Belastingrecht voor het ho 2012

Transcriptie

1 Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen opgaven Deel 3 Inkomstenbelasting Bart Kosters Noordhoff Uitgevers Groningen Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 1

2 Ontwerp binnenwerk en omslag: Studio Noordhoff Uitgevers Groningen Eventuele op- en aanmerkingen over deze of andere uitgaven kunt u richten aan: Noordhoff Uitgevers bv, Afdeling Hoger Onderwijs, Antwoordnummer 13, 9700 VB Groningen, info@noordhoff.nl 0 / Noordhoff Uitgevers bv Groningen/Houten, The Netherlands. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise, without the prior written permission of the publisher. 2 Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen

3 Deel 3 Inkomstenbelasting Hoofdstuk 10 Belastingplicht 10.1 Iedere natuurlijke persoon die hier te lande woont, is ongeacht nationaliteit, geslacht of leeftijd en ongeacht de omstandigheid of hij of zij enig inkomen geniet belastingplichtig. Dit betekent dat Seuren, Verheyen en mevrouw Smeets-Joosten binnenlands belastingplichtig zijn. Het vorenstaande houdt niet in dat de genoemde personen ook daadwerkelijk inkomstenbelasting moeten betalen, of met andere woorden belastingschuldig zijn. Daarvoor zullen zij aan de door de wet gestelde voorwaarden moeten voldoen. De Coöperatieve Vereniging Landbouwbelang en de besloten vennootschap De Rooij zijn rechtspersonen en daarom niet aan de inkomstenbelasting onderworpen. Dr. Schmidt woont in Aken. Daarom kan hij niet aangemerkt worden als binnenlands belastingplichtige. Hij bezit echter een tweede huis in Nederland, dat inkomsten uit onroerende zaken, binnen het Rijk gelegen, in de zin van art. 7.7 lid 2 onderdeel a Wet IB oplevert. Daarom wordt hij aangemerkt als buitenlands belastingplichtige. Deze inkomsten dient hij te verantwoorden in box III Om fiscaal als partners te kunnen worden aangemerkt, moeten de ongehuwd meerderjarigen bij hun aangifte een gezamenlijk verzoek daartoe doen. Piet en Wilma hebben gekozen om als partners te worden aangemerkt. De beloning, die Piet aan Wilma betaalt, is bij Piet niet aftrekbaar van de winst (art lid 4). Voor Wilma vormt deze beloning geen loon uit dienstbetrekking, omdat het Burgerlijk Wetboek bij partners een arbeidsovereenkomst niet toestaat. Deze beloning vormt voor Wilma wel resultaat uit een werkzaamheid (art. 3.94). Omdat dit resultaat ingevolge art onderdeel b, vrijgesteld is, wordt hierover geen belasting geheven. Wanneer Piet niet voor de partnerregeling kiest, ligt alles anders. Piet en Wilma worden dan fiscaal niet als partners beschouwd. Art lid 4 is niet van toepassing. De vergoeding, die Wilma van Piet ontvangt, komt nu wel in mindering op de winst van Piet. Nu Piet en Wilma fiscaal geen partners zijn, wordt Wilma beschouwd in loondienst te zijn bij Piet. Deze beloning is dan ook voor Wilma feitelijk loon uit dienstbetrekking. Piet had hierover loonbelasting moeten inhouden. Nu dit niet is gebeurd, kan Piet ter zake een naheffingsaanslag loonbelasting verwachten Omdat Gaby in Nederland woont, is ze binnenlands belastingplichtig (art. 2 lid 1.1 letter a Wet IB). Ze dient haar buitenlandse inkomen aan te geven in Nederland John bezit in Eindhoven een eigen woning. Zijn duurzame band met Nederland is dus (nog) niet verbroken. Bovendien verblijft hij alleen maar in België om te werken. Zijn sociale leven speelt zich tijdens de weekenden in Eindhoven af De navolgende situaties zijn mogelijk: a mevrouw Fransen kan de enige ondernemer zijn in het bedrijf Fransen ; b mevrouw Fransen kan ondernemer zijn, en haar man ook (vennoten in VOF Fransen); c mevrouw Fransen kan als meewerkende echtgenote in de onderneming van haar man een arbeidsbeloning ontvangen; d mevrouw Fransen kan als meewerkende echtgenote in de onderneming van haar man géén arbeidsbeloning ontvangen en haar man kan een meewerkaftrek claimen; e mevrouw Fransen kan beherend vennoot zijn in de commanditaire vennootschap Fransen (NB mevrouw Fransen kan immers beheersdaden verrichten); f mevrouw Fransen kan commanditaire vennoot zijn in de commanditaire vennootschap Fransen (NB mevrouw Fransen kan immers werkzaam zijn zonder beheersdaden te verrichten); g mevrouw Fransen kan niet in loondienst zijn in de onderneming van haar echtgenoot. Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 3

