VKKL Activiteitenplan en begroting 2012

Transcriptie

1 VKKL enplan en begroting 2012 Organisatiegegevens Projectnaam: Vereniging Kleine Kernen Limburg Projectomschrijving: De VKKL ondersteunt en stimuleert initiatieven van bewoners, gemeenten en instellingen voor vitale kleine kernen in Limburg. Het doel van de VKKL is het behartigen van de belangen van de kleine dorpen waarmee de leefbaarheid van die dorpen behouden blijft en wordt verbeterd. De activiteiten van de VKKL zijn vooral gericht op de ondersteuning van bewonersorganisaties. Looptijd: t/m Wijzigingen activiteitenplan 2012 t.o.v. meerjarenplan Leefbaarheidsdag Limburg Sinds de oprichting in 2003 heeft de VKKL 3 maal een Dorpendag Limburg georganiseerd. Een dag voor haar leden (dorpsraden, gemeenten, maatschappelijke organisaties), maar ook voor alle andere organisaties die zich betrokken voelen bij de leefbaarheid in kleine kernen. De insteek is het vergaren en delen van kennis rond het hele brede spectrum van leefbaarheid. We willen dit doel niet alleen realiseren voor de bij de VKKL aangesloten dorpsraden (of andere bewonersorganisaties), maar veel breder alle bewonersorganisaties in de kleine kernen. We willen daarvoor samenwerken met de door de Provincie aangewezen MO s, provinciale steunorganisaties en andere organisaties op het gebied van leefbaarheid in de kleine kernen. De VKKL heeft in 2011 circa 20 van deze organisaties bij elkaar gebracht om de mogelijkheden van een Leefbaarheidsdag Limburg nader te verkennen. Zo willen wij in goede samenwerking de kennisuitwisseling en de kennisontwikkeling op het gebied van leefbaarheid op het platteland een stevige impuls geven. Lokale afdelingen, bewonersorganisaties en initiatiefgroepen kunnen elkaar versterken zodat ze beter toegerust zijn. Op de Leefbaarheidsdag kunnen bijvoorbeeld de volgende punten aan de orde komen: Hoe kunnen bewoners actief inspelen op ontwikkelingen zoals ontgroening en vergrijzing, schaalvergroting, een bezuinigende overheid etc. Hoe kunnen de lokale en provinciale organisaties door betere samenwerking gemeenschappen in buurten en dorpen ondersteunen. De deelnemende organisaties bestrijken een eigen doelgroep en pakken ook een eigen onderdeel van het programma op. In de periode werken we gezamenlijk toe naar een leerzaam en uitdagend programma voor al die initiatieven in de kleine kernen. Hiervoor is al in het voorjaar van 2011 een intensief voorbereidingstraject met de deelnemende organisaties gestart dat al de nodige investeringen heeft gevraagd. De Leefbaarheidsdag Limburg wordt georganiseerd op zaterdag 3 maart Jongeren en dorpsoverleggen De VKKL heeft in 2011 de methodiek In de Picture ontwikkeld waarbij bewonersorganisaties en jongeren worden uitgedaagd om de dialoog met elkaar aan te gaan. Enerzijds om een realistisch beeld te krijgen van de belevingswereld van jongeren; hun hobby s en interesses, hun wijze van communiceren, etc. Anderzijds om te ontdekken hoe en welke initiatieven van jongeren gestimuleerd en ondersteund kunnen worden zonder deze van de initiatiefnemers over te nemen. In 2011 heeft een eerste pilot plaatsgevonden, in 2012 zullen nog eens 5 dorpen bezocht worden om de methodiek verder te ontwikkelen. De VKKL verzamelt gedurende het project voorbeelden en informatie over succesvolle activiteiten en projecten van jongeren en brengt jongeren en leden van dorpsorganisaties uit verschillende dorpen en regio s in Limburg met elkaar in contact. 1

