Onderzoeksprojecten (40-60 van 122)

Transcriptie

1 - 4 okt :35:53 Onderzoeksprojecten (40-60 van 122) Zoekfilter: Classificaties: Politieke geschiedenis Oost vs. West? Een radicaal comparatief perspectief op naties en nationalisme in de Europese geschiedenis (19de-20ste E.). Abstract: Oost vs. West? Een radicaal comparatief perspectief op naties en nationalisme in de Europese geschiedenis (19de-20ste E.). Maarten Van Ginderachter Oorlog, staatsvorming en de sociaaleconomische impact op de samenleving: het Bourgondisch leger onder Filips de Goede ( ) Abstract: De studie onderzoekt vanuit militair gezichtspunt de cruciale regeringsjaren van hertog Filips de Goede en tract de verschillende 'staatsvormende' domeinen zoals fiscaliteit, volksvertegenwoordiging, verstedelijking en economie in verband te brengen. Aan de hand van interantionale debatten en discussies vragen we onszelf af in welke mate een politiek van permanente oorlogsvoering, belichaamd door de Honderjarige Oorlog, de vorming van moderne staten in de hand heeft gewerkt (Charles Tilly). Vakgroep Geschiedenis Marc Boone Onderzoeksrapport inclusief aanbevelingen: heroriëntering van deputatiezittingen van beheer naar meer beleid. Abstract: - Aansturingsmodel van FOD Financiën Deze opdracht omvat het uittekenen van een nieuw structuur, inclusief het afbakenen van de functionele opdracht van elke entiteit en stafdienst, de opmaak van een nieuw organogram en het uitwerken van een aangepast aansturingsmodel. De opdracht behelst tevens het uitschrijven van de bijhorende Koninklijke Besluiten. - Reorganisatie van de werking van de Psychosociale Dienst van het DG Penitentiare Instellingen bij de FOD Justitie. - Begeleiding van de strategische besluitvormingsprocessen bij de FOD Justitie en de FOD Financiën. HERMAN MATTHIJS Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Political Representation in Diverse Societies - ReDS Abstract: Politieke vertegenwoordiging is een cruciaal concept binnen de politieke wetenschappen. In essentie betekent dit concept het tegenwoordig maken van een afwezig iets of iemand ('principal') via een tussenpersoon ('agent'). Vertegenwoordiging plaatst dus een tussenschakel tussen de burgers en de politieke besluitvorming, namelijk een vertegenwoordiger of een groep vertegenwoordigers. Dat in een samenleving verschillende belangen en noden bestaan die vertegenwoordigd willen zijn, is een evident onderdeel van elk democratisch proces. Politieke partijen en hun parlementsleden en ministers vertolken verschillende visies op de samenleving en burgers stemmen elk voor de partij of persoon die hun visie het best vertolkt. Deze vorm van vertegenwoordiging van klassieke groepen en groepsbelangen is een vertrouwd gegeven: liberale partijen spreken traditioneel eerder de vrije beroepen en zelfstandigen aan; de socialisten staan in voor de arbeidersklasse; regionalistische partijen voor de grieven van specifieke etnische, taalkundige of geografisch identificeerbare groepen. De politieke vertegenwoordiging van maatschappelijke groepen die pas recenter aan de oppervlakte kwamen, is een stuk problematischer. Het gaat dan over groepen die onderscheiden worden op basis van sekse, leeftijd, etnisch-culturele achtergrond of seksuele geaardheid. Ook worden klassieke breuklijnen zoals klasse of opleiding weer van onder het stof gehaald. Verschillende onderzoeken wijzen uit dat deze groepen vaak onvoldoende vertegenwoordigd zijn in de politieke structuren. Deze politieke ondervertegenwoordiging van sociaal achtergestelde groepen wordt vandaag in toenemende mate als een maatschappelijk en politiek probleem ervaren. Hun ondervertegenwoordiging tast de representativiteit van de politieke instellingen, en daaruit voortvloeiend, het democratisch gehalte van het besluitvormingsproces aan. De ondervertegenwoordiging van maatschappelijke groepen en het gebrek aan representativiteit van de politieke besluitvorming kan zich echter op verschillende wijzen manifesteren. In de literatuur wordt gewezen op de (on)mogelijkheid tot deelname aan verkiezingen, de fysieke (af-)aanwezigheid in de vertegenwoordigende instellingen en (het gebrek aan) de inhoudelijke vertegenwoordiging van belangen. Het zijn resp. de formele, descriptieve en substantiële dimensie van het concept vertegenwoordiging Het onderzoek