Landmacht. Dagboek uit Afrika. Hiervoor word je commando Landmacht in elf beelden Every soldier a spokesperson.

Transcriptie

1 Landmacht Personeelsblad van de Koninklijke Landmacht nummer 9 december 2010 Emerald Move: Dagboek uit Afrika 2010 in elf beelden Every soldier a spokesperson Vier jaar KCT in Uruzgan: Hiervoor word je commando Landmacht 1

2 Landmacht Colofon Landmacht nummer 9 december 2010 Inhoud Adreswijzigingen: onder meer uw militaire registratie nummer is afgedrukt (voorafgegaan door de letter T ) dan heeft het geen zin om een adreswijziging aan de redactie van het blad Landmacht te sturen. Je dient in dat geval zelf via PeopleSoft je persoonsgegevens te wijzigen. Klik hiervoor op Startpagina P&O-selfservice op het Defensie Intranetportaal. De redactie is niet geautoriseerd om adressen te wijzigen. selfservice hun adreswijziging door te geven, kunnen het formulier wijzigen adres en/of gegevens contactpersonen bij noodgevallen downloaden op de nl/reservist. Het formulier vervolgens opsturen naar: of een sturen naar: info.postactieven@rnla.mindef.nl. op te nemen met Abonnementen- minuut) of via de website voor abonneren, adreswijzigingen en overige vragen. Voorpagina: Militairen van 11 Luchtmobiele ten velde tijdens de oefening Emerald Move 2010 in Senegal Terugblik inzet KCT in Afghanistan Hiervoor ben ik commando geworden Colofon Landmacht is een uitgave van de Koninklijke Landmacht, geproduceerd door het Dienstencentrum Defensiemedia. Hoofdredactie: Kolonel Joland Dubbeldam Eindredactie: Eerste luitenant Roel van de Wiel Vormgeving: Grafisch Bedrijf Audiovisuele Dienst Defensie Den Haag Druk: OBT bv Den Haag, ISSN: Oplage: stuks Redactieadres: Kromhoutkazerne MPC 55A Postbus AA Utrecht MDTN * KPN redactielandmacht@mindef.nl Bij geen gehoor: Dienstencentrum Defensiemedia Emerald Move 2010 Sounds good, let s go for it 13 Zelfhulp Kameradenhulp nieuwe stijl 12 Every soldier a spokesperson 26 Hypermoderne school voor genisten 4 Voorwoord 24 Eenheid in beeld 32 Personeelsmutaties 34 Photoshoot 36 Waargenomen Militair dagboek uit Afrika Het jaar 2010 in elf beelden

3 Landmacht Voorwoord Van Commandant Landstrijdkrachten Landmacht Korte berichten Landmachters helpen bij noodweer Curaçao Militairen van de landmacht hebben in november bijstand geboden in de strijd van Curaçao tegen tropische storm Tomas. De militairen staken de handen uit de mouwen en waren bijna vierentwintig uur in touw om de schade te beperken. Keihard gewerkt, goed gedaan! Dat is de oneliner die eruit springt op de kerstkaart die ik namens de Koninklijke Landmacht stuur aan een (zeer beperkt) aantal van onze goede relaties. Die tekst heeft betrekking op u, burger of militair in de KL. Als ik namelijk terugkijk op het afgelopen jaar dan overheerst toch trots en voldoening. Afghanistan, Bosnië, Irak, Afrika, Curaçao, Nederland: overal ter wereld zijn en blijven we actief en betrokken. De successen die daarbij zijn geboekt, waren het resultaat van uw gezamenlijke inspanning, de successen zijn niet vanzelf gekomen en hebben absoluut een prijs. Het vasthouden en uitbuiten van dat succes zal ook de nodige moeite kosten. Aan uitdagingen zullen we immers geen gebrek hebben de komende periode. We schudden onze veren na Afghanistan, we worstelen met gebrek aan beschikbare reservedelen of PGU, we willen onze professionaliteit ten minste op hetzelfde hoge niveau houden en we proberen ook nog eens beeld te krijgen bij de gevolgen van de bezuinigingen. Ik kan mij heel goed voorstellen dat u zich bovendien afvraagt wat dat allemaal voor u persoonlijk gaat betekenen. Er komt dus wel heel erg veel tegelijk op ons af. U mag van mij verwachten dat ik mij in deze roerige tijden sterk maak voor een samenhangende Konink- lijke Landmacht die goed in staat is de taken uit te voeren die we krijgen opgedragen. U mag van mij verwachten dat ik daarbij oog blijf houden voor uw belangen als individu. Kortom, u mag van mij eisen dat ik keihard werk voor u. Ik hoef van u niet te vragen dat u uw werk goed doet, dat spreekt immers voor zich. Maar ik vraag u wel dat u ook in deze lastige tijden ambassadeur blijft voor de Landmacht. Met elkaar dus keihard werken voor onze Landmacht, ook in Ik wens u en de uwen plezierige kerstdagen en een gezond en voorspoedig nieuwjaar. Luitenant-generaal Rob Bertholee Commandant Landstrijdkrachten Toen duidelijk werd dat de passage van tropische storm Tomas veel overlast zou veroorzaken op de benedenwindse eilanden in het Caraïbische Gebied, diende de gouverneur van Curaçao een verzoek in tot militaire bijstand. Ondanks dat Tomas op 250 kilometer ten noorden van de eilanden passeerde, kregen Curaçao, Bonaire en Aruba een flinke natrap met heftige regenval en zware windstoten. Twee pelotons van de landmacht waren inzetgereed op marinebasis Parera en ook de viertonners waren geprepareerd voor vertrek. De militairen werden ingezet om te helpen bij het beveiligen van objecten, handhaven van wegafzettingen, uitvoeren van opruimwerkzaamheden en bijstaan van de lokale politie. In het rampencoördinatiecentrum werd nauw samengewerkt tussen de lokale autoriteiten, hulpdiensten en vertegenwoordigers van de kustwacht en defensie. Ik bedank defensie voor alle verleende hulp de afgelopen dagen, zei gouverneur Frits Goedgedrag naderhand. Uw hulp was onmisbaar. Deurhangers voor leidinggevenden Kan ik je even storen? Heb je even? Het zijn vragen die iedere leidinggevende meermalen per dag te horen krijgt. Kiezen voor je eigen werk is daarbij vaak lastig, een collega helpen is immers sociaal en vaak leuk. Maar iedereen herkent het probleem dat je to-do lijst op het eind van de dag niet korter is geworden. Soms heb je niet even en kun je niet gestoord worden, maar wie zorgt voor een rustige plek om zich te concentreren? In deze Landmacht is voor elke leidinggevende (vanaf de rang van sergeant) een deurhanger meegestuurd, die je helpt je deur af en toe dicht te doen. Correct gebruik otoplastieken Sinds 2007 krijgen CLAS-militairen otoplastieken verstrekt als gehoorbescherming onder operationele omstandigheden. Otoplastieken zijn op maat gemaakte oordopjes met een filter die overtollig oftewel schadelijk geluid dempt. Het voordeel van deze oordoppen tijdens operationeel optreden is dat mondelinge communicatie en waarnemen met het gehoor mogelijk blijven. De otoplastieken zijn echter niet voor alle situaties geschikt. Ze bieden bijvoorbeeld onvoldoende bescherming op de schietbaan. U moet altijd de hiervoor voorgeschreven gehoorbescherming gebruiken. Als dubbele gehoorbescherming noodzakelijk is, kunt u de otoplastiek onder de gehoorbeschermingskap dragen. Ook bij het uitvoeren van andere werkzaamheden zoals onderhoudswerkzaamheden met veel lawaai kan het noodzakelijk zijn andere, op de werkplek beschikbare, gehoorbeschermingsmiddelen te gebruiken. De geluidsbelasting van werkzaamheden en de benodigde gehoorbescherming is terug te vinden in de RI&E (Risico Inventarisatie en Evaluatie) van de eenheid. Tevens kunt u hierover informatie inwinnen bij de arbocoördinator van de eenheid. De werking van de otoplastiek wordt na verloop van tijd minder. Als u denkt dat uw otoplastieken minder dempen of als u ze twee jaar regelmatig gebruikt, laat ze dan doormeten. Een afspraak hiervoor kan worden gemaakt via de arbocoördinator van de eenheid. Omgaan met storingen is een van de aspecten van timemanagement. Uit onderzoek blijkt dat het je minimaal vijf minuten kost om na een onderbreking weer geconcentreerd verder te gaan. Hoeveel slimme tips je ook toepast, als je geen prioriteiten stelt, niet kunt kiezen, geen nee kunt zeggen, wordt timemanagement heel moeilijk! Kies voor je eigen planning en gebruik de deurhanger om aan je collega s aan te geven of je gestoord kunt worden. Kijk voor meer informatie en tips & tools op het gebied van timemanagement op de intranetsite van het expertisecentrum Leidinggeven (homepage KL > nuttige links Alles over leidinggeven). 4 Landmacht

4 Op de openbare weg Het zal even schrikken geweest zijn voor de nietsvermoedende, passerende forens. Maar ook voor een landmachter was het een raar beeld. We kennen m immers vooral van zijn plek op een heuvel in de buitenring van Kamp Holland in Tarin Kowt, of van zijn oude plekje aan de bosrand van een oefenterrein of schietbaan. Begin november draaide de Pantserhouwitser (PzH2000) zich echter een heel ander terrein op: de Nederlandse snelweg. In de eerste week van de maand oefende 11 Afdeling Rijdende Artillerie met twee pelotons vuurmonden op de Veluwe. Tijdens de oefening Armoured Assault verplaatsten de grote pantservoertuigen over de openbare weg. En zo kon het maar zo dat je onderweg naar kantoor ineens langs de gigant van de 11e Afdeling schoof. De oefening gold overigens als een belangrijke voorbereiding voor de schietoefening met scherpe munitie op het Artillerie Schietkamp in t Harde, later in de maand. En daar past de Pantserhouwitser toch beter bij zijn omgeving. Foto: Bart Nijs AVDD 6 Landmacht Landmacht 7

