Inleiding. Sparen. verschillende motieven voor:

Transcriptie

1 I n d i t o n d e r d e e l w o r d t d e l e z e r i n z i c h t v e r s c h a f t i n h e t o n d e r w e r p s p a r e n. De volgende onderwerpen komen hierbij aan de orde: de verschillende spaarmotieven de factoren die van invloed zijn op de keuze voor een spaarproduct de verschillende direct opneembare spaarproducten de verschillende spaarproducten met een looptijd de spaarloonregeling en de levensloopregeling 118

2 Inleiding Maartje heeft een s p a a r r e k e n i n g, m a a r e i g e n l i j k h e e f t e r n o o i t v e e l g e l d o p g e s t a a n. H e t g e l d d a t z e m a a n d e l i j k s o v e r h o u d t g a a t a l l e m a a l o p a a n k l e d i n g e n b o e k e n. E i g e n l i j k w i l M a a r t j e w e l e e n b e d r a g a c h t e r d e h a n d h o u d e n v o o r a l s z e e e n k e e r i n e e n s e e n g r o t e u i t g a v e m o e t d o e n. V r i e n d i n n e n v a n h a a r lukt het wel om te sparen, hoe doen ze dat toch? Ve e l m e n s e n w i l l e n g r a a g e e n g e d e e l t e v a n h u n i n k o m e n a p a r t h o u d e n, h i e r b e s t a a n verschillende motieven voor: Zekerheidsmotief: e r w o r d t g e s p a a r d v o o r e e n n o g n i e t b e p a a l d d o e l, o m g e l d achter de hand te hebben voor onverwachte uitgaven. Doelmotief: er wordt gespaard met een bepaald bestedingsdoel voor ogen. Vermogensmotief: e r w o r d t g e s p a a r d o m, w a n n e e r h e t a r b e i d s i n k o m e n d a a l t o f w e g v a l t, g e n o e g v e r m o g e n t e h e b b e n o m v a n t e l e v e n. O m d i t m o g e l i j k t e m a k e n z i j n e r v e r s c h i l l e n d e p r o d u c t e n o p d e m a r k t w a a r m e e g e l d g e s p a a r d k a n w o r d e n, m e t v e r s c h i l l e n d e l o o p t i j d e n. Vo o r M a a r t j e u i t h e t b o v e n s t a a n d e verhaal zou bijvoorbeeld een product met een lange looptijd wellicht het beste zijn; zij kan dan haar spaargeld tussentijds niet opnemen en dus ook niet uitgeven. D e v o o r k e u r v a n d e s p a a r d e r v o o r e e n b e p a a l d s p a a r p r o d u c t ( o f b e l e g g i n g s p r o d u c t ) w o r d t b e p a a l d d o o r e e n d r i e t a l a s p e c t e n v a n h e t p r o d u c t : De liquiditeit: w a t h e t d e s p a a r d e r o f b e l e g g e r k o s t i n t e r m e n v a n t i j d, g e l d e n moeite om het door hem vastgelegde geld weer in handen te krijgen. Het rendement: d e v e r g o e d i n g d i e e e n s p a a r d e r o f b e l e g g e r k r i j g t v o o r h e t v a s t l e g g e n v a n z i j n v e r m o g e n a l s m e d e d e w i n s t d i e e e n b e l e g g e r k a n m a k e n b i j h e t h a n d e l e n i n e f f e c t e n. Het risico: de kans dat het verwachte rendement niet wordt gerealiseerd. B e s p a r i n g e n z i j n v o o r i n d i v i d u e l e p e r s o n e n e n g e z i n n e n n u t t i g, m a a r o o k v o o r d e economie van een land. Zonder besparingen hebben bedrijven geen middelen om te investeren, waardoor de economie in een land stil kan komen te liggen. Door invester i n g e n v a n b e d r i j v e n w o r d e n e r m e e r e n b e t e r e p r o d u c t e n g e p r o d u c e e r d e n w o r d e n d e s a l a r i s s e n v a n w e r k n e m e r s h o g e r. H i e r d o o r k u n n e n g e z i n n e n m e e r p r o d u c t e n k o p e n e n m e e r g e l d s p a r e n. O p d e z e m a n i e r g r o e i t d e e c o n o m i e v a n e e n l a n d e n w o r d e n z o w e l b e d r i j v e n a l s g e z i n n e n w e l v a r e n d e r. 119

