Raadsleden1 Griffie. Geacht raadslid,

Transcriptie

1 Agenda Raadsleden1 Griffie Burgemeester en wethouders Postbus AG Hoofddorp Bezoekadres: Raadhuisplein 1 Hoofddorp Telefoon Telefax Onderwerp Raadsexcursie naar Venlo Excursiedatum 21 februari 2008, uur uur Locatie Bus voor de hoofdiflgang gemeentehuis, Raadhuisplein Bijlagen 1. programma 2. lijst genodigden 3. artikel; Afval bestaat straks niet meer 4. folder; Duurzaam ondernemen biedt kansen contactpersoon Rik Rolleman Hoofddorp. 31 januari 2008 Doorkiesnummer Geacht raadslid, Zoals aangekondigd in de nota "voortgang masterplan Werkstad A4" wordt er een raadsexcursie naar Venlo (ruim inwoners) georganiseerd. Venlo is na Rotterdam en Amsterdam het grootst logistieke knooppunt van Nederland. In overeenstemming met de griffie1 presidium is afgesproken dat de excursie kan plaatsvinden op donderdag 21 februari De raadsexcursie vind dan nog plaats voor de verwachte raadsbehandeling van het masterplan van de Werkstad A4 in maart Wij bezoeken het project "Klavertje Vier" in Venlo. Hier maken wij kennis met de wijze waarop in deze regio vier autonome gebiedsontwikkelingen (glastuinbouw Siberië, glastuinbouw Californië, agro logistieke bedrijventerrein Trade Port Noord en de transformatie van de veiling tot fresh park) integraal ter hand zijn genomen. Ook hierbij heeft de Kamer van Koophandel (net zoals bij de Werkstad A4) een belangrijke rol gespeeld bij de integrale gebiedsaanpak. Het gebied is aangewezen als een van de vijf greenports in Nederland (net zoals onze greenport Aalsmeer). De contacten tussen de gemeente Venlo en gemeente Haarlemmermeer lopen al sinds bekend is geworden dat zij de eerstvolgende Floriade (2012) mogen organiseren. Het Floriade gebied en het hier in de toekomst te vestigen Greenpark Venlo worden volledig Cradle to Cradle ingericht. Er zijn echter ook duidelijke verschillen tussen beide gemeentes en gebiedsontwikkelingen. Is bij Gemeente Haarlemmermeer juist de gemeenteraad initiatiefnemer van de leefbaarheid1 duurzaamheid discussie, in Venlo is het bedrijfsleven, en met name, de Kamer van Koophandel Limburg Noord initiatiefnemer hiervan.

2 Agenda van Volgvei 2 Excursie Venlo "Klavertje Vier" heeft zich als een van eerste internationale gebiedsontwikkelingen verbonden aan de Cradle to Cradle principes. Wij zullen van direct betrokkenen vernemen waar de succespunten en tegenslagen liggen. Bij het raadsvoorstel is als bijlage gevoegd het krantenartikel "Venlo is de eerste regio ter wereld die de principes van ultraduurzaamheid in praktijk wil brengen". Op de volgende websites treft u meer informatie aan: kvk.nl Bij deze uitnodiging trefi u een interview met wethouder Economische Zaken Mark Verheijen van de gemeente Venlo aan (Volkskrant 31 december 2007). Op de dag zelf zullen u van de diverse presentaties handouts uitgereikt worden. De gemeente Venlo verzorgd voor ons een lunch en wij sluiten de dag af met een speciaal georganiseerd diner in het raadhuis te Hoofddorp zodat u aansluitend de raadssessies kunt volgen. Wij hopen u op 21 februari van harte te begroeten. Indien u aanwezig kunt zijn verzoeken wij u vriendelijk voor 15 februari a.s. uw aanmelding te richten aan de projectassistent Brigitte Grossauer via b.arossauer@haarlemmermeer.nl Hoogachtend, burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmermeer, de secretaris, L drs. P.J. Buijtels

