bergen Bergen! Jaarverslag 2014 Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Zorg voor een mooi

Transcriptie

1 Jaarverslag Bergen Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Zorg voor een mooi Bergen! Wilt u meer weten? Contactpersoon ir. S. de Wit / ir. J.Boros Functie adviseur ruimtelijke kwaliteit/rayonarchitect Telefoon s.de.wit@geldersgenootschap.nl / j.boros@geldersgenootschap.nl Website Dit is een uitgave van het Gelders Genootschap

2 Terugblik Janos Boros Met veel plezier heb ik het afgelopen jaar Bergen van advies mogen voorzien. De samenwerking met de ambtenaren van Vergunningen en Ruimtelijke Ordening, en het overleg met de diverse initiatiefnemers van bouwplannen verloopt over het algemeen prima. Steeds weer merk ik dat het bij welstandsadvisering draait om een goed gesprek met initiatiefnemers en ontwerpers. Ik neem kennis van hun plannen en programmatische wensen en leg deze naast de ambities van het gemeentelijk ruimtelijk beleid om te zien of er een match te maken is. In die gesprekken merk ik dat mensen trots zijn op hun omgeving en dat zij daar best oog voor hebben. Soms hebben ze echter een duwtje in de rug nodig en kan ik door oplossingen aan te dragen de planvorming bespoedigen en de kwaliteit bevorderen. Positief gestemd ben ik over het nieuwe hart van Nieuw-Bergen dat zijn voltooiing nadert. Dat gaat er fraai uit zien. Interessant om te zien waartoe bestuurlijke lef Eldershof, well en ambities kunnen leiden en hoe het centrum nieuw leven wordt ingeblazen. Dat winkeliers geïnspireerd raken en hun pand ter hand nemen; dat inwoners de nieuwbouw omarmen. Het voelt weldra als vertrouwd. Dit voorbeeld laat zien waartoe ambities, goede plannen en processen in staat zijn. Goed bouwen draagt bij aan een duurzame samenleving. Daaraan draag ik graag mijn steentje bij.

3 De kwaliteit van Woont u of werkt u in Bergen? Misschien bent u hier wel geboren of bent u hier pas onlangs komen wonen. Hopelijk heeft u het hier naar uw zin en vindt u het hier fijn om te wonen of te werken. Dat laatste wordt natuurlijk door allerlei omstandigheden bepaald. Maar aan sommige zaken kun je als inwoners, samen met de gemeente, echt iets doen, toevoegen of verbeteren. Dat geldt met name voor onze gebouwde omgeving en voor de open ruimten. Hoe zien die eruit en hoe kunnen we er samen voor zorgen dat onze omgeving aantrekkelijk blijft of wordt? De gemeente Bergen rekent het tot haar taak om de kwaliteit van bebouwing en landschap zoveel mogelijk te behouden of nog te verbeteren. Om daarmee te bereiken dat u met plezier in uw straat of buurt woont en dat daarmee ook de waarde van uw woning en woonomgeving behouden blijft. En ook om verloedering Nieuwbouw Jan Linders van de omgeving te voorkomen en zo te werken aan de (sociale) veiligheid. Maar ook om de eigenheid, de identiteit van een dorp of buurt of de landschappelijke waarde van het buitengebied met bossen, akkers en weidegronden te beschermen. Er is al zoveel hetzelfde in Nederland en we willen graag dat Bergen herkenbaar blijft en niet nog meer gaat lijken op een gemiddelde gemeente elders.

4 Centrumplan Mosaïque HESTRUCTURERING NIEUW-BERGEN 1 Lichtspel landmark 2 Landmark

5 Centrumplan Mosaïque HESTRUCTURERING NIEUW-BERGEN Het nieuwe hart van Nieuw-Bergen nadert zijn voltooiing. De nieuwe Jan Linders is een aanwinst. De warme donkerrode baksteen heeft uitstraling en past goed in de omgeving. De landmark wordt de blikvanger van het nieuwe centrum. In de voet van de toren komt horeca; de toren biedt toeristen straks een fraai uitzicht. De contouren en de bijzondere kleurstelling van de landmark zijn zichtbaar. De met oog voor detail vormgegeven woonwinkelbebouwing 3 Nieuwbouw Mosaique geeft het centrum kleur en een nieuwe identiteit. De openbare ruimte biedt gebruikers mooie zichtlijnen en aangename verblijfsplekken. Bij de nieuwe bestrating is aandacht besteed aan de opvang van regenwater. In enkele goten zijn dichtregels gegraveerd die tijdens de workshops Mosaïque in woorden zijn bedacht. Het carillon is naast het gemeentehuis herplaatst. Al deze initiatieven dragen ertoe bij dat de bevolking het nieuwe centrum in haar hart zal sluiten. Winkeliers zijn enthousiast en nemen hun pand ter hand. De ambitieuze transformatie van het centrum van Nieuw-Bergen lost de hoge verwachtingen in. Ontwerp: Gemeente Bergen, Destion, diverse ontwerpers

