1182 JR Amstelveen Lijn 186/187, halte Dorpsstraat + 1 min.

Transcriptie

1 Wethouder J. Koops Uw contact Rob Oudkerk T (020) F (020) gemeente@amstelveen.nl Disclaimer: deze brief is ongetekend op persportal geplaatst. Aan deze versie kunnen geen rechten worden ontleend. Alleen de ondertekende schriftelijke versie is bindend. Postbus 4, 1180 BA Amstelveen Vermeld bij reactie ons kenmerk en datum van deze brief Datum 3 maart 2014 Kenmerk Betreft Evaluatie Pilot jeugdzorg Amstelland Van indiceren naar verwijzen Geachte leden van de raad, Zoals toegezegd doe ik u bijgaand de evaluatie van de pilot jeugdzorg Van indiceren naar verwijzen toekomen. De pilot liep van februari 2012 tot en met december De evaluatie is met alle betrokken partijen besproken. Belangrijkste resultaat is dat kinderen met een verwijzing naar goede zorg worden toegeleid in plaats van via een indiciatieproces. Het doel van de pilot was om te onderzoeken of het kind sneller en efficiënter de juiste ambulante hulp kan worden geboden. Zo licht mogelijk en zo zwaar als noodzakelijk, met zo min mogelijk schakels en gezichten. Een nevendoel was kennisoverdracht van Bureau Jeugdzorg naar verwijzers. Voorheen was Bureau Jeugdzorg de schakel tussen de verwijzer en de ontvangende partij. Kinderen en hun ouders moesten hierdoor bij verschillende partijen hun verhaal doen en dit bracht de nodige registratielast met zich mee. In de praktijk ging er nogal wat tijd overheen voordat een indicatie kon worden afgegeven. Pas daarna kon hulpverlening worden ingezet. Tijdens de pilot is gaandeweg gewerkt naar de situatie waarbij de in de meeste gevallen de professional in staat is om de juiste verwijzing te doen met voldoende oog voor de veiligheid van kinderen. Zo wordt inmiddels al gewerkt. De belangrijkste conclusies uit de pilot: De pilot is succesvol is verlopen; De nieuwe manier van werken draagt daadwerkelijk bij aan een klantvriendelijke en efficiënte verwijsroute naar de jeugd en opvoedhulp; De kwaliteit van de verwijzingen is goed; De administratieve processen zijn gaandeweg verbeterd; De wederzijdse kennis van en samenwerking tussen de lokale verwijzers en de jeugd- en opvoedhulp is toegenomen; Het proces van aanmelden tot daadwerkelijke hulpverlening verloopt sneller, en het gezin ziet minder gezichten; Verwijzen is goedkoper dan indiceren. Het volledige rapport vindt u in de bijlage. Met vriendelijke groet, Jacqueline Koops wethouder jeugdzorg Bijlage Raadhuis Laan Nieuwer-Amstel 1 Route per bus - Lijn 166, halte Raadhuis 1182 JR Amstelveen Lijn 186/187, halte Dorpsstraat + 1 min. T (020) Lijn 172, halte Huis aan de Poel + 8 min. Bankrekening D-2013/ /F087 [brief aan raad evaluatie pilot jeugdhulp.doc]

2 Evaluatie pilot jeugdzorg Amstelland "Van indiceren naar verwijzen" 3 maart 2014 Gemeenten worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor de provinciale jeugdzorg, de jeugdbescherming en jeugdreclassering, jeugd GGZ (inclusief begeleiding), zorg aan verstandelijk beperkte jeugdigen en gesloten jeugdzorg. Deze nieuwe verantwoordelijkheid is een uitdaging maar biedt ook mogelijkheden om bepaalde zaken effectiever en efficiënter te regelen. Met het oog op een goed voorbereide en verantwoorde transitie zijn er vanaf 2012 twee pilots gestart in de gemeente Amstelveen. Deze maken deel uit van een serie pilots binnen de Stadsregio Amsterdam. Één van deze twee pilots is Van indiceren naar verwijzen. In een periode van 1,5 jaar is uitgebreid ervaring opgedaan. Inmiddels is de pilot afgerond