Jaarplan 2016 DKK Gelderland

Transcriptie

1 Jaarplan 2016 DKK Gelderland Kracht en initiatief van bewoners Onze samenleving verandert steeds meer in een participatiesamenleving. Goede voorbeelden alom, waarbij bewoners gewoon aan de slag gaan en zich daarin niet afhankelijk voelen en opstellen van de overheid. Op die wijze ontstaan er bijvoorbeeld zorgcoöperaties, initiatieven voor een duurzame energievoorziening voor het dorp of de realisatie van een eigen dorpshuis. Dorps- en sportverenigingen slaan de handen ineen om het beheer van de nieuwe gymzaal over te nemen van de gemeente, omdat die het niet langer kan betalen. En als twee grote schoolbesturen een krimpscenario presenteren waarin een groot aantal scholen wordt gesloten, staan de ouders op om zelf de school van hun kinderen te gaan runnen. Ook de veranderingen in de zorg zijn inmiddels in dorpen aan het landen. Op dát terrein worden taken vanuit de overheden gedelegeerd en komt er meer bij de mensen zelf terecht. Niet door iedereen even enthousiast omarmd, maar door voorlopers ontdekt als een mogelijkheid een kwaliteitsslag te maken. Dorpen en hun inwoners staan nu en in de toekomst dus steeds meer op zichzelf. Dat biedt kansen. De overheid die altijd bepaalde wat kan en niet kan verdwijnt. Het dorp wordt weer meer van de bewoners zelf! Dorpen gaan zelf aan de slag met hun eigen dorpsvisie, hun eigen plannen, natuurlijk in goed overleg met de gemeenten. Want een goede samenwerking tussen burger en gemeentebestuur blijft essentieel ook al is de relatie tussen bewoners en overheid de afgelopen jaren sterk aan het veranderen en lopen de contacten tussen het bestuur en de inwoners van de gemeente meer en meer via andere wegen. Behouden en verbeteren van een goed samenspel tussen het gemeentebestuur en de burgers hebben beide partijen baat bij. Hoe zorg je samen voor een goede afstemming t.a.v. burgerinitiatieven? Hoe zorg je als dorp ook voor een goede betrokkenheid van je bewoners binnen je eigen dorp als je zo slagvaardig aan het werk gaat met allerlei initiatieven? DKK Gelderland gaat zich in 2016 inspannen om dorpen, de inwoners en overheden bewust te maken van de veranderingen en (on)mogelijkheden In samenwerking met gemeenten en dorpsbelangenorganisaties in die gemeente kan de Verdiepingsslag Overheidsparticipatie uitgevoerd worden. Najaar 2015 is de pilot samen met de gemeente Doetinchem uitgevoerd.. Binnen het Jaarprogramma 2016 is, naast de thema s en activiteiten uit het Werkplan (subsidie Provincie Gelderland), aandacht voor de projecten, die naadloos op die thema s en activiteiten aansluiten en waarmee wij onze spin-off nog weten te vergroten (1+1=3). In de volgende paragrafen nog meer over de vraag van de dorpen en hoe Dorpshuizen en Kleine Kernen Gelderland de processen in dorpen in 2016 gaat faciliteren en ondersteunen, zodat de dorpen én gemeenten eveneens, bewonersinitiatieven gemakkelijker tot een succes weten te maken. DKK Gelderland 6987 AD Giesbeek info@dkkgelderland.nl KvK:

