Nota van B&W. In deze nota:

Transcriptie

1 gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W Onderwerp Nota Opleiden en Oefenen voor Crisisbeheersing 2009 Portefeuillehouder drs. Th.L.N. Weterings Collegevergadering 10 maart 2009 Inlichtingen J.J.M. De Schepper ( ) Registratienummer 2004 ( l W l 9 L< Samenvatting Jaarlijks stelt het college van de gemeente Haarlemmermeer een oefen- en opleidingsplan voor crisisbeheersing vast en wordt verslag gedaan over het voorgaande jaar. In deze nota: m doen wij verslag van de wijze waarop de gemeentelijke organisatie zich in 2008 heeft voorbereid op de gemeentelijke taken in de crisisbeheersing en rampen bestrijding. daarnaast stellen wij de oefen- en opleidingsplannning van 2009 vast, zowel voor de gemeente Haarlemmermeer als in het bijzonder voor Schiphol. Inleiding Op 1 januari 2008 is de gemeente Haarlemmermeer congruent geworden aan de Veiligheidsregio Kennemerland i.o. Om de regionale samenwerkirlg goed vorm te geven is in 2007 begonnen met extra opleidingen, trainirlgen en oefeningen. Ook in 2008 is extra geïnvesteerd in het opleiden en oefenen van medewerkers. Hiermee is een goede basis gelegd. Voor 2009 is een visie op het gemeentelijke en regionale opleiden en oefenen opgesteld. Met de basis van 2008 is het doel om een kwaliteitsslag te maken in het opleiden en oefenen van mensen door gerichte doelstellingen te formuleren. Ons opleidings- en oefenbeleid wordt jaarlijks opgesteld in samenwerking met Schiphol en de Veiligheidsregio Kennemerland i.o. Daarbij zijn twee verantwoordelijkheden te onderscheiden: De gemeente is verantwoordelijk voor het lokale oefenbeleid van de verschillende gemeentelijke actiecentra en het Coördinatiecentrum Gemeentelijke Diensten (CGD). De Veiligheidsregio Kennemerland is verantwoordelijk voor het organiseren van multidisciplinaire en bestuurlijke oefeningen (ook op Schiphol). Juridische context Ingevolge de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo) zijn wij verantwoordelijk voor de voorbereiding van de bestrijding van rampen en zware ongevallen in de gemeente. In artikel 3 van de Wrzo is de verplichting vastgelegd om een maal per vier jaar een crisisplan vast te stellen. Vanwege de congruentie met de veiligheidsregio Kennemerland is op 18 december