4 Ad a Mevrouw is de enige ondernemer. Zij geniet winst uit onderneming. Het bedrijfspand is verplicht ondernemingsvermogen. De opbrengst en kosten daaruit behoren tot de winst uit onderneming. Ad b Mevrouw en meneer zijn beiden ondernemer. Zij genieten beiden winst uit onderneming. Het pand behoort tot het buitenvennootschappelijk ondernemingsvermogen van mevrouw. Zij kan een huur in rekening brengen aan de vof. De opbrengsten en kosten daaruit behoren tot haar winst. De vof dient de huur als kosten te verantwoorden. Ad c De arbeidsbeloning behoort voor mevrouw tot het belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. Zij dient voorts een zakelijk verantwoorde huur (verminderd met de op het pand drukkende kosten) als resultaat uit overige werkzaamheden (bestaande uit het ter beschikking stellen van vermogensbestanddelen aan een verbonden persoon) te verantwoorden. Meneer geniet winst uit onderneming. Hij kan hierop de arbeidsbeloning en de zakelijke huur in mindering brengen. Ad d Evenals onder c dient mevrouw een zakelijk verantwoorde huur als resultaat uit overige werkzaamheid te verantwoorden. Meneer geniet winst uit onderneming. Hierop kan hij de zakelijke huur en de meewerkaftrek als bedoeld in art Wet IB in aftrek brengen. Ad e Voor de vrouw is de situatie fiscaal gezien gelijk aan het gestelde onder a (wanneer meneer niet meewerkt, dan wel commanditaire vennoot is) of onder b (wanneer meneer beherend vennoot is). Wanneer meneer commanditaire vennoot is, geldt voor hem hetzelfde als hierna onder ad f ten aanzien van mevrouw is opgemerkt. Ad f Mevrouw geniet als commanditaire vennoot winst uit onderneming ingevolge art. 3.3 Wet IB. Zij kan echter op grond van art t/m 3.79 Wet IB geen ondernemersaftrek te gelde maken. Voor wat betreft het pand, geldt hetgeen onder ad c hiervoor is opgemerkt. Hoofdstuk 11 Box 1 belastbaar inkomen uit werk en woning: algemene regels voor winst uit onderneming 11.1 a I Joris gebruikt het op 1 maart gekochte pand in de onderneming én in privé. Er is sprake van een pand in gesplitst gebruik. Het pand is (technisch) splitsbaar, omdat de woonetages een aparte ingang hebben. Gelet op het gesplitst gebruik en het splitsbaar zijn van het pand behoort het gehele pand tot het keuzevermogen. Dat betekent dat Joris in principe de keus heeft uit drie mogelijkheden, namelijk: 1 het hele pand tot het ondernemingsvermogen rekenen; 2 het hele pand tot het privévermogen rekenen; 3 het pand overeenkomstig het gebruik over het ondernemingsvermogen en het privévermogen verdelen, mits de keuze van Joris blijft binnen de grenzen der redelijkheid. Of de keuze binnen die grenzen blijft, is afhankelijk van de omstandigheden. In casu lijkt elke van de drie opties binnen de grenzen der redelijkheid te blijven, immers: naar inhoud gemeten is het winkelgedeelte niet al te zeer overheersend; het motief tot aankoop schijnt ingegeven te zijn door zakelijke én privé-overwegingen; er zijn geen aanwijzingen dat het woon- noch het winkelgedeelte de bepalende factor is geweest voor de waarde van het gehele pand. Afhankelijk van de gekozen oplossing ten aanzien van het pand dient de hypotheek als volgt te worden geëtiketteerd: pand geheel ondernemingsvermogen hypotheek idem; pand geheel privévermogen hypotheek idem; pand gesplitst hypotheek overeenkomstig splitsen. De schuld volgt derhalve het actief. II Joris dient een eenmaal uitgebrachte keuze te blijven volgen totdat zich een bijzondere omstandigheid voordoet, op grond waarvan een herziening van de gemaakte keuze gerechtvaardigd is. Willekeurige veranderingen zijn niet toegestaan. Goedgekeurd is dat de invoering van de Wet IB aangemerkt kan worden als zo n bijzondere omstandigheid. 4 Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen

5 b Het oude pand is blijkbaar terecht tot het ondernemingsvermogen gerekend. Het pand mag ondernemingsvermogen blijven. Het verplaatsen van de onderneming en het gaan verhuren van de oude winkel is een bijzondere omstandigheid, die overbrenging naar het privévermogen kan rechtvaardigen. Indien hij het pand naar privé brengt, maakt hij een (progressief belaste) boekwinst van = Ook hier dient de hypotheek het actief te volgen en moet dus mee overgaan naar het privévermogen. Deze overbrenging heeft geen gevolgen in de winstsfeer. Voortaan vallen de inkomsten uit dit pand en de rentelasten van de hypotheek in de vermogensrendementsheffing van box III. c Er is ten aanzien van de depositorekening sprake van blijvend overtollige liquide middelen. Ze vervullen geen enkele functie binnen de onderneming. De bestemming ervan voor de oude dag is een privébestemming. De depositorekening behoort daarom tot het verplichte privévermogen. Ten aanzien van de aandelen NV Robeco moet ook de vraag beantwoord worden welk nut ze hebben voor de onderneming. Als er sprake is van tijdelijk overtollige liquide middelen, die slechts voor korte tijd zijn belegd, is er sprake van verplicht ondernemingsvermogen. Als ze eveneens dienen voor de oude dag of voor beleggingsdoeleinden, is er sprake van verplicht privévermogen De kwijtschelding van vormt voor Arendsen in principe winst uit onderneming. In art lid 1 onderdeel a Wet IB is echter een objectieve vrijstelling van kwijtscheldingswinst opgenomen, voor zover deze winst de som van de compensabele verliezen overtreft. In casu bedraagt het compensabele verlies Van de kwijtscheldingswinst is derhalve vrijgesteld = 350. De compensabele verliezen zijn vervolgens geheel verrekend In verband met de gegeven toelichting zijn de volgende correcties in de balansen aan te brengen: Pakhuizen, debetzijde 31 december moet zijn : correctie (hoger). Afschrijving pakhuizen, creditzijde. 31 december moet zijn : correctie (lager). Inventaris, debetzijde De boekwaarde wordt de nieuwe residuwaarde: Ophouden met afschrijving is akkoord, mits deze nieuwe residuwaarde ( ) blijvend lager dan de dagwaarde is. Geen correctie. Auto De afschrijving is goed berekend. Als privé-onttrekking in aanmerking te nemen: hetzij 25% van de catalogusprijs ad is 5.000, hetzij indien dit meer is, het juiste bedrag van het privégebruik van de personenauto, t.w. 1/4 ( kosten afschrijving) is In dit geval dus (art Wet IB). Kantoor In beginsel is een kantoor geen gelijkwaardige vervanging van een winkel; de herinvesteringsreserve is ten onrechte als afschrijving aangewend (art lid 4 Wet IB). De boekwaarde van het kantoor wordt derhalve hoger. Omdat men in principe de gevormde herinvesteringsreserve kan aanwenden voor alle nog te verrichten investeringen binnen 3 jaren (na afloop van het jaar waarin het kantoorpand is verkocht), behoeft de herinvesteringsreserve thans nog niet opgenomen te worden in de winst (art lid 5 Wet IB). De herinvesteringsreserve ad blijft derhalve bestaan. Egalisatiereserve 31 december, creditzijde: lagere reserve. (Het ene pakhuis werd verkocht; daardoor is niet meer te verdedigen dat voor dit pand een egalisatiereserve kan bestaan.) Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 5