en informeren wij u graag over de resultaten. Eerst wordt een korte schets van de achtergrondsituatie gegeven, gevolgd door een beschrijving van de pilot, het doel, de werkwijze en de deelnemers. Het derde deel bestaat uit een beschrijving van de resultaten op de hoofdlijnen, namelijk de data en administratie, kwaliteit van verwijzingen en de opgeleverde tijdwinst. De achtergrond De Stadsregio Amsterdam (SRA) is momenteel verantwoordelijk voor de provinciale jeugdzorg, inclusief het Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam (BJAA). In 2011 is de SRA een traject gestart dat het gemeenten mogelijk maakt om te experimenteren met nieuwe werkwijzen als voorbereiding op de transitie jeugdzorg in Eén van die mogelijkheden is een decentrale toegang tot de geïndiceerde jeugd- en opvoedhulp. Hiermee wordt het (inmiddels voormalige) indicatieproces van Bureau Jeugdzorg vervangen door een eenvoudiger werkwijze. Voorheen was Bureau Jeugdzorg de schakel tussen de verwijzer en de ontvangende partij. Cliënten moesten hierdoor bij verschillende partijen hun verhaal doen en dit bracht de nodige registratielast met zich mee. In de praktijk ging er nogal wat tijd overheen voordat een indicatie kon worden afgegeven. Pas daarna kon hulpverlening worden ingezet. In de ambitie om deze werkwijze te optimaliseren is er kritisch gekeken naar het aantal schakels en in hoeverre dit aantal noodzakelijk is voor een goede hulpverlening. Een schakel waarvan wij het vermoeden hadden dat deze (onnodige) vertraging zou opleveren is de verplichting om Bureau Jeugdzorg in te schakelen voor een officiële indicatie. Dit heeft ertoe geleid dat we in de pilot Van indiceren naar Verwijzen gaandeweg naar de volgende situatie hebben toegewerkt: De professional is in vele gevallen in staat om de juiste verwijzing te doen en heeft daarbij voldoende oog voor de veiligheid van kinderen. Beschrijving van de pilot De pilot Van indicatie naar verwijzing" hield in dat een aantal partijen in het lokale veld (de CJGpartners) kinderen en hun ouders rechtreeks doorverwijzen naar geïndiceerde zorg, daar waar voorheen een indicatietraject door Bureau jeugdzorg plaatsvond. Voorwaarde is dat het gaat om ouders die kunnen en willen meewerken aan de in te zetten hulpverlening. Wanneer dat niet het geval is, wordt Bureau Jeugdzorg ingeschakeld. De pilot is in 2012 en 2013 uitgevoerd. Doel Het doel van de pilot is om de cliënt sneller en efficiënt de juiste hulp te bieden, zo licht mogelijk en zo zwaar als noodzakelijk, met zo min mogelijk schakels en gezichten. Een nevendoel is kennisoverdracht van BJAA naar verwijzende partijen. Deelnemers De doelgroep bestaat uit jeugdigen die primair of voortgezet onderwijs volgen (en hun ouders). Het gaat daarbij om ouders die voldoende gemotiveerd en in staat zijn om de hulpverleningsafspraken uit te voeren. Het onderwijs is een belangrijke vindplaats voor kinderen waar het niet goed mee gaat. Dit is aanleiding om het onderwijs nadrukkelijk te betrekken en vanuit de Zorgadvies Teams (ZAT s) voortgezet onderwijs) of het zorgteam (basisonderwijs) van de scholen rechtreeks te verwijzen