2 De activiteiten van de DKK Gelderland worden uitgevoerd door de Stichting Werkorganisatie DKK Gelderland en de vereniging DKK Gelderland. Stichting Werkorganisatie DKK Gelderland Op 19 juni 2015 zijn de statuten van de stichting Werkorganisatie VKK-FDG gedeeltelijk gewijzigd bij notaris Van Hagen in Eibergen. De wijziging betreft de naam. Deze is gewijzigd in stichting Werkorganisatie DKK Gelderland. Deze stichting is subsidieaanvrager bij de provincie Gelderland. Bestuur Het bestuur van de stichting Werkorganisatie DKK Gelderland bestaat uit: Voorzitter: dhr. Willy Waalderbos, Didam Vicevoorzitter: mw. Leidy van der Aalst, Ubbergen Secretaris: dhr. Niko Wiendels, Geldermalsen Penningmeester: dhr. Ton Wormgoor, Heerewaarden Vereniging DKK Gelderland Het beleidskader van de vereniging DKK Gelderland wordt najaar 2015 en voorjaar 2016 ontwikkeld samen met de leden en partnerorganisaties. De planning is dat het nieuwe beleidsplan gereed is als kader voor de subsidieaanvraag bij het nieuwe beleidsterrein van de provincie Gelderland: Leefbaarheid. Doel De vereniging heeft ten doel: het verlenen van ondersteuning aan kleine kernen, dorpshuisbesturen en dorpsbelangenorganisaties, teneinde de leefbaarheid op het platteland te behouden en te verbeteren, alles in de ruimste zin van het woord. Zij tracht dit doel onder meer te bereiken door: - het bieden van ondersteuning aan bewonersinitiatieven in de ruimste zin van het woord; - het bieden van ondersteuning bij het realiseren en het in stand houden van gemeenschappelijke voorzieningen: dorpshuizen en vergelijkbare sociaal culturele accommodaties en fysieke ontmoetingsplekken; - het organiseren van verenigingsactiviteiten alsmede andere activiteiten die het doel van de vereniging ondersteunen; - het behartigen van de belangen Lidmaatschap Leden kunnen uitsluitend zijn dorpshuizen en dorpsbelangenorganisaties die zich richten op de behartiging van belangen van kleine kernen of groepen van natuurlijke personen die zich rond vergelijkbare doelstelling hebben georganiseerd en die als zodanig zijn toegelaten na schriftelijke aanmelding bij het bestuur. Missie en visie Onze core business is de ondersteuning van organisaties van dorpsbelangen en dorpshuizen en het behartigen van hun belangen. Ook in 2016 zal onze ondersteuning vele burgerinitiatieven betreffen die van groot belang zijn voor leefbaarheid in de dorpen. Onze kracht is onze bottom-up benadering. 2

3 Kernactiviteiten Wij hebben oog voor kansen en ontwikkelingen binnen de dorpen. Onze dienstverlening is vooral vraaggestuurd en wordt samen met de inwoners ingevuld. Wij laten dorpen van elkaar leren door o.a. uitwisselingen te organiseren en we ontwikkelen en delen diverse methodieken en concepten. Onze activiteiten zijn te verdelen in de taken: - Ledenondersteuning - Belangenbehartiging - Informatievoorziening - Innovatie en onderzoek - Diverse projecten Speerpunt Vereniging Kleine Kernen en Federatie Dorpshuizen Gelderland hebben al jaren lang een prominente plek in het plattelandsnetwerk van de provincie Gelderland. Het komende jaar is het eerste jaar van de fusievereniging DKK Gelderland en gaan wij stevig inzetten op nog meer een gezicht naar buiten. Najaar 2015 is de nieuwe DKK-website gelanceerd in combinatie met de Leefbaarheids-app. In 2016 wil de DKK meer zichtbaar zijn in de diverse regio s in de provincie. Bestuur Het bestuur van de vereniging DKK Gelderland bestaat naast een voorzitter, penningmeester, vicevoorzitter en secretaris uit regiovertegenwoordigers. Kandidaatsbestuursleden worden tijdens de jaarlijkse algemene ledenvergadering aan de leden voorgesteld en na stemming benoemd. Het bestuur bestaat uit: Voorzitter: mw. Leidy van der Aalst, Ubbergen Vicevoorzitter/secretaris: mw. Tinie te Dorsthorst, Didam Penningmeester: dhr. Ton Wormgoor, Heerewaarden Bestuurslid Rivierenland: dhr. Ate van Balen, Overasselt Bestuurslid Rivierenland: dhr. Leo Vonk, Deil Bestuurslid Rivierenland: dhr. Niko Wiendels, Geldermalsen Bestuurslid Veluwe: mw. Nicolet Hoorn, Wezep Bestuurslid Achterhoek: mw. Ria Vreman-Visser, Winterswijk Bestuurslid Achterhoek: dhr. Willy Waalderbos, Didam Het bestuur komt maandelijks bijeen. Naast het besturen van DKK Gelderland zijn ze vaak aanwezig bij activiteiten in de regio en vertegenwoordigen ze DKK Gelderland in gebiedscommissie, werkgroepen en klankborden. DKK Gelderland heeft twee zetels in het ROCOV (Regionaal Overleg Consumentenorganisaties Openbaar Vervoer) Medewerkers DKK-kantoor Algemeen coördinator 0,8 fte Bureaucoördinator/consulent 0,4 fte Administrateur/consulent 0,8 fte Secretariaat 0,4 fte Projectondersteuner 0,4 fte 3

