Kunstgeschiedenis. Studiegids Bachelor

Transcriptie

1 Kunstgeschiedenis Studiegids Bachelor

2 Faculteit Geesteswetenschappen Jaarrooster september oktober november ma ma ma di di di wo wo wo do do do vr vr vr za za za zo zo zo december januari februari ma ma ma di di di wo wo wo do do do vr vr vr za za za zo zo zo maart april mei ma ma ma di di di wo wo wo do do do vr vr vr za za za zo zo zo juni juli augustus ma ma ma di di di wo wo wo do do do vr vr vr za za za zo zo zo Onderwijsperiode 1 Onderwijsperiode 2 Introductieweek Onderwijsperiode 3 Onderwijsperiode 4 Kerst-/zomerreces Feestdagen Onderwijsvrije dagen Voorlichtingsactiviteiten Toelichting jaarrooster Officiële feestdagen Op officiële feestdagen is de faculteit gesloten. In collegejaar 2008/2009 zijn dat de volgende dagen: - Kerstmis: 25 en 26 december 08* - Koninginnedag: 30 april 09 - Nieuwjaar: 1 januari 09 - Bevrijdingsdag: 5 mei 09 - Goede vrijdag: 10 april 09 - Hemelvaart: 21 mei 09 - Pasen: 12 en 13 april 09 - Pinksteren: 31 mei en 1 juni 09 * Het kerstreces (onderwijsvrije dagen) is van maandag 22 december 2008 tot en met vrijdag 2 januari Vanwege collectieve sluitingsdagen zullen de panden gesloten zijn van donderdag 25 december 2008 tot vrijdag 2 januari 2009 en op vrijdag 22 mei Introductie eerstejaars De introductie voor de eerstejaars vindt plaats in de eerste week van het collegejaar. In collegejaar 2008/2009 is dat van 1 t/m 5 september 08. Bachelorvoorlichtingsdagen: 28, 29 november 08 en 21 maart 09 Mastervoorlichting: 2 oktober 08 en 12 februari Semesters Het collegejaar is verdeeld in twee semesters van elk 2 onderwijsperiodes. Semester I - Onderwijsperiode 1: 8 september 08 t/m 7 november 08 Onderwijsperiode 2: 10 november 08 t/m 23 januari 09 Semester II - Onderwijsperiode 3: 2 februari 09 t/m 9 april 09 Onderwijsperiode 4: 20 april 09 t/m 26 juni Meer informatie Bezoek de website van de faculteit Geesteswetenschappen

3 Inhoudsopgave Inleiding Over de bacheloropleiding: doelstelling en eindtermen Het onderwijsprogramma In het kort De major Opbouw van de major Het studieprogramma en het eindwerkstuk ICT-vaardigheden De profileringsruimte Extra cursussen buiten de major Extra cursussen binnen de major Minor Stage Studeren in het buitenland Voorbereiding op de lerarenopleiding Extra cursussen ter voorbereiding op de masterfase De studieopbouw in schema De deeltijdopleiding Kunstgeschiedenis Na de bachelor De masterfase Arbeidsmarktoriëntatie Studieloopbaanbegeleiding en examenzaken Studieloopbaanbegeleiding Bindend studieadvies Examenzaken en examencommissie GPA Studeren met een handicap Praktische informatie Praktische informatie van de opleiding Praktische informatie van de faculteit en universiteit Beknopte webwijzer Cursusaanbod en inschrijfprocedure Inschrijfprocedure Shortlist cursussen Cursusbeschrijvingen

4 Inleiding Voor je ligt de studiegids van de bacheloropleiding Kunstgeschiedenis van de faculteit Geesteswetenschappen voor het studiejaar Om je studie vlot en succesvol te doorlopen, is het belangrijk dat je goed op de hoogte bent van bijvoorbeeld het studieprogramma en dat je weet waar je terecht kunt met vragen over je opleiding en alles wat daarmee samenhangt. Naast het zorgvuldig plannen van je studie is het ook belangrijk om over de grenzen van je eigen opleiding te kijken. De studiegids helpt je daarbij. Toch vormt de studiegids niet de basis als het om dit soort informatie gaat. Ieder jaar opnieuw worden afspraken en regels vastgelegd over vorm, inhoud en uitvoering van het onderwijs. Deze afspraken en regels worden beschreven in twee andere documenten. Allereerst is er het Studentenstatuut. Hierin staan de algemene universitaire en facultaire regelingen beschreven, afspraken over hoe het onderwijs bij de Universiteit Utrecht wordt ingericht en uitgevoerd. Het Studentenstatuut is digitaal beschikbaar ( Naast de studiegids en het Studentenstatuut, kent iedere opleiding een eigen Onderwijs- en examenregeling (OER). In de OER worden doel, inhoud en inrichting van de opleiding vastgesteld. Daarbij wordt bijvoorbeeld beschreven aan welke exameneisen je moet voldoen om de opleiding succesvol af te ronden. Maar ook welke eisen van kracht zijn om tot de opleiding toegelaten te worden. En ook: welke rechten en plichten gelden voor zowel studenten als opleiding. Via > Onderwijs- en examenregelingen kun je de OER raadplegen voor het cursusjaar In Studentenstatuut en OER staat alle informatie die studenten nodig hebben om te kunnen studeren. Deze informatie is compleet en rechtsgeldig. De ervaring leert dat de informatie in deze documenten voor de dagelijkse praktijk niet voldoende is, vandaar dat er een studiegids is die je wegwijs maakt. Rest ons je veel succes te wensen met je opleiding aan de faculteit Geesteswetenschappen! 8