2 Volgvei het regionale crisisplan voor de gemeenten in de regio Kennemerland door het college vastgesteld ( ). De Wrzo schrijft voor welke taken de gemeente moet uitvoeren bij een crisis. Uit deze taken volgen zogenaamde deelprocessen. Het crisisplan voor de gemeenten in Kennemerland onderscheidt tien verschillende wettelijk verplichte deelplannen, overeenkomstig met de deelprocessen, waarin de taken nader zijn uitgewerkt. De gemeente is verantwoordelijk voor de voorbereiding van de volgende deelplannen: 1. Communicatie 2. Evacueren 3. Milieu 4. Opvang en Verzorging 5. Registratie van slachtoffers (CRIB) 6. Uitvaartverzorging 7. Voorziening in primaire levensbehoeften 8. schade afhandeling (CRAS) 9. Nazorg 10. Verslaglegging De Wrzo schrijft ook voor dat het college van burgemeester en wethouders in het bijzonder het houden van oefeningen bevordert. De frequentie van de oefeningen is niet wettelijk vastgelegd. Wij hebben in navolging van het besluit van het dagelijks bestuur van de Veiligheidsregio Kennemerland eind 2007, besloten de gemeentelijke taken Communicatie, Opvang en verzorging en CRIB voor de crisisbeheersing als kritische processen aan te merken. De reden daarvoor is dat deze processen als eerste in beeld komen bij een crisis. De kritische processen worden jaarlijks geoefend, de overige deelplannen om het jaar. Medio 2009 treedt naar verwachting de Wet veiligheidsregio's in werking. Het Wetsvoorstel veiligheidsregio's integreert de Brandweerwet 1985, de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (Wghor) en de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo). Het Wetsvoorstel veiligheidsregio's verplicht gemeenten tot regionale samenwerking bij crisisbeheersing en rampenbestrijding. Beoogd wordt om slagvaardige veiligheidsregio's te creëren waarin gemeenten, brandweer en geneeskundige diensten, de politie en andere partners effectief samenwerken om de veiligheid van burgers te waarborgen bij incidenten variërend van "dagelijkse" branden en ongevallen tot grootschalige rampen en crises. In artikel 12 van het Wetsvoorstel veiligheidsregio's is opgenomen dat het bestuur van de veiligheidsregio minimaal eenmaal in de vier jaar een beleidsplan vaststelt. Onderdeel van het beleidsplan is een oefenbeleidsplan. In het concept Ontwerp voor het Besluit veiligheidsregio's worden nadere eisen gesteld aan het trainen en oefenen van het regionale crisisplan, waaronder de frequentie van oefeningen. Schiphol Het Besluit rampenbestrijdingsplannen luchtvaartterreinen (Brl) verplicht de burgemeester tot het opstellen van een rampenbestrijdingsplan voor de bestrijding van vliegtuigongevallen om en nabij luchtvaartterreinen. Dit is vertaald in het Crisisbestrijdingsplan Schiphol ( ). Wij dragen zorg voor het beoefenen van het Crisisbestrijdingsplan Schiphol.

3 Volgvei 3 Visie opleiden en oefenen crisisbeheersing en rampenbestrijding Gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor het lokale oefen- en opleidingsbeleid van de verschillende gemeentelijke actiecentra. De Veiligheidsregio Kennemerland is verantwoordelijk voor het organiseren van de multidisciplinaire en bestuurlijke oefeningen. De gemeentelijke kolom streeft er naar om binnen de veiligheidsregio een sterkere positie in te nemen. De versterking van de positie is gericht op de voorbereiding en inzet tijdens een crisis. In de voorbereiding op crises maken we een onderscheid tussen opleiden, trainen en oefenen. Hieronder lichten wij dit onderscheid toe. O~leiden Iedere nieuwe medewerker begint met het volgen van een opleiding. Hoe uitgebreid deze opleiding is hangt af van de functie die een medewerker in de crisisorganisatie vervult. De opleiding heeft als doel dat medewerkers op de hoogte zijn hoe de crisisorganisatie in elkaar zit en wat hun eigen taak binnen de crisisorganisatie is. De gemeente Haarlemmermeer heeft voor haar functionarissen crisisbeheersing een minimaal niveau vastgesteld op het gebied van opleidingen crisisbeheersing. De functionarissen in het Beleidsteam (BT) en Operationeel Team (OT) moeten de basiscursus crisisbeheersing (OCR) en de aanvullende module OTIBT volgen. De hoofden van de actiecentra, leden van het CGD en verslagleggers moeten de basiscursus crisisbeheersing volgen. Medewerkers van de gemeentelijke deelprocessen worden geïnformeerd over hun rol ten tijde van een crisis door het team Openbare Orde en Veiligheid (OOV). OOV draagt ook zorg voor instructies voor de functionarissen in de crisisbeheersingsorganisatie. Trainen Nadat de basis van een opleiding en instructie is gelegd kan worden gestart met trainingen. Een training heeft als doel om mensen verder bekend te maken met wat van ze verwacht wordt tijdens een crisis. Een trainirig zorgt er ook voor dat medewerkers kennis maken met bepaalde situaties tijdens een crisis. Een training kan op verschillende manieren vorm worden gegeven, bijv. een casusbespreking of het trainen van een bepaalde monodisciplinaire procedure. OT en BT De leden van het OT en BT van de gemeente Haarlemmermeer nemen deel aan tenminste twee trainingenlworkshops die worden georganiseerd door de Veiligheidsregio Kennemerland. Dit zijn trainingen die gericht zijn op een scenario, bijvoorbeeld luchtvaartongevallen of ongevallen met giftige stoffen. Gemeentelijk wordt er nog een aantal workshops georganiseerd gericht op evenementen. Actiecentra Eenmaal per jaar wordt een trainingloefening voor de leden van de volgende gemeentelijke actiecentra (processen) gehouden: - Communicatie - Opvang en verzorging - Registratie van slachtoffers (CRIB) De overige deelplannen worden een maal per twee jaar getraind en geoefend. De medewerkers en hoofden van de gemeentelijke actiecentra worden twee dagdelen getraind in het nader leren kennen van het deelplan en het uitdiepen van de taken.

4 Volgvei 4 Coördinatiecentrum Gemeentelijke Diensten (CGD) De leden van het Coördinatiecentrum Gemeentelijke Diensten (voorzitter, leden en AOV) worden BBn dagdeel getraind in toepasbare technieken in verschillende simulaties. Oefenen Nadat medewerkers bekend zijn geworden met wat van hun verwacht wordt door een opleiding en training te volgen, kan worden gewerkt aan oefeningen. Denk hierbij aan realistische oefeningen waarbij onder tijdsdruk en met tegenspel crisissituaties worden nagebootst. Het gemeentelijk uitgangspunt is dat minimaal twee keer per jaar een multidisciplinaire en een bestuurlijke oefening van de gemeentelijke crisisstaf (beleidsteam, operationeel team en communicatieteam) wordt georganiseerd door de Veiligheidsregio Kennemerland, waarvan tenminste BBn keer op Schiphol. Het CGD doet ook mee met deze oefeningen. Overzicht In onderstaand overzicht staat waar de functionarissen vanuit de gemeentelijke kolom zitting hebben. In de andere kolommen staat vermeld welke opleidingen, trainingen en oefeningen deze functionarissen jaarlijks dienen te volgen. Gemeentelijke processen Medewerker actiecentra Hoofden actiecentra Coördinatiecentrum Gemeentelijke Diensten (voorzitter, leden en AOV) (Loco)Burgemeester Gemeentesecretaris Directeur Adviseur OOV Communicatieadviseur Opleiding -Inleiding op crisisbeheersing door hoofd deelproces of een medewerker van het team Openbare Orde en Veiligheid -Alarmeringsinstructie Opleiding Crisisbeheersing en Rampenbestrijding (verzorgd door VRK) -Alarmeringsinstructie Opleiding Crisisbeheersing en Rampen bestrijding (verzorgd door VRK) -Alarmeringsinstructie -Opleiding Crisisbeheersing en Rampenbestrijding (verzorgd door VRK) -Vervolgopleiding OTIBT Training Oefening -Eén gecombineerde oefeningltraining voor CRIB, Opvang en Verrorging (jaarlijks). Tweejaarlijks voor de andere processen) - Meerdere alameringsoefeningen - Eén opkomstoefening Eén gecombineerde oefeningltraining (jaarlijks voor CRIB, Opvang en Verrorging, tweejaarlijks voor de andere processen) -Meerdere alameringsoefeningen (incl. 1 opkomstoefening) -Het up to date brengen van het deelplan -Workshop CGD -Participeren aan oefening OT I BT -Meerdere alarmeringsoefening en - l opkomstoefening Minimaal twee trainingen Minimaal één (Verzorgd door de VRK) oefening 1 (verzorgd door VRK)