3 Agenda van Volgvei 3 Excursie Venlo Bijlage 1 Agenda uur: uur: uur: 11.O0 uur: uur: uur: uur: uur: Vertrek bus, koffie en koek in bus 1. Welkom door wethouder van Dijk (WD) 2. Vertoning films: Cradle to Cradle deel 2 (VPRO Tegenlicht uitzending van 29 november jl. over Cradle to Cradle in Nederland) Greenports in Nederland 3. Presentatie Haarlemmermeer en Cradle to Cradle (workshop op congres in Maastricht) door gemeentelijk projectleider ACT (Rik Rolleman) Aankomst Venlo Klaver4 info centrum Venrayseweg 182 (zone Fresh park) (koffie) Ontvangst door wethouder Economische Zaken en Financiën Mark Verheijen (VVD) over de Gebiedsontwikkeling Greenport VenloIKlavertje Vier; Rol vld provincie "flexibel werklandschap" Rijksbetrokkenheid (GOB, Greenport) Ambities Greenport Venlo Samenwerking met Kamer van Koophandel (o.m. Shanghai) Servicepunt Greenport Venlo Bundeling van kennis en onderwijs Ruimtelijk ontwerp "Klavertje Vier" door projectmanager Paul de Gouw - aanpak gebiedsontwikkeling (gebiedsautoriteit) - verankering duurzaamheid in ruimtelijk ontwerp - glas en energie campus Trade Port Noord - Agrologistiek Trade Port Noord 140 ha, railterminal Floriadel Greenpark Venlo (45 ha) door directeur Projecten Sven Stimac - verankering duurzaamheid in ruimtelijk ontwerp - Villa Flora (OVG) - SIGN gebouw - Innovatorenl poortgebouw - Groene campus Vragen en discussie Lunch Vertrek voor rondrit door het gebied (Floriade terrein, Trade port Noord, Siberië, Californië; toelichting Paul de Gouw en Lodewijk Burghout) uur: Aankomst Kamer van Koophandel

4 Agenda van Volgvei 4 Excursie Venlo uur: Toelichting profilering duurzame regio en rol van de KvK hierbij door Bert Kaumo ambities/ regiobranding organisatie C2C (workshops "een broodje Cradle to Cradle") 50 bedrijven, C2C voucher innovatie (hoogleraar duurzaamheid, TIVO) uur: Glastuinbouwlocaties Californië door directeur Energie Combinatie Californië Lodewijk Burghout: collectieve energie voorziening uur: Vragen en discussie uur: Terugreis naar Hoofddorp: - Toelichting energiestructuur PrimAviera door Rien Braun, projectmanager energie - Toelichting waterstructuur door Rik Rolleman uur: Terug in Hoofddorp uur: Diner uur: Raadssessies

5 Agenda van Volgvei 5 Excursie Venlo Bijlage 2 Vanuit gemeente Haarlemmermeer - Raadsleden gemeente Haarlemmermeer (39) - Wethouder Arthur van Dijk - Stallingsbedrijf Glastuinbouw Nederland (SGII): Rien Braun: projectmanager energie Prirnaviera Michiel Cappendijk: directeur (LTO) Frank Overing; directeur (OPP) Michiel Venne: projectmanager Primaviera - Schiphol Airport Development Company (SADC): Mara Lindenbergh, communicatie adviseur Maarten Raupp; programmamanager ACT Paul Jansen; projectdirecteur ACT - Segro Rini Schoutsen - Provincie Noord Holland Andre Eijk, beleidsadviseur Milieu Hans Vonk; beleidsadviseur Economie - KvK Amsterdam: Simone Veldema Gerard Kooiman - Gemeente ambtenaren: Wim van der Lee; stedenbouwkundige Joost van Faassen; stedenbouwkundige Rik Rolleman; projectmanager ACT1 Werkstad A4 Ronald Wagtendonk, beleidsmedewerker milieu Bert Uiterhoeve; programma directeur Brigitte Grossauer; assistent projectmanager Charlotte Holst: assistent projectmanager Philipinne vld Schuyt; projectmanager glastuinbouw Soraya Warnink- La Lau, bestuursassistent Aafke Kaspers, strategisch adviseur Peter de Kruijk; strategisch adviseur +l- 50 mensen Vanuit gemeente Venlo (tel ) - Geert van Soest, griffier (gjpsoestv@venlo.nl) - Wethouder Mark Verheijen (mlverheijen@venlo.ni) - Paul de Gouw, projectmanager (pwmdeqouw@~lanet.ni/ tel )) - Sven Stimac, directeur Projecten Floriade (sven.stimac@floriade.nl/ tel ) - Lodewijk Burghout, directeur Energie Combinatie Califorrnie (I.burqhout@californie.nu/ te )

6 Agenda van Volgvei 6 Excursie Venlo - Bert Kaumol Dick Thesing, KvK Limburg Noord (bkaumo@limburcl.kvk.nl; dthesin~h@limburs.kvk.nl/ tel ) Bus van +l- 50 man Aandachtpunten in presentatie (voor zover niet genoemd): 1. Hoe wordt een afval nul systeem gerealiseerd; - kritiek op C2C is dat de technosfeer onvermijdelijk groeit ten opzichte van de biosfeer - hoe wordt georganiseerd dat volume en concentratie van afvalstoffen zodanig zijn dat het precies voldoende is (teveel mest is schadelijk voor bodem en drinkwater) 2. a. Hoe denkt u over duurzame logistiek & transport en C2C b. Hoe denkt u over energie1 C02 reductie en C2C 3. Hoe wordt kennisontwikkeling en innovatie georganiseerd 4. Afdwingen (bv structuurvisie) versus inspireren 5. Beperkingen van huidige regelgeving

7 De Volkskrant Cradle to Cradle-concept gaat uit van tweede leven van producten Afval bestaat straks niet meer Reportage Ultraduurrame regio Venlo wil zich op de kaart zetten als eerste 'C2C'-regio in de wereld: niets meer weggooieil. Van onze verslaggever \ Peter de Graaf VENLO WD'er Mark Verheijen, sinds tweejaar wethouder van Econon~ische Zalcen en Financien in Venlo, had nooit veel op met duurzaamheid. Tot Al Gore zijn milieufllm An Inconifenient mth- uitbracht en de directeur en de marketingmanager van de Kamer van Koophandel Limburg-Noord bij hem langskwamen. Ze hadden de VPRO-documentaireI\JvaI isvoedsel gczien en waren zeer onder de indruk van het Cradle to Cradleioncept dat daarin werd behandeld. Cradle to Cradle, onlwikkeld door de Amerikaanse chemiciis Michael Braungart en landgenoot William McDonough, een architect, komt erop neer dat alle producten zo worden ontworpen dat ze in de afvalfase of voedsel vormen voorde biosfeeróf een grondstof kunnen zijn voor nieuwe producten. Volgens het C2C-concept (letterlijk: wieg tot wieg) kunnen economische groei en duui~aariilieid Iieel " troed sdinei-iaaan. Economi schegroei is goed voor mens, milieu én ondernemer. Dat idee sprak de Kamer van Koophandel wel aan. En ook VVD-wethouder Verheijen raakte begeesterd:'het is eigenlijk een heel logisch economisch verhaal.' Hij maakteeen afspraak met Mc- Donough en bezocht een congres in Londen. Hij merkte dat grote bedrijven als Ford, Nike en Volkswagen het concept al toepassen. 'je merkt dat het bedrijfsleven in zijn denken veel verder is dan de overheid. Bij de overheid overheerst nog het ouderwetse duurzaamheidsdenken. Het is vooral een berg regels van wat je niet mag. Betuttelingen inperkingvoeren de boventoon. Maar Cradle to Cradle zegt: groei is niet slecht. groei is goed.alleen moeien we anders met productieomgaan.', En zo komt het dat Venlo zich op de kaart wil zetten als eerste C2Cregio in de wereld. Katalysator wordt de Floriade, de wereldtuinbouwtentoonstelling in Die moet helemaal C2C worden. Na de tentoonstelling wordt het gebied een ultraduurzaam bedrijventerrein: Greenpark Venlo. De Amerikaan McDonough heeft al 'een C2C-visie voor de Flori ade en Venlo' opgesteld.,op het Floriade-terrein ten noorden van de snelweg A67 komen onder meer kassen en gebouwen met innovatieve systemen van dakbevloeiing, Icoeling en gebruik van zoiiiie-energie en biobrandstoffen. Blikvanger wordt de futuristisch ogende 'I~ovatoreii', die plaats gaat bieden aan een research-centrum en aan startende ondernemers. Maar de duurzaamheldsambities vanvenlo reiken verder dan de Floriade. De stuurgroep, waarin geineente, provincie en bedrijfsleveil samenwerken, heeft drie sporen voor duurzame ontwikkeling of opeten. óf recyclen, óf verbranden Cradle to Cradle (wieg tot wieg) is bedacht door de Amerikaanse archltect William Mcilonough en de Duitse blochemlcus Mlchael Braungart. Het is een nieuwe visie op het duurzaam ontwerpen en ontwikkelen van producten. ~ f - val=voedsel is een kernelement. Elk product moet als ahral een volledig herbrulkbare grondstof of biobrandstof opleveren. Zo kan uitgezet. Daarin worden doelstellingen geformuleerd voor het bedrijfsleven, de bebouwde omgeving en voor de kennisinfrastructuur 'We willen voor 2012 vijftig bedrijven in de regio hebben die C2Cinnovaties hebben ingevoerd', zegt Verheilen. 'Dat wil zeggen dat ze het begrip afval hebben geëlimineerd en geen grondstoffen verloren laten gaan.' Voorlopers zijn 'het glas- en zonnecelbedriif Scheulei], kopieerinacliineproducent 'Het mooiste zou zijn in Venlo een leerstoel te kunnen vestigen' iiiii...i..,i.iii..i...',... Océ, meubelfabrikant teofux en papierfabriek Van Houtem in Swalmen. In spoor 2 wordt de bebouwde omgeving aangepakt. Want gebouwen zijn volgens Verheijen de grootste veroorzakers van Coruitstoot, vanwege onder meer hun verwarming en het gebruik van moeilijl< afbreekbare producten als cement en beton. Alle gebouwen op het Floriadeterrein moeten helemaal UCzijn, zowel wat betreft materiaalgebruik als energievoorziening. Ook een ander bedrijvenpark, Trade afval voedsel worden in een oneindige krlngloop. C2C-producten moeten, wanneer ze zljn afge dankt. volledig uit elkaar te halen zijn, zodat de elementen kunnen worden teruggegeven aan blolw gische of technische kringlopen. Het moet dus mogelljk Zijn om het afval 6f op te eten M te recyclen of te verbranden om bio-energie op te wekken. Port Noord. moel duurzaam worden. Voor het nabijgelegen glastuinbouwgebied California luidt de slogan: 'Van energieslorper tot energieproducent'. Want kassen vangen warmte op die verplaatst kan worden. Schoolvoorbeeldis de nieuwe kas van tuinder loep Raemakers, zeven voetbalvelden groot. die energie oplevert door de grootschalige toepassing van een warmtepomp. De tomatenkweker slaat's zomers warmte uit de kas op in het grondwater. Dat water wordt's winters gebruikt om de kas te vernarmen. De warmte die overblijft, wordt verkocht aan het belendende zorgcentrum van de Zorggroep Noord-Limburg. Het derde spoor Is het 'meest uitdagende', vindt Verheijen: de bundeling van kennis en onderwijs op het gebied van duurzaamheid. Venlo wil een groene campus stichten (~reen~äfic), gericht-op., duurzame kennisontwikkeline in vooral de agrarische en de voedingsmiddelensector. Hogeschool Fontys zit al in Venlo, evenals dependances van de universiteiten van Maastricht en Wageningen. 'Het niooiste zou zljn als we in Venlo een leerstoel Cradle to Crad- Ie kunnen vestigen', aldus Verheijen. Maar zover is het nog lang niet. De wethouder is voorlopig vooral bezig het CzC-verhaal uit te leggen.'het is veel breder dan Al Gore ën zijn klimaatverandering. Duurzaamheid is zo'n containerbegrip. Cradle to Cradle is een andere manier van omgaan met atval en grondstoffen.' Toch ervaart hij in zijn omgeving groot enthousiasme, zowel bij bedrijven als overheisinstellingen. 'Venlo wil C2C als standaard neerzetten'. zegt hij. 'Het is hier Limburg, eerst het vaandel op straat, dan komt de harmonie erachteraan. Wij willen het vaandel Cradle to Cradle neerzetten.'

8

9 Duurzaam ondernemen heeft economische potentie, blijkt uit onderzoek. Sterker nog: duurzaamheid wordt op termijn een dwingende economische factor. Maar valt daar geld mee te verdienen op de wereldmarkt? Dat liet de Kamer van Koophandel Amsterdam onderzoeken, samen met de gemeente Amsterdam (Economische ZakenITopStad en Dienst Milieu en Bouwtoezicht (DMB)) en de onderneniersvereniging ORAM. Hieronder leest u de eerste resultaten van het onderzoek. Concrete actiepunten worden in februari zoo8 gepresenteerd in een Plan van Aanpak.

10 Duurzaam ondernemen loont! Een op de drie ondernemers noemt zichzelf een duurzame oiideriiemer. Niet alleen multinationals als Corus en Philips, maar ook MKB-ondernemingen uit alle branches werken aan innovaties, aan een duurzame bedrijfsvoering eri produceren eii exporteren duurzame producten en diensten. De (glas-) tuinbouw en de productiesector lopen voorop, gevolgd door de bouw- en installatiesector en de energiesector. Bedrijven die bezig zijn met duurzaamheid innoveren ook meer en hebben, - niet onbelangrijk, - een significant hogere groeiverwachting. Het zijn vooral grote bedrijven ( medewerkers) die duurzaamheid belangrijkvinden. Daarentegen zijn de koplopers met name de kleine bedrijven (0-10 medewerkers). Ook betreft liet vaak jonge bedrijven (0-5 jaar). Gezamenlijkzijn de ondernemingen die actief bezig zijn op het gebied van duurzaamheid goed voor ongeveer 25% van de toegevoegde waarde i11 de regio.

11 Vijf speerpunten voor de regio Ondernemers, kennisinstellingen en overheden geven aan dat vijf speerpunten van belang zijn om de metropoolregio Amsterdam te profileren als koploper op het gebied van duurzaam ondernemen: I) Hoge ambitie tonen De metropoolregio Amsterdam is ambitieus als het gaat om duurzaamheid. Dat betekent dat de overheid, het bedrijfsleven en de keririisiiisteilii~geii hoge ambities tonen en het bijpassende gedrag gaan vertonen. Samenwerking is van belang op alle niveaus: regionaal, natioiiaal, internationaal. 2) Samenwerken aan een icoonproject Een icoonproject is een project waarin de regio haar kracht laat zien: een project waar veel sectoren en regionale bedrijven bij betrokken zijn en dat op een overtuigende manier duurzaam én economisch winstgevend is. Er wordt gedacht aan het internationale waterjaar in Hiermee kan de Amsterdamse regio zichzelf internationaal op de kaart zetten. 3) Ontwikkelen van een wereldwijde laboratoriumfunctie De rode loper gaat wereldwijd uit voor irinovaties. Gezamenlijkontwikkelen we een zogenaamde 'open innovation playground', het wereldwijde 'lab' op het gebied van duurzaarriheid. Commerciële en niet- of semi-commerciële partijen proberen nieuwe samenwerkingsverbanden uit. 4) Duurzame markt creëren De krachtige creatieve sector in de metropoolregio stimuleert het om duurzame producten gemeengoed te maken. Het koppelen van initiatieven en snelle marktentrees van innovaties biedt de betreffende ondernemingen een 'first mover advantage' en zorgt voor waardevergroting van hun producten. j) Vertel wat je doet! De regio communiceert wat er gebeurt, wat we leren, wat er fout gaat, welke successen we boeken. We profileren ons vooral ook interiiationaal met onze sterke kanten!

12 Duurzaam ondernemen heeft toekomst! De onderzoeksresultaten zijn positief. Duurzaam ondernemen heeft de toekomst en de regio heeft de potentie om daarbij voorop te lopen. Duurzaamheid moet gemeengoed worden. In Nederland kunnen we koploper zijn in het toevoegen van de duurzame waarden aan producten en diensten. Er moet dan op een andere manier worden gekeken naar kansen. Zo moeten bijvoorbeeld kredietverleners inspelen op het feit dat duurzame investeringen op dit moment een langere terugverdientermijn hebben dan traditionele investeringen. Maar vanuit uiteindelijke rendementsoverwegingen zullen deze 'koplopers' wel gesteund moeten worden. De verwachtii~g is dat deze omwenteling veel economische kansen biedt voor Nederland op de wereldmarkt. Er ligt een kans voor de metropoolregio Amsterdam om te excelleren in de duurzaamheidsmarkt: in het ontwikkelen van kennis op het gebied van duurzaamheid, op concurrentievoordeel door de d~~~~rzame bedrijfsvoering en op het aaribieden van duurzame producten en diensten. Veel internationale steden blijken de economische kansen nog niet zo benoemd te hebben als de Amsterdamse regio dit nu doet.

13 Uw mening Heeft u ideeën over, of wilt u betrokken raken bij één van de vijf speerpunten? Laat het ons weten: duurzaam@amsterdam.kvk.ni X x Gemeente Amsterdam Economische Zaken Gemeente Amsterdam Dienst Milieu en Bouwtoezicht X X x X Gemeente Amsterdam X x Amsterdam Topstad