6 Reserve prijsdaling Hiervoor laat de wet geen mogelijkheid. Kapitaal per 31 december volgens de gegeven balans Correctie pakhuizen, debet hoger Afschrijving pakhuis, credit lager Egalisatiereserve (te hoog) Reserve prijsdaling Correctie boekwaarde kantoorpand Correctie herinvesteringsreserve Gecorrigeerd kapitaal Kapitaal per 1 januari: Geen correctie op balans, derhalve Afname sedert 1 januari Privé-onttrekkingen: kasgeld kasgeld t.b.v. gewezen echtgenote privégebruik auto Winst De wet geeft een aantal dwingende voorschriften met betrekking tot de afschrijving op bedrijfsmiddelen. Dit houdt in dat de ondernemer zich bij de keuze van het te hanteren systeem niet alleen zal kunnen laten leiden door goed koopmansgebruik, maar dat hij tevens rekening zal moeten houden met die wettelijke bepalingen. De wet bepaalt onder andere dat de afschrijving op bedrijfsmiddelen jaarlijks wordt gesteld op het gedeelte van de nog niet afgeschreven kostprijs, dat aan het kalenderjaar kan worden toegerekend (art lid 1 Wet IB). In casu wil Arends afschrijvingen op basis van vervangingswaarde. Dit is gezien het voorafgaande fiscaal niet toegestaan. De afschrijving kan daarom slechts bedragen Inventaris Boekwaarde 1 januari Afschrijving: 10% van de boekwaarde Boekwaarde per 31 december (cf. balans) Personenauto s Kostprijs Lexus Af: herinvesteringsreserve ex art Wet IB: opbrengst Fiat Boekwaarde Fiat Afschrijving: (restwaarde) is in 3 jaren. Dit jaar moet dus worden afgeschreven : 24 (1/2 maand) Boekwaarde per 31 december Balanscorrectie: lager. Privégebruik auto s: Fiat: 25% van (11 1/2 maand) Lexus: 25% van (1/2 maand) Privé-onttrekking Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen

7 Vrachtwagens Boekwaarde 1 januari Af: teloorgegane wagen (boekwaarde) Afschrijving: max. 20% van (kostprijs) Boekwaarde per 31 december (cf. balans) Balanscorrectie hoger. Reserve assurantie eigen risico De reserve mag met ingang van 1 januari 2000 niet meer worden gevormd. Balanscorrectie: lager. Herinvesteringsreserve De herinvesteringsreserve voor de vrachtwagen ( ) is akkoord, mits het voornemen tot herinvestering bestaat. Winstberekening: Kapitaal per 31 december Correctie personenauto Correctie vrachtwagens Correctie reserve assurantie eigen risico Kapitaal per 1 januari Toename Fiscaal niet-aftrekbaar gedeelte van de relatiegeschenken (26,5%, ingevolge art lid 5 Wet IB of 4.200) Privé-onttrekkingen: privégebruik auto s huishoudgeld huur Winst a Indien de ondernemer in jaar 2 geen belasting wil betalen over de boekwinst, kan hij overgaan tot de vorming van een herinvesteringsreserve. Hiervoor geldt als voorwaarde dat op de balansdatum het voornemen tot herinvestering bestaat. Zolang het voornemen tot herinvestering blijft bestaan, mag de reserve worden aangehouden, met dien verstande echter dat de reserve moet worden opgeheven uiterlijk in het derde jaar volgende op dat waarin de reserve is gevormd. b Het pand wordt in gebruik genomen op 1 oktober jaar 3. Als afschrijvingspotentieel resteert er na afboeking van de herinvesteringsreserve en aftrek van de restwaarde Aan de regel dat de boekwaarde van het vervangende bedrijfsmiddel door de afboeking van de herinvesteringsreserve niet daalt beneden de boekwaarde van het oude bedrijfsmiddel, wordt voldaan. De afschrijving over jaar 3 bedraagt: 3/12 2% van = c Sedert de ingebruikneming van de machines zijn nog geen vijf jaren verstreken (art Wet IB). Thomassen is derhalve een desinvesteringsbijtelling verschuldigd. Deze bedraagt 12% van = a Een kostenegalisatiereserve mag gevormd worden voor kosten die door de bedrijfsuitoefening van enig jaar worden opgeroepen, maar eerst later tot uitgaven zullen leiden. Door middel van de vorming van een reserve kunnen die kosten ten laste van het resultaat van het jaar waarop ze betrekking hebben, worden gebracht. De kosten van het schilderen van het bedrijfspand komen Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 7

8 periodiek terug en kunnen zo gelijkmatig verdeeld worden over de jaren waarop ze betrekking hebben. b De dotaties van jaar 1 en jaar 2 zijn terecht gesteld op 1/10 deel van = De dotatie van jaar 3 kan maximaal bedragen: 3/ = c De onderhoudskosten zullen tengevolge van de inflatie 105% van = bedragen. De dotatie over jaar 4 kan dan maximaal bedragen: 4/ = De stand van de reserve ultimo jaar 4 zal zijn: d De ondernemer is gebonden aan een bestendige gedragslijn. Dit betekent dat hij de reserve niet op elk willekeurig tijdstip kan opheffen en dat hij jaarlijks ook in verliesjaren een evenredig deel moet reserveren a Boekwaarde vrachtauto per 1 januari Afschrijving tot 1 juli: 1/ = (ten laste van de winst van het lopende jaar) Boekwaarde per 1 juli Vergoeding verzekeringsmaatschappij Winst Dit bedrag mag worden gereserveerd, omdat het voornemen tot herinvestering aanwezig is (art Wet IB), terwijl tevens regelmatig wordt boekgehouden en jaarlijks wordt afgesloten (art Wet IB). Herinvesteringsreserve per 31 december dus b Aankoop nieuwe vrachtauto per 1 oktober Af: herinvesteringsreserve Afschrijving: restwaarde in 5 jaar, is per jaar. In het eerste jaar /12 = Boekwaarde per 31 december c Aankoop nieuwe vrachtauto per 1 oktober Af: gedeelte van de herinvesteringsreserve (boekwaarde mag niet dalen beneden boekwaarde oude vrachtauto: restant ad of naar W & V, of kan gereserveerd blijven en worden afgeboekt van een ander bedrijfsmiddel) Afschrijving: : 5 = per jaar; in het eerste jaar /12 = Boekwaarde per 31 december a Een kostenegalisatiereserve mag gevormd worden voor kosten die door de bedrijfsuitoefening van enig jaar worden opgeroepen, maar eerst later tot daadwerkelijke uitgaven zullen leiden. Door middel van de vorming van een reserve kunnen die kosten ten laste van het resultaat van het jaar waarop ze betrekking hebben, worden gebracht. De kosten van het schilderen van het bedrijfspand komen periodiek terug en kunnen zo gelijkmatig verdeeld worden over de jaren waarop ze betrekking hebben. b Hij mag doteren: 1/10 deel van = c Boekwaarde vrachtauto per 1 januari Afschrijving tot 1 juli 1/ = Boekwaarde per 1 juli Vergoeding verzekeringsmaatschappij Winst Dit bedrag mag worden gereserveerd omdat het voornemen tot herinvestering aanwezig is. 8 Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen

9 d Herinvesteringsreserve per 31 december Aankoop nieuwe vrachtauto per 1 oktober Af: herinvesteringsreserve Afschrijving: (restwaarde) in 5 jaar = per jaar In het eerste jaar 3/ = Boekwaarde per 31 december e Ingevolge art lid 1 Wet IB komen thans tot een bedrag van niet in aftrek kosten en lasten die verband houden met de volgende posten: a Voedsel, drank en genotmiddelen; b Representatie, daaronder begrepen recepties, feestelijke bijeenkomsten en vermaak en c Congressen, seminars, symposia, excursies, studiereizen en dergelijke. In art lid 5 is bepaald dat indien de belastingplichtige daarvoor bij de aangifte kiest, kosten en lasten die verband houden met de in dat lid genoemde posten, voor 73,5% in aftrek komen in afwijking van het eerste lid. Indien de heer Giep zou kiezen voor toepassing van de 73,5%-regeling moet bij de fiscale winst worden geteld: 26,5% van = ,5% van = In totaal zou er dan een bedrag van bij de fiscale winst worden geteld. In casu is het voor de heer Giep dus niet voordeliger om te kiezen voor de toepassing van art lid 5 Wet IB. In dat geval bedraagt het bedrag dat bij de fiscale winst moet worden geteld a Het toevoegen aan een FOR mag onder bepaalde voorwaarden. Deze zijn opgesomd in art Wet IB. De belangrijkste zijn: de ondernemer is niet ouder dan 65 jaar; de ondernemer voldoet aan het urencriterium. b De grondslag voor de dotatie is (de winst van plus de in aftrek gekomen verplichte pensioenpremie van (zie art lid 3 Wet IB). De dotatie wordt dan 12% van = (zie art lid 1 Wet IB), te verminderen met de pensioenpremies van (zie art lid 2 Wet IB). De toevoeging FOR komt daardoor uit op De stand van het ondernemingsvermogen is toereikend. Hoofdstuk 12 Box 1 belastbaar inkomen uit werk en woning: specifieke bepalingen voor winst uit onderneming 12.1 a Gewone jaarwinst Stakingswinst Af: stakingsaftrek (art Wet IB) Winst Zowel de stakingswinst ad als de gewone jaarwinst ad wordt volgens de progressieve tabel belast (art Wet IB). b Als a. Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 9

10 12.2 a Mevr. Derksen dreef de sigarenwinkel; zij kwam te overlijden, zodat afgerekend dient te worden (art Wet IB). Waarde in het economisch verkeer van de onderneming Boekwaarde hiervan op de overlijdensdatum Vrijgesteld ingevolge art Wet IB Te belasten overlijdenswinst De overlijdenswinst wordt volgens de tabel belast (art Wet IB). b Ja, zie art lid 1 Wet IB. Geen desinvesteringsbijtelling door overledene: er is niet vervreemd. Er wordt tevens geen kleinschaligheidsinvesteringsaftrek verleend. Beiden komen niet in aanmerking voor de zelfstandigenaftrek (art Wet IB; ouder dan 65 jaar). c Openingsbalans , de waarde in het economisch verkeer (art lid 1 Wet IB) Werkelijke waarde boekwaarde = minus Af: franchise van art Wet IB Af: extra aftrek lijfrentepremies ex art lid 2 Wet IB Stakingswinst: nihil Gewone jaarwinst De gewone winst wordt belast tegen het progressieve tarief. Zou Bonusma geen gebruik willen maken van de extra lijfrentepremieaftrek, dan zou de stakingswinst ad eveneens belast worden tegen het progressieve tarief (art Wet IB) Overdrachtsprijs materiële activa Goodwill (waarde stamrecht) Overgedragen boekwaarde Af: stakingsaftrek art Wet IB Te belasten overdrachtswinst Eventueel heeft de belastingplichtige nog de mogelijkheid om de overdrachtswinst om te zetten in een lijfrente o.g.v. art Wet IB. In de onderhavige situatie is een lijfrentepremieaftrek mogelijk ter grootte van de overdrachtswinst. Indien de belastingplichtige kiest voor de extra lijfrentepremieaftrek resteert er geen te belasten overdrachtswinst a Een belastingplichtige heeft recht op stakingsaftrek bij de gehele staking van een of meerdere ondernemingen ter grootte van In 2005 was sprake van een gedeeltelijke staking en de stakingsaftrek was daarom niet van toepassing. De overdrachtswinst bedroeg en was dus geheel belast. b Hogere geldswaarde boven boekwaarde in de onderneming per overlijdensdatum: 10 Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen

11 Waarde in economisch verkeer Boekwaarde Verschil Onroerend goed Auto Instrumenten etc Boekwinst = Af: Stakingsaftrek Belast (tegen het tabeltarief art Wet IB) De arts wordt hiervoor nog belast (art lid 1 Wet IB). c Het bedongen recht op periodieke uitkeringen heeft een contante waarde van (koopsom lijfrente). In geval van staking van een onderneming geldt een extra aftrekmogelijkheid voor lijfrentepremies, i.c (aanspraken pensioen) = In casu bedraagt de belaste stakingswinst , zodat slechts tot dat bedrag een beroep behoeft te worden gedaan op de extra lijfrentepremieaftrek Aan de voorwaarde van art Wet IB is voldaan. Dit betekent dat de vader de onderneming aan zijn zoon geruisloos kan doorschuiven, omdat er aan het vereiste is voldaan dat de zoon reeds 3 jaar vóór het moment van overdacht de onderneming mede voor zijn rekening en risico dreef. a Winst eerste halfjaar volgens winst-en-verliesrekening Privégebruik auto 25% van (1/2 jr.) = Privé-onttrekking auto (waarde in het economisch verkeer boekwaarde ) Er vindt geen staking plaats (vgl. art Wet IB), mits de vader en de zoon zulks schriftelijk verzoeken. Derhalve wordt de winst op de auto ter zake van het overbrengen naar privé in de gewone jaarwinst begrepen. b Doorschuiving van de onderneming betekent dat de vader de onderneming fiscaal niet staakt en derhalve fiscaal ook geen overdrachtswinst realiseert. Voorwaarde is een schriftelijk verzoek van de vader en de zoon. De zoon dient de boekwaarde van de vader over te nemen. NB Strikt formeel is bij doorschuiving overheveling naar privé niet toegestaan. In de praktijk worden geringe overhevelingen (i.c. de auto) geaccepteerd. c Bij doorschuiving geldt geen vrijstelling. Er is immers geen staking. De zoon zal het bedrijf drie jaar voor zijn rekening moeten uitoefenen, wil hij bij vervreemding de vrijstelling van art Wet IB kunnen genieten. d Winst volgens winst-en-verliesrekening zoon Af: 1/2 jaar rente over ad 5% = Zoon opent met de boekwaarde van de vader. De afschrijvingen door vader toegepast, heeft de zoon te volgen. De rente is blijkbaar buiten de boeken om betaald. Omdat er sprake is van een schuld die tot het ondernemingsvermogen behoort, is de rente alsnog als aftrekpost op de jaarwinst verwerkt. NB De zoon komt, mits aan alle voorwaarden is voldaan, in aanmerking voor de ondernemersaftrek a De boekwaarde van de overgedragen onderneming wordt als volgt bepaald: Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 11