3 naar de geïndiceerde zorg. Zowel de GGD als het School Maatschappelijk Werk (SMW; verwijzende partijen in de pilot) maken deel uit van de ZAT's. De samenwerkingsverbanden voor voortgezet en primair onderwijs zijn actief geïnformeerd over de pilot. Verwijzende partijen: GGD Jeugdgezondheidszorg (JGZ): de schoolartsen en de verpleegkundigen van de GGD voeren de (wettelijke) periodieke gezondheidsonderzoeken uit van jeugdigen van 4-19 jaar. Deze onderzoeken zijn breed van opzet, ook het welbevinden van jeugdigen wordt erbij betrokken. Daarnaast maken de artsen deel uit van de zorgadviesteams op de scholen en kunnen zij extra onderzoek verrichten als de situatie daarom vraagt. De GGD heeft een signalerende en verwijzende functie. School Maatschappelijk Werk (SMW): SMW is actief op de scholen voor primair en voortgezet onderwijs. Wanneer een school zich zorgen maakt over een kind of gezin wordt dit besproken met het SMW. Het SMW gaat vervolgens in gesprek met ouders en kind en geeft kortdurende ondersteuning uit of verwijst door naar gerichte hulp. Daarnaast krijgt de school advies over hoe om te gaan met het gesignaleerde probleem. SMW heeft een preventieve, begeleidende en verwijzende functie. Vita: Jeugd Maatschappelijk Werk (JMW): Vita JMW biedt ondersteuning bij relatief lichte problematiek. De hulp kan zowel op de ouders of op het kind gericht zijn, of beiden. Naast individuele gesprekken worden er groepstrainingen aangeboden, bijv. voor kinderen die met echtscheiding worden geconfronteerd of voor ouders die het lastig vinden om met pubergedrag om te gaan. Leveranciers van gespecialiseerde jeugdhulp waarnaar verwezen kon worden: : is een specialistisch medisch orthopedagogisch centrum dat zich richt op het zeer jonge kind (0-7 jaar). Wanneer er vragen zijn rondom het (afwijkende) gedrag of ontwikkeling van een kind kan onderzoek doen. Het werkt multidisciplinair en biedt ambulante hulp en dagbehandeling, zowel op het gebied van jeugdzorg als op het gebied van jeugdgeestelijke gezondheidszorg en verstandelijke beperking. *: is een instelling voor geïndiceerde jeugd- en opvoedhulp en biedt ambulante jeugdhulp, d.w.z. ondersteuning van gezinnen bij ernstige problematiek. Naast individuele gesprekken worden ook groepstrainingen aangeboden. richt zich vooral op het onderwijs. *: is een instelling voor geïndiceerde jeugd- en opvoedhulp en biedt ambulante jeugdhulp, d.w.z. ondersteuning van gezinnen bij ernstige problematiek. Naast individuele gesprekken worden ook groepstrainingen aangeboden. * en bieden ook andere vormen van hulp zoals residentiële zorg, pleegzorg en gesloten jeugdzorg. Binnen deze pilot speelt dat echter geen rol. Ondersteunende functie: BJAA: Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam (BJAA): In alle gevallen is het mogelijk om met BJAA te overleggen en alle verwijzingen moeten worden gemeld bij BJAA. Zij is wettelijk nog steeds de verantwoordelijke partij ten aanzien van de veiligheid van kinderen. BJAA heeft beoordeeld of de verwijzing correct en juist was ingevuld, of de doorverwijzing naar gespecialiseerde hulp op zijn plaats was en of de kindveiligheid in orde was. Projectstructuur/overlegstructuur Er is een werkgroep ingesteld om de voorbereiding van de pilot uit te voeren en de ontwikkelingen en voortgang te monitoren. Dit heeft vanaf november 2011 elke 4 weken plaats gevonden. Dit gaf de mogelijkheid aan deelnemers om op de hoogte te blijven van de gang van zaken en snel te kunnen sturen op het moment dat er obstakels of verbeterpunten werden geconstateerd. In de pilot is gebruik gemaakt van documenten die zijn ontwikkeld voor een gelijksoortige pilot in Haarlemmermeer. Het betreft een beschrijving van de werkwijze, het verwijsformulier, een registratieformulier en een mandaatovereenkomst tussen Bureau Jeugdzorg en de verwijzende instelling. De formulieren zijn aangepast aan de pilot Amstelland.

