Wat gaan we doen. Van LPA 7 naar LPA 8 Verschillen Overeenkomsten. Medicamenten Voor- en nadelen. Pijnstilling in de LPA 8

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat gaan we doen. Van LPA 7 naar LPA 8 Verschillen Overeenkomsten. Medicamenten Voor- en nadelen. Pijnstilling in de LPA 8"

Transcriptie

1 Wat gaan we doen Pijnstilling in de LPA 8 17 september 2014 Fabian Kooij Anesthesioloog, AMC MMT arts, Lifeliner 1 Van LPA 7 naar LPA 8 Verschillen Overeenkomsten Medicamenten Voor- en nadelen Wat gaat de LPA 9 (of 10) brengen? Conclusie Mijn normale werkplek Of als het minder goed gaat De PACU Buiten spelen 1

2 Natuurlijk een casus Primary survey Achterop een vrachtwagen gereden Geplet door een tweede vrachtwagen Auto in brand gevlogen Door omstanders bevrijd A: vrij, lijkt geen inhalatietrauma B: bdz AG, geen bijgeluiden, Sat 98% met O 2 C: Radialis +, krachtig, 115/min D: EMV max, zeer angstig en pijnlijk E: Brandwonden, geschat %, nergens circulair Wat gaat u doen? Huidig LPA 7.2 A. Geruststellen B. Paracetamol C. Fentanyl D. S-Ketamine E. Midazolam F. MMT oproepen voor intubatie G. Iets anders LPA 8 2

3 LPA 8 Andere interessante zaken Verschillen? LPA 7.2 Fentanyl Max 3 mcg/kg Alleen i.v. N 2 O + O 2 (zwangeren!) Kinderen en trauma S-Ketamine + 0,02 mg/kg midazolam LPA 8 Fentanyl Max 4 mcg/kg Intranasale toediening Geen N 2 O meer. S-Ketamine Geen mida meer Paracetamol 20 mg/kg (max 1 gram) Lido voor in de botnaald Eindelijk zofran Niet volgens LPA 7 Zeer sterk anti-emetisch Smelttablet Evt ook voor kinderen Wat kunnen we dan? Ondansetron (Zofran) QT tijd verlenging Duur ( ) Ambulance avond 1 oktober 2007 Trauma Unit Hoe doen we dat in het ziekenhuis Van ziekenhuis naar buiten Stap 1: Paracetamol Stap 2: NSAID (bijv. Ibuprofen of Diclofenac) Stap 3: Opioiden (bijv. Tramal, Morfine, Fentanyl) Stap 4: Additiva (bijv. S-Ketamine, Clonidine, ) Stap 1: Paracetamol Stap 2: NSAID (bijv. Ibuprofen of Diclofenac) Stap 3: Opioiden (Fentanyl) Stap 4: Additiva (S-Ketamine) Daarnaast: regionale technieken Perifere zenuwblocks Epidurale analgesie Daarnaast: regionale technieken Perifere zenuwblocks Epidurale analgesie 3

4 Paracetamol Paracetamol doet het best leuk Precieze werking nog (steeds) niet helemaal helder Cyclo-oxygenase remming Niet alleen pijnstilling, maar ook Koortsremming Ontstekingsremming Dosering: mg/kg per os/rectaal First pass: 8 komt in de bloedsbaan Inwerking: minuten Met name rectaal soms traag In correcte dosering potente pijnstiller Paracetamol iv (Perfalgan) Fentanyl Sneller en effectiever dan per os Geen first pass metabolisme 20 mg/kg komt overeen met plm 30 mg/kg per os/rectaal In laten lopen in 15 minuten (te) snel in laten lopen: kans op hypotensie Inwerken in 5 10 minuten Maximaal effect na minuten Synthetisch opioid Zeer snelle inwerking: 3 5 minuten Redistributie: minuten Eliminatiehalfwaardetijd 6 8 uur Potentie: plm 100x morfine Fentanyl 100 mcg komt overeen met Morfine 10 mg Bijwerkingen: Ademdepressie, misselijkheid, jeuk, Fentanyl Maximale dosering verhoogd in LPA 8 Van 3 naar 4 mcg/kg*h Combinatie met paracetamol Maar: Bijwerkingen zijn dosisafhankelijk, dus ook meer kans op (ernstiger) bijwerkingen). Titreren is het kernwoord: niet alles in één keer 4

5 S-Ketamine S-Ketamine en neurotrauma Populaire partydrug Zowel analgesie als anesthesie Verschil is de dosering Intense analgesie (sterker dan fentanyl) Dissociatieve bewustzijnsverandering Sympathicus stimulatie: Hypertensie en tachycardie Bronchodilatatie Géén belangrijke ademdepressie ICP verhoging? Alléén bij spontaan ademende patiënten Niet bij gecontroleerd beademde patiënten Geschikt voor analgo-sedatie, maar niet bij neurotrauma Zonder midazolam? Geen probleem Patient waarschuwen Rustig spuiten en/of titreren Wat de LPA niet noemt Kortom Althans bij het protocol pijnstilling Psychologisch Erkenning Geruststelling Afleiding Mechanisch Immobilisatie (fracturen) Mobilisatie (kolieken) Koeling Bij brandwonden (burnshields) De LPA 8 is logischer opgebouwd Door toevoeging van paracetamol Door het weglaten van standaard midazolam Over lachgas verschillen de meningen En verder verandert er niet veel. In de LPA 9 en 10? Terug naar onze casus Andere medicamenten? Regionale anesthesieën? Blind of echogeleid? Toch weer terug naar lachgas? Pijnstilling 300 mcg fentanyl (ongeveer 4 mcg/kg) 25 mg S-Ketamine (0,3 mg/kg) Kleding verwijderd en burnshields Nog altijd pijnlijk Sedatie en intubatie Nog (veel) meer pijnstilling Nog 200 mcg Fentanyl Nog 150 mg S-Ketamine Per helicopter naar VUMC Later naar brandwondencentrum 5

