamenlijke appreciatie werd er in deze vergadering dus (wederom) niet open en reëel overlegd en werd het voorstel, met de kleine tekstuele wijzigingen, omgezet als eindbod! Bovendien werd, gezien de toon van de zijde van Defensie, de druk dusdanig opgevoerd dat het tegendeel duidelijk werd. Een eenzijdig opgelegd eindbod dat de bonden maar moesten slikken, en anders werd het stikken. In plaats van open en reëel overleg ging dit meer in de richting van chantage. Zwaarwegende negatieve punten Op de andere gestelde vraag, wat doen de bonden nu met dit eindbod, - wordt het een onderhandelaarsresultaat, - gaan de bonden het voorleggen aan de achterban, - of iets anders, was eigenlijk al vrij snel duidelijk geworden dat de eerste optie afviel. Op dat moment restte nog de opmerking van de zijde van Defensie dat men het eindbod openbaar wenste te maken. Uiteindelijk hebben de bonden daarmee ingestemd omdat op die wijze de belanghebbenden de integrale tekst konden lezen en een oordeel konden vellen over het gehele stuk. Dan heeft men immers beeld bij de wijze waarop een en ander beschreven staat en kan men het beoordelen op de samenhang. Het eindbod openbaar, en toen? Vrijdag 21 april om twaalf uur hebben zowel Defensie als de ACOM (en zusterbonden) het eindbod gepubliceerd en daar een eerste toelichting bij gegeven. De bonden zijn vrijwel direct daarna het land in gegaan om gezamenlijk het eindbod nader te duiden en toe te lichten. Al op de eerste dag kwamen zo n 1000 belanghebbenden naar de eerste drie sessies. Inmiddels hebben al vele duizenden de informatiebijeenkomsten bijgewoond. Deze bijeenkomsten gaan echter vooral over de inhoud, en zoals al eerder aangegeven zijn de bonden ook zeer ontstemd over het proces. Om die reden is er door de gezamenlijke bonden verzocht om een nieuwe vergadering van het SOD uit te schrijven om te bezien of (en hoe) dit punt kan worden voorgelegd aan de Advies en Arbitragecommissie (AAC). Er is immers meerdere malen door de bonden aangegeven dat er sprake zou zijn van achteruit onderhandelen of het niet nakomen van eerder gemaakte afspraken of gedane toezeggingen. Ook in de vergadering van het SOD op 18 april jl. was er overduidelijk geen sprake van open en reëel overleg. Hoe gaat de ACOM nu verder met dit eindbod? In de vergadering van het Bondsbestuur van de ACOM op 1 mei 2017 is besloten dat er in het ACOM Journaal een duiding zou komen over het eindbod en dat de onderhandelaar van de ACOM de regio s zal gaan bezoeken om het uit te leggen en het oordeel en de mening van de daar aanwezige leden te vragen. Dit voorleggen aan de leden zal geschieden met een negatief advies. Vervolgens zal in de volgende vergadering van het Bondsbestuur het uiteindelijke standpunt bepaald worden. Nadere duiding aangaande het eindbod van Defensie - Looptijd De ACOM heeft geen problemen met de in het eindbod vermelde looptijd tot het einde van dit jaar, 13

14 AVW OVERLEG 14 maar heeft er wel moeite mee dat er niets is gedaan met de periode vóór 1 januari Er was immers voor het laatst een akkoord in 2013 en alleen al het feit dat er nog steeds geen resultaat ligt en er al die jaren een grote (reorganisatie) druk is geweest zou al een goede reden zijn om de periode hiervoor erbij te betrekken. Een eenmalige uitkering of een grotere terugwerkende kracht was dan ook op zijn plaats geweest. Daarnaast heeft de ACOM meermaals aangegeven te willen kijken of het meenemen van (een deel van) 2018 meer loonruimte zou kunnen opleveren. - Loonontwikkeling Defensie biedt middels dit bod een loonontwikkeling van 2% per 1 januari Dat is klip en klaar. Dit is onvoldoende om tegemoet te komen aan de eerder door de bonden gestelde ondergrenzen, laat staan aan de echte wensen van de bonden en het personeel. Voor het overgrote deel van de militairen is dit onvoldoende om ervoor te zorgen dat er sprake is van een hoger nettoloon dan in december Voor het overige militaire personeel en het burgerpersoneel zou dit een kleine netto-vooruitgang opleveren. Als we dan ook nog rekening houden met de stijgende inflatie gaat vrijwel niemand er in koopkracht op vooruit! Daarnaast blijkt duidelijk uit de tekst dat deze ruimte gevonden wordt door sectorspecifieke pakketkeuzes en allocatie van middelen. Kleine woorden maar een duidelijk verhaal. De toch al te beperkte loonruimte wordt gevonden door verschuivingen. Een voorbeeld hiervan troffen de bonden aan in de beruchte enveloppe, daar werd in niet mis te verstane bewoordingen duidelijk gemaakt dat de bonden óók moesten instemmen met wijzigingen op het gebied van huisvesting en voeding, en ook daar wordt het personeel niet beter van! - Flexibel personeelssysteem In deze paragraaf zijn een aantal positieve eerste stappen te herkennen, laat daar geen misverstand over bestaan. Over dit dossier is gedurende alle verkenningen en onderhandelingen dan ook uitvoerig gesproken. Dat laat echter onverlet dat er een aantal negatieve elementen in zitten en elementen die minder positief zijn dan eerder bedoeld of zelfs eerder overeengekomen. Een aantal elementen lijkt echter ook positiever dan ze beschreven staan. Vaak komt dat door verwachtingen maar ook de wijze waarop een en ander wordt uitgelegd speelt daarbij een rol. Een aantal van deze punten zullen we hier onder duiden, maar dat betekent uiteraard niet dat de andere punten niet van belang zijn: Militairen die een burgerfunctie ambiëren krijgen een voorkeurspositie t.o.v. externe kandidaten. Dit biedt alleen maar voordelen voor personeel én organisatie; Employability-gesprekken worden niet meer door het OPCO gehouden. Dit zal er voor moeten gaan zorgen dat een ieder (ongeacht kleur pak) dezelfde kansen krijgt; De looptijden in rang worden (deels) verlengd en uitgebreid (luitenantsrang). Op zich geen wenselijke ontwikkeling. Men zou toch eerder moeten kunnen vaststellen of men geschikt is om door te gaan naar FPS3; Er zou een beperking komen om maximale looptijden in verschillende rangen te stapelen. Dit zien wij als een goede ontwikkeling omdat het nooit de bedoeling is geweest dat men tot ruim boven de veertig in dienst zou kunnen blijven en er dan alsnog verplicht uit te moeten gaan middels een negatief doorstroombesluit; Het doorstroombesluit wordt in dit voorstel op een eerder moment gegeven (van 2 of 3 jaar voor de maximale verblijfsduur naar respectievelijk 3 of 5 jaar). Dit is een insteek waar wij van begin af aan positief tegenover hebben gestaan. Ook een negatieve duidelijkheid kan een vorm van rust geven en deze verlengde duur geeft voldoende tijd en ruimte om eigen afwegingen te maken, een studie of opleiding te volgen maar ook om tijdig te solliciteren naar een andere baan; Bij doorstroom naar FPS3 krijgen betrokken militairen daadwerkelijk een bevordering naar een rang die behoort bij fase drie. Hierover is de ACOM positief, eindelijk een vorm van up or out. Wordt voor Defensie nog een uitdaging om zeker te stellen dat men de mensen ook alleen maar door laat stromen als er daadwerkelijk plek is in de bovenbouw. Groot probleem is echter dat de doorstroommogelijkheden naar FPS3 nog meer beperkt worden dan heden doordat de UGMleeftijd omhoog gaat. De kans op doorstroom is in dit voorstel dan ook nog kleiner dan momenteel. Ook voor de mensen die al in FPS3 zitten met een rang lager dan sergeant-majoor wordt geconcludeerd dat e.e.a. nogal frustrerend wordt. Daarom staat in dit voorstel dat voor deze mensen een extra inspanning zal worden verricht om te pogen betrokkenen alsnog éénmaal te bevorderen. Lukt dit niet dan krijgt men wel de financiële consequenties. Op zich is de ACOM hier positief over, maar het blijft triest dat dit nodig is; De employability-aanspraak begint na de initiële opleiding te groeien met 1500 per jaar. Dit klinkt prima maar de regeling gaat, waar eerder gewoon sprake was van 1 januari, pas in per 1 juli 2017 en bouwt jaarlijks op na ommekomst van een jaar. De aanspraak is dus pas op 1 juli Als men het dan meeneemt om een stap naar een tweede carrière makkelijker