4 Incidenteel worden externe adviseurs ingezet om tijdelijke drukte of specifieke vragen af te handelen. Waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van stagiaires en studenten die in onze opdracht een deel van hun studie in praktijk brengen. Huisvesting Ons kantoor is gehuisvest in Kulturhus De Brede Blik aan de Kerkstraat 72 in Giesbeek (gemeente Zevenaar). Stichting Vrienden Van Het bestuur van de stichting Vrienden Van ondersteunt ons werk door de verbinding te zoeken en te onderhouden tussen plattelandsondernemers, besturen van dorpsbelangen en dorpshuizen en het thema leefbaarheid. THEMA S 2016 MET BIJBEHORENDE ACTIVITEITEN EN PROJECTEN In 2016 richten we ons op de volgende thema s: A. Dorp 3.0 Goed georganiseerd voor de toekomst kansen overheidsparticipatie/participatiesamenleving in samenwerking met gemeenten. Activiteiten Werkplan en toch een slagvaardige organisatie waarbij betrokkenheid bewoners bij actuele ontwikkelingen centraal staan. leefbaarheid. dorp/regio) Verdiepingsslag Overheidsparticipatie (VO), per gemeente - en dorpshuizen overleggen (besturen), per gemeente encontactambtenaren voor dorpsbelangen en dorpshuizen e, naar project, fondsenwerving (bijeenkomsten en advies op maat) Projecten Gelderland B. Duurzame Dorpen Dorpsvoorzieningen toekomstbestendig Activiteiten/aandachtsgebieden Werkplan we stijl, Wmo-scan ) 4

5 Projecten Federatie) Hier opgewekt in samenwerking met de GNMF (Gelderse Natuur- en Milieu samenwerking met AGEM (Achterhoekse Groene Energie Maatschappij) en Dorpstroom C. Dorpen-interactie Goed geïnformeerd, geïnspireerd en geleerd van elkaar Activiteiten/aandachtsgebieden Werkplan -advies -In-De-Keuken (excursies) -app, sociale media, website, papieren en digitale nieuwsbrieven) Projecten Betekenis (LVKK) D. Samenwerking in Kennisnetwerk Leefbaarheid De samenwerkingsovereenkomst die is aangegaan met Spectrum, partner met elan, HAN Krachtige Kernen en ICSadviseurs in het kader van de opdracht van de provincie Gelderland wordt gecontinueerd. De opdracht van de provincie eindigt per In welke vorm de samenwerking wordt voortgezet wordt in de loop van 2016 duidelijk. Ingespeeld wordt op de door Provinciale Staten nog vast te stellen beleidsnotitie Leefbaarheid. E. Activiteiten passend in de provinciale subsidie De activiteiten passend in de provinciale subsidie zijn ondergebracht in de volgende vier thema s: 1. Communicatie en informatie 2. Programmering leefbaarheid en voorzieningen 3. Ondersteuning vrijwilligers bij dorps(huis)ontwikkeling 4. Actief Burgerschap / Zelfsturing en gemeenschapszin Per thema worden kort de activiteiten en resultaten beschreven. 5