5 1. Over de bacheloropleiding: doelstelling en eindtermen In de studie houd je je bezig met de geschiedenis van de beeldende kunsten. Daaronder verstaan we niet alleen schilderkunst, beeldhouwkunst en bouwkunst, maar ook tekenkunst, grafiek, kunstnijverheid, industriële vormgeving, fotografie en andere nieuw media. Kortom: de geschiedenis van de menselijke neiging om af te beelden, te versieren en vorm te geven. De nadruk ligt daarbij op de kunst van de Westerse wereld: vanaf de Klassieke Oudheid tot het heden. Doelstelling De bacheloropleiding Kunstgeschiedenis heeft ten doel studenten academisch te vormen en hen kennis, inzicht en vaardigheden bij te brengen op het gebied van de Kunst- en Architectuurgeschiedenis, zodat zij na voltooiing toegang hebben tot een masterprogramma en in staat zijn tot adequate beroepsuitoefening in de diverse relevante werkvelden zoals het museumwezen, de monumentenzorg, de journalistiek, het veilingwezen en het wetenschappelijk onderzoek. Eindtermen major Een en ander laat zich vertalen in de volgende globale eindtermen op het gebied van kennis, inzicht en toepassing: kennis van de geschiedenis van de architectuur en beeldende kunst van het Westen; het herkennen van motieven en stijlen; zelfstandig kunstwerken in hun context kunnen interpreteren; kennis van de aard en ontwikkeling van materiële technieken en het kunnen herkennen ervan; kennis van de materiële condities van kunstwerken, en van opvattingen en problemen met betrekking tot de conservering en het behoud van kunstwerken en monumenten; kennis van de creatieve component in de atelierpraktijk; kennis van de aard en ontwikkeling van motieven en symbolen; kennis van stijlen en stijlontwikkelingen; kennis van de aard en ontwikkeling van functies en afzetgebieden van kunstproducten; kennis en beheersing van onderzoekstechnieken; kennis van theorieën en methoden omtrent cultuur en kunstgeschiedschrijving; kennis van en inzicht in de maatschappelijke betekenis van het vakgebied, in aanmerking genomen het belang van behoud, beheer en presentatie van het (nationaal) kunstpatrimonium. De eindtermen op het gebied van de algemene academische vorming kunnen worden samengevat als: kritisch staan ten opzichte van verkregen informatie. Dit betreft heel verschillende informatie: van bijvoorbeeld biografieën van kunstenaars en besprekingen van hun oeuvre tot cultuur- en kunsthistorische theorieën en wetenschappelijke methoden; die informatie op een kritische wijze kunnen verwerken en uiteindelijk verwoorden (mondeling, schriftelijk, via een website, een tentoonstelling, etc.); vervolgens, indien gewenst of nodig, vanuit die kritische houding op ideeën komen voor nieuwe, betere, andere producten, gebaseerd op eigen onderzoek; die producten daadwerkelijk kunnen ontwikkelen en uiteindelijk presenteren; daarbij gebruik makend van de meest geschikte middelen (inclusief de informatietechnologie). Aan te schaffen literatuur De volgende boeken worden tijdens de gehele opleiding gebruikt. Schaf de meest recente edities aan: Bijbel (Willibrord-vertaling). Zie ook de website: Willibrordbijbel Fleming, J., e.a. Penguin Dictionary of Architecture, 5e druk of latere editie, Hall, J., Dictionary of Subjects and Symbols in Art, meest recente editie, Janse, Herman (red. + tekeningen), E.J. Haslinghuis, Bouwkundige termen. Verklarend woordenboek der westerse architectuur- en bouwhistorie, 5 e druk of latere editie, Murray, P., Penguin Dictionary of Arts and Artists, 7 e druk of latere editie, Sesam Atlas van de Wereldgeschiedenis, deel 1. 9

6 2. Het onderwijsprogramma 2.1 In het kort De bacheloropleiding Kunstgeschiedenis beslaat drie jaar en valt uiteen in twee delen: de major en de profileringsruimte. De major is de hoofdrichting van de bacheloropleiding en bevat zowel verplichte vakken als keuzevakken met een totale omvang van 135 ECTS. De profileringsruimte is vrij in te vullen door de student en omvat 45 ECTS. Bij het berekenen van de studielast wordt gebruik gemaakt van ECTS: het European Credit Transfer System. Één ECTS staat gelijk aan 28 uur studielast. De cursussen van de bacheloropleiding Kunstgeschiedenis hebben in de regel een studielast van 7,5 ECTS, dat wil zeggen 210 studie-uren. Dat betekent dat de student normaliter acht cursussen per jaar volgt en zo per jaar 60 ECTS haalt. De gehele bacheloropleiding van drie jaar omvat dus 180 ECTS. De cursussen aan de Universiteit Utrecht zijn ingedeeld in drie niveaus, die oplopen in moeilijkheidsgraad: niveau 1 (inleidend), niveau 2 (verdiepend) en niveau 3 (gevorderd). Om een cursus op een hoger niveau te volgen is het noodzakelijk vooraf een aantal cursussen op een lager niveau af te ronden. Bij de opleiding Kunstgeschiedenis is de regel dat de student: - om toegelaten te worden tot een cursus van niveau 2 twee cursussen (15 ECTS) gevolgd moet hebben op niveau 1; - om toegelaten te worden tot een cursus van niveau 3 twee cursussen (15 ECTS) gevolgd moet hebben op niveau 2. Daarnaast hebben cursussen soms specifieke ingangseisen. Dit betekent dat je over bepaalde voorkennis moet beschikken om succesvol te kunnen deelnemen. Deze voorkennis kun je opdoen in andere cursussen of eventueel elders verworven hebben. Informatie over ingangseisen vind je in de cursusbeschrijvingen. Raadpleeg bij twijfel de cursuscoördinator. De OER schrijft voor hoeveel ECTS je op niveau 2 en niveau 3 dient te behalen om de opleiding af te ronden. Bij de opleiding Kunstgeschiedenis is de regel dat de student: - binnen de major tenminste 37,5 ECTS op niveau 2 en tenminste 45 ECTS op niveau 3 moet behalen; - binnen de gehele bachelor tenminste 60 ECTS op niveau 2 en tenminste 45 ECTS op niveau 3 moet behalen. Het aantal studiepunten op niveau 2 mag worden verminderd in de mate waarin het minimum op niveau 3 wordt overschreden. 2.2 De major De major is je hoofdrichting en beslaat driekwart van de bachelorfase, namelijk 135 ECTS Opbouw van de major De major bestaat uit majorgebonden cursussen en academische contextcursussen. Een deel van deze vakken is verplicht, bij andere cursussen is er sprake van verplichte keuze. Verplichte keuze wil zeggen dat je verplicht bent een aantal cursussen te kiezen uit een vastomlijnd cursusaanbod dat voldoet aan een bepaald aantal ECTS. 10