5 Redeployment Task Force 1 voltooid Redeployment Task Force 1, vanaf afgelopen zomer verantwoordelijk voor een beheerst en beheerd vertrek van Nederlandse middelen en mensen uit Uruzgan, heeft de eerste helft van de redeployment voltooid. De mannen en vrouwen van commandant brigadegeneraal Jan Broeks vieren Kerst thuis in Nederland. Ondanks het vertrek van RDTF 1 zijn er nog steeds Nederlandse militairen actief in Afghanistan. RDTF heeft namelijk een opvolger; RDTF 2. Deze eenheid wordt ingezet voor de tweede helft van de redeployment en zorgt ervoor dat de laatste ingepakte containers en voertuigen op transport gezet worden naar de haven van Karachi in Pakistan of op vluchten naar de Verenigde Arabische Emiraten en naar Nederland. Commandant RDTF 1, brigadegeneraal Jan Broeks: De RDTF heeft de afgelopen maanden materialen en voertuigen ingenomen in Deh Rawod en Tarin Kowt, gecontroleerd en op transport gesteld. Het transportpeloton heeft veel containers en voertuigen (variërend van YPR-pantserrupsvoertuigen tot Patria s) naar Kandahar Airfield gereden, vaak met Afghaanse jingletrucks, Amerikaanse force protection en Nederlandse luchtsteun. Daarnaast is er onder andere gebruik gemaakt van de grootste helikopter ter wereld, de MI 26, waar een Bushmaster moeiteloos inpast. Terwijl de verhuizing zich voltrok, waren Nederlandse genisten druk in de weer met het opschonen van terreindelen op Kamp Holland. Het symbolische einde van RDTF 1 was 25 november, toen generaal Broeks de overdrachtsovereenkomst van de base Tarin Kowt tijdens een officiële ceremonie ondertekende. De week ervoor waren de laatste Nederlandse terreindelen van Kamp Holland al opgeleverd. Eerder al waren alle ondersteunende diensten overgedragen en was het monument voor de gesneuvelden ontmanteld. Naar verwachting zal de redeployment van al het materieel in mei 2011 afgerond zijn. Afstoting materiaal: Luitenant-ter-zee-1 Liane is op Multinational Base Tarin Kowt afgevaardigde van DMO-A. De marineofficier in landmachtbolwerk Kamp Holland legt uit: Als er in een missiegebied iets wordt afgestoten, moet de Defensiestaf eerst akkoord gaan. De afhandeling van de zaak komt bij DMO-A terecht, aangezien die speler verantwoordelijk is voor verkoop, schenking en vernietiging. Bij de RDTF werd al in een vroeg stadium duidelijk, dat er veel moest worden afgestoten. Om expertise blijft mensenwerk. We zitten hier natuurlijk in een bijzonder dynamische omgeving waarin we proberen tot in de kleinste details te inventariseren. Wat op maandag ergens staat, kan op woensdag zijn verplaatst. Want we zijn niet alleen zelf bezig, maar ook de partners - die in groten getale binnen zijn - proberen hun plekje te vinden. Er wordt dus ontzettend veel heen en weer geduwd met materiaal. Het mooiste zou zijn, als we een groot hek konden neerzetten zodat Sounds good, let s go for it Tekst: ELNT Jaap Wolting Foto's: OW Richard Frigge Verkopen of verschroten? Schenken of inpakken? Defensie Materieel Organisatie Afstoting (DMO-A) speelde een hoofdrol in de missie van de Redeployment Task Force. Maar wat deed DMO-A nu eigenlijk in Uruzgan? 8 Landmacht op locatie te hebben, heeft DMO-A een plekje gekregen in de staf. In de voorbereiding op de RDTF werd een lijst - de zogenaamde shopping list - geproduceerd, waarin stond welke grote infra er in Deh Rawod en Tarin Kowt stond en lag; gepantserde containers, de Role 2, het watersysteem met de mobiele drinkwaterzuiveringsinstallatie, energievoorzieningen en riolering. De aankoopwaarden van die items werden op de shopping list gezet, die vervolgens bij DMO-A belandde. Voor Liane was dat het startpunt om aan de slag te gaan. Al vrij snel bleek, dat de Amerikanen Deh Rawod zouden overnemen. En in Tarin Kowt zou een Multinational Base Command ontstaan, waarvan de infra onder verantwoordelijkheid van Australië viel. De verantwoordelijkheid voor de contracten zou echter naar de Amerikanen gaan. Logischerwijs werden zij dan ook koper van nutsvoorzieningen als brandstof, water en elektriciteit. Liane vervolgt: De samenwerking met coalitiepartners gaat goed. Sterker nog; ik vind het zelfs erg gemakkelijk. Het lijkt alsof onze partners van tevoren hebben besloten om het Nederland niet te moeilijk te maken. Ik krijg weinig weerstand als het gaat om prijsstellingen en onderhandelingen. Als ik een prijs op tafel gooi, is het antwoord meestal: Sounds good, let s go for it. Verwachting Niet alles is zoals we hadden verwacht. In vier jaar tijd is veel aangevuld, verplaatst, vervangen en teruggestuurd. Inventariseren en tellen niemand aan onze spullen zou kunnen komen en wij rustig konden tellen. Feit is natuurlijk dat je niet de hele operatie kunt stilleggen omdat wij zo nodig moeten tellen. Je komt dus nog steeds zaken tegen die nog niet zijn geïnventariseerd. Op zo n moment beslissen we of het in de verkoop valt, teruggaat naar Nederland of wordt verschroot. We worden vaak verrast. Het leukste wat we tot nu toe hebben gevonden is kunstmest en broedmachines; vermoedelijk een erfenis van PRT-projecten. Containers Eigenlijk konden we alles kwijt aan de Amerikanen en de Australiërs, met uitzondering van enkele voertuigen. Dat had puur te maken met het feit dat het merk DAF niet wordt gevoerd in hun legers. Als je geen onderhoudslijn hebt, is het ridicuul om een enkele DAF-vrachtwagen te kopen. De voertuigen die we overtollig hadden, heb ik gelukkig wel aan een contractor kunnen verkopen, net als een paar aanhangwagens en waterwagens. Wat bijzonder goed in de smaak valt, zijn de gepantserde containers. Australië had ze al; sommige chalets zijn zelfs half Australisch en half Nederlands. En van de Amerikanen hoorde ik dat ze het ook ontzettend gaaf spul vinden en dat ze overwegen om het aan te schaffen. Amerikanen en Australiërs vertellen me dat al het Nederlandse materiaal - hoewel het natuurlijk zwaar te lijden heeft gehad in deze omgeving - toch goed onderhouden is. Ongeacht het product krijg ik Landmacht 9

6 Nieuwe ZHKH: praktisch en eenduidig Overleg met een contractor die veel overneemt van Defensie. Sergeant Michel kan met zijn achtergrond veel vertellen over materialen die DMO-Afstoting verkoopt altijd de terugkoppeling dat er vertrouwen is in het Nederlandse materiaal omdat onze partners weten dat wij in staat zijn om een hoog niveau van onderhoud te plegen. Ze merken dat ze een goed product in handen krijgen. Expertise Verkopen is geen OPCO-gebonden activiteit. Ik ben heel erg afhankelijk van de materiaalexpertise om me heen. Ik kan best een waterwagen aanbieden, maar ik ben altijd blij als er iemand van de landmacht bij is die er verstand van heeft. Hij kan de technische details uitleggen aan Sergeant Michel en luitenant ter zee der eerste klasse Liane vullen elkaar goed aan. een partner, en vertellen wat de gemakken en de nukken het systeem zijn. Die vele materie-experts om me heen, heb ik heel hard nodig heb om dit werk goed te kunnen doen. Een perfect voorbeeld is de overdracht van het watersysteem met de mobiele drinkwaterzuiveringsinstallatie; een Nederlands systeem met Nederlandse handleidingen, stickers, knoppen en metertjes. Er is een groot beslag gelegd op de Nederlandse operators om de contractor duidelijk te instrueren en aan het handje mee te nemen. Zo draagt iedereen hier op zijn manier een steentje bij aan het afstotingsproces. We doen het met z n allen. Zelfhulp Kameradenhulp (ZHKH) gaat veranderen. Is het huidige protocol nog gebaseerd op de civiele EHBO, de nieuwe ZHKH is puur gericht op het handelen onder gevechtsomstandigheden. De invoering van ZHKH nieuwe stijl start begin Alle eerste hulphandelingen die op het gevechtsveld niet van belang zijn, worden niet meer opgenomen in het protocol. Daarmee verandert ook de volgorde van zorg verlenen. Bovendien vergroot de vernieuwde procedure de overlevingskans van een gewonde collega onder gevechtsomstandigheden. Uit de lessons learned van recente operaties blijkt dat de civiele benadering van ZHKH in een militaire setting minder effectief is. Zo heeft de militair meestal een tegenstander, tevens de veroorzaker van de verwondingen, is het meenemen van hulpmiddelen beperkt en evacuatie van de gewonden niet direct mogelijk. Essentie De nieuwe ZHKH richt zich dan ook op twee situaties waarbinnen het niveau van zorg wordt vastgesteld: Care under Fire (directe dreiging voor eigen leven) en Tactical Field Care (geen directe dreiging meer, maar kan wel terugkomen). Binnen deze situaties ligt de essentie op het behandelen van catastrofale bloedingen, open borstwonden en luchtwegobstructies. Indien nodig kunnen militairen fracturen immobiliseren en brandwonden koelen. Een snelle afvoer van de gewonden blijft de prioriteit. Een vernieuwing van het protocol was hard nodig, zegt majoor Henk Jonker van het Opleidings- en Trainingscentrum Logistiek. Internationaal is men al langer bezig de eerste hulpverlening voor militairen aan te passen. Wij wilden ook toe naar een model dat korter, praktischer en eenduidiger was en beter aansluit bij de militaire omgeving. De kans dat een militair een acute hartstilstand krijgt in het gevechtsveld is nou eenmaal minimaal. Daarom verdwijnt reanimatie als militaire basisvaardigheid. Herschreven Inmiddels is hoofdstuk 12 van het HB (Handboek KL- militair) herschreven en ligt de Instructiekaart (IK 2-22) klaar om te worden uitgereikt. In april 2012 moet iedereen volgens de nieuwe procedure zijn opgeleid. Eerst is de beurt aan de instructeurs van de eenheden. Dit gebeurt volgens het principe train de trainer. Per compagnie wordt één functionaris ZHKH opgeleid, uitzondering zijn de opleidingseenheden OCIO, KMA en KMS. De trainers instrueren op hun beurt de onderofficieren van het eigen organisatiedeel en fungeren als vraagbaak in de methodiek. Zo zal de inktvlek zich uitbreiden tot het bij alle landmachteenheden is ingevoerd. De nieuwe ZHKH heeft tevens gevolgen voor de individuele geneeskundige uitrusting. Elke militair, krijgt, bij operationele inzet, onder andere verstrekt: de tourniquet (CAT), een wonddrukverband (Israëli bandage) en een gecomprimeerd gaas. Voor het O&T-aspect worden per eenheid trainingspakketten verstrekt. Het aantal hangt af van de trainingsverantwoordelijken per eenheid. 10 Landmacht Landmacht 11

