NAVORSINGSGIDS (SKY) 2014

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NAVORSINGSGIDS (SKY) 2014"

Transcriptie

1 NAVORSINGSGIDS (SKY)

2 I ADMINISTRATIEWE INLIGTING 1. DIE PROSES 1.1 Tien stappe Stap 1: Bywoning van oriëntasie lesings Die volgende lesings word aangebied ter agtergrond: LESING 1: Administratiewe prosesse en hoe om n navorsingsprojek te beplan VRYDAG, 7 FEBRUARIE, , REGSGEBOU-OUDITORIUM LESING 2: Navorsingsvoorstel VRYDAG, 14 FEBRUARIE, , REGSGEBOU-OUDITORIUM LESING 3: Breë teoretiese benaderings VRYDAG, 21 FEBRUARIE , REGSGEBOU-OUDITORIUM LESING 4: Generiese vaardighede: Verwysing VRYDAG, 28 FEBRUARIE , REGSGEBOU-OUDITORIUM LESING 5: Regshistoriese navorsing VRYDAG, 7 MAART , REGSGEBOU-OUDITORIUM LESING 6: Regspluralisme en regvergelyking VRYDAG, 14 MAART , REGSGEBOU-OUDITORIUM LESING 7: Generiese vaardighede: Taal en aanbieding VRYDAG, 28 Maart , REGSGEBOU-OUDITORIUM LESING 8: Individuele seminare met studie-leiers (sien stap 4, bladsy 3 van hierdie gids) MAART-APRIL LESING 9: Mondelingse aanbieding van navorsingsvoorstel (sien stap 5, bladsy van hierdie gids) MEI LESING 10: Finale afronding VRYDAG, 5 SEPTEMBER , REGSGEBOU-OUDITORIUM 2

3 Stap 2: Kies n studieleier op clickup en bespreek daarna jou onderwerp en titel met jou studieleier Na die eerste lesing op 7 Februarie sal elke dosent wat skripsies in 2014 kan aanvaar, op clickup gelys word, tesame met die studievelde waarin daardie dosent skripsies sal aanvaar. Die maksimum studente wat elke studieleier kan neem, word ook op clickup aangedui. Besluit onder watter dosent se leiding jy jou skripsie gaan voltooi en bespreek n plek by daardie dosent deur op die dosent se naam te kliek. Sien Prosedure (hieronder) vir meer besonderhede. Maak daarna n afspraak by die studieleier wat jy gekies het en finaliseer in oorleg met jou studieleier n onderwerp en titel vir jou skripsie. Verkieslik moet jy voordat jy in gesprek tree met jou studieleier, wyd lees oor jou voorgestelde onderwerp. Die omvang van jou onderwerp (titel) moet nie te vaag of te wyd wees nie. Stap 3: Registreer onderwerp en studieleier Sodra jy jou titel gefinaliseer het, moet jy n "skripsie-registrasievorm" (beskikbaar op click UP) voltooi en laat teken deur jou skripsieleier. Handig die vorm in by Fakulteitsadministrasie. Hierdie vorm is vir rekordhou-doeleindes. Registrasie is nodig vir opgawedoeleindes en moet plaasvind voor of op 7 Maart. Stap 4: Beplanningseminaar In Maart/April belê elke dosent 'n seminaar met haar groep studente. By hierdie seminaar moet studente die volgende voorlê: n Onderwerp n Voorlopige navorsingsprobleem Literatuuroorsig ( n lys van die belangrikste bronne wat reeds geraadpleeg is) Groepslede bespreek hierdie aspekte en lewer kommentaar op mekaar se voorstelle. Stap 5: lnhandiging van navorsingsvoorstel en seminaar Studente moet n navorsingsontwerp teen 9 Mei inhandig wat 20% van die finale punt tel. Elke dosent organiseer n seminar met haar/ sy groep waartydens die studente die geleentheid sal hê om hulle navorsingsprobleme, aannames en navorsingsvrae soos geformuleer in die navorsingsvoorstel aan te bied. Stap 6: Verdere navorsing en skryf en indiening van konsephoofstukke Doen verdere navorsing en skryf die skripsie. Beplan vooruit, en laat genoeg tyd toe om grammatika, verwysings ensomeer na te gaan. Dien konsephoofstukke (en uiteindelik n konsepskripsie) in by die 3

4 betrokke studieleier wat telkens kommentaar gee wat in n volgende weergawe aangespeek moet word. Dit is belangrik om daarop te let dat geen skryfwerk in een oefening geskryf en voltooi word nie verskeie weergawes van dieselfde hoofstuk moet geskryf en herskryf word om dit so naby aan reg as moontlik te kry. (sien punt 5 onder II bl 14) Stap 7: Bind Die skripsie moet gebind word. Geen spesifieke bindmetode word voorgeskryf nie, solank die gebinde kopieë netjies is en die bladsye bymekaar gehou word. Maak ten minste twee gebinde kopieë. Die skripsietitel en student se voorletters en van moet op die omslag verskyn. Stap 8: lnhandiging Handig een kopie in by jou studieleier en een kopie in die Oliver R Tambo Regsbiblioteek. Die laaste datum vir inhandinging is 10 Oktober. n Bepaalde dosent kan haar diskresie gebruik en uitstel van enkele dae verleen. LET DAAROP DAT DIE PLAGIAATVORM IN DIE SKRIPSIE INGEBIND MOET WORD EN N TWEEDE PLAGIAATVORM BY DIE STUDIE-LEIER INGEDIEN MOET WORD WANNEER DIE SKRIPSIE INGEHANDIG WORD. Stap 9: Terugvoeringseminaar Die studieleier skeduleer 'n seminaar (of reeks seminare) wat na 10 Oktober sal plaasvind. Hiertydens sal studente 'n tien minute aanbieding van hul navorsing lewer (byvoorbeeld waarom die onderwerp gekies is, wat die hoofgevolgtrekkings is en wat jy uit die studie geleer het). Studente sal ook op vrae en kritiek van studieleiers, eksterne eksaminatore en ander studente in die groep moet reageer. (Die studieleier mag 'n lid van die fakulteit of ander deskundige as eksterne eksaminator betrek.) Voor hierdie seminaar plaasvind, moet lede van dieselfde groep mekaar se skripsies bestudeer. Gebruik die kopie in die biblioteek hiervoor. (Maak notas of fotostate van relevante dele uit elke skripsie.) Voltooi die skripsie-vraelys nadat jou finale seminaar plaasgevind het en handig dit in by die dekaanskantoor voor of op 1 November. Stap 10: Evaluasie Die studieleier ken 'n punt toe (uit 100), saamgestel uit die volgende: n punt vir die navorsingsvoorstel 10% n punt vir die mondelingse aanbieding van die navorsingsvoorstel 10 % 4

5 n punt vir mondelinge aanbieding / deelname aan finale seminaar 10 % n punt vir die geskrewe dokument (skripsie) 70 % Die mondelinge aanbieding moet die probleemstelling, aannames en navorsingsvrae toelig en moet fokus op die argument en hoe dit deurgaans ontwikkel is in die skripsie. Die mondelinge aanbieding moet sistematies wees. Hierin moet die vermoë om ander se werk te integreer, krities te beoordeel en te analiseer, weerspieël word. Die skripsie word beoordeel aan die hand van vorm en inhoud. (Punte word soos volg toegeken: ongeveer 20 van die 70 punte vir vorm, en 50 vir inhoud). 1.2 Vorm Studente moet aan die volgende elemente aandag gee: Omslag en inleidingsbladsy Inhoudsopgawe (gedetailleerdheid, akkuraatheid) Numering (konsekwent, dieselfde tipe opskrifte moet op dieselfde wyse genommer word ) Voetnote (korrekte en konsekwente gebruik) Styl (konsekwente gebruik bv kursief vir saakname) Taal (grammatika, toepaslike woordkeuse; nie opgesmuk of onnodig woordryk nie) Leestekengebruik Bronnelys (alfabeties, volledig, onderafdelings vir primêre bronne (wetgewing, hofsake) en sekondêre bronne (boeke, tydskrifartikels ens)) 1.3 Inhoud Die volgende word in ag geneem: Onderwerp (relevansie, duidelikheid, presiesheid - nie te vaag of te wyd nie) Navorsing (omvattend, belangrikste bronne geraadpleeg) Daar moet n navorsingsprobleem wees wat op n konseptuele vlak aangespreek word. Die benadering wat gevolg word/ perspektief wat die navorsing toelig en metode moet duidelik uiteengesit word. Sistematiese aanbieding (duidelike struktuur) Inleiding, argument/inhoud, gevolgtrekking - "goue draad" Logika en oorredingsvermoë van argumente Korrekte gebruik van gesag Die slaagsyfer is 50 %. 5

6 Enige punt tussen 40 % en 49 % verleen aan die student die reg om sy skripsie te verwerk en weer in te handig. Dit moet gedoen word op 'n datum soos bepaal deur die studieleier, maar dit moet voor middel-januarie 2015 wees. Enige punt onder 40 % is 'n druipsyfer. In so n geval moet die student herregistreer in 2015 en moet dit oorweeg om 'n ander onderwerp te ondersoek. n Student wat ontevrede is met haar/sy punt mag aansoek doen vir n hermerk by Fakulteitsadministrasie, vlak 1, Regsgeleerdheid gebou. 2. FORMAAT VAN DIE SKRIPSIE Die vormvereistes van die skripsie sien soos volg daaruit: Lengte: Lettertipe: Lettergrootte: Spasiëring: Bind: Titelbladsy: Voorblad Die inhoud (hoofstukke) van die skripsie moet n minimum van en maksimum van woorde beslaan (insluitende voetnote). Jy moet die hoeveelheid woorde (voetnote ingesluit) op die laaste bladsy van jou skripsie (direk ná die gevolgtrekking), aandui. Tot 5 % mag afgetrek word indien daar nie aan hierdie reël voldoen word nie (dit is om die hoeveelheid woorde te oorskry OF om nie die hoeveelheid woorde aan te dui nie). Enige tipe kan gebruik word. Grootte 12 vir die teks en grootte 10 vir die voetnote. 1 ½ spasiëring. Die teks moet geblok ("justify") word. Enige stewige formaat. Geen rug-aan-rug binding. [Titel van die skripsie] Ingedien ter gedeeltelike vervulling van die vereistes van die graad LLB deur... [volle name van die student, studentenommer] voorberei onder begeleiding van... [naam van studieleier] aan die Universiteit van Pretoria... [datum] [Titel van die skripsie] deur... [naam van student] 6

7 Op die volgende bladsy, voor die inhoudsopgawe, moet n ondertekende plagiaatvorm verskyn te vinde op clickup. N TWEEDE, ONDERTEKENDE VORM MOET OOK INGEHANDIG WORD BY U STUDIE-LEIER WANNEER DIE FINALE WEERGAWE VAN U SKRIPSIE INGEHANDIG WORD. 3. PROSEDURE OP CLICKUP 3.1 Wanneer lesings in 2014 n aanvang neem, epos elke Departementshoof n lys van die dosente wat skripsie en seminaar-studente vir daardie jaar sal aanvaar, na die administratiewe vakhoof vir SKY 400. Die vakhoof skep n skakel op clickup wat studente toelaat om n studieleier vir SKY 400 te kies. 3.2 Die vakhoof skep n groep vir elkeen van die beskikbare dosente. Wanneer n student die registreer skripsie by dosent item kliek op SKY 400 se tuisblad, verskyn n lys van dosente. 3.3 Die maksimum aantal studente per dosent word bereken deur die groottotaal SKY 400 studente te deel deur die aantal beskikbare dosente. 3.4 n Student kies n spesifieke studie-leier op clickup. 3.5 Sodra n student n studie-leier op clickup gekies het, moet daardie student n afspraak maak by die studie-leier om die onderwerp (titel) te finaliseer. 3.6 Nadat die student sy/haar onderwerp (titel) gefinaliseer het, voltooi die student die skripsieregistrasievorm (Aanhangsel B hieronder) en handig dit by studente-administrasie in (Mev Malan) voor of op 16 Maart. 4. SKRIPSIE VRAELYS CLICK UP, HANDIG BY DIE DEKAANSKANTOOR IN VOOR OF OP 1 NOVEMBER 7

8 II NAVORSINGSRIGLYNE 1. DIE BEPLANNING VAN ʼn NAVORSINGSPROJEK Om ʼn projek te finaliseer is ʼn intensiewe proses. Daar moet ʼn voorskryffase wees waartydens ʼn student wyd lees en ʼn spesifieke onderwerp kies. Om die eerste weergawe te skryf is slegs ʼn klein deel van die proses. Sodra daar ʼn eerste weergawe is, moet dit hersien en verwerk word. Laastens moet dit verfyn ( gepoleer ) word om te verseker dat daar geen spelfoute of tikfoute is nie, dat die styl konsekwent is en dat alle verwysings reg is. Jy sal ʼn rowwe kalender of plan moet voorberei om te verseker dat jy genoeg tyd vir elkeen van hierdie fases toelaat. Die swakste projekte is dikwels deurdrenk met onnodige tikfoute en inkonsekwenthede in styl. Hierdie foute is as gevolg van ʼn malle gejaag om die sperdatum te maak. 1.1 Beplan vir: Lees Skryf van navorsingsvoorstel en hoofstukke (hanteer die voorstel as een hoofstuk) Voltooiing 1.2 Leesstrategieë Waar begin jy lees? Mees onlangse bron Mees omvattende bron Belangrikste /gesaghebbendste bron Bron wat die kwessies die beste illustreer SA bronne voor buitelandse bronne Wetgewing vs sake vs saakbesprekings Handboeke/ joernaalartikels voor regspraak/ wetgewing Basiese uiteensetting (studentehandboeke, LAWSA) voor teoretiese bespreking Kyk uit vir bronne (kan regspraak of ʼn buitelandse bron wees) wat ʼn breë oorsig van die literatuur gee en wat reeds bietjie van die analise en plasing/ mapping vir jou doen. Wees baie bewus van konteks: Tydlyn: wie was eerste? Skole en bewegings Kritiese rooilyn gebeure, bv ʼn konferensie, nuwe wetgewing, ʼn hoogs kontroversiële artikel of beslissing wat ʼn debat oopgemaak het/ verander het/ beëindig het Kontroleer jou lees teen ander sekondêre bronne, kollegas 8

9 . 1.3 Wye aanvanklike lees Vinnige, oppervlakkige, vlug-lees van bronne Gemik om ʼn oorsig te kry van: Al die kwessies in die literatuur Verskillende sienings en menings Verdere bronne (voetnotas, bibliografie) Fokus (wat is belangrik, wie is die gesag?) Mees onlangse posisie Wat om uit die wye lees te kry: Discourse mapping / diskoersplasing van al die literatuur Identifikasie van al die kwessies in die literatuur Verstaan van gesag, perspektiewe op die kwessies Verwysing na bykomende literatuur Versamel van materiaal en opstel van konsepbibliografie 1.4 Sorgvuldige lees Analiseer teks met verwysing na spesifieke kenmerke (nie alle tekste is dieselfde nie): Jou voorverstaan van die veld ( mind maps of notas) Oorsig van die teks (inhoudsopgawe, kantaantekeninge) Inleiding en voorwoord Hoofdeel (liggaam) Opbou en struktuur van die argument (Inhoudsopgawe, opskrifte) Gevolgtrekkings Voetnote en dokumentasie Indekse Resensies, verwysings in ander publikasies Konteks: later ontwikkeling, verander van siening 1.5 Hoofskryffase Die hoofskryffase volg op die aanvanklike wye leesfase Beplan vir elke hoofstuk Beplan van agter (inhandigingsdatum) Beplan realisties Nie alle hoofstukke is ewe groot of neem ewe lank nie 9

10 Maak ʼn skedule Laat genoeg tyd (afhangende van die aard van die projek) vir hersiening en verfyning voor inhandiging Erken bronne reg deur jou skripsie/ verhandeling. Verwys slegs na bronne wat jy persoonlik geraadpleeg het. Indien jy op ʼn idee of inligting steun afkomstig vanuit ʼn ander bron as jou eie gedagtes toon dit aan (gewoonlik by wyse van ʼn voetnoot). Indien jy dit nie doen nie pleeg jy plagiaat. Plagiaat is om die produkte van ʼn ander persoon se gedagtegang te neem (idees, inligting wat gevind is) en dit aan te bied as jou eie. Selfs al erken jy ʼn bron, maar skryf dit woord vir woord oor, sonder om aanhalingstekens te gebruik is dit nog steeds onaanvaarbaar. Om nie bronne behoorlik te erken nie behoort op grond van daardie rede alleen aanleiding te gee tot ʼn algehele druip. Om te verseker dat jy plagiaat vermy erken: Direkte gebruik van iemand anders se woorde; Enige parafrase van iemand anders se woorde; direkte gebruik van iemand anders se idee; ʼn Bron wanneer jou eie analise of gevolgtrekking op daardie bron bou; ʼn Bron wanneer jou idee aangaande ʼn saak van ʼn ander bron as die saak self kom. Sien vir meer inligting oor wat plagiaat behels en hoe om te verseker dat jy nie plagiaat pleeg nie. Let ook op dat jy nie die probleem oplos deur gewoon aan te haal nie deur aanhalingstekens te gebruik en volle verwysings te gee nie. ʼn Navorsingsprojek moet grotendeels uit jou eie werk bestaan, wat beteken dat dit nie eenvoudig uit aanhalings van ander mense se werk kan bestaan nie. 2 ORGANISERING VAN ʼn NAVORSINGSPROJEK 2.1 Huishoudingbeginsels Dinge om te oorweeg en te organiseer: Skedulering Verwysing en aanbiedingstyl Bronne Inligting aangaande verskillende weergawes Inligting aangaande kopiereg Liasseringstelsel: naam, teks en nie-teks, ander materiaal 10

11 2.2 Skedulering Konsepweergawes en hou by: Leesskedule (bv per week) Skryfskedule (bv per maand, week) Inhandigingskedule (per hoofstuk tot en met die einde, los genoeg tyd vir hersiening) Bespreek met jou studie-leier en dateer gereeld op. 2.3 Organisering van bronne Hou bibliografie, sake en wetgewing op datum van die begin af (volledige en akkurate besonderhede) Besonderhede wat nie in die voetnote staan nie bv boeke, uitgewer en plek Voorletters van outeurs Uitgawes Plek van publikasie en uitgewer Regte verwysing na losbladdiens Maak en stoor elektroniese of harde kopieë van titelblaaie van alle bronne met volledige bibliografiese inligting van dag Inligting aangaande weergawes Dieselfde inligting moet op die voorblad van elke teksdokument verskyn en gereeld opgedateer word: AJ van der Walt: Grondwetlike Eiendomsreg Hoofstuk 4 Die Engelse Reg Weergawe 1: 08 Mei 2009 Woorde: (80 bladsye) Lêernaam: CPL_Hfts4_Weergawe1_8Mei.doc 3 NAVORSINGSPROBLEEM, AANNAMEs, NAVORSINGSVRAE EN BENADERING 3.1 Navorsingsprobleem Die navorsingsprobleem bring die navorsingsonderwerp in verband met die projek. Byvoorbeeld: Vrae om te beantwoord Punte om te bewys Aspekte om te bespreek Probleme om op te los 11

12 Fokus op wat dit is wat jy wil doen in die projek. Formuleer elke punt in terme van iets wat jy wil bereik. Formuleer jou navorsingsprobleem op een van twee maniere: Kort paragraaf (3-5 sinne) Bullets (3-5) Elke sin/ bullet noem een aspek van die groot vraag Begin met die groot vraag Die punte bou opmekaar ontwikkel die projek Teorie en navorsingsprobleem Die vraag om jouself te vra: Steun my navorsingsprobleem soos ek dit geïdentifiseer en beskryf het op ʼn spesifieke teoretiese tradisie of benadering? Impliseer die feit dat ek op hierdie teoretiese tradisie of benadering steun dat ek eksplisiete (hoeveel) teoretiese werk en regverdiging moet doen? Voel ek gemaklik om binne daardie tradisie of benadering te werk en kan ek dit regverdig? Is ek gemaklik dat die tradisie of benadering wat ek aangeneem het nie gediskrediteer is nie, en dat dit nie in konflik is met ander aannames waarop ek steun nie? Hoe beïnvloed die teoretiese tradisie of benadering my hipotese en metodologie indien enigsins? 3.2 Navorsingsvrae Navorsingsvrae breek die navorsingsprobleem op in kleiner afdelings en lig so die fokus uit. 3.3 Aannames Aanames, beginpunte van die projek Druk uit wat jy aanneem en wat jy verwag om in die studie te vind Hulle is geformuleer in ʼn spesifieke hipotetiese taal, gewoonlik in die vorm van: Ek aanvaar dat X die geval is; Ek verwag dat X die geval is Dit behoort aan te dui wat jy verwag jou gevolgtrekking gaan wees, en wat jy sal moet doen om dit te bewys Wanneer jy die hipotese formuleer moet jy die materiaal genoeg ken en verstaan om: o ʼn Verstaanbare navorsingsprobleem te formuleer o Die navorsingsprobleem in terme van moontlike navorsingsvrae te beskryf o ʼn Ingeligte voorspelling aangaande gevolgtrekkings of resultate te maak 12

13 o o o In staat te wees om die resultate te beskryf wat tot een eerder as ʼn ander gevolgtrekking sal lei Beskryf wat jy sal moet ondersoek om die resultate te bereik wat jou navorsingsvrae sal beantwoord Beskryf wat jy benodig om voort te gaan met die analise Jy het egter nog nie die werk gedoen nie, jy weet nie wat die antwoord is nie en kan slegs ʼn ingeligte raaiskoot maak Nadat jy die aannames geïdentifiseer en formuleer het, vra die vraag: o Is my aannames logies in lyn met die teoretiese tradisie of benadering onderliggend aan my navorsing? o Is die aannames konsekwent tot mekaar op ʼn teoretiese vlak? o Is my aanname nodig/ geregverdig/ weerspieëlend van die tipe vrae wat my teoretiese tradisie of benadering gewoonlik vra of impliseer? Bv: besitlike individualisme vs gemeenskapgeoriënteerde benadering/ burgerlike republikanisme/ verhoudingsteorie; regverdiging van/ afdwingende regsposisies vs hervorming en transformasie Beskou in hierdie perspektief, is my aannames reg geformuleer en gestruktureer om die hooffases/ stappe van my ondersoek te weerspieël? 3.4 Benadering en metodologie Metodologie omskryf die tegnieke/ metodes wat jy gebruik om deur die materiaal van die hipotese tot by die gevolgtrekking te werk. Benadering is die teoretiese raamwerk vir jou studie en hou verband met en lig jou metodologie in. Hoe gaan jy die probleem wat jy geformuleer het ondersoek? Hoe gaan jy versamel, analiseer en jou materiaal beoordeel? Hoe gaan jy jou hipoteses toets? Tipiese benaderings en metodologieë in regsnavorsing: Histories Vergelykend Grondwetlik Leerstukgebonde Sosiologies Ekonomies Empiries Krities (kritiese teorie) 13

