aardrijkskunde vwo vakinformatie staatsexamen 2017 AARDRIJKSKUNDE VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V pagina 1 van 12

Transcriptie

1 AARDRIJKSKUNDE VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2017 V pagina 1 van 12

2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de staatsexamens voortgezet onderwijs en draagt zorg voor de kwaliteit en het niveau van de examens. De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is belast met de praktische uitvoering en organisatie van de staatsexamens. Met vragen over deze vakinformatie kunt u contact opnemen met de afdeling Examendiensten van DUO: (050) of staatsexamens@duo.nl. pagina 2 van 12

3 Inhoud 1 Kernpunten 5 2 Centraal examen 5 3 College-examen 5 4 Examenstof (schematisch weergegeven) 7 Bijlage 1 Beschrijving examenstof 8 Bijlage 2 Hulpmiddelen 10 pagina 3 van 12

4

5 1 Kernpunten Het examen aardrijkskunde bestaat uit een schriftelijk centraal examen en een mondeling college-examen. In 2017 is bij zowel het centraal als het college-examen alleen de 54e druk van de Bosatlas toegestaan. De kandidaten die buiten of los van een school examen doen, moeten zelf een Bosatlas meebrengen. Het eindcijfer wordt als volgt berekend: (het cijfer voor het centraal examen + het cijfer voor het college-examen) : 2 afgerond op een geheel getal. 2 Centraal examen Wat, waar, wanneer Het centraal examen bestaat uit één zitting van 180 minuten. De examenstof staat schematisch weergegeven in hoofdstuk 4, de voorlaatste kolom van de tabel, en bijlage 1. Bij de aanmelding geeft de kandidaat een voorkeurplaats voor de schriftelijke examens op. Het examenrooster schriftelijk staat op de site: DUO/particulieren/staatsexamenkandidaat. De examenoproep voor de schriftelijke examens verstuurt DUO uiterlijk twee weken voor aanvang van het examen. Daarin staan datum, tijd en locatie vermeld. Hulpmiddelen Naast het standaardpakket hulpmiddelen en een woordenboek (zie bijlage 2) is het gebruik van een zelf meegebrachte atlas noodzakelijk. Alleen de Grote Bosatlas, 54e druk is toegestaan. Oefenen Examenbundels of oude examens zijn geschikt om ervaring op te doen. Oude centrale examens zijn te vinden op onder andere examenblad.nl (stel linksboven een bepaald jaar in en vind onder vwo en aardrijkskunde de examendocumenten van dat jaar). Tips oefen voor het examen in het goed formuleren en het opzetten van een juiste redenering; oefen atlasvaardigheden 3 College-examen Wat, waar, wanneer Het college-examen bestaat uit een mondeling examen van 40 minuten. De examenstof staat schematisch weergegeven in hoofdstuk 4, laatste kolom van de tabel, en bijlage 1. Het examen vindt plaats in de periode juni/juli/augustus. Bij de aanmelding geeft de kandidaat een voorkeurplaats voor de mondelinge examens op. De examenoproep verstuurt DUO uiterlijk twee weken voor aanvang van het examen. Daarin staan datum, tijd en locatie vermeld. pagina 5 van 12

6 Gedurende twintig minuten, voorafgaand aan het mondeling examen, krijgt de kandidaat gelegenheid om een casus te bestuderen. De casus bestaat uit een of meer artikelen over aardrijkskundige vraagstukken. Bij het mondeling examen wordt aandacht besteed aan: 1. het beantwoorden van vragen over de casus. De vragen gaan over ruimtelijke verschijnselen, processen en structuren in concrete regionale contexten. De kandidaat moet kennis en vaardigheden kunnen toepassen in andere regionale contexten dan waarin deze zijn aangeleerd. 2. het beantwoorden van vragen en het oplossen van vraagstukken die betrekking hebben op de overige examenstof. Hierbij wordt eveneens nagegaan of de kandidaat kennis en vaardigheden kan toepassen in andere regionale contexten dan waarin deze zijn aangeleerd. Ook kaartvaardigheden kunnen getoetst worden. Overzicht: voorbereiding bestuderen van casus en beantwoorden van eventuele vragen bespreking vraagstukken naar aanleiding van de casus mondeling examen beantwoorden van vragen overige examenstof/ kaartvaardigheden 20 minuten ca. 10 minuten ca. 30 minuten deelcijfer a deelcijfer b Hulpmiddelen Naast het standaardpakket hulpmiddelen en een woordenboek (zie bijlage 2) is het gebruik van een zelf meegebrachte atlas noodzakelijk. Alleen de Grote Bosatlas, 54e druk is toegestaan. Oefenen Een voorbeeld van een casus staat op de site. Ga hiervoor naar: duo.nl, kies staatsexamenkandidaat en vervolgens Oefenen. Tips bekijk de informatiefilm over het mondeling college-examen. Deze film staat op de site onder het kopje: Hoe het staatsexamen vo werkt ; het is van groot belang dat u het nieuws volgt; neem een pen mee om aantekeningen te kunnen maken tijdens het bestuderen van de casus; deze aantekeningen mag u tijdens het examen raadplegen; behalve kennis dient u de kennis ook te kunnen toepassen en inzicht te hebben in de bestudeerde kennis; er wordt van u verwacht dat u over voldoende topografische kennis beschikt en dat u in staat bent bronnen in de juiste tijdsvolgorde te kunnen plaatsen; oefen voldoende voorafgaand aan het examen voldoende met de atlas en maak gebruik van de (algemene) legenda, registers en bladwijzer achter in de atlas. pagina 6 van 12