6 Ad 1: Communicatie en informatie In 2015 zijn de VKK en de FDG gefuseerd tot de nieuwe vereniging DKK Gelderland. De nieuwe organisatie bundelt de kennis en informatie van twee verenigingen en heeft in 2015 de nieuwe website en een app ontwikkeld. Met het up-to-date houden van de app is een communicatiemiddel ontwikkeld om kennis te delen. De ervaringen van de leden met de website en de app worden geëvalueerd. Deze evaluatie kan leiden tot de nodige verbeteringen. De DKK informeert actieve bewoners door goede voorbeelden te delen op verschillende manieren. Project 1601 PPG Communicatie en informatie 1603 Online Kenniscentrum 1604 Versterken samenwerking Resultaten - voorbereiding organisatie en uitvoering 6 e PlattelandsParlement Gelderland op.. februari kwaliteitsslag communicatie/informatie: - Onderhoud website en app - Onderhoud van communicatie met leden - Ontwikkeling andere producten ter inspiratie - Onderhoud social media profielen - Onderhoud van online kenniscentrum met tools zoals voorbeelden van projectplannen, thematische plannen van aanpak, organisatiemodellen en financieringsmogelijkheden. Daarbij aansluiten en maximaal gebruik maken van wat landelijk en in de andere provincies is ontwikkeld, zoals de landelijke vraagbaak dorpshuizen. Door een dorpenronde langs de dorpsbelangenorganisaties en dorpshuizen die lid zijn van de DKK wordt de onderlinge samenwerking tussen dbo s en dorpshuisbesturen besproken alsmede de rol van de DKK en de verwachtingen van het lidmaatschap van de nieuwe organisatie. Deze input wordt ook gebruikt bij het opstellen van het nieuwe DKK-beleidsplan

7 Ad 2: Programmering leefbaarheid en voorzieningen Op het vlak van leefbaarheid en voorzieningen zijn er diverse thema s die de DKK Gelderland actief onder de aandacht wil brengen bij bestuurders van dorpshuizen en dorpsbelangenorganisaties. Op de jaarlijkse Inspiratiedag kunnen leden van de DKK kosteloos deelnemen aan workshops waar deze thema s aan de orde komen. Op de Inspiratiedag staan praktijkervaringen centraal en krijgen leden de kans om antwoorden te vinden bij andere bestuurders van dorpshuizen en dorpsbelangenorganisaties uit de provincie. In 2016 willen we actieve bewoners ondersteunen bij het aanvragen van subsidie conform de nieuwe subsidieregeling Leefbaarheid. De DKK stimuleert duurzaamheid op verschillende fronten: duurzame energie, het bestendigen van WMO-activiteiten m.b.v. de ontwikkelede WMO-scan en toekomstbestendige dorpshuizen. Bewoners krijgen een steeds grotere rol bij deze ontwikkelingen, als initiatiefnemer maar ook als uitvoerder. De DKK ondersteunt zowel de bewoners als de gemeenten en maatschappelijk betrokken organisaties bij deze transitie. Project 1605 Inspiratiedag 1606 Dorpscontactpersonen 1607 Duurzaam dorp(shuis) 1608 Ondersteuning financiering Resultaten - voorbereiding en uitvoering Inspiratiedag met minimaal 100 deelnemers - Netwerk dorpscontactpersonen onderhouden. - Monitoring dorpscontactpersonen om de effecten van hun inzet, hun tips en valkuilen te inventariseren, te analyseren en te delen zodat anderen kunnen leren van deze ervaringen. - Duurzame dorps(huis)ontwikkeling met minimaal 5 dorpen die activiteiten organiseren gericht op groen, gezond en gemeenschappelijk met en voor de bewoners van het dorp. - Aandacht vragen voor duurzame energie. Ondersteuning bieden aan dorpshuisbestuurders die werken aan een duurzaam dorpshuis en initiatiefnemers die lokale energiebedrijven willen opzetten. - Actieve ondersteuning van dorpsinitiatieven en dorpshuizen bij de invulling van WMO activiteiten m.b.v. de WMO-scan. - Advisering van dorpshuizen om te komen tot huis van het dorp: effectieve marketing, duurzame investeringen en een structureel sluitende exploitatie. Ondersteuning bij subsidieaanvragen, fondsenwerving en crowdfunding 7

