Jaarverslag Jaarverslag 2011

Transcriptie

1 Jaarverslag 2010 Jaarverslag 2011

2 Colofon Coördinatie en eindredactie: Renée Smal, Vormgeving en opmaak: OPHIS/New Impulse Bevolkingsonderzoek Midden-West Hoogoorddreef 54-e Gebouw Europlaza 1101 BE Amsterdam T F E info@bevolkingsonderzoekmidden-west.nl I Mei

3 Jaarverslag 2010 Samenvatting resultaten

4 Samenvatting resultaten bevolkingsonderzoek borstkanker Aantal vrouwen in de doelgroep Aantal uitnodigingen Aantal onderzoeken Gemiddelde opkomst % 76,00 78,49 79,41 80,56 Aantal onderzoekscentra Aantal verwijzingen Gemiddeld verwijscijfer % 2,5 2,2 1,9 1,8 Verwijscijfer eerste onderzoek % 4,9 3,7 3,7 3,5 Verwijscijfer vervolgonderzoek % 2,1 1,9 1,7 1,6 Voorspellende waarde verwijzing % * Aantal opgespoorde borstkankers Gemiddeld detectiecijfer - 6,0 5,7 5,5 Totale kosten (ex. frictie- en meerkosten digitalisering) e Kosten per onderzoek e 52,12 49,83 50,58 - Aantal formatieplaatsen 64,2 64,5 65,1 - laboranten van 36 uur Aantal onderzoeken per FTE laborant * nog onbekend Samenvatting resultaten bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Aantal uitnodigingen Aantal onderzoeken Gemiddelde opkomst totaal % Aantal formatieplaatsen 5,6 4,9 4,8 - van 36 uur 4

5 Jaarverslag 2010 Inhoudsopgave

6 Inhoudsopgave Voorwoord 7 Organogram 9 1. Algemeen Bevolkingsonderzoek Midden-West Landelijke context Bevolkingsonderzoeken Projecten Financiën Bevolkingsonderzoek borstkanker Resultaten Deskundigheidsbevordering Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Actieve participatie Passieve participatie Resultaten per laboratorium Organisatie Personeel Communicatie Cliëntreacties Kwaliteit ICT 32 Bijlagen 33 Samenstelling

7 Voorwoord

8 Voorwoord In 2011 heeft er bij Bevolkingsonderzoek Midden- West opnieuw een aantal belangrijke ontwikkelingen plaatsgevonden. De zomer stond in het teken van de openbare aanbesteding radiologische diensten. De aanleiding hiervoor was het aflopen van vier van de vijf contracten voor het beoordelen van mammogrammen met maatschappen radiologie. De aanbesteding omvatte drie kavels. Twee kavels zijn gegund aan de twee bestaande partijen en één kavel aan een nieuwe partij. De beoordeling vindt vanaf november 2011 plaats op het hoofdkantoor en op de locatie Utrecht. Het kavel Utrecht is niet in de aanbesteding meegenomen, omdat door het dienstverband van twee radio logen bij Bevolkingsonderzoek Midden-West de limiet van de aanbesteding niet wordt overschreden. Om de radiologen te faciliteren is in het hoofdkantoor een bekijkruimte ingericht. Door het inrichten van een bekijkruimte moest er tevens een herinrichting van de ICT-infrastructuur plaatsvinden. De vier decentrale beoordeellocaties in de ziekenhuizen zijn opgeheven en de decentraal werkende medewerkers zijn nu werkzaam in het hoofdkantoor. Tevens is een ruimte op het hoofdkantoor geschikt gemaakt om fotobesprekingen te houden. Op 30 augustus was er een bijeenkomst voor alle medewerkers van Bevolkingsonderzoek Midden-West waarin de resultaten van het medewerkersonderzoek werden gepresenteerd. Met de resultaten zijn de leidinggevenden en hun medewerkers aan de slag gegaan. Naar aanleiding hiervan zullen aanbevelingen ter verandering worden gedaan aan de directie. De voorbereiding voor de invoer van het bevolkingsonderzoek darmkanker is in 2011 in gang gezet. Er is een structuur ontworpen met een landelijke adviescommissie en een aantal werkgroepen, conform het document van de uitvoeringstoets. Mannen en vrouwen van 55 t/m 75 jaar zullen elke twee jaar een uitnodiging krijgen om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek. Zij krijgen een zelfafnametest (ifobt) thuisgestuurd, die zij terugsturen na afname van een fecesmonster. In het najaar van 2013 ontvangen de 65- en 75-jarigen een uitnodiging. In de jaren daarna wordt dit uitgebreid met de overige leeftijdscategorieën. Als alles goed gaat, zal in 2019 iedereen tussen 55 en 75 jaar minimaal één keer zijn uitgenodigd. In oktober 2011 heeft DNV een audit gedaan van de organisatie. De afdeling BK is ge-audit conform het HKZ-certificatieschema en de afdeling BMHK volgens ISO. Voor BMHK is dit de eerste externe audit, met als doel een ISO-certificering te verkrijgen. De audit leverde een goed resultaat op voor beide bevolkingsonderzoeken. Hierbij mag worden aangetekend dat Bevolkingsonderzoek Midden-West de eerste screeningsorganisatie is met een BMHK-certificering volgens het nieuwe certificatieschema. De cliëntenadministratie en cliënteninformatie zijn als afzonderlijke afdelingen gestart. Op deze manier is de service naar onze cliënten doelgerichter en de organisatie flexibeler. Eind 2011 is begonnen met AVI (afspraken verzetten via internet). Omdat in onze regio ongeveer 50% van alle afspraken wordt verzet, verlenen we hiermee een extra service aan onze cliënten. Dit jaar heeft de leverancier alle mobiele units aangepast, zodat weer is gestart met het onderzoeken van cliënten die slecht ter been zijn en/of in een rolstoel zitten. In verband met het niet kunnen garanderen van de veiligheid van de rolstoelliften was dit in de regio Utrecht stopgezet. In de regio Noord-Holland/ Flevo land werden deze cliënten nog onderzocht in de ziekenhuizen. Vanaf januari 2011 is een landelijke klachtenregistratie gestart. Met een daartoe aangeschaft softwareprogramma kunnen op uniforme wijze de klachten en positieve reacties geregistreerd worden. De hele organisatie heeft een training klantgericht werken gevolgd. Deze training is geëvalueerd en een jaarlijkse opfris cursus wordt overwogen om het geleerde de komende jaren te onderhouden. In verband met het vormen van de vijf landelijke screeningsregio s zijn de regiogrenzen aangepast. De Betuwe en Nijkerk zijn met alle cliëntgegevens overgedragen aan Bevolkingsonderzoek Oost. Het afgelopen jaar zagen wij ons bij het bevolkingsonderzoek borstkanker geconfronteerd met het verder uitlopen van de uitnodigingsintervallen. De maatregelen die de organisatie vanaf 2012 neemt om deze intervallen terug te brengen naar de voorgeschreven 22 tot 26 maanden zijn bedoeld als inhaalslag en vormen een aanvulling op onze bestaande productiedoelen. Naast de participatie van het Diagnostisch Centrum Amsterdam doet nu ook het Diakonessenhuis in Utrecht mee aan de MASStrial. Cliënten kunnen bij een verwijzing met BI-RADS 0 binnen het bevolkings onderzoek verder worden onderzocht. Pas als dan BI-RADS 4 of 5 wordt vastgesteld, wordt cliënt via de huisarts naar het ziekenhuis verwezen. Hiernaast draagt Bevolkingsonderzoek Midden-West bij aan de DENSE-trial. Vrouwen met een hoog percentage klierweefsel in de borst lopen een verhoogd risico op een mammacarcinoom. Binnen de trial krijgt één op de vier vrouwen met een densiteit van meer dan 75% het aanbod om een MRI te laten maken, om te onderzoeken of dit voor deze vrouwen een beter resultaat geeft dan mammografie. Trots kijk ik terug op de door Bevolkingsonderzoek Midden-West geleverde prestaties. De goede samenwerking met al onze partners was hierbij van groot belang. Maar bovenal bedank ik alle mede werkers van Bevolkingsonderzoek Midden-West voor hun enthousiaste inzet. Mei 2012 A. Bartels Kortland Raad van Bestuur 8