15 Iedereen die valt onder de huidige overgangsregeling zoals bedoeld in artikel 39a van het AMAR heeft er recht op om terug te gaan naar de oude regeling (met de daarbij behorende voor- en nadelen). Voor mensen die dit doen maar er meer dan 4 jaar bij zouden krijgen staat in dit voorstel een aangepaste regeling. Degenen die hier gebruik van maken doen dat uiteraard onder de bijbehorende rechten en plichten. te maken is het ook nog bruto. Bij studie is het echter (na 1 juli 2018) het dubbele waard. Dit is dus vooral voor de mensen die nog in dienst moeten komen interessant, het is echt bedoeld voor de toekomst. Ook is het mooi dat het een persoonlijke aanspraak is, maar als iedereen die ervoor in aanmerking komt het geld daadwerkelijk in de laatste jaren in dienst wil gaan consumeren in de vorm van opleidingen wordt niet aangegeven hoe men dit gaat faciliteren met de huidige (onder)bezetting! De groei van de employabilityaanspraak stopt op het moment dat men 16 jaar in dienst is. De aanspraak kan gebruikt worden voor opleidingen, scholing en certificering tot 10 jaar na het moment dat men de maximale looptijd in rang bereikt zou hebben. Na een negatief doorstroombesluit kan men het (bruto) inzetten om een stap naar een tweede carrière te vereenvoudigen. In het eerste deelakkoord stond hierover het volgende: Militairen bouwen, afgestemd op hun carrièrepatronen en levensfase, persoonlijke employability aanspraken op. De militair bouwt op deze manier een aanspraak op die groeit over de jaren en door hem naar eigen keuze kan worden ingezet. De ACOM is van mening dat door dit eindbod geweld wordt gedaan aan eerder gemaakte afspraken. Naar onze mening kan dit alleen maar als betrokken partijen het daar over eens zijn, en daar is bij dit eindbod geen sprake van; Voor de ACOM was het van groot belang dat de aanspraak ook door zou groeien in FPS3 en men het ook gedurende deze fase mee zou kunnen nemen om een tweede carrière te vereenvoudigen. Dat zou immers kunnen gaan fungeren als een soort ventiel en er in de toekomst voor zorgen dat er perspectief blijft op carrière en of doorstroom. Ook zou (een deel van) deze aanspraak gedurende (een deel van) de FPS3 periode gebruikt moeten kunnen worden voor scholing, opleiding en/of certificering; Overigens bestaan er ook grote zorgen over de mogelijkheden om deze aanspraak ook daadwerkelijk te kunnen consumeren. Men heeft immers, binnen de gestelde mogelijkheden het recht om opleidingen te volgen en dergelijke. Hoe men dat echter denkt te kunnen faciliteren met de huidige ondervulling van Defensie blijkt nergens uit. - Nieuwe diensteinderegeling Deze tekst borduurt voort op een belangrijk element uit het eerste deelakkoord. De leeftijd waarop het Functioneel Leeftijd Ontslag ingaat wordt gekoppeld aan de AOWleeftijd. Het uitgangspunt daarvoor wordt AOW-5 jaar. Om misverstanden te voorkomen, dat is dus niet gelijk aan 62 jaar, de AOW-leeftijd wordt pas vijf jaar van tevoren officieel vastgesteld en dan weet men ook pas wat AOW-5 jaar is. Daarbij wordt dan de mogelijkheid om in te verdienen uitgebreid, alle momenten waarop gedurende minimaal 7 dagen de beschermende werking van de Arbeidstijdenwet is opgeschort zouden in dit voorstel meetellen en voor 50% zorgen voor inverdientijd. Dit zou in moeten gaan per 1 januari 2017 en heeft verder geen terugwerkende kracht. De oude inverdientijd blijft bestaan. De ACOM was van mening dat dit niet rechtvaardig zou zijn voor de mensen die (net) na voornoemde overgangsregelingen geboren waren. Men had dan immers wel de volledige verhoging terwijl men doorgaans te oud was om nog veel voordeel te kunnen halen uit de uitgebreide inverdienregeling. Ook de in het eindbod genoemde uitbreiding biedt daarvoor onvoldoende soelaas. Men valt al buiten de geboden overgangsregeling (grootste groep) als men geboren is in In dit jaar 49 (ge)worden houdt simpelweg in dat men niet al teveel kan gaan profiteren van de verruimde inverdienregeling, maar wel dat men op AOW-5 jaar moet gaan starten. Ook voor de groepen die wel binnen de geboden verruiming valt loopt de UGM-leeftijd veel te hard op. Tot slot is in dit deel van het eindbod ook door Defensie aangegeven dat er door militairen na AOW-5 jaar langer kan worden doorgewerkt. Indien men hiervoor kiest zal dit wel geschieden op specifieke tijdelijke functieplaatsen die vallen buiten de organieke Defensie formatie. Dit zou kunnen/moeten impliceren dat er hierdoor op geen enkele wijze sprake van verdringing kan zijn. Hoe men dit denkt te gaan formaliseren staat er helaas niet bij. - Pensioenregeling voor militairen Wellicht het meest schokkende stuk in de laatste (tussentijds geschorste) vergadering van het SOD was de aangepaste tekst rondom de pensioenregeling voor militairen. De tekst is over een aantal uitgangspunten duidelijk en die zullen we hieronder nader duiden. Er wordt in het voorstel geëist dat er wordt overgegaan naar een (min of meer specifieke) middelloonregeling voor 15

16 AVW OVERLEG 16 militairen; Deze keuze is op dit moment helemaal niet relevant. De discussie over het toekomstige pensioenstelsel dient nog volledig te worden gevoerd waarbij alle voor- en nadelen de revue dienen te passeren; Uiterlijk 1 oktober 2017 zou er overeenstemming moeten zijn bereikt (over de exacte keuzes binnen deze regeling), zodat deze (volstrekt nog niet bediscussieerde) regeling per 1 januari 2018 zou kunnen ingaan. Deze omvorming (die volledig in samenhang met het loongebouw dient te geschieden) is zowel inhoudelijk als procesmatig van dusdanig ingrijpende aard dat dit volstrekt onmogelijk en irreëel is. Als er al een akkoord zou komen heeft dat nog tijd nodig. Ook Defensie heeft al meerder malen aangegeven dat dit wellicht niet haalbaar is, maar verwacht blijkbaar wel van de bonden dat ze daarmee in zouden stemmen; In de vergadering van het SOD heeft Defensie het volgende aangegeven over de samenhang tussen de beide stelsel bij het aanpassen: Deze samenhang houdt in dat de aanpassingen van het pensioenstelsel en loongebouw tezamen budgettair neutraal zullen plaatsvinden. Dus dat deze tezamen niet leiden tot een hogere uitgaven.. Ook dit is voor de ACOM volstrekt onacceptabel. De uitkomsten van de discussie staan nog niet vast maar als er meerkosten zijn bij het aanpassen van het pensioenstelsel en/ of het loongebouw komt de rekening per definitie bij het personeel te liggen. En let wel: De werkgever betaalt 70% van de pensioenpremie en de werknemers 30%. Ook de stijging voor de werkgever zal dan dus, linksom of rechtsom, door het personeel moeten worden betaald. Geen misverstand: Ook de ACOM is van mening is dat het huidige pensioenstelsel voor militairen aangepast dient te worden en dat dit in samenhang met het loongebouw dient te geschieden. Het kostenaspect zal echter deel uit moeten maken van de gehele discussie. Een keuze vastleggen zonder dat de discussie gevoerd is en alle argumenten gewisseld zijn is dan ook niet reëel. We dienen als sociale partners de noodzakelijke tijd te nemen om hier goede en uitlegbare keuzes in te maken. Het is immers een complexe materie en een dossier dat voor de betrokken leden invloed heeft op het inkomen gedurende vele decennia. Dat kan op het huidige loon zijn, maar ook zeker op het toekomstige pensioen. De effecten van een ander pensioenstelsel zal voor vele groepen van militairen anders uitpakken. Een ander stelsel zal mogelijk een andere franchise kennen (eerste deel van het inkomen waar men geen pensioen over opbouwt en dus ook geen premie over betaald) maar ook een ander opbouwpercentage. Daarnaast dienen er allerlei carrièrepaden beschouwd te worden maar zal ook goed gekeken moeten worden naar de effecten voor de verschillende fases van het FPS. De ACOM is ook zeker niet tegen de overgang naar een Defensie-specifiek middelloonstelsel voor militairen maar wil die keuze niet maken voor de effecten helder zijn. Ook andere stelsels (waaronder zelfs een andere vorm van een eindloonstelsel) wil de ACOM zeker niet op voorhand uitsluiten. - Aanpassingen loongebouw Dat aanpassingen van het loongebouw dienen te geschieden in samenhang met het pensioenstelsel is bij dat hoofdstuk al aangegeven. Dat het loongebouw (al jaren) niet meer van deze tijd is hoeft geen betoog. Het aanpassen van het loongebouw is op zich al geen sinecure maar is zeker in samenhang met de pensioenregeling een enorme uitdaging waar voldoende tijd voor genomen moet worden. Defensie was het daar, zoals al aangegeven, ook mee eens. Er zouden dan ook meerdere jaren moeten worden uitgetrokken voor deze aanpassingen. Ook in dit hoofdstuk staan voor- en nadelen, maar met name de budgetneutraliteit waar Defensie in het overleg als donderslag bij heldere hemel over begon, houdt in dat dit voor ons acceptabel is. Een van de voordelen die in dit hoofdstuk staan is het gegeven dat bij de taakstelling van Defensie een volwassen salaris hoort. Een punt dat door velen (begrijpelijk) als nadeel wordt gezien is de stellingname van Defensie dat de huidige max-max stap niet meer voor mag komen. Juist bij het oplopen van de looptijden, doordat militairen op een hogere leeftijd met FLO gaan, zal e.e.a. ervoor zorgen dat dit voor veel mensen bij een bevordering een pleister op de wonde kan zijn. Het wegnemen van deze max-max stap kost bij een middelloonregeling (zoals in het voorstel geëist wordt) ook veel minder dan in het huidige eindloonstelsel. De noodzaak is dan ook ver te zoeken, zeker als men kijkt welke stappen men dan weg zou kunnen nemen. Overigens geeft Defensie in het eindbod aan dat er bij de aanpassing van het loongebouw rekening gehouden wordt met deze oplopende looptijden, maar er blijkt op geen enkele wijze wat men daarmee bedoeld. Ook (daar hebben we haar weer) de geëiste budgetneutraliteit tussen pensioenstelsel en loongebouw zal ervoor zorgen dat er minder geld beschikbaar is, en zeker geen geld voor extra s. - Burgerpersoneel Over de veranderingen voor het burgerpersoneel kunnen wij kort zijn. In het eindbod staat, naast de aangepaste loonsverhoging, niets nieuws voor het burgerpersoneel. Wel is (nog steeds) duidelijk dat alle nadelen bij de militairen komen te liggen terwijl er voor de burgermedewerkers uitsluitend voordelen en verbeteringen staan in dit voorstel. Houd daarbij echter wel in het achterhoofd dat ook de burgers (nagenoeg) geen koopkrachtverbeteringen ondervinden en dat de budgetneutraliteit bij het aanpassen van voornoemde dossiers per 1 januari 2018 ook op de burgerme-