7 Beoordeling college-examen Voor het mondeling examen worden de volgende deelcijfers gegeven: één deelcijfer voor het beantwoorden van vragen over de casus: deelcijfer a dit cijfer telt één keer mee één deelcijfer voor het beantwoorden van vragen overige examenstof en kaartvaardigheden: deelcijfer b dit cijfer telt vier keer mee Het cijfer voor het college-examen wordt als volgt berekend: (a + 4b) : 5, afgerond op één decimaal nauwkeurig. 4 Examenstof (schematisch weergegeven) Aardrijkskunde centraal examen collegeexamen Domein A: Vaardigheden Subdomein A1: Geografische benadering Subdomein A2: Geografisch onderzoek Domein B: Wereld Subdomein B1: Samenhang en verscheidenheid in de wereld Subdomein B2: Mondiaal verdelingsvraagstuk Domein C: Aarde Subdomein C1: De aarde als natuurlijk systeem; samenhangen en diversiteit Subdomein C2: Mondiaal milieuvraagstuk Domein D: Gebieden Domein E: Leefomgeving Subdomein D1: Afbakening en gebiedskenmerken Subdomein D2: Actuele vraagstukken Subdomein E1: Nationale en regionale vraagstukken Subdomein E2: Regionale en lokale vraagstukken Domein F: Oriëntatie op studie en beroep * * Subdomein F: Oriëntatie op studie en beroep, wordt alleen geëxamineerd in combinatie met het profielwerkstuk. In bijlage 1 van deze vakinformatie staat een beschrijving van de examenstof. Bij het bestuderen van de examenstof is het raadzaam om gebruik te maken van een lesmethode of examenkatern. pagina 7 van 12

8 Bijlage 1 Beschrijving examenstof Domein A: Vaardigheden Subdomein A1: Geografische benadering De kandidaat kan de geografische benadering adequaat hanteren: - geografische informatie selecteren, verwerken en weergeven; - geografische vragen herkennen en zelf formuleren; - de geografische werkwijzen toepassen bij het formuleren en beantwoorden van geografische vragen. Subdomein A2: Geografisch onderzoek De kandidaat kan een geografisch onderzoek opzetten, uitvoeren, presenteren en evalueren: op basis van een geografische onderzoeksvraag en een gestructureerd plan van aanpak; met gebruikmaking van de geografische werkwijzen en primaire data; zo mogelijk aansluitend op onderdelen van het examenprogramma, met name de domeinen B, C en E. Domein B: Wereld Subdomein B1: Samenhang en verscheidenheid in de wereld De kandidaat kan ten aanzien van samenhang en verscheidenheid in de wereld: - de begrippen 'mondialisering' en 'tijdruimtecompressie' in onderling verband en vanuit een geografisch perspectief analyseren; - mondiale spreidingspatronen van economische, culturele, demografische, sociale en politieke verschijnselen beschrijven, in hoofdlijnen verklaren en aan elkaar relateren; - grootstedelijke gebieden in een nader aan te wijzen postindustrieel land analyseren in het licht van processen van mondialisering. Subdomein B2: Mondiaal verdelingsvraagstuk De kandidaat kan vanuit het perspectief van het subdomein 'Samenhang en verscheidenheid in de wereld' (B1): het vraagstuk beschrijven en analyseren als een maatschappelijk verdelingsvraagstuk; actuele discussies over het vraagstuk kritisch beoordelen en relaties leggen met relevante natuurlijke factoren; beleid beoordelen dat is gericht op het oplossen van het vraagstuk op macroregionale schaal. Domein C: Aarde Subdomein C1: De aarde als natuurlijk systeem; samenhangen en diversiteit De kandidaat kan met betrekking tot de aarde als natuurlijk systeem: - de aarde als een uniek natuurlijk systeem beschrijven en deze kennis toepassen bij het analyseren van veranderingen aan het aardoppervlak op verschillende ruimte- en tijdschalen; - de kenmerken van landschapszones op aarde en de veranderingen hierin beschrijven, analyseren en aan elkaar relateren; pagina 8 van 12

9 - de natuurlijke en landschappelijke kenmerken van een nader aan te wijzen fysisch-geografische macroregio in onderlinge samenhang en in relatie tot de samenlevingen in de betreffende macroregio analyseren Subdomein C2: Mondiaal milieuvraagstuk De kandidaat kan vanuit het perspectief van subdomein 'De aarde als natuurlijk systeem' (C1): het vraagstuk beschrijven en analyseren als natuurlijk vraagstuk; actuele discussies over het vraagstuk kritisch beoordelen, daarbij onderscheid maken tussen oorzaken en gevolgen en relaties leggen met relevante maatschappelijke factoren; beleid beoordelen dat is gericht op het oplossen van het vraagstuk op macroregionale schaal. Domein D: Gebieden Subdomein D1: Afbakening en gebiedskenmerken De kandidaat kan ten aanzien van de macroregio ZO Azië: - de afbakening van de betreffende macroregio analyseren, gebruikmakend van combinaties van relevante kenmerken; - een geografische vergelijking maken tussen de betreffende macroregio en een andere ontwikkelingsregio in de wereld op grond van relevante kenmerken; - de ontwikkelingsprocessen in de betreffende macroregio in hoofdlijnen aangeven en verklaren met gebruikmaking van economische, politieke, sociaal-culturele, fysisch-geografische, historische, interne en externe factoren. Subdomein D2: Actuele vraagstukken De kandidaat kan actuele vraagstukken vanuit een geografisch perspectief beschrijven, analyseren en verklaren. Het betreft: milieuvraagstukken samenhangend met het gebruik van natuurlijke hulpbronnen en natuurlijke gevaren samenhangend met natuurrampen; kenmerken van de hedendaagse ontwikkeling in de steden en op het platteland van de betreffende macroregio, samenhangend met het proces van mondialisering; conflicten in de betreffende macroregio, voor zover ze verband houden met de etnische en culturele diversiteit in de regio. Domein E: Leefomgeving Subdomein E1: Nationale en regionale vraagstukken De kandidaat kan zich een beargumenteerde mening vormen over: - actuele vraagstukken van overstromingen en wateroverlast in Nederland; - actuele ruimtelijke en sociaal-economische vraagstukken van stedelijke gebieden in Nederland. Hij betrekt bij beide soorten vraagstukken aspecten van duurzame ontwikkeling en plannen voor de ruimtelijke inrichting van Nederland. Subdomein E2: Regionale en lokale vraagstukken De kandidaat kan lokale en regionale ruimtelijke vraagstukken beschrijven en analyseren en zich daarover een beargumenteerde mening vormen. Een uitgebreide beschrijving van de examenstof staat: - in de syllabus op examenblad.nl (kies 2017, vwo, aardrijkskunde) - in de handreiking van SLO.nl (kies SLO, VO, handreikingen, aardrijkskunde) pagina 9 van 12

10 Bijlage 2 Hulpmiddelen Noodzakelijk Bosatlas: 54ste druk Toegestaan De hulpmiddelen hieronder zijn toegestaan bij alle examens. Zij zijn niet alle nodig: Basispakket Het standaard basispakket bij alle centrale examens en college-examens bevat: - schrijfmateriaal - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geodriehoek - vlakgum - elektronisch rekenapparaat Ook is het toegestaan om hulpmiddelen mee te brengen die geen relatie hebben met de exameneisen maar wel functioneel kunnen zijn, zoals: markeerstift, puntenslijper, leesliniaal (loep). Woordenboek Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle schriftelijke examens. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruik gemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar een vreemde taal (de thuistaal van de kandidaat). Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Uitgebreide informatie over de hulpmiddelen voor de centrale examens en hulpmiddelen voor kandidaten met een beperking staat in de Regeling toegestane hulpmiddelen. Kies: examenblad.nl/ vwo of havo/ onderwerpen/ hulpmiddelen/ 2017 pagina 10 van 12

11

12 pagina 12 van 12