3 REnte H e t s p a a r g e l d d a t d o o r k l a n t e n b i j e e n b a n k w o r d t o n d e r g e b r a c h t, k a n d o o r d i e b a n k i n w i n s t g e v e n d e a c t i v i t e i t e n w o r d e n g e ï n v e s t e e r d. D a a r o m i s h e t l o g i s c h d a t d e k l a n t e e n vergoeding krijgt voor het sparen bij een bank (spaarrente). O f d e h o o g t e v a n d e z e r e n t e v a s t s t a a t o f v a r i a b e l i s, v e r s c h i l t p e r s p a a r p r o d u c t. D e h o o g t e v a n d e v a r i a b e l e (markt-)spaarrente wordt door een aantal factoren bepaald: Direct van invloed is het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). De ECB heeft als een van zijn doelstellingen het handhaven van de prijsstabilisatie. Hiertoe bewaakt de ECB de i n f l a t i e d o o r a a n p a s s i n g v a n d e k o r t e r e n t e s t a n d e n. Bij een toenemende inflatie verhoogt de ECB de korte rente. Indirect van invloed is dus de inflatie (waardevermindering van geld door prijss t i j g i n g e n ; g e z i n n e n k u n n e n m e t d e z e l f d e h o e v e e l h e i d g e l d m i n d e r p r o d u c t e n kopen): bij een hoge inflatie stijgt zoals gezegd de rente. O o k i n d i r e c t v a n i n v l o e d i s d e v r a a g n a a r e n h e t a a n b o d v a n g e l d : a l s e r m e e r g e l d w o r d t g e v r a a g d i n e e n l a n d ( l e n i n g e n ) d a n e r g e l d w o r d t a a n g e b o d e n (besparingen), dan stijgt de prijs van geld (de spaarrente). Voorbeeld rentestijging Wanneer de i n f l a t i e o p e e n g e g e v e n m o m e n t s t e r k s t i j g t, i s het de taak van de ECB om hier iets aan te doen. De ECB zal dan de rente die zij in rekening brengt aan haar klanten, d e n a t i o n a l e b a n k e n ( i n N e d e r l a n d i s d i t D e N e d e r l a n d s c h e Bank) die geld bij haar l e n e n, d o e n s t i j g e n. A a n g e z i e n h e t v o o r d e n a t i o n a l e b a n k e n d a n d u u r d e r w o r d t om geld bij de ECB te l e n e n, b e r e k e n e n z i j d e z e p r i j s s t i j g i n g van het l e n e n v a n g e l d d o o r a a n h u n k l a n t e n, d e g e w o n e b a n k e n. D e z e b e r e k e n e n op hun beurt de prijsstijging door aan hun klanten in de vorm van een hogere rente, waardoor de stijging van de k o r t e r e n t e v o o r p a r t i c u l i e r e n e n b e d r i j v e n m e r k b a a r wordt. Omdat het lenen van geld duurder is geworden, is de beloning voor het aanbieden van geld (de spaarrente) ook hoger. 120

4 Spaarproducten D e v e r s c h i l l e n d e s p a a r p r o d u c t e n d i e d o o r b a n k e n w o r d e n a a n g e b o d e n z i j n o n d e r t e verdelen in: direct opeisbare spaartegoeden (ook wel vrije besparingen genoemd): s p a a r g e l d d a t t u s s e n t i j d s k a n w o r d e n o p g e n o m e n / b e s t e e d. U i t g a n g s p u n t k a n zowel het vermogens-, doel- als zekerheidsmotief zijn. niet-direct opeisbare spaartegoeden (ook wel c o n t r a c t u e l e b e s p a r i n g e n g e n o e m d ) : g e l d d a t o p b a s i s v a n l a n g l o p e n d e c o n t r a c t e n w o r d t v a s t g e l e g d, z o n d e r m o g e l i j k h e i d t o t t u s s e n t i j d s e o p n a m e / b e s t e d i n g. U i t g a n g s p u n t i s h e t doel- of vermogensmotief. Soort besparing Spaarproducten Direct