7 MAJORGEBONDEN VERPLICHT (60 ECTS) ECTS niveau Kunst van het Westen I 7,5 1 Kunst van het Westen II 7,5 1 Kunsttechnieken 7,5 1 Ikonografie I 7,5 1 Ikonografie II 7,5 1 Typologie in de architectuur en stedenbouw 7,5 1 Onderzoekwerkgroep I, te kiezen uit een aanbod van 4: - Kunstenaarsportretten - Vrouwen in de kunst Werkgroep Florence - Werkgroep Gerrit Rietveld 15, incl. eindwerkstuk van 7,5 ECTS Tevens volg je een klein onderwijsonderdeel waarin je vaardigheden op het gebied van de informatie en computertechnologie (ICT) worden getraind (zie ook paragraaf 2.2.3): ICT module-kun 0 1 MAJORGEBONDEN KEUZE (45 ECTS) Kernproblemen Tenminste 3 te kiezen uit een aanbod van 5: 7,5 2 - Kernproblemen Kernproblemen Kernproblemen Kernproblemen Kernproblemen 1900-heden Excursie buitenland (keuze uit drie bestemmingen) 15 3 Vrij te kiezen uit de eigen opleiding: - Meesterwerken in moderne kunst - Moderne kunst in de VS - Hemel, hel en vagevuur - Hofcultuur in de middeleeuwen - Kunst, nieuwe media en massacultuur - Modernisme, avantgarde, postmodern - Receptie van de kunst der Oudheid ACADEMISCHE CONTEXT VERPLICHT (15 ECTS) Bezit en behoud 7,5 2 Excursie binnenland 7,5 2 ACADEMISCHE CONTEXT KEUZE (15 ECTS) Onderzoekwerkgroep II, te kiezen uit een aanbod van 5: - Middeleeuwen - Concept en context - Formele analyse - Palladio - Moderne kunst/design 7,5 15, incl. eindwerkstuk van 7,5 ECTS Denk hierbij ook aan de opmerkingen in paragraaf 2.1 over niveaus en ingangseisen per cursus. Een goede studieplanning is van belang. Tutor en studieadviseur kunnen je daarbij van advies dienen. Het is verstandig al aan het eind van je eerste jaar een programma te ontwerpen voor het hele bachelorprogramma vooral als je denkt aan een studieperiode in het buitenland. Wil je de studieopbouw in schema bekijken, kijk dan in paragraaf 2.4. LET OP: dit schema kun je beschouwen als voorbeeld, het is niet dwingend voorgeschreven! Het studieprogramma en het eindwerkstuk De precieze volgorde van cursussen is niet tot in detail voorgeschreven; deze beschrijving volgt de loopbaan van de ideale student, die alle verplichte vakken volgt in de volgorde die door de opleiding Kunstgeschiedenis als de meest logische gezien wordt. Deze volgorde kan worden aangepast als je bijvoorbeeld een semester in het buitenland gaat studeren. Het verwerven van een grondige kennis van de kunstgeschiedenis en de beoefening van dit vak staan voorop. Daarbij is er bijzondere aandacht voor de problematiek waarvoor een 11

8 kunsthistoricus zich geplaatst ziet en de ontwikkelingen die het vak de afgelopen eeuwen heeft doorgemaakt. Dit wordt al duidelijk in het eerste jaar, dat begint met de cursus Kunst van het Westen I. Hierin wordt een brede algemene basis verschaft waarbij wordt uitgegaan van The Story of Art, het handboek van Ernst Gombrich. Onmiddellijk wordt het verhaal van Gombrich, een van de belangrijkste kunsthistorici tot nu toe, echter gerelativeerd: één kunstgeschiedenis bestaat niet, elke periode schiep zijn eigen geschiedenis van de kunsten, daarbij uitgaande van eigen vooronderstellingen en vragen. In de vervolgcursus Kunst van het Westen II wordt op dit laatste verder ingegaan. Hierin zal worden aangetoond dat nieuwe onderzoeksmethoden leiden tot verschuivingen van de aandacht in de kunstgeschiedenis. Zo heeft in de twintigste eeuw de ikonologie, het onderzoek van de betekenis van de voorstelling, een volwaardige plaats gekregen naast de aloude bestudering van de geschiedenis van de stijlen en stromingen in de kunsten. In de cursus Kunsttechnieken wordt de student geconfronteerd met technieken van onder andere de schilderkunst, tekenkunst, bouwkunst. Maar ook met de betrekkelijke jonge fotografie. In de ikonografiecursussen wordt kennis gemaakt met de betekenis van motieven en symbolen, terwijl in de Typologie in de architectuur en stedenbouw wordt ingegaan op de samenhang tussen de functie en het bouwtype, en de opvattingen daarover. De cursussen Bezit en behoud en Excursie binnenland in periode 4 vullen elkaar aan. In Bezit en behoud wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van het verzamelen, bewaren en presenteren van cultureel erfgoed, met de nadruk op Nederland. In de Excursie Binnenland worden collecties, kunstwerken en gebouwen ter plekke bestudeerd, maar ook wordt een aantal tentoonstellingen bezocht. Deze cursussen zijn allemaal verplicht. In het tweede jaar moet de student tenminste drie van de vijf cursussen volgen die worden aangeboden onder de noemer Kernproblemen. In deze cursussen worden centrale kwesties uit een bepaalde periode bestudeerd. Waarom en op welke manier vormden architectuur, beeldhouwkunst en schilderkunst samen betekenisvolle ensembles in de periode ? Wat had de opkomst van de kunstkritiek in de periode voor gevolgen voor de ontwikkeling van de kunst? Het jaar wordt (in onderwijsperiode 4) afgesloten met een intensieve Buitenlandse excursie (15 ECTS) waarbij objecten, collecties, gebouwen en steden of stadswijken ter plekke aan een onderzoek worden onderworpen. Dat alles uiteraard na een grondige voorbereiding, deels in onderwijsperiode 3. Er worden ieder jaar drie verschillende excursiedoelen aangeboden waaruit de student kan kiezen; vanwege de groepsgrootte kan echter niet gegarandeerd worden dat je kan worden ingedeeld in de groep van jouw eerste keuze. Om te worden toegelaten tot deze cursus moeten alle cursussen uit het eerste jaar met goed gevolg zijn afgelegd. Dit wordt bepaald na het eerste blok van het tweede jaar. In de Onderzoekwerkgroepen van niveau 3 (doorgaans gevolgd in het derde jaar) krijgen studenten de gelegenheid zich verder te bekwamen in strategieën en vaardigheden op het gebied van het kunsthistorisch onderzoek. Iedere student volgt binnen de major Kunstgeschiedenis tenminste een Onderzoekwerkgroep I (15 ECTS, verspreid over twee onderwijsperiodes). Je gaat aan de slag met een kunsthistorisch probleem dat zich voor een dergelijke oefening leent. Voor de werkgroepen worden onderwerpen gekozen uit de volgende gebieden: de geschiedenis van de architectuur en stedenbouw, de ikonologie en kunsttheorie, de middeleeuwse kunst, de kunstgeschiedenis van de nieuwere tijd en de moderne kunst. Er wordt gestreefd naar een jaarlijks wisselend aanbod van werkgroepen op drie of vier van deze gebieden. In het eerste deel van de cursus wordt onder meer plaats ingeruimd voor het inlezen op de desbetreffende problematiek, het bespreken van deze literatuur, bibliografisch onderzoek e.d. In het tweede deel leg je je toe op het door jou gekozen deelonderwerp. De resultaten van het onderzoek leg je vast in een werkstuk dat voldoet aan de gangbare regels voor wetenschappelijk verslaglegging. Meer dan in alle voorgaande cursussen wordt bij dit onderdeel verwacht dat de studenten zelfstandig te werk gaan. De academische contextvakken die deel uitmaken van de major, worden door de opleiding Kunstgeschiedenis zelf aangeboden in de vorm van de Onderzoekswerkgroepen II (15 ECTS, verspreid over twee onderwijsperiodes). Ook hiervan worden er ieder jaar drie a vier aangeboden en moet er tenminste een gevolgd worden. De opzet is vergelijkbaar met die van de Onderzoekswerkgroep I; het verschil is dat de nadruk minder 12