12 Kapitaal Bij: kostenegalisatiereserve Bij: reserve assurantie eigen risico Af: boekwaarde auto - (10.000) De belaste overdrachtswinst bedraagt: winst bij overbrenging naar privé van de auto winst behaald met overdracht van de onderneming: boekwaarde overgedragen onderneming ( ) = winst bij vrijval van de fiscale reserves stakingsaftrek (voor zover niet eerder genoten) Deze winst wordt o.g.v. art Wet IB belast tegen het tabeltarief. b In geval van overdracht aan de zoon kunnen Rudolfs en zijn zoon een verzoek doen om toepassing van art Wet IB. Deze regeling houdt in dat de onderneming geacht wordt niet te zijn gestaakt. Belastingheffing blijft dan achterwege, ook al wordt in feite overgedragen tegen de werkelijke waarde. De fiscus behoudt zijn claim op de onderneming, daar de zoon uit moet blijven gaan van de oude boekwaarde. Uiteraard blijft ook afrekening mogelijk (conform a) a De overdrachtswinst bedraagt: Overdrachtsprijs Boekwaarde overgedragen aandeel in de VOF Overdrachtswinst De overdrachtswinst wordt o.g.v. art Wet IB belast tegen het tabeltarief. b Als a. c Als a. d Ingevolge art Wet IB kan er doorschuiving plaatsvinden naar ondernemers en naar natuurlijke personen die gedurende de 36 maanden die onmiddellijk voorafgaan aan de overdracht, als werknemer in de onderneming werkzaam zijn geweest. Voor het bepalen van de uit de onderneming in het kalenderjaar van overdracht genoten winst, wordt de onderneming geacht niet te zijn gestaakt. Voorwaarde is dat zowel de belastingplichtige als degene die de onderneming voortzet, dit bij de aangifte van de belastingplichtige verzoeken. Bovendien kan de doorschuiving alleen plaatsvinden indien de over te dragen onderneming gedurende de 36 maanden die onmiddellijk voorafgaan aan het tijdstip van de overdracht, deel uitmaakte van een samenwerkingsverband met degene die de onderneming gaat voortzetten en degene die voortzet met betrekking tot dat samenwerkingsverband gedurende die 36 maanden als ondernemer winst heeft genoten dan wel dat de voortzetter gedurende 36 maanden voorafgaand aan de overdracht als werknemer in de onderneming werkzaam is geweest. John Peters is geen ondernemer. Doorschuiven naar hem is o.g.v. art lid 5 Wet IB mogelijk. Ad Paulussen is wel ondernemer. Hij voldoet echter niet aan de 36-maandseis. Jos Thewissen voldoet aan alle vereisten van art Wet IB. Aan hem kan de onderneming geruisloos doorgeschoven worden. Indien de doorschuiving plaatsvindt o.g.v. art Wet IB, wordt Piet Janssen geacht zijn onderneming niet te hebben gestaakt. Bovendien is er voor de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek geen sprake van een vervreemding. Er is geen desinvesteringsbijtelling verschuldigd. De voortzetter is verplicht de oude boekwaarden van Piet Janssen te handhaven. Hij wordt geacht in de plaats te zijn getreden van Piet Janssen a Johan staakt de onderneming per 1 juni van het vorig jaar. Per die datum houdt hij op winst uit onderneming te genieten. 12 Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen

13 b Stille reserve in pand = Zakelijke goodwill Vrijval kostenegalisatiereserve Stakingsaftrek (voor zover niet gebruikt) (art Wet IB) Te belasten stakingswinst De hoogte van de te belasten stakingswinst moet dus berekend worden op het moment van staken. NB Op grond van art. I, A, Overgangsrecht Wet IB kan Johan bij staking in de jaren een tijdelijke verhoging van de stakingsaftrek genieten. c Johan kan kiezen uit vorig jaar (moment van staking) en dit jaar (moment van perfect worden van de bv). d De voorperiode loopt van 1 juni vorig jaar tot 1 april van dit jaar. De winst bedraagt over die periode: plus = e Deze winst wordt belast bij de bv en wel met vennootschapsbelasting. Deze winst maakt deel uit van het resultaat van het korte eerste boekjaar. f De winst over het eerste boekjaar bedraagt: winst uit de voorperiode winst over de periode april t/m december minus = g De opnamen van Johan gedurende de voorperiode worden belast als resultaat uit een werkzaamheid en wel over het vorig jaar: = dit jaar: = De opnamen vanaf 1 april van dit jaar vormen loon uit dienstbetrekking (art e.v. Wet IB) en wel tot een bedrag van = h De lijfrentevrijstelling is geregeld in art Wet IB. Het bedrag wordt begrensd door het bij de leeftijd behorende maximum van en het bedrag van de stakingswinst ad i Johan kan bij een ondernemer (bijv. zijn eigen bv) een stamrecht bedingen tot maximaal Op deze wijze weet hij uitstel van belastingheffing te realiseren tot het moment van uitkeren van de lijfrentetermijnen. Per saldo bedraagt de te belasten stakingswinst alsdan nihil (nl ). Ingevolge art Wet IB kan een onderneming geruisloos ingebracht worden in een besloten vennootschap. Commerciële herwaardering van de activa en passiva is niet toegestaan. Dat betekent in casu onder meer dat de stille reserve in het pand en de goodwill niet omgezet worden in aandelenkapitaal. Wel dient de oudedagsreserve afgerekend te worden of omgezet te worden in een lijfrente. Per saldo bedraagt het aandelenkapitaal: Kapitaal per 1 juni Af: oudedagsreserve Herzien kapitaal per 1 juni Dit betekent dat de verkrijgingsprijs van de uit te geven aandelen bedraagt. De aandelen behoeven niet a pari geplaatst te worden. Het is bijvoorbeeld mogelijk aandelen à 1 uit te geven met een agio van 1 per aandeel. Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 13