14 Waar om aandag aan hierdie kwessies te skenk Voorstel: In die navorsingvoorstel moet jy die volgende uitlig en kortliks maar duidelik omskryf: o Navorsingsprobleem o Aannames o Navoringsvrae o Metodologie Die navorsingsvoorstel moet die verband tussen bg maak en aandui hoe hulle ʼn rol speel in die navorsingsplan, maw waar, in watter hoofstuk Tesis of skripsie: Hierdie aspekte word weer uiteengesit, omskryf en geregverdig in die tesis of skripsie, in hoofstuk 1 en toon aan hoe en waar hulle in die navorsingswerk voorkom. In die gevolgtrekking kan jy na elkeen van hierdie aspekte terugkom en aantoon hoe dit ʼn rol gaan speel in die projek en hoe dit inpas by die resultate. 3.5 Literatuurstudie Literatuuroorsig = diskoersplasing/ discourse mapping Doel: dui jou gemak met en verstaan van die hoofbronne aan. Twee maniere om met die literatuurstudie om te gaan: Oorsig van literatuur in hoofstuk 1 as dit help om die navorsingsprobleem te verduidelik Integreer die literatuuroorsig in die verduideliking van die projek; die literatuuroorsig speel reg deur ʼn rol Sluit verwysings na belangrike literatuur in. Literatuuroorsig moet die volgende aantoon: Daar moet vrae wat nie beantwoord is nie en dispute wat nie opgelos is nie uit die oorsig wees Dit moet relevant wees om tyd/ energie/ geld daarop te spandeer hoekom? Eie posisie = rede vir die projek: wat wil jy ondersoek/ aanvoer/ aantoon? 14

15 Formaat van die navorsingsvoorstel Naam / Studentenommer Studieleier / Promotor Titel Navorsingsprobleem Aannames Navorsingsvrae Motivering - Agtergrond - Literatuurstudie Benadering en metode Struktuur/ Hoofstukke Beplanning / Tydlyn Bronnelys 4 OPTREK VAN KONSEPHOOFSTUKKE Beginsels Geen teks word ooit gefinaliseer met die eerste rondte sonder enige hersiening nie. Dit is nodig om konsephoofstukke op te trek in akademiese skryfwerk wat behels dat elke hoofstuk verskeie kere hersien moet word. Wanneer jy dink dat ʼn hoofstuk werklik klaar is, oorweeg of ʼn nuwe weergawe vereis word. (kommentaar) Elke teks vereis redigering en deeglike proeflees, maar hersiening behels hier meer as blote redigering. Dit behels ʼn herbedink, beoordeling en herevaluering van die basiese argument, struktuur, inhoud, logika, aanbieding. Werk aan een hoofstuk op ʼn slag, dan groepe, dan die geheel. Moet nooit enige iets geheel en al oorskryf nie. Selfs al herskryf jy dit op groot skaal verwerk wat jy het. Nuwe skryfwerk beteken dat jy weer van voor af met die eerste konsep begin wat weer nuwe probleme skep. Wanneer jy groter gedeeltes herskryf onthou om terug te gaan na individuele hoofstukke en veranderinge aan te bring (gevolgtrekkings, opskrifte) Opdateer alle weergawe inligting die hele tyd, in die dokument en in die naam van die lêer. Hou aparte kopieë van elke weergawe soos onderskei deur die weergawe inligting. 15

16 Onderskei weergawes (substansiële herskryf of regstellings) van weergawes wat slegs opgedateerde weergawes is (na blote ligte redigering) 5.2 Wat die eerste weergawe voorafgaan Jy kan slegs begin om aan ʼn eerste weergawe te werk wanneer jy goeie vordering gemaak het met die lees vir daardie hoofstuk/ gedeelte. Die lees dui aan hoe die hoofstuk daaruit moet sien, wat dit behoort te dek, hoe die argument behoort te ontwikkel, wat alles daar moet ingaan. Die diskoersplasing/ discourse map moet jou help om op onderwerpe, kwessies, onderafdelings en opskrifte te besluit. Formuleer eers die navorsingsvraag vir die hoofstuk voor jy begin skryf. 5.3 Die goue draad, styl en taal Goue draad: Struktureer jou gedagtes helder. Maak gebruik van subopskrifte in die hoofstukke. Jou onderwerp behoort ideaal gesproke ʼn vraag te behels (selfs slegs by implikasie). Hierdie vraag word geopper in die eerste hoofstuk (inleiding) waar die relevansie bespreek word. Die hoofstukke wat volg moet almal duidelik in verband gebring word met die aanvanklike vraag. Met ander woorde, elke hoofstuk moet verbind wees met die ander sodat jou teks bymekaar gehou word deur ʼn sentrale idee of goue draad. Verbind al die drade in ʼn bondige, maar lang genoeg, gevolgtrekking. Styl: Die eerste stylreël is konsekwentheid. Ons gee enkele riglyne in hierdie gids. Jy mag ook regsjoernale of handboeke raadpleeg. Hou jou eie stylleêr. Maak notas van die styl wat jy volg om jou te herinner en om te verseker dat jy konsekwent is. Taal: Hou jou taal duidelik en maklik verstaanbaar. Moenie probeer om jou studie-leier (of medestudente) te beïndruk met hoe akademies jy kan skryf (of hoe geleerd jy is nie). Skryf kort sinne. Vermy formalistiese, Latynse en argaïese woorde. Sny oortollige woorde en skryf eenvoudig. Maak gebruik van woordeboeke en thesaurusse (bv Review Language - Thesaurus op Microsoft Word ). 16

17 5.4 Eerste weergawe Begin met die maklikste/ sentrale hoofstuk, verkieslik die beskrywende, nasionale reg, wat die minste betwis kan word Doel van die weergawe: kry die raamwerk van die argument reg en die aanbieding in lyn Begin met minimale (raamwerk) en bou van daar, brei uit en weef dit digter eerder as om slegs meer te skryf Trek elke hoofstuk op soos die voorstel: Verband met groot navorsingsprobleem doel, navorsingsvraag Aannames metodologie struktuur: opskrifte wat die vloei van die argument reflekteer om navorsingsvrae te beantwoord volgens die hipotese skedule / werkplan voorlopige bibliografie Kwessies om gereeld te hersien (daaglikse herlees): Hersien, verbeter taal aanhoudend, herbesoek die algemene plan gereeld, logika van argument Oorweeg helderheid van die argument gereeld Dateer op, korrigeer en verbeter voetnote en verwysings Bogenoemde kwessies moet gereeld gekontroleer word en vir ʼn laaste keer deeglik voor die eerste weergawe voltooi word Ontwikkel die vaardigheid om te redigeer sonder om die argument aan te spreek, lees afsonderlik vir: Formaat en styl Taal Verwysing Argument 5.5 Tweede weergawe Vat elke hoofstuk deur ten minste twee weergawes totdat jy hulle min of meer bevredigend ag Doel van tweede weergawe: kry die inhoud en aanbieding perfek, duidelik en volledig Om te beweeg van eerste na tweede (en verdere) weergawes beteken jy het die hele hoofstuk voltooi, geproeflees en gekorrigeer en dit dan van meet af aan weer grondig oorweeg, met groot hersienings, verwerking, korreksies alles gedoen en voltooi 17

18 Ideaal gesproke moet jou studieleier nooit die eerste weergawe sien nie; die eerste weergawe moet gebruik word om die teks in ʼn redelike goeie toestand te kry voordat jy dit grondig hersien; alleen dan kan jy indiening van die tweede weergawe oorweeg Die tweede weergawe is gereed vir eerste indiening indien: o Inhoud volledig is, alle relevante vraagstukke bespreek is, relevante bronne oorweeg en bespreek is o Struktuur duidelik en logies is o Uitleg, opskrifte duidelik en konsekwent is o Bespreking duidelik, logies en volledig is o Taal foutloos is o Proeflees grondig; geen tikfoute of aanbiedingsfoute nie o Verwysings en voetnotas perfek is o Voorlopige bronnelys ens perfek en op datum is 5.6 Eerste indiening en verdere besonderhede Wanneer is die verskillende weergawes (eerste en tweede) gereed vir eerste indiening? Wanneer jy dink dit is perfek, nadat jy die inhoud en aanbieding nagegaan en weer nagegaan het Lees nog een maal deur slegs die inhoud (argument, op een slag, om te sien of jou argument goed vloei en duidelik is Vra ʼn kollega om dit krities te lees en kommentaar te lewer; verwerk dienooreenkomstig Doen nog een verdere proeflees en maak finale korreksies, veranderinge Dien dan in 5.7 Kommentaar Na indiening sal die studieleier kommentaar en kritiek hê, voorstelle vir verbetering Party kritiek sal onmiddellike korreksie verg, ander nie; onderskei tussen korreksies wat dadelik gedoen moet word voordat jy voortgaan met die volgende hoofstuk en korreksies wat kan wag Jy mag self ook verdere verbeteringe hê nadat jy weer gelees het met die kommentaar Na indiening werk mens aan ʼn nuwe weergawe Dit mag dalk nie onmiddellik nodig wees nie; bespreek met studieleier 5.8 Hersiening Moet nie vasgevang raak in een hoofstuk nie; ontwerp ʼn liasseringstelsel vir kleiner korreksies, veranderinge, byvoegings, nuwe bronne om later te doen Indien groter substantiewe veranderinge of byvoegings vereis word, doen dit dadelik 18

19 Andersins, gaan eerder voort met die volgende hoofstuk so gou as moontlik, doen opdatering en finale korreksies op een slag later 5.9 Gevorderde weergawes: polering Sodra al die substantiewe hoofstukke ingedien en gekorrigeer is: o Lees en oorweeg al die hoofstukke saam, behalwe vir die inleiding en die finale hoofstuk, slaan veral ag op die vloei van die argument o Lees hoofsaaklik vir inhoud o Leer jouself om intro + gevolgtrekking -lees te doen o Gaan terug na individuele hoofstukke, maak finale verbeteringe, vul gapings in, verbeter vloei o Gaan styl, verwysing, taal nog een maal deurgaans noukeurig na o Trek dan die inleiding en laaste hoofstuk op, dien in en bespreek, herskryf hulle tot tevrede o Lees dan en heroorweeg al die hoofstukke krities saam in die lig van die inleiding en gevolgtrekkings: vloei, pas en konsekwentheid? o Gaan terug na individuele hoofstukke en vul gapings in Gaan inleiding en gevolgtrekkings van elke hoofstuk na teen eerste en laaste hoofstukke Gaan na of die volgende duidelik gestel word in hoofstuk 1 en of hulle opgevolg word in die substantiewe hoofstukke en na teruggekeer word in die gevolgtrekking: o Navorsingsvrae (het jy hulle bereik? Hoe staan hulle aan die einde in verband tot jou gevolgtrekkings?) o Aannames (was jou voorspellings korrek? Indien nie, hoekom nie?) o metodologie (het jou metodologie gewerk? Voeg bronnelys, lys van sake, wetgewing; inhoudsopgawe, opsommings, titelblad by Ten minste een finale proeflees, gaan styl na, konsekwentheid, gaan formaliteite na Gaan spelling van sekere terme een laaste keer na met soekfunksie (ensomeer v en so meer, as t ware v as te ware ens) Die finale weergawe Gaan samehang en duidelikheid van argument na Gaan konsekwentheid van uitleg en styl na Proeflees en stylredigering Taalredigering Inhoudsopgawe: gaan opskrifte na teen inhoudsopgawe Bronnelys en aanhangsels Die bronnelys-reël: o Volledig, duidelik, konsekwent, akkuraat 19

20 o Kan enigeen bronne vind van jou inligting? Woord indeks? Aanbieding: uitleg, lettertipes, drukwerk, bind Formele vereistes: gaan na! Voorwoord / erkennings: NB nie aanvanklik in eksaminatore se kopieë nie Formele vereistes aangaande bind, kopieë vir eksaminatore en vir die finale kopie 6 VERWYSINGS EN AANBIEDING 5.1 Inleiding Afgesien van die substantiewe kwaliteit van jou navorsing en skryfwerk word die sukses of mislukking van jou navorsingsprojek ook bepaal deur die tegniese aanbieding van jou navorsingsteks. Ons verwys hier na die wyse waarop jy die verskillende dele, hoofstukke, afdelings en onderafdelings van jou teks organiseer en aanbied (jou uitleg); die wyse waarop jy na bronne verwys en jou bronne aanbied (verwysing en bibliografiese styl); die wyse waarop jy aanhalings gebruik en aanbied; en konsekwentheid in jou gebruik van woorde, frases, afkortings, verkortings en leestekens. Hoewel hierdie tegniese aspekte van navorsingtekste onbelangrik mag voorkom, is hulle inderwaarheid beide substantief en prakties gesproke baie belangrik. Substantief weerspieël jou uitleg die organisasie van jou teks en bepaal dit die leesbaarheid daarvan. Jou verwysings- en bibliografiese styl bepaal ook tot ʼn groot mate die akademiese kwaliteit van jou teks deur die omvang van jou navorsing te toon, jou teks n bruikbare bron te maak vir verdere navorsing deur ander en te verseker dat jy grondige en behoorlike erkenning gee aan al die bronne waarop jy steun. Prakties is sorg met die tegniese aspekte van jou teks belangrik, want, tensy jy ʼn behoorlike en konsekwente styl aan die begin van jou studie ontwikkel en dit deurgaans konsekwent toepas, word die tegniese afronding van jou teks ʼn groot frustrasie wanneer jy die teks finaliseer vir indiening. Daar is geen een korrekte styl ten aansien van enige van die tegniese aspekte van jou navorsingswerk nie. Dit mag wees dat jou studieleier of jou universiteit ʼn spesifieke styl voorskryf, in welke geval dit belangrik sal wees om vroegtydig daardie styl aan te leer en dit deurgaans konsekwent toe te pas. Waar dit nie die geval is nie kan jy gewoon jou eie styl skep, deur voorbeelde te volg uit joernaalstylvoorskrifte, daardie voorbeelde aan te pas vir jou eie doeleindes, of gewoon van meet af aan jou eie styl te ontwerp. Welke van hierdie opsies ook al op jou van toepassing is, is daar twee wagwoorde om in gedagte te hou. Ten eerste, konsekwentheid: jou styl moet in alle opsigte konsekwent toegepas word, dws deurgaans op dieselfde manier. Die tweede is dat die styl wat jy aanneem moet sin maak 20

21 ten opsigte van die doelwitte van elkeen van die verskillende aspekte van tegniese styl byvoorbeeld, waar die doel van uitleg deels is om jou teks maklik leesbaar te maak moet jou uitleg van so aard wees dat dit inderdaad maklik is om jou teks te lees. Twee verdere algemene praktiese wenke: - Dit is soms nuttig om joernaal-stylvoorskrifte na te volg. Tog, indien jy dit sou doen onthou dat die dryfvere wat joernaalstyle bepaal anders is as dié wat jou skripsie se styl bepaal. Die hoofoorweging by joernale is om spasie te bespaar dit verklaar byvoorbeeld die gebruik van kruisverwysing met verkorte verwysings in die voetnotas. Hierdie spasiebesparings-oorweging is geensins ter sake in ʼn proefskrif, verhandeling, mini-verhandeling of skripsie nie. Dit laat jou vry om party van die meer ingewikkelde en tydrowende aspekte van joernaalstyle te laat vaar, waar hulle doel alleen is om spasie te bespaar. - Sou jy kies om jou eie styl te skep moet jy reg aan die begin van jou studie ʼn stylblad skep waarop jy deurgaans neerskryf hoe jy spesifieke goed doen. As jy dit nie doen nie gaan jy deur die loop van jou studie vergeet hoe jy sekere dinge doen, wat inkonsekwenthede gaan veroorsaak wat jy later sal moet regstel, ten koste van jou geestesgesondheid. Onthou ook om jou stylblad op datum te hou soos jy voortgaan. Tegniese aanbieding slaan breedweg op vyf aspekte: die organisasie van jou teks (afdelings, opskrifte ens); konsekwente gebruik van woorde, frases, afkortings, verkortings en leestekens; die gebruik van aanhalings; voetnotas (verwysings); en die bronnelys. In wat volg verskaf ons besonderhede oor elk van hierdie aspekte. 5.2 Organisasie van die teks hoofstukke, afdelings en opskrifte: Jou navorsingsteks sal in breë dele opgedeel wees hoofstukke of dele. Hoe jy besluit om dit te doen is jou keuse, maar die aard van hierdie indeling en die manier waarop dit aangebied word moet sin maak, dws dit moet duidelik die substantiewe organisasie van jou teks weerspieël en die teks toeganklik en maklik leesbaar maak. ʼn Paar wenke in hierdie verband: Binne hoofstukke of dele sal daar ook verdere onderafdelings wees. Besluit vroegtydig hoe jy hierdie wil nommer en doen dit dan konsekwent daarna. Meeste joernale/uitgewers laat nummering alleen vir drie vlakke van opskrifte toe. Die Constitutional Court Review (CCR), SA Publiekreg (SAPR) en African Human Rights Law Journal (AHRLJ), doen 21

22 byvoorbeeld die volgende: 1.; 1.1; 1.1.1; daarna geen nummering nie, opskrifte kom gewoon in kursief. Maak seker dat jy vroegtydig ʼn konsekwente styl vasstel ten opsigte van eenvoudige dinge soos of jou opskrifte in vetdruk of kursief is; watter lettergrootte jy vir verskillende vlakke van opskrifte gebruik; of jy ʼn punt gebruik na die opskrifnommer; of jy ʼn lyn oop los na ʼn opskrif ensomeer. Die CCR en die AHRLJ gebruik byvoorbeeld die volgende styl: primêre opskrifte (1) in vetdruk 14pt grootte; sekondêre opskrifte (1.1) in vetdruk 12pt grootte; derdeklas opskrifte (1.1.1) in vetdruk 12pt grootte; daarna geen nummering, 12pt grootte, geen vetdruk maar kursief. Hou die organisasie van die teks so eenvoudig moontlik. As algemene reël maak dit nie sin om jou teks te so ver te verdeel dat meer as drie vlakke opskrifte nodig is nie. Om dit te doen maak die organisasie van die teks te ingewikkeld en beperk die toeganklikheid en leesbaarheid daarvan. Jou spasiëring moet ook deurgaans konsekwent wees, dws die spasiëring tussen sinne; paragrawe; afdelings; opskrifte en teks ensomeer. Hier is leesbaarheid die oorwegende faktor en nie die besparing van spasie soos by joernale nie. 5.3 Konsekwente gebruik van woorde, frases, afkortings, verkortings en leestekens: Daar is altyd woorde, en frases wat mens dikwels gebruik in ʼn betrokke teks gebruik mens byvoorbeeld grondwet of Grondwet? Besluit vroegtydig hoe jy elk van hierdie woorde of frases wil gebruik (maak ʼn lys soos jy vorder) en doen dit dan konsekwent deurgaans. Party van hierdie vrae is vir jou bepaal (byvoorbeeld wanneer om hof en Hof te gebruik), maar ten opsigte van ander kan jy kies. Die wagwoorde bly konsekwentheid en dat dit moet sin maak (dws, in hierdie geval, jy moet kan verduidelik hoekom jy ʼn sekere wyse gekies het). Ten opsigte van afkortings (a of art vir artikel; bl of byl vir bylaag ens): Moet as ʼn algemene reël nie afkortings in die teks gebruik nie (dit neem niemand langer om artikel as art te lees nie), maar jy mag afkortings in die voetnotas gebruik indien wel, doen dit konsekwent (stel ʼn lys op). Ten opsigte van verkortings (akronieme): Vermy as ʼn algemene reël verkortings, maar as jy daarop aandring, dan is dit die gebruik dat jy aan die begin van die teks ʼn lys van sulke verkortings verskaf. Belangrik: selfs sou jy so lys aan die begin van die hele teks verskaf moet jy in elke hoofstuk van die teks die verkortings weer opnuut vasstel. Dit wil sê, die eerste keer in ʼn gegewe hoofstuk dat jy ʼn spesifieke term gebruik waarvoor jy ʼn verkorting het, skryf dit vol uit en gee dan die verkorting in hakies: in die Internasionale Konvensie oor Ekonomiese, Sosiale en Kulturele Regte (die IKSEKR). Daarna kan jy gewoon die verkorting gebruik, tot die volgende hoofstuk. 22

23 Ten opsigte van leestekens: daar is meesal duidelike en vaste reëls oor leestekengebruik (bv die voetnotanommer in die teks word altyd geplaas na enige leesteken; waar woorde in hakies geplaas word in ʼn sin word die punt geplaas na die sluithakie, tensy die frase in die hakies ʼn volledige sin is, in welke geval die punt voor die sluithakie kom, ensomeer). Raadpleeg joernaal-stylgidse vir die algemeen aanvaarde reëls die Stellenbosse Regstydskrif (Stell LR) se gids is goed in die verband. 5.4 Aanhalings: As algemene reël moet jy aanhalings tot die absolute minimum beperk. Daar is oor die algemeen twee soort aanhalings, elk waarvan verskillend hanteer word: Kort aanhalings wat in die teks geplaas word; en langer aanhalings wat apart van die res van die teks aangebied word as gevolg van hulle lengte. Kort aanhalings word van die res van die teks onderskei deur die gebruik van aanhalingstekens. Jy kan self besluit of jy enkel of dubbele aanhalingstekens wil gebruik (tensy dit aan jou voorgeskryf word). Waar die kort aanhalings ʼn deel van die sin waarin dit verskyn is gebruik mens slegs aanhalingstekens. Byvoorbeeld: Chaskalson HR het beslis daar is slegs een regstelsel. As die kort aanhaling opsigself ʼn sin is, gebruik mens ʼn dubbelpunt saam met die aanhalingstekens. Byvoorbeeld: Chaskalson HR het die volgende beslis: Sedert die inwerkingtreding van die Grondwet is daar slegs een regstelsel. As daar ʼn aanhaling binne ʼn aanhaling is, gebruik ander aanhalingstekens as die wat jy gewoonlik gebruik. Byvoorbeeld: Chaskalson HR het opgemerk dat die een regstelsel-beginsel van toepassing is. Lang aanhalings (apart): partykeer is ʼn aanhaling te lank om dit aan te bied as deel van die gewone teks. Jy moet dan ʼn manier kry om dit duidelik as aanhaling aan te bied, dws dit van die res van die teks te onderskei. Daar is verskillende maniere om dit te doen: CCR/AHRLJ aanhaling in aparte paragraaf; met inspring ( indent ) (die hele aanhaling); 10pt lettergrootte; geen aanhalingstekens nie. SAPR soos bo, maar 11pt lettergrootte. Stell LR aanhaling in aparte paragraaf; selfde lettergrootte; inspring; met aanhalingstekens. 23

24 Joernale verskil ook oor wanneer om ʼn aanhaling van die res van die teks te skei: CCR/AHRLJ indien die aanhaling langer as 30 woorde is. Stell LR wanneer die aanhaling ʼn volledige sin is. Joernale verskil ook oor waar die voetnootnommer in die teks ten aansien van so aanhaling moet verskyn: CCR/AHRLJ aan die einde van die sin in die gewone teks wat die aanhaling inlei. SAPR aan die einde van die aanhaling. Vermy verandering van aanhalings van die oorspronklike. Waar dit onvermydelik is, moet dit soos volg geskied: Indien jy dele van ʼn aanhaling uitsny, gebruik ellipse, dws... of (...), afhangend van jou leestekenstyl. Byvoorbeeld: Daar kan geen ratifisering geskied van ʼn kontrak... wat verbied word... deur wetgewing nie. Indien jy ʼn aanhaling verander of daartoe toevoeg, gebruik vierkantige hakies: Die advokaat [vir die appellante] [het] die punt [geargumenteer]. 5.5 Voetnotas - verwysing Voetnotas word met twee doelwitte gebruik: om punte te maak wat alleen aanvullend is tot die hoof teks; en vir verwysing na bronne. Ons bespreek alleen laasgenoemde hier. Die gebruikswyse ten aansien van voetnotas is waar die verskil tussen styl in joernale en styl in ʼn proefskrif, verhandeling of skripsie die duidelikste is. Voetnota styl in joernale is hoofsaaklik daarop gemik om spasie te bespaar, soveel as moontlik sonder om omvattendheid van verwysing prys te gee. Dit is nie die geval in studie-navorsing nie daar is daar geen rede om spasie te bespaar nie. Eerstens ʼn algemene punt: Dit is voor die hand liggend dat, in proefskrifte en verhandelings voetnotas se nummering opnuut begin in elke hoof-afdeling (dws hoofstuk) van jou teks andersins eindig jy met voetnota in jou slot! Die basiese reël ten opsigte van voetnota-verwysing is weereens konsekwentheid en dat dit moet sin maak, maar sin vir watter doel? Die doel van verwysing in voetnotas is a) om alle nodige inligting oor bronne te verskaf om dit vir lesers moontlik te maak om ʼn verwysing op te volg vir eie verder navorsing; en b) om behoorlik erkenning te gee aan die bron waarop jy steun in die teks (dws die bron 24