9 exclusief op onderzoek ligt en er ruimere aandacht is voor de historische en historiografische context. Het eindwerkstuk is een werkstuk als hierboven beschreven, gemaakt tijdens het tweede deel van een Onderzoekwerkgroep I of Onderzoekwerkgroep II. Je mag zelf bepalen welk van deze werkstukken je aanwijst als jouw eindwerkstuk. De keuze hoeft pas gemaakt te worden nadat je alle Onderzoekwerkgroepen die je wilde volgen hebt voltooid en de resultaten duidelijk zijn. Het eindwerkstuk laat dus zien hoe je je wilt profileren. Je kunt kiezen voor een werkstuk op een gebied waarop je je verder wilt ontwikkelen, of waarvoor je het beste cijfer hebt behaald ICT-vaardigheden In de loop van de bacheloropleiding worden de vaardigheden van studenten op het gebied van de informatie- en computertechnologie (ICT) getraind. Dit gebeurt deels in een onderwijsmodule die daartoe is ontwikkeld door het ICT-centrum van de faculteit: ICT-module-KUN. Deze module is een verplicht onderdeel van de major. Dit levert geen aparte studiepunten op, maar je moet het onderdeel hebben afgerond om je bachelordiploma te kunnen behalen. De examencommissie controleert dit. Bij de opleiding Kunstgeschiedenis is de verplichte ICT-module gekoppeld aan de volgende cursus: Ikonografie II, periode 3. Daarnaast worden ook in andere onderdelen van het onderwijsprogramma de ICT-competenties verder ontwikkeld. Uiteindelijk wordt van je verwacht de volgende vaardigheden te beheersen: Het beheersen van tekstverwerking, zodanig dat werkstukken, rapporten en eindwerkstuk volledig elektronisch kunnen worden geproduceerd. Naast tekst en opmaak behoort daarbij ook het kunnen maken van een duidelijke presentatie van gegevens met tabellen, eenvoudige grafieken en figuren, literatuurlijst en inhoudsopgave. Het beheersen van het programma, zowel het ontvangen en verzenden van berichten met aanhangsels, het gebruik van aliaslijsten, als het ordenen van berichten in een archief. Het kunnen zoeken naar informatie op het Internet, het kritisch kunnen beoordelen van de kwaliteit van het gebodene en het kunnen kopiëren voor eigen gebruik met inachtneming van de regels ten aanzien van de verplichte bronvermelding indien de informatie wordt verwerkt in opdrachten. Overtreding van deze regels wordt zwaar bestraft. Zie 5.12 van de Onderwijs- en Examenregeling ( Het kunnen maken van eigen webpagina's met daarin presentatie van werkstukken en rapporten. Deze werkstukken kunnen zowel een webdocument zijn, als ook aangeboden worden in een vorm die te downloaden is. Het kunnen presenteren van onderzoeksresultaten met behulp van elektronische dataprojectie. 2.3 De profileringsruimte De profileringsruimte is vrij in te vullen met cursussen die aansluiten bij je ambities en talenten. Dat kunnen cursussen zijn uit het totale aanbod van de UU maar kunnen ook gevolgd worden bij een bij een andere Nederlandse of buitenlandse universiteit. De profileringsruimte beslaat een vierde van de bachelorfase: 45 ECTS. De profileringsruimte is de vrije keuzeruimte van de student, maar er zijn toch enkele regels. Er moeten bijvoorbeeld 15 ECTS op niveau 2 worden behaald. Deze eis komt boven op de eis van 37,5 ECTS op niveau 2 binnen de major (zie ook paragraaf 2.1). Verder is er de regel dat je alle cursussen mag volgen die binnen de Universiteit Utrecht worden aangeboden, maar dat je voor andere cursussen toestemming moet vragen aan de examencommissie. Deze beoordeelt of de cursus van voldoende niveau is, of er geen sprake is van overlap met de rest van je programma en of de cursus past binnen je programma. Overleg altijd eerst met je tutor voordat je een brief aan de examencommissie schrijft. Ook als er geen toestemming vereist is, is het verstandig de planning van je profileringsruimte met je tutor te bespreken. Hij verwijst je door naar de studieadviseur of andere adviseurs als dat nodig is. 13