9 Organogram

10 Organogram Raad van Toezicht Raad van Bestuur Ondernemingsraad Manager Bevolkingsonderzoeken Personeel & Organisatie/Arbo Managementassistant Hoofden Screening Hoofd Cliëntenadministratie BK Hoofd Cliënteninformatie BK/BMHK Communicatie Controller Financiële administratie Radiodiagnostisch laboranten Planning/ standplaatsenbeheer Administratie BK CE en Infolijn BK/BMHK Administratie BMHK Kwaliteit Klachten Secretariaat Facilitair Bureau ICT/ databeheer Applicatiebeheer IBOB Helpdesk IBOB/ IMS Applicatiebeheer SP-Expert 10

11 1 Algemeen

12 1 Algemeen 1.1 Bevolkingsonderzoek Midden-West Visie en missie Bevolkingsonderzoek Midden-West voert op kwalitatieve, hoogwaardige en doelmatige wijze onderzoek uit naar de vroege opsporing van kanker in de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. Het is een toonaangevende en betrouwbare screeningsorganisatie voor haar cliënten. Het motto is Sterker in Screening en wij stellen ons dynamisch en pro-actief op in het veld van bevolkingsonderzoeken. Er komt meer ruimte voor actieve samenwerkingsverbanden met ketenpartners en betrokkenheid bij wetenschappelijk onderzoek. Bevolkingsonderzoek Midden-West is georganiseerd volgens het Health Care Governance model. De dagelijkse leiding is in handen van de bestuurder. Een onafhankelijke Raad van Toezicht houdt toezicht op de bestuurder. De ondernemingsraad vertegenwoordigt het medewerkersperspectief. Raad van Toezicht In 2011 zijn de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur vijf maal in vergadering bij elkaar gekomen. In iedere vergadering heeft de bestuurder verslag gedaan van de stand van zaken ten opzichte van het jaarplan en alle andere lopende zaken. De Raad van Toezicht heeft het aftreedschema voor 2012 besproken. De voorzitter heeft zich voor een volgende termijn van vier jaar beschikbaar gesteld. De Raad van Toezicht heeft hiervan dankbaar gebruik gemaakt. Begin 2011 is de financiële meerjarenraming die Bevolkingsonderzoek Midden-West heeft opgesteld goedgekeurd. In april is de jaarrekening 2010 en de bijbehorende managementletter van de accountant besproken in aanwezigheid van de accountant. Vervolgens is de jaarrekening 2010 goedgekeurd. Medio juni heeft een vertegenwoordiging van de Raad van Toezicht het jaarlijkse gesprek met de ondernemingsraad gevoerd. In augustus heeft een vertegenwoordiging van de Raad van Toezicht de jaarlijkse evaluatie met de bestuurder gehouden. In 2011 zijn de financiële rapportages over het 1e, 2e en 3e kwartaal 2011 besproken en goedgekeurd. De rapportage over het 4e kwartaal wordt in de vorm van een jaarrekening 2011 in 2012 op de agenda gezet. De auditcommissie van de Raad van Toezicht heeft alle financiële rapportages, de jaarrekening, de begroting en de meerjarenramingen voorafgaand aan de vergaderingen besproken met de bestuurder en de controller van de organisatie. Medio 2011 zijn de uitkomsten alsmede de te nemen vervolgacties van het medewerkersonderzoek door de Raad van Toezicht besproken. In het najaar heeft de Raad van Toezicht het jaarplan 2012 en de conceptbegroting 2012 goedgekeurd. Vanaf september 2011 heeft de Raad van Toezicht actie ondernomen voor de werving van een nieuwe bestuurder vanwege de pensionering van de huidige bestuurder in de zomer van In de Raad van Toezicht is de managementrapportage van de interim-controle (interne beheersing) van de accountant besproken. Eind 2011 zijn de definitieve begroting 2012 (met daarin de tarieven per onderzoek die het RIVM vergoedt en die ten tijde van de conceptbegroting nog niet bekend waren) en de liquiditeitsplanning goedgekeurd. Ondernemingsraad De OR heeft zes keer onderling overleg gehad en zes keer met de bestuurder. Er is ingestemd met: het Landelijk Privacyreglement Bevolkingsonderzoeken, het Opleidingsbeleid en de Opleidingsregeling van Bevolkingsonderzoek Midden- West en de Landelijke Interne Klachtenregeling ten behoeve van cliënten van het bevolkingsonderzoek. De centrale eenheden zijn in de loop van 2011 naar het hoofdkantoor verhuisd, waarbij de medewerkers terug konden vallen op het verlengde sociaal plan. De OR is betrokken bij het medewerkersonderzoek en heeft extra vragen mogen toevoegen. Brandpreventie Hoog Catharijne, het nieuwe vaste onderzoekscentrum in Amsterdam en Arbo waren vaste gespreksthema s. De OR-leden hebben meerdere cursussen gevolgd om zo het OR werk beter te kunnen verrichten. Dit jaar werd het Landelijk OR Platform door onze OR georganiseerd, er is twee maal vergaderd. Jaarlijks is er een gesprek met de Raad van Toezicht. Dit jaar is er een extra overleg geweest vanwege het advies voor het profiel van de nieuwe bestuurder. De OR was in 2011 niet voltallig, de vacature is niet ingevuld. Bij de aanstaande verkiezingen in 2012 hoopt de OR dat er zich voldoende kandidaten zullen aanmelden. 1.2 Landelijke context Landelijke samenwerking Sinds 1 januari 2010 komen de bestuurders van de vijf landelijke screeningsorganisaties bijeen in het Bestuurders Overleg Screeningsorganisaties: BOS. Dit overleg heeft in 2011 geleid tot het landelijk contracteren van een ander kwaliteitscertificeringsinstituut, DNV. DNV zorgt naast het 12