4 Resultaten Evaluatiepunten Per kwartaal is het aantal verwijzingen doorgegeven waarvoor geen indicatietraject door Bureau Jeugdzorg heeft plaatsgevonden. Zowel de verwijzende partij, als de leverancier van gespecialiseerde hulp en BJAA zijn gevraagd hiervan een administratie bij te houden. Het kostte met name in de eerste twee periodes in 2012 relatief veel moeite om tijdig registratiegegevens van de instellingen te ontvangen. Daarbij werd bij sommige instellingen weerstand ervaren. Na de eerste twee periodes is er in de tussentijdse evaluatie aangegeven dat er inconsistenties bestonden in de administratie. Het aantal casussen dat geregistreerd stond bij BJAA in 2012 kwam niet overeen met de aantal verwijzigen dat de instellingen hadden geregistreerd. Het bleek te gaan om onduidelijkheid over de manier van aanleveren. Vervolgens heeft de gemeente de instellingen gevraagd om te onderzoeken waar de verschillen uit voortkwamen en niet gemelde zaken alsnog bij BJAA te melden. De kindveiligheid is niet in het geding geweest. Periode 1 t/m 3 (2012) SMW GGD In 2012 zijn er in totaal 41 verwijzingen geadministreerd bij Bureau Jeugdzorg. Opvallend hier is dat Vita gemeld heeft 3 verwijzingen te hebben gedaan binnen de pilot, echter deze zijn door BJAA niet als zodanig geregistreerd en worden daarom niet meegeteld. Het beperkte aantal verwijzingen dat Vita Jeugd Maatschappelijk Werk tijdens de gehele pilot heeft gedaan is een opvallend gegeven. Vita verklaart dat dit in 2012 te wijten is aan een aannamestop voor individuele trajecten die Vita halverwege het jaar voor cliënten moest doorvoeren omdat de subsidie. ontoereikend was voor het gehele jaar. In 2013 zijn er geen verwijzingen gedaan binnen deze pilot omdat Vita zich, in overleg met de gemeente, meer heeft gericht op collectieve hulpverlening in plaats van individuele trajecten. Periode 4 (januari t/m maart) t/m SMW GGD Periode 5 (april t/m juni) t/m SMW GGD

5 Periode 6 (juli t/m september) t/m SMW GGD Periode 7 (oktober t/m december) t/m SMW GGD In 2013 zijn er in totaal 63 verwijzingen geweest gecombineerd met de 41 van 2012 leidt dit tot een totaal van 104 verwijzingen binnen de pilot. SMW heeft hier het grootste deel aan bijgedragen met een totaal van 72 verwijzingen gedaan. 68 hiervan zijn naar Jeugd- en opvoedhulp verwezen en 4 naar. In de evaluatiegesprekken leidde deze data tot de vraag of er wel sprake was van onafhankelijke zorgtoewijzing. Dit bleek het geval. Vanwege de wachtlijsten bij werd er vaker gekozen voor zodat de hulp sneller kon worden ingezet. beaamt dit. geeft aan dat het meespeelt dat medewerkers binnen korte lijntjes hebben met elkaar maar dat de verwijzingen altijd gebaseerd zijn op het belang van het kind. Door het flexibel inzetten van personeel kon er snel adequate hulp worden ingezet die elders op dat moment niet beschikbaar was. GGD heeft in totaal 32 verwijzingen gedaan waarvan 24 naar en 8 naar. heeft duidelijk minder verwijzingen ontvangen dan, echter dit is te verklaren in relatie tot de beperktere doelgroep (zeer jonge kinderen) die deze instelling hulp biedt. Verwijzers waren zeer te spreken over de hulpverlening en adequate terugkoppeling van naar de verwijzer betreffende de cliënten. heeft gedurende de gehele pilot geen verwijzingen ontvangen. De GGD gaf in het evaluatiegesprek aan dat zij minder bekend waren met het aanbod van dan dat van de andere aanbieders. promoot hun aanbod beduidend minder dan anderen. Dit heeft een directe relatie met de wachtlijst van. Het zou volgens onjuiste verwachtingen scheppen om extra bekendheid te verwerven aangezien ze nauwelijks ruimte beschikbaar hadden om nieuwe cliënten aan te nemen. Kwaliteit van verwijzingen: BJAA constateert dat de aanmeldingen niet altijd volledig zijn, maar stelt dat de kwaliteit over het algemeen goed is. Alle verwijzingen zijn terecht bevonden, waarvan sommige met intensief overleg. Wel wordt opgemerkt dat er het komende jaar meer contact plaats mag vinden met BJAA. Op deze manier is er wat BJAA betreft sprake van verdere professionalisering van verwijzers. De verwijzende instellingen geven aan dat de medewerkers over het algemeen deskundig en toegerust zijn om hun taken naar behoren te kunnen uitvoeren. De ontvangende instellingen beamen dit.

6 Snelheid Er is door de verwijzers niet per casus doorgegeven hoeveel tijd de verwijzer heeft besteed aan de verwijzing. Wel is een schatting van een gemiddelde van 4 uur per verwijzing gemaakt. Het is niet eenvoudig om dit direct te vergelijken met de tijdsbesteding die BJAA hier voorheen aan besteedde, omdat de regels hieromtrent en manier van registreren veranderd zijn in de afgelopen jaren. BJAA geeft aan dat de directe route voor cliënten een tijdswinst oplevert van gemiddeld circa drie weken (maximaal 6 weken). Wat betreft de snelheid waarmee de cliënt daadwerkelijk hulp ontving is het belangrijk om in acht te nemen dat dit in grote mate ook afhankelijk is van de wachtlijst bij de instellingen voor jeugden opvoedhulp. In de evaluatiegesprekken kwam echter duidelijk naar voren dat het er tussenuit halen van de schakel BJAA hoe dan ook tijdswinst oplevert. De route is sneller voor cliënten, en vooral klantvriendelijker: er is een schakel tussenuit gehaald, waardoor het gezin minder gezichten ziet en direct op de juiste plaats terecht komt. Bovendien is het voor ouders prettiger dat zij niet steeds opnieuw hun verhaal hoeven te doen én is de drempel om naar Bureau jeugdzorg te moeten gaan (wat veel ouders niet willen) weggenomen. Kosten Primair doel van deze pilot was om te zien of verwijzen i.p.v. indiceren voordeel zou opleveren voor cliënten. Met name op het gebied van efficiëntie en snelheid. Voor de gemeente is ook het financiële component interessant, mede gezien de aankomende bezuinigingen. Hiervoor is het noodzakelijk om een vergelijking van de kosten te maken. BJAA heeft de afgelopen jaren haar werkwijze ingrijpend veranderd wat ook kosten bespaart. De werkwijze zoals die in de Pilot is gehanteerd is alleen te vergelijken met de werkwijze van BJAA uit 2010/2011. Wij gebruiken de gegevens van BJAA uit die periode. Gemiddeld hebben verwijzers binnen deze pilot 3,5 uur besteed aan verwijzingen met een gemiddeld genomen uur tarief rond de 70,00 per uur. Het indicatieproces dat in 2010/2011 bij BJAA werd uitgevoerd was gebaseerd op een landelijke norm. De gemiddelde doorlooptijd is gesteld op 2 weken met een tijdsbesteding van circa 10 uur en een tarief van 65,00. Gemiddelde kosten per verwijzing / indicatie (aantal uur x uurtarief) Bureau Jeugdzorg 10 uur x 65,- 650,- In de Pilot 3,5 uur x 70,- 245,- Een verwijzing (binnen de pilot in 2013) is ca. 60 % goedkoper dan een indicatie (zoals uitgevoerd in 201/2011). Conclusie De pilot is succesvol is verlopen De nieuwe manier van werken draagt daadwerkelijk bij aan een klantvriendelijke en efficiënte verwijsroute naar de jeugd en opvoedhulp. De kwaliteit van verwijzingen is goed. De administratieve processen zijn gaandeweg verbeterd. De wederzijdse kennis van en samenwerking tussen het lokale veld en de jeugd- en opvoedhulp is toegenomen. Het proces van aanmelden tot daadwerkelijke hulpverlening verloopt sneller, en het gezin ziet minder gezichten Een verwijzing (binnen de pilot in 2013) is ca. 60 % goedkoper dan een indicatie (zoals uitgevoerd in 2010/2011)