10 Hoe je examencommissie en studieadviseur kunt bereiken vind je op de website van je opleiding. In het onderstaande worden de mogelijkheden beschreven om de profileringsruimte in te vullen. In de profileringsruimte is veel mogelijk; je moet echter wel keuzes maken, omdat je binnen een ruimte van 45 ECTS niet alles kunt doen Extra cursussen buiten de major In de profileringsruimte kan de student vrije keuzevakken kiezen uit de Universitaire Onderwijscatalogus van de Universiteit Utrecht. De Universitaire Onderwijscatalogus vind je via Daarnaast kan er ook uit het cursusaanbod van andere universiteiten en hogescholen (nationaal of internationaal) gekozen worden. In dit geval is goedkeuring van de examencommissie vereist. Houd er rekening mee dat zo n cursus een toegevoegde waarde moet hebben. Het heeft geen zin elders onderwijs te volgen dat ook binnen je opleiding of de Universiteit Utrecht aangeboden wordt. Vergeet ook niet dat andere faculteiten of universiteiten vaak andere inschrijfperiodes hebben. Als je cursussen wilt volgen buiten de Universiteit Utrecht moet je zelf ruim van te voren de nodige informatie verzamelen Extra cursussen binnen de major Je mag je profileringsruimte ook vullen met extra cursussen binnen de eigen major ter verdieping of ter voorbereiding op een bepaalde master Minor De profileringsruimte kan worden gebruikt om een minor te volgen. Een minor is een samenhangend pakket van 30 ECTS (vier cursussen). Welke erkende minors er worden aangeboden binnen de Universiteit Utrecht en meer informatie hierover vind je op Daar vind je per minor ook een contactpersoon aan wie je vragen kunt stellen over inhoud en eventuele ingangseisen van de cursussen, en over de planning van de minor. Het kan zijn dat minors specifieke ingangseisen en/of een vastgestelde capaciteit hebben: informeer daar tijdig naar. Nadat je de minor hebt afgerond vraag je de examencommissie van de opleiding waar de minor onder valt om deze af te tekenen. Hiervoor gebruik je een formulier dat verkrijgbaar is op het StudiePunt (of te downloaden via de website van het StudiePunt). Dit ondertekende formulier lever je in bij de aanvraag van je bachelordiploma bij je eigen examencommissie. Vervolgens wordt op de bijlage van je diploma vermeld welke minor je hebt afgerond. Een minor is soms ingangseis voor een bepaalde master. Informeer op tijd bij de coördinator van de master. Het is niet toegestaan een minor van de eigen opleiding te volgen. Voor exacte gegevens, raadpleeg de OER Stage Een gedeelte van de profileringsruimte kan benut worden om stage te lopen. Over de stage staat uitgebreide informatie op Hier vind je een stagehandleiding en het huidige aanbod van stageplaatsen. Verder staat hier hoe je in contact kunt komen met de stagecoördinator, bij wie je terecht kunt met vragen. Voor het regelen van een stage moet je ruim tijd uittrekken, tenminste een paar maanden. Denk hierbij aan het solliciteren naar de stageplaats, het vinden van een begeleider binnen de opleiding, etc Studeren in het buitenland De profileringruimte kan ook gebruikt worden om in het buitenland te studeren. Voor facultaire informatie kun je terecht op de webpagina van het International Office en StudiePunt, en voor universitaire informatie. 14

11 Een periode in het buitenland studeren vergt een goede voorbereiding: begin dan ook lang van te voren met oriënteren. Over het algemeen moet je voor 1 februari van het studiejaar voorafgaand aan het studiejaar waarin je in het buitenland wilt studeren alle noodzakelijke formulieren ingevuld en ingeleverd hebben. Overleg dus tijdig met je tutor welke cursussen goed in jouw programma zouden passen en leg je plan op tijd aan de examencommissie voor. Behalve de paden die voor iedere student van de faculteit openstaan, is het in het bijzonder voor kunsthistorici interessant om in Florence en Rome te verblijven. Het Nederlands Interuniversitair Kunsthistorisch Instituut (NIKI) te Florence is in 1958 opgezet ter ondersteuning van onderzoek in Italië door Nederlandse kunsthistorici. Inmiddels heeft het zijn activiteiten aanzienlijk uitgebreid. Het NIKI verzorgt ieder jaar een werkgroep over de artistieke relaties tussen Nederland en Italië: daarvoor verblijven de studenten een aantal weken in Florence. Het Instituut heeft een goede bibliotheek en beschikt over de mogelijkheid zelf studenten te huisvesten die in Florence op excursie gaan, stage lopen (mogelijkheden daarvoor o.a. in de bibliotheek van het Departement), of zelfstandig onderzoek doen. Voor deze laatste twee activiteiten zijn speciale beurzen beschikbaar. Nederlands Interuniversitair Kunsthistorisch Instituut Viale Torricelli Florence Italië T: F: E: iuo@iuo.iris.firenze.it Website: KNIR Het Koninklijk Nederlands Instituut te Rome (KNIR) is in 1904 opgericht en is een interuniversitaire instelling voor wetenschappelijk onderwijs en onderzoek op het gebied van Kunstgeschiedenis, Geschiedenis en Archeologie. Het KNIR stelt beurzen ter beschikking aan studenten en jonge onderzoekers van Nederlandse universiteiten voor een studieverblijf in Rome. Het biedt verder uiteenlopende vormen van ondersteuning bij het doen van onderzoek in Rome en omstreken. Ook worden er onderwijscursussen verzorgd in Rome. Het Instituut beschikt over een bibliotheek voor de drie vakgebieden en heeft een gastenaccommodatie om een studieverblijf mogelijk te maken. Behalve als huisvesting en ondersteuning voor een studieverblijf kan het KNIR interessant zijn voor een stage, met name in de bibliotheek van het Instituut. Meer weten? Neem contact op met het KNIR. Koninklijk Nederlands Instituut te Rome Via Omero Roma Italië T: F: E: general@nir-roma.it Website: Voorbereiding op de lerarenopleiding Studenten die overwegen een educatieve master te gaan volgen om een 1 e graadslesbevoegdheid te behalen, wordt aangeraden de cursus Oriëntatie op de educatieve praktijk van het IVLOS op te nemen in de profileringsruimte. Deze cursus bereidt voor op het tweejarige educatieve masterprogramma, dat gezamenlijk door de faculteit en het IVLOS wordt aangeboden. Kijk voor meer informatie op De inschrijving voor deze cursus gaat via het IVLOS, informeer daar naar inschrijfperiodes. 15