13 kwaliteitssysteem van het bevolkingsonderzoek borstkanker ook voor een externe audit van het kwaliteitssysteem van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Tevens is er vanuit het BOS een verlenging van de WBOvergunning borstkanker aangevraagd. Deze is verleend tot 1 januari In 2011 is een landelijke functiebeschrijving MBB-er in de screening ontwikkeld en vastgesteld. De waardering van deze functie heeft in twee regio s bezwaren opgeleverd. Deze zijn door de CIBC (Centrale Interne Bezwaren Commissie) beoordeeld. Binnen het BOS is in 2011 veel tijd en aandacht besteed aan de voorbereidingen van het bevolkingsonderzoek darmkanker. Het plan van aanpak voor deze voorbereidingen is geaccordeerd; de ontwikkeling van een landelijk IT-systeem (ColonIS) maakt hier onderdeel van uit. FSB (Facilitaire Samenwerking Bevolkingsonderzoeken in coöperatief verband) is contractpartner voor gemeenschappelijke landelijke projecten. Binnen de huisvesting van FSB in Utrecht wordt plaats geboden aan de LBO (Landelijke Beheer Organisatie) die zorgdraagt voor ICT-ondersteuning (helpdesk), contract-, data- en applicatiebeheer. Dit kantoor doet daarnaast dienst als landelijke vergaderlocatie. Vanuit de FSB is in 2011 een traject begonnen om de gebreken in de mobiele onderzoekscentra te verhelpen, zoals die waren gerapporteerd door TÜV. Ook zijn activiteiten gestart voor de introductie van een Goed Beheerd Zorgsysteem om te kunnen voldoen aan de eisen van NEN Tevens faciliteert de FSB de ontwikkeling van een landelijk klachtenregistratiesysteem. Samen met KPMG Plexus zijn in 2011 twee projecten gelanceerd. Het eerste heeft betrekking op de ICTtoekomstvisie. Het landelijk databasesysteem biedt tal van mogelijkheden voor innovatie. Er is gekozen om zich in eerste instantie te richten op drie subdoelen; de structuur voor de regionale en centrale helpdeskfunctie, het plannen van cliënten binnen het softwarepakket IBOB en een landelijke aanpak van de follow up van het bevolkingsonderzoek borstkanker waarbij ziekenhuizen gegevens van doorverwezen cliënten terugrapporteren. Het tweede project in samenwerking met KPMG Plexus betreft een businesscase ten aanzien van de laboratoriumfunctie binnen de darmkankerscreening. Binnen de Beleids Afstemmings Groep (BAG), het overlegorgaan van de vijf screeningsorganisaties met het RIVM, is in 2011 gestart met het ontwikkelen van indicatoren voor het opzetten van een datawarehouse. Dit datawarehouse bevat gegevens vanuit alle aspecten van de kwaltiteitssystemen van de bevolkingsonderzoeken. Buiten de BAG valt de herijking van de tarieven voor de uitvoering van de bevolkingsonderzoeken en de ontwikkeling van de deskundigheidsmodule voor doktersassistenten voor de uitvoering van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. De wensen van de cliënten van de screeningsorganisaties hebben ertoe geleid dat er vertaalde uitnodigings- en uitslagbrieven op de website van het RIVM beschikbaar zijn gesteld. 1.3 Bevolkingsonderzoeken Bevolkingsonderzoek borstkanker Bevolkingsonderzoek Midden-West is één van de vijf screenings organisaties die het bevolkingsonderzoek borstkanker uitvoeren. Voor dit bevolkings onderzoek worden alle vrouwen in de leeftijd van 50 tot en met 75 jaar iedere twee jaar uitgenodigd om deel te nemen. De screeningsorganisatie ontvangt hiervoor de NAW-gegevens van de vrouwen via de gemeentelijke basisadministratie. Bevolkingsonderzoek Midden-West is verantwoordelijk voor het gehele proces van het bevolkingsonderzoek: van inplanning cliënten en uitnodiging tot en met de uitslag. De uitnodigingen worden verzonden op basis van postcode. Afhankelijk van hun woonplaats worden de vrouwen op één van de vaste of mobiele onderzoekscentra uitgenodigd. Na beoordeling van de mammogrammen door twee radiologen verstrekt de screeningsorganisatie de uitslag aan de cliënt. Als er een afwijking is gevonden op het mammogram wordt ook de huisarts op de hoogte gebracht en wordt de vrouw via de huisarts verwezen voor verder onderzoek in het ziekenhuis. Bij het uitvoeren van haar missie maakt Bevolkingsonderzoek Midden-West voor het bevolkingsonderzoek borstkanker gebruik van 2 vaste en 13 mobiele screeningseenheden (SE en) en van verschillende beoordelingseenheden (BE en) waar groepen radiologen de mammogrammen beoordelen. Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Bevolkingsonderzoek Midden-West verzorgt het logistieke proces van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Voor dit bevolkingsonderzoek ontvangen alle vrouwen in de leeftijd van 30 tot en met 60 jaar eens in de vijf jaar een uitnodiging. De screenings organisatie ontvangt hiervoor de NAW-gegevens van de vrouwen via de gemeentelijke basisadministratie. In deze regio worden de meeste uitnodigingen gestuurd door Bevolkingsonderzoek Midden- West. Een deel van de vrouwen ontvangt de uitnodiging van hun huisarts. De vrouw maakt vervolgens een afspraak met de 13