17 dewerkers zullen neerslaan. Het gaat immers om een totaal aan arbeidsvoorwaarden gerelateerde budgetten die maar één keer kunnen worden uitgegeven. - levensfasebewust personeelsbeleid Dit hoofdstuk in het eindbod suggereert (wederom) dat er overeenstemming komt over dit stuk en dat er afspraken gemaakt zijn over een tijdpad. Dat staat wat haaks op de eerdere aanname in het eindbod dat aangeeft dat de belangrijkste dossiers het pensioenstelsel en daaraan gekoppelde loongebouw zijn. Dat geeft wel aan waar de prioriteit van Defensie ligt: bij haar keuzes en geëiste aanpassingen waar u de rekening voor gaat krijgen. De belangen van het personeel, in dit geval dus een levensfasebewust personeelsbeleid, zijn in het voorstel echt van ondergeschikt belang! Want laten we wel zijn, mensen worden (gemiddeld genomen) dan wel ouder, maar aan deze gestegen levensverwachting zit niet direct een koppeling met de wijze waarop. Als men na vele jaren operationele inzet (en in dit geval kan dat ook fysieke arbeid van onze, al dan niet geüniformeerde, burgermedewerkers zijn) gebreken krijgt en dan de dienst om die reden moet verlaten hebben we geenszins de bedoeling van het langer doorwerken gehaald! Daar zullen dus ook zeker afspraken over gemaakt moeten worden, wat de ACOM betreft zo snel mogelijk maar weloverwogen! Het kan immers nooit de bedoeling zijn dat het langer doorwerken gaat leiden tot meer uitval, op welke wijze dan ook. - (Niet) beschikbaar in relatie tot verlenging plaatsingsduur In dit deel van het eindbod heeft Defensie blijkbaar een aantal dissatisfiers van het personeel en van de organisatie gecombineerd. Defensie was (en is blijkbaar) van mening dat mensen die verlengen op functie ook gedurende de periode van verlenging niet beschikbaar zijn voor een andere functie. De ACOM geeft al jaren aan dat de volgende punten i.h.k.v. (niet) beschikbaarheid van belang zijn: Men dient altijd beschikbaar te zijn gedurende de laatste 12 maanden van een plaatsing, dus ook bij een plaatsingsduur korter dan 36 maanden; Er is onderscheid tussen de OPCO s aangaande het opschorten van deze niet beschikbaarheid bij een verticale verplaatsing. Dit dient eenduidig te zijn. Juist omdat aan beide zijden van dit dossier stappen worden gezet is de ACOM hier positief over. Dit is een voorstel van hoe het hoort. Argumenten wegen en komen tot teksten waar beide zijden van de tafel zich in herkennen. - Stimuleringsinstrument Feitelijk heeft Defensie hier in het eindbod een element overgenomen uit het Sociaal Beleidskader (SBK). Op zich is de ACOM hier niet op tegen, maar het zou wat ons betreft een aanvulling moeten zijn op de employability-aanspraak. De komende jaren is de employability-aanspraak immers niet groot genoeg om echt het verschil te maken en zou via dit instrument het bedrag kunnen worden opgeplust. Groot nadeel van dit voorstel is echter dat men het telkens wil vaststellen voor een jaar en dat betekent dat men alleen op korte termijn gebruik kan maken van deze regeling als men binnen de aan te wijzen groepen valt. Een meer generieke maatregel zou mensen ook de zekerheid bieden dat er over een paar jaar ook nog mogelijkheden zijn zodat men persoonlijke afwegingen kan maken en er een bepaalde mate van duidelijkheid is. In deze tekst staat vooral dat Defensie bepaalt wat goed is voor de mensen en dan vermoedelijk vooral gebaseerd op hoeveel geld men er voor een bepaald jaar wil reserveren. - Inzet, overwerk, beschikbaarheid en bereikbaarheid Het begin van dit hoofdstuk is uitstekend: Defensie en Centrales van Overheidspersoneel hebben geconstateerd dat het stelsel met betrekking tot inzet, beschikbaarheid en bereikbaarheid niet meer volledig aansluit bij de eisen die worden gesteld aan de inzet van een moderne Krijgsmacht. De regelingen in relatie tot diensten, (flexibele) inzet en beschikbaarheid en bereikbaarheid zullen worden aangepast zodat deze weer aansluiten bij eisen die worden gesteld aan de inzet van een moderne Krijgsmacht. Dit is de ACOM immers al jaren een doorn in het oog. We hebben (als we de minister zien spreken in het nieuws) duizenden militairen op stand-by staan voor als we ergens ingezet moeten worden, maar men weet niet wie of op welke wijze we die mensen dan moeten oproepen en/of inzetten. We hebben permanent middelen en mensen beschikbaar om in te zetten (schip van de wacht bijvoorbeeld) maar men krijgt in voornoemde gevallen geen enkele vergoeding. Wellicht nog storender is het feit dat men regelmatig een beroep doet op medewerkers (burger en militair) om buiten het reguliere rooster plotseling werkzaamheden te verrichten. Met deze tekst wordt hier een eerste stap van verbetering mee voorgesteld hoewel de uitwerking nog niet duidelijk is. Slotconclusie Laten we beginnen met het meest eenvoudige: Defensie suggereert dat er over grote delen van het eindbod overeenstemming bestaat en dat is pertinent niet juist. Het eindbod dat gedaan is komt volledig voor rekening van Defensie. Uiteraard herkennen wij bepaalde delen in de tekst en hadden we over die delen overeenstemming kunnen bereiken. Dat was dan echter wel in de totale samenhang van een heel onderhandelaarsresultaat en daar is, zoals al aangegeven, absoluut geen sprake van. Ook wordt er veelvuldig gesuggereerd dat de bonden begrip hebben voor het standpunt van Defensie en het daarom voorleggen aan de achterban. Ook dit is pertinent onjuist. De bonden hebben gezamenlijk een nieuwe vergadering van het SOD aangevraagd om 17