12 2.3.7 Extra cursussen ter voorbereiding op de masterfase Sommige masters sluiten direct aan bij de door jou gevolgde major, andere alleen als je een aantal cursussen ter voorbereiding hebt gevolgd. Dit kan zijn in de vorm van een minor of van losse cursussen. Informeer op tijd naar ingangseisen. Dit geldt uiteraard nog sterker voor masters die je bij een andere universiteit of hogeschool wilt volgen: zorg dat je tijdig weet welke eisen men daar hanteert, zodat je de vereiste cursussen in de planning van je profileringsruimte op kunt nemen. LET OP: met name onderzoeksmasters vragen een zorgvuldige voorbereiding. Als je in die richting denkt, overleg dan op tijd met je tutor en bezoek ook vooral de mastervoorlichtingsdagen. 2.4 De studieopbouw in schema JAAR 1 Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 Kunst van het westen I Niveau 1 Kunst van het westen II Niveau 1 Typologie in de architectuur en stedenbouw Niveau 1 Bezit en behoud Niveau 2 Kunsttechnieken Niveau 1 Ikonografie I: de beeldwereld van het christendom Niveau 1 Ikonografie II: de beeldtaal van de klassieken Niveau 1 Excursie binnenland Niveau 2 JAAR 2 Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 Kernproblemen Keuze uit overig aanbod Kernproblemen Niveau 2 Kernproblemen Kernproblemen Niveau 2 Kernproblemen 1900 tot heden Excursie buitenland Niveau 3 Niveau 2 Niveau 2 Niveau 2 JAAR 3 Semester 1 (periode 1 en 2) Semester 2 (periode 3 en 4) 2 x Onderzoekwerkgroep I en werkstuk 2 x Onderzoekwerkgroep I en werkstuk Niveau 3 2 x Onderzoekwerkgroep II en werkstuk Niveau 3 2 x Onderzoekwerkgroep II en werkstuk Niveau 3 Periode 2 Onderzoekwerkgroep I (Florence) en werkstuk Niveau 3 Niveau De deeltijdopleiding Kunstgeschiedenis De optie om Kunstgeschiedenis officieel in deeltijd te studeren bestaat sinds een jaar. Deze mogelijkheid is bedoeld voor studenten die om welke reden dan ook niet de volledige werkweek aan de studie kunnen besteden. Er worden geen aparte cursussen georganiseerd voor deeltijdstudenten: wie in deeltijd Kunstgeschiedenis studeert volgt dezelfde colleges en moet aan dezelfde eisen voldoen als een reguliere student. Deeltijdstudenten volgen in principe één module onderwijs per periode, soms twee modulen. Een module is een cursuseenheid van 7,5 ECTS (circa 200 uur studie). 16

13 De student behaalt in totaal in de gehele bachelor 180 ECTS, waarvan 135 ECTS binnen de major Kunstgeschiedenis en 45 ECTS vrije ruimte. (Zie hiervoor elders in de studiegids bij de beschrijving van het reguliere studieprogramma, voor deeltijdstudenten gelden immers dezelfde eisen.) Voor de deeltijdstudenten geldt hetzelfde bindend studieadviescriterium van 37,5 ECTS als voor de voltijdstudenten, een deeltijdstudent dient hier echter na twee i.p.v. na een jaar aan te voldoen. Er is geen voorgeschreven studiepad; de enige beperking is dat men telkens voor iedere cursus aan de specifieke toelatingseisen moet voldoen. Vakken van niveau 2 kunnen pas worden gevolgd als er tenminste drie vakken op niveau 1 zijn gevolgd, waaronder in ieder geval de cursussen Kunst van het Westen I en -II; vakken van niveau 3 kunnen gevolgd worden als er tenminste drie vakken op niveau 2 zijn gevolgd (waaronder tenminste twee Kernproblemen). Om een beeld te schetsen van een mogelijke volgorde worden hieronder twee studiepaden geschetst, een dat zes jaar in beslag zou nemen en een dat vier jaar in beslag zou nemen. Voorbeeldtraject met studieduur van 6 jaar: Jaar 1: Kunst van het Westen I (blok 1), Kunst van het Westen II (blok II), Typologie van de Architectuur (blok 3) en Bezit en Behoud (blok 4); Jaar 2: Kunsttechnieken (blok 1), Ikonografie I (blok 2) en Ikonografie II (blok 3), Binnenlandse Excursie (blok 4) Jaar 3: 2 x Kernproblemen (keuze uit 5 tijdperken, verdeeld over blokken 1-3); Buitenlandse Excursie (15 ECTS, blok 4); evt. 1 cursus in de vrije ruimte Jaar 4: 1 x Kernproblemen, 1 Onderzoekswerkgroep (15 ECTS), 1 cursus in de vrije ruimte Jaar 5: 1 Onderzoekswerkgroep (15 ECTS); 1 cursus uit het extra aanbod van Kunstgeschiedenis (mogelijk een vierde Kernprobleem); 1 cursus in de vrije ruimte Jaar 6: Overige cursussen vrije ruimte Voorbeeldtraject met studieduur van 4 jaar: Jaar 1: Kunst van het Westen I (blok 1), Kunst van het Westen II (blok II), Typologie van de Architectuur (blok 3) en Bezit en Behoud (blok 4); daarbij Ikonografie I (blok 2) en Excursie Binnenland (blok 4) Jaar 2: Kunsttechnieken (blok 1), Ikonografie II (blok 3), 2x Kernproblemen (keuze uit 5 tijdperken, aangeboden in blok 1, 2 en 3), 2 x cursus in vrije ruimte Jaar 3: Onderzoekswerkgroep I (15 ECTS), Excursie Buitenland (15 ECTS), 2 Kernproblemen of 1 Kernprobleem en 1 cursus uit overig aanbod Kunstgeschiedenis Jaar 4: Onderzoekswerkgroep II (15 ECTS), 30 ECTS vrije ruimte 17

14 3. Na de bachelor Bij het afronden van de bachelorfase ontvang je de internationaal erkende titel "Bachelor of Arts". Je kunt daarmee toegang verwerven tot een masterprogramma (duur: één of twee jaar), of op zoek gaan naar een baan. Studenten Liberal Arts and Sciences (LAS) ontvangen de titel Bachelor of Science. 3.1 De masterfase In de masterfase specialiseert een bachelor zich in wetenschapsbeoefening of beroepsuitoefening op academisch niveau. Voor alle masterprogramma s geldt een toelatingsprocedure, maar elke student met een Utrechts bachelordiploma heeft de garantie om te kunnen instromen in ten minste één van de Utrechtse masters. De faculteit Geesteswetenschappen biedt ongeveer 60 masterprogramma s aan, zie Voor een universitair overzicht raadpleeg je: Met een bachelor Kunstgeschiedenis kan men gegarandeerd instromen in: 1. De master Kunstgeschiedenis (waarbinnen de programma s Beeldende Kunst tot 1850, Moderne en Hedendaagse Kunst, Architectuur en Monumentenzorg); 2. De master Cultureel Erfgoed; 3. De master Kunstgeschiedenis: Educatie en Communicatie. Daarnaast kun je er natuurlijk ook voor kiezen een master bij een andere faculteit of universiteit te gaan volgen. In dit geval zul je zelf op zoek moeten gaan naar meer informatie. 3.2 Arbeidsmarktoriëntatie Je perspectieven op de arbeidsmarkt hangen mede af van de invulling van de profileringsruimte, keuzevakken en de eventuele keuze voor een masterprogramma. Oriënteer je dus tijdig op de mogelijkheden. Op De Uithof vind je het Loopbaancentrum, onderdeel van Studentenservice, zie of voor informatie over trainingen die het centrum aanbiedt. 18