14 huisartsenpraktijk voor het laten maken van een uitstrijkje. Nadat het uitstrijkje is gemaakt, stuurt de huisartsenpraktijk dit naar een pathologie laboratorium. Het laboratorium beoordeelt het uitstrijkje en stuurt de uitslaggegevens aan de huisarts en aan Bevolkingsonderzoek Midden-West. Bevolkingsonderzoek Midden-West gebruikt deze gegevens voor de betaling aan huisartsen en laboratoria en voor het sturen van een uitslagbrief aan de vrouw. Bij een afwijking neemt de huisarts contact op met de vrouw. 1.4 Projecten MammoXL In 2006 is samen met drie ziekenhuizen in de regio Midden- Nederland en het Integraal Kankercentrum Midden-Nederland een project opgezet (MammoXL) om medische beelden uit te wisselen tussen de ziekenhuizen en (voormalig) Preventicon. In het project worden digitale screeningsbeelden langs digitale weg beschikbaar gesteld aan de deelnemende ziekenhuizen; Antonius Ziekenhuis, Diakonessenhuis Utrecht en UMC Utrecht. Deze screeningsbeelden worden door de radioloog in het ziekenhuis gebruikt bij de diagnose. In de standaard digitale werkwijze wordt bij verwijzing vanuit de screening een CD met de borstfoto s meegestuurd voor de specialist in het ziekenhuis. Via MammoXL komen borstfoto s sneller in het ziekenhuis en kunnen dus al bekeken worden door de radioloog voordat de cliënt een afspraak heeft. Er hoeven dan alleen nog maar aanvullende foto s te worden gemaakt. Eind 2009 is het succesvolle project MammoXL overgedragen aan de landelijke samenwerking voor de digitalisering, terwijl de beelduitwisseling met Antonius Ziekenhuis, Diakonessenhuis Utrecht en UMC Utrecht is voortgezet. De landelijke opstart van MammoXL met alle ziekenhuizen wordt voorzien in Derde proef-bevolkingsonderzoek darmkanker In de kankersterfte neemt darmkanker een derde plaats in bij mannen en een tweede plaats bij vrouwen. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de sterfte aan darmkanker verminderd kan worden door een bevolkingsonderzoek. In november 2009 heeft de Gezondheidsraad aan de minister van VWS geadviseerd om te beginnen met bevolkings onderzoek darmkanker en hiervoor mensen tussen de 55 en 75 jaar om de twee jaar uit te nodigen voor deelname. In de twee eerdere pilots is de screening met enkele fecaal occult bloedtesten (FOBT) beproefd. Het derde proefbevolkingsonderzoek wordt uitgevoerd door de afdelingen Maag-, Darm-, Leverziekten en Radiologie van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam en het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam in samenwerking met de afdeling Maatschappelijke Gezond heids zorg van het Erasmus Medisch Centrum, Bevolkingsonderzoek Midden-West, Bevolkings onderzoek Zuid-West, Integraal Kankercentrum Amsterdam en Integraal Kankercentrum Rotterdam. In dit derde proef-bevolkingsonderzoek worden twee onderzoeksmethodes onder zocht: de coloscopie (COLO), een inwendig kijkonderzoek van de dikke darm, en de CT-colografie (CTC), een CT-scan van de dikke darm. Het doel van het proef-bevolkingsonderzoek is om de effectiviteit van screening met de verschillende onderzoeksmethoden te meten. Ook wordt nagegaan hoe het screenings protocol kan worden verbeterd en hoe een bevolkingsonderzoek darmkanker het beste kan worden georganiseerd. De voorbereiding voor het derde proef-bevolkingsonderzoek is eind 2009 gestart en zal in de eerste helft van 2012 worden afgerond. MASS-trial De MASS-trial (Modified Assessment of Referred Women in Service Screening) is een landelijke studie naar effecten en kosten van een aangepaste verwijsstrategie voor vrouwen die via het bevolkingsonderzoek borstkanker (BK) verwezen worden naar het ziekenhuis. De studie heeft een looptijd van drie jaar en wordt uitgevoerd door de screenings organisaties in samenwerking met het Landelijk Referentiecentrum voor Bevolkingsonderzoek (LRCB) en de afdeling Epidemio logie, biostatistiek en healthcare technology assessment van het UMC St Radboud. De aanleiding Eerder onderzoek liet zien dat via het BK meer carcinomen gevonden kunnen worden door het verhogen van het verwijscijfer. Meer verwijzen betekent echter ook voor meer vrouwen onzekerheid en angst, meer fout -positieve uitslagen, een verhoogde werkdruk voor huis artsen en specialisten, en een toename van de zorgkosten. De alternatieve verwijsstrategie van de MASS-trial dient te leiden tot een optimale strategie voor aanvullend onderzoek, verlaagde werkdruk en minder angst bij verwezen vrouwen. Opzet van de MASS-trial In de MASS-trial wordt een deel van de verwezen vrouwen met een BI-RADS 0 screenings uitslag benaderd voor deelname aan de studie. Wie deelneemt, wordt willekeurig ingedeeld in de controlegroep of de interventiegroep. De controlegroep krijgt de huidige verwijs strategie aangeboden en de interventiegroep de aangepaste strategie. Interventiegroep: de aangepaste verwijsstrategie Deze vrouwen krijgen binnen het bevolkingsonderzoek een vervolg onderzoek aangeboden dat bestaat uit een (nietinvasief) aanvullend mammogram en/of echografie. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door de screeningsradioloog. Deze beslist vervolgens of de BI-RADS 0 uitslag wordt bijgesteld naar BI-RADS 1 of 2, of dat de BI-RADS uitslag wordt bijgesteld naar 4 of 5. De verwachting is dat in 50% van de 14

15 gevallen de vrouw snel gerustgesteld kan worden na een bijstelling van de BI-RADS naar 1 of 2. Cliënten waarvan de uitslag wordt bijgesteld naar BI-RADS 4 of 5 worden alsnog verwezen naar het ziekenhuis waar een complete diagnostiek en eventueel behandeling plaatsvindt. Controlegroep: de huidige strategie De vrouw bepaalt samen met haar huisarts welk ziekenhuis zij wenst te bezoeken voor verder onderzoek. MASS-trial bij Bevolkingsonderzoek Midden-West Bevolkingsonderzoek Midden-West werkt voor de MASS-trial samen met het Diagnostisch Centrum Amsterdam en het Diakones sen huis Utrecht. In de loop van het verslagjaar is een start gemaakt met het aanbieden van aangepaste verwijsstrategie aan vrouwen met een BIRADS-0 screenings uitslag. In 2011 hebben in Midden-West 100 vrouwen deelgenomen aan de MASS-trial. DENSE-studie De DENSE-studie is een wetenschappelijk onderzoek dat binnen het huidige bevolkingsonderzoek borstkanker plaatsvindt en wordt gecoördineerd vanuit het UMC Utrecht. Het is een lan d elijk project waarbij de screeningsorganisaties intensief zijn betrokken. Het richt zich op vrouwen met heel dicht ( dens ) borstweefsel. Het hoofddoel van de studie is om de borstkanker screening voor deze groep vrouwen nóg beter te maken. Waarom dit onderzoek? Het is bewezen dat met het bevolkingsonderzoek borstkanker in een vroeger stadium deze ziekte kan worden ontdekt en de kans om te overlijden aan borstkanker wordt verlaagd. Echter, nog altijd wordt één op de drie borsttumoren niet via het bevolkingsonderzoek, maar tussen twee screeningsronden in ontdekt. Deze zogenaamde intervaltumoren zijn vaak al verder gevorderd bij diagnose en laten een slechtere overleving zien dan tumoren die door het bevolkingsonderzoek worden ontdekt. De intervaltumoren komen vaker voor bij vrouwen met zeer dicht borstweefsel (veel klier- en bindweefsel in de borst). Het dichte borstweefsel kan de aanwezigheid van borstkanker op een mammogram verbergen. Daarnaast hebben vrouwen met zeer dicht borstweefsel een groter risico op borstkanker dan vrouwen met weinig dicht borstweefsel. Om deze twee redenen hebben vrouwen met zeer dicht borstweefsel mogelijk meer baat bij onderzoek met een gevoeliger beeld techniek (zoals MRI). Hoe ziet de studie er uit? De DENSE-studie richt zich op vrouwen die meedoen met het reguliere bevolkingsonderzoek borstkanker. Vrouwen komen in aanmerking voor de studie wanneer ze zeer dicht borstweefsel hebben én geen verdachte afwijking op het mammogram is te zien. Ongeveer vrouwen zullen willekeurig, op basis van loting, geselecteerd en uitgenodigd worden voor aanvullend MRI-onderzoek. Hierbij zal onder andere gekeken worden of het aantal intervaltumoren in deze groep lager is dan gemeten in het huidige bevolkingsonderzoek. De vrouwen zullen zes jaar worden gevolgd en krijgen dus in totaal drie MRIonderzoeken (na elke reguliere screeningsronde). In het verslagjaar zijn de eerste vrouwen benaderd om aan de studie deel te nemen. HPV-Thuistest Jaarlijks nemen zo n vrouwen (30% van de doelgroep) niet deel aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Vijftig procent van alle baarmoederhalskanker komt voor in deze specifieke groep. Wanneer vrouwen geen gehoor geven aan de uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek spelen daarbij vooral praktische barrières een rol geen geschikte afspraak kunnen maken, onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal en emotionele barrières zoals gêne, angst, eerdere negatieve ervaring, ontevredenheid over de huisarts. Het voordeel van de thuistest is dat de vrouw zelf vaginaal materiaal kan afnemen en niet naar de huisarts hoeft. Wel moeten vrouwen die na deze thuistest hrhpv-positief blijken (circa 5-10%) alsnog een uitstrijkje krijgen bij de huisarts. Een uitstrijkje door de huisarts blijft de belangrijkste schakel in het bevolkingsonderzoek. Er zijn vier onderzoeken naar de hrhpv-thuistest: voor vrouwen uit de uitnodigingsjaren 2005, 2006, 2007 en In september 2011 startte een nieuw thuistestonderzoek voor non-respondenten van het uitnodigingsjaar Bevolkingsonderzoek Midden-West en Bevolkingsonderzoek Oost werken weer samen met de afdelingen gynaecologische oncologie van het UMC St Radboud en pathologie van het VUmc. In dit onderzoek worden twee nieuwe typen thuistests met elkaar vergeleken: de brushmethode Evalyn Brush en de lavagemethode (Delphi screener). De deelname percentages en het aantal gevonden afwijkingen van de twee thuistesten zullen met elkaar worden vergeleken. Het doel van de DENSE-studie is om bij vrouwen met zeer dicht borstweefsel de aanvullende waarde van een MRI in het bevolkingsonderzoek borstkanker te onderzoeken. Er wordt onderzocht of de MRI bij deze groep vrouwen borstkanker in een vroeger stadium kan opsporen en het aantal intervaltumoren kan verminderen om zo de sterfte aan borstkanker te reduceren. Ook wordt onderzocht of door het MRI-onderzoek niet teveel vrouwen onnodig worden verwezen voor nader onderzoek en of de baten opwegen tegen de kosten. 15

16 2 Financiën

17 2 Financiën Balans per 31 december euro euro euro euro ACTIVA Materiële vaste activa Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen PASSIVA Eigen vermogen Egalisatiereserve BK Egalisatiereserve BMHK Voorzieningen Langlopende verplichtingen Kortlopende schulden en overlopende passiva Belastingen Crediteuren Nog te betalen vergoedingen Overige schulden en overlopende passiva Het negatieve resultaat van 2011 voor het bevolkingsonderzoek borstkanker wordt enorm beïnvloed door een aantal incidentele posten. Zo is er een reservering voor de kosten om de digitale foto s uit 2011 zes jaar op te slaan. De afschrijvingstermijnen van de mammografen en mobiele units zijn teruggebracht waardoor er een inhaalafschrijving is gedaan. Als deze posten gecorrigeerd worden op het resultaat ontstaat het genormaliseerd resultaat dat zich laat vergelijken met andere jaren. De hogere opbrengst bij het bevolkingsonderzoek borstkanker wordt veroorzaakt door een vrijval van een voorziening op de balans. 17

18 Staat van baten en lasten 2011 Borstkanker Realisatie 2011 Begroting 2011 Realisatie 2010 euro euro euro Subsidie RIVM Overige opbrengsten Totaal baten Personeelskosten Kosten beoordeling radiologen Uitvoeringskosten screening Huisvestings- en organisatiekosten Totaal lasten Saldo baten en lasten (resultaat) Eenmalige posten Opslag digitale beelden Inhaalafschrijvingen Overige eenmalige lasten Genormaliseerd resultaat Tarieven per onderzoek 54,76 53,59 53,59 Aantal onderzoeken * *Inclusief onderzoeken Noordoostpolder, uitgevoerd door Bevolkingsonderzoek Noord. 18