opeisbare spaartegoeden spaarrekening internetspaarrekening Niet-direct opeisbare spaartegoeden bijzondere vorm van spaarrekeningen: met stijgende rente met beleggingselement bedrijfsspaarregelingen (spaarloon) deposito (rekening): spaardeposito termijndeposito vreemde-valutadeposito annuïteitendeposito spaarbewijs (spaarbiljet) Direct opeisbare tegoeden Het openen van een spaarrekening kan in het algemeen via een a a n v r a a g f o r m u l i e r v a n de bank, telefonisch of via internet. Doorgaans is een voorwaarde voor het openen van een spaarrekening, dat de rekeninghouder een (of meerdere) tegenrekening(en) opgeeft. Een tegenrekening i s e e n b a n k r e k e n i n g d i e o p n a a m v a n d e r e k e n i n g h o u d e r s t a a t e n t e n g u n s t e w a a r v a n e r overboekingen gedaan kunnen worden vanuit de te openen s p a a r r e k e n i n g. A l s d e k l a n t een spaarrekening opent bij dezelfde bank als waar hij een tegenrekening (vaak een betaalrekening) heeft, dan zijn vaststelling van de identiteit en toetsing van het financiële verleden van de rekeninghouder al gebeurd toen hij de tegenrekening opende en kan dit bij het openen van de s p a a r r e k e n i n g a c h t e r w e g e g e l a t e n w o r d e n. Voor het openen van een s p a a r r e k e n i n g i s i n h e t a l g e m e e n g e e n m i n i m u m i n l e g v e r e i s t. D e r e n t e v e r g o e d i n g v o l g t d e m a r k t r e n t e e n w o r d t m a a n d e l i j k s, p e r k w a r t a a l o f j a a r l i j k s u i t g e k e e r d. 121

5 Het bijschrijven van rente op de spaarrekening wordt ook wel kapitalisatie g e n o e m d. D e r e k e n i n g h o u d e r k a n t e a l l e n t i j d e s p a a r g e l d o p n e m e n e n s t o r t e n o p v e r t o o n v a n e e n legitimatiebewijs. Ook kan de rekeninghouder in sommige gevallen een b a n k p a s b i j d e s p a a r r e k e n i n g a a n v r a g e n, w a a r m e e h i j b i j g e l d a u t o m a t e n g e l d o p k a n n e m e n v a n d e spaarrekening. Hij kan met deze pas (ook wel spaarpas genoemd) niet betalen. O v e r b o e k e n v a n s p a a r g e l d k a n a l l e e n n a a r r e k e n i n g e n d i e i n h e t b e z i t z i j n v a n d e spaarrekeninghouder zelf. Een s p a a r r e k e n i n g k a n o p n a a m v a n m e e r d e r e r e k e n i n g h o u d e r s w o r d e n g e o p e n d, d i t heet een en/of spaarrekening. A l l e r e k e n i n g h o u d e r s h e b b e n d a n h e t r e c h t o m o v e r het spaartegoed te beschikken en zijn tevens allen hoofdelijk aansprakelijk voor eventuele vorderingen van de bank met betrekking tot de spaarrekening. Machtiging d o o r d e r e k e n i n g h o u d e r v a n e e n a n d e r e p e r s o o n o m t e b e s c h i k k e n o v e r h e t s p a a r t e g o e d i s tevens mogelijk. Voorgaande kenmerken gelden ook voor de internetspaarrekening, a l l e e n k a n b i j d e z e rekeningvorm slechts geld gestort en opgenomen worden via internet. De rekeningi n f o r m a t i e w o r d t b i j d e z e s p a a r r e k e n i n g e n o o k d o o r g a a n s a l l e e n v i a i n t e r n e t a a n d e klant gegeven. Rekeningoverzichten op papier kunnen eventueel door de rekeninghoud e r w o r d e n a a n g e v r a a g d, h i e r v o o r w o r d e n k o s t e n i n r e k e n i n g g e b r a c h t d o o r d e b a n k. De liquiditeit van deze spaarvorm is hoog en het risico laag. Afhankelijk van de concurrentie op de spaarmarkt kan het r e n d e m e n t v a r i ë r e