15 4. Studieloopbaanbegeleiding en examenzaken 4.1 Studieloopbaanbegeleiding Vanwege de grote keuzevrijheid binnen de bachelor is goede begeleiding erg belangrijk. Iedere student heeft daarom een persoonlijke begeleider, de tutor, en kan daarnaast een beroep doen op een van de facultaire studieadviseurs. De studieloopbaanbegeleiding begint voor alle studenten in de eerste week van het collegejaar, tijdens de introductie. De student maakt dan kennis met de (docenten van de) opleiding, de tutor (eventueel in een later stadium) en de studieadviseur. De begeleiding is erop gericht je doelbewust te laten nadenken over je eigen studieloopbaan. Ook leer je om knelpunten op tijd te signaleren en ze vervolgens aan te pakken. Tenslotte hebben zowel tutor als studieadviseur een rol bij het bindend studieadvies aan het eind van het eerste studiejaar. De tutor De tutor is een docent die verbonden is aan je bacheloropleiding; hij of zij is je eerste aanspreekpunt. Je kunt bij je tutor terecht met vragen over vakinhoudelijke aspecten van je studieloopbaan. Hij of zij kan je helpen bij het maken van de juiste studiekeuzen en begeleidt je bij het opdoen van academische vorming. De manier waarop de tutorbegeleiding wordt ingevuld verschilt per opleiding. Bij Kunstgeschiedenis wordt iedere eerstejaars tijdens de introductie geplaatst in een tutorgroep van ca. 15 personen. Gedurende het studiejaar zal de tutor tenminste vier maal per jaar een ontmoeting organiseren: tweemaal groepsgewijs en tweemaal individueel. Daarnaast kan de student zich in geval van vragen op het gebied van zijn studieloopbaan altijd per tot de tutor wenden. Het digitaal portfolio Bij de tutorbegeleiding wordt gebruik gemaakt van het zogenaamde portfolio, zie Het doel van het portfolio is je studievoortgang en prestaties inzichtelijk te maken. Zo heb je na afronding van de bachelorfase een goed inzicht in je verworven vaardigheden. Ook kan in het portfolio je studieplanning worden vastgelegd. Je tutor kan je hier meer over vertellen. De studieadviseur De studieadviseur is verbonden aan de overkoepelende bachelorschool waar jouw bacheloropleiding onder valt. Dit betekent dat zij niet verbonden is aan jouw opleiding: ze is een onafhankelijk adviseur en een vertrouwenspersoon voor de studenten. Bij de studieadviseur kun je terecht met vragen over je studieplanning en exameneisen. Maar je studieadviseur is er vooral voor vragen en problemen rond bijvoorbeeld studievertraging, speciale regelingen, vrijstellingen of studiefinanciering. Studenten die door ziekte of andere persoonlijke omstandigheden vertraging oplopen wordt ten zeerste aanbevolen zo spoedig mogelijk contact op te nemen met de studieadviseur. Het adres van de studieadviseur Kunstgeschiedenis is: studieadvies- Raadpleeg > studieadviseur voor meer informatie. 4.2 Bindend studieadvies Halverwege het eerste jaar van je studie krijg je een voorlopig studieadvies. Daarbij wordt aangegeven of naar aanleiding van je studievoortgang tot dan toe voortzetting van je opleiding verstandig is of niet. Aan het einde van het eerste jaar krijg je een bindend studieadvies. Je mag de bacheloropleiding niet voorzetten als je in het eerste jaar minder dan 37,5 ECTS hebt behaald. Meer informatie over het bindend studieadvies vind je in de OER. 4.3 Examenzaken en examencommissie De exameneisen van de opleiding staan geformuleerd in de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze is te vinden op > Onderwijs- en examenregelingen. Bewaar ook altijd de OER van het jaar waarin je aan je bacheloropleiding begon. Het kan 19

16 noodzakelijk zijn later op te kunnen zoeken hoe het examenprogramma toen was: daar ontleen je als student rechten aan. Elke opleiding heeft een examencommissie. Deze commissie is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Onderwijs- en examenregeling. Verder ziet de examencommissie toe op een correcte gang van zaken rond het bindend studieadvies (BSA), hoorzittingen, tentamens en examens, verleent vrijstellingen, toetst studieprogramma's van individuele studenten en reikt de diploma's uit. De examencommissie is daarnaast belast met het behandelen van (mogelijke) gevallen van fraude. De examencommissie heeft een postvakje op het secretariaat van de opleiding en een adres: Secretaris is dr. G. Kieft 4.4 GPA Het Grade Point Average (GPA) is het gemiddelde tentamencijfer, gewogen naar studiepunten, om de academische prestaties van een student weer te geven. Het GPA geldt als graadmeter om te bepalen hoe succesvol een student zijn/ haar studie heeft doorlopen. In Angelsaksische landen speelt het GPA een belangrijke rol bij onder meer: toelatingsprocedures voor masterprogramma s, het verkrijgen van een promotieplaats of een studiebeurs en bij sollicitaties. Ook in Nederland wordt inmiddels hier en daar bij universitaire toelatingsprocedures en in sollicitatieprocedures naar het GPA gevraagd. 4.5 Studeren met een handicap Een handicap of functiebeperking hoeft geen belemmering te zijn om een universitair diploma te halen. De Universiteit Utrecht wil ervoor zorgen dat alle studenten zonder belemmeringen kunnen studeren, op het vereiste niveau. Dat geldt dus ook voor studenten met een handicap of (chronische) ziekte. Er is een aantal mogelijkheden om aanpassingen of financiële steun te krijgen tijdens je studie. Voor meer informatie hierover zie of neem contact op met je studieadviseur. 20

17 5. Praktische informatie 5.1 Praktische informatie van de opleiding Opleidingscommissie Elke opleiding stelt een opleidingscommissie in. Deze commissie heeft tot taak om advies uit te brengen over de Onderwijs- en examenregeling, het jaarlijks evalueren van de Onderwijs- en examenregeling en het desgevraagd of uit eigen beweging advies uitbrengen aan het bestuur van de opleiding en de decaan over alle aangelegenheden betreffende het onderwijs in de desbetreffende opleiding. Secretariaat De opleiding wordt ondersteund door een secretariaat. Studenten kunnen daar terecht voor informatie, aanvragen van examens, aanmelden voor herkansing, etc. Het secretariaat van de School Geschiedenis & Kunstgeschiedenis bevindt zich op Drift 10, kamer 3512 BS Utrecht, tel N.B. in verband met de bescherming van privé-gegevens is het de secretariaatsmedewerkers niet toegestaan adressen en telefoonnummers van studenten aan andere studenten door te geven. Studieverenigingen en bladen van de opleiding Kunstgeschiedenis heeft een actieve studievereniging Stichting Art met een bestuur, een excursie-commissie, een boekencommissie, een feestcommissie, een website ( en een -adres Verdere informatie is tevens te vinden via > studievereniging. Kunstgeschiedenis in de Letterenbibliotheek De collectiespecialist kunstgeschiedenis is Rogier Schumacher (tel , Relevante instellingen RKD Het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie is een van de belangrijkste centra voor kunsthistorisch onderzoek in Nederland. Het beheert een unieke collectie archief-, documentatieen bibliotheekmateriaal van de Westerse kunst: van de late Middeleeuwen tot heden. Het RKD voert een actief verzamelbeleid, zowel op het gebied van schilder-, teken- en beeldhouwkunst als op het gebied van monumentale kunst, moderne media en vormgeving. De directeur, Prof. Dr. R.E.O. Ekkart, is in februari 2004 aangesteld als bijzonder hoogleraar aan het Onderwijsdepartement voor Geschiedenis en Kunstgeschiedenis van de UU, met als leeropdracht de methodologische aspecten van het kunsthistorisch onderzoek. Prins Willem Alexanderhof 5 (gebouw Koninklijke Bibliotheek) 2595 BE Den Haag T: F: E: info@rkd.nl Website: RDMZ De Rijksdienst voor de Monumentenzorg, onderdeel van het ministerie van OC en W, is het centrale punt voor kennis en onderzoek op het gebied van monumentenzorg. De dienst richt zich niet alleen op gebouwen, maar ook op de bescherming van de historische omgeving, zoals stadsen dorpsstructuren en het cultuurhistorisch waardevolle landschap. 21

18 Prof. Dr. W. Denslagen, als onderzoeker in dienst bij Monumentenzorg, is tevens als bijzonder hoogleraar verbonden aan de School voor Geschiedenis en Kunstgeschiedenis, met als leeropdracht de Geschiedenis en theorie van de monumentenzorg. Broederplein CD Zeist T: F: E: Website: Andere universiteiten Radboud Universiteit Nijmegen Opleiding Kunstgeschiedenis Erasmusplein 1 Postbus HD Nijmegen tel.: Rijksuniversiteit Groningen Departement voor Kunst- en architectuurgeschiedenis Oude Boteringstraat 34 Postbus AS Groningen tel.: Universiteit Leiden Opleiding Kunstgeschiedenis Doelensteeg 16, gebouw 1174 Postbus RA Leiden tel.: (ma. t/m do. 13:00-17:00 uur) Faculteit der Archeologie tel.: (ma t/m do. 9:00-12:00 uur) Technische Universiteit Delft Faculteit Bouwkunde Berlageweg CR Delft tel.: Universiteit van Amsterdam ook deeltijd/avond Opleiding Kunstgeschiedenis Herengracht BX Amsterdam tel.: Vrije Universiteit Opleiding Kunstgeschiedenis De Boelelaan HV Amsterdam tel.:

19 5.2 Praktische informatie van de faculteit en universiteit StudiePunt Bij het StudiePunt kun je terecht voor allerlei informatie, zoals over cursusinschrijving, dossieroverzichten of over het volgen van vakken aan een andere faculteit. Ook kun je er afspraken maken met de buitenland- en stagecoördinator of een studieadviseur. Op de website van het StudiePunt ( studiepunt) vind je informatie over de faculteit, studiegidsen, de Onderwijs-en examenregelingen, het Studentenstatuut en nog veel meer. Raadpleeg de website regelmatig zodat je geen belangrijke informatie misloopt. De faculteit Geesteswetenschappen heeft op dit moment twee studiepunten, het studiepunt Uithof, op de Heidelberglaan 6, voor de opleidingen Arabisch, Cognitieve Kunstmatige Intelligentie, Godgeleerdheid, Liberal Arts and Sciences en Wijsbegeerte. Voor de overige opleidingen van de faculteit Geesteswetenschappen kun je terecht op het Studiepunt binnenstad, aan Drift 8. Readerverkoop Readers kunnen gekocht worden aan de balie van Kromme Nieuwegracht 80. Hier kunnen studenten ook terecht met vragen over de computer-leerzalen en AV-uitleen. Studentenservice Op de website van Studentenservice vind je informatie over zaken als inschrijven voor een opleiding, tijdelijk stoppen, collegegeld, studiefinanciering, begeleiding en advies door studentendecanen en psychologen, huisvesting, studieloopbaanbegeleiding en nog veel meer. Raadpleeg voor een compleet overzicht de website van Studentenservice: of Studentenservice bevindt zich op de Uithof. Bibliotheek De Letterenbibliotheek, onderdeel van de Universiteitsbibliotheek Utrecht (UBU), is de enige letterenbibliotheek in Nederland met een omvangrijke open opstelling. De bibliotheek beschikt over een aantal bijzondere collecties, waaronder kunsthistorische foto- en diatheken, oude en bijzondere drukken, een orgelarchief en een uitgebreide collectie geluidsdragers, video s, dvd s en games. Er zijn ongeveer vijftig ruime werkplekken ingericht, voorzien van pc s met netwerkaansluiting, die geschikt zijn voor groepswerk en individueel werk. Daarnaast zijn er ruim dertig werkplekken bij de uitleen- en informatiebalies ten behoeve van literatuuronderzoek en catalogusraadpleging. Bij de verschillende collecties zijn studiewerkplaatsen ingericht voor studenten. Meer informatie op Het Centrum voor Informatisering en Mediagebruik (CIM) Het CIM biedt je de mogelijkheid om op computers te werken in een van de computerleerzalen. Verder wordt algemene ondersteuