Sociologie als wetenschap

Transcriptie

1 Sociologie als wetenschap

2 1. Sociologie is een wetenschap

3 Wat is Sociologie? sociologie is de wetenschappelijke studie van het menselijk gedrag in de maatschappij. Sociologie is de wetenschappelijke studie van de maatschappij en sociale interacties Peeping Toms Sociologen intensively, endlessly, and shamelessly interested in the doings of human beings (Berger)

4 Definitie van het Sociologisch Perspectief Sociologie is de wetenschappelijke studie van de maatschappij en sociale interacties Wat maakt sociologie wetenschappelijk? Begripsniveaus van Druggebruik Persoonlijke ervaring Bewustzijn van de patronen Systematische studie met drug gebruik van het druggebruik van van een willekeurig vrienden en bekenden staal van druggebruikers

5 The Sociological Imagination C. Wright Mills C. Wright Mills gebruikte de term sociological imagination, de sociologische verbeelding om te verwijzen naar...the vivid awareness of the relationship between private experience and the wider society.

6 The Sociological Imagination De sociological imagination is een manier van kijken naar onze ervaringen in het licht van wat er gebeurt in de wereld rondom ons. Sociologie vestigt de aandacht op het globale perspectief de studie van de ruimere wereld en de plaats van onze maatschappij er in. Welk verschil maaklt het land waarin je geboren bent. Sociologie moedig aan het algemene particulier te bekijken.

7 Sociologie as cultuurshock Een nieuw licht werpen op een oude wereld en het vreemde zien in het bekende -- things are not what they seem (Berger, p.23). Sociologie vraagt het idee achter ons te laten dat menselijk gedrag eenvoudigweg het gevolg is van individuele keuzen, ten voordele van het initieel vreemde idee dat maatschappij onze gedachten en acties gidst.

8 Sociologie wil: Sociologie en het gezond verstand Een brede schare van zorgvuldig uitgekozen observaties gebruiken; Deze obserbvaties theoretisch begrijpen en verklaren. Sociologisch onderzoek kan de observaties van het gezonde verstand bevestigen. De bredere basis en de theoretische inbedding leiden echter tot sterkere conclusies.

9 Sociologie en het gezond verstand (2) Assumpties vanuit het gezond verstand zijn gewoonlijk gebaseerd op erg weinig observaties. Bovendien worden de premissen waarop de assumpties vanuit het gezond verstand zelden onderzocht.

10 Maatschappijbeeld van het gezond verstand en de Sociologie Dagelijkse Denkbeelden (Toevallig) Ervaringen Alltags-Soziologie (intuïtief) vaag waardegeladen eigen (primair) vreemd (secundaire) plaatsvervangend Kennis Overgenomen In onnauwkeurige Begrippen van de dagelijkse taal Wisselwerking Beïnvloeding Wetenschappelijke Sociologie (reflexief) Systematische begrippen (Descriptieve Schemata) precies Waardeneutraal Ervaringen Primaire bronnen (eigen onderzoek) Secundaire bronnen (Statistieken) Kennis gecontroleerde hypothesen In nauwkeurige begrippen uit de vaktaal Geëngageerd gedrag Maatschappij Cultuur Leden maatschappij Maatschappelijke feiten Culturele manifestatie Gedistantieerd gedrag Quelle: Reimann u.a. (1991): 14.

11 Sociologie & Wetenschap Wetenschap is...een geheel van systematisch geordende kennis die de werking van de algemene wetten aantoont. Als een wetenschap, gebruikt de sociologie de wetenschappelijk methode De wetenschappelijke Methode Data analyse Dataverzameling Keuze onderzoeksdesign Hypothese-formulering Literatuurstudie

12 Sociologie als Wetenschap Dit impliceert systematische en gedisciplineerde observaties Kan het menselijke gedrag wetenschappelijk bestudeerd worden? =>In tegenstelling tot de natuurwetenschappen worden sociale wetenschappers bij het uitvoeren van hun onderoek geconfronteerd met een aantal interessante hindernissen

13 Sociologie als wetenschap Reactiviteit : een uniek probleem in de sociale wetenschappen is dat mensen de neiging hebben zich anders te gadragen dan normaal wanneer ze bestudeerd worden (Vb.: Hawtorne experimenten). Verandering over de tijd: een andere complicerende factor in de sociale wetenschappen is dat de geobserveerde relaties significant kunnen veranderen over de tijd, en ook verschillend kunnen zijn naargelang de plaats. (vb.: stemgedrag).

14 Sociologie als wetenschap Objectiviteit in de sociale wetenschappen: sociologen moeten zich rekenschap geven van het feit dat het benaderen van de sociale realiteit op een onafhankelijke en objectieve wijze moeilijk is omdat we in feite ons zelf bestuderen.

15 Het probleem van het individu in de maatschappij Hoe passen we er in? Waarom passen we er in? Waarom werken we samen met anderen? Waarom is er meer harmonie dan chaos in het maatschappelijke leven? De mens in de maatschappij: (individualiteit in een sociale context) Deze benadering kijkt naar de verschillende manieren waarop onze sociale eigenschappen (klasse, race, geslacht/gender, leeftijd, etc.) ons gedrag en onze gedachten beïnvloeden. Er zijn vele manieren waarop er sociale druk wordt uitgeoefend op individuen. Die druk kan openlijk zijn (wapens, zenden van troepen, doodstraf) of meer verholen (bv. economische druk, of het gebruik van spot en roddels).

16 Het probleem van het individu in de maatschappij Maatschappij in de mens: (het algemene in het particuliere). Deze benadering benadrukt de verschillende manieren waarom we het sociale systeem dat ons omringt internaliseren. De maatschappij vormt onze identiteit, onze gedachten en onze emoties zo effectief dat ze maatschappelijke structuren worden, eigenlijk de structuren van ons eigen geweten.

17 Het veld van de sociologie Sociale morfologie Sociale structuren Collectief gedrag Bewustzijn

18 Wat wil de sociologie weten? Feiten Gecontroleerde data over de maatschappij Vergelijkingen Vergelijkingen van de sociale context (Sociale structuur in België/ VSA / ) Ontwikkelingen Ontwikkelingen van het onderwijs van de onafhankelijkheid tot nu Theoretische vragen Oorzaken van maatschappelijke problemen Quelle: Giddens 1995

19 Vraagstelling Hoe is een maatschappij/sociale ordening mogelijk? Wat houdt de samenleving samen Hoe is de verhouding individu/maatschappij? Hoe verloopt sociale integratie? Hoe verloop sociale verandering? Hoe verspreid is afwijkend gedrag? Hoe worden sociale conflicten afgehandeld?...

20 Wat wil de sociologie Hoe omgezet? Begrijpen (kwalitatief) Niet gestandaardiseerd, open In zijn totaliteit Interpretatie van de leefwereld van de actoren Socialisatie Deviantie Sociaal handelen analyseren Subject (individu) Sociale context (Vb. Familie) Wisselwerking Integratie van de subjecten In de sociale context In de maatschappij Normen, sancties Rol Hoe omgezet? verklaren (kwantitatief) Op hypothesen gebaseerd, begripsdefinitie, operationalisering Gestandaardiseerd instrument Steekproef Status Identiteit Luedtke 2005

21 2. Sociologie en andere disciplines

22 Sociologie en andere disciplines Psychologie: individu vs. groep. Grens: sociale psychologie Antropologie (fysieke and culturele): descriptieve ethnografieën Economie: productie, distributie en consumptie van goederen. Grens: Economische Sociologie Politieke wetenschappen: Macht en autoriteit. Grens: politieke Sociologie Geschiedenis: historische ontwikkelingen

23 Sociologie en andere disciplines S OC I O L O G I E = Centrale Sociale Wetenschap Sociale Psychologie: Sociaal gedrag in kleine groepen Psychologie : Individueel gedrag in psychisch-geestelijke zin Ethologie (gedragsleer): Psychofysiek gedrag: Neurofysiologisch verloop Sociale psychatrie: Afwijkend gedrag: Psychische, mentale Storingen Sociale wetenschappen: (Social Sciences) = wetenschap van het menselijk gedrag Sociologie Sociaal gedrag algemeen: Sociale structuren compositie, Processen, erg complexe interactiesystemen Culturele antropologie: Vergelijkend socio cultureel gedrag in verschillende maatschappijen Leefmilieu: Ecologie, mens en ruimte, Geofyieke componenten (Sociale) Geschiedenis: Diachroon gedrag: culturele Manifestaties; chronologie Politologie: Politiek gedrag: Regeringen, Macht controle, verkiezingen Kriminologie: Afwijken gedrag: Normverbreking, wetsovertreding Gedragsonderzoek (Etholoigie): Vergelijkingen tussen dierlijk en menselijk gedrag (Fylogenese) Sociale biologie: Biologisch afleidbaar sociaal handeledn Economie: Economisch gedrag:produktion; productie, distributie en consumptie van goederen en diensten communicatiewetenschappen: Nonverbaal en verbaal gedragen (Linguïstiek) Bron: naar Reimann e.a. (1991): 20.

24 Invloed van de sociologie op andere wetenschappen Godsdienstwetenschappen Filosofie Antropologie Pedagogie Psychologie Psychiatrie Criminologie Rechten Journalistiek S O C I O L O G I E Ecologie Communicatiewetenschap Taalkunde Literatuurwetenschap Kunstgeschiedenis Geografie Geschiedenis Politicologie Economie Bedrijfseconomie Quelle: nach Reimann u.a. (1991): 63.

25 3. Sociologische theorie

26 Sociologische theorie Een theorie is een verklaring over hoe en waarom specifieke feilen met elkaar in verband staan. Het doel van een sociologische theorie is het verklaren van het sociale gedrag in de wereld. Theorieën zijn gebaseerd op theoretische paradigma's, of een reeks assumpties die leiden tot een denkwijze en onderzoek.

27 Theorie hypothese beweringen over waarschijnlijke relaties tussen twee of meer variabelen acties of kenmerken die kunnen gemeten of gecategoriseerd worden Fenomeen een geobserveerd of observeerbaar gegeven, voorval of omstandigheid

28 Theorie... Eenvoudig netwerk van met elkaar verbonden hypothesen (beweringen over waarschijnlijke relaties tussen twee of meer variabelen acties of kenmerken die kunnen gemeten of gecategoriseerd worden) over een fenomeen (een geobserveerd of observeerbaar gegeven, voorval of omstandigheid) of een stel fenomenen.