19 Staat van baten en lasten 2011 Baarmoederhalskanker Realisatie 2011 Begroting 2011 Realisatie 2010 euro euro euro Subsidie RIVM Overige opbrengsten Totaal baten Personeelskosten Kosten huisartsen Kosten beoordeling laboratoria Uitvoeringskosten screening Huisvestings- en organisatiekosten Totaal lasten Saldo baten en lasten (resultaat) Overige eenmalige lasten Genormaliseerd resultaat Tarieven per onderzoek 55,03 54,43 55,16 Aantal 1e onderzoeken Tarieven per onderzoek 34,10 34,10 34,83 Aantal herhalings onderzoeken

20 Resultaat 2011 Realisatie 2011 Begroting 2011 Realisatie 2010 euro euro euro Subsidie RIVM Overige opbrengsten Totaal baten Personeelskosten Kosten huisartsen Kosten beoordeling radiologen Kosten beoordeling laboratoria Uitvoeringskosten screening Huisvestings- en organisatiekosten Totaal lasten Saldo baten en lasten (resultaat) Eenmalige posten Opslag digitale beelden Inhaalafschrijvingen Overige eenmalige lasten Genormaliseerd resultaat

21 3 Bevolkingsonderzoek borstkanker

22 3 Bevolkingsonderzoek borstkanker 3.1 Resultaten bevolkingsonderzoek borstkanker Opkomst, non-participatie en non-respons In totaal zijn in vrouwen uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker en hebben vrouwen deelgenomen. Het opkomstpercentage kwam daarmee in 2011 uit op 76,0% (peildatum 25 april 2012). In 2011 is aan vrouwen een herinneringsuitnodiging gezonden (peildatum 25 april 2012). Hiervan namen nog vrouwen (21,6%) deel aan het onderzoek. Cliënten die de laatste twee onderzoeksronden niet hebben deelgenomen, ontvangen een uitnodiging zonder datum. Zij kunnen dan bellen om een afspraak te maken. Afmeldingen De cliënten krijgen een uitnodiging om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Een deel van hen neemt contact op met de infolijn om hun afspraak te verzetten of om de afspraak te annuleren. Ook kunnen cliënten zich schriftelijk afmelden. In 2011 hebben cliënten geen gebruik gemaakt van hun uitnodiging. Het aantal (telefonische en schriftelijke) afmeldingen bedroeg Op het totaal van uitnodigingen is het afmeldpercentage 7,3%. In tabel 3 wordt een overzicht gegeven van de voornaamste afmeldredenen. Tabel 5 Productiecijfers * 2009* Onderzoeks centrum onderzoeken onderzoeken onderzoeken Utrecht SE Amersfoort SE Heuvelrug SE Woerden SE Betuwe SE Alkmaar SE Den Helder SE Hoorn SE Haarlem SE Zaanstad SE Amstelveen SE Amsterdam ZW SE Amsterdam SE Lelystad SE Hilversum SE Purmerend SE Totaal Gemiddeld *De cijfers kunnen (deels) betrekking hebben op toenmalige analoge onderzoekscentra. 3.2 Deskundigheidsbevordering laboranten Tabel 3 Verdeling redenen van afmelding Aantal Percentage Pijn, angst, bejegening ,9% Principiële redenen ,3% Verhinderd, verhuisd ,0% Verzoek geen verdere uitnodiging ,5% Overige (niet medische) redenen ,0% Behandeling aan borsten ,5% Overige medische redenen 164 0,8% Totaal ,0% Tabel 4 Verwijscijfers Aantal verwijzingen Verwijscijfer (in %) 2,5 2,3 1,9 Verwijscijfer 1e 4,9 3,7 3,7 ronde (in %) Verwijscijfer 2,1 1,9 1,7 vervolgronde (in %) Detectiecijfer (in ) - 6,0 5,7 Er zijn verschillende activiteiten om de deskundigheid van de screeningslaboranten te borgen. De laboranten hebben deelgenomen aan fotobesprekingen, intervisiebijeenkomsten en themabijeenkomsten. In 2011 is aandacht besteed aan het classificeren van de onderzoeken door laboranten, dat in 2012 wordt geïmplementeerd. Voor de themabesprekingen werden met name externe deskundigen uitgenodigd om te komen spreken. In 2011 waren de onderwerpen: classificeren, cliënten met ICD (intracardiovasculaire device), na-traject en aanvullende opnamen in de screening. In 2011 is Bevolkingsonderzoek Midden-West gestart met het zelf verzorgen van de opleiding tot screeningslaborant. Het theoretische gedeelte en de toetsing worden nog wel verzorgd door het LRCB (landelijk referentiecentrum voor bevolkingsonderzoek). In 2011 zijn er 11 laboranten opgeleid voor Bevolkingsonderzoek Midden-West en 3 laboranten voor de collega-organisaties. 22

23 4 Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

24 4 Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker 4.1 Actieve participatie In 2011 zijn vrouwen geboren in 1951, 1956, 1961, 1966, 1971, 1976 en 1981 uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Daarvan reageerden vrouwen op de uitnodiging door het laten maken van een uitstrijk (60%). In tabel 6 worden de resultaten getoond per geboortecohort, inclusief de opkomst van cliënten uitgenodigd door de zelfuitnodigende huisartsen. De gemiddelde opkomst bij de zelfuitnodigende huisartsen is 68%. Tabel 6 Bruto-opkomst per geboortecohort (2011) Geboorte jaar Bruto uitnodigingen SO & ZUHA Uitstrijk SO & ZUHA Uitstrijkjes % ,4% ,8% ,0% ,2% ,8% ,3% ,7% Totaal % (2010) Geboorte jaar Bruto uitnodigingen SO & ZUHA 4.2 Passieve participatie Uitstrijk SO & ZUHA Uitstrijkjes % % % % % % % % Totaal % SO = screeningsorganisatie ZUHA = zelfuitnodigende huisarts Als een vrouw geen uitstrijkje laat maken, maar wel een antwoordkaart retour zendt met reden van niet-deelname wordt gesproken van een passieve participatie. Met behulp van de passieve participatie worden de netto-opkomst/non-respons en de beschermingsgraad uitgerekend Netto-opkomst/non-respons Voor de berekening van de netto-opkomst/non-respons wordt gebruik gemaakt van het aantal afmeldingen van vrouwen uitgenodigd in Deze afmeldingen worden afgetrokken van het bruto aantal uitnodigingen, waarna het netto aantal uitnodigingen (tabel 7 kolom 3) het resultaat is. Vervolgens wordt het aantal uitstrijkjes gedeeld door het netto aantal uitnodigingen. Het uiteindelijke resultaat is dat de nettoopkomst 66,1% is en de non-respons 30,8%. Tabel 7 Netto-opkomst per geboortecohort (2011) Geboortejaar Afmeldingen Netto uit nodigingen Uitstrijkjes Nettoopkomst % Nonrespons % ,1 27, ,9 31, ,2 25, ,0 33, ,7 30, ,4 32, ,8 34,8 Totaal ,1 30,8 (2010) Geboortejaar Afmeldingen Netto uit nodigingen Uitstrijkjes Nettoopkomst % Nonrespons % Totaal Beschermingsgraad Er zijn vrouwen die zich afmelden, omdat hun baarmoedermond is verwijderd (UE) of omdat zij recent een uitstrijkje (RU) hebben laten maken (buiten het bevolkingsonderzoek). Met behulp van deze afmeldredenen kan de beschermingsgraad worden berekend (tabel 8). De berekening is als volgt: het aantal afmeldingen UE en RU wordt opgeteld bij het bruto aantal uitnodigingen (tabel 6 kolom 2). De beschermingsgraad komt voor 2011 uit op 63,7%. 24

25 Tabel 8 Beschermingsgraad per geboortecohort (2011) Geboortejaar (U)terus (E)xtirpatie (R) ecent (U) itstrijk UE + RU Uitstrijkjes + UE+RU % (2010) Geboortejaar (U)terus (E)xtirpatie (R) ecent (U) itstrijk UE + RU Uitstrijkjes + UE+RU % , , , , , , ,4 Totaal , Totaal Andere antwoordredenen In de groep van de jongere vrouwen, tussen de 30 en 40 jaar, is de overwegende reden van niet-deelname het zwanger zijn of net bevallen op het moment van de uitnodiging (tabel 9 kolom 2). Tabel 9 Passieve participatie per geboortecohort (2011) Geboortejaar Zwanger/ bevallen Uitstel andere reden Deelname volgende ronde Wil in toekomst geen uit nodiging meer Totaal Totaal (2010) Geboortejaar Zwanger/ bevallen Uitstel andere reden Deelname volgende ronde Wil in toekomst geen uit nodiging meer Totaal Totaal

26 4.3 Resultaten per laboratorium Uit grafiek 1 is af te leiden dat Saltro de meeste beoordeelde BVO-uitstrijken heeft ingezonden, gevolgd door Meander Medisch Centrum. In de grafiek staan alleen de laboratoria afgebeeld die meer dan 100 beoordeelde uitstrijkjes hebben ingezonden. Grafiek 1 Aantal ontvangen uitstrijkjes per laboratorium Aantal ontvangen uitstrijkjes Overige labs Meander Medisch Centrum Saltro OLVG MC Zuiderzee Tergooiziekenhuizen Medisch Centrum Alkmaar / Symbiant Zaans Medisch Centrum / Symbiant Westfriesgasthuis / Symbiant Leids Cytologisch en Pathologisch Laboratorium Spaarne Ziekenhuis Kennemer Gasthuis Slotervaartziekenhuis VU medisch centrum 26

27 In de tabel staan alle BVO-uitstrijkjes uit Midden-West ontvangen in 2011 door de laboratoria ingedeeld naar uitslag: herhalen (Pap 0), normaal (Pap1) respectievelijk geringe dysplasie (Pap 2/3a1 met een vervolg advies), matige en ernstige dysplasie (Pap 3am resp. Pap 3b of hoger met een verwijsadvies) als percentages van het totaal aantal beoordeelbare uitstrijkjes. In totaal zijn er vanuit het BVO in Midden-West = vrouwen direct verwezen. Het is ten tijde van dit verslag nog niet duidelijk hoeveel van de vrouwen met een vervolgadvies op basis van geringe dysplasie mogelijk in tweede instantie (op grond van een tweede of derde uitstrijkje) verwezen worden ( indirect ). Uit andere evaluaties blijkt dat dit rond de 20-30% schommelt. Tabel 10 Resultaten per laboratorium 2011 Laboratorium Totaal ontvangen Herhalen Normaal Geringe dysplasie Matige dysplasie Ernstige dysplasie VU medisch centrum Academisch Medisch Centrum Slotervaartziekenhuis Kennemer Gasthuis Spaarne Ziekenhuis Leids Cytologisch en Pathologisch Laboratorium Westfriesgasthuis / Symbiant Zaans Medisch Centrum / Symbiant Medisch Centrum Alkmaar / Symbiant Tergooiziekenhuizen MC Zuiderzee Pathologisch Anatomisch Laboratorium Amsterdam OLVG Saltro Meander Medisch Centrum Gemiddelde (%) ,17% 95,93% 3,48% 0,48% 0,40% Gewogen gemiddelde (%) nvt 2,83% 95,79% 3,60% 0,54% 0,44% Totaal (N)