2 Zorg en zelfsturing Nu de bevolking vergrijst, maar de budgetten voor zorg afnemen (en daardoor voorzieningen verdwijnen uit de kleine kernen) is het veelal aan dorpsbewoners zelf om voorzieningen rond zorg in het dorp te houden. In Limburg kennen we voorbeeld in o.a. Lomm en Grashoek (integrale dagvoorziening), America (Gezondheidscentrum), Roggel (Pilot Zorg en leefbaarheid), Ysselsteyn (Zorghuus) en Vijlen (Schouw op Zorg) waar bewoners zelf het initiatief hebben genomen en de regie voeren over de uitvoering. In Brabant zijn dorpen nog een stapje verder gegaan. In verschillende dorpen zijn zorgcoöperaties opgezet die een aantal Wmo-taken van de gemeente overnemen, die bijvoorbeeld zelf de zorg inkopen. Hiervoor hebben ze soms een dorpsmakelaar of dorpsondersteuner ingehuurd en krijgen ze de beschikking over Wmo-middelen van de gemeente. De VKKL wil in 2012 experimenteren met deze vernieuwende vorm van bewonersinitiatief en daarvoor in 3 pilots ondersteuning bieden aan het opzetten van coöperatieve zorgvoorzieningen. Daarnaast wil de VKKL bestaande en in ontwikkeling zijnde initiatieven op het gebied van zorg/welzijn en zelfsturing bijeen brengen in een netwerk dat zich bezighoudt met uitwisseling van kennis en ervaringen en dat kan bijdragen aan het stimuleren van nieuwe initiatieven in de Limburgse dorpen. VKKL wil hiervoor de samenwerking zoeken met andere provinciale organisaties op het gebied van zorg en welzijn, zoals Huis voor de Zorg, ZijActief, KBO, Proeftuin Zelfsturing, zorgaanbieders en contact zoeken met zorgverzekeraars. Voor VKKL zit de uitdaging in het begeleiden en uitdragen van initiatieven die vanuit de dorpen zelf ontstaan. Krimpdialoog kleine kernen Limburg staat bekend als een van de drie landelijke krimpregio s. Hoewel de problematiek het duidelijkste zichtbaar is in Zuid-Limburg, krijgen ook de anticipeerregio s Midden- en Noord- Limburg steeds nadrukkelijker te maken met dit thema. De discussie over het onderwerp Krimp wordt vooral op bestuurlijk niveau gevoerd. Dorpsoverleggen beseffen nog te weinig wat de consequenties zijn voor hun dorp, maar beginnen de eerste effecten wel te merken. Woningbouwplannen worden in de ijskast gezet omdat de vraag drastisch verandert. Basisscholen worden bedreigd in hun voortbestaan, de eerste scholen moeten hun deuren al sluiten. Maar krimp betekent ook kansen om het bestaande aanbod te veranderen of anders in te richten. Nu steeds meer dorpsoverleggen hun Dorpsontwikkelingsplannen aan het actualiseren zijn, ziet de VKKL kansen om het gesprek over de consequenties en kansen van krimp naar het niveau van het dorp te halen. Dorpen hebben jarenlang hun flexibiliteit getoond, door nieuwe oplossingen te bedenken voor de problemen waarmee ze te maken kregen. VKKL wil stimuleren dat dorpsoverleggen, gemeenten en maatschappelijke instellingen het gesprek aangaan met de inwoners om zo samen de toekomst van het dorp (of een cluster van dorpen) in beeld te brengen. De VKKL werkt hiervoor samen met de landelijke Vereniging voor Kleine Kernen en de Provinciale verenigingen in Friesland, Drenthe en Gelderland. Uitwisseling van ervaringen en methodieken en het opleiden van een team van vrijwillige krimpdeskundigen die de dialoog in de dorpen kunnen vormgeven staan centraal. Landschap in Zicht In heeft de VKKL is samenwerking met IKL meegewerkt aan een landelijk project rond Dorpsommetjes en Thuis in het Groen. Dit heeft kennis opgeleverd over het opzetten van projecten rond natuur en landschapsontwikkeling. VKKL en IKL hebben naar aanleiding van dit project afgesproken regelmatig kennis en ervaringen uit te wisselen. In 2012 wordt in dit verband gestart met een nieuw project Landschap in Zicht dat zich richt op de rol van bewoners bij het beheer van het landschap. Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met Landschapsbeheer Nederland, LVKK en de provinciale koepels in Friesland. In Limburg zullen twee pilots opgezet en ondersteund worden. De resultaten zullen worden vastgelegd in een methodiek die VKKL en IKL kunnen inzetten bij nieuwe bewonersinitiatieven. Steunpunt gemeenschapsaccommodaties De afgelopen twee jaar heeft de VKKL geïnvesteerd in de ontwikkeling van een Steunpunt Gemeenschapsaccommodaties Limburg. Het steunpunt zal in het najaar 2011 van start gaan met de eerste activiteiten. Hiervoor wordt onder de vlag van de VKKL een nieuwe rechtspersoon in het leven geroepen, die met een eigen begroting en werkplan gaat werken. 2

3 enplan VKKL 2012 Het activiteitenplan van de VKKL kan worden uitgesplitst in basisactiviteiten en projectmatige activiteiten, die beide voortkomen uit de doelen die de VKKL zich heeft gesteld in het Meerjarenplan In onderstaand overzicht staan de activiteiten van VKKL voor het jaar 2012 en de daarmee beoogde resultaten benoemd. A. Basisactiviteiten 1. Vitale dorpsorganisaties: a. Ondersteuning en adviezen dorpsorganisaties b. Adviezen gemeenten c. Adviezen provincie Limburg 2. Organisatie VKKL: a. Communicatie / kennisuitwisseling Resultaten 50 Adviezen dorpsorganisaties 10 Adviezen gemeenten 5 Adviezen provincie 4x Kleine Kernen Krant Limburg Uitbouwen website aansluiting met sociale media Beheer Kennisplatform Bewonersinitiatieven Kleine Kernen --> doorontwikkelen naar landelijk dekkende website voor Best Practices 2 Netwerkbijeenkomsten dorpscoördinatoren en opbouwwerkers / leerkring zelfsturing b. Scholing leden 2 Themabijeenkomsten dorpsoverleggen c. Bestuur en projectontwikkeling 10 Bestuursvergaderingen 2 Regiovergaderingen bestuur Jaarverslag, activiteitenplan, tevredenheidsonderzoek Algemene ledenvergadering Externe contacten/ partners: gemeentelijk, provinciaal en landelijk B. Projectmatige activiteiten Beoogd resultaat 1. Leefbaarheidsdag Limburg Samenwerking tussen 20 Limburgse (maatschappelijke) organisaties 300 Deelnemers 2. PlattelandsParlement Limburg Themagesprekken tussen statenleden en dorpsoverleggen 2 Concrete samenwerkingsvoorstellen 150 Deelnemers 3. Zelfsturing bewoners: Van dorpsraden naar dorpsoverleggen Bijdragen aan proeftuin Zelfsturing Limburg Bijdragen aan organisatie van conferenties over zelfsturing 3 Themabijeenkomsten voor dorpsoverleggen 3

4 Vervolg projectmatige activiteiten Beoogd resultaat 4. Jongeren en dorpsoverleggen: In de Picture 5. Actualiseren en uitvoeren van Dorpsontwikkelingsplannen (DOP s) als onderdeel van gemeenschapsontwikkeling en zelfsturing Pilots In the Picture in 5 Limburgse dorpen Regionale themabijeenkomsten Jongeren en leefbaarheid voor dorpsoverleggen Verzamelen Best Practices in publicatie en op website Werving 5 vrijwilligers voor vervolgtrajecten (Afstudeer)Onderzoek inzet sociale media door dorpsoverleggen Ondersteuning aan de totstandkoming van 4 DOP s Inzet en ontwikkeling netwerk uitvoering van DOP s Themabijeenkomst actualiseren en uitvoeren DOP s 6. Zorg en zelfsturing 1 Themabijeenkomst Zorg en zelfsturing Bijeen brengen in netwerk van zorginitiatieven kleine kernen Limburg 3 Pilots coöperatieve zorg- en welzijnsvoorzieningen Publicatie resultaten 7. Krimpdialoog Kleine Kernen Meewerken aan dialoog krimp in dorpen of gemeentelijke dorpsradenoverleggen Werven en opleiding van een team vrijwillige krimpdeskundigen (D-team) die dialoogsessies kunnen begeleiden 8. Landschap in Zicht Ondersteuning en begeleiding van 2 pilots in dorpen Ontwikkelen methodiek, publiceren en uitdragen van de ervaringen 4

5 Begroting enplan VKKL 2012 datum: Uitgaven Inkomsten (uitgesplits per activiteit) Contributie leden A. Basisactiviteiten 1. Vitale dorpsorganisaties Provincie Limburg a. Ondersteuning en adviezen dorpsoverleggen b. Adviezen gemeenten Fondswerving Jongeren en dorpsoverleggen c. Adviezen Provincie 2. Organisatie VKKL Fondswerving / overige dienstverlening a. Communicatie b. Scholing Bestemmingsreserve c. Bestuur en projectontwikkeling Totaal inkomsten subtotaal basisactiviteiten B. Projectmatige activiteiten 1. Dorpendag Limburg PlattelandsParlement Limburg Zelfsturing bewoners Jongeren en dorpsoverleggen Actualiseren en uitvoeren DOP's Zorg en zelfsturing Krimpdialoog kleine kernen Landschap in Zicht subtotaal projectmatige activiteiten Totaal uitgaven