25 van die idee, argument, inligting, perspektief, insig wat in die teks ʼn rol speel). Dit beteken dat jou verwysings so volledig moet wees as wat nodig is vir hierdie twee doelwitte. Die spesifieke styl van jou voetnota verwysings (die leestekens, volgorde van inligting ens) is jou keuse, maar ten minste die volgende inligting moet verskaf word ten opsigte van die volgende bronne: Boeke: Outeur(s) se naam (name) (voorletters en vane), titel van boek, datum van publikasie (insluitend uitgawe nommer indien 2e of latere uitgawe); bladsynommer van verwysing (in voetnotas geen uitgewer en plek van uitgawe nie, dit kom in die bronnelys) (losblad publikasies: gee aanduiding van die uitgawe sowel as die hersieningnommer. Hoofstukke in boeke: Hoofstuk-outeur(s) se naam (name) (voorletters en van), titel van hoofstuk; redakteur(e) van boek se naam (name) (voorletters en van), aanduiding dat hulle redkateure is (red; reds), boek se titel, datum van publikasie, eerste bladsynommer van hoofstuk, bladsynommer van verwysing. Joernaal artikels: Outeur(s) se naam (name) (voorletters en van), titel van artikel (in aanhalingstekens), jaar van die betrokke joernaalvolume, volume nommer van die joernaal, joernaal titel (beter om nie verkortings te gebruik nie), eerste bladsynommer van artikel, bladsynommer van aanhaling. Proefskrifte, verhandelings: Naam van outeur, titel van proefskrif/verhandeling; beskrywing van proefskrif/verhandeling (dws LLD Proefskrif, PHD proefskrif, LLM verhandeling ens), naam van instelling waar voltooi, datum van voltooiing, bladsynommer vir verwysing Hofsake: Volle verwysing waar meer as een hofverslagreeks, kies een en hou daarby. Internasionale instrumente: Vol titel, datum. Wetgewing: Vol titel en verwysing. Webtuistes: Naam van outeur, titel van stuk, webtuiste (url), datum waarop geraadpleeg (indien stuk in harde kopie beskikbaar, verwys altyd eerder na die harde kopie). Verslae ens: Instelling waaruit voortspring, outeur se naam (waar van toepassing, verslag se titel, datum van publikasie). 25

26 Kruisverwysing ((n 5 bo); (nota 5 bo); (n 5 supra) ens): Tensy dit van jou vereis word, beter om dit geheel te vermy. Joernale vereis kruisverwysing omdat dit ʼn uitstekende manier is om spasie te bespaar. Daar is in beginsel niks daarmee verkeerd om volledig na ʼn bron te verwys elke keer wat jy daarna verwys nie. Ten beste kan jy dalk soos bo of supra of ibid gebruik waar die verwysing in voetnota na dieselfde bron is as die verwysing in die onmiddellik voorafgaande een. 5.6 Bronnelys Die doel van ʼn bronnelys is weer tweeledig, soos by voetnotas, dws om die teks te verbeter as bron vir verdere navorsing en om behoorlike erkenning te gee aan bronne. Die verskil tussen verwysings in voetnotas en die lys van bronne in ʼn bronnelys is dat mens meer volledige inligting kan gee in ʼn bronnelys. In voetnotas verwys mens alleen na daardie bronne waarop mens inderdaad steun in die teks. Wat doen mens in die bronnelys? Daar is twee benaderings in die verband: - Die eerste is dat die bronnelys volledig al die bronne moet vervat wat inderdaad na verwys word in die teks en slegs daardie bronne (hierdie is die meer algemene benadering in die regte). - Die tweede is dat die bronnelys al die bronne moet vervat waarop gesteun is in die voorbereiding van die proefskrif ens, of dit nou direk na verwys is of nie. Hierdie is die meer algemeen benadering in die mens- en geesteswetenskappe. Jy moet uitvind watter benadering jou studieleier of universiteit verkies/voorskryf. Die laasgenoemde benadering lyk tog die beter een. Dit is meer volledig en maak so jou werk meer bruikbaar vir verdere navorsing en dit verseker dat jou bron-erkenning so volledig as moontlik is. Ten opsigte van daardie bronne wat in die bronnelys geplaas word, watter inligting moet ingesluit word? Boeke: Voeg uitgewer en plek van uitgawe by. Hoofstukke in boeke: Voeg uitgewer en plek van uitgawe by. Joernaal-artikels, proefskrifte, internetbronne, hofsake, wetgewing, internasionale instrumente, verslae: soos in voetnotas. Indien jy na ʼn hoofstuk in ʼn geredigeerde boek verwys in jou voetnotas moet beide die boek en die spesifieke hoofstuk waarna jy verwys apart verskyn in die bronnelys. 26

SKY 400 Administratiewe Gids

SKY 400 Administratiewe Gids SKY 400 Administratiewe Gids 2013 1. DIE PROSES 1.1 Tien stappe Stap 1: Bywoning van oriëntasielesings Die volgende lesings word aangebied ter agtergrond: LESING 1: Administratiewe prosesse en hoe om n

Nadere informatie

Navorsingsvoorstel TITEL VAN DIE VOORSTEL

Navorsingsvoorstel TITEL VAN DIE VOORSTEL Navorsingsvoorstel TITEL VAN DIE VOORSTEL Naam en van: MY Naam Studentenommer: 1000 0001 Graad: MCom Bedryfsielkunde Formaat: Skripsie Kontakfoonnommer: +27 sel E-pos: altydbeskikbaar@hierdie.adres.com

Nadere informatie

Handleiding 2. Skep van ʼn webwerf Weergawe 1.0 Februarie 2014 GKSA

Handleiding 2. Skep van ʼn webwerf Weergawe 1.0 Februarie 2014 GKSA Handleiding 2 Skep van ʼn webwerf Weergawe 1.0 Februarie 2014 1 GKSA 2.1.1 INLEIDING Die World Wide Web (www) het ʼn inligtinggebaseerde samelewing geskep, waar beheer oor inligting in die hande van die

Nadere informatie

Watter koek se dele lyk vir jou die grootste? Dis Reg! Die koek wat in 3 dele gesny is se dele is groter as die koek wat in 4 dele gesny is.

Watter koek se dele lyk vir jou die grootste? Dis Reg! Die koek wat in 3 dele gesny is se dele is groter as die koek wat in 4 dele gesny is. Hoe om breuke met mekaar te vergelyk Jou ma het sjokoladekoeke gebak. Sy het een in gelyke dele verdeel en die ander in gelyke dele. Jy wil graag die grootste stuk koek hê, maar weet nou nie van watter

Nadere informatie

FAKTORE EN VEELVOUDE

FAKTORE EN VEELVOUDE FAKTORE EN VEELVOUDE Ons gaan nou na n paar stukkies teorie kyk in verband met Natuurlike- en Telgetalle. Voltooi: 3 X 1 = 3 X 2 = 3 X 3 = 3 X 4 = 3 X 5 = Ons sê dus dat 3, 6, 9, 12 en 15 VEELVOUDE is

Nadere informatie

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL VRAESTEL 3 ASSESSERINGSTAAK 3 NOVEMBER 2014 GRAAD 8

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL VRAESTEL 3 ASSESSERINGSTAAK 3 NOVEMBER 2014 GRAAD 8 ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL VRAESTEL 3 ASSESSERINGSTAAK 3 NOVEMBER 2014 GRAAD 8 Hierdie vraestel bestaan uit 5 bladsye. PUNTE: 80 TYDSDUUR: 1½ uur AFRIKANS FAL GRADE

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 NOVEMBER 2012

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 NOVEMBER 2012 GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 NOVEMBER 2012 PUNTE: 80 TYD: 2 uur Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye. Afrikaans Tweede Addisionele Taal/V2 2 DBE/November

Nadere informatie

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II LEERUITKOMS 3 & 4 LEES ASSEBLIEF DIE VOLGENDE INSTRUKSIES NOUKEURIG DEUR

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II LEERUITKOMS 3 & 4 LEES ASSEBLIEF DIE VOLGENDE INSTRUKSIES NOUKEURIG DEUR GRAAD 10: PROEFVRAESTEL EKSAMEN 2006 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II LEERUITKOMS 3 & 4 Tyd: 2 uur 100 punte LEES ASSEBLIEF DIE VOLGENDE INSTRUKSIES NOUKEURIG DEUR 1. Hierdie vraestel bestaan

Nadere informatie

Foto-redigering vir sun.ac.za

Foto-redigering vir sun.ac.za Foto-redigering vir sun.ac.za Foto s is ʼn baie kragtige bemarkingsinstrument. Ons het oor die afgelope paar jaar nuusberigfoto s op ʼn sekere manier hanteer, maar dit is tyd vir vernuwing om die webwerf

Nadere informatie

Hoërskool Roodepoort Afrikaans HT Graad 8 Taak 11: Vraestel 3. TAAK 11 : Opstel en Langer transaksionele tekste

Hoërskool Roodepoort Afrikaans HT Graad 8 Taak 11: Vraestel 3. TAAK 11 : Opstel en Langer transaksionele tekste Hoërskool Roodepoort Afrikaans HT Graad 8 Taak 11: Vraestel 3 Eksaminator: M Swanepoel Moderator : C van Niekerk Tyd: 2 uur Punte: 30 punte Datum: 2 November 2016 Eerste sessie, Woensdag TAAK 11 : Opstel

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 NOVEMBER 2017 PUNTE: 80 TYD: 2 uur Hierdie vraestel bestaan uit 11 bladsye. Afrikaans Tweede Addisionele Taal/V2 2 DBE/November

Nadere informatie

JAARLIKSE NASIONALE ASSESSERING GRAAD 1 AFRIKAANS HUISTAAL STEL 1: 2012 MODELVRAE

JAARLIKSE NASIONALE ASSESSERING GRAAD 1 AFRIKAANS HUISTAAL STEL 1: 2012 MODELVRAE JAARLIKSE NASIONALE ASSESSERING GRAAD 1 AFRIKAANS HUISTAAL STEL 1: 2012 MODELVRAE RIGLYNE BY DIE GEBRUIK VAN JAARLIKSE NASIONALE ASSESSERINGSVOORBEELDE (ANA) 1. Algemene oorsig Die Jaarlikse Nasionale

Nadere informatie

Die horisontale as verteenwoordig die invoerveranderlike en die vertikale as die uitvoerveranderlike, en die twee asse sny by n gesamentlike nulpunt.

Die horisontale as verteenwoordig die invoerveranderlike en die vertikale as die uitvoerveranderlike, en die twee asse sny by n gesamentlike nulpunt. As jy na die volgende getal- masjien kyk: y = x +, sal jy sien wanneer ons verskillende waardes vir x invoer, ons elke keer n ander waarde sal hê vir y. Met ander woorde, gestel ons voer die volgende waardes

Nadere informatie

Die gebruik van 'n persoonlike joernaal of dagboek

Die gebruik van 'n persoonlike joernaal of dagboek Die gebruik van 'n persoonlike joernaal of dagboek Uit Doelgerigte Gebed deur Bennie Mostert, CUM uitgewers Opdrag: Maak 'n keuse om in hierdie week wat kom minstens 5 dae te neem om 15-30 minute per dag

Nadere informatie

Kom ons kyk nou gou net na die getalle van nul to by 999 en selfs groter, as n hersiening van plekwaardes. Bewerkings met telgetalle

Kom ons kyk nou gou net na die getalle van nul to by 999 en selfs groter, as n hersiening van plekwaardes. Bewerkings met telgetalle Van die vroegste tye wat mense kon praat en nodig gehad het om te kan tel, het hulle Natuurlike Getalle gebruik. Dit maak sin, want hulle kon 3 rotse of 5 koeie sien maar hulle het geen begrip gehad vir

Nadere informatie

Sê maar jy word voor die keuse gestel om een van die volgende getalle as geld in Rand te ontvang, watter een sal jy kies?

Sê maar jy word voor die keuse gestel om een van die volgende getalle as geld in Rand te ontvang, watter een sal jy kies? VERGELYK en RANGSKIK GETALLE Om vergelykings te tref tussen verskillende dinge is n vaardigheid waarmee ons almal gebore word. Dit begin vroeg-vroeg al wanneer ons verskillende tipes speelgoed met mekaar

Nadere informatie

6 tellers en noemers bymekaarbring en van mekaar skei.

6 tellers en noemers bymekaarbring en van mekaar skei. Vereenvoudiging van veeltermige eksponensiële uitdrukkings As jy die volgende breuk kry: dan weet jy mos dat jy n KGV moet kry, sodat beide die getalle onder die lyn dieselfde sal wees Die twee breuke

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 NOVEMBER 2016 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye. Afrikaans Eerste Addisionele Taal/V3 2 DBE/November

Nadere informatie

BARRETT SE TAKSONOMIE

BARRETT SE TAKSONOMIE VLAK 1: LETTERLIK Die feite staan eksplisiet of duidelik in die teks. Herken detail, hoofgedagtes, volgorde, vergelykings, oorsaak en gevolg, verhoudings, karaktereienskappe. Wie? Wat? Waar? Wanneer? Hoekom?

Nadere informatie

GRAAD 12 SEPTEMBER 2015

GRAAD 12 SEPTEMBER 2015 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 SEPTEMBER 2015 AFRIKAANS HUISTAAL V3 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur *AFRHL3* Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye. 2 AFRIKAANS HUISTAAL V3 (EC/SEPTEMBER 2015) INSTRUKSIES

Nadere informatie

Les 14: Entrepreneurskap

Les 14: Entrepreneurskap Les 14: Entrepreneurskap Aktiwiteit Beantwoord die volgende vrae deur die regte kolom te merk Altyd Gereeld Soms Nooit A Dryfkrag en motivering 1. Ek is nie seker wat ek van die lewe dink nie. 0 1 2 3

Nadere informatie

SONDAGSKOOL LES: Die hemel is n gratis geskenk

SONDAGSKOOL LES: Die hemel is n gratis geskenk SONDAGSKOOL LES: Die hemel is n gratis geskenk Doel van les: Voordat ons kan leer van ons nuwe identiteit in Christus, moet ons eers stil staan by wat Christus vir ons kom doen het. Vandag gaan ons gesels

Nadere informatie

ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING

ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL ASSESSERINGSTAAK VRAESTEL 3 JUNIE 2015 GRAAD 9 Hierdie vraestel bestaan uit 3 bladsye. PUNTE: 60 TYDSDUUR: 2 UUR AFRIKAANS EAT GRAAD 9 JUNIE

Nadere informatie

WISKUNDE SKOOL GEBASEERDE ASSESSERING VOORBEELDE

WISKUNDE SKOOL GEBASEERDE ASSESSERING VOORBEELDE WISKUNDE SKOOLGEBASEERDE ASSESSERING VOORBEELDE KABV GRAAD 12 LEERDERGIDS i WISKUNDE SKOOLGEBASEERDE ASSESSERING VOORBEELDE KABV GRAAD 12 LEERDERGIDS 1 INHOUD Inleiding...3 1. Werkstuk...4 Rye en reekse

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 FEBRUARIE/MAART 2012 PUNTE: 80 TYD: 2 uur Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye. Afrikaans Tweede Addisionele Taal/V2

Nadere informatie

Amptelike Tale Huistaal Eerste Addisionele Taal Tweede Addisionele Taal. Taal in konteks

Amptelike Tale Huistaal Eerste Addisionele Taal Tweede Addisionele Taal. Taal in konteks Amptelike Tale Huistaal Eerste Addisionele Taal Tweede Addisionele Taal Taal in konteks Die 2009 Eksamenriglyne vir Graad 12: Nasionale Senior Sertifikaat (NSS) bepaal: Vraagstelling: n Verskeidenheid

Nadere informatie

AANSOEK VIR ONDERSTEUNING TEN OPSIGTE VAN N NAVORSINGSPROJEK / STUDIEBEURS

AANSOEK VIR ONDERSTEUNING TEN OPSIGTE VAN N NAVORSINGSPROJEK / STUDIEBEURS AANSOEK VIR ONDERSTEUNING TEN OPSIGTE VAN N NAVORSINGSPROJEK / STUDIEBEURS - 2 - RIGLYNE VIR DIE INDIENING VAN N AANSOEK Opmerking: Die aantal projekte wat ondersteun gaan word, word beperk tot twee per

Nadere informatie

NOORDWES PROVINSIALE ASSESSERING GRAAD 6

NOORDWES PROVINSIALE ASSESSERING GRAAD 6 NOORDWES PROVINSIALE ASSESSERING GRAAD 6 AFRIKAANS HUISTAAL VRAESTEL 3 NOVEMBER 2017 PUNTE: 30 TYD: 1 uur LEERDER: SKOOL: DISTRIK: AREAKANTOOR: Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye. Afrikaans Huistaaal/V3/Gr.6

Nadere informatie

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II SKRYF EN AANBIED (LU3) TAAL (LU4)

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II SKRYF EN AANBIED (LU3) TAAL (LU4) GRAAD 11 PROEFVRAESTEL AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II SKRYF EN AANBIED (LU3) TAAL (LU4) Tyd: 2½ uur 100 punte LEES ASSEBLIEF DIE VOLGENDE INSTRUKSIES NOUKEURIG DEUR 1. Hierdie vraestel

Nadere informatie

2017 SACAI-WINTERSKOOL AFRIKAANS EAT NOTAS

2017 SACAI-WINTERSKOOL AFRIKAANS EAT NOTAS 2017 SACAI-WINTERSKOOL AFRIKAANS EAT NOTAS Jy gaan drie vraestelle skryf: Vraestel 1: Taal 80 punte tyd: 2 ure Vraestel 2: Letterkunde 70 punte tyd: 2ure Vraestel 3: Skryf 100 punte tyd: 2½ ure Vraestel

Nadere informatie

HOËRSKOOL KAMPSBAAI AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 9 JUNIE 2014 TYD: 1½ UUR TOTAAL: 80

HOËRSKOOL KAMPSBAAI AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 9 JUNIE 2014 TYD: 1½ UUR TOTAAL: 80 HOËRSKOOL KAMPSBAAI AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 9 JUNIE 2014 TYD: 1½ UUR TOTAAL: 80 TAAK 3: VRAESTEL 3 OPSTELLER: R. TOYER INSTRUKSIES EN INLIGTING 1. Hierdie vraestel bestaan uit TWEE afdelings:

Nadere informatie

Laerskool Olifansvallei LSO Kwartaal 1 - ASSESSERINGSPROGRAM

Laerskool Olifansvallei LSO Kwartaal 1 - ASSESSERINGSPROGRAM Laerskool Olifansvallei LSO Kwartaal 1 - ASSESSERINGSPROGRAM Privaatsak X2, Citrusdal, 7340 E-pos: citrushs@mweb.co.za Tel: (022) 921 2100 Faks: (022) 921 3931 Liewe Ouer of Voog Sien asseblief onderaan

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS HUISTAAL V 3 SEPTEMBER 2014

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS HUISTAAL V 3 SEPTEMBER 2014 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS HUISTAAL V 3 SEPTEMBER 2014 PUNTE: 100 TYD: 2½ UUR Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye INSTRUKSIES EN INLIGTING: 1. Hierdie vraestel bestaan uit TWEE

Nadere informatie

JOHANNESBURG EAST DISTRICT

JOHANNESBURG EAST DISTRICT JOHANNESBURG EAST DISTRICT DISTRIK-EKSAMEN GRAAD 12 AFRIKAANS EERSTE ADDISONELE TAAL SEPTEMBER 2014 PUNTE: 100 TYD: 2 ½ UUR Hierdie VRAESTEL bestaan uit 7 bladsye. Bladsy 1 van 7 INSTRUKSIES EN INLIGTING

Nadere informatie

GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS HUISTAAL V3 NOVEMBER 2011 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye. Afrikaans Huistaal/V3 2 INSTRUKSIES EN INLIGTING 1. Hierdie

Nadere informatie

eboeke word ontwikkel en gratis verskaf deur die

eboeke word ontwikkel en gratis verskaf deur die Ons praat baie van dinge wat in verhouding tot mekaar is, sonder om dit regtig agter te kom! As jy byvoorbeeld sê dat jy twee van die ses stukke van n pizza geëet het, het jy n verhouding beskryf: Die

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 FEBRUARIE/MAART 2011

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 FEBRUARIE/MAART 2011 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 FEBRUARIE/MAART 2011 PUNTE: 80 TYD: 2 uur Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye. Afrikaans Tweede Addisionele Taal/V2 2 DBE/Feb.

Nadere informatie

Wiskundige Geletterdheid. Data Hantering. Opsomming van Data. Kwartiele

Wiskundige Geletterdheid. Data Hantering. Opsomming van Data. Kwartiele Wiskundige Geletterdheid Data Hantering Opsomming van Data Kwartiele Let wel: KAPV vereis slegs die interpretasie van kwartiele (houer-en-punt stippings). Ek sluit egter die teken van die houer-en-punt

Nadere informatie

Bankstate LPF Systems BK

Bankstate LPF Systems BK Bankstate LPF AgriBusiness Gebruikershandleiding deur LPF Systems BK Indeks 3 Inhoudsopgawe Deel I Elektroniese Bankstate 4 1 Inleiding... 4 Doel... 4 Werksm etode... 4 Menu... 5 2 Laai... 5 Intrek...

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 NOVEMBER 2016 PUNTE: 80 TYD: 2 uur Hierdie vraestel bestaan uit 11 bladsye. Afrikaans Tweede Addisionele Taal/V2 2 DBE/November

Nadere informatie

Praktiese Assesseringstaak. Rekenaartoepassingstegnologie. Selfstudiegids vir die doen van die PAT

Praktiese Assesseringstaak. Rekenaartoepassingstegnologie. Selfstudiegids vir die doen van die PAT Praktiese Assesseringstaak Rekenaartoepassingstegnologie Selfstudiegids vir die doen van die PAT Rekenaartoepassingstegnologie Praktiese Assesseringstaak Selfstudiegids vir die doen van die PAT Wat is

Nadere informatie

MENTAL MATHS IN DIE KLASKAMER

MENTAL MATHS IN DIE KLASKAMER MENTAL MATHS IN DIE KLASKAMER HOEKOM MENTAL MATHS? Ons wil hê dat ons leerders gemaklik met getalle kan speel. Hy moet weet waar n getal lê. Hy moet n klomp somme met die getal kan maak. Mental Maths bou

Nadere informatie

Sentraalbeplande stelsel

Sentraalbeplande stelsel Hoofstuk 1: Ekonomiese stelsels 1 Definisie van die konsep Ekonomiese stelsel: n Ekonomiese stelsel kan beskryf word as die manier waarop besluite geneem word oor: Hoe produksiefaktore / hulpbronne (kapitaal,

Nadere informatie

Assesseringsrubrieke

Assesseringsrubrieke Assesseringsrubrieke Informele onderwyserassessering van groepwerksaamhede Gebruik die volgende en beoordeel volgens onderstaande kriteria: Prestasiekode Beskrywing van vaardigheid Punte % Uitmuntende

Nadere informatie

ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING

ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL VRAESTEL 3 KREATIEWE - EN TRANSAKSIONELE SKRYFWERK JUNIE 2015 GRAAD 6 Aantal bladsye: 6 TYDSDUUR: PUNTE: 60 1 UUR NAAM EN VAN: INSTRUKSIES:

Nadere informatie

Handleiding 11. Belangegroepbestuur. GKSA - Belangegroepbestuur

Handleiding 11. Belangegroepbestuur. GKSA - Belangegroepbestuur Handleiding 11 Belangegroepbestuur 1 11.1 INLEIDING Die kerk het n hele paar belangegroepe wat in ag geneem word, wor, en waarmee daar gereeld gekommunikeer moet word. Die kommunikasie met elk van hierdie

Nadere informatie

NUUSBRIEF: JANUARIE 2014

NUUSBRIEF: JANUARIE 2014 NUUSBRIEF: JANUARIE 2014 'n Stukkie goeie nuus wat ons pas ontvang het is dat die Minister van Arbeid haar belofte nagekom het en nie weer n algemene hersiening van die minimum loon vir plaaswerkers gedoen

Nadere informatie

BASIESE KONSEPTE-PROGRAM PROGRAM. n Toets ontwikkel deur dr. Louis Benjamin, Naam van leerder: Ouderdom van leerder: Geslag: Graad: Skool:

BASIESE KONSEPTE-PROGRAM PROGRAM. n Toets ontwikkel deur dr. Louis Benjamin, Naam van leerder: Ouderdom van leerder: Geslag: Graad: Skool: BASIESE KONSEPTE-PROGRAM PROGRAM TOETSING VAN BASIESE KONSEPTE-KENNIS n Toets ontwikkel deur dr. Louis Benjamin, 2007 Naam van leerder: Ouderdom van leerder: Geslag: Graad: Skool: Datum van toets: Naam

Nadere informatie

GRAAD 11 ONTWERP EERSTE VRAESTEL (TEORIE) NOVEMBER 2009

GRAAD 11 ONTWERP EERSTE VRAESTEL (TEORIE) NOVEMBER 2009 Province of the EASTERN CAPE EDUCATION NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 11 ONTWERP EERSTE VRAESTEL (TEORIE) NOVEMBER 2009 PUNTE: 150 TYD: 3 uur Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye. 2 ONTWERP EERSTE

Nadere informatie

RESPECT 4 U. L e s 1. Jou vermoëns en sommige van jou verwagtinge en drome indentifiseer

RESPECT 4 U. L e s 1. Jou vermoëns en sommige van jou verwagtinge en drome indentifiseer WIE KIES EK OM TE WEES? WAT KIES EK OM TE WEES RESPECT 4 U Gedurende hierdie les sal jy: Leer oor die RESPEK vir jouself program en jou ontmoet onderwyser ontmoet Maniere identifiseer om RESPEK te wys

Nadere informatie

Toets: Tegnologie en die Ontwerpproses

Toets: Tegnologie en die Ontwerpproses 1 Afdeling A: Lees die vrae hieronder en omkring die regte opsie(s): 1. Watter van die volgende stellings is nie waar nie? (1) a) n Voordeel van tegnologie is dat diens gewoonlik verbeter word. b) n Voorbeeld

Nadere informatie

Kingswood College Departement Afrikaans AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 9 VRAESTEL 2

Kingswood College Departement Afrikaans AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 9 VRAESTEL 2 Kingswood College Departement Afrikaans AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 9 VRAESTEL 2 Eksaminator: Mnr. D. Koen Tyd: 2 UUR Moderators: Mnr. T. Scholtz Totaal: [100] Me. M. Muller November 2014 Me.

Nadere informatie

ARBEIDSWETGEWING NUUSBRIEWE

ARBEIDSWETGEWING NUUSBRIEWE ARBEIDSWETGEWING NUUSBRIEWE ARBEIDSVERHOUDINGE (I) WET OP ARBEIDSVERHOUDINGE No. 66 van 1995 (soos gewysig) - Vakbonde 22/27 Hierdie nuusbrief handel oor vakbonde en is in n Vraag en Antwoord formaat.

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 NOVEMBER 2015 (R) PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan uit 8 bladsye. Afrikaans Eerste Addisionele Taal/V3 2 DBE/November

Nadere informatie

Deur Christus Alleen

Deur Christus Alleen Gepubliseer op: Deur Christus Alleen Tuisblad van dr. A.H. Bogaards www.enigstetroos.org 1 Die 2016-proefvertaling getoets(2) Dr AH Bogaards 1. Inleidend Op die tuisblad van die vertalingsprojek (http://www.nuwekerkbybel.co.za)

Nadere informatie

Maak dit n kwadratiese vergelyking deur =0 aan die regterkant by te sit: 2x

Maak dit n kwadratiese vergelyking deur =0 aan die regterkant by te sit: 2x VIERKANTSVOLTOOIING Jy het al verskeie maniere teëgekom waarmee jy kwadratiese vergelykings kan oplos, en een wat jy dalk nog nie gesien het nie, en wat ook goed werk, staan bekend as vierkantsvoltooiing.

Nadere informatie

AFRIKAANS HUISTAAL: VRAESTEL I PROEFVRAESTEL I

AFRIKAANS HUISTAAL: VRAESTEL I PROEFVRAESTEL I GRAAD 10 PROEFEKSAMEN 2006 AFRIKAANS HUISTAAL: VRAESTEL I PROEFVRAESTEL I Tyd: 2 uur 80 punte INSTRUKSIES 1. Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye en ʼn addendum met tekste van (i v) bladsye. Maak asseblief

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 NOVEMBER 2013 PUNTE: 80 TYD: 2 uur Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye. Afrikaans Tweede Addisionele Taal/V2 2 DBE/November

Nadere informatie

education Departement van Onderwys MPUMALANGA PROVINSIE

education Departement van Onderwys MPUMALANGA PROVINSIE education Departement van Onderwys MPUMALANGA PROVINSIE AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 GRAAD 11 JUNIE 2017 LEERUITKOMS 3: SKRYF Punte:80 EN AANBIED ALGEMEEN Tyd: 2 ure Hierdie vraestel bestaan uit

Nadere informatie

GRAAD 10: PROEFVRAESTEL EKSAMEN 2006 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II LEERUITKOMS 3 & 4 MEMORANDUM

GRAAD 10: PROEFVRAESTEL EKSAMEN 2006 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II LEERUITKOMS 3 & 4 MEMORANDUM GRAAD 10: PROEFVRAESTEL EKSAMEN 2006 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II LEERUITKOMS 3 & 4 Tyd: 2 uur 100 punte GRAAD 10: PROEFEKSAMEN: AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL: VRAESTEL II Bladsy

Nadere informatie

Dis nogal `n taai een vir my om te sluk, want ek is in die slegte gewoonte om veral taxi drywers te oordeel oor hoe hulle die reëls breek.

Dis nogal `n taai een vir my om te sluk, want ek is in die slegte gewoonte om veral taxi drywers te oordeel oor hoe hulle die reëls breek. 1 Lukas 6h 7.10.18 WH Tema: Hoe kyk jy? Ek sien nou die dag `n taxi met `n plakkaat agter in die venster waarop daar staan: only God can judge me. Dis nogal `n taai een vir my om te sluk, want ek is in

Nadere informatie

Evalueringsvorm: Is jou kind reg vir lees? Stel jou kind belang in lees en boeke? Ja / nee

Evalueringsvorm: Is jou kind reg vir lees? Stel jou kind belang in lees en boeke? Ja / nee Kinderwerf.co.za leesprodukte (2014) Evalueringsvorm Meer inligting Gratis diftongkaart Evalueringsvorm: Is jou kind reg vir lees? Beantwoord die volgende vrae om te kyk of die leesmateriaal op julle van

Nadere informatie

Ons hoor graag wat jy dink van hierdie boek! Gaan na soek hierdie titel en kliek op resensies. Of praat saam op Facebook by

Ons hoor graag wat jy dink van hierdie boek! Gaan na  soek hierdie titel en kliek op resensies. Of praat saam op Facebook by Ons hoor graag wat jy dink van hierdie boek! Gaan na www.cumuitgewers.co.za, soek hierdie titel en kliek op resensies. Of praat saam op Facebook by ChristelikeBoekeSA. Inhoudsopgawe Voorwoord... 7 Inleiding...

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 NOVEMBER 2012 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan uit 11 bladsye. Afrikaans Eerste Addisionele Taal/V3 2 DBE/November

Nadere informatie

JAARLIKSE NASIONALE ASSESSERINGSRIGLYNE 2015 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 5

JAARLIKSE NASIONALE ASSESSERINGSRIGLYNE 2015 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 5 Inleiding JAARLIKSE NASIONALE ASSESSERINGSRIGLYNE 2015 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 5 Die 2015-siklus van die Jaarlikse Nasionale Assessering (JNA 2015) sal plaasvind in alle publieke en aanbevole

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 NOVEMBER 2011 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye. Afrikaans Eerste Addisionele Taal/V3 2 DBE/November

Nadere informatie

Handleiding 6. Skep en bestuur van ʼn Twitter-rekening. rekening

Handleiding 6. Skep en bestuur van ʼn Twitter-rekening. rekening Handleiding 6 Skep en bestuur van ʼn Twitter-rekening rekening 1 GKSA - Hoe om n Twitter-reekening te skep en bestuur 6.1 INLEIDING 6.1.1 Twitter Twitter is ʼn sosiale netwerk- en mikro-blogdiens blogdiens

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT (NSS) GRAAD 11 HALFJAAR EKSAMEN AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL DERDE VRAESTEL (NSC11-07) D C

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT (NSS) GRAAD 11 HALFJAAR EKSAMEN AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL DERDE VRAESTEL (NSC11-07) D C AFRHIG311 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT (NSS) GRAAD 11 HALFJAAR EKSAMEN AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL DERDE VRAESTEL (NSC11-07) D10055667-7-C TYD: 14H00 16H30 TOTAAL: 100 PUNTE TYDSDUUR: 2½ UUR DATUM:

Nadere informatie

Nasionale Minimumloon: Wie, waar, hoekom en hoe?

Nasionale Minimumloon: Wie, waar, hoekom en hoe? Nasionale Minimumloon: Wie, waar, hoekom en hoe? Die Nasionale Minimumloon wetsontwerp, sowel as die NEDLAC ooreenkoms, blyk n groot bron van kommer te wees in die landbousektor. Hierdie dokument lig die

Nadere informatie

RESPECT 4 U. L e s 4. Populêre idees verduidelik oor wat ʼn man/seun of ʼn vrou/meisie is en hoe hierdie idees problematies kan wees

RESPECT 4 U. L e s 4. Populêre idees verduidelik oor wat ʼn man/seun of ʼn vrou/meisie is en hoe hierdie idees problematies kan wees L e s 4 Wat is geslag? Gedurende hierdie les sal jy: Populêre idees verduidelik oor wat ʼn man/seun of ʼn vrou/meisie is en hoe hierdie idees problematies kan wees Die verskil tussen seks as n biologiese

Nadere informatie

Vlotheid en intonasie

Vlotheid en intonasie Vlotheid en intonasie Marlene van der Berg 5/20/2012 2 Vlotheid Die gebrek aan vaardigheid in swak lesers is bewys deur hul stadige, hakkelrige en inkonsekwente tempo, swak frasering; en onvoldoende intonasie

Nadere informatie

GRAAD 12 SEPTEMBER 2013 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3

GRAAD 12 SEPTEMBER 2013 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 Province of the EASTERN CAPE EDUCATION NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 SEPTEMBER 2013 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur *AFRFA3* Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye.

Nadere informatie

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL Graad 10 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL EKSEMPLAAR November 2014 PUNTE: 100 TYD: 2 UUR Hierdie VRAESTEL bestaan uit 7 bladsye. INSTRUKSIES EN INLIGTING INSTRUKSIES: 1. Hierdie vraestel bestaan uit DRIE

Nadere informatie

JOHANNESBURG EAST DISTRICT

JOHANNESBURG EAST DISTRICT JOHANNESBURG EAST DISTRICT DISTRIK-EKSAMEN GRAAD 10 AFRIKAANS EERSTE ADDISONELE TAAL NOVEMBER 2012 PUNTE: 100 TYD: 2 UUR Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye. Bladsy 1 van 7 INSTRUKSIES EN INLIGTING

Nadere informatie

Ingevolge artikel 185 van die Wet op Arbeidsverhoudinge, Wet 55 van 1995, het elke werknemer die reg om nie onbillik ontslaan te word nie.

Ingevolge artikel 185 van die Wet op Arbeidsverhoudinge, Wet 55 van 1995, het elke werknemer die reg om nie onbillik ontslaan te word nie. Beëindiging van ʼn vastetermyndienskontrak 1 Uit FEDSAS se omgewingsontleding van ledeskole blyk dat 28% van opvoeders en 52% van nie-opvoeders deur die beheerliggaam aangestel word. ʼn Groot persentasie

Nadere informatie

Gemeenskap. Wat is n gemeenskap? n Gemeenskap het n hoof/hoof?

Gemeenskap. Wat is n gemeenskap? n Gemeenskap het n hoof/hoof? Gemeenskap Wat is n gemeenskap? Die woord gemeenskap dui n intieme verband tussen mense aan. Mense wat deel aan iets, maar dit wat hulle deel is baie besonders. Uit die Grieks is die woord vir gemeenskap

Nadere informatie

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL VRAESTEL

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL VRAESTEL 1 EHLANZENI STREEK JUNIE 2014 GRAAD 10 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL VRAESTEL 3 PUNTE : 100 TYD : 2 UUR Hierdie vraestel bestaan uit 8 bladsye. 2 INSTRUKSIES EN INLIGTING 1. Hierdie vraestel bestaan

Nadere informatie

0:03: 01:5 Vertel mekaar watter labels mense al op jou gesit het. Wat het mense jou al genoem... goeie goed en slegte goed, dit is alles labels...

0:03: 01:5 Vertel mekaar watter labels mense al op jou gesit het. Wat het mense jou al genoem... goeie goed en slegte goed, dit is alles labels... 1 0:01:50-0:03:50 Gnomeo en Juliet se storie begin met twee families, rooi en blou wat nie van mekaar hou nie. Hulle noem die ander familie nooit op hul name nie, maar slegs rooies of bloues. Hierdie word

Nadere informatie

SENIOR FASE GRAAD 9 NOVEMBER 2017 AFRIKAANS HUISTAAL V3 NASIENRIGLYN

SENIOR FASE GRAAD 9 NOVEMBER 2017 AFRIKAANS HUISTAAL V3 NASIENRIGLYN SENIOR FASE GRAAD 9 NOVEMBER 2017 AFRIKAANS HUISTAAL V3 NASIENRIGLYN PUNTE: 45 Hierdie nasienriglyn bestaan uit 8 bladsye insluitend rubrieke van 2 bladsye. 2 AFRIKAANS HUISTAAL V3 (EC/NOVEMBER 2017) AFDELING

Nadere informatie

HOOFSTUK 5 SAMEVATTING, GEVOLGTREKKING EN AANBEVELINGS

HOOFSTUK 5 SAMEVATTING, GEVOLGTREKKING EN AANBEVELINGS University of Pretoria etd Orban, L P (2003) 85 HOOFSTUK 5 SAMEVATTING, GEVOLGTREKKING EN AANBEVELINGS 5.1 INLEIDING Uit die navorsingsresultate wat in hoofstuk 4 bespreek is blyk dit duidelik dat daar

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 Afrikaans Eerste Addisionele Taal/V3 1 DBE/November 2011 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 FEBRUARIE/MAART 2014 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan

Nadere informatie

Risikoprofielsamestelling op SanPort ipad- app

Risikoprofielsamestelling op SanPort ipad- app Risikoprofielsamestelling op SanPort ipad- app RISIKOPROFIELSAMESTELLING KAN NOU OP DIE SANPORT IPAD- APP GEDOEN WORD. DIS BESKIKBAAR VIR ALLE SANLAM- TUSSENGANGERS MET IPADS. Die nuwe risikoprofielsamestelling

Nadere informatie

4. Ek voel alleen Johannes 10:11-16, 26-30

4. Ek voel alleen Johannes 10:11-16, 26-30 4. Ek voel alleen Johannes 10:11-16, 26-30 Tema Die goeie Herder hou al sy skape veilig in sy hand. Agtergrond en interpretasie Kyk weer na Agtergrond en interpretasie by Ontmoeting 1, asook na die aantekenings

Nadere informatie

GRAAD 11 NOVEMBER 2013 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3

GRAAD 11 NOVEMBER 2013 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 11 NOVEMBER 2013 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye. 2 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 (NOVEMBER

Nadere informatie

GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS HUISTAAL V3 FEBRUARIE/MAART 2014 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan uit 8 bladsye. Afrikaans Huistaal/V3 2 DBE/Feb. Mrt. 2014 INSTRUKSIES

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS HUISTAAL VRAESTEL 3 NOVEMBER 2008 MEMORANDUM PUNTE: 100 Hierdie memorandum bestaan uit 11 bladsye. Afrikaans Huistaal/V3 2 DoE/November 2008 ALGEMENE ASSESSERINGSRIGLYNE

Nadere informatie

HUISWERKRIGLYNE - INTERSENFASE: GR

HUISWERKRIGLYNE - INTERSENFASE: GR HUISWERKRIGLYNE - INTERSENFASE: GR. 4 2015 Doel: Die koördinering en monitering van alle graad 4-huiswerk op n daaglikse basis. Duidelike kommunikasie vanaf die graad 4-onderwysers aan die leerders, en

Nadere informatie

SLAAPTYDSPELETJIE VIR DIE HELE GESIN

SLAAPTYDSPELETJIE VIR DIE HELE GESIN Skep Die Geleentheid Vir Veilige Kommunikasie Bou Vertroue & Dra Waardes Oor Versterk Verhoudings Ontwikkel Jou Kind Se Emosionele Intelligensie SLAAPTYDSPELETJIE VIR DIE HELE GESIN Created by REËLS VIR

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 GESKIEDENIS V1 ADDISIONELE MODEL 2008 PUNTE: 150 TYD: 3 uur Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye en 'n addendum van 12 bladsye. Geskiedenis/V1 2 DoE/Addisionele

Nadere informatie

GRAAD 11 NOVEMBER 2014 AFRIKAANS HUISTAAL V3

GRAAD 11 NOVEMBER 2014 AFRIKAANS HUISTAAL V3 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 11 NOVEMBER 2014 AFRIKAANS HUISTAAL V3 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur *IAFRHL3* Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye. 2 AFRIKAANS HUISTAAL V3 (NOVEMBER 2014) INSTRUKSIES EN

Nadere informatie

Gemeenskaplike Vraestel GRAAD 10: AFRIKAANS HT VRAESTEL 3: STELWERK INSTRUKSIES EN INLIGTING. OOS-KAAP Onderwysdepartement UITENHAGE DISTRIK

Gemeenskaplike Vraestel GRAAD 10: AFRIKAANS HT VRAESTEL 3: STELWERK INSTRUKSIES EN INLIGTING. OOS-KAAP Onderwysdepartement UITENHAGE DISTRIK INSTRUKSIES EN INLIGTING OOS-KAAP Onderwysdepartement UITENHAGE DISTRIK Gemeenskaplike Vraestel GRAAD 10: AFRIKAANS HT VRAESTEL 3: STELWERK JUNIE 2013 PUNTE: 100 TYD: 2 UUR Hierdie vraestel bestaan uit

Nadere informatie

Credo Musiekteorie-opleidingsprogram GRAAD 1 Deur S. J. Cloete

Credo Musiekteorie-opleidingsprogram GRAAD 1 Deur S. J. Cloete - 8 - Credo Musiekteorie-opleidingsprogram GRAAD 1 Deur S. J. Cloete L.1 INHOUDSOPGAWE BLADSY 1. Notebalk... 8 2. Toonhoogte... 9 3. Sleuteltekens... 10 4. Lettername van lyne en spasies in die diskantsleutel...

Nadere informatie

ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING

ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL JUNIE EKSAMEN 2015 VRAESTEL 3 ASSESSERINGSTAAK GRAAD 7 Hierdie vraestel bestaan uit 4 bladsye. PUNTE: 60 TYDSDUUR: 1 UUR INSTRUKSIES 1.

Nadere informatie

Eerste kwartaal. Weeklikse lesbeplanning. 1. My skool Week 1. Getalle, bewerkings en verhoudings. Aktiwiteite en werkkaarte vir die week

Eerste kwartaal. Weeklikse lesbeplanning. 1. My skool Week 1. Getalle, bewerkings en verhoudings. Aktiwiteite en werkkaarte vir die week Weeklikse lesbeplanning Eerste kwartaal 1. My skool Week 1 (Week 1 4 handel hoofsaaklik oor aftrek) Voorbeeld: 12 + 9 Werkkaart 1 19 getalkaarte gebruik vir hersiening. getalle te skryf, sodat u kan sien

Nadere informatie

1 Waar ek vandaan kom

1 Waar ek vandaan kom 1 Waar ek vandaan kom Groepaktiwiteit 1. Lees Psalm 139:13. Leer die Here jou eers ken nadat jy gebore is? Wanneer dan? 2. Waar of vals: Die doel van n baba se doop is om vir hom of haar n naam te gee.

Nadere informatie

GRAAD 11 NOVEMBER 2012 GESKIEDENIS V2

GRAAD 11 NOVEMBER 2012 GESKIEDENIS V2 Province of the EASTERN CAPE EDUCATION NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 11 NOVEMBER 2012 GESKIEDENIS V2 PUNTE: 150 TYD: 3 uur *HISTA2* Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye en ʼn addendum van 13 bladsye.

Nadere informatie

DISSIPLINERE KODE VIR STUDENTE DIE JOU SAKGIDS VIR:

DISSIPLINERE KODE VIR STUDENTE DIE JOU SAKGIDS VIR: JOU SAKGIDS VIR: DIE DISSIPLINERE KODE VIR STUDENTE Die Dissiplinêre Kode vir Studente verduidelik wat onaanvaarbare gedrag is, hoe dit aangespreek word en deur wie. Die Kode verseker dat ons die korrekte

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL V3 FEBRUARIE/MAART 2017 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan uit 6 bladsye. Afrikaans Eerste Addisionele Taal/V3 2 DBE/Feb.

Nadere informatie

Die Here leer ons om gehoorsaamheid aan Sy wil te vra

Die Here leer ons om gehoorsaamheid aan Sy wil te vra SKRIFLESING: Romeine 12:1-8 TEKS: Romeine 12:1-2 HK 49 TEMA: Die Here leer ons om gehoorsaamheid aan Sy wil te vra Psalm 103 : 10, 11 Skrifberyming 28 (10-1) : 1, 2 Psalm 119 : 11 Skrifberyming 78 (13-3)

Nadere informatie

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT (NSS) GRAAD 11 HALFJAAR EKSAMEN AFRIKAANS HUISTAAL DERDE VRAESTEL (NSC11-06) D C

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT (NSS) GRAAD 11 HALFJAAR EKSAMEN AFRIKAANS HUISTAAL DERDE VRAESTEL (NSC11-06) D C AFRHIG611 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT (NSS) GRAAD 11 HALFJAAR EKSAMEN AFRIKAANS HUISTAAL DERDE VRAESTEL (NSC11-06) D10055661-7-C TYD: 14H00 16H30 TOTAAL: 100 PUNTE TYDSDUUR: 2½ UUR DATUM: 5 JUNIE 2013

Nadere informatie