18 AVW OVERLEG te bezien of we met Defensie gezamenlijk een gang naar de Advies en Arbitrage Commissie kunnen maken. Dat doet men doorgaans niet als men overloopt van begrip. Laat daar geen misverstand over bestaan, de ACOM is van mening dat er geen sprake is geweest van open en reëel overleg in het gehele proces in het algemeen en in de laatste periode in het bijzonder. Beste voorbeeld daarvan (en wat u kunt nalezen) is het gegeven dat Defensie aan de hand van een zeer uitgebreide appreciatie van de gezamenlijk bonden in het SOD slechts bereid was tot het doen van twee kleine tekstuele aanpassingen en het voorstel toen heeft omgezet in een eindbod. Open en reëel overleg houdt voor ons in dat men discussieert op basis van inhoud en argumenten en vervolgens voorstellen aanhoort en met tegenvoorstellen komt! naar onze mening blijkt daar niets van als men dit voorstel leest. Vele zuurtjes en de beperkte zoetjes smaken nu al niet meer (door bijvoorbeeld de inflatie) of blijken volgend jaar een fopsnoepje te zijn. Voor het overgrote deel van het Defensiepersoneel vooral zuur, maar voor sommigen nu even zoet maar op 1 januari 2018 alsnog heel zuur als de effecten van de opgelegde budgetneutraliteit duidelijk wordt. Voor ons is het simpel, wij hebben alleen maar gevraagd om een heel simpel iets: Een arbeidsvoorwaardenresultaat waar voldoende respect en waardering uit blijkt voor het Defensiepersoneel. Daarnaast voldoende personele vulling, materiaal, materieel en oefendagen om waar dan ook ter wereld optimaal uitvoering te kunnen geven aan de opdrachten die aan de Krijgsmacht worden gegeven. Is dat nu echt zoveel gevraagd? Last but not least willen wij nog benadrukken dat ook in dit eindbod verder niets staat over het SBK. Het (verlengde) SBK was al verlopen en hoewel sociale partners op dit moment uitdragen dat mensen die daardoor benadeeld worden behandeld worden alsof er voor hen op dat moment een SBK van toepassing was blijft de situatie vaag. De bedoeling was dat alle belangrijke elementen uit het SBK in staande regelgeving zouden worden opgenomen en daarover staat hier nu dus niks. Maar er staat ook niets over het nogmaals verlengen van het SBK! Dan kunnen wij u alleen vragen om naast dit artikel ook de teksten door te nemen in het dossier Arbeidsvoorwaarden 2017 en uw eigen oordeel te vormen. De onderhandelaar van de ACOM komt u binnenkort in de regio s uitleg geven en om uw mening vragen. Hij kan niet anders dan dit doen met een negatief advies. Objectief bekeken zitten er zoveel zuurtjes in en zo weinig zoetjes dat de weegschaal enorm negatief uitslaat. Voor sommige groepen zit er wat meer zoet in dan voor anderen, maar als men die nog eens goed beschouwt blijft ook daar niet veel van over, - en vaak zelfs een zuurtje! 18 Uw onderhandelaar komt naar u toe op de volgende locaties en momenten: Qua inhoud heeft Defensie ruimschoots onvoldoende gedaan om ons tegemoet te komen op de al eerder bekend gemaakte breekpunten. Op twee van de drie elementen heeft Defensie een stapje in de richting van de ondergrenzen gezet, maar gezien de afstand die men moest overbruggen zet een stapje geen zoden aan de dijk. Alleen hierdoor kon het, met de beste wil van de wereld, niet komen tot een onderhandelaarsresultaat. Daarnaast heeft men een aantal extra breekpunten toegevoegd, de vastgelegde keuze voor een Defensie-specifiek middelloonpensioenstelsel voor militairen. De samenhang en budgetneutraliteit met het loongebouw en het veel te ambitieuze en niet te realiseren tijdpad dat men daaraan koppelt. Defensie spreekt altijd over het goud van de organisatie als men het over het personeel heeft maar Regio Noord (regionoord@acom.nl ): 16 mei 10:00 uur Havelte, Johannes Post Kazerne, Lesgebouw U in de filmzaal 16 mei 14:00 uur Leeuwarden, Vliegbasis Leeuwarden, Multi Functionele Ruimte 2 Regio Midden (regiomidden@acom.nl ): 17 mei 10:00 uur Ermelo, Generaal Spoor Kazerne, Vastenburgzaal (volg de borden) 17 mei 14:00 uur Stroe, Generaal-majoor Kootkazerne, KEK-gebouw, zaal 24, Jeroen v/d Brinkzaal Regio West (regiowest@acom.nl ): 19 mei 10:00 uur Hilversum, Soldaat Ketting Olivierkazerne, Gebouw 13, Filmzaal 19 mei 14:00 uur Den Haag, Frederikkazerne, gebouw 147, Multifunctionele Ruimte Regio Zuid (regiozuid@acom.nl ): 23 mei 10:00 uur Woensdrecht, Vliegbasis Woensdrecht, Zaal: Schutterhof, MFR 2 23 mei 14:00 uur Oirschot, Generaal Majoor de Ruijter van Steveninck kazerne, Bioscoopzaal Regio Oost (regiooost@acom.nl ): 24 mei 10:00 uur Enschede, vergaderruimte DC-HR 24 mei 14:00 uur Eibergen, Kazerne Kamp Holterhoek, KEK-gebouw Cloostermanzaal Houd in de gaten voor wijzigingen en last minute updates! Mensen zonder de juiste Defensiepas kunnen zich (zo spoedig als mogelijk i.v.m. de benodigde activiteiten voor het realiseren van de bezoekerslijsten) aanmelden bij de desbetreffende regio en worden dan aangemeld bij de bewaking. Zie voor het adres uw eigen regio!

19 Voor onafhankelijk hypotheekadvies bent u bij DFD aan het juiste adres DFD is ruim 20 jaar dé specialist op het gebied van verzekeringen voor (ex-)militairen en hun gezinsleden. Maar ook voor onafhankelijk hypotheekadvies ben u bij DFD aan het juiste adres. U wilt verhuizen of droomt van een eigen huis. Wordt het kopen of past huren beter bij u? Wat zijn uw mogelijkheden? Of u nu voor het eerst een woning koopt, verbouwt, of u verhuist naar een nieuwe woning. DFD BIEDT U ZORGELOOS WOONGENOT EN VOORDEEL DOOR: Expertise en zorg; Ook hypotheken voor militairen met een FPS fase-1 en -2 contract; Echt onafhankelijk en persoonlijk advies door de DFD-regioadviseur; Duidelijkheid en transparantie, u weet hoeveel en waarvoor u betaalt; Maximale zekerheid, ook voor de toekomst; 19 De optimale hypotheek met de scherpste tarieven. Advies of interesse in onze dienstverlening op het gebied van hypotheken? Bezoek onze site of bel met (040) Uw hypotheek onze zorg! Verzekeren Hypotheken Sparen Tel: (040) dfd@dfd.nl

20 Algemeen Onbegrip bij Defensiepersoneel ove Defensie probeert haar werknemers, militairen aan de ene kant en burgermedewerkers op de andere oever, tegen elkaar uit te spelen. Er wordt een gemeen, vies spelletje gespeeld waarbij de onderlinge solidariteit willens en wetens geslachtofferd wordt. Een gevaarlijke tendens. Zo luidde althans een van de conclusies aan het slot van de informatiebijeenkomsten waarmee de SCODef dinsdag 25 april jl. aftrapte om de achterban uitvoerig te informeren over de vastgelopen arbeidsvoorwaardenonderhandelingen. Zowel in Utrecht als in Schaarsbergen zijn de belanghebbenden/ belangstellenden in groten getale opgekomen. De Waterliniezaal van de Kromhoutkazerne in Utrecht is tot de laatste staanplaats ( inschikken was het parool) gevuld. En ook de Bioscoop(zaal) op de Oranjekazerne te Schaarsbergen, gelegen naast het welbeklante etablissement Bruin Café, kent een alleszins bevredigende opkomst. Gespannen aandachtig In Schaarsbergen zijn het, hoe kan het ook anders, voor het leeuwendeel jonge Luchtmobielbrigadisten die zich onder meer ook (zeer) geïnteresseerd tonen in de voornemens van Defensie met hun (toekomstige) pensioenen. De Waterliniezaal geeft in al haar volte een meer gemêleerd en paarser beeld te zien. Van soldaat tot kolonel (opperofficieren weet de reporter niet te ontwaren in de menigte), van vlootjes tot CDC-medewerkers. Een gespannen aandachtig auditorium, - een en al oor voor de SCO-def afgezanten Jan Kropf (ACOM) en Jacques van Hulsen (VBM). In de woorden van frater Venantius 1, alter ego met Limburgse tongval van de onsterfelijke cabaretier Wim Sonneveld: Niemand hoes(t). Amper een zuchtje of kuchje te horen als Kropf uitvoerig ingaat op het verloop van de onderhandelingen met de werkgever Defensie. Met een kwinkslag hier, een boutade daar, - de ontspannen presentatie ondersteund met PowerPointlichtbeelden bekwaam aan de digitale toverlantaarn ontlokt door collega Van Hulsen. Zo konden de aanwezigen zich een beeld vormen hoe de werkgever respectievelijk de bonden van meet af aan de onderhandelingen zijn ingegaan en daar vervolgens in stonden. En dat Defensie bijvoorbeeld telkens weer bezig was met her- c.q. terugonderhandelen en op gegeven moment zelfs het bereikte Deelakkoord 1 probeerde open te breken. Jokers in de achterzak Van Hulsen en Kropf melden zich al vroeg in de ochtend bij het carré (kantoor)gebouwen en zalen die de Kromhoutkazerne vormen. De bondsbestuurders (beiden onderhandelaar namens hun vakorganisatie) zijn die ochtend bijtijds uit hun respectievelijke woonst afgereisd naar het pittoreske Utrecht (Kropf gekscherend?) Op de kazerne dient namelijk de Waterliniezaal, waar het allemaal klokke tien uur gaat gebeuren, in gereedheid gebracht te worden met actieborden, -vlaggen, folders, flyers de hele santenkraam. Tussen half tien en tien stromen de mensen pluksgewijs naar binnen en is de zaal in een oogwenk gevuld. Uit de toelichting op de onderwerpen die tijdens de cao-onderhandelingen de agenda bepaalden, de ondergrenzen, breekpunten, het wheelen en dealen, ontvouwt zich het beeld van een werkgever die aan de overlegtafel aanschoof met een pak jokers in de achterzak. Jokers die in voorkomende gevallen onverhoeds op tafel werden gelegd en het overleg als het ware terugwierpen in tijd, - terug naar af. Slikken pauperpakket In januari moeten de SCODef tot hun leedwezen vaststellen dat Defensie na anderhalf jaar terugonderhandelen meent (-) dat er nog perspectief is. De bonden schorten vervolgens het overleg op. De werkgever reageert vol onbegrip op het afhaken van de bonden. Immers, na de verkiezingen zouden pas de weidse vergezichten aan de einder lonken. Alles wordt beter. Echt. Dus slik dit pauperpakket nu maar. Na het zuur van de achterliggende periode zou nu de tijd aanbreken voor scheutige hoeveelheden zoet. Maar de bonden blijken niet te porren om met zo n gênant pakket spitsroeden te gaan lopen bij hun achterban om de werkgever van dienst te zijn. Wanneer je als vakbond de idee hebt dat een onderhandelingsresultaat geen goedkeuring gaat krijgen van de werknemers, dan moet je op een bepaald moment in de onderhandelingen het besluit nemen om te stoppen. Waar de werkgever Defensie nog een brug ziet die geschikt is om zwaar verkeer te torsen, zien de samenwerkende bonden (centrales) een werkgever die geen idee heeft van de dagelijkse problemen 1 Zie onder meer:

21 Algemeen SCODef het land in om achterban te informeren over mislukt cao-overleg r waar de werkgever mee bezig is die de organisatie plagen. De werkgever Defensie ziet een stijgende lijn, de centrales zien wegrennend personeel, laten de gezamenlijke bonden hun achterban weten. Nieuw en verbeterd bod Zeker drie hoofd- en breekpunten staan een algeheel akkoord tussen de bonden en Defensie in de weg, - te weten: de doorontwikkeling van het Flexibel Personeelssysteem Defensie, FPS, (de groei en vrije keuze op het gebied van employability, verruiming van de kansen op de arbeidsmarkt voor uitstromers ) de overgangsregeling voor de nieuwe Diensteinderegeling (nder) en de loonontwikkeling. Op twee van die punten heeft Defensie terugonderhandeld, dat wil zeggen is Defensie teruggekomen op eerdere toezeggingen. Wat loonruimte betreft komt het bod niet in de buurt van wat de centrales hebben gevraagd. Kortom: de bonden weigeren om een onaanvaardbaar arbeidsvoorwaardenpakket aan hun leden voor te leggen. Afgezien van een fatsoenlijk arbeidsvoorwaardenpakket, waaruit respect en waardering voor het personeel blijkt, wilden de bonden ook optimalisering van de personele vulling, meer materieel en voldoende opleidingen en trainingen. Ze hoopten dan ook op een nieuw en serieus voorstel als aanloop naar een onderhandelaarsresultaat. En zowaar, Defensie komt met een nieuw en verbeterd bod dat onder couvert wordt afgegeven als slotakkoord van de op 18 april jl. hervatte SOD vergadering. it -karakter van een eindbod. Voor de SCODef een onacceptabel bod. Zeker ook omdat het in de reuk en geur staat van de spreekwoordelijke sigaar uit eigen doos. Het aangepaste loonbod van de werkgever houdt immers een versobering van bestaande arbeidsvoorwaarden in. Bovendien wordt de netto inkomensachteruitgang die de bonden per 1 januari jl. gerepareerd wilden hebben, niet ongedaan gemaakt. Ook voor wat betreft de overige breekpunten, namelijk de doorontwikkeling van het FPS en de overgangsmaatregelen bij invoering van de nieuwe diensteinderegeling, schiet het eindbod van Defensie tekort. Maar de bonden zien tussen al het gruis toch nog een glimmertje. Daar waar tot aan de bijstelling van het bod sprake was van een overgangsbeleid dat voor iedereen tenminste meerdere jaren extra dienen inhield, is in het eindbod sprake van een verhoging met tenminste anderhalf jaar. Bovendien gaat het overgangsbeleid in rap tempo naar AOW min 5 (maximaal 5 jaargangen). Op het gebied van de doorontwikkeling van het FPS, is de minister nog meer uitgesproken dan eerder. Er is geen sprake van een doorgroei van het budget, er is wel een aanzienlijke beperking van de vrije keuze. Daarmee komt de minister de afspraken in het eerste deelakkoord niet na. Erger nog het ministerie stapelt nieuwe breekpunten op de al bestaande door zijn voornemen per 1 januari 2018 het loongebouw aan te passen en de eindloonregeling in te ruilen voor een (Defensie-specifieke) middelloonregeling voor alle militairen en nog niet gepensioneerde ex-militairen. Voor de kosten die deze exercitie met zich meebrengt mag het Defensiepersoneel opdraaien. Ondermijning solidariteit Kritische vragen uit de zaal, zowel tijdens als na de presentatie van Jan Kropf, maken klip en klaar dat het (aanwezige) personeel niet goed begrijpt waar de werkgever mee bezig is. Uitgaande van het loonbod vermoeden sommigen dat geprobeerd wordt, een wig te drijven tussen militairen en burgermedewerkers en om de onderlinge solidariteit te ondermijnen. Men vraagt zich ook af of de minister c.q. de Defensieleiding wel scherp in het vizier heeft wat er in de organisatie, op de werkvloer, aan de hand is. Sommigen, die hun individuele bekommernis en sores niet aan de grote klok willen hangen, melden zich bij Kropf en Van Hulsen, voor een gesprek onder vier ogen. Tegen de klok van twaalf uur zijn ook die tête à tête sessies afgerond waarna de twee vakbondsbestuurders/onderhandelaars afreizen naar de Oranjekazerne te Schaarsbergen. Daar neemt Van Hulsen de presentatie en toelichting voor zijn rekening en beantwoorden/pareren hij en Kropf schouder aan schouder de vele vragen en opmerkingen over o.m. het loonbod; FPS en pensioenen. Overigens binden beide bestuurders de aanwezigen op het hart vooral ook aanwezig te zijn bij de presentatie vanwege Defensie om zich zodoende een evenwichtig oordeel te kunnen vormen over het eindbod van de minister. 21 Take it or leave it De SCODef kunnen niet anders dan vaststellen dat het verbeterde bod van de werkgever onvoldoende tegemoet komt aan onze eerder aangegeven ondergrenzen, laat staan aan de gerechtvaardigde wensen van het defensiepersoneel. Bovendien heeft het nieuwe bod van de minister het onverbiddelijke take it or leave

22 algemeen In memoriam Henk de Jong Ons bereikte het droevige bericht dat op 9 april jl., in de leeftijd van 78 jaar, is overleden de heer Henk de Jong. Wijlen Henk de Jong was een groot aantal jaren lid van het bestuur van de ACOM, respectievelijk de voorgangers van de ACOM. In 1971 werd Henk gekozen in het hoofdbestuur van de Nationale Christen Onder-Officieren Vereeniging (NCOOV), later (vanaf 1975) de Christelijke Vereniging van Militairen (CVM). Via een federatie met Sint Martinus fuseerden deze verenigingen tot de huidige Algemene Christelijke Organisatie van Militairen (ACOM) op 11 juni Gedurende al deze, in bestuurlijk opzicht roerige, jaren bleef Henk lid van het bestuur tot aan het begin van de jaren negentig. We leerden Henk kennen als een betrokken, maar ook als een wilskrachtig en integer bestuurder. Intern de bond gaf hij mede leiding aan o.a. de Werkgroep Korporaals, de Werkgroep Vrouwelijke Militairen, de Werkgroep Bezoldigingsfilosofie en de Werkgroep Dienstplichtzaken. Extern vertegenwoordigde Henk de bond o.a. in de Bijzondere Commissie Koninklijke Landmacht (BCKL), in de werkgroepen FR (Financiële Rechtstoestand) en SR (Sociale Rechtstoestand) van de Commissie Georganiseerd Overleg Militairen (CGOM) het latere Sector Overleg Defensie (SOD), en in tal van andere commissies en werkgroepen. Na zijn bestuurlijke activiteiten bij de ACOM bleef Henk nog vele jaren actief binnen het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) en binnen de Regio Midden van de ACOM. Dat hij moge rusten in vrede. Correspondentieadres: Gerrit van der Veenstraat 109, 3762 XK Soest. 22 DFD-abonnement Helder, zeker en gemakkelijk Als militaire professional wilt u zekerheid en duidelijkheid over al uw militaire- en privérisico s. DFD biedt dit. Zoals u als militair wereldwijd onze veiligheid garandeert, zo biedt het DFD-abonnement in combinatie met het DFD MaatwerkPakket de zekerheid dat uw verzekeringen en overige financiële zaken altijd en overal in orde zijn. Alles onder één dak! Het DFD-abonnement biedt u de zekerheid van: Onafhankelijk persoonlijk advies. Advies bij u thuis, ook s avonds en in het weekend. Eén aanspreekpunt, 24/7 bereikbaar. Maatwerk oplossingen voor uw beroeps- en privérisico s. Schadeverzekeringen zonder provisie. Geen verrassingen. U weet precies hoeveel en waarvoor u betaalt. Een vlotte schadeafwikkeling. Gemak. U en uw thuisfront hebben er geen omkijken naar. DFD is klaar voor uw toekomst! bron: ministerie van Defensie Verzekeren Hypotheken Sparen Tel: (040) dfd@dfd.nl

23 AMI Pilot naar aanleiding van oproep AMI-conferentie Vught Nationale conferentie Apostolat Militaire International (AMI) Apostolat Militaire International 1, AMI, riep tijdens zijn 51 ste (internationale) conferentie de deelnemers op om de besluiten van AMI-congressen meer en structureel toegankelijk te maken voor het brede publiek in de landen van herkomst. Terugkoppelingsconferentie Op 4 april jl. belegde de ACOM, - met name in het kader van het laatste thema -, een terugkoppelingsconferentie in het militair vormingscentrum Beukbergen te Huis ter Heide. Met deze als pilot bedoelde bijeenkomst gaf de ACOM gehoor aan de oproep van AMI om de achterban maar ook het meer algemene publiek in de aangesloten landen te informeren over genomen besluiten. Deze AMI-conferentie werd vorig jaar september door de ACOM georganiseerd in Vught, Noord-Brabant. Tijdens die bijeenkomst kwamen drie thema s aan de orde, te weten: The consequences of armed conflicts, especially for Catholic soldiers and their families in the background of Laudato Si'; Mercy in Military Life; Future of AMI. Bij de bijeenkomst waren onder anderen aanwezig vertegenwoordigers van: - andere denominaties, - steunorganisaties van het Militair Ordinariaat, - geestelijk verzorgers van de RKGV - en een aantal Rooms-katholieke militairen. Evaluatie en implementatie Naast informatie over de inleidingen en beraadslagingen van de laatste AMI-conferentie, stond de Beukbergen-bijeenkomst in het teken van de achtergronden van AMI en de relatie van de lekenorganisatie en de ACOM als vakorganisatie van Defensiepersoneel. Daarnaast werd ook gesondeerd in hoeverre er interesse was voor dit soort brede informatiebijeenkomsten. Het is de bedoeling deze pilotbijeenkomst te evalueren en uitkomsten daarvan te implementeren ten behoeve van toekomstige Nationale Conferenties Apostolat Militaire International, AMI, is een internationale lekenorganisatie voor en van militairen die erkend is door de Pauselijke Raad voor de Leken. De organisatie werd in 1965 in Santiago de Compostela (Spanje) door 10 landen opgericht. Voor Nederland is ACOM, de bond van Defensiepersoneel, sinds 1996 officieel lid van AMI. Betaaldata Maand Salaris Defensie* Pensioen ABP AOW** Mei 24 mei (incl. vakantiegeld) 23 mei 23 mei (incl. vakantiegeld) Juni 23 juni 22 juni 22 juni * Uiterlijk de volgende werkdag na de betaaldatum wordt het salaris op de rekening van de militair of burgerambtenaar bijgeschreven. ** Woont u buiten Nederland? Dan kunnen de betaaldagen afwijken. Sectoroverleg Defensie Plan van Aanpak Verlaging Grenswaarde Chroom-6 (332381); Rechtspositionele Gevolgen Alcohol en Voertuig (332645); Vervolgrapportage SBK2012 Dienstverlatersonderzoek (332691). U kunt de volledige tekst van de wijzigingen (en de verslagen) opvragen bij het ACOM Secretariaat onder vermelding van het bijbehorende nummer. Zie voor de (overige) documenten en publicaties van het ministerie van Defensie:

24 24 algemeen PUZZEL Kruiswoord Persbelangen P HORIZONTAAL: 1 vis; 6 zeerover; 12 gemalen graan; 14 zee-inham; 16 bijwoord; 18 grondtoon; 19 gril; 21 spil; 22 zevende toon; 23 telwoord; 25 versiersel; 28 tuin; 29 slok; 31 spinsel; 32 deel van het been; 33 bijwoord; 34 kier; 36 bevlieging; 38 meetkundig getal; 39 zeden; 40 smalle straat; 42 lap; 43 actie; 45 darmspoeling; 48 het eigene; 51 voorzetsel; 53 opgang; 54 plezier; 55 onder andere; 56 houding; 58 stiftje; 60 knevel; 62 wapen; 63 werkplaats; 65 woonboot; 66 reeds; 67 Anno Domini; 68 smalle plank; 69 getijde; 71 lidwoord; 72 bemanning; 74 volmacht; 76 rondrijden; 77 preekstoel. VERTICAAL: 2 voormiddag; 3 mannelijk dier; 4 een beetje; 5 namelijk; 7 ibidem; 8 advies; 9 lokmiddel; 10 ad interim; 11 trompet; 13 periode van het Mesozoïcum; 15 toxisch; 17 binnenwater; 19 mink; 20 wasstaaf; 22 gerecht; 24 op dit moment; 26 gedachte; 27 traditie; 28 holmium; 30 plantaardig voedsel; 32 dierendokter; 35 uitbouw; 37 heisa; 39 uitgeput; 41 opening; 44 padvindersleider; 46 toren; 47 vrucht; 48 uitsparing; 49 discipline; 50 zwijn; 52 stilstaand water; 55 plaats; 57 stoomschip; 59 pit; 61 voorzetsel; 63 bloedvat; 64 schoon; 67 oppervlaktemaat; 70 zangstem; 72 compagnon; 73 persoonlijk voornaamwoord; 74 zangnoot; 75 voorzetsel. PUZZELPAGINA Herplaatsing en herkansing Door een jammerlijke vergissing bij de opmaak is een onjuiste oplossingsbalk geplaatst bij de puzzel in het aprilnummer van ACOM Journaal. Hierdoor is de puzzel helaas niet tot een goed einde te brengen. Hiernaast de puzzel, nu in de juiste configuratie, als herplaatsing. Wij verzoeken u uw oplossing ovv Puzzel AJ#04-17 uiterlijk 02 juni opnieuw in te sturen voor mededinging naar de puzzelprijs. Wij bieden u onze excuses aan voor het ontstane ongerief. Redactie ACOM Journaal.

25 PUZZEL Doorloper Persbelangen A HORIZONTAAL: 1 model schouderbelegsel frommel; 2 Europees land water in Haarlem; 3 arglistig bluts plaats in Zuid-Holland; 4 familielid de oudere slee vervoersmaatschappij; 5 sluitmiddel vleesgelei Russische heerser; 6 ik schoonmaakgerei aldus krantenjongen; 7 plaats in Drenthe rivier in Zwitserland thans westerlengte werkplaats; 8 versbouwleer adreskaartje open plek in het bos; 9 soort palm roemen ten bedrage van Europese Unie vruchtengelei; 10 voorzetsel bijl Schotse landheer selenium vogel. VERTICAAL: 1 kledingstuk vogel dof; 2 recentelijk dorsvloer; 3 Rijksgrens voorzetsel windrichting; 4 leidsman later; 5 iedere plotselinge schrik; 6 reizigers; 7 gebergte in Zuid-Amerika alleen; 8 plaats in Noord-Brabant lood namelijk achter; 9 briefopschrift bolgewas atoomgroep streling; 10 selderij uitgeteld vereniging titel; 11 gebak Europeaan; 12 zonnescherm strik; 13 regeringsreglement glazen bolletje; 14 niet even reus rijstdrank; 15 zeebeer parelduikster. 7 5 PUZZELPAGINA 25 Oplossingen kunt u inzenden tot 02 juni ACOM Journaal, Postbus 290, 3830 AG Leusden, of per puzzel@acom.nl De oplossing van de puzzel uit ACOM Journaal #03-17 luidt: Zestigduizend. De prijswinnaars zijn: Mw. G.J. Roes-Faber, Stiens en A.R. van Es, Almelo. Proficiat!

26 Jubilarissen 26 Ermelo De seniorenbijeenkomst van 18 april jl. in Ermelo kende een mooi aantal jubilarissen die respectievelijk 40, 50 en 60 jaar de ACOM zijn trouw gebleven als lid. U ziet op de foto van links naar rechts: Mevrouw en de heer J.B. Assies (50 jaar lid), de heer H.J.M. Vermeulen (60 jaar lid) en tevens regioseniorenvertegenwoordiger, de heer J.H. Eilander (40 jaar lid) met echtgenote, mevrouw en de heer J. Schonewille (60 jaar lid), de heer G. Hagen (40 jaar lid) met echtgenote en de heer R.P. Appelman (40 jaar lid) met echtgenote. 70 jaar ACOM-lid Opnieuw een platina-jubilaresse in de ACOM-gelederen. Op 4 april jl. bereikte mevrouw J.M. Chris-Spies uit Westervoort die (begeerde) status. En ofschoon mevrouw Chris haar jubileum niet officieel wilde vieren, was een kleine ACOM-delegatie, mevrouw B.C.M. van Ginkel en de heer A.W. van de Kamp, toch naar het Gelderse Westervoort (een voormalige heerlijkheid) gereisd om de jubilaresse op gepaste wijze te huldigen. Op de foto: mevrouw Chris-Spies en de heer Van de Kamp, secretaris Regio Midden. Oirschot Oirschot in Noord-Brabant leverde op 13 april jl. het pittoreske decor voor de seniorenbijeenkomst alsook de huldiging van drie jubilarissen. In het gezelschap van de heer J. van Koningsbrugge, voorzitter Regio- Zuid, uiterst links op de foto, ziet u de heer G.F.A. Derks (50 jaar lid) met echtgenote, de heer W.M.F. Hogenberg (50 jaar lid), de heer A.T. Huizinga, regioseniorenvertegenwoordiger, en de heer J.C.G. Verhagen (50 jaar lid). Ledenvergadering Regio West Op woensdag 7 juni 2017 houdt de Regio West haar jaarlijkse ledenvergadering. Dit keer in het Evertshuis, Julianastraat 4, 2411 CV te Bodegraven. Aanvang 14:00 uur. Deze vergadering is voor alle leden van de Regio West. Op de agenda staat onder meer: Jaarverslag Regiovoorzitter Actualiteiten en arbeidsvoorwaarden Her/Verkiezing leden Regioraad o.a. voorzitter en secretaris Gelegenheid tot vragen stellen. De agenda zal bij de ingang van de zaal ter inzage liggen. Leden kunnen zich voor de vergadering aanmelden via: regiowest@acom.nl Svp vóór 31 mei. Collega s die ons team willen versterken als lid of als locatievertegenwoordiger zijn van harte welkom, info ook via regiowest@acom.nl Zie ook

27 SENIOREN Senioren(mid)dagen Dag Datum Plaats Locatie Bijzonderheden Do 18 mei Woensdrecht Vliegbasis, KEK gebouw, Schuttershof Kooiweg 40, 4631 SZ Hoogerheide Di 23 mei ***Regio West Den Haag, Frederikkazerne, gebouw 147, Van Alkemadelaan 786, 2597 BC Den Haag Hele dag Wo 31 mei Melle Duitsland Gasthaus Hubertus, Westerhausener Strasse 50, Melle Di 26 september Huizen Muziekvereniging Prinses Irene, IJsselmeerstraat 5-A, 1271 AA Huizen Do 28 september Venlo Witte kerk, Agnes Huynstraat 3, 5914 PE Venlo Di 3 oktober ***Regio Kazerne Kamp Holterhoek, Zwilbroekseweg 46, 7152CK Eibergen Oost Eibergen Hele dag Do 5 oktober Born Gemeenschapshuis Born, Prins Bisdomstraat 5, 6121 JE Born (Meerssen en Weert) Di 10 oktober ***Arnhem-Zuid Landgoed Bronbeek, Reünie- en Congrescentrum Kumpulan Velperweg 147, 6824 MB Arnhem Hele dag Do 12 oktober Nijmegen Café-Zaal Groenewoud, Groesbeekseweg 227, 6523 NW Nijmegen Wo 25 oktober Vlissingen Marinekazerne, Oosterhavenweg 10, 4382 NK Vlissingen Do 26 oktober Assen Kerkelijk Centrum De Bron, Einthovenstraat 28, 9402 CB Assen Do 2 november Rijen Eetcafé Zalencentrum De Vijf Eiken, Oosterhoutseweg RE Rijen Di 7 november ***Leeuwarden Vliegbasis Leeuwarden, Keegsdijkje 7, 8919 AK Leeuwarden Hele dag Wo 8 november Ede/Apeldoorn Open Hof, Hoflaan 2, 6715 AJ Ede Wo 15 november Soesterberg Voorm. Vliegbasis Soesterberg, De Brik, Dolderseweg 34, 3712 BE Huis ter Heide Do 16 november Steenwijk Rabotheater De Meenthe, Stationsplein 1, 8331 GM Steenwijk LET OP: de seniorenbijeenkomsten beginnen om uur (half uur eerder dan vorige jaren), tenzij anders aangegeven op de uitnodiging. *De met *** aangegeven bijeenkomsten beginnen s ochtends, het programma en nadere gegevens krijgt u via een persoonlijke uitnodiging, omdat hiervoor ingeschreven moet worden. Nota bene: Indien u naar een seniorenmiddag wilt die op een Defensielocatie wordt gehouden, maar u heeft hiervoor geen uitnodiging ontvangen, vragen wij u om zich uiterlijk drie weken voor de datum bij het algemeen secretariaat van de ACOM aan te melden. Dit laatste in verband met de toegang die wij voor u moeten regelen. Leeftijdsontslag dag vrijdag 9 juni 2017 In 2017 organiseren wij een leeftijdsontslagdag op vrijdag 9 juni 2017 in Echos Home de Schakel, Leuvenumseweg 68, 3852 AS Ermelo. Onze leden die verwachten in 2017/2018 met leeftijdsontslag te gaan, zullen hiervoor een uitnodiging ontvangen op huisadres. Gaat u later met leeftijdsontslag maar wilt u alvast de bijeenkomst dit jaar bijwonen, dan kan dat. Neem dan contact op met Netty van Ginkel: n.van.ginkel@acom.nl of tel dag Voor jaargang 1953 zal in het najaar een 64 + dag worden georganiseerd. De datum daarvan wordt nog gepland. Onze leden van jaargang 1953 zullen hiervoor in juni een uitnodiging ontvangen op huisadres. Langdurig ziek? Laat het de ACOM weten! Het komt wel eens voor dat (senior)leden of hun partner langdurig ziek zijn en dat uw bond daarvan pas na verloop van tijd op de hoogte wordt gesteld. Helaas heeft dat dan ook als gevolg dat wij pas heel laat onze belangstelling kunnen tonen. Mede hierom verzoeken wij u om, mocht u (onverhoopt) hiermee geconfronteerd worden, onverwijld uw regiobestuur en/of het secretariaat van de bond in Leusden te informeren over (langdurige) ziektegevallen. Dat kan telefonisch: of per info@acom.nl

28 Algemeen Thuisfrontdagen Activiteiten, georganiseerd door de thuisfrontafdelingen van de Koninklijke Marine, Koninklijke Landmacht, Koninklijke Luchtmacht en Koninklijke Marechaussee. De militair en/of het thuisfront krijgt een uitnodiging voor de activiteit thuisgestuurd. Bezoekt u een militaire locatie? Dat kan alleen met rijbewijs, paspoort of id-kaart. Bezoekt u een militaire locatie? Dat kan alleen met rijbewijs, paspoort of id-kaart. CZSK = Koninklijke Marine CLAS = Koninklijke Landmacht CLSK = Koninklijke Luchtmacht KMar = Koninklijke Marechaussee DOT = Defensie Organisatie Thuisfront Datum Tijd Activiteit locatie mei Bijeenkomst veteranen: 'Het verhaal van de missie' Veteraneninstituut, Doorn KMar Thuisfrontcontactdag We@Home Vliegbasis Gilze-Rijen, Gilze-Rijen DOT Thuisfrontinformatiedag RS Genm De Ruyter van Steveninckkazerne, Oirschot CLAS juni Thuisfrontcontactdag Apenheul, Apeldoorn KMar/politie Thuisfrontconferentie Vormingscentrum Beukbergen, Huis ter Heide DOT Thuisfrontinformatiedag kleine missies Echos Home Baan Zulu, Harskamp CLAS 16 volgt Thuisfrontinformatiedag Atalanta Zr. Ms. Rotterdam De Dukdalf, Den helder CZSK Thuisfrontcontactdag JSD10/Asifu 8/ IUP Mali Genm Kootkazerne, Garderen CLAS 24 volgt Medaille-uitreiking Nationale Veteranendag Binnenhof, Den Haag CLAS 29 volgt Medaille-uitreiking Minusma/CBMI/ ATF ME volgt CLAS Thuisfrontinformatiedag JSD11/Asifu 8/IUP Mali Genm Kootkazerne, Garderen CLAS Herdenken en gedenken: Opdat wij niet vergeten! 4 mei. De dag waarop Nederland jaarlijks zijn oorlogsslachtoffers herdenkt. Met een indrukwekkende Nationale Herdenking bij het Nationaal Monument op de Dam in Amsterdam. Twee minuten stilte. Twee minuten stil voor allen die vermoord zijn of door oorlogsgeweld om het leven zijn gekomen. De krijgsmacht vervult elk jaar een belangrijke rol bij de nationale herdenkingsplechtigheid in de hoofdstad. Maar onze collega s zijn ook bij tal van soortgelijke ceremonies overal in het land betrokken. Kranslegging ACOM Zo ook op het Nationaal Ereveld Loenen waar op 4 mei alle Nederlandse oorlogsslachtoffers werden herdacht. Daar sprak de Commandant der Strijdkrachten generaal Middendorp over pijn, verdriet en gemis en de zinloosheid van oorlog. Onder zijn gehoor ook de Algemeen Secretaris-Onderhandelaar van de ACOM, Jan Kropf, die namens de bond een krans legde bij het herdenkingsmonument op het Ereveld. Dat deed hij daarna ook bij de ceremonie op het Militaire Ereveld Grebbeberg bij Rhenen. ACOM-voorzitter Leon van der Hulst was naar marinebolwerk Den Helder gereisd om er de bond te vertegenwoordigen bij de herdenking die traditiegetrouw plaatsvond bij het monument 'Voor hen die vielen'. En later op de Marinebasis bij het monument voor de 'Gevallenen van de Onderzeedienst. Behalve bij de plechtigheden in Amsterdam, Loenen en elders in Nederland, waren militairen van alle krijgsmachtdelen en reservisten ook betrokken bij de Dodenherdenkingen in het Caribische deel van het Koninkrijk en de landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten.

29 Overledenen Amersfoort Jacobus Cornelis (Jac) Rijk, 85 jaar, op 29 maart. Correspondentieadres: Bachweg 183, 3816 ND Amersfoort. Nieuwegein Wilhelmus Cornelis (Wim) van Stijn, 87 jaar, op 8 april. Correspondentieadres: Graaf Rupertlaan 17, 3434 RE Nieuwegein. Tilburg De heer J.F.G. Geerts op 10 april. Correspondentieadres: Pretoriastraat 34, 5025 HC Tilburg. Koninklijk onderscheiden ACOM-lid R.J.L. Severs uit Breda mocht op woensdag 26 april jl. een koninklijke onderscheiding in ontvangst nemen. Het heeft Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander behaagd hem te benoemen tot Officier in de Orde van Oranje Nassau met de Zwaarden. Van harte proficiat! Lidmaatschap 25 jaar lid De volgende leden hebben het ACOM-insigne voor 25-jarig lidmaatschap ontvangen: M.G. Ariaans (AOObd), H. Eilering (AOO), H.W. May (SM), R.G.J. van Roy (AOO), J. van Winkel (SM). 40 jaar lid Het ACOM-insigne voor 40-jarig lidmaatschap is uitgereikt aan: R.P. Appelman (AOObd), B.W.M.A. Bongaarts (KAPbd), J.H. Eilander (SMbd), L. van Guldener (KAPbd), G. Hagen (AOObd), R.A.H. Thijssen (AOObd), A.J.M. Weelen (AOObd). 50 jaar lid Voor 50 jaar lidmaatschap kregen onderstaande leden het daarbij horende ACOM-insigne opgespeld: J.B. Assies (AOObd), A. van de Belt (SMbd), Regiosecretarissen Noord S.G. Meijer Sminiastate MH Leeuwarden Privé: Dienst: Oost C.R. Evers Esweg GD Nijverdal Privé: Midden A.W. v.d. Kamp Tuinlaan 1, 6681 EW Bemmel Privé: West F. Pleijsier Orion AR Den Helder Privé: Mobiel: Zuid C.N.P.A. Rommes Molièrelaan 112, 5924 AN Venlo Privé: G.F.A. Derks (AOObd), W.M.F. Hogenberg (AOObd), J.H.C. Leblanc (SMbd), J.G.F. Nicolaas (ELTbd), J.H. van Ommen (SMbd), J.C.G. Verhagen (KAPbd). 60 jaar lid Recent hebben de volgende leden het ACOM-insigne voor 60-jarig lidmaatschap ontvangen: E. Hubens (AOObd), C.J. van Schip (AOObd), J. Schonewille (AOObd), A.A.M. Snackers (SMbd), H.J.M. Vermeulen (AOObd). 70 jaar lid Het hieronder genoemde lid kreeg onlangs het ACOM-insigne voor 70-jarig lidmaatschap uitgereikt: Mw. J.M. Chris-Spies. Suriname H.E. Rack (correspondent) Nieuwe Weg 119 Accaribo-Suriname Privé: Mobiel: P.H. Woerdings (2 e correspondent) Sakasiristraat 40 Paramaribo - Suriname Privé: Bon voor een nieuw lid Naam: voorletter(s): m/v Geboortedatum: - - Adres: Postcode: Woonplaats: Tel. nr.: Tel.nr.mob.: (06) adres: Registratienummer: werknemer-id: V Onderdeel: Krijgsmachtdeel: KL KLu KM KMar Dienstverband: Militair Reservist Burger Postactief Rang: Salarisschaal: Huisnr.: Betrokkene heeft bezwaar dat zijn/haar naam wordt doorgegeven aan DFD en/of Boot i.v.m. uitzendcertificaat e.d. Ik wil het maandblad ACOM Journaal niet via ontvangen maar via de post. Datum: - - Handtekening: Postbus AG Leusden - Bezoekadres: Larikslaan 1 - Tel.: Fax: Ja, ik word lid van de Aanmeldingskaart: Graag in blokletters invullen DE BOND VAN DEFENSIEPERSONEEL

30 SERVICEPAGINA 30 Aanmelden voor verzekeringen bij uitzending Al enige jaren kunnen ACOM-leden zich bij de ACOM aanmelden voor de gratis aanvullende Reis- en Ongevallenverzekering bij uitzending. Zij kunnen daarvoor bellen met telefoonnummer: Samen met u wordt dan bekeken of deze verzekering ook op u van toepassing is. Het ACOM-Uitzendcertificaat en DFD-uitzendcheck Als lid van de ACOM krijgt u voor de duur van uw uitzending een gratis ongevallendekking. Voorwaarde is dat u uw uitzending meldt. Dit doet u door uw uitzendcertificaat aan te vragen! Het ACOM Uitzendcertificaat biedt de volgende dekking: 2.500,- bij overlijden als gevolg van een ongeval; 5.000,- in geval van algehele blijvende invaliditeit door een ongeval; In geval van gedeeltelijke blijvende invaliditeit door een ongeval een evenredig percentage van 5.000,-. DFD-Uitzendcheck Bieden uw huidige verzekeringen de gewenste dekking, ook bij een uitzending? U wilt dat uw zaken goed geregeld zijn. Als lid van de ACOM kunt u gebruik maken van de DFD-uitzendcheck. Bij de check worden uw verzekeringen gecontroleerd en ontvangt u advies. Zo bent u goed voorbereid en hebben u, uw partner of andere gezinsleden er geen omkijken meer naar. De uitzendcheck is vrijblijvend en er zijn geen kosten aan verbonden. Waar vraagt u uw uitzendcertificaat en uitzendcheck aan? Ga voor het aanvragen van uw uitzendcertificaat en uitzendcheck naar url: of, Bel met (kies 4) of, Stuur een naar info@acom.nl o.v.v. Ik word uitgezonden. Geef hierin uw persoons- en postgegevens, naam uitzending, vertrek- en terugkeerdatum van uw uitzending. Informatie over dekking en dekkingsvoorwaarden ACE European Group Limited (ACE) treedt op als risicodrager van deze verzekering. DFD treedt op als uw aanspreekpunt; zal u verder informeren en het bewijs van dekking toesturen. Bewaar dit goed! Goed verzekerd Heeft u behoefte aan hogere verzekerde bedragen? Wenst u ook andere risico s, zoals repatriëring of schade aan uw privéspullen te verzekeren? Het DFD MaatwerkPakket in combinatie met het DFD-abonnement biedt de oplossing. Voor meer informatie bel met DFD of bezoek Plaatsing in de West Ook voor een plaatsing in de West kunt u het ACOM-uitzendcertificaat en de DFD-uitzendcheck aanvragen colofon ACOM Journaal is een uitgave van de ACOM de Bond van Defensiepersoneel en wordt uitgegeven door en onder verantwoordelijkheid van het Bondsbestuur. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen te weigeren of te redigeren. Overname van artikelen of delen daarvan is uitsluitend toegestaan na toestemming van het Bondsbestuur. Hoofdredacteur: L.C. van der Hulst Redactie: H.A. Biervliet, J.P. Arts, G.A.M.C. Dijkers Postadres: Postbus 290, 3830 AG Leusden T: E: info@acom.nl W: acom.nl, acom-carib.nl Foto s: Mediacentrum Defensie, ACOM Audiovisueel Archief Vormgeving & Druk: Drukkerij Valkenstadt, Valkenswaard, Advertentie acquisitie H.A. Biervliet Postbus 290, 3830 AG Leusden T: F: De Algemeen Christelijke Organisatie van Militairen (ACOM) is aangesloten bij de Christelijke Centrale van Overheids- en Onderwijspersoneel (CCOOP), de Europese Federatie van het Overheidspersoneel (EUROFEDOP) en de Stichting Werknemersen vrijwilligersbelangen Vrede en Veiligheid (SWVV). dienstverlening ACOM Bezoekadres: Larikslaan 1, Leusden Postadres: Postbus 290, 3830 AG Leusden Voor alle onderstaande diensten is het ACOM Secretariaat te bereiken onder T: F: E: info@acom.nl W: acom.nl, acom-carib.nl Buiten kantooruren kunt u een boodschap inspreken. U wordt de eerstvolgende werkdag teruggebeld. Afdeling Georganiseerd Overleg, Medezeggenschap en Beleidsvorming: Algemeen coördinator: L.C. van der Hulst Medezeggenschap: drs B.R.C. van Ginkel Afdeling Juridische Ondersteuning: Algemeen coördinator: L.C. van der Hulst De afdeling is op werkdagen telefonisch bereikbaar van uur uur. Telefonisch spreekuur senioren: elke dinsdag en donderdag van uur uur. Algemeen Secretariaat, Ledenadministratie: Algemeen Secretaris: J.A. Kropf Adviseur Ethische Aangelegenheden: Prof. dr. A.H.M. van Iersel Pastoraal Team: Aalmoezenier T. van der Woude Dominee M.J. Boersma Rabbijn D.M. Sebbag Pandit D. Djwalapersad Imam G. Yalcin Vertrouwenspersonen: M. Bal; S.A. Hop, J. Talman-Klijnsma, A. Zwanenburg

31 (Alleen voor Nederland en België) De leukste uitjes! tot 60% korting WEKELIJKS NIEUWE AANVULLING!

32 Verzekeringen op maat voor militairen Onbezorgd op missie? Zeker als je bij ACOM-Boot je financiële zaken en verzekeringen regelt. Want met hun militairen verzekeringspakket zit je geheid goed! Maar dat doe je sowieso bij ACOM-Boot! ACOM-Boot regelt al je verzekeringen: > snel en goed. ACOM-Boot biedt daarbij: > uitstekende voorwaarden > scherpe premies. * Complete dekking voor: > aansprakelijkheid > inboedel legeringskamer > doorlopende reis > persoonlijke ongevallen > molestdekking > uitvaartkosten. > hypotheken met speciaal voor ACOM-leden een collectieve rente-aanbieding. ACOM-Boot staat garant voor een snelle en prettige afwikkeling. ACOM-Boot verzekeringen de beste (na)zorg voor jou én je familie. Meer informatie op of bel