7 Every soldier a spokesperson Omgevingsbewustzijn in je genen Tekst: ELNT Roel van de Wiel 12 Landmacht De beste woordvoerder en ambassadeur van de landmacht, dat is de medewerker van het CLAS zelf. Maar dat vergt wel de juiste mindset, discipline en een dosis creativiteit. Wij kunnen het best vertellen hoe mooi ons werk is. Every soldier a spokesperson. Dat motto, onlangs nog uitgesproken door Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Rob Bertholee, maakt duidelijk dat alle militairen niet alleen vaardig en fit moeten zijn (Every soldier a rifleman), maar dat ze ook altijd en overal als woordvoerder van de landmacht functioneren. Dat geldt niet alleen voor militairen, overigens. Iedereen die bij het CLAS werkt, draagt de waarden van de organisatie uit. Op missies zoals in Afghanistan, waar vertegenwoordigers van de media met patrouilles meereden en op onze kampen rondliepen. En in vredestijd in Nederland, waar journalisten en burgers naar ons en met ons werk mee kijken. En daar moeten we ons beter bewust van worden, vindt kolonel Kees Matthijssen, Director of Staff en hoofd Integratie Staf CLAS. Als commandant Taskforce Uruzgan 5 heeft de kolonel ervaren wat het belang is van dat bewustzijn. Ons werk in een missiegebied ligt onder een vergrootglas. Niet alleen kijken er voortdurend journalisten mee terwijl wij ons werk doen, ze bieden ons ook kansen ons te presenteren. Het is gebeurd dat een luitenant het niet zag zitten een journalist mee te nemen op patrouille. Vervolgens ging de journalist met een marinierspeloton mee, waar hij met open armen ontvangen werd, en stond er een paar dagen later een fantastisch verhaal in de krant. Een gemiste kans voor de landmacht, dus. Het is een kwestie van de juiste mindset, stelt de kolonel vast. We doen goed werk, we kunnen ons meten met de besten. Dat moeten we ook uitstralen en uitdragen. Dat is niet alleen een taak voor commandanten, maar voor iedere militair. Elke soldaat is een ambassadeur, tijdens en buiten de dienst. Als een militair in tenue reist bijvoorbeeld, of als hij of zij op een verjaardag over het werk vertelt. Overal moeten we een positieve boodschap verkondigen en uitstralen die goede ambassadeur te zijn. Interactie Een spokesperson ben je niet alleen voor de media, stelt ook luitenantkolonel Detlev Simons, uittredend hoofd Landmachtvoorlichting en communicatie bij de Bestuursstaf, vast. Ieder lid van de landmacht, militair en burger, heeft contact en interactie met de buitenwereld. Slechts een enkeling heeft deze contacten via de media, maar eenieder dagelijks via persoonlijke sociale netwerken. Dit kan zowel de voetbalclub zijn, maar tegenwoordig ook digitale netwerken als Twitter 'Je kunt ook midden in een dorp parkeren, grote kans dat het binnen een minuut vol staat met kinderen.' en Facebook. De veelgebruikte term media awareness dekt de lading absoluut niet: omgevingsbewustzijn doet dit beter. Iedereen moet zich er bewust van dat hij of zij lid is van onze organisatie en dat de samenleving waarin we formeel en informeel actief zijn, ons bewust en onbewust verbindt aan de landmacht. Voorbeeld: als ik vandaag een tweet plaats waarin ik afgeef op mijn collega s of een uitzending, kan iedereen dat lezen en gaat iedereen daar wat van vinden. Als een collega morgen in burger naar de kroeg gaat, dronken wordt en iemand in elkaar slaat, staat overmorgen in de krant dat een militair iemand heeft mishandeld. Of je het nu wil of niet: voor de samenleving ben je altijd een vertegenwoordiger van de landmacht. Overste Simons en kolonel Matthijssen zien in de versterking van het bewustzijn allebei een rol weggelegd voor kaderleden, maar vooral voor instructeurs op de opleidingen. Discipline is een sleutelbegrip, maar niet het enige. Het lijken vaak details: je uniform in orde, je baret op, weet kolonel Matthijssen. Maar het gaat om wat je er mee uitstraalt. Als je laat zien dat je tenue in orde is, laat je aan iedereen zien dat je gedisciplineerd bent en je werk serieus neemt. Als generaal Bertholee dat vindt, is het nog niet geregeld. Als daar op gehamerd wordt vanaf het moment dat iemand bij een opleiding binnenkomt, slijt dat er vanzelf in. Simons: Omgevingsbewustzijn hoort in onze doctrines thuis en in onze opleidingen. Media is een middel, maar het mooiste middel, dat zijn jij en ik. Want wij zitten op die verjaardag en in de kantine van de sportvereniging, wij kunnen het best vertellen hoe mooi ons werk is en onze rol voor de samenleving uitdragen. Spiegel Dat bewustzijn kan je bijgebracht worden, maar iedere collega moet er ook open voor staan. In Afghanistan waren we gefocust op de aanwezigheid van de bevolking, zegt overste Simons. We maakten een praatje met ze en kenden de do s en don ts van de omgang met de bevolking als automatismen. Die discipline moeten we in Nederland niet ineens vergeten. Het is dezelfde benadering. Houd je regelmatig een spiegel voor, vult kolonel Matthijssen aan. En vraag jezelf af: heeft dat wat ik net in de kantine of op Facebook heb gezegd bijgedragen aan een goed en positief beeld over mijn organisatie, mijn collega s en mezelf? Heb ik het juiste beeld gegeven van mijn werk? Dat is bewustzijn. Als dat in je genen zit, dan kun je op elk moment alle vormen van aandacht aan. En dan ga je ook makkelijker kansen herkennen in plaats van bedreigingen, beweert overste Simons. Tijdens een oefening rijdt een colonne over een civiele route, geeft hij een passend voorbeeld. Als er een pauze wordt ingelast, kun je militair terrein opzoeken, om de omgeving vooral niet tot last te zijn. Je kunt ook regelen dat je midden in een dorp mag parkeren. Grote kans dat het binnen een minuut vol staat met kinderen, die je aandacht trekken en waar je op moet letten. Daar creëer je een win-winsituatie mee. Aan de ene kant is het een goede oefening; in Afghanistan deed je niet anders en in andere missiegebieden zal het ook zo gaan. Aan de andere kant krijg je gratis een kans op positieve aandacht. Het vergt alleen wat creativiteit. Bewustzijn is wat je doet in context met de samenleving. Want de kwaliteit hebben we, dat hebben we bewezen. Nu moeten we de boodschap nog goed overbrengen. Landmacht 13

8 Every soldier a spokesperson Wat vertellen wij anderen over onze landmacht? Terugblik inzet KCT in Uruzgan Tekst: KAP Corné Dalebout Foto's: Korps Commandotroepen Every soldier a spokesperson. Elke militair en burgermedewerker functioneert als woordvoerder van de landmacht. We moeten een coherente landmacht houden. Dat betekent een landmacht die veelzijdig inzetbaar is in een onzekere wereld. De brigadestaf is een cruciaal element binnen het Commando Landstrijdkrachten. Zij stelt ons in staat om missies als de Task Force Uruzgan aan te sturen, maar stelt ons ook in staat om op het hogere niveau leiding te kunnen geven aan internationale operaties. Goed werkgeverschap laten zien! Ons personeel is ons grootste kapitaal. Een goed programma met voldoende oefenmogelijkheden en goed materieel is hierbij essentieel. Het CLAS is een structurele en volwaardige veiligheidspartner bij nationale operaties, waarbij de regionaal gevestigde eenheden (brigade/ RMC) hét aanspreekpunt zijn voor de civiele partners. Het CLAS levert zowel de boots on the ground als specialistische capaciteiten (commandovoeringsexpertise, bevelvoeringsexpertise, staf informatiesystemen, CBRN expertise, verkenningscapaciteit, handjes, transportcapaciteit, et cetera.) Gevechtskracht en vuurkracht moeten beschikbaar zijn wanneer het écht nodig is. Om escalatie van geweld te voorkomen, dient eigen vuurkracht te allen tijde (24/7, all weather) beschikbaar zijn. Het CLAS werkt internationaal, maar vooral ook Europees, veel samen met andere landen bij inzet maar ook bij NRF en EUBG gereedstelling. Zo leidt Nederland de komende EU Battlegroup, waarbij samengewerkt wordt met Duitsland, Oostenrijk, Finland en Litouwen. In de huidige en toekomstige inzet is het militair optreden gefocust op de beïnvloeding van de situatie op het land met als doel het creëren van stabiliteit op het land en het beschermen van de bevolking. Conflicten ontstaan tussen (groepen) mensen en vinden vrijwel altijd plaats op het land. De inzet van lucht- en zeestrijdkrachten daarbij is ter ondersteuning van te bereiken effecten op het land. Hiervoor ben ik commando geworden Viper en Task Force 55. Onder deze namen voerden Nederlandse special forces van het Korps Commandotroepen de afgelopen jaren hun geheime operaties uit in Afghanistan. Hoe hebben ze hun inzet in Uruzgan ervaren? Landmacht blikt terug. met vijf groene baretten. 14 Landmacht

9 Aan het woord Dapperheidsonderscheidingen Sergeant Jeroen 1x Viper-2 (aug-dec 2006), kpl Medic 1x TF55 (aug-dec 2009), sgt Forward Air Controller Nu: werkzaam bij bureau werving, selectie en communicatie van KCT. Sergeant Aquelino 1x Viper-4 (apr-aug 2007), ploeglid 1x TF55 (apr-aug 2009), ploeglid (Maakte deel uit van halo-ploeg, die voor het eerst in zestig jaar een operationele inzetsprong maakte.) Nu: plaatsvervangend ploegcommandant 105 Commandotroepencompagnie. Kapitein Sander 1x Viper-4 (apr-aug 2007), ploegcommandant Onderscheiden met Bronzen Kruis voor moedig en beleidvol optreden tijdens de Slag om Chora, medio juni Maakte onder moeilijke omstandigheden, met gevaar voor eigen leven, zijn eigen belangen ondergeschikt aan een hoger belang. Lokte met zijn Viper-team aanvallen uit op de OMF om zo het zwaar onder druk staande Chora te verlichten. 1x TF55 (apr-aug 2009), ploegcommandant. Nu: commandant voortgezette commando-opleiding, brengt het geleerde in Afghanistan over in de praktijk. Kapitein Arthur 1x Viper-2 (aug-dec 2006), ploegcommandant Onderscheiden met Bronzen Kruis voor het bewust aantrekken van vijandelijk vuur. Hierdoor konden zijn Amerikaanse collega s uit een hinderlaag ontkomen. 1x TF55 (mrt-mei 2010), commandant meervoudig ploegoptreden. Tijdens TF55 gewond geraakt door vijandig vuur. Nu: Kapitein mmervoudig ploegoptreden. Kapitein Gijs 1x Viper-2 (aug-dec 2006), ploegcommandant en Forwaird Air Controller Onderscheiden met Bronzen Leeuw voor zijn grondige voorbereiding, excellente leiderschap en moedig optreden gedurende intensieve gevechtsacties en veelal onder vijandelijk vuur, telkenmale kans gezien de vijand effectief te bestrijden. 1x TF55 (aug-dec 2009), commandant meervoudig ploegoptreden. Nu: Stafofficier Interservice Kenniscentrum Speciale Operaties. Kapitein Arthur: 'Uitzendingen zijn altijd een hoogtepunt. In Afghanistan konden we voor het eerst volle bak gaan.' April Een eenheid special forces, onderdeel van de Deployment Taskforce (DTF), zet als eerste Nederlandse eenheid voet aan de grond op Forward Operating Base Ripley, later omgedoopt tot Kamp Holland. De mannen hebben als taak de omgeving in kaart te brengen en bewegingsvrijheid te creëren in de door Taliban beheerste omgeving. De DTF plaveit de weg voor de missie Taskforce Uruzgan die per 1 augustus van start gaat. Daarbij wordt gewerkt volgens de inktvlekstrategie. Veiligheid en invloed worden vanuit veilige gebieden langzaam uitgebreid. Opbouwwerkers leveren bijdragen aan wederopbouw van de provincie, militairen van de Taskforce Uruzgan zorgen voor veiligheid. Maar ook buiten deze inktvlekken opereerden de afgelopen jaren Nederlanders: de special forces van het Korps Commandotroepen en Mariniers. Door de toekenning van dapperheidsonderscheidingen als de militaire Willemsorde, het Bronzen Kruis en de Bronzen Leeuw aan verschillende commando s, is enigszins in de openbaarheid gekomen wat voor acties de commando s uitvoerden. Maar over hun persoonlijke ervaringen daarbij is minder bekend. Landmacht blikt terug met vijf commando s over de hoogte- en dieptepunten van hun periode in Uruzgan. Viper 1 (NLD) Special Forces Task Unit (SFTU), later meer bekend als Special Forces Task Group Viper is operationeel van april 2006 tot eind De eenheid van special forces mariniers en commando s staat onder bevel van de commandant DTF en later TFU. Zij vormen de oren en ogen van de commandant. Met hun special reconnaissance-operaties brengen ze het gebied en de tegenstander in kaart. Ook ontdekken en vernietigen ze wapen- en munitieopslagplaatsen. De eenheid werkt aanvankelijk bijna volledig zelfstandig, zonder terugvalmogelijkheden Kapitein Marco Kroon ontving in mei 2009, voor het eerst in ruim vijftig jaar, de militaire Willemsorde voor zijn inzet als pelotonscommandant tijdens Viper-1. Zijn eenheid, 108 Commandotroepencompagnie, kreeg afgelopen december het Bronzen Schild uitgereikt als teken van waardering van hun inzet in Afghanistan in Het is de hoogst mogelijke groepsonderscheiding van de Commandant Landstrijdkrachten. Daarnaast zijn nog twaalf dapperheidsonderscheidingen uitgereikt aan special forces operators die in de periode van Viper in Afghanistan dienden en twee Eretekens voor Verdienste. De credits voor inzet worden altijd gedeeld. Kapitein Sander: Je doet het niet alleen. Zonder die vent naast je, of die veertig anderen, red je het niet. Kapitein Arthur: Ik heb mijn onderscheiding aanvaard namens de rest. Zonder hen had ik daar niet gestaan. Simpel. op directe en indirecte steun zoals search-capaciteit of quick reaction force. Die zijn in de opstartfase van de missie TFU nog niet beschikbaar. Viper komt vele malen in langdurige gevechten met zogenoemde Opposing Militant Forces, die zich dan nog openlijk verplaatsen in de buurt van bewoonde gebieden zoals Chora en Tarin Kowt. Kapitein Arthur: Uitzendingen zijn altijd een hoogtepunt. We kwamen uit de tijd van SFIR in Irak en eerdere operaties in Afghanistan. We beschikten over veel nieuw materieel. In Afghanistan konden we voor het eerst volle bak gaan. Doen waarvoor we zijn opgeleid. Sergeant Jeroen: We werkten als club ernaartoe en wisten dat we aan de gang moesten. De vijand zou niet afwachten. Kapitein Gijs: We gingen van reactief naar proactief. Dat was gelijk duidelijk. Kapitein Sander: Bij een van m n eerste acties in Afghanistan raakten we volledig omsingeld. Welkom in Uruzgan, dacht ik. Dit is andere koek dan Irak. We hebben hier te maken met een serieuze vijand. De Taliban zijn lui die er volledig voor gaan. Maar ik merkte ook: mijn opleiding klopt, m n maten kloppen. Ik had het volste vertrouwen. Hierom word je commando. Kapitein Arthur: Bij Viper-2 werd ik op het laatste moment aangewezen als ploegcommandant. Een aantal mannen kende ik daarom amper. Ze kwamen koud uit de opleiding, maar draaiden uitstekend mee. Ik kan altijd vertrouwen op m n mensen. Kapitein Marco Kroon. Sergeant Jeroen: Ze houden je niet voor niets zo lang wakker tijdens de voortgezette commando-opleiding. Ik heb het nut ervan gemerkt bij de langdurige gevechten die ook s nachts plaatsvonden. Je blijft alert. De selectie is goed, de opleiding sluit aan bij de realiteit. Door de inzet van ervaren instructeurs keert nieuwe kennis direct terug in de organisatie. Na een onderbreking van een jaar wordt in 2009 de NLD Special Operations Taskgroup (TF55) ontplooid. De special forces-eenheid valt niet langer onder directe aansturing van de commandant TFU, maar onder operationeel bevel van de commandant Special Operations Command Afghanistan (SOC-A). Het verzoek voor inzet wordt getoetst door de Nederlandse Commandant der Strijdkrachten en de minister van Defensie. Het takenpakket van TF55 is flink uitgebreid. Niet langer staan alleen verkenningsoperaties op het programma, maar voortaan ook offensieve acties (direct action) en military assistance, het opleiden en begeleiden van Afghaanse speciale eenheden. TF55 werkt doorgaans in de gebieden waar andere Nederlandse eenheden niet aanwezig zijn, dus buiten de bevolkte gebieden van Deh Rawod, Tarin Kowt en Chora. De eenheid is ook buiten Uruzgan ingezet, bijvoorbeeld om doorgaande routes naar de provincie te beschermen. Dit was van strategisch belang, bijvoorbeeld vanwege de bevoorrading van eigen troepen. In de periode van TF55 werd voor het eerst na zestig jaar een operationele inzetsprong gemaakt door negen 16 Landmacht Kapitein Sander: 'Ik merkte: mijn opleiding klopt, m n maten kloppen. Ik had het volste vertrouwen.' Landmacht 17

10 commando s en een Afghaanse tolk. Om in zuidelijk Afghanistan ongemerkt achter vijandelijke linies te geraken maakten ze een high altitude low opening (halo) sprong vanuit een Hercules C130. Kapitein Sander: Elke lichting van Viper verlegde de grenzen. Ervaringen werden gebruikt om de inzet te verbeteren. De ideale stepping stone naar Taskforce 55. Sergeant Aquilano: Dankzij Viper kregen we van Den Haag zoveel vertrouwen dat Taskforce 55 strategisch werd ingezet. Een vooruitgang die zeer gewaardeerd werd. Kapitein Arthur: Elke periode waren we vooruitgegaan. Nu was het zaak dat niveau vast te houden. Naast de uitbreiding van taken kregen we meer materieel tot onze beschikking. De eerste ploegen van Viper gingen nog de poort uit met drie auto s zonder mortieren. TF55 kreeg granaatwerpers en Bushmasters mee. Kapitein Gijs: Nadat het al drie keer niet gelukt was over land een doorbraak te forceren naar een bepaalde locatie, werden we met een grote groep helikopters afgezet op een richel. Ik stapte als laatste uit. Een AC-130 gunship zorgde al voor ondersteuning. Dat maakte op mij een behoorlijke indruk. TF55 gaf meer voldoening dan Viper. We konden nu volledig doen waarvoor we zijn opgeleid. Kapitein Arthur: Het waren vette jaren, waarin we helaas ook dieptepunten beleefden. Zoals het omkomen van één van ons, Kevin van de Rijdt. Je houdt er rekening mee dat iemand kan omkomen, maar gaat er niet vanuit. Kapitein Gijs (toenmalig commandant van Van de Rijdt): Je gaat er niet vanuit dat je met een man minder terugkomt. Al heb je altijd in je achterhoofd dat het kan gebeuren. Ik was erbij toen Kevin omkwam in een vuurgevecht. We bleven allen bezig met onze militaire handelingen, het gevaar was nog niet geweken, totdat we terug waren in een veilige omgeving, in dit geval een vooruitgeschoven post en later ons eigen kamp. Toen pas was er ruimte voor emoties. Sergeant Jeroen (ploeglid van Van de Rijdt): Door erover te praten en het verdriet te delen, probeer je het van je af te zetten. Aan de andere kant dendert de trein door en moet je snel de draad weer oppakken. Nieuwe operaties uitvoeren. Kapitein Sander: Het onvermijdelijke was gebeurd. Hebben we al die jaren geluk gehad dat niemand van ons is omgekomen? Door goede training en voorbereiding vallen veel risico s uit te sluiten. Maar sneuvelen is een calculated risk, waarvan je hoopt dat het niet gebeurt. Het is een risico van ons vak, hoe wrang dat ook klinkt. Waarnemend commandant Korps Commandotroepen luitenant-kolonel Arthur Vlijm Trots op ons personeel Sinds het einde van de Koude Oorlog zijn eenheden van het KCT vrijwel continu ingezet. De inzet van de laatste jaren in Afghanistan was anders dan de voorgaande missies vanwege de intense gevechtscontacten. Viper en zeker TF55 zijn een operationele test geweest voor ons personeel, materieel, opleiding en techniques, tactics en procedures (TTP s). Onze inzet en behaalde successen hebben aangetoond dat die kloppen. Ik ben bijzonder tevreden over de kwaliteit van ons personeel, het belangrijkste inzetmiddel. Tijdens de missie zijn we ons blijven verbeteren door de geleerde lessen direct in het opwerktraject van de volgende rotatie te implementeren. Viper en TF55 waren veelal een joint samenwerking met de eenheden van de Mariniers Special Forces (Marsof), onder leiding van het KCT. Een belangrijke lesson learned is dat deze verregaande vorm van integratie een gedegen opwerktraject vereist. Tijdens een operatie moet iedereen in noodsituaties dezelfde reactie tonen. Skills en drills moesten op elkaar worden afgestemd. Een andere lesson learned is dat speciale operaties veelal afhankelijk zijn van zogenoemde enablers. Ondersteunende eenheden met specialistisch kennis, zoals EOD, genie, EW en inlichtingencomponenten van ISTAR. Voor de toekomst willen we een vast samenwerkingsverband aangaan met deze enablers. Een Special Operations Task Group (SOTG), een joint eenheid van special forces en enablers, zou die expertise verder uitdiepen. Tijdens de inzet in Uruzgan waren de eenheden van Viper en TF55 steeds gehuisvest op een afgescheiden deel van Kamp Holland. Ook door de strikte geheimhouding over hun inzet hangt er vaak een zweem van mystiek om special forces. Is het beeld over de commando s veranderd door de inzet in Afghanistan? Kapitein Gijs: Ons werk heeft door het strategische en vaak geheime karakter een bepaalde aantrekkingskracht. Dat we afgescheiden woonden op Kamp Holland is omdat we ons afgezonderd en ongestoord willen voorbereiden. Sergeant Aquilano: We varen blind op elkaar, want we kennen allemaal onze positieve en negatieve kanten. Kapitein Arthur: Je vertrouwt op je mensen. Het zijn je specialisten die de commandant adviseren. Het Korps Commandotroepen is een grote club individuen die in staat is ontzettend goed met elkaar samen te werken. Vaak wordt gedacht dat commando s lompe lui zijn die heel goed kuilen graven. Verschillende mensen van de genie, EOD enzovoorts zeiden achteraf allemaal: fantastisch gewerkt met jullie. Iedere commando heeft dezelfde mentaliteit. Dat is onze grote kracht. Landmacht Landmachter voor het goede doel Handjes over voor de Huydecoper Dat landmachtmedewerkers bekend staan als sportief, maatschappelijk betrokken en sociaal vaardig, blijkt wel uit het grote aantal collega s dat zich inzet voor het goede doel. Zo zet 310 Herstelcompagnie zich met grote regelmaat in voor een zorgboerderij in de buurt. Wie Militairen en burgers van 310 Herstelcompagnie, onderdeel van het Operationeel Ondersteuningscommando Land (OOCL). De mannen en vrouwen van de compagnie uit Amersfoort hebben sinds ruim twee jaar het goede doel overgenomen van 330 Herstelcompagnie, dat verhuisde van Ede naar het zuiden en daarom haar steunverlening moest staken. Wat De compagnie van luitenant-kolonel Paul Lorist heeft een convenant gesloten met zorgboerderij de Huydecoper in Baarn. In dat convenant heeft de eenheid begin 2010 uitgesproken twee jaar lang haar diensten aan te bieden bij het technische onderhoud en herstelwerkzaamheden voor de zorgboerderij. Het betrof een verlenging van een eerdere afspraak met de boerderij. Coördinator Koos Sportel, burgermedewerker bij 310 Herstel: Daarbij maken wij onderscheid tussen normale, lopende werkzaamheden als schilderwerk, het reinigen van de volière en de binnen- en buitenkant van gebouwen, en bijzondere klussen. Denk daarbij aan het lassen van nieuw hekwerk of het betegelen van de voederplaats in de geitenwei. Noem het maar op. Waar Op zorgboerderij de Huydecoper, dus. Op die boerderij vinden ongeveer zeventien mensen met een verstandelijke beperking een dagbesteding. Wanneer Gedurende het jaar, op aanvraag van de stichting Amerpoort, waartoe de Huydecoper behoort. De compagnie gebruikt de klussen waar mogelijk als middel voor een oefening. Maar we doen het ook gewoon als vrijwilligerswerk, omdat het werk gedaan moet worden, weet Sportel. Het is dan ook inmiddels een traditie. Voor 330 Herstel staken de mannen en vrouwen van 770 Herstelcompagnie en 992 Verz Rayon Ede al de handen uit de mouwen voor de zorgboerderij. Waarom Sportel: In 2006 sprak de minister van Defensie de wens uit dat eenheden ondersteuning zouden bieden aan minder draagkrachtige groepen in de samenleving. Hiervoor leveren wij dolgraag menskracht. Daar waar een instelling als deze moeite heeft zelf te overleven, daar helpen wij graag een handje. En daar zijn we als militaire organisatie ook voor. Bovendien, het is erg leuk om te doen. We hebben goed contact met de mensen van de zorgboerderij, we kunnen leuk met ze opschieten en samenwerken. Het maakt niet uit wat voor klus er op het programma staat: ik heb meestal vrijwillige handjes in overvloed. Ben of ken jij ook een landmachtmedewerker (militair of burger) of eenheid die zich inzet voor een goed doel? Laat het ons weten en wie weet brengen we dan ook jouw doel onder de aandacht in het blad Landmacht. Neem contact op via redactielandmacht@mindef.nl. 18 Landmacht Landmacht 19

11 Dagboek van Emerald Move 2010 Contact. Alles heel Tekst: Militairen van de A-compagnie stappen uit een Italiaanse Seaking helikopter. Foto: Kpl Erik Morren TLNT Auke Westerterp (bewerkt door redactie) Foto's: SM Gerben van Es Zondag 7 november 14:00 (lokale tijd). Buiten is het drukkend warm en vochtig. Waar de junglekleding in Nederland te dun leek, lijkt het nu te dik en zonder ook maar bewogen te hebben, begint iedereen te zweten. Vanuit het vliegtuig stappen we gelijk in bussen. Onderweg zien we de eerste Senegalese militairen langs de route beveiligen en in tegenstelling tot de verwachting zijn ze uitgerust met nette tenues en moderne uitrusting. Dinsdag 9 november 21:30. Nog geen uur na de compagniesbespreking van de dag volgen de eerste wijzigingen op het programma. De sergeant-majoor heli-ops heeft helikoptercapaciteit aangeboden gekregen en het 1e peloton krijgt de kans woensdag een aantal vluchten te maken om aansluitend patrouille te lopen in één van de grotere oorden in de buurt. In overleg met de OPC en na kaartstudie besluiten we een satellietpatrouille te gaan beoefenen in Diofior, na een heli-dropoff aan de noordzijde. Woensdag 10 november 07:30. We verplaatsen ons van het kamp naar de pickup-locatie. Daar zien we na ruim een half uur de Italiaanse Seaking heli aankomen. We stijgen in en op. We hebben door de open deuren een mooi uitzicht over de wisselende landschappen. Binnen tien minuten vliegen we al over het oord Diofior. We landen op een LS (Landingsite, red.) in een pindaveld. De groep verzamelt zich lang de weg die het oord van noord naar zuid doorkruist. Na nog twee vluchten is het peloton compleet en kunnen we beginnen met de patrouille. We verplaatsen ons in dubbelcolonne langs de verharde schelpenweg. Onze binnenkomst blijft niet onopgemerkt. Een stroom kinderen volgt ons het oord in en we worden met De internationale oefening Emerald Move 2010 vormde in november een belangrijke stepping stone voor de eindoefening Joint African Lion in Militairen van 11 Luchtmobiele Brigade oefenden mee in Senegal. Tweede-luitenant Auke Westerterp, pelotonscommandant bij de A-Koningscompagnie van 11 Infanteriebataljon, hield voor Landmacht een dagboek bij. 20 Landmacht Landmacht 21

12 De Franse oefenvijand verplaatst zich nonex door het gebied. We moeten onze krijgsgevangenen laten gaan De plaatselijke bevolking kijkt toe terwijl parachutisten van 11 Luchtmobiele Brigade zich voorbereiden op de landing nabij Fatick. belangstelling nagekeken terwijl we ons opsplitsen in drie stromen. Bijna elke honderd meter hebben de groepen visueel contact met de middelste groep die zich langzaam over de hoofdweg verplaatst. De route volgt langs kleurige markten, autokerkhoven, moskeeën, een kinderdagopvang, een ziekenhuis en allerlei kleine winkels. Na een kilometer zijn we door het oord heen en sluiten de groepen aan in de pelotonsverplaatsing. We evalueren onder een aantal bomen, terwijl de viertonner voor de terugreis arriveert en een gamel frikadellen aflevert. Het is begin middag en 38 graden. verschillende missies heeft ondersteund in Sudan, Ivory Coast, Liberia en Congo. Vrijdag 12 november 09:00. De pelotonscommandanten en OPC en vertrekken richting Diofior voor het begeleiden van satellitepatrols door Senegalese pelotons. We lopen met de Senegalese pelotons- en groepscommandanten mee. Elk peloton heeft anderhalf uur de tijd om de ruim twee kilometer te overbruggen. De manier van optreden blijkt tijdens de uitvoering nieuw voor ze te zijn. Aan het einde van de middag hebben we drie pelotons de satellitepatrol laten lopen en hebben ze op twee andere locaties in carrouselvorm lessen Search en Ammunition awareness van de genie gehad. Zaterdag 20 november 11:00. De zoemer gaat en de eerste man springt naar buiten. Even later hangen we met 24 man in de lucht en doen we de controle van de parachutes. Op honderd meter begint iedereen te zoeken naar de twee touwtjes waarmee de rugzak die voor je knieën hangt kan worden losgehaakt. De tijd is beperkt en het laatste wat je wilt is een landing maken met de rugzak voor je lichaam. In de laatste seconden kun je nog je landingsrichting bepalen en in de laatste 30 meter komt de grond ineens heel snel op je af. Contact. Alles heel. De opdracht voor de bataljonscommandant is binnen het gebied van de samengestelde brigade met zowel luchtlandingstroepen als bereden eenheden een bruggenhoofd te slaan en een vak in het gebied ontoegankelijk te maken voor vijandelijke eenheden. Vanaf de Atlantische Oceaan bereiden amfibische en landeenheden van de Marine en Landmacht, Italianen, Fransen, Belgen en de Senegalezen zich voor. De A-compagnie moet met parachutisten een aantal strategische locaties 30 kilometer landinwaarts bezetten en standhouden tot de D-compagnie, die amfibisch zal landen, door het gebied kan verplaatsen en de parachutisten kan doorschrijden. Het 1e peloton zal een chokepoint 15 kilometer zuid van Fatick bezetten en het 2e peloton de brug nemen met verkenners en SLA-schutters als vuurbasis. Bij het invallen van het duister beginnen we per subeenheid aan de verplaatsing naar onze doelen. Eenmaal op locatie is het pikdonker. We richten een 360 graden-beveiliging in. Eén groep begint met een verkenning van het chokepoint en de omgeving, twee groepen beveiligen de route. Na de verkenning besluiten we in het boscomplex een pelotonsonderkomen in te richten. Zondag 21 november 09:00. De groepen krijgen elk hun deelopdrachten. Na een dag kan er in het geval van vijand uit het zuiden, het noorden of beide zijden worden verdedigd vanuit opstellingen. Zes kilometer ten zuiden van ons liggen verkenners met waarneming op een pontje dat verkeer over de rivier brengt. Over de radio houden ze ons op de hoogte van de bewegingen van het pontje en de mogelijke aanwezigheid van vijand. We houden een routine aan waarbij elke groep een shift van zes uur draait en afwisselend op het VCP staat, QRF (Quick Reaction Force, red.) is of rust. We houden de routine vol tot woensdagavond 24 november. We treffen geen vijand aan. Een aantal keer passeert een aantal voertuigen van het Franse leger dat oefenvijand zou leveren, maar na aanhouding blijkt dat ze zich nonex (non-exercise, red.) door het gebied mogen verplaatsen. We moeten onze krijgsgevangenen laten gaan. Op de laatste dag op de VCP passeren eenheden van de D-compagnie. Ze berichten dat het merendeel van de vijand zich buiten ons compagniesvak heeft verplaatst. We bereiden ons voor op het loslaten van het VCP. Woensdagavond verzamelt het peloton zich op de compagniescommandopost en wachten we op de colonne waarmee we worden terugverplaatst naar het Italiaanse kamp aan de kust. Het gebied is in handen van de bereden collega s. De taak voor de parachutisten is volbracht. Donderdag 11 november 06:00. Reveille, ontbijt, ochtendsport en wassen. De groepscommandanten pakken de kerels op om de lessencyclus Search te volgen en de staf wacht de aankomst van een Senegalese compagnie af. Vanaf uur volgt de compagnie in twee delen een carrousel van theorie Search door de genisten van de brigade en de theorie Satellitepatrol door één van de OPC en. Een aantal officieren en onderofficieren kunnen zich prima redden in het Engels en stellen kritische vragen tijdens de lessen. Naarmate de tijd verstrijkt komen we erachter dat de compagnie net als wij een paracompagnie van een luchtmobiele eenheid is die fast-rope is opgeleid en de laatste jaren 22 Landmacht Met een geïmproviseerde maquette wordt een actie tijdens Emerald Move grondig voorbereid. Tweede luitenant Auke Westerterp. Landmacht 23

13 Landmacht Eenheid in beeld 42 Tankbataljon en de Battlegroup. Velen zijn op individuele basis op missie geweest. Een wapenfeit van een andere orde is dat het verkenningspeloton in 2009 zilver heeft gewonnen op de zware, internationale patrouillewedstrijd Cambrian Patrol. Tradities 42 Tankbat RHPO kent veel tradities waar de cavaleristen zwaar aan hechten. Zo nemen de mascottes een prominente plaats in binnen het bataljon. Het A-eskadron voert de Trol ( Alfons ), het B-eskadron het aardvarken ( Blarf ) en de Staf de wesp ( Stinger ). Op ceremoniële gelegenheden en tijdens oefeningen duiken Alfons en consorten steeds weer op. De eenheid heeft twee actieve verenigingen voor kaderleden en officieren. Tijdens de diners komt de originele zilververzameling op tafel. Een goed gebruik binnen de eenheid was dat elke vertrekkende cavalerist een stuk zilver aan het bataljon schonk. Ook het ceremoniële tenue met de Nassaublauwe attilajas vind je terug bij het bataljon. Het paard Fleur, door de eenheid jarenlang goed verzorgd en onderhouden, is helaas niet meer. Vaandels en emblemen De kleuren die het bataljon voert, zijn blauw (kleur cavalerie) en oranje (kleur regiment). In het embleem is een sabeltas, uitrustingsstuk van vroeger, verwerkt. Het baretembleem bestaat uit een gestileerde W van Willem van Oranje, met daarin de afbeelding van Sint Joris in gevecht met de draak. Sinds 1946 is Sint Joris formeel het symbool van de cavalerie. Liederen en gebruiken Wij zijn trouw aan onze Nederland ons land, de Huzaren Prins van Oranje Wij zijn trouw aan onze Koningin, en dienen voor de vrijheid van de staat. Om in nood het te verdedigen, staan wij voor ons land paraat. Want in de strijd voor Vorst en Vaderland zijn wij heel trots op onze kleur oranje. Eenheid aan het woord Sinds de paraatstelling van 42 Tankbataljon op 16 augustus 1991 maakte het bataljon achtereenvolgens deel uit van 43 Pantserinfanteriebrigade en 41 Lichte Brigade, om uiteindelijk bij 43 Gemechaniseerde Brigade in Havelte te worden ondergebracht. Daarvoor waren de tankers mobilisabel. De eenheid werd toen alleen opgeroepen voor herhalingsoefeningen. Hoewel er van oorsprong met paarden werd gewerkt, is dit tegenwoordig niet meer het geval. Paarden komen slechts nog in de tradities van de cavaleristen voor. Na een reorganisatie heeft het bataljon nog twee gevechtseskadrons met een sterkte van 276 man en 30 Leopards 2A6 tanks. Het Regiment Huzaren Prins van Oranje (RHPO) zet de traditie voort van het 2e Regiment Huzaren. De in 1815 uitgevochten slag bij Waterloo en de in 1831 gehouden Tiendaagse Veldtocht in België worden nog altijd herdacht. Het 2e Regiment nam in de meidagen van 1940 deel aan de strijd in Noord-Brabant tegen de Duitsers. Vrij snel na de oorlogsdagen werd het regiment ontbonden. In 1979 kreeg het 2e Regiment een doorstart in de vorm van het Regiment Huzaren Prins van Oranje bij 59 Tankbataljon in t Harde. Koningin Juliana reikte op 2 april 1980 het regiment zijn nieuwe standaard uit. De wapenspreuk van het regiment luidt: Animum Fortuna Sequitur ( het geluk volgt de moed ). Beëdigingen worden nog steeds op deze standaard uitgevoerd, bij voorkeur tijdens een openbare plechtigheid buiten de kazerne. Huidige commandant: Luitenant-kolonel Pieter van Egmond Bataljonsadjudant: Fred Jansen Standplaats en taken 42 Tankbat RHPO is een gevechtseenheid. Het bataljon beschikt over een stafeskadron en twee gevechtseskadrons. De cavaleristen van 42 Tankbat leveren met hun Leopard 2A6 tanks de slagkracht binnen de brigade. Vroeger werd er opgetreden met paarden, nu met moderne gevechtstanks. De Leopard kan met z n 120 millimeter kanon dag en nacht en onder alle weeropstandigheden worden ingezet. Ondanks het gewicht haalt de tank in ruig terrein een snelheid van 40 kilometer per uur, over de weg 80 kilometer per uur. Het bataljon kan zelfstandig gevechtsacties uitvoeren, maar doet dit meestal in samenwerking met de infanterie, genie en artillerie. Het personeel wordt ook getraind om te voet op te treden. De verkenners doen regelmatig uitgestegen acties. 42 Tankbat is gelegerd op de Johannes Postkazerne in Havelte. Wapenfeiten Een tankbataljon is breed inzetbaar. Dat blijkt wel uit de diverse missies waar 42 Tankbat sinds 1992 voor is ingezet. Als complete eenheid heeft het bataljon in 1997 en 2002 deelgenomen aan de Stabilisation Force in Bosnië en Herzegovina (SFOR). In Afghanistan zijn de huzaren niet in hun organieke taak ingezet, maar als onderdeel van het Provinciaal reconstructieteam (PRT), Operational Mentor and Liaison Team (OMLT) Tweede luitenant Sebastiaan van Velzen, pelotonscommandant A-eskadron Dit is mijn eerste functie als pelotonscommandant. Ik vind het werken met tanks één van de mooiste dingen die er zijn. Het bijzondere binnen dit bataljon is dat iedereen, van hoog tot laag, weet hoe je een tank moet besturen en behoorlijk wat technische kennis heeft. Als pc let ik vooral op het veiligheidsaspect. Bijvoorbeeld tijdens wegverplaatsingen en schietoefeningen. Na mijn Vaktechnische Opleiding kon ik kiezen uit het noorden en het zuiden. En niets ten nadele van mijn collega s bij 11 Tankbataljon, maar hier voel ik me het meest op mijn plek. De werklust en de onderlinge verbondenheid zijn gewoon erg goed. De wintertraining in Noorwegen vond ik heel mooi om mee te maken. Je leert veel over rijtechnieken en wat een tank aankan. Natuurlijk is het rijden door ruig terrein met zo n imposant voertuig super om mee te maken. Wachtmeester-1 Sijbrand de Vries, commandant 1e verkenningsploeg Werken bij het bataljon bevalt me nog steeds erg goed. De sfeer en werkmentaliteit zijn uitstekend. Het verkenningspeloton is hier toch de vreemde eend in de bijt. Ons optreden vindt meestal s nachts plaats. Fysiek en mentaal vraagt het best veel van de enkele vent, aangezien je met drie man op de auto zit en je de klus met weinig slaap toch moet klaren. Helaas hebben we de afgelopen jaren niet zoveel kunnen trainen als we hadden gewild. Aangezien de Fennek nodig was in Afghanistan. Huzaar-1 Kevin van Dijk, schutter A-eskadron Je bent regelmatig op oefening en daardoor vaak van huis. Dat hoort er nou eenmaal bij. Je krijgt er ook veel voor terug. Avontuur bijvoorbeeld. Helaas ben ik nog niet op uitzending geweest. Een ervaring die ik graag wil meemaken met de eenheid. Omdat je zoveel weg bent en de ruimte in de tank beperkt is, zijn de pelotons erg close. Ik heb wel eens 48 uur op de tank moeten zitten en dan is het belangrijk dat iedereen goed met elkaar omgaat. Dit geldt van manschappen tot officieren. Dat je zo hecht bent, maakt voor mij het werk leuk. 24 Landmacht

14 Tekst: ELNT Marlous de Ridder Foto's: Jan Schram AVDD Pioniers- en Pontonniersschool karakter van het vakgebied, maar het traditionele blijft zichtbaar. Geen genist zal te beroerd zijn om een schop te pakken. Met de opening van de Pioniers- en Pontonniersschool komen alle opleidingen op het vakgebied Constructie (Force Support Engineering) onder één dak. Eerder werd er onderscheid gemaakt tussen de Machinistenschool, de Pioniersschool en de Pontonniersschool. Een belangrijke ontwikkeling, zegt schoolcommandant luitenant-kolonel Rik Dijkhoff. Steeds vaker worden genisten, die in eerste instantie ter ondersteuning van de manoeuvre-eenheden op missie gaan, voor constructie ingezet. Bijvoorbeeld tijdens de bouw van compounds in het buitenland. Met de huidige missies wordt er ook steeds meer specialistische kennis van de genist verwacht. Tegenwoordig zijn compounds complete dorpen met aan- en afvoerwegen, een rioleringssysteem, energievoorziening en een eigen airstrip. Volgens Dijkhoff speelt de school hierop in door elke genist van de landmacht een bepaalde technische basis mee Hypermoderne school voor genisten Op de nieuwe, hypermoderne Pioniers- en Pontonniersschool krijgen militairen sinds 11 november les in grond-, weg-, en waterbouwkunde, elektrotechniek, bruggenbouw, energievoorziening en beschermingsconstructies. Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Rob Bertholee, nam de officiële ingebruikname voor zijn rekening, door in een mobiele hijskraan plaats te nemen en de nieuwe naam te onthullen. Het moderne complex op de Lunettenkazerne in Vught valt onder het Opleidings- en Trainingscentrum Genie. Inmiddels hebben de eerste leerlingen hun intrek genomen in het gebouw. De officiële ingebruikname werd echter pas een feit nadat Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Bertholee de naam onthulde door in een mobiele hijskraan plaats te nemen. Bertholee: De genie is tegenwoordig multi-inzetbaar. Een genist loopt voor de troepen uit, door te searchen maken zij de weg vrij voor een veilige verplaatsing. Maar de genie is tevens de aannemer binnen onze organisatie. Deze prachtige school kenmerkt het innovatieve te geven en de constructiegenisten verder te laten specialiseren. Innovatie Wie zijn ogen goed de kost geeft, heeft nauwelijks door dat hij zich op een kazerneterrein bevindt. Alleen de groene uniformen verraden de afkomst. Elk vakgebied heeft de beschikking over een ruime afdeling en de nieuwste materialen. Eyecatcher is de enorm lange welvende corridor, die de aansluiting vormt tussen de nieuwe praktijk- en leslokalen, de twee nieuwe vleugels en de reeds bestaande all weather hall, het geheel heeft een industriële uitstraling. Deze grote bouwplaats van zand biedt leerlingen een overdekte buitensituatie, waarin zij op een realistische manier bezig zijn met steiger- en timmerbouw. Het betreft technieken die bij de bouw van militaire onderkomens in het buitenland worden toegepast. Ook de nieuwste machines voor houtbewerking zijn een aanwinst. Civiel papiertje Naast het kunnen bieden van een realistische leeromgeving, mag de school zich een toonaangevende vakopleiding voor militairen en burgers noemen. Dijkhoff: Wij vinden het belangrijk om een leerplek te zijn voor jonge mensen. ROC- leerlingen volgen hier, in het kader van Loopbaanlint, hun beroepspraktijkvorming. Ze zien meteen wat er van hen wordt verwacht. Dankzij de samenwerking met de Regionale Opleidingscentra (ROCa) krijgt onze defensieopleiding civiele meerwaarde. De samenwerking met de ROCa is een krachtige, vindt ook Bertholee. Wij vragen vaklui, maar kunnen onze mensen op deze manier tevens iets bieden. Dit diploma is buitengewoon bruikbaar in de burgermaatschappij. De school gaat in 2011, naast de huidige MBO-2 opleiding, een MBO-3 opleiding starten voor onderofficieren. Daarbij biedt zij maatwerk voor andere krijgsmachteenheden. In totaal zullen dan een 400 leerlingen per jaar de BPV gaan volgen. Dit naast de bestaande functieopleidingen van de school. 26 Landmacht De all weather hall biedt leerlingen een overdekte buitensituatie, waarin zij op een realistische manier bezig kunnen zijn met steiger- en timmerbouw. Landmacht 27

15 Jaaroverzicht 2010 in elf beelden 2010 was een bewogen jaar voor de landmacht en haar medewerkers. Een terugblik aan de hand van de meest sprekende, nieuwswaardige en bijzondere beelden. Een zware aardbeving op Haïti begin dit jaar kostte het leven aan meer dan mensen. Landmachters boden vlak na de ramp hulp met het Urban Search and Rescue (USAR) team van het ministerie van Binnenlandse Zaken, waarin onder andere militairen worden ingezet bij internationale en nationale rampen. Begin 2010 liep Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Rob Bertholee (tweede van links) een dag lang samen op met soldaat der eerste klasse Frank Willemink (links). Generaal Bertholee liep s ochtends als tweede verkenner mee bij het verkenningspeloton van 42 Bataljon Limburgse Jagers in Oirschot, tijdens een voetpatrouille en een oefening Optreden Verstedelijkt Gebied (OVG). Na de lunch schoof Willemink in Utrecht aan bij een vergadering bij met vier generaals. Foto: KPL-1 Joshua Laisina. Op 14 januari werd de White Compound, het regeringsgebouw in het Afghaanse Chora, heropend. Symbolisch een bijzonder moment, omdat in juni 2007 tijdens de Slag om Chora vanuit de White Compound hevig weerstand werd geboden door landmachtmilitairen aan een overmacht van opposing millitant forces. Ruim twee jaar later was het gebied rondom Chora zodanig stabiel, dat de twee commandanten van de Taskforce Uruzgan, Michel Rentenaar (tweede van rechts) en brigadegeneraal Marc van Uhm (rechts), het gebouw konden overdragen aan Afghaanse districtbestuurders. Foto: SGT Henry Westendorp. Militairen van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) brachten in mei twee gedemonteerde Engelse duizendponders tot ontploffing op de Oirschotse Heide. De vliegtuigbommen werden gevonden op, uitgegraven en verwijderd van een bouwplaats in Bakel. Foto: KPL-1 Joshua Laisina. 28 Landmacht Landmacht 29

16 Ongeveer honderd militairen hielpen in juli de brandweer bij het blussen van de brand op de Strabrechtse Heide, nabij Heeze. De militairen, in toerbeurt van 13 Mechbrig en 43 Mechbrig, spoorden onder andere de nog smeulende heidelagen op om ze handmatig, met vuursweepers te doven. Graafmachines van de genie zorgden ervoor dat de wegen begaanbaar bleven voor de brandweer. Foto: OW Richard Frigge. Op missie, zo luidde het thema van de Landmachtdagen Daar hadden kennelijk veel mensen beeld bij: drie dagen lang, op 28, 29 en 30 mei, was het druk op de Johannes Postkazerne in Havelte mensen bezochten de open dagen van de landmacht. En dus stond er elke ochtend file voor de poort van de kazerne. Foto: Rinze Klein. De nabestaanden van zeventien in Afghanistan gesneuvelde collega s bezochten begin september op uitnodiging van de minister van Defensie het missiegebied. Tijdens de reis deden de relaties plekken aan in Afghanistan waar hun dierbare woonde en werkte. Een indrukwekkende reis die bijdraagt aan het verwerkingsproces, vond sergeant-majoor Peer Bakkes, een van de begeleiders. Overal was alles tot in de puntjes geregeld. Foto: OW Richard Frigge. Vier instructeurs van het leger van Burundi werden in april door het Opleidings- en Trainingscentrum Rijden in Oirschot opgeleid op Nederlandse vier- en tientonners. In januari schonk de Defensie Materieel Organisatie 31 overtollige vier- en tientonners aan de krijgsmacht van het Afrikaanse land. Nadat eerder al een groep Burundese technici in Soesterberg een opleiding volgde over de trucks, kregen vier Burundezen lessen in de rijvaardigheid en andere basiskennis. Onder het motto Train the Trainer brengen de vier instructeurs bij terugkeer in Burundi hun opgedane kennis over aan de beoogde gebruikers. Foto: Maartje Roos. Eenheden van de landmacht namen in februari en maart deel aan de NAVOoefening Cold Response in Noorwegen, waar militairen uit diverse landen gezamenlijk oefenden in extreme kou. Voorafgaand aan de oefening gingen de militairen van 43 Gemechaniseerde Brigade, hofleverancier voor Cold Response, op koudweertraining. Passend slotstuk van die training: een ijzige wakduik bij -28 graden Celsius (!). Foto: 43 Brigade Verkenningseskadron. Als laatste Nederlandse operationele eenheid in Tarin Kowt draaide het Role 2 hospitaal nog maanden na het einde van de Taskforce Uruzgan door. Eind oktober werd het Nederlandse commando van het militaire hospitaal overgedragen. Tot die dag zette het medische team van de Role 2 zich voor de volle honderd procent in voor militairen én de bevolking van Uruzgan. Foto: ELNT Jaap Wolting. Maandenlang beoefende het Commando Luchtdoelartillerie de procedures, maar eind september kwam het eindelijk tot een echt schot. Op het uiterste puntje van het Noorse schiereiland Andøya werd voor het eerst een live firing exercise met de luchtdoelraket AMRAAM (Advanced Medium Range Air to Air Missile) gehouden. Foto: KPL-1 Dennis Schnoink. 30 Landmacht Landmacht 31