6 Take home messages Behandeling van pijn gaat via verschillende receptoren Hoe meer kanalen je aanspreekt, hoe beter Meerdere receptoren werkt vaak beter dan meer van hetzelfde Paracetamol is een goede basis En heeft zeker meerwaarde naast andere medicamenten Als het niet binnen de protocollen lukt Is er ook nog het MMT 6

Pitfalls in Oncologische Pijnbehandeling

Pitfalls in Oncologische Pijnbehandeling Pitfalls in Oncologische Pijnbehandeling R.L van Leersum Anesthesioloog / Pijnbehandelaar Bronovo Ziekenhuis Indeling Inleiding Doorbraakpijn Bijwerkingen Opioïden Hyperalgesie Multimodale Aanpak Farmacotherapie

Nadere informatie

9 Pijnbestrijding. 9.1 Medicamenteus stappenschema

9 Pijnbestrijding. 9.1 Medicamenteus stappenschema 9 Pijnbestrijding Het meten van de pijn bij kinderen in de kliniek of op de poli dient onderdeel te zijn van de standaard zorg. Pijn wordt gemeten met een gestandardiseerde scoringslijst. 0-2 jaar comfort

Nadere informatie

Pijnstilling. Na uw bezoek aan de spoedeisende hulp

Pijnstilling. Na uw bezoek aan de spoedeisende hulp Pijnstilling Na uw bezoek aan de spoedeisende hulp Uw pijnmedicatie adviesschema: o Paracetamol o. x per dag o Diclofenac o Ibuprofen o Naproxen o Tramadol o. x per dag o OxyContin o OxyNorm o Omeprazol

Nadere informatie

METHADON ALS PIJNSTILLER IN DE PALLIATIEVE ZORG

METHADON ALS PIJNSTILLER IN DE PALLIATIEVE ZORG METHADON ALS PIJNSTILLER IN DE PALLIATIEVE ZORG RUBEN VAN COEVORDEN HUISARTS HOSPICE ARTS JHI CONSULENT PALLIATIEVE ZORG WAT KOMT AAN BOD? Indicaties Beschikbare preparaten Farmacokinetiek Farmacodynamiek

Nadere informatie

Marijse Koelewijn huisarts

Marijse Koelewijn huisarts PIJN Marijse Koelewijn huisarts Je hoeft tegenwoordig toch geen pijn meer te lijden Moeilijk behandelbare pijn Om welke pijnen gaat het? Welke therapeutische mogelijkheden zijn er? Opzet workshop: Korte

Nadere informatie

Algoritmes voor sedatie en pijn bij beademde kinderen.

Algoritmes voor sedatie en pijn bij beademde kinderen. Algoritmes voor sedatie en pijn bij beademde kinderen. IC-Kinderen UMC St Radboud versie februari 2016 L. Bakker / A. Hemelaar / G. Heesen . Blz. 1 2 Waarschuwingen 3 Verpleegkundig Oordeel (VISS) 4 Bepaling

Nadere informatie

Pijnstilling. Poli Chirurgie Spoedeisende Hulp

Pijnstilling. Poli Chirurgie Spoedeisende Hulp 00 Pijnstilling Poli Chirurgie Spoedeisende Hulp Uw behandelend arts heeft u pijnstilling voorgeschreven. Deze folder is bedoeld voor volwassenen en geeft uitleg over: welke pijnstillers voor u geschikt

Nadere informatie

Behandeling van pijn bij kanker. Dr. S. De Wulf Anesthesioloog/pijnbestrijder 21/02/2017

Behandeling van pijn bij kanker. Dr. S. De Wulf Anesthesioloog/pijnbestrijder 21/02/2017 Behandeling van pijn bij kanker Dr. S. De Wulf Anesthesioloog/pijnbestrijder 21/02/2017 Oorzaken en karakteristieken van kanker pijn Somatische ( nociceptieve ) pijn Opioiden, NSAID, blokkades Viscerale

Nadere informatie

Pijnmedicatie. dr. Bart G.J. Dekkers, AIOS ziekenhuisfarmacie

Pijnmedicatie. dr. Bart G.J. Dekkers, AIOS ziekenhuisfarmacie Pijnmedicatie dr. Bart G.J. Dekkers, AIOS ziekenhuisfarmacie (b.g.j.dekkers@umcg.nl) Soorten pijn Nociceptieve pijn (wondpijn) Pijn waarschuwt dat er iets mis is in het lichaam (bijv. verzwikte enkel)

Nadere informatie

Pijn bij kanker. Anesthesie. Locatie Hoorn/Enkhuizen

Pijn bij kanker. Anesthesie. Locatie Hoorn/Enkhuizen Pijn bij kanker Anesthesie Locatie Hoorn/Enkhuizen Behandeling van pijn bij kanker Inleiding Tegenwoordig is pijn bij kanker vaak goed te bestrijden. Als wordt vastgesteld waardoor de pijn wordt veroorzaakt,

Nadere informatie

Hier lees je hoe de anesthesie doet wat jij wilt. N.T. van Dasselaar

Hier lees je hoe de anesthesie doet wat jij wilt. N.T. van Dasselaar Hier lees je hoe de anesthesie doet wat jij wilt N.T. van Dasselaar Take home message "Soms moet eriets gebeuren voordat er iets gebeurt." More mistakes in medicine are made by those who do not care,

Nadere informatie

Pijn en pijnbehandeling

Pijn en pijnbehandeling Pijn en pijnbehandeling Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Het pijnteam... 1 3 Pijn beschrijven... 1 4 Wisseling in pijn... 2 5 Pijnregistratie... 2 6 Pijnbestrijding... 2 7 Pijnstillers... 3 8 Algemene

Nadere informatie

Pijnmedicatie bij acute en chronische pijn In mond, hoofd en aangezicht Denise van Diermen, arts

Pijnmedicatie bij acute en chronische pijn In mond, hoofd en aangezicht Denise van Diermen, arts Pijnmedicatie bij acute en chronische pijn In mond, hoofd en aangezicht Denise van Diermen, arts 1 Pijn.. Wat doet U als U pijn heeft? 2 3 Wat doet u als uw patiënt pijn heeft? 4 Antibiotica ongeschikt