n. Een spaarrekening kan bij sommige banken tevens in een v r e e m d e v a l u t a w o r d e n geopend. De klant kan dan profiteren van eventuele waardestijgingen van deze valuta ten opzichte van de euro. Maar hij loopt ook valutarisico. Wa n n e e r b i j v o o r b e e l d e e n klant een dollarspaarrekening aanhoudt bij een bank en de wisselkoers verandert waard o o r d e d o l l a r m i n d e r w a a r d w o r d t t e n o p z i c h t e v a n d e e u r o, d a n i s h e t s p a a r t e g o e d o p de deposito minder waard dan wanneer er in euro s zou zijn gespaard. Niet-direct opeisbare tegoeden Voor een niet-direct opeisbaar spaartegoed krijgt de klant een hogere rentevergoeding dan voor een tegoed op een gewone s p a a r r e k e n i n g, o m d a t d e b a n k h i e r l a n g e r beschikking over heeft. Hier staat tegenover dat een minimuminleg vereist is of dat h e t s p a a r t e g o e d e e n b e p a a l d e p e r i o d e ( b i j v o o r b e e l d e e n k w a r t a a l o f e e n j a a r ) o p d e rekening blijft staan (deze laatste worden ook wel spaarplusrekeningen genoemd). De zogenoemde klimrenterekeningen k e n n e n e e n r e n t e v e r g o e d i n g d i e s t i j g t n a a r m a t e h e t spaartegoed langer op de rekening staat. De rentepercentages zijn van tevoren vastg e s t e l d. Va a k i s t u s s e n t i j d s b i j s t o r t e n n i e t m o g e l i j k. Wa n n e e r d i t w e l m o g e l i j k i s, d a n h e e f t e l k e s t o r t i n g e e n e i g e n l o o p t i j d e n r e n t e o p b o u w. 122

6 Voorbeeld klimrenterekening P e t e r s t o r t o p e e n k l i m r e n t e s p a a r r e k e n i n g v a n Bank C. Als hij dit geld 1 jaar laat staan, dan krijgt hij e e n r e n t e v e r g o e d i n g v a n %. O v e r h e t t w e e d e j a a r k r i j g t h i j %. E l k j a a r s t i j g t h e t r e n t e p e r c e n t a g e m e t %. A l s h i j z i j n v o l l e d i g e s p a a r t e g o e d 5 j a a r o p d e klimrenterekening laat staan, dan is zijn spaartegoed waard. Tu s s e n t i j d s o p n e m e n v a n h e t t e g o e d i s v a a k n i e t m o g e l i j k o f a l l e e n t e g e n b e t a l i n g v a n o p n a m e k o s t e n. S o m s m a g h e t s p a a r t e g o e d k o s t e l o o s w o r d e n o p g e n o m e n d o o r d e k l a n t, m i t s h i j h e t v o o r e e n a f g e s p r o k e n b e s t e d i n g s d o e l a a n w e n d t, z o a l s e e n v e r h u i z i n g o f een huwelijk. Bij overlijden van de klant is kosteloos opnemen door de nabestaanden wel mogelijk. Hiernaast zijn er spaarrekeningen met een beleggingselement erin verwerkt. Er wordt dan met een deel van het spaartegoed belegd in effecten (AEX-sparen). H i e r d o o r k a n het rendement op het spaartegoed variëren en is doorgaans het r e n d e m e n t, m a a r o o k het risico hoger dan bij de overige spaarproducten. De inleg van de s p a a r r e k e n i n g i s echter wel gegarandeerd (anders zou er sprake zijn van een beleggingsproduct). De rentevergoeding wordt bijgeschreven op de b e t a a l r e k e n i n g v a n d e k l a n t o f w o r d t o p de spaarrekening gestort. In dit laatste geval groeit het spaartegoed sneller omdat er ook rente over de bijgeschreven rente wordt berekend. De deposito(rekening) i s e e n s p a a r v o r m d i e b e d o e l d i s v o o r h e t s t o r t e n v a n g r o t e r e bedragen. Er is dan ook een minimuminleg vereist. Er wordt vaak onderscheid gemaakt in spaardeposito s en t e r m i j n d e p o s i t o s. Een spaardeposito k a n e e n l o o p t i j d h e b b e n v a n 1 t o t 1 0 j a a r. H o e l a n g e r d e g e k o z e n l o o p t i j d, d e s t e h o g e r h e t r e n t e v e r g o e d i n g p e r c e n t a g e. D e r e n t e s t a a t v e r v o l g e n s v a s t g e d u r e n d e d e l o o p t i j d e n w o r d t m a a n d e l i j k s o f j a a r l i j k s u i t g e k e e r d ( o f b i j g e s c h r e v e n ). Tussentijds opnemen is vaak - tegen een vergoeding - mogelijk. Een termijndeposito h e e f t e e n l o o p t i j d v a n 1 t o t 1 2 m a a n d ( e n ). B i j d e z e k o r t l o p e n d e d e p o s i t o s w o r d t h e t i n g e l e g d e b e d r a g p l u s r e n t e a a n h e t e i n d e v a n d e l o o p t i j d u i t g e k e e r d. Tu s s e n t i j d s o p n e m e n i s n i e t m o g e l i j k. Bij zowel spaarrekeningen met een vaste looptijd als bij depositorekeningen zijn de l i q u i d i t e i t e n h e t r i s i c o l a a g. A f h a n k e l i j k v a n d e c o n c u r r e n t i e o p d e s p a a r m a r k t k a n h e t r e n d e m e n t t e n o p z i c h t e v a n ( i n t e r n e t ) s p a a r r e k e n i n g e n v a r i ë r e n. 123

7 Voorbeeld rentevergoeding spaardeposito Looptijd 1 jaar 1,55% Looptijd 2 jaar 1,75% Looptijd 3 jaar 1,85% Looptijd 4 jaar 2,05% Looptijd 5 jaar 2,25% Looptijd 6 jaar 2,45% Looptijd 10 jaar 3,15% Met een vreemde-valutadeposito(rekening) kan in v r e e m d e v a l u t a g e s p a a r d w o r d e n. Bij een annuïteitendeposito w o r d t e e n ( g r o o t ) e e n m a l i g i n g e l e g d s p a a r t e g o e d o v e r e e n a a n t a l j a r e n v e r s p r e i d i n g e l i j k e d e l e n ( a n n u ï t e i t e n ) u i t g e k e e r d a a n d e s p a a r d e r. Hiervan bestaat dan een (afnemend) deel uit rente. Aan het einde van de looptijd is h e t d e p o s i t o d a n g e h e e l u i t g e k e e r d, i n t e g e n s t e l l i n g t o t w a t b i j n o r m a l e d e p o s i t o s h e t geval is. Een spaarbewijs (ofwel spaarbiljet) d i e n t f e i t e l i j k a l s b e w i j s v a n d a t i e m a n d g e l d o p een spaarrekening heeft gestort bij een bank. Het wordt soms ook als product aangeb o d e n o n d e r v e r s c h i l l e n d e n a m e n ( b i j v o o r b e e l d r e n t e c e r t i f i c a a t ). D e k e n m e r k e n v a n een spaarbewijs zijn grotendeels dezelfde als die van een spaardeposito. Daarnaast bieden de meeste banken bedrijfsspaarregelingen (ook wel spaarloonregelingen) a a n. Wa n n e e r e e n b e d r i j f e e n d e r g e l i j k e r e g e l i n g h e e f t g e t r o f f e n, d a n s t o r t de werkgever periodiek een bedrag (dat hij inhoudt op het brutoloon van de werknemer) op de werknemersspaarrekening van de werknemer. Dit geld staat vast op de rekening voor een afgesproken aantal jaren en wordt ook wel spaarloon g e n o e m d. Voor bepaalde vastgestelde bestedingen, zoals bijvoorbeeld de aankoop van een eigen w o n i n g, m a g d e w e r k n e m e r h e t g e l d t u s s e n t i j d s o p n e m e n. E e n v o o r d e e l v o o r d e w e r k n e m e r i s d a t h i j o v e r h e t d e e l v a n z i j n l o o n d a t g e s p a a r d wordt, geen loonbelasting hoeft te betalen en ook geen premie werknemersverzekering e n. E e n a n d e r f i s c a a l v o o r d e e l i s d a t h e t s p a a r l o o n t e g o e d t o t e e n b e p a a l d b e d r a g i s vrijgesteld van de v e r m o g e n s r e n d e m e n t s h e f f i n g i n b o x 3. H e t m a x i m u m m a a n d e l i j k s e s p a a r b e d r a g e n d e t o e g e l a t e n b e s t e d i n g e n v o o r t u s s e n t i j d s e o p n a m e w o r d e n d o o r d e overheid vastgesteld. De werknemer ontvangt maandelijks of jaarlijks rente over het gespaarde loon, doorgaans op zijn b e t a a l r e k e n i n g. E e n a n d e r e r e g e l i n g w a a r v o o r d e werknemer kan kiezen is de levensloopregeling. 124

8 Levensloopregeling De l e v e n s l o o p r e g e l i n g h e e f t a l s d o e l o m h e t v o o r w e r k n e m e r s m o g e l i j k t e m a k e n o m tijdens hun loopbaan langdurig verlof op te nemen. De l e v e n s l o o p r e g e l i n g g e l d t v o o r alle soorten verlof zoals bijvoorbeeld een sabbatical, zorgverlof of studieverlof. Het i s o o k m o g e l i j k o m h e t o p g e b o u w d e s p a a r t e g o e d a a n t e w e n d e n v o o r e e r d e r s t o p p e n met werken of voor het verbeteren van de pensioenaanspraken. De l e v e n s l o o p r e g e l i n g i s e e n i n d i v i d u e l e r e g e l i n g. D i t b e t e k e n t d a t d e w e r k n e m e r z e l f kan bepalen: of hij meedoet met de levensloopregeling. D e w e r k g e v e r k a n e e n w e r k n e m e r d u s n i e t v e r p l i c h t e n o m m e e t e d o e n m e t de levensloopregeling. Aan de andere kant kan een werkgever de deelname van een werknemer ook niet verbieden. De werkgever moet het sparen via de levensloopregeling faciliteren. waar hij de l e v e n s l o o p r e g e l i n g o n d e r b r e n g t. D i t b e t e k e n t f e i t e l i j k d a t h i j z e l f k i e s t w a a r h i j z i j n l e v e n s l o o p p r o d u c t k o o p t. Hij is dus niet verplicht een levensloopproduct via de werkgever te kopen. hoeveel hij per maand wil sparen in de l e v e n s l o o p r e g e l i n g ( t o t e e n b e p a a l d maximum). De werknemer mag per jaar niet meer dan 12% van het bruto jaarsalaris belastingvrij s p a r e n m e t e e n m a x i m u m v a n e e n t o t a a l l e v e n s l o o p s p a a r t e g o e d v a n % v a n h e t b r u t o ( f i s c a a l ) j a a r l o o n. H e t b e t r e f t h e t b r u t o j a a r l o o n o p d a t m o m e n t. A l s h e t t o t a l e s p a a r t e g o e d % v a n h e t b r u t o l o o n o p d a t m o m e n t b e d r a a g t d a n m o g e n er geen verdere inhoudingen van het brutoloon meer plaatsvinden. I n t i j d g e m e t e n s t a a t % g e l i j k a a n 2, 1 j a a r v e r l o f t e g e n h e t v o l l e d i g e i n k o m e n o f 3 jaar tegen 70% van het laatstverdiende loon. D e w e r k g e v e r h o u d t h e t s p a a r b e d r a g i n o p h e t b r u t o l o o n. H o e d i t i n z n w e r k g a a t w o r d t t o e g e l i c h t i n h e t v o l g e n d e v o o r b e e l d. 125

9 Voorbeeld levensloopregeling Stel: Colette besluit om 240 per maand te sparen via de levensloopregeling. Dit k o m t v o o r h a a r n e e r o p 8 % v a n h e t b r u t o j a a r s a l a r i s e n d i t v a l t o n d e r h e t t o e g e s t a n e maximum van 12%. D e w e r k g e v e r h o u d t d e p e r m a a n d i n o p h e t b r u t o l o o n v a n C o l e t t e. Ve r v o l g e n s s t o r t d e w e r k g e v e r d i t b e d r a g b i j e e n f i n a n c i ë l e d i e n s t v e r l e n e r o p d e l e v e n s l o o p r e k e n i n g o f l e v e n s l o o p v e r z e k e r i n g v a n C o l e t t e. C o l e t t e k a n a l s w e r k n e m e r z e l f a a n g e v e n b i j w e l k e f i n a n c i ë l e d i e n s t v e r l e n e r z i j e e n l e v e n s l o o p p r o d u c t w i l hebben. De levensloopregeling wordt fiscaal ondersteund, het wordt volgens de eerdergenoemde omkeerregel b e l a s t : h e t l e v e n s l o o p s p a a r t e g o e d w o r d t b i j u i t k e r i n g b e l a s t a l s l o o n uit tegenwoordige dienstbetrekking en valt daarom in B o x 1 v a n h e t b e l a s t i n g s t e l s e l. Verder is er een zogenaamde levensloopverlofkorting v a n t o e p a s s i n g. D i t h o u d t i n d a t v o o r e l k j a a r d a t e r i s g e s p a a r d e e n b e p a a l d b e d r a g ( : ) b e l a s t i n g v r i j i s. De werknemer betaalt wel premie werknemersverzekeringen. Vroeg beginnen met de levensloop en dus veel jaren sparen leidt tot een hoger belastingvoordeel. Een werknemer mag elk jaar kiezen of hij meedoet met een spaarloonregeling van zijn werkgever of in het kader van de levensloopregeling gaat sparen. Deelname aan de l e v e n s l o o p r e g e l i n g h e e f t g e e n e f f e c t o p s o c i a l e u i t k e r i n g e n i n d e t o e k o m s t. D i t i n t e g e n s t e l l i n g t o t s p a a r l o o n d e e l n a m e. H e t t e s p a r e n b e d r a g i n d e levensloopregeling behoort tot het Sociaal Verzekeringsloon (SV-loon) : b i j u i t k e r i n g worden er immers belastingen en premies over betaald. Spaarloongeld komt na de b l o k k e r i n g s p e r i o d e n e t t o v r i j, e r w o r d e n g e e n b e l a s t i n g e n e n p r e m i e s o v e r b e t a a l d. D e hoogte van bijvoorbeeld WIA- en WW-uitkeringen zijn afhankelijk van het SV-loon. Voorbeeld 2 levensloopregeling Stel dat je loon 2000 euro is. Hiervan spaar je 100 euro per maand in de levensloopregeling. Over de 100 euro betaal je bij inleg geen l o o n b e l a s t i n g m a a r w e l premies werknemersverzekeringen. Mocht je over 5 jaar a r b e i d s o n g e s c h i k t r a k e n, d a n w o r d t d e u i t k e r i n g v a s t g e s t e l d o p b a s i s v a n h e t s a l a r i s v a n e u r o e n n i e t o p b a s i s v a n e u r o, o m d a t j e o v e r h e t v o l l e d i g e b r u t o s a l a r i s ( i n c l u s i e f d e i n l e g i n de levensloopregeling) premies hebt betaald. 126

10 Samenvatting Spaarmotieven: Zekerheidsmotief Doelmotief Vermogensmotief De keuze tussen de verschillende spaar- en beleggingsproducten hangt af van de voorkeur van de spaarder op het gebied van risico, rendement en liquiditeit van de spaarvorm. De rentestand hangt onder meer af van: Beleid ECB Inflatie Vraag/ aanbod geld Spaarproducten looptijd rente rente- uitkering Direct opeisbare spaartegoeden (internet)spaarrekening t e g e n r e k e n i n g geen variabel maandel i j k s, p e r k w a r t a a l o f kapitalisatie jaarlijks spaarpas en/of-spaarrekening machtiging vreemde valuta Niet-direct opeisbare spaartegoeden b i j z o n d e r e v o r m v a n spaarrekeningen spaarplusrekening klimrenterekening AEX-sparen deposito(rekening) spaardeposito termijndeposito vreemde-valutadeposito annuïteitendeposito spaarbewijs (spaarbiljet) bedrijfspaarrekening levenloopregeling soms vast variabel maandel i j k s o f jaarlijks minimum inleg doorgaans geen soms vast vast altijd g e e n variabel jaarlijks geen 127

11 Levensloopregeling Doel: verlof, eerder stoppen met werken of verbeteren van pensioenaanspraken Individuele regeling 12% van het bruto jaarsalaris tot een maximum van 210% van het bruto jaarsalaris sparen Fiscaal: omkeerregel. Uitkering belast in Box 1. Levensloopverlofkorting 128