naar politieke vertegenwoordiging van sociale groepen is tot voor kort grotendeels onderbelicht gebleven in België en/of was vaak de zaak van één of enkele personen. De laatste jaren zijn er evenwel verschillende onderzoekers opgestaan die zich met deze thematiek (of onderdelen ervan) bezighouden. Door de krachten van verschillende onderzoekers in dit zich ontwikkelende onderzoeksdomein te bundelen, willen we komen tot een verdere uitbouw van het wetenschappelijke onderzoek in dit domein en van de expertise waarover beide partners beschikken. Zo kan ook de leidinggevende rol van beide partners in dit onderzoeksdomein verder bestendigd en ontwikkeld worden. Via de bundeling van dat potentieel willen de betrokken partners op onderzoeksvlak drie zaken realiseren: Ten eerste zal de bestaande samenwerking tussen de twee onderzoeksgroepen verder gecontinueerd en structureel verankerd worden, en waar mogelijk verder uitgebouwd worden. Onderzoekers uit beide partnerinstellingen zullen, daar waar mogelijk en opportuun, gezamenlijk werken aan tijdschriftartikels, congrespapers en boekhoofdstukken. Co-promotorschappen en lidmaatschappen van begeleidingscommissies van onderzoeken zullen eveneens, daar waar mogelijk, verder aangegaan worden. Ten tweede wensen de betrokken partners in het kader van deze alliantieonderzoeksgroep nieuw gemeenschappelijk onderzoek te initiëren naar politieke vertegenwoordiging van sociale groepen. Met gezamelijke onderzoeksvoorstellen zullen de gekende financieringskanalen aangesproken worden, met name: de bijzondere onderzoeksfondsen van beide instellingen; het Vlaams Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO); onderzoeksprojecten van het Federaal Wetenschapsbeleid; en ad hoc beleidsondersteunende financieringskanalen. We beogen hier zowel onderzoek dat eerder theoretisch van aard is, als empirisch onderzoek in België, maar ook zoveel mogelijk in internationaal-

2 comparatief perspectief. In die optiek hebben de betrokken onderzoekers reeds toegang tot bestaande wetenschappelijke netwerken, en wensen ze die netwerken verder uit te bouwen en aan te wenden voor gemeenschappelijke onderzoeksinitiatieven (vb. ECPR Standing Groups on Gender & Politics, Committee on Political Sociology of International Political Science Association, ECPR Standing Group on Political Parties). Ten derde, zal om deze onderzoeksplannen te realiseren, moeten geïnvesteerd worden in een verdere kennismaking met de aanwezige expertise in de twee onderzoeksgroepen. Via meetings en discussiemomenten zullen de partners verder vertrouwd geraken met elkaars onderzoeksdomein en lopende onderzoeksprojecten. Deze vergaderingen en brainstormsessies zullen ook uitmonden in het in onderling overleg uitwerken van een gemeenschappelijke onderzoeksagenda en concrete initiatieven inzake projectaanvragen. Aansluiting bij de internationale onderzoeksagenda zal daarbij, zoals hierboven aangegeven, een belangrijk criterium zijn. Leidende onderzoeksthema's voor het gemeenschappelijk onderzoek inzake vertegenwoordiging van sociale groepen zijn geënt op de drie dimensies van vertegenwoordiging: - Formele dimensie: hier gaat het onder meer over de verkiezingsregels en -technieken die gebruikt worden om de voorkeur van de burger te achterhalen en deze om te zetten in de aanduiding van vertegenwoordigers. Thema's die behandeld worden houden verband met de discussie over actief en passief stemrecht voor specifieke sociale groepen, de mate waarin van dit stemrecht gebruikt wordt gemaakt en de mate waarin er kandidaten uit de betreffende sociale groep naar voor worden geschoven door politieke partijen zodat kiezers er zich over kunnen uitspreken. - Descriptieve dimensie: hier wordt dieper ingegaan op wie de vertegenwoordigers zijn, hun eigenschappen en in welke mate ze een weerspiegeling vormen van de samenstelling van de bevolking. Onderzoeksthema's zijn hier onder meer het in kaart brengen van deze ondervertegenwoordiging, de rol van partijen en kiezers in de ondervertegenwoordiging van bepaalde sociale groepen in het parlement en de wenselijkheid en effecten van de invoering van quota. - Substantiële dimensie: hier gaat het over de inhoudelijke invulling van belangen van sociale groepen. Deze dimensie beperkte zich lange tijd tot analyses van hoe parlementsleden hun