5 Volgvei 5 Resultaten Oefeningen en opleidingen 2008 Het eerste kwartaal in 2008 stond in het teken van de Algemene Doorlichting Rampenbestrijding. Alle medewerkers zijn voorbereid op deze doorlichting die in maart 2008 zou plaatsvinden. Hierdoor is er aan het begin van het jaar veel tijd besteed aan het uitleggen van de gemeentelijke crisisstructuur en ieders rol hierin. In de programmabegroting 2008 waren de volgende kengetallen opgenomen: Wie % bestuurders dat vervolgcursus BTIOT hebben gevolgd % piketvoorlichters dat vervolgcursus BTIOT hebben gevolgd % CGD-leden dat vervolgcursus BTIOT hebben gevolgd Aantal bestuurlijke oefeningen Planning 100% 100% 50% 3 Gerealiseerd 100% 75% 33% 3 Alle bestuurders die de vervolgcursus crisisbeheersing BTIOT nog niet hadden gevolgd, hebben dat in 2008 alsnog gedaan. Het aantal piketvoorlichters dat de vervolgcursus heeft gedaan is nog niet honderd procent als gevolg van personele wisselingen. In 2009 zullen deze functionarissen alsnog de vervolgcursus volgen. Hetzelfde geldt voor de leden van het Coördinatiecentrum Gemeentelijke Diensten (CGD). Gemeenteliike traininaen 2008 Datum Januari Training (Meerdere) bijeenkomsten ADR voor Status Heeft plaatsgevonden Gemeenteliike oefeninaen 2008 Oefening Draaiboek voorlichting Schiphol Algemene Doorlichting 1 I Rampenbestrijding (ADR) Status Heeft plaatsgevonden Heefi plaatsgevonden 22 mei 2008 I workshop evenement MysteryLand I Heeft plaatsgevonden I l 1 28 mei 2008 oefening opvang en Heeft plaatsgevonden. 1 I verzorgingicrib Schiphol 1 Als gevolg van de oefening zijn de 1 l L draaiboeken Opvang 8 Verzorging en CRIB voor Schiphol aangepast. I

6 Volgvei 6 14 juni juni september december 2008 Multidisciplinaire oefening 1 De oefening heeft in de Schipholtunnel Zuidtangent plaatsgevonden. (BT-OT-CGD communicatie) workshop evenement Meerlive Heeft plaatsgevonden. multidisciplinaire oefening Schiphol Heefl plaatsgevonden (vliegtuigscenario-avondoefening) Bestuurlijke workshop Heeft plaatsgevonden l I crisisbeheersing (terrorisme) Doelstelling gemeentelijk opleiden, trainen en oefenen 2009 Door de tien gemeenten in de regio Kennemerland worden afspraken gemaakt over het gezamenlijk opleiden en oefenen van de gemeentelijke deelprocessen. In 2009 stellen de gemeenten een gemeenschappelijke visie op voor het regionaal opleiden en oefenen van gemeentelijke functionarissen. In oktober 2009 zal dit regionale opleidings- en oefenplan aan alle gemeenten worden voorgelegd. Vooruitlopend daarop is afgesproken dat in 2009 de verschillende gemeenten hun eigen medewerkers op een basisniveau brengen. Vanaf 2010 gaan de gemeenten gezamenlijk medewerkers opleiden, trainen en oefenen. Gekoppeld hieraan worden vanaf oefenpaspoorten ingesteld voor medewerkers op een aantal sleutelposities. Dat houdt in dat wordt bijgehouden wie voldoet aan de eisen en wie wat heeft geoefend. Wat I Vorm I Planning Opleiden In 2009 organiseren wij samen met de gemeente Haarlem opleidingen en trainingen voor de gemeentelijke actiecentra. Het gaat daarbij om de hoofden actiecentra en de medewerkers van ieder actiecentrum. De andere gemeenten in de regio Kennemerland krijgen de gelegenheid om mee te doen aan de opleidingen en trainingen (op eigen kosten). Hiermee kan een goed basisniveau worden neergelegd voor de medewerkers. In 2009 zullen wij voor de leden van het Coördinatiecentrum Gemeentelijke Diensten een eigen opleiding organiseren. In 2008 heeft er een aantal personeelwisselingen plaatsgevonden waardoor een gezamenlijke opleiding en training weer noodzakelijk is.

7 Ondeiwerp Nota Opleiden en Oefenen voor Crisisbeheersing 2009 Volgvel 7 Opleidingen 2009 Datum 25 juni november mei november 2009 Najaar (datum nader te bepalen) Maandelijks in 2009 Workshop Themabijeenkomst burgemeesters Themabijeenkomst burgemeesters OCR basismodule voor bestuurders OCR basismodule voor bestuurders OCR juridische aspecten voor adviseurs openbare orde en veiligheid I juridisch Opleiding Crisisbeheersing en Rampenbestrijding (OCR) 1 (m.u.v. juli, augustus en december) I Deze cursussen worden door de VRK gegeven en staan open 1 I Doorlopend I voor ambtenaren en bestuurders. I Instructies nieuwe medewerkers Trainen Alle leden van het OT en het BT nemen deel aan minimaal één training1 workshop die georganiseerd wordt door de Veiligheidsregio Kennemerland. Dit zijn trainingen die gericht zijn op een scenario zoals terreur of spoorwegongevallen. Trainingen 2009 ) Datum 23, 25 februari , 27 februari juni ,5 juni juni ,20 november OT bedreiging volksgezondheid BT bedreiging volksgezondheid OT terrorisme BT terrorisme OT terrorisme OT ongevallen gevaarlijke stoffen December Bestuurlijke workshops Najaar Mei 2009 Najaar 2009 April en mei Mei Juni Juni September September Oktober Oktober November Workshop l oefening voorlichtingsteam Schiphol Workshop opvang & verzorging Schiphol oefening opvang &verzorging Schiphol Registratie schade (CRAS) Primaire levensbehoeften Evacueren Verslagleggen Nazorg Milieuzorg Opvang en Verzorging Registratie slachtoffers (CRIB) Uitvaartverzorging Gemeente Gemeente (met Schiphol en VRK) Gemeente (met Schiphol en VRK) v

8 Volgvel 8 Oefenen Wij hebben als uitgangspunt dat er twee keer per jaar een multidisciplinaire oefening van de gemeentelijke crisisstaf (beleidsteam, operationeel team en communicatieteam) wordt georganiseerd door het veiligheidsbureau Kennemerland waarvan tenminste een keer op Schiphol. Waar mogelijk doet het gemeentelijke CGD mee aan deze oefeningen. Regionale oefeningen 2009 De veiligheidsregio Kennemerland heeft een eigen multidisciplinaire oefenkalender die is afgestemd met de Schipholkalender en onze gemeentelijke oefenkalender. Iedere gemeentelijke medewerker met een rol in het BT enlof OT dient aan een oefening deel te nemen. Oefenplan Schiphol Er zijn weinig locaties in Nederland waar zoveel geoefend wordt met betrekking tot optreden bij incidenten, calamiteiten en rampen als op Schiphol. Van alle betrokken organisaties samen hebben vele medewerkers een jaarlijkse of meerjaarlijkse oefenverplichting, dan wel zijn betrokken bij de organisatie en uitvoering van oefenen. De oefenkalender voor Schiphol wordt opgesteld door Amsterdam Airport Schiphol in opdracht van de gemeente Haarlemmermeer en in samenwerking met de Koninklijke Marechaussee, de Veiligheidsregio Kennemerland, Brandweer Schiphol en de gemeente Haarlemmermeer. De multidisciplinaire regionale kalender 2009 en de Schipholkalender 2009 zijn op elkaar afgestemd. Kortheidshalve verwijzen wij voor een overzicht van de oefeningen naar de bijlage.

9 Volgvei 9 Communicatie Het besluit van B&W wordt openbaar gemaakt via B&W-nieuws dat elke vrijdag naar de media wordt verstuurd. Besluit Op grond van het voorgaande hebben wij besloten om: Kennis te nemen van de uitgevoerde oefeningen in het kader van de voorbereiding op de gemeentelijke taken in de rampenbestrijding in 2008 Vast te stellen de oefen- en opleidingsplannen in 2009 De nota ter kennisname toe te zenden aan de raad De nota ter kennisname toe te zenden aan het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland Burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmermeer, namens dezen, de portefeuillehouder, Bijlage(n) Bijlage 1 : Schiphol kalender

10