28 28

29 5 Organisatie

30 5 Organisatie 5.1 Personeel Aantal medewerkers in dienst 2011 In onderstaande grafiek is het aantal medewerkers in absolute getallen en in FTE weergegeven per maand in Leeftijdsopbouw Binnen Bevolkingsonderzoek Midden-West is 66% van de medewerkers 50 jaar of ouder. De categorie jaar is 12% van het totaal. Een derde van de medewerkers is jonger dan 50 jaar. 200,00 150, Aantal 100, ,00 0 Jan- 11 Feb- 11 Maa- 11 Apr- 11 Mei- 11 Jun- 11 Jul- 11 Aug- 11 Sept- 11 Okt- 11 Nov- 11 Dec- 11 Grafiek 2 Aantal medewerkers/fte in dienst 2011 Aantal medewerkers Aantal fte 5.2 Communicatie Cliëntbrieven In samenwerking met het RIVM en de andere screeningsorganisaties zijn de uniforme cliëntbrieven en folders geactualiseerd. Hierbij zijn ook radiologen, huisartsen, programmacommissies en burgers betrokken. BMHK-magazine Het magazine Leven & Lijf is weer gestuurd aan de 30-jarige cliënten van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker (BMHK). Zij ontvingen het magazine twee weken voordat zij de uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek kregen. In Leven & Lijf staan artikelen over baarmoederhalskanker en het bevolkingsonderzoek. Vrouwen van 30 jaar krijgen voor het eerst een uitnodiging voor BMHK (het uitstrijkje). In Leven & Lijf kunnen zij lezen wat een uitstrijkje is. Wat zijn de voorstadia van baarmoederhalskanker? Welke vrouwen hebben de grootste kans om baarmoederhalskanker te krijgen? Welke ervaring hebben andere vrouwen met het onderzoek? Ook gezondheid in het algemeen komt aan de orde. Allemaal informatie om kennis over baarmoederhalskanker te verhogen in de leeftijdsgroep die het grootste risico loopt om (de voorstadia van) baarmoederhalskanker te krijgen. Social media De landelijke werkgroep communicatie heeft een plan gemaakt voor het starten met social media. Deze media worden steeds populairder. Er wordt op internet over alle mogelijke onderwerpen gepraat, ook over de bevolkingsonderzoeken. Dit gebeurt niet alleen door deskundigen, maar juist ook door anderen. Deze discussies beïnvloeden de houding van mensen en misschien ook hun gedrag. Onder meer door op internet vragen te beantwoorden, willen wij bijdragen aan een betere dienstverlening en het vergroten van kennis over de bevolkingsonderzoeken. Evenementen Bevolkingsonderzoek Midden-West heeft in januari deelgenomen aan de Europese Week van de BMHK en in oktober aan de landelijke borstkankermaand. In de borstkankermaand werden folders van KWF Kankerbestrijding en Pink Ribbon verspreid in de onderzoekscentra. Ook was er aandacht voor het bevolkingsonderzoek borstkanker in Pink Ribbon magazine. Op 19 maart was de landelijke open dag van de zorg. Bevolkingsonderzoek Midden-West stelde haar nieuwe onderzoekscentrum aan de Wielingenstraat in Amsterdam open. Dit gebeurde samen met de andere huurders van het pand: Amstelland Thuiszorg en Huisartsenposten Amsterdam. In november stonden wij op de Carrièrebeurs Zorg en Welzijn in de RAI in Amsterdam. Screen In november hebben wij het magazine Screen gestuurd naar onze ketenpartners, zoals huisartsen en ziekenhuizen. Wij informeerden ze onder meer over onze nieuwe radiologen, de 30

31 classificatie door laboranten, MammoXL, het BMHK-magazine Leven & Lijf en de onderzoeken naar de HPV-Thuistest. Informatie voor huisartsen en ziekenhuizen Om de huisartsen te informeren over het proces rondom het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker (BMHK) is er een draaiboek naar de huisartsen gestuurd. Hier was ook het uitnodigingsschema, een scheurblokje met dat schema en een poster voor in de wachtkamer bijgevoegd. Ziekenhuizen en huisartsen zijn geïnformeerd over de planning van de mobiele onderzoekscentra van het bevolkingsonderzoek borstkanker (BK), zodat de ziekenhuizen voorbereid zijn op een toeloop van vrouwen die uit de screening verwezen worden voor nader onderzoek. Website In de verdere ontwikkeling van de website onderzoekmidden-west.nl is samengewerkt met de andere screeningsorganisaties. Afspraken verzetten via internet is in het najaar ingevoerd. Cliënten BK kunnen met een internetcode die op hun uitnodigingsbrief staat via de website hun afspraak wijzigen. Intranet De website heeft ook een intranet voor medewerkers. Hierop staat onder meer nieuws uit de organisatie, organisatiebeleid, informatie uit elke afdeling en de ondernemingsraad, tips over digitaal werken, arbeidsvoorwaarden, een prikbord en foto s van uitstapjes. Screenflits Screenflits, informatieblad voor medewerkers, is vier keer verschenen. Alle afdelingen komen hierin aan bod. Ook landelijke ontwikkelingen worden geschetst. Medewerkers komen aan het woord over hun werk en hun ervaringen met de digitalisering van het bevolkingsonderzoek borstkanker. Ook de ondernemingsraad heeft een plaats in Screenflits. 5.3 Cliëntreacties Bevolkingsonderzoek Midden-West heeft voor de behandeling van cliëntreacties een interne procedure. Als reacties intern niet naar tevredenheid afgehandeld kunnen worden, kunnen cliënten hun klacht naar de landelijke klachtencommissie zenden. Bevolkingsonderzoek borstkanker In 2011 zijn er cliënten gescreend. Er zijn 824 reacties binnen gekomen (0,4%). Onderverdeling reacties: positief 420 (51%) negatief 349 (42%) suggesties/vragen 55 (7%) In vergelijking met 2010 is in 2011 het totale aantal reacties verminderd met 91 (10%) van 915 naar 824. De negatieve reacties zijn afgenomen met 217 (38,4%) van 566 naar 349. De positieve reacties zijn vermeerderd met 71 (12,5%) van 349 naar 420. De 349 negatieve reacties in 2011 gaan over: administratie/organisatie 108 (31%) bejegening 73 (21%) pijn 65 (19%) standplaats/locatie 64 (18%) medisch 13 (4%) verwonding 6 (2%) leeftijdsgrenzen 2 (0,5%) overig 18 (5%) De 55 (7%) suggesties/vragen gaan vooral over de administratie/organisatie, leeftijdsgrenzen, standplaats/locatie en medische aspecten. Het is niet mogelijk om een goede vergelijking te maken met de klachtenregistratie van 2010, omdat er in 2011 gestart is met een nieuw registratiesysteem waarbij een andere indeling wordt gehanteerd dan voorheen. Daarnaast is het nieuwe systeem nog niet volledig werkzaam wat betreft de rapportages. De reacties over administratie/organisatie gaan grotendeels over wachttijden en onbereikbaarheid van de infolijn. In 2011 waren er vooral in de eerste maanden problemen met het telefoonsysteem. Ondanks de afname van het totale aantal negatieve reacties zijn de pijn- en bejegeningsklachten toegenomen. Daarbij moet worden opgemerkt dat de compressieplaat van de digitale apparatuur een andere drukverdeling heeft dan de oude compressieplaat. Meerdere screeningsorganisaties zeggen meer pijnklachten te krijgen sinds invoering van de digitale apparatuur. In de reacties gaan pijn- en bejegeningsklachten vaak samen. Reacties over standplaats/locatie gaan vaak over het samenvoegen van standplaatsen met een kleine doelgroep en over de reisafstand naar het nieuwe vaste onderzoekscentrum in Amsterdam. Bij de landelijke klachtencommissie is één klacht ingediend over de procedure bij de uitslag van het bevolkingsonderzoek borstkanker. Deze klacht is gegrond verklaard. Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker In 2011 hebben cliënten deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Er zijn 12 reacties binnengekomen over dit bevolkingsonderzoek (0,01%). Deze reacties bestonden vooral uit vragen ten aanzien van de organisatorische aspecten van de screening. 31