mandaat inhoudelijk invullen en wat vertegenwoordigers doen om de belangen van de vertegenwoordigden te behartigen. Recente stromingen in de literatuur pleiten ervoor om deze benadering te verbreden. Enerzijds wordt ervoor gepleit om verder te kijken dan de parlementaire arena, en andere actoren die aan substantiële vertegenwoordiging doen (mee) in de analyse op te nemen. Het gaat onder andere om middenveldorganisaties, ambtenaren en media. Anderzijds wordt de stelling verdedigd dat vertegenwoordiging niet altijd een éénrichtingsproces hoeft te zijn dat loopt van kiezer naar vertegenwoordiger. Vertegenwoordigers kunnen zelf ook belangen en een achterban definiëren waarvoor ze willen opkomen. Onderzoek rond deze dimensie verkent haast vanzelfsprekend deze twee nieuwe pistes enerzijds door in kaart te brengen in welke mate (andere) actoren aan belangenvertegenwoordiging doen, wat het effect daarvan is en welke factoren daarop een invloed hebben, en anderzijds door na te gaan welke nieuwe groepen worden aangesneden door vertegenwoordigers, hoe ze dit doen, welke effecten dit heeft, en hoe personen uit die groepen hiermee omgaan. Mihnea TANASESCU Eline SEVERS Soumia AKACHAR Karen CELIS Onderzoeksconsortium?Global Studies? in het kader van het aanstellen van een onderzoekscoördinator Abstract: Dit multidisciplinair onderzoeksconsortium wil vanuit concrete, lokale ruimtes te bestuderen hoe globale processen van sociale, economische, politieke en culturele veranderingen onze wereld in het verleden en het heden hebben gestructureerd en de globalisering haar huidige vorm geven. Een onderzoekscoördinator creëert synergieën tussen tussen de verschillende promotoren en daaraan verbonden wetenschappelijke expertise en zoekt actief naar financiering van wetenschappelijk onderzoek. Koen Vlassenroot Onderzoek in het domein van de politieke cultuurvorming. Abstract: Onderzoek in het domein van de politieke cultuurvorming. ONDERZOEKSGROEP BURGER EN POLITIEK Extremisme en democratie Caspar Mudde NISE - Nationale bewegingen en intermediaire structuren in Europa. Abstract: Since the end of the 18th century nationalism, national movements and national identity have played an important role in the history of Europe. In spite of the numerous local specific conditions and the historical variables, there are parallels between the national movements. The discourses of national uniqueness were forged in a context of intense international exchanges across national borders. Moreover, national ideologies can only be defined through their dialectical relationship with one another. Despite a recent upsurge, the fact that national movements are pre-eminently transnational has been insufficiently studied so far. There are relatively few studies about transfers and transnational influences in the construction of nations and there is a lack of empirically based comparisons: national identity has been mainly studied within separate nations. Even when comparisons are made, the cases are often chosen from the same geographical area. Researchers from other linguistic regions often remain unaware of the results across the language barrier. This prevents many studies from penetrating the international arena and limits researchers to only carrying out comparative research within their own linguistic community. Additionally, much information on the sources for the study of national movements is based on uncontrolled data, which are not presented in a systematic way. So far, there has not been a coordinated effort on a European level to collect records, documentation and information on this subject, to conserve and disclose them for research. At the same time there is also a need for advice and support for the conservation and disclosure of the sources. All these elements enhance the need for comparative, transnational historiographical methods and means. That is why the interdisciplinary NISE network was established for research, heuristic and archival purposes. Its main objective is to enable comparative and transnational studies on national and regional movemens. Mapping out personal and institutional relations between national movements will enable researchers to study political and cultural transfers. This will in turn lead to a more empirically driven theory formation of nationalism.

3 Maarten Van Ginderachter Nieuw financieringsmodel onderzoek: ZAP startkrediet 2011 Abstract: Met het in voege treden van het nieuw financieringsmodel onderzoek ontvangen nieuwe ZAP-leden die voldoen aan de criteria voor de BOF-parameter 'mobiliteit en diversiteit' een startkrediet van euro. Deze ZAP-startkredietfinanciering wordt retroactief opgestart en toegekend aan nieuw ZAP aangesteld in 2010 en later. Karen CELIS Negentiende-eeuwse buitenlandse percepties van België als bufferstaat en hun juridische verankering Abstract: Dit project onderzoekt de internationale positie van het hedendaagse België, van het congres van Wenen tot het einde van de negentiende eeuw. De originaliteit van het voorliggende onderzoek ligt in de focus op het juridische discours van de voornaamste diplomatieke actoren, of de wijze waarop politieke problemen worden geabstraheerd en geconceptualiseerd. De aanzienlijke tijdsspanne die het onderzoek bestrijkt, moet gezien worden als een aanvulling op de traditionele politieke historiografie, in die zin dat het aantoont hoe diplomaten hun eigen, specifieke categorieën hanteerden. Vakgroep Grondslagen en geschiedenis van het recht Dirk Heirbaut Militaire bezetting als transnationale vorm van politiek. Een sociale en culturele geschiedenis van het Duitse bezettingsbestuur in België tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Abstract: In dit project wordt het Duitse bezettingsbestuur in België tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog van binnenuit, als een onderling samenhangende en in de maatschappij ingebedde politieke structuur bestudeerd. Door daarbij een intertemporeel comparatief perspectief te hanteren wil het gelijkenissen, continuïteiten en verschillen tussen beide besturen blootleggen. In algemenere termen wil het op die manier inzichten verschaffen in de geschiedenis van het militair bezetten als een specifieke vorm van politiek. Daarbij wordt uitgegaan van het gegeven dat bezettingsbesturen transnationale politieke organisaties zijn: zij opereren buiten de politieke en maatschappelijke context van de overheden waaraan zij ondergeschikt zijn, en moeten dus zowel tegenover de politieke overheden van hun thuisland als tegenover de bevolking in het bezette land legitimiteit verwerven. Dit project tracht deze processen van legitimiteitsverwerving op het spoor te komen door heel concreet in te zoomen op de sociale samenstelling en cohesie van de bezettingsbesturen en op de interactie van deze bezettingsbesturen met de bevolking van het bezette land. Het situeert zich op het kruispunt tussen politieke, sociale en culturele geschiedenis, maar gebruikt bovendien inzichten uit de organisatiesociologie en uit de culturele antropologie. Op methodologisch vlak zullen prosopografie, netwerkanalyse en discoursanalyse met elkaar worden gecombineerd. Herman Van Goethem Marnix Beyen Machtsstructuren in de Nieuwe Tijd. Abstract: Het onderzoek wil macht en het gebruik van macht vanuit verschillende invalshoeken benaderen. Het zoekt enerzijds naar de verwoording en de uitbeelding van de macht en probeert op die manier te achterhalen hoe men in de nieuwe tijd over macht en bewind dacht. Daarnaast wil het ook machtscircuits in kaart brengen. Beide benaderingen vullen elkaar aan. Op die manier wil het komen tot een genuanceerder beeld van het ontstaan van de moderne politieke en machtsstructuren. Luc Duerloo Machtsevenwicht en internationaal recht. De Europese diplomatie en de uitwerking van de internationale orde, 18de eeuw en post Abstract: Het onderzoek wil nagaan in welke mate het Europese machtsevenwicht van de vroege achttiende eeuw ( ) terugkeert in de Europese contestatie van de schijnbaar bipolaire wereldorde na De juridische vertaling van een multipolaire orde vormt daarbij het analytisch kader, de diplomatieke correspondentie (door juristen maar weinig behandeld naast verdragen en doctrine) de voornaamste bron. Vakgroep Grondslagen en geschiedenis van het recht Dirk Heirbaut Locale coalities en de politieke economie van conflict in India: De analyse van een livelihood-complex in Telangana (Andhra Pradesh) en Nagaland Abstract: Conflicten in India worden meestal geanalyseerd vanuit een indernationaal perspectief waarbij het conflict met Pakistan als belangrijke verklaringsgrond wordt gebruikt om de interne problemen te begrijpen. Wij willen echter deze interne conflicten begrijpen vanuit een lokaal, livelihood-perspectief. We onderzoeken hiervoor de driehoeksrelatie tussen lokale overheden, rebellen en de lokale bevolking in twee langdurige conflictgebieden: Telengana (Naxalieten) en Nagaland (NSCN). Koen Vlassenroot

4 "La main de l'histoire se fatigue". Vertogen over verledens in Antwerpen en Brussel tijdens de Franse periode. Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek- Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Centrum voor stadsgeschiedenis Bert De Munck Marnix Beyen Brecht Deseure KASKA - De traditie van de toekomst / de toekomst van de traditie. Abstract: Dit onderzoek naar de status van Antwerpen als modestad (internationale, creatieve, culturele en economische uitstraling) past in de viering (in 2013) van de 350ste verjaardag van KASKA en de 50ste verjaardag van de modeafdeling. Henk de Smaele Inventarisatie van de literatuur over stadsstudies Abstract: Op basis van een inventarisatie van de literatuur over stadsstudies,?settler? kolonialisme en politieke economie, kijkt dit proefschrift naar de geschiedenis en de geografie van infrastructurele netwerken (elektriciteit en wegen)om de ruimtelijke modaliteiten van?settler? kolonialisme en ongelijke ontwikkeling te analyseren in Palestina. In het bijzonder onderzoekt dit proefschrift hoe infrastructuren worden gecoproduceerd en bestuurd en hoe ze politieke en socio-economische ongelijkheid en segregatie in de praktijk creëren. Sami Zemni INSCHRIJVINGEN: Arbeid, arbeidsrelaties en beroepsidentiteiten in hotels, restaurants n cafés (18de-20ste eeuw) - Brussel 16/12/ /12/2011 Abstract: De geschiedenis van het dagelijks leven op de werkvloer is een onderontwikkeld terrein en dat geldt zeker voor de horeca. Dit project zal de dagelijkse praktijken op de werkvloer in de Brusselse horeca ( ) bestuderen evenals de expliciete en impliciete, geschreven en ongeschreven regels die er het functioneren stuurden. Daarvoor zal gebruik worden gemaakt van verzoeningsdossiers, vonnissen en persoonlijke brieven van werkgevers en werknemers die zich in de archieven van de werkrechtersraden bevinden. Zij geven een idee van het dagelijkse reilen en zeilen en de manier waarop klagers en verweerders hun taken, hun rechten, hun plichten en hun arbeidsrelatie definieerden. Eveneens gebruikmakend van het bronnenmateriaal van de bevoegde vakbondscentrales en ego-documenten zal het ondoorzichtig statuut van verschillende categorieën binnen het horecapersoneel (koks, maîtres d'hôtel, kelners, serveersters) worden onderzocht, evenals het loonsysteem, de aard van de arbeidsconflicten en de modaliteiten inzake het einde van de werkrelatie. Er zal ook worden nagegaan hoe koks, maîtres d'hôtel, kelners en serveersters hun beroepsidentiteit construeerden. Daarbij zal de aandacht o.m. gaan naar de verschillen tussen de koks die in de coulissen werkten en het zaalpersoneel dat front stage opereerde en van dienstbaarheid zijn broodwinning maakte. Ook zal het belang worden onderzocht van on the job training en gender in de constructie van een beroepsidentiteit. PATRICIA VAN DEN EECKHOUT Het integrale Joegoslavisme ten tijde van de koninklijke dictatuur ( ) in Joegoslavië - inhoud, verspreiding en wisselwerking met andere nationale ideeën Abstract: Dit doctoraatsproject beoogt een onderzoek naar het integrale Joegoslavisme als nationale idee zoals dat van staatswege vastgelegd werd tijdens de koninklijke dictatuur in Joegoslavië ( ). De aandacht gaat uit naar een inhoudelijke definiëring van de Joegoslavische nationale identiteit, de verspreiding van dat nationale bewustzijn, alsook de wisselwerking met andere vormen van nationaal denken in Joegoslavië tijdens deze periode. Vakgroep Slavistiek en Oost-Europakunde Raymond Detrez Het collectief geheugen van collaborateurs in de naoorlogse Belgische samenleving: een sociaal-politieke geschiedenis ( ) Abstract: Collaborateurs in Vlaanderen zijn er in geslaagd de repressie af te schilderen als een anti-vlaamse, harde en eindeloze operatie. Door een structurele en empirische analyse van bronnen die een licht werpen op de organisaties van collaborateurs en de wijze waarop zij bij andere milieus aansluiting vonden, zal dit onderzoek de ontwikkeling en het succes van dat collectief geheugen in kaart brengen. Vakgroep Geschiedenis Bruno De Wever Het Brusselse muziekleven : politieke, economische en sociale aspecten. Abstract: Voorwerp van het project is een onderzoek naar de sociaal-culturele werkelijkheid waarin professionele musici, actief te Brussel in de periode , hun activiteiten ontplooiden. Er zal worden nagegaan hoe de musici zich verhielden tot de diverse actoren in het maatschappelijke krachtveld en aan welke evoluties deze verhoudingen onderhevig waren. De periode omvat de overgang van de Oostenrijkse

5 absolute monarchie over het Franse en Hollandse regime naar de constitutionele monarchie van het onafhankelijke België. De relatief snelle opeenvolging van regimes bracht Brussel in contact met verschillende cultuursferen en politieke ideologieën. De vraag stelt zich wat de impact daarvan was op het muziekleven. Het wisselend belang van de stad (in de Franse tijd was zij slechts de hoofdplaats van een departement) zal ook toelaten het belang van de hoofdstedelijke functie voor het muziekleven beter te begrijpen. Het onderzoek wordt interdisciplinair en comparatief opgevat Kunstwetenschappen en Archeologie Geschiedenis Henri VANHULST Koenraad BUYENS