Nadere informatie

Medicamenteuze behandeling van pijn bij (oncologische) patiënten

Medicamenteuze behandeling van pijn bij (oncologische) patiënten PIJNPROTOCOL VOOR VOLWASSENEN Medicamenteuze behandeling van pijn bij (oncologische) patiënten Inleiding Het afnemen van een pijnanamnese en het bijhouden van pijnscores zijn voorwaarden voor een goede

Nadere informatie

Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt

Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt Jona Houthuys promotor: Dr. Gert Poortmans Pijn bij de geriatrische patiënt Prevalentie Evaluatie van pijn Complicaties van pijn vertraagd herstel verminderde

Nadere informatie

WAT ZOU JIJ DOEN? Interactieve groepsdiscussie over beslissingen op de SEH

WAT ZOU JIJ DOEN? Interactieve groepsdiscussie over beslissingen op de SEH WAT ZOU JIJ DOEN? Interactieve groepsdiscussie over beslissingen op de SEH LEREN VAN ELKAAR Op SEH grijs gebied in opvang, diagnostiek en behandeling Praktijkvariatie Ga naar govote.at Gebruik code 73

Nadere informatie

Afkappunten sedatieprotocol*

Afkappunten sedatieprotocol* Patiënt: Onrustig? Oncomfortabel? Pijn? VAS COMFORT gedragscore VAS < 4 VAS 4 "Geen distress" Afkappunten sedatieprotocol* 6 10 23 30 "Enstige distress" COMFORT gedragschaal "Grijs gebied" (11-22) Beslist

Nadere informatie

In deze folder staat beschreven welke medicatie u mag gebruiken en wanneer u deze medicatie mag innemen.

In deze folder staat beschreven welke medicatie u mag gebruiken en wanneer u deze medicatie mag innemen. Patiëntenvoorlichting Anesthesie Pijnmedicatie na een dagbehandeling U bent opgenomen geweest voor een operatieve ingreep in dagbehandeling. Met betrekking tot de pijnbehandeling na de operatieve ingreep

Nadere informatie

Pijn en wondzorg 2016

Pijn en wondzorg 2016 Pijn en wondzorg 2016 Eddy Lambrecht Pijn - verpleegkundige Brandwondencentrum UZ Gent KWALITEITSINDICATOR VLAAMSE ZORGINSPECTIE Pijn als 5 vitale parameter Acute pijn : Algologische teams Protocollen

Nadere informatie

Pijnbestrijding na de operatie

Pijnbestrijding na de operatie Pijnbestrijding na de operatie Anesthesie alle aandacht Pijnbestrijding na de operatie U wordt binnenkort geopereerd in het Westfriesgasthuis. Het is belangrijk dat u na de operatie zo min mogelijk last

Nadere informatie

Lachgassedatie bij kinderen

Lachgassedatie bij kinderen Lachgassedatie bij kinderen Eén van de mogelijkheden van procedurele sedatie en analgesie (PSA) bij kinderen Anita Verhoeven en Paul van Rijssel Kinderartsen Maasziekenhuis Pantein Hoekstenen van procedureel

Nadere informatie

Pijn bij kanker, behandeling met medicijnen

Pijn bij kanker, behandeling met medicijnen Pijn bij kanker, behandeling met medicijnen Inleiding Deze informatiefolder is bedoeld voor patiënten die pijn hebben als gevolg van kanker. Ook voor familieleden kan het zinvol zijn om deze folder te

Nadere informatie

Pijn en pijnbehandeling bij Kanker 23-04-2014 Centrum Cabane

Pijn en pijnbehandeling bij Kanker 23-04-2014 Centrum Cabane Pijn en pijnbehandeling bij Kanker 23-04-2014 Centrum Cabane Drs. A.M. Karsch, anesthesioloog pijnspecialist UMC Utrecht Drs. G. Hesselmann, oncologieverpleegkundige, epidemioloog UMCU Wat is pijn? lichamelijk

Nadere informatie

Pijnmedicatie na een dagbehandeling

Pijnmedicatie na een dagbehandeling Pijnmedicatie na een dagbehandeling Anesthesie alle aandacht Pijnmedicatie na een dagbehandeling U bent opgenomen geweest voor een operatieve ingreep in dagbehandeling. Met betrekking tot de pijnbehandeling

Nadere informatie

Pijnmedicatie na een dagbehandeling

Pijnmedicatie na een dagbehandeling Pijnmedicatie na een dagbehandeling Anesthesie alle aandacht Pijnmedicatie na een dagbehandeling U bent opgenomen geweest voor een operatieve ingreep in dagbehandeling. Met betrekking tot de medicatie

Nadere informatie

Pijn en pijnbehandeling. Vincent Baartmans 5 e jaars AIOS Anesthesiologie / Fellow IC LUMC LEIDEN

Pijn en pijnbehandeling. Vincent Baartmans 5 e jaars AIOS Anesthesiologie / Fellow IC LUMC LEIDEN Pijn en pijnbehandeling Vincent Baartmans 5 e jaars AIOS Anesthesiologie / Fellow IC LUMC LEIDEN Inhoud - Casus - Wat is pijn? - Classificatie - Waarom pijn? - Hoe ontstaat het? - Waarom behandelen? -

Nadere informatie

Opioïden bij benigne pijn

Opioïden bij benigne pijn Opioïden bij benigne pijn Anesthesie Locatie Hoorn/Enkhuizen Inleiding Uw behandelend arts zal uw pijn gaan bestrijden met opioïden. Dit zijn sterk werkende morfine-achtige pijnstillers. Deze informatie

Nadere informatie

Protocol procedurele sedatie volwassenen op spoedgevallendienst UZ Gent

Protocol procedurele sedatie volwassenen op spoedgevallendienst UZ Gent Protocol procedurele sedatie volwassenen op spoedgevallendienst UZ Gent 1. Definitie procedurele sedatie = Gemonitord gebruik van kortwerkende analgetica en sedativa om toe te laten een klinische handeling

Nadere informatie

Het gebruik van morfine en veel voorkomende vragen

Het gebruik van morfine en veel voorkomende vragen Het gebruik van morfine en veel voorkomende vragen Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 0437 Inleiding Uw arts heeft u morfineachtige pijnstillers (zie tabel) voorgeschreven tegen de pijn. Deze

Nadere informatie

Pijn op de SEH. Drs. A.C.M. Schmidt, SEH-arts KNMG

Pijn op de SEH. Drs. A.C.M. Schmidt, SEH-arts KNMG Pijn op de SEH Drs. A.C.M. Schmidt, SEH-arts KNMG Inleiding Pijn is één van de meest voorkomende redenen van een bezoek aan de Spoedeisende Hulp Tussen 50- en 80% van de patiënten op de SEH heeft matig

Nadere informatie

Pijn en angst bestrijden op de IZ-P. Wim Vandenberghe Intensivist UZ Gent

Pijn en angst bestrijden op de IZ-P. Wim Vandenberghe Intensivist UZ Gent Pijn en angst bestrijden op de IZ-P Wim Vandenberghe Intensivist UZ Gent Pijn en angst Vreemde omgeving/personen Onderliggende aandoening Heelkunde Invasieve procedures Mechanische ventilatie Verlies van

Nadere informatie

TRANSMURAAL PROTOCOL PALLIATIEVE ZORG BIJ ONCOLOGISCHE PATIËNTEN

TRANSMURAAL PROTOCOL PALLIATIEVE ZORG BIJ ONCOLOGISCHE PATIËNTEN TRANSMURAAL PROTOCOL PALLIATIEVE ZORG BIJ ONCOLOGISCHE PATIËNTEN Doel Het doel is te zorgen dat kankerpatiënten in de - overgang naar de - pallatieve fase niet tussen wal en schip vallen. Hiertoe worden

Nadere informatie

ITDD revisie / vervanging pomp

ITDD revisie / vervanging pomp ITDD revisie / vervanging pomp Algemeen Patientcode Vervanging/ Revisie ITDD Datum vervanging pomp ITDD / / dd / mm / yyyy Datum van de revisie ITDD / / dd / mm / yyyy AB profylaxe? (0) nee (1) ja Duur

Nadere informatie

Rapid Recovery. Anesthesiologische mogelijkheden. Xander Eijsbouts Xeijsbouts@fzr.nl Anesthesioloog Franciscus Ziekenhuis Roosendaal

Rapid Recovery. Anesthesiologische mogelijkheden. Xander Eijsbouts Xeijsbouts@fzr.nl Anesthesioloog Franciscus Ziekenhuis Roosendaal Rapid Recovery Anesthesiologische mogelijkheden Original in the Royal College of Surgeons of England, London. 18th Century Surgery October 17, 1846: First public demonstration of the use of ether in anesthesia

Nadere informatie

Methadon... als pijnstiller?

Methadon... als pijnstiller? Methadon... als pijnstiller? Amon Heijne AIOS anesthesiologie Imago probleem Ook iets voor de OK? Inhoud Waar of niet waar? Historisch perspectief Wat gebeurt er in het lichaam met methadon? Waarom zouden

Nadere informatie

Carla van Soest. Verpleegkundig Specialist Chronisch Pijn

Carla van Soest. Verpleegkundig Specialist Chronisch Pijn Carla van Soest Verpleegkundig Specialist Chronisch Pijn Definitie Pijn Pijn is wat de patiënt zegt dat het is en treedt op wanneer de patiënt zegt dat het optreedt. (McCaffery 1989) Pijn en behandeling

Nadere informatie

Infobrochure. Pijn in het ziekenhuis

Infobrochure. Pijn in het ziekenhuis Infobrochure Pijn in het ziekenhuis Onbehandelde pijn staat een goede genezing in de weg. Bijt niet op uw tanden, praat over uw pijn! Pijn... een nuttig signaal Acute pijn is een alarmsignaal, een onmiddellijke

Nadere informatie

De mogelijkheden van invasieve technieken in de palliatieve pijnbestrijding. Erich Ohlsen, anesthesioloog-pijnbehandelaar

De mogelijkheden van invasieve technieken in de palliatieve pijnbestrijding. Erich Ohlsen, anesthesioloog-pijnbehandelaar De mogelijkheden van invasieve technieken in de palliatieve pijnbestrijding Erich Ohlsen, anesthesioloog-pijnbehandelaar TEAM Behandelingen zoals: Plexus coeliacusblokkade Plexus hypogastricusblokkade

Nadere informatie

SEDATIE Dr. Frederik De Buck Dienst Anesthesie UZ Leuven. Procedural sedation and analgesia (PSA) Verschillende soorten sedatie. Dieptes van sedatie

SEDATIE Dr. Frederik De Buck Dienst Anesthesie UZ Leuven. Procedural sedation and analgesia (PSA) Verschillende soorten sedatie. Dieptes van sedatie Verschillende soorten sedatie SEDATIE Dr. Frederik De Buck Dienst Anesthesie UZ Leuven Sedatie als onderdeel van algemene anestesie Sedatie van beademde patiënten Sedatie tijdens onaangename en/of pijnlijke

Nadere informatie

Pijn en dementie. Inhoud. Introductie! Pijn. Pijn

Pijn en dementie. Inhoud. Introductie! Pijn. Pijn Inge van Mansom palliatief arts/specialist ouderengeneeskunde Sint Elisabeth Gasthuishof, LUMC en IKNL regio Leiden Maartje Klapwijk specialist ouderengeneeskunde en onderzoeker LUMC Introductie! 22 september

Nadere informatie

Behandeling van doorbraakpijn. Doorbraakpijn. Kenmerken doorbraakpijn 19-10-2011

Behandeling van doorbraakpijn. Doorbraakpijn. Kenmerken doorbraakpijn 19-10-2011 Behandeling van doorbraakpijn Alexander de Graeff, internist-oncoloog, Universitair Medisch Centrum Utrecht Academisch Hospice Demeter, De Bilt Doorbraakpijn Plotseling optredende (vaak hevige) pijn die