17 Landmacht Personeelsmutaties Militair personeel bevorderd Actieve dienst verlaten Actieve dienst verlaten burgers kolonel sergeant-majoor / opperwachtmeester korporaal der eerste klasse kolonel Schaal 12 N.J. Moerkens (art), T.F. Sinnige (log gnk), J. van Bochoven (log b&t), J. Hagedoorn (log S.M. Abdi (log b&t), A.G. van den Akker (art), A. Kruize (inf), R.L.K.W. Lie (log gnk), J.P. Verwaard Datum: donderdag 14 april 2011 A.J.L.M. Smits (art), R.J.M. Soulier (log b&t) b&t), W.F.A. van Haren (log td), R.B.J. van M. Ammeraal (log td), F. Aziz (log td), R. Bos D.W.Lindenbergh (verbd), M.M. Sandbergen (art), Locatie: Kumpulan Bronbeek, Arnhem Helsdingen (log gnk), R.W. Homan (log td), (log td), K.A. Bosma (gn), M. Bosma (log td), R.H.M. Scheffer (cav), W.J. Wertheim (log gnk), Schaal 10 De commissieleden luitenant-kolonel B.J.F. Hop (log b&t), M.P.R. Huijbrechtse A.C. ter Burg (gn), G. Dammers (verbd), R.A.J. D.C. Willemsen (mpsd) A. den Hollander van de reüniecommissie van het 31e B. M.J.M. Donkers (inf), J.C. Everts (gv rk), R.J.P. (log b&t), R. Kampshoff (log td), A.M. van Dijkman (gn), J.G. Dijkstra (verbd), S.J. Dikkers Hospitaal Medan zijn op zoek naar oudmedewerkers Goetjaer (log gnk), H.L.H. Smeets (inf), G.H.F. der Linden (log b&t), P.C.B. Mertens (log (gn), S. Doll (inf), G.J.D. Esajas (verbd), R. Eskes luitenant-kolonel Schaal 9 die in 1948, 1949 en 1950 in Verkroost (log td), F. van der Weijden (cav), T. b&t), T. Nijkamp (inf), J. van Oostrum (inf), (verbd), J. Flens (verbd), A.A.A. Frijters (log b&t), F.J.T. Jansen (inf), J. Korteweg (log td), J. Kroon H.J. Prins, A.M.J. Lassche het hospitaal aan de Boolweg te Medan Wending (log gnk) T.J. Schraven (inf), J.J.T. Tissen (log td), N.R. M.A.P. Fusers (log gnk), Y. Glas (log alg), L. van (inf), A. Marijs (log b&t), W.G.J. van der Sluijs hebben gewerkt. Vervloet (gn) der Ham (inf), F. van Harmelen (log td), H.W. (log gnk) Schaal 8 Info en aanmelden: tel majoor Hermans (gn), E. van Veldhuisen T.J. den Hartog (log gnk), P. Kuijpers (gn), H. sergeant der eerste klasse / R.R.L.A. van den Heuvel (inf), A. Kingma (cav), majoor van der Made (lo/s), E.C.H. Meijerink (cav), wachtmeester der eerste klasse J.J. Koops (mil muz), S.F. Krol (cav), M. Kroon R.J.P. Dominicus (lo/s), F. Kerkhof (cav), G.H. Pals Schaal 7 M.W.M. Schriks (gv rk) J. Arends (inf), J. Bakker (log gnk), M.J.M. van (inf), M.P.J. van Kruijsdijk (log td), P.G. van Lier (cav), J.M.J. Raumanns (log b&t), G.E. Sipma (log G.J. van Duuren, A. de Haan, J.H.L.P. Tillij Datum: zaterdag 26 februari 2011 Bergen (inf), K.M. Buijs (log gnk), J.G.D. Corbeij (ludart), J. van der Linden (verbd), b&t), M.M.J.M. van Trier (log td) Locatie: stichting de Basis, kapitein / ritmeester (verbd), S.F.L. van Donzel (inf), D. Eeman R. van der Linden (inf), B. Lozeman (verbd), T. Woestduinlaan 87, Doorn J. Akkerman (log td), A. Berndsen (inf), J.M. (inf), E. Elferink (inf), J.C.E. van Engelen (log de Haan (log gnk), S. Muis (log b&t), R.C. Nap kapitein / ritmeester de reünie is bestemd Meijer (log gnk), R.J. Broekhof (log ma), J.A.W. td), R.E.B.H. Fölker (log td), G.P. Gelderman (log b&t), J. van Nieuw Amerongen (gn), A. J.J. van Bekkum (inf), C.M.I.M. Sleegers (art), C.O. voor alle rotaties Support Command Bull (inf), J. Jongsma (verbd), R.W.B. Kaag (gn), R.D. Gouweleeuw (gn), B. de Groot Nieuwkerk (verbd), M. Noordermeer (inf), J. Spangenberg (log b&t) 1994/1995 in Lukavac, Bosnië (lo/s), V.A. Lauffer (log gnk), P.J.M.W. Nast (art), (inf), D.L. van Hagen (gn), F. Holleman (inf), Oosterhof (gn), K.G.N. Peute (log ma), T.J.J. van Info: E.A. Norde (log gnk), C. Roeleveld (log ma), E. D.B. Holwerda (inf), E.P.M. Houben (inf), Plateringen (inf), G.M. Pol (mil mu), eerste-luitenant van de Sande (inf), M.C.P.J. Smits (log gnk), R.I. Huistra (log td), F. Jansen (log b&t), J.P. W.L.J.W. Prudon (inf), M. van Rijnsoever (log H.C. Lucardie (ldart), F.C. van de Pol (log td) M.W. van de Velde (log b&t), H.J. van der Zalm Jeelof (inf), F.J. de Jong (inf), F. Karim (inf), A. b&t), Z.J. Rojas (inf), J. de Ruiter (inf), E. (log td), K. Zijlstra (log td) van Kranenburg (log b&t), M. Leentjes (inf), Runtuwene (verbd), D.P.J. Salemink (verbd), B. adjudant J.H.M. Lentjes (inf), P.P. Martherus (gn), A.P.H. Schouten (verbd), J. Schutter (inf), R. Slot (log P. Arlar (log b&t), R.K.G.M. van den Bergh (log eerste-luitenant Meulebeek (inf), M.T. van der Meulen (inf), td), L.E. Stefania (log b&t), J. Veenstra (log td), b&t), C.H.L. van Diemen (log b&t), P.J. Dijkema F. Bouziane (log gnk), J.W. Aarssen (gn), J.J.A.M. G.J.C. van den Noort (log td), M. Oldehinkel N. Venema (log b&t), C.L. Verbaan (log td), K. (log td), W.H.J.M. van Esch (log td), A.S. van van den Berg (gn), S.L. Biemans (inf), J. den (lo/s), H. van Os (gn), N. Pasman (log b&t), Verheijden (gn), M.S. Vossema (log td), L. de der Galiën (gn), H.P.M. van Gennip (log ma), Boer (log b&t), L.B.P. van Bommel (inf), N. J.T.A.O.H.W. Rienstra (inf), A. van Rooij (inf), Vries (verbd), M. de Vries (log gnk), R. de Vries R.V.S. Hagen (log td), J.J.M. Hermans (lo/s), Bos (cav), E.M. Brandt (log b&t), E.T. Brouwer M.D.B.A. Stinis (log td), M. Vastenburg (log (verbd), E.J. van de Werken (gn), B. van Wijk J. Meijerman (log ma), A. Meijnen (log td), R. (ludart), T. Burgers (log b&t), E. Dijkstra (log td), J. van Veenendaal (inf), J. Vellema (inf), (verbd), K. van Wijk (log b&t), Pestman (log td), W.M. Post Uiterweer (inf), R.J. td), L.A. van den Ende (cav), F. Funke-Kaiser M. Visser (inf), J.H. Volbeda (inf), S. Westerhof M. Wuite (verbd) Quist (ldart), J.C. van der Spek (log td), J.G. Steiger (cav), S.H. Geertsma (inf), F. Gieles (gn), I.B.A. (log b&t), D.J.W.G. de Wild (inf), J.H.J. van (cav), G. Stoffers (log gnk), J. Timmerman (gn), Habraken (log b&t), J.W.J. Heeren (log b&t), Wingerden (log gnk), M.C. Zweers (inf) A.J.A.M. van de Wiel (log gnk), J.A. Wülf (log td) J. van den Heuvel (inf), F. van der Horst (log gnk), A.J.W.C. Jochems (log gnk), A.P. Jonker sergeant / wachtmeester sergeant-majoor / opperwachtmeester (cav), M.L. Kehren (log td), S. Klappe (verbd), D. van Zomeren (log b&t), F. Darko (log ma) J.E. Pols (gn) E.L. Lamers (ludart), J. Landman (cav), T. van Leeuwen (gn), M.H. Moutaouakkil (verbd), sergeant der eerste klasse / B.J.H. Ooink (inf), J.P.M. Pannekeet (log b&t), Schaal 10 wachtmeester der eerste klasse R.F. Roelofs (inf), R.G.D. Rustema (gn), K.P.D. P.S.A. Maessen, R.C.O. Westerdijk T. Drukker (log b&t), D.J.M. Rietdijk (log gnk), H. van der Sangen (log td), N.J. Schoonderbeek Roosenburg (inf), J.N.M. Vleugel (inf), A.W.E. van (gn), J. Schot (gn), K. Smetsers (log gnk), A.R. Schaal 8 Vugt (inf) Stoop (inf), L. Storm (log b&t), S. Uilenbroek M.A.E.H. Harmsen (inf), W. Versteeg (gn), M. Wierenga (log b&t), sergeant / wachtmeester J.J. Wolting (inf alg) Schaal 7 F. Godtschalk (inf), D. van der Lugt (log b&t), J. van Elteren, J.C.M.I. Prinsen, J. de Wilde F.K.A. Nooijen (log td), S.M.B. Robben (alg) adjudant P. Bakker (inf), R.A. Bergervoet (cav), P.H.G. de Schaal 6 korporaal der eerste klasse Block (gn), H.J. Donath (cav), H.L. Drenth (log R. Erni, E. Schouten J. Beerda (log b&t), E.M. van den Berg (verbd), gnk), R.J. Hesterman (lo/s), J.C.A.M. Hoezen B. Dollé (log td), P. Dugardein (art), R.A.A. (log b&t), T.H.L. Peperkamp (log b&t), L.J. Engelenburg (gn), J.M.G. van Gils (inf), J. van Roodakker (inf), A.A.M. Termaaten (log b&t), I. Osman, A. Verweij de Graaf (verbd), M.W.J. Hendriks (gn), D.A.C. L.C.A.G. Weekers (log b&t) van der Horst (inf), N.J.D. van Hurne (cav), B.J. Lindenbergh (inf), O. Pak (log b&t), J.R.G. Smid (inf), J.K.H. Stanneveld (log b&t), J. van der Vegte (inf), D.A.M. Wetzelaer (cav) 32 Landmacht Landmacht 33

18 Landmacht Photoshoot Landmacht Korte berichten Middeleeuws feesten in het Legermuseum De hele kerstvakantie kun je middeleeuws feesten in het Legermuseum. Ontdek hoe ridders en jonkvrouwen feest vierden: met uitgebreide feestmaaltijden, waarvoor de ridders op wild joegen en jonkvrouwen hun mooiste kleding te voorschijn toverden. Kinderen ontdekken tijdens de kerstvakantie alles over boogschieten met als hoogtepunt: zelf schieten! Net als in de middeleeuwen leer je hoe je letterlijk op jacht moet naar je eigen feestmaal. Natuurlijk wil iedereen er op zijn best uitzien tijdens de feestdagen. In het Legermuseum kunnen meisjes hun mooiste middeleeuwse feesthoed zelf maken. En de jongens ontwerpen een uniek eigen schild. Ook leer je over de etiquetteregels tijdens een feestmaal en kun je een speurtocht doen. Toernooiridders Gedurende heel 2011 is de tentoonstelling Toernooiridders te zien in het Legermuseum. Dat betekent een jaar lang elk weekend en elke vakantie activiteiten voor jong en oud, zoals workshops zwaardvechten, middeleeuws dansen en lezingen. Op staat het actuele activiteitenprogramma en meer informatie over Toernooiridders. Kijk ook op de website voor de openingstijden tijdens de kerstvakantie (18 december 2010 t/m 2 januari 2011). Adjudant (bd) Gerard Teuwisse stuurde een opmerkelijke actiefoto op naar de die tijd werd het blad Achterbanier uitgegeven door de directie voorlichting redactie van Landmacht. Gedurende de periode dat er Nederlanders deel van het ministerie. Ik had de gelegenheid om daar af en toe een bijdrage voor uitmaakten van de MFO (Multinational Force and Observers) in de Sinaï-woestijn, maakte ik drie keren deel uit van ons detachement, schreef hij daarbij. In Skills Competition te verzorgen. Uit de uitgave van 30 oktober 1986 heb ik de foto van de Force gescand. Oproep Photoshoot VIO schenkt uniek aandenken aan vier jaar Uruzgan Heb je ook een leuke, mooie of spannende foto gemaakt tijdens een oefening, uitzending of op de kazerne? Stuur deze op naar de redactie van Landmacht, voorzien van achtergrondinformatie zoals waar en wanneer de foto is genomen, welke eenheid of personen te zien zijn en waarom de foto zo bijzonder is. De foto moet voldoende resolutie hebben, bij voorkeur 1 MB of meer, vanwege de afdrukkwaliteit. De foto, bij voorkeur, mailen naar: redactielandmacht@mindef.nl Postadres: Staf CLAS, sectie Communicatie T.a.v. redactie Landmacht / Photoshoot MPC 55A Postbus AA Utrecht Geplaatste inzendingen worden beloond met een Victorinox Multi Tool! Voor ideeën en opmerkingen over het blad Landmacht kun je terecht bij de leden van de redactieraad: Is jouw eenheid nog niet vertegenwoordigd in de redactieraad en praat je graag eens in de twee maanden mee over de inhoud van het blad? Neem dan contact op met de redactie van Landmacht: redactielandmacht@mindef.nl De Vereniging Infanterie Officieren (VIO) heeft tijdens de vijfde landelijke bijeenkomst op de Legerplaats bij Oldebroek Commandant Landstrijdkrachten een handen van VIO-voorzitter brigadegeneraal Theo Vleugels een uniek aandenken aan vier jaar Uruzgan, in de vorm van een tekening, met als sprekend onder- Uruzgan. De tekening, gemaakt door luitenant-kolonel Jos Gelissen, is opgebouwd uit verschillende beelden en sluit een periode van infanterie-inzet in Afghanistan af. Van maart 2006 tot en met juli 2010 zetten vele infanteristen zich met boots on the ground in voor een betere toekomst voor Afghanistan en haar inwoners, aldus generaal Vleugels. Als infanterist ingedeeld bij de Nationale Reserve, Pantserinfanterie, Luchtmobiele infanterie of het Korps Commando Troepen, verbondenheid, teamvorming en trots vormen altijd de basis. Een basis die voor iedereen begint met het afleggen van de eed of belofte. C-LAS toonde zich aangenaam verrast, en onderschreef de taak van de Infanterie als drager van het gevecht. Hij zegde toe dat het pronkstuk een waardige plaats zal krijgen in de nieuwe locatie op de Kromhoutkazerne. 34 Landmacht

19 Landmacht Waargenomen Geoorloofd inbreken: alleen eerste luitenant Joop van de Hesseweg mag het. De luit is stafofficier IVZ Techniek bij RMC- Noord. Hij geeft advies over bouwkundige en elektronische beveiligingsmaatregelen, test in gebruik te nemen waardebergingsmiddelen en beveiligingssystemen en repareert waardekasten en kluizen, alles vanuit de Centrale Werkplaats Waardeberging op Complex Ede-Driesprong. Maar het meest opvallende deel van zijn werk is het openen van kluizen. Zonder de sleutel, welteverstaan. Hoe oud, dik of zwaar een kluis ook is en hoe ingewikkeld het slot ook werkt, als een eenheid de sleutel of code kwijt is, biedt de enige kluiskraker van de landmacht soelaas. Van de Hesseweg: Soms kan dat op een manier waarop je de kluis nog kunt hergebruiken, soms niet. Maar open gaat ie altijd. Foto: Robert Koelewijn AVDD 36 Landmacht