8 Ad 3: Ondersteuning door provinciale vrijwilligers bij dorps(huis)ontwikkeling Met de ervaring en inzichten van verschillende projecten (dorpsontwikkelingsplannen maken, het project Dorpsplan plus De Buzz, accommodatieplan maken, het project Burgers aan Zet) wordt de ondersteuning aan dorpen met behulp van provinciale vrijwilligers breder aangeboden. Vrijwillige procesbegeleiders begeleiden in de gehele provincie dorpsgroeperingen en dorpshuisbesturen om projecten of dorpenplannen op te stellen en/of uit te voeren. In dit proces krijgen externe relaties en samenwerkingsverbanden veel aandacht. Wij leggen het accent op een gebiedsgerichte aanpak waarbij wordt gekeken naar de relaties met buurdorpen, maar ook de onderlinge samenwerking binnen de kern en de samenwerking met de gemeente. Project 1609 Dorpen ondersteunen 1610 Accommodatieplan 1611 Onderling leren 1612 Wet- en regelgeving Resultaten - Op peil houden van het vrijwilligersbestand door begeleiding, werving en opleiding van provinciale vrijwilligers - Ondersteuning 5 dorpen bij de voorbereiding voor het maken van een dorpenplan (samenwerking tussen 2 of meer kleine kernen) - Ondersteuning 5 dorpen bij het maken van een uitvoeringsplan - Organiseren van 2 terugkomdagen per jaar voor provinciale vrijwilligers om kennis en ervaringen van uit te wisselen en deskundigheid te bevorderen. Met inhoudelijke bijdrage door adviesteam Dorpsontwikkeling. - Monitoring dorpsontwikkkelingsplannen Dorpshuisontwikkeling vooral gericht op het werken aan een inspirerend dorpshuis; 5 dorpen maken een toekomstbestendig accommodatieplan - In opdracht van initiatiefnemers wordt met bewoners van het dorp naar de voorzieningen gekeken. In het plan staat hoe zij daarmee om willen gaan. - deskundigheidsbevordering van vrijwillige procesbegeleiders dorpshuisontwikkeling Opzetten van een overzicht van kennis en ervaringen van (oud)bestuurders van dorpshuizen en dorpsbelangenorganisaties die bereid zijn anderen in vergelijkbare situaties te adviseren. - ondersteuning dorpshuizen en dorpsbelangenorganisaties bij wet- en regelgeving, zoals bestuursaansprakelijkheid, vergunningen, veiligheid, de drank- en horecawet, de wet markt & overheid 8

9 Ad 4: Actief Burgerschap / Zelfsturing en gemeenschapszin In veel kleine kernen is de onderlinge samenwerking van dorpsgroeperingen de sleutel van het succes bij diverse projecten. Ook een goed functionerende initiatiefgroep maakt het verschil. De DKK wil het intern functioneren van besturen van dorpsbelangenorganisaties en dorpshuizen ondersteunen, maar ook de samenwerking tussen dorpsgroeperingen versterken in dorpen waar dit niet optimaal is. Op gebied van energie, wonen en zorg en welzijn komt er steeds meer ruimte voor burgerinitiatief en ligt er ook in de organisatie en uitvoering een belangrijke taak voor inwoners. De zelfstandigheid en zelfredzaamheid is overal anders, mede afhankelijk van de ruimte die de gemeente geeft aan het dorp en de potentie van het dorp. De DKK ondersteunt haar leden in de zoektocht naar antwoorden op vragen zoals: Hoeveel ruimte kan de gemeente geven, welke competenties zijn nodig en wat is voor de dorpen nog behapbaar? Hiervoor is in opdracht van de LVKK de Verdiepingsslag Overheidsparticipatie (VO) ontwikkeld. Project 1613 Bestuurstraining 1614 Samenwerking dorpsgroeperingen 1615 Coöperaties 1616 ABOP Resultaten - Het organiseren van een bestuurstraining voor nieuwe bestuursleden van dorpshuizen en dorpsbelangenorganisaties om de drempel om bestuurslid te worden van een dorpshuis- of dorpsbelangenbestuur te verlagen en om te werken aan een optimale samenwerking tussen diverse dorpsgroeperingen. - Vrijwillige procesbegeleiders ondersteunen besturen van dorpshuizen en/of dorpsbelangenorganisaties bij een dorpsbrede benadering van projecten om de onderlinge samenwerking van dorpsgroeperingen te verbeteren. - ondersteuning pilot coöperatieve voorziening t.a.v. bijvoorbeeld wonen, energie, zorg en welzijn. - ondersteuning gemeenten die met Actief Burgerschap / Zelfsturing aan de slag willen d.m.v. OverheidsParticipatie 9