Nadere informatie

Casusschetsen. Casusschets 1

Casusschetsen. Casusschets 1 Interline Pijnbehandeling Casusschetsen 29 mei 2001 Casusschets 1 Vrouw, 50 jaar Patiente is bekend met een gemetastaseerd mammaca met botmetastasen thoracale en lumbale werverkolom. Tot nu toe is de pijn

Nadere informatie

PIJNMEDICATIE THUIS NA EEN ORTHOPEDISCHE OPERATIE

PIJNMEDICATIE THUIS NA EEN ORTHOPEDISCHE OPERATIE PIJNMEDICATIE THUIS NA EEN ORTHOPEDISCHE OPERATIE 557 Inleiding In deze folder informeren wij u over het gebruik van pijnmedicatie thuis. U vindt informatie over: de pijnscore pijnmedicatie die u heeft

Nadere informatie

Ketenwerkafspraak. Pijnbestrijding. Pijnbestrijding durante partu t/m de eerste 24 uur postpartum. Versie 2.2 Februari 2016 1

Ketenwerkafspraak. Pijnbestrijding. Pijnbestrijding durante partu t/m de eerste 24 uur postpartum. Versie 2.2 Februari 2016 1 Ketenwerkafspraak Pijnbestrijding Pijnbestrijding durante partu t/m de eerste 24 uur postpartum 1 Inleiding Het Verloskundig Samenwerkings Verband (VSV) MCH-Bronovo heeft als visie versterking van de zorg

Nadere informatie

Ketamine in de analgosedatie Ervaringen op OK, IC en interventiekamer

Ketamine in de analgosedatie Ervaringen op OK, IC en interventiekamer Ketamine in de analgosedatie Ervaringen op OK, IC en interventiekamer Dr. Markus Klimek, DEAA, EDIC Plaatsverv. Afdelingshoofd / Plaatsverv. Opleider Erasmus MC, Rotterdam Disclosure Sinds 1995 regelmatig

Nadere informatie

Pijnbestrijding na een operatie via een epiduraal katheter

Pijnbestrijding na een operatie via een epiduraal katheter Anesthesiologie Pijnbestrijding Pijnbestrijding na een operatie via een epiduraal katheter i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Pijnbestrijding na de operatie Binnenkort wordt u geopereerd. De anesthesioloog

Nadere informatie

Herziene richtlijn Postoperatieve pijn

Herziene richtlijn Postoperatieve pijn Richtlijnen Herziene richtlijn Postoperatieve pijn Peter L. Houweling, Marja L. Molag, Rianne L.M. van Boekel, Serge J.C. Verbrugge, Ingrid M.M. van Haelst en Markus W. Hollmann* Op initiatief van de Nederlandse

Nadere informatie

Protocol Medicamenteuze pijnbestrijding bij oncologische patiënten Reikwijdte MST-breed Datum:

Protocol Medicamenteuze pijnbestrijding bij oncologische patiënten Reikwijdte MST-breed Datum: Versie: Medisch Spectrum Twente 1.0 Soort Document Titel Status: Vastgesteld Protocol Medicamenteuze pijnbestrijding bij oncologische patiënten Reikwijdte MST-breed Datum: 06-02-2012 Pagina 1 van 5 Code:

Nadere informatie

Pijnbehandeling op de verpleegafdeling na een longoperatie

Pijnbehandeling op de verpleegafdeling na een longoperatie Pijnbehandeling op de verpleegafdeling na een longoperatie In deze folder willen wij u informeren over het belang van een goede pijnbehandeling na uw operatie en hoe de pijn na de operatie onder controle

Nadere informatie

Sectie 15 FARMACOTHERAPIE Protocol : Medicatie bij intubatie van neonaten

Sectie 15 FARMACOTHERAPIE Protocol : Medicatie bij intubatie van neonaten Sectie 15 FARMACOTHERAPIE 15.5 Protocol : Medicatie bij intubatie van neonaten Achtergrond Intubatie van neonaten is een stressvolle en pijnlijke procedure. Zonder adequate sedatie en analgesie leidt intubatie

Nadere informatie

Pijnstilling. Bij baby s en kinderen

Pijnstilling. Bij baby s en kinderen Pijnstilling Bij baby s en kinderen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Pijnkaartje Gewicht van uw kind: kg De arts schrijft uw kind de aangekruiste pijnstiller(s) voor: Paracetamol

Nadere informatie

Pijnbestrijding bij kanker

Pijnbestrijding bij kanker INTERNE GENEESKUNDE Pijnbestrijding bij kanker met paracetamol en/of NSAID s BEHANDELING Pijnbestrijding bij kanker U wordt in het St. Antonius Ziekenhuis behandeld voor kanker. Ten gevolge van de kanker

Nadere informatie

ACUTE PIJN: POSTOPERATIEVE SETTING SARAH MARTENS VERPLEEGKUNDIGE/VROEDVROUW GOPR

ACUTE PIJN: POSTOPERATIEVE SETTING SARAH MARTENS VERPLEEGKUNDIGE/VROEDVROUW GOPR ACUTE PIJN: POSTOPERATIEVE SETTING SARAH MARTENS VERPLEEGKUNDIGE/VROEDVROUW GOPR POSTOPERATIEVE PIJN = ACUTE PIJN RECENT ONTSTAAN MEESTAL VAN KORTE DUUR AANWIJSBAAR TIJDSTIP CAUSAAL VERBAND MET LETSEL

Nadere informatie

Farmacotherapeutische toelichting Pijnbestrijding gaat in het algemeen volgens het WHO-stappenplan.

Farmacotherapeutische toelichting Pijnbestrijding gaat in het algemeen volgens het WHO-stappenplan. 1 Pijn 1.1 Pijnbehandeling algemeen Pijn vermindert veelal door behandeling van de onderliggende aandoening. Ondersteuning met analgetica zal niettemin vaak nodig zijn. Bij een aantal aandoeningen is symptomatische

Nadere informatie

Fabels en feiten over morfine

Fabels en feiten over morfine Fabels en feiten over morfine Beter voor elkaar Fabels en feiten over morfine Inleiding In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige

Nadere informatie

Misselijkheid & Braken Jan de Heer Huisartsconsulent Palliatieve Zorg

Misselijkheid & Braken Jan de Heer Huisartsconsulent Palliatieve Zorg Misselijkheid & Braken Jan de Heer Huisartsconsulent Palliatieve Zorg Vragen bij de palliatieve helpdesks? Vragen bij de palliatieve helpdesks Pijn 43.5 % Obstipatie 15.1 % Misselijkheid 14.9 % Benauwdheid

Nadere informatie

Bijlage III. Wijzigingen die moeten worden aangebracht in de desbetreffende rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken en de Bijsluiter

Bijlage III. Wijzigingen die moeten worden aangebracht in de desbetreffende rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken en de Bijsluiter Bijlage III Wijzigingen die moeten worden aangebracht in de desbetreffende rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken en de Bijsluiter NB: Deze Samenvatting van de productkenmerken, Etikettering

Nadere informatie

Pijnbehandeling Rondom een orthopedische operatie

Pijnbehandeling Rondom een orthopedische operatie Pijnbehandeling Rondom een orthopedische operatie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een orthopedische operatie. In deze folder leest u waarom het belangrijk is om pijn goed te behandelen.

Nadere informatie

Postoperatieve misselijkheid en braken

Postoperatieve misselijkheid en braken DISCLAIMER Protocollen geven aan hoe lokaal uitvoering wordt gegeven aan beroepskaders, -normen, standpunten en richtlijnen. Protocollen worden lokaal/plaatselijk vastgesteld, rekening houdend met de typische

Nadere informatie

Pijnregistratie en pijnbehandeling

Pijnregistratie en pijnbehandeling Pijnregistratie en pijnbehandeling Inleiding Pijn is na een operatie vrijwel onvermijdelijk. Pijn wordt beschouwd als een signaal van weefselbeschadiging. Pijn is enerzijds een signaal dat u rust moet

Nadere informatie

Acute Pijn. Dr. Thibaut Vanneste, Anesthesie

Acute Pijn. Dr. Thibaut Vanneste, Anesthesie Acute Pijn Dr. Thibaut Vanneste, Anesthesie Postoperatieve pijn = Acute pijn Pijn die recent is ontstaan en waarschijnlijk een beperkte duur heeft, meestal is er een aanwijsbaar tijdstip van aanvang en

Nadere informatie

Artrose café 16 maart: Artrose en medicatie

Artrose café 16 maart: Artrose en medicatie Artrose café 16 maart: Artrose en medicatie Vragen Is artrose reuma? Kan je reuma genezen? Kan je artrose genezen? Is artrose erfelijk? Is artrose een ouderdomsziekte? Is bewegen goed of slecht voor een

Nadere informatie

Pijn na een operatie

Pijn na een operatie Pijn na een operatie 1. Inleiding Binnenkort wordt U geopereerd in het TweeSteden ziekenhuis op locatie Tilburg. Pijn na een operatie is vrijwel onvermijdelijk. Pijn is een signaal van (mogelijke) weefselbeschadiging,

Nadere informatie

Doorbraakpijnbij kanker. Symposium Palliatieve Zorg Samen Sterk 11 oktober 2012 G. Filippini, anesthesioloog

Doorbraakpijnbij kanker. Symposium Palliatieve Zorg Samen Sterk 11 oktober 2012 G. Filippini, anesthesioloog Doorbraakpijnbij kanker Symposium Palliatieve Zorg Samen Sterk 11 oktober 2012 G. Filippini, anesthesioloog Symptomen bij kanker Pijn Vermoeidheid Obstipatie Dyspneu Misselijkheid Braken Delirium Depressie

Nadere informatie

Inleiding in Pijn Pijnladder

Inleiding in Pijn Pijnladder Inleiding in Pijn Pijnladder Patricia Schutte Palliatief en oncologieverpleegkundige 13 november 2018 Definitie pijn Pijn is een onaangename sensorische en emotionele gewaarwording die verband houdt met

Nadere informatie

Een ieder betrokken bij de toediening van remifentanil PCA (arts en klinisch verloskundige) is opgeleid en heeft kennis van:

Een ieder betrokken bij de toediening van remifentanil PCA (arts en klinisch verloskundige) is opgeleid en heeft kennis van: DISCLAIMER Protocollen geven aan hoe lokaal uitvoering wordt gegeven aan beroepskaders, -normen, standpunten en richtlijnen. Protocollen worden lokaal/plaatselijk vastgesteld, rekening houdend met de typische

Nadere informatie

MEER OF MINDER KETAMINE?

MEER OF MINDER KETAMINE? MEER OF MINDER KETAMINE? Kees Knol MPA Intensive-Care 31-05-2017 DISCLOSERES GEEN MST ENSCHEDE 1) Bovenregionaal ziekenhuis, met totaal 3 IC units, en een MC totaal 42 bedden 2) Regionaal Trauma centrum

Nadere informatie

Oorzaken van pijn Pijnmedicatie

Oorzaken van pijn Pijnmedicatie Pijndagboek Tegenwoordig is pijn bij kanker vaak goed te bestrijden. Eenmaal vastgesteld wat de pijn veroorzaakt, is deze bijna altijd tot een draaglijk niveau terug te brengen. Niet alle patiënten met

Nadere informatie

Achtergronden bij casusschetsen

Achtergronden bij casusschetsen Interline Pijnbehandeling Achtergronden bij casusschetsen 29 mei 2001 Introductie: - Werkgroep zeer multidisciplinair, zie kop werkafspraak. - Leden die het Interline programma maakten: Paul Cost Budde,

Nadere informatie

Richtlijn toediening van intranasale medicatie (algemeen) Inleiding

Richtlijn toediening van intranasale medicatie (algemeen) Inleiding Richtlijn toediening van intranasale medicatie (algemeen) M.F. Kok, SEH-arts KNMG Intranasale toediening is een niet-invasieve, snelle en effectieve manier van medicatietoediening, met name geschikt voor

Nadere informatie

(on)rust op de ICU. Norinda Fennema

(on)rust op de ICU. Norinda Fennema (on)rust op de ICU Norinda Fennema disclosure anesthesioloog-intensivist Kennemer Gasthuis Haarlem principal investigator UltiSAFE 2006 ICM MiDEX 2012 JAMA pagina 2 (on)rust op de ICU sedatie slaap DELIER

Nadere informatie

Acute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter. Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis

Acute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter. Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis Acute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis 5-6-2019 Inhoud Introductie Instabiele patiënten Stabiele patiënten Rhythm control vs rate control ECV vs

Nadere informatie

Doorbraakpijn bij patiënten met kanker

Doorbraakpijn bij patiënten met kanker Doorbraakpijn bij patiënten met kanker Sylvia Verhage, verpleegkundig specialist oncologie Jorgo Lambrou, anesthesioloog Jeroen Bosch Ziekenhuis, Den Bosch Alexander de Graeff, internist-oncoloog/hospice-arts,

Nadere informatie

Oncologie. Morfine: fabels en feiten

Oncologie. Morfine: fabels en feiten Oncologie Morfine: fabels en feiten 1 Wat is morfine? In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine wordt voorgeschreven om pijn te verlichten. Soms wordt morfine gebruikt bij benauwdheid. Morfine

Nadere informatie

Pijnbestrijding tijdens de bevalling

Pijnbestrijding tijdens de bevalling Pijnbestrijding tijdens de bevalling 2 Bevallen doet pijn. Weinig vrouwen zullen opkijken van deze uitspraak. Zij weten dat pijn bij een bevalling hoort en een normaal verschijnsel is. Bijna alle vrouwen

Nadere informatie

Acute pijn bij volwassenen. Dr. Markus Klimek, D.E.A.A., E.D.I.C. Plaatsverv. Afdelingshoofd / Plaatsverv. Opleider

Acute pijn bij volwassenen. Dr. Markus Klimek, D.E.A.A., E.D.I.C. Plaatsverv. Afdelingshoofd / Plaatsverv. Opleider Acute pijn bij volwassenen Dr. Markus Klimek, D.E.A.A., E.D.I.C. Plaatsverv. Afdelingshoofd / Plaatsverv. Opleider Acute pijn - geen probleem? De zorgvragen bij acute pijn: Waarom heb ik die pijn? Hoe

Nadere informatie

Farmacotherapeutische toelichting Pijnbestrijding gaat in het algemeen volgens het WHO-stappenplan.

Farmacotherapeutische toelichting Pijnbestrijding gaat in het algemeen volgens het WHO-stappenplan. 1 Pijn 1.1 Pijnbehandeling algemeen Pijn vermindert veelal door behandeling van de onderliggende aandoening. Ondersteuning met analgetica zal niettemin vaak nodig zijn. Bij een aantal aandoeningen is symptomatische

Nadere informatie

BIJLAGE 1: PROTOCOLLEN AMBULANCEZORG

BIJLAGE 1: PROTOCOLLEN AMBULANCEZORG BIJLAGE 1: PROTOCOLLEN AMBULANCEZORG Airway en CWK-immbolisatie, Breathing, Circulation, Disability en Exposure (5 protocollen) Wervelkolom indicaties fixatie en bevrijding (2 protocollen) Triage en keuze

Nadere informatie

I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n

I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n U N I V E R S I T A I R E Z I E K E N H U I Z E N L E U V E N I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Pijnstillers Dienst Traumatologie Eenheid 456-457 Tel. 016 34 45 60 De dienst is bereikbaar via

Nadere informatie

Behandeling van pijn bij kanker

Behandeling van pijn bij kanker Behandeling van pijn bij kanker Pijn bij kanker kan ontstaan door de ziekte zelf, maar ook door de behandeling ervan. Niet alle patiënten met kanker hebben pijn. In de beginfase van de ziekte heeft 30%

Nadere informatie

2 ml/min verdunde oplossing (dus 2 mg/min) 10 mg bij volwassenen van 50 kg of meer, anders 0,1 mg/kg lichaamsgewicht

2 ml/min verdunde oplossing (dus 2 mg/min) 10 mg bij volwassenen van 50 kg of meer, anders 0,1 mg/kg lichaamsgewicht 1 Trousse d'urgence IV bij voorkeur 2 ml/min verdunde oplossing (dus 2 /min) 1 ampul van 10 verdunnen tot 10 ml, hiervan 2 ml/min IV toedienen acute abdominale pijn of SC 10 bij volwassenen van 50 kg of

Nadere informatie

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast Palliatieve sedatie 12 november 2012 Carla Juffermans,kaderhuisarts PZ Palliatieve sedatie Proportionele toepassing van sedativa in de laatste levensfase om ondraaglijke klachten te bestrijden, waarvoor

Nadere informatie

Morfine. Fabels en feiten

Morfine. Fabels en feiten Morfine Fabels en feiten In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige pijnstillers of opioïden worden genoemd. Inleiding Waar in deze

Nadere informatie

Workshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker

Workshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker Workshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker Inhoud workshop Inventarisatie vragen Waar of niet waar Medicatie en hun bijwerkingen Pijnbestrijding Antidepressiva Benzodiazepinen

Nadere informatie

Fabels en feiten over morfine en andere opioïden

Fabels en feiten over morfine en andere opioïden afdeling informatiebrochure Fabels en feiten over morfine en andere opioïden Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat zijn opioïden? 4 3. Functie van pijn 4 4. Behandeling van pijn 4 5. Behandeling van benauwdheid

Nadere informatie

Pijncentrum. De epidurale injectie

Pijncentrum. De epidurale injectie Pijncentrum De epidurale injectie Inleiding De anesthesioloog heeft met u besproken dat uw pijnklachten behandeld gaan worden met een epidurale injectie. In deze folder willen wij u informeren over deze

Nadere informatie

Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten. Vrijdagochtendkrans 10/04/2015

Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten. Vrijdagochtendkrans 10/04/2015 Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten Vrijdagochtendkrans 10/04/2015 Inhoud Indicaties: 1) Postoperative nausea & vomiting (PONV) preventie 2) Verlengen perifeer zenuwblock 3) Multimodale

Nadere informatie

Maatschappelijk handelen

Maatschappelijk handelen (Ambulance) Thema : Primary Survey Opvang van de laag complexe patiënt Januari 2014 - Het controleren van de vitale functies ( bloeddruk, saturatie, hartritme) - Het toedienen van O2 opgeleide van gegevens

Nadere informatie

Ruggenprik. 1 Anesthesie en pijnbehandeling. 2 Over regionale anesthesie

Ruggenprik. 1 Anesthesie en pijnbehandeling. 2 Over regionale anesthesie 16/01/2019 Ruggenprik 1 Anesthesie en pijnbehandeling U heeft met uw arts besproken dat u geopereerd wordt in de Sint Maartenskliniek. Met behulp van de moderne anesthesie kan uw lichaam deze operatie

Nadere informatie

Oorzaken. Pijn in de Palliatieve Fase. Programma. Stellingen. Vóórkomen van pijn Pijn in de palliatieve fase onderbehandeld?!

Oorzaken. Pijn in de Palliatieve Fase. Programma. Stellingen. Vóórkomen van pijn Pijn in de palliatieve fase onderbehandeld?! Pijn in de Palliatieve Fase Juni 2012 Programma Stellingen Inleiding Casus Soorten Pijn Pijnbehandelingen In kaart brengen van pijn Vragen Evaluatie Stellingen In onze maatschappij en op ons niveau van

Nadere informatie

Pijnstilling na bezoek Spoedeisende Hulp

Pijnstilling na bezoek Spoedeisende Hulp SPOEDEISENDE HULP Pijnstilling na bezoek Spoedeisende Hulp ADVIES Pijnstilling na bezoek Spoedeisende Hulp U bent op de Spoedeisende Hulp geweest en hebt een recept voor pijnstillers gekregen. In deze

Nadere informatie

Ribfixatie bij fladderthorax Vaker doen? Vera Linssen, AIOS anesthesiologie 5 november 2015

Ribfixatie bij fladderthorax Vaker doen? Vera Linssen, AIOS anesthesiologie 5 november 2015 Ribfixatie bij fladderthorax Vaker doen? Vera Linssen, AIOS anesthesiologie 5 november 2015 Casus M: motorrijder versus ander voertuig, van motor gevlogen, helm losgeraakt I: verdenking hematothorax, hoofdwond

Nadere informatie

Bijsluiter: informatie voor de gebruiker

Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Ultiva, 1 mg poeder voor concentraat voor oplossing voor injectie/infusie Ultiva, 2 mg poeder voor concentraat voor oplossing voor injectie/infusie Ultiva, 5 mg

Nadere informatie

Medicamenteuze pijnstilling tijdens de bevalling... 2 Injecties met pethidine (morfine-achtige stof) Toepassing... 4

Medicamenteuze pijnstilling tijdens de bevalling... 2 Injecties met pethidine (morfine-achtige stof) Toepassing... 4 Contents Medicamenteuze pijnstilling tijdens de bevalling.... 2 Injecties met pethidine (morfine-achtige stof)... 2 Toepassing:... 2 Voordelen pethidine:... 2 Nadelen pethidine:... 3 Infuuspompje met remifentanil

Nadere informatie

Pijn en demen=e. Signaleren en behandelen van pijn. Introduc8e. Inhoud. Pijn. Pijnmodel. Van Wijckerslooth, Oegstgeest. Elisabeth Gasthuishof, Leiden

Pijn en demen=e. Signaleren en behandelen van pijn. Introduc8e. Inhoud. Pijn. Pijnmodel. Van Wijckerslooth, Oegstgeest. Elisabeth Gasthuishof, Leiden Introduc8e Signaleren en behandelen van pijn 4 april Ede StudieArena Van Wijckerslooth, Oegstgeest Inge van Mansom palliatief arts/specialist ouderengeneeskunde Sint Elisabeth Gasthuishof, LUMC en IKNL

Nadere informatie

Richtlijn pijn bij kwetsbare ouderen

Richtlijn pijn bij kwetsbare ouderen Richtlijn pijn bij kwetsbare ouderen http://www.youtube.com/watch?v=ogotbkubelk&sn s=em Yvonne G. van Ingen, specialist ouderengeneeskunde, consulent palliatieve zorg IKNL Aandachtsvelders pijn/-team Pijn(-meting)

Nadere informatie

Pijnmedicatie bij dagopname

Pijnmedicatie bij dagopname Pijnmedicatie bij dagopname Beste patiënt Tijdens uw verblijf in ons dagziekenhuis chirurgie hebben we u uitleg gegeven over uw pijnbehandeling bij uw vertrek uit ons ziekenhuis. In deze brochure kunt

Nadere informatie

PIJN in de palliatieve fase

PIJN in de palliatieve fase 1 PIJN in de palliatieve fase Bob Ekdom Anja Flipsen Palliatieteam Midden Nederland (PTMN) 21 nov 2013 Definitie van pijn Pijn is datgene wat een persoon die het ervaart zegt dat het is en is aanwezig

Nadere informatie

Hoofdstuk 8. Samenvatting en conclusies

Hoofdstuk 8. Samenvatting en conclusies Hoofdstuk 8 Samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies Al vele decennia vormen opioïden de gouden standaard in behandeling van acute en chronische pijn, ondanks de grote hoeveelheid bijwerkingen

Nadere informatie

PCA-POMP (PIJNPOMP) - Patiëntinformatie -

PCA-POMP (PIJNPOMP) - Patiëntinformatie - PCA-POMP (PIJNPOMP) - Patiëntinformatie - Voorwoord U wordt binnenkort geopereerd in AZ Oudenaarde. Het is belangrijk dat u na de operatie zo weinig mogelijk pijn heeft. Als pijnbehandeling na de operatie

Nadere informatie