6 N271 PLEISTERPLAATSEN 1 Locatie Geijsselberg - N271 2 Locatie Aaijen 3 Samenstelling zuil

7 N271 PLEISTERPLAATSEN De Strategische Regiovisie Maasduinen kent twee sleutelprojecten: de N271 als etalage van de regio en de ontwikkeling van het Maasdal. Ter uitvoering van het sleutelproject N271 is bedacht om 5 pleisterplaatsen te maken. Plekken binnen zichtbereik van de N271 om uit te rusten of voor recreatief bezoek. In 2012 heeft MTD landschapsarchitecten een Bouwdoos Pleisterplaatsen opgesteld. Dit handboek reikt inspiraties aan voor de inrichting. Bouwkundige elementen, zoals de zuil, cirkel, zitelementen en fietsenstalling zijn uniform vormgegeven; landschappelijke elementen, zoals de haag en de boom, refereren aan het landschapstype. Bij de advisering over uitgangspunten, aanbesteding en uitvoering is de adviseur ruimtelijke kwaliteit intensief betrokken. In nauw overleg tussen de drie gemeenten, Rots Maatwerk en de adviseur GG is het gelukt om een kwalitatief evenwicht te vinden tussen de ambities van de Bouwdoos, 4 Principeopzet pleisterplaats de specifieke gemeentelijke wensen en de potenties van de 5 locaties. Een mooi project en proces, dat de identiteit van de N271 en de regio zal helpen versterken. Opdrachtgever: Bergen, Gennep en Mook & Middelaar Uitvoering: Rots Maatwerk

8 Kwaliteit & beleid De gemeente investeert al jaren in kwaliteit en probeert deze met beleidsdocumenten als bestemmingsplannen en (welstands-)nota s te versterken. Soms lukt dat, op andere plekken is het succes minder. Bij dit beleid blijkt voortdurend dat de gemeente dit niet alleen kan. Juist op dit terrein kan het alleen maar slagen als mensen uit een dorp, buurt of wijk of ondernemers uit het centrum samen met de gemeente werken aan die kwaliteit. Het gaat ons immers allemaal aan. Overigens gaat dat niet alleen om het bouwen van woningen of gebouwen, maar juist ook om het onderhoud daarvan en van onze gezamenlijke openbare ruimte. Met gedetailleerde regels en nota s komen we er dus niet. Kwaliteit laat zich maar moeilijk in regels vastleggen en voor nieuwe en creatieve ontwikkelingen moet zo veel mogelijk ruimte blijven.

9 N271 AFFERDEN SCHANSKORF

10 N271 AFFERDEN SCHANSKORF Valt het plaatsen van een schanskorf langs de N271 in het buitengebied van Afferden te rijmen met de ruimtelijke situatie en met de ambities van de Strategische Regiovisie? Om deze vraag te kunnen beantwoorden heeft landschapsarchitect mevr. A. Kho overleg gevoerd met de gemeente, de initiatiefnemer en de Provincie Limburg, als beheerder van de weg. Een schanskorf, een gaaswerk gevuld met steenachtig materiaal, past in een stedelijke omgeving, maar niet in de landelijke omgeving van het Maasheggenlandschap. Vanuit deze gedeelde constatering zijn met de initiatiefnemer gezamenlijke uitgangspunten geformuleerd: een blijvend groene uitstraling, een geleidelijke hoogteafname, geluidswerende eigenschappen en een beperkt ruimtebeslag. Op grond hiervan zijn oplossingen gezocht. In het voorstel van mevr. Kho voor een Greenwall Classic konden alle partijen zich vinden. Dit is een direct groen begroeid geluidsscherm, snel te plaatsen, in diverse hoogtes leverbaar, met een aantrekkelijke kostprijs. Met het open vooroverleg en de creatieve attitude zijn meerdere belangen gediend: een goede verkeerskundige oplossing voor het te verbreden fietspad, een goede geluidswering voor de initiatiefnemer en een goede landschappelijke inpassing. Opdrachtgever: Gemeente Bergen Landschapsadvies: Gelders Genootschap

11 Werken aan kwaliteit Bergen moet mooi en aantrekkelijk blijven, dat is het uitgangspunt. Daarnaast is Bergen een gemeente, waarin met regelmaat - transformaties plaatsvinden. Er wordt plaatselijk verbouwd en er zijn grote veranderingen in het centrum van Nieuw- Bergen. Bij al die veranderingen wordt de vraag gesteld: blijft de bestaande kwaliteit in stand of wordt er een nieuwe kwaliteit toegevoegd? Juist bij cultuurhistorisch waardevolle gebouwen wordt natuurlijk extra gekeken of de monumentale waarde niet verloren gaat. Hiertoe worden deze plannen integraal bekeken door de adviseur ruimtelijke kwaliteit en de adviseur cultuurhistorie van het Gelders Genootschap. Mandaat adviseur omgevingskwaliteit Onze adviseur ruimtelijke kwaliteit is het eerste aanspreekpunt voor gemeente en initiatiefnemers. Het merendeel van de plannen wordt tweewekelijks ter plekke bij de gemeente door hem behandeld. Dit gebeurt onder mandaat van de CRK. Behandeling plannen in Commissie ruimtelijke kwaliteit De CRK vergadert vierwekelijks, waarbij vooral complexe plannen en projecten worden voorgelegd. Daarbij spelen naast welstand ook aspecten als stedenbouw, landschap, cultuurhistorie of openbare ruimte mee. Om hierover goed te kunnen adviseren, is de commissie samengesteld uit meerdere disciplines. De planbehandelingen zijn in principe openbaar en iedereen is welkom om te zien hoe daar met initiatiefnemers (inwoners, architecten, ondernemers) aan de plannen wordt gewerkt. Niet zoals vroeger pas aan het einde van de planvorming, maar juist bij de eerste ideeën en schetsen, om samen te zoeken naar een optimale kwaliteit in een bestaande omgeving. Mooi en inspirerend werk, waar we graag over vertellen. Dat doen we ook iedere keer in het. Om ieder te laten zien dat het in Bergen wel ergens over gaat en dat het de moeite waard is om samen een inspanning te leveren om er iets moois van te maken! Hopelijk spreken de voorbeelden uit dit voor zich.

12 Anticiperen op de Omgevingswet Hoewel het nog even duurt voor de nieuwe Omgevingswet in werking treedt, adviseert de commissie de gemeente om tijdig hierop in te spelen door bijvoorbeeld een inspirerende en beeldende omgevingsvisie op te stellen. Onder de Omgevingswet komen nieuwe instrumenten die de welstandsnota vervangen: een (verplicht) omgevingsplan en (facultatieve) omgevingsvisie. In een omgevingsplan worden regels opgenomen, vergelijkbaar met een bestemmingsplan. Een omgevingsvisie is bedoeld als integrale, strategische visie waarin keuzes worden gemaakt voor de inrichting van de leefomgeving. Daarmee is dit instrument hét middel voor de ruimtelijke ambities van de gemeente en biedt het houvast aan burgers en bestuurders. Daarbij staan niet de regels voorop, maar de vraag of een project bijdraagt aan een goede ruimtelijke kwaliteit.

13 Grote Straat 41 Well GEVELRESTAURATIE Aan de Grotestraat 41 in Well bevindt zich aan een pleinachtige verbreding een woonhuis uit Het object is gebouwd in de zogenaamde Wederopbouwperiode ( ) en uitgevoerd in een architectuurstijl met kenmerken van de Bossche School. Het woonhuis kenmerkt zich door de gesloten dakvlakken voorzien van gesmoorde dakpannen, gemetselde gevels en de stalen kozijnen met roedenverdeling. In het verleden is de karakteristiek deels aangetast door het vervangen van de stalen kozijnen voor kunststof exemplaren. De eigenaren van het woonhuis hebben bij de gemeente een verzoek ingediend om de huidige stalen en kunststof kozijnen te vervangen door aluminium kozijnen in een grijze kleurstelling. Na overleg met de commissie is het plan op onderdelen aangepast. De eigenaren hebben ervoor gekozen om de nieuwe kozijnen op de begane grond uit te voeren in staal en daarbij een profiel toe te passen dat de oorspronkelijke situatie goed benadert. Voordeel is daarbij dat het mogelijk is om isolatieglas toe te passen. Gezien de technische staat van de stalen kozijnen op de verdieping heeft de commissie eveneens ingestemd met het vervangen van deze kozijnen voor nieuwe stalen kozijnen. De eigenaren hebben er tot slot voor gekozen om de stalen kozijnen uit te voeren in de oorspronkelijke donkergroene kleurstelling. De commissie heeft hiervoor grote waardering. Opdrachtgever: R. Oomen

14 Samenstelling CRK Voorzitter Dhr. H. Vreeswijk wethouder gemeente Scherpenzeel Adviseur ruimtelijke kwaliteit / rayonarchitect Ir. S. de Wit Gelders Genootschap Stedenbouwkundige Ir. P. Thole Landschapsarchitect Ir. A. Kho Gelders Genootschap Adviseur cultuurhistorie Dhr. W. Weijkamp Gelders Genootschap Ambtelijke ondersteuning Dhr. R. Kater Het afgelopen jaar is dhr. de Wit wegens ziekte enkele maanden vervangen door ir. J. Boros, hoofd ruimtelijke kwaliteit Gelders Genootschap. in cijfers - Onze adviseur ruimtelijke kwaliteit behandelde 31 plannen, deels in aanwezigheid van de aanvrager of ontwerper. - Van deze plannen werd 81 % ter plekke door de adviseur ruimtelijke kwaliteit van een positief advies voorzien. Voor 19 % was een wijziging nodig. - De voltallige commissie behandelde in geen plannen - Daarboven brachten wij voor 7 plannen een monumentenadvies uit. v.l.n.r. Vreeswijk, Thole, de Wit