14 De oudedagsreserve dient als volgt afgewikkeld te worden: Oudedagsreserve per 1 juli Af: stakingsaftrek ex art Wet IB Bij de bv te bedingen lijfrente (art Wet IB) Te belasten stakingswinst nihil a De oudedagsreserve wordt omgezet in een lijfrente. De te betalen lijfrentepremie bedraagt De bij de overdracht te realiseren stakingswinst bedraagt ( in de goodwill en in het pand / overwaardering voorraad). Na aftrek van de stakingsaftrek wordt er per saldo in de belastingheffing betrokken. Ruis kan ook nog een extra lijfrentepremie in aftrek brengen. Omdat hij uit zijn bv een salaris gaat ontvangen, wil hij niet hebben dat de lijfrente direct ingaat. In verband hiermee kan Ruis, gesteld dat zijn leeftijd tussen de 50 en 60 jaar is, maximaal een extra premie van in aftrek brengen. Na aftrek van de te verrekenen oudedagsreserve blijft er (gesteld dat er verder nooit lijfrentepremieaftrek is geweest) aan aftrekruimte over. De stakingswinst is hoog genoeg dus deze leidt niet tot een aftrekbeperking. De bv moet aan Ruis de koopprijs van de onderneming ( ) voldoen. Deze afrekening kan er als volgt uitzien als Joop de lijfrente bij zijn bv bedingt: Te betalen koopsom door de bv Uit te geven aandelenkapitaal (minimum) Premie lijfrente i.v.m. opheffen FOR Premie in verband met stakingslijfrente Nog door de bv te voldoen b Als de bv deze koopsom schuldig blijft, ziet de openingsbalans van de bv er als volgt uit: Balans Ruis BV Fiscaal WEV Fiscaal WEV Goodwill Aandelen kapitaal Pand Lijfrente Ruis Debiteuren Crediteuren Voorraad Lening Ruis Bank Overigens kan in plaats van een schuld aan Joop van , ook het uit te geven aandelenkapitaal worden verhoogd met bijvoorbeeld Dan resteert een schuld aan de heer Ruis van 463. c De koopsom bedraagt Als de omzetting geruisloos plaatsvindt, moet er een latente belastingclaim worden verdisconteerd van 20% van ofwel De koopsom wordt dan Ruis kan geen stakingslijfrente bedingen maar wel een oudedagsreserve-lijfrente. In deze uitwerking wordt ervan uitgegaan dat de gehele oudedagsreserve wordt omgezet in een lijfrente. Men zou ook kunnen overwegen om maar een omzetting te doen voor een bedrag van In dat geval ontstaat er een stakingswinst van omdat het resterende deel toch moet worden opgeheven. Deze winst wordt dan niet belast omdat hij nog gebruik kan maken van 14 Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen

15 de stakingsaftrek. Een en ander leidt ertoe dat er later minder (belaste) lijfrente-uitkeringen zullen zijn. Te betalen koopsom door de bv Creditering i.v.m. de oudedagsreserve-lijfrente Creditering i.v.m. belastingschulden Resteert Afrondingscreditering* Uit te geven aandelen * De maximaal in aanmerking te nemen afrondingscreditering bedraagt: 5/ ofwel Omdat de aandelen een nominale waarde hebben van 500, moet er bij het uit te geven aandelenkapitaal een veelvoud van 500 staan. De maximaal mogelijke afrondingscreditering bedraagt dan Zou het de nominale waarde van een aandeel 100 hebben bedragen, dan zou de maximaal mogelijke afrondingscreditering hebben bedragen. d Balans Ruis BV Fiscaal WEV Fiscaal WEV Goodwill Aandelenkapitaal Pand Latente Vpb-claim Debiteuren Lijfrente dhr Ruis Voorraad Crediteuren Bank Lening 1 dhr Ruis Lening 2 dhr. Ruis Hoofdstuk 13 Box 1 belastbaar inkomen uit werk en woning: belastbaar loon 13.1 a De bijtelling voor het privégebruik auto bedraagt: 1/1 t/m 30/11: 11/12 25% = /12 t/m 31/12: 1/12 25% = Totaal bijtelling privégebruik auto b Ingevolge art. 13bis Wet LB wordt indien aan een belastingplichtige ook voor privédoeleinden een auto ter beschikking is gesteld het voordeel op jaarbasis op ten minste 25% van de waarde van de auto gesteld (voor schone auto's gelden eventueel lagere percentages van 14 en 20). De auto wordt in ieder geval geacht ook voor privédoeleinden ter beschikking te zijn gesteld, tenzij blijkt dat de auto op jaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden wordt gebruikt. Hieraan is in casu niet voldaan. Het bedrag van de bijtelling voor privégebruik auto bedraagt, net als bij onderdeel a, c Indien uit een rittenadministratie blijkt dat de auto op jaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden is gebruikt, wordt het voordeel gesteld op nihil. Ingevolge art. 13bis lid 8 Wet LB wordt woon-werkverkeer geacht niet voor privédoeleinden plaats te vinden. Het totale privégebruik bedraagt derhalve 398 kilometer. Ingevolge art. 13bis lid 2 Wet LB wordt in dat geval het voordeel gesteld op nihil. Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 15

16 Sinds 1 januari 2006 wordt het privégebruik van de auto meegenomen via art. 13 bis Wet LB en vindt er dus al een inhouding plaats via de werkgever van de heer Peters. d Met ingang van 2002 zijn de vergoedingen en verstrekkingen voor de kosten van een parkeergelegenheid in of bij de woning van de werknemer belast. De stallingsvergoeding is voor Peters derhalve belast a Salaris L. Kniest (art Wet IB) = Door BV Blom & Co betaalde huur voor Kniest (loon in natura art. 13 Wet LB) Aandelen (waarde in het economisch verkeer art. 13 Wet LB) Pensioenbijdrage (art. 11 lid 1 onderdeel j sub 1 Wet LB) Belastbaar inkomen uit werk en woning b In jaar 2 ontvangt de heer Kniest vijf aandelen van nominaal van de vennootschap. De waarde van de aandelen wordt bepaald door het kader van de functie waarin hij de vijf aandelen ontvangt. De heer Kniest kan de aandelen ontvangen in de functie van: 1 werknemer, dan wel 2 aandeelhouder. Ad 1 Indien de heer Kniest de aandelen ontvangt in de functie van werknemer, dan vormen de vijf aandelen loon. Art. 13 lid 1 Wet LB bepaalt dat de aandelen tegen de waarde in het economisch verkeer dienen te worden gewaardeerd. In casu = Ad 2 Indien de heer Kniest de aandelen ontvangt in de functie van aandeelhouder, dan zijn de vijf aandelen dividend. Deze aandelen worden alsdan opgenomen in de heffingsgrondslag van box III. Afhankelijk van de feiten dient beoordeeld te worden in welke functie de heer Kniest de aandelen in jaar 2 ontvangt a Karel heeft geen recht op reisaftrek omdat op grond art lid 1 de reisaftrek alleen geldt voor per openbaar vervoer afgelegde reizen. b Als Karel per openbaar vervoer gaat reizen, kan hij recht krijgen op de reisaftrek. Hij moet dan door middel van een openbaarvervoerverklaring (art lid 9) bewijzen dat hij per openbaar heeft gereisd. De aftrek voor Karel bedraagt dan op grond van art lid 5 onderdeel b: 2 dagen (stel 40) weken 100 km 0,22 = c Zie art lid 5 onderdeel b: 3 dagen (stel) 40 weken 100 km 0,23 = De aftrek bedraagt echter maximaal Hoofdstuk 14 Box 1 belastbaar inkomen uit werk en woning: belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden 14.1 a Op grond van art en 3.91 Wet IB geniet José een belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. Bij de bepaling van dit resultaat dienen de winstbepalingsregels in acht genomen te worden (art Wet IB). Dit betekent dat zij geacht wordt een zakelijke huur in rekening te brengen aan Paul. De winst van Paul bedraagt dan: Jaarwinst Bij: correctie afschrijving geen correctie elektriciteit e.d. (zijn gebruikerslasten) - correctie verzekeringspremie pand (zijn eigenaarslasten) Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen

17 Af: zakelijke huur Gecorrigeerde winst b José moet een belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden aangeven. Zij moet daartoe een balans en een winst- en verliesrekening opstellen (art Wet IB). De winst van José laat zich als volgt berekenen: Huuropbrengst Af: afschrijving verzekeringspremie pand Winst c De ter beschikkingstelling als bedoeld in art Wet IB eindigt op 31 december. Ingevolge art en 3.95 Wet IB behoort de boekwinst ad (nl ) tot het belastbare resultaat van José. De ondernemersaftrek, waaronder de stakingsaftrek, is niet van toepassing a Ingevolge art Wet IB geniet Jaap Kelder een belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. Ingevolge art Wet IB zijn de winstbepalingen van overeenkomstige toepassing. Het belastbaar resultaat laat zich als volgt berekenen: Opbrengst 6% van = Af: kosten 6% van = Belastbaar resultaat uit werkzaamheid b Ook de Picasso is een ter beschikking gesteld vermogensbestanddeel. Jaap Kelder geniet hierover een belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. Dit resultaat bedraagt: Redelijke huur kunstobjecten 25 per maand 275 Boekwinst ten gevolge van verkoop = Belastbaar resultaat uit werkzaamheid c Rekening-couranttegoeden bij een eigen bv vallen ook onder de terbeschikkingstellingsregeling. De renteopbrengst dient derhalve, met inachtneming van de winstbepalingsregels, in box I belast te worden. Indien het rekening-courantsaldo gedurende het gehele jaar minder bedraagt dan , heeft de staatssecretaris goedgekeurd dat het vergoeden van rente achterwege kan blijven. Uiteraard kan de bv dan ook geen rentelast in aftrek brengen. d Rekening-courantschulden zijn geen ter beschikking gestelde vermogensbestanddelen. De betaalde rente over de schuld is dan ook niet aftrekbaar in box I. Wel vermindert de schuld de heffingsgrondslag in box III a Als resultaat uit overige werkzaamheden. b Ja, op grond van art Wet IB. c Hij dient deze inkomsten mee te nemen op grond van art Wet IB. Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 17

18 Hoofdstuk 15 Box 1 belastbaar inkomen uit werk en woning: belastbare periodieke uitkeringen en verstrekkingen 15.1 Fiscaal wordt onder periodieke uitkeringen (en verstrekkingen) verstaan de aangewezen uitkeringen en verstrekkingen die opgesomd zijn in art Wet IB. Periodieke uitkeringen zijn uitkeringen met een periodiekkarakter die niet kunnen worden gekwalificeerd als winst uit onderneming, loon of resultaat uit overige werkzaamheden Zie de opsomming in art Wet IB De vrouw heeft recht op de helft van het ouderdoms- en wezenpensioen ( ). Zij verkrijgt echter De quasi vergoeding voor het afzien van is belast, omdat een verrekening van pensioenrechten plaatsvindt in de vorm van contanten/te gelde te maken vermogensbestanddelen. Deze is dus belast in box I als uitbreiding van een aangewezen periodieke uitkering. De man mag aftrekken als onderhoudsverplichting (persoonsgebonden aftrek) in box I De uitkering aan Jantine valt niet onder de categorie familierechtelijke uitkeringen, omdat Jantine geen bloed- of aanverwant is van Marcel. Er is wel sprake van een in rechte vorderbare uitkering die niet de tegenwaarde voor een prestatie vormt. De uitkering is dus belast bij Jantine. De uitkering aan het kind is ook belast, omdat deze uitkering kan worden aangemerkt als een familierechtelijke uitkering, omdat de uikering niet afkomstig is van een bloed- of aanverwant in de rechte lijn of in de tweede graad van de zijlijn a Ingevolge art lid 1 onderdeel b Wet IB zijn de lijfrente-uitkeringen belast. b De genoten alimentatie is belast. Er is sprake van een familierechtelijke periodieke uitkering. Ingevolge art Wet IB kan mevrouw Schoonbrood de op de periodieke uitkeringen en verstrekkingen drukkende aftrekbare kosten in mindering brengen. Aan de aftrekbaarheid is een aantal eisen gesteld: de kosten moet drukken; de kosten zijn in hun omvang niet meer dan wat gebruikelijk is. Het omvangscriterium beperkt de aftrek van kosten aan de bovenkant. Mevrouw Schoonbrood kan in aftrek brengen omdat dat de gebruikelijke kosten zijn voor een dergelijke procedure. c Nee, ingevolge art Wet IB behoren tot de aftrekbare kosten van periodieke uitkeringen en verstrekkingen niet renten van schulden, kosten van geldlening daaronder begrepen. Hoofdstuk 16 Box 1 belastbaar inkomen uit werk en woning: belastbare inkomsten uit eigen woning 16.1 In beginsel vallen de aanhorigheden, dus ook de garage, onder het begrip eigen woning. De garage is echter verhuurd en behoort daarom niet tot de eigen woning. De garage behoort tot de bezittingen die in box III in aanmerking genomen moeten worden. De studeerkamer valt onder het begrip eigen woning. De verkoopwaarde van het gehele complex is Het eigenwoningforfait bedraagt 0,60% van ofwel De lasten zijn voor huis en garage; de lasten voor de garage alleen bedragen 30. Huurwaarde eigen woning Aftrekbare kosten eigen woning: hypotheekrente huis 500 erfpachtcanon huis Belastbare inkomsten uit eigen woning Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen

19 Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen: Bezittingen: Verhuurde garage Schulden: Hypotheek Af: drempel In aanmerking te nemen schulden Rendementsgrondslag Rendementsgrondslag op peildatum Af: basisbedrag heffingsvrij vermogen kindertoeslag PM Totaal heffingsvrij vermogen Grondslag forfaitair rendement nihil Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen nihil 16.2 a Belastbaar inkomen uit eigen woning: Voordelen uit eigen woning: periode 1/1 t/m 30/4: 4/12 0,60% = 590 periode 1/5 t/m 31/12: 8/12 0,60% = Af: kosten eigen woning: betaalde hypotheekrente Belastbaar inkomen uit eigen woning. negatief b De eigenwoningregeling geldt onder omstandigheden ook met betrekking tot een woning die een uitgezonden belastingplichtige tijdelijk niet als hoofdverblijf ter beschikking staat. Onder de volgende voorwaarden kan Somsen de betaalde hypotheekrente in box I in aftrek brengen: Somsen (tezamen met zijn partner) komt gedurende de periode van uitzending niet met betrekking tot nog een andere woning in aanmerking voor de eigenwoningregeling. De woning staat Somsen ter beschikking. De woning mag dus niet worden verhuurd. De woning heeft Somsen ten minste één jaar tot hoofdverblijf gediend. Als Somsen aan deze voorwaarden voldoet, kan hij de hypotheekrente in box I aftrekken. c Het forfaitpercentage voor een woning die een belastingplichtige niet anders dan tijdelijk als hoofdverblijf ter beschikking staat en voor het overige voldoet aan de aan een eigen woning gestelde voorwaarden, wordt gesteld op 0,9%. d Indien een onzelfstandig gedeelte van een eigen woning wordt verhuurd (kamerverhuur) en de opbrengsten daarvan niet meer bedragen dan 4.410, wordt dat verhuurde gedeelte toch aangemerkt als een onderdeel van de eigen woning. De bruto-inkomsten zijn dan niet belast. Voorwaarde is wel dat zowel de huurder als de verhuurder op hetzelfde adres in de basisadministratie zijn ingeschreven. Bedraagt de kamerhuur meer dan 4.410, dan vormt het verhuurde gedeelte geen onderdeel van de eigen woning meer. Dat gedeelte van de woning valt dan in box III. In casu blijft de opbrengst binnen de gestelde grens. Aan de overige voorwaarden is eveneens voldaan, zodat Somsen de opbrengst belastingvrij geniet a Het belastbaar inkomen uit eigen woning bestaat uit de voordelen uit een eigen woning minus de aftrekbare kosten uit de eigen woning. Voordeel uit eigen woning: 0,60% = Af: kosten eigen woning: betaalde hypotheekrente Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen 19

20 Belastbaar inkomen uit eigen woning. negatief b In art lid 2 Wet IB is bepaald dat de renten van schulden met betrekking tot een eigen woning gedurende ten hoogste 30 jaren in aanmerking genomen mogen worden als aftrekbare kosten. Het belastbare inkomen uit eigen woning bedraagt in 2035: Voordeel uit eigen woning: 0,60% = Betaalde hypotheekrente niet meer aftrekbaar - Belastbaar inkomen uit eigen woning c Van een kapitaalverzekering eigen woning is ingevolge art lid 2 Wet IB sprake indien in de overeenkomst is bepaald dat de begunstigde de uitkering zal aanwenden ter aflossing van schulden die zijn aangegaan ter verwerving van de eigen woning. De heer Sipsma is derhalve verplicht de uitkering aan te wenden voor de aflossing van de hypotheek. d Ingevolge art lid 1 Wet IB behoort tot het voordeel uit kapitaalverzekering eigen woning niet de rente welke is begrepen in een uitkering uit de kapitaalverzekering eigen woning, indien de uitkering niet meer bedraagt dan In casu is de gehele uitkering onbelast. e In art Wet IB is de vrijstelling kapitaalverzekering eigen woning opgenomen. De vrijstelling geldt echter alleen voor zover de uitkering niet hoger is dan de laagste van de hierna genoemde bedragen, te weten: de hoogte van de desbetreffende (hypothecaire) schuld ten tijde van het tot uitkering komen van de kapitaalverzekering. Er bestaat een directe koppeling tussen enerzijds het uitkeringsbedrag waarvan het rente-element is vrijgesteld en anderzijds het bedrag van de op het moment van uitkering nog bestaande schuld die is aangegaan ter verwerving, verbetering en onderhoud van de eigen woning. Indien het bedrag van de uitkering hoger is dan één van de limieten, is het in de uitkering begrepen rente-element belast voor een (evenredig) gedeelte in de verhouding tussen het vrijgestelde en het niet vrijgestelde gedeelte (het exedent) van de uitkering. Indien de uitkering hoger is dan de schuld, waardoor de vrijstelling alleen kan worden toegepast voor het rente-element in het bedrag ter grootte van de schuld, dan wordt de limiet van alleen gekort met het bedrag waarop de vrijstelling betrekking heeft gehad (dus het bedrag van de schuld). Het resterende bedrag mag nog worden gebruikt voor een andere kapitaalverzekering eigen woning a Het vervreemdingssaldo dat wordt toegevoegd aan de eigenwoningreserve bedraagt ( / ). b De eigenwoningschuld bedraagt minus = , maar minimaal zijnde het laagste bedrag van óf de oude eigen woningschuld ( ) óf de schulden aangegaan voor de verwerving van de nieuwe woning ( ). c De rente is in beginsel volledig aftrekbaar in onder de eigen woningregeling van box I. d Het vervreemdingssaldo wordt nu negatief ( ). De maximale eigen woningschuld is nu dus gelijk aan de totale aankoopkosten van de nieuwe woning. De rentekosten daarover zijn in beginsel aftrekbaar onder de eigen woningregeling van box I. Hoofdstuk 17 Box 1 belastbaar inkomen uit werk en woning: uitgaven voor inkomensvoorzieningen 17.1 a In art lid 1 Wet IB is opgenomen dat elke belastingplichtige premies voor lijfrenten in aanmerking mag nemen indien hij in het kalenderjaar een pensioentekort heeft. Dit moet hij aantonen. Zonder meer mag hij geen premie in aftrek brengen. b Voor de bepaling van de jaarruimte moet de navolgende formule worden gehanteerd: (0,17 premiegrondslag) 7,5 A F Bs 20 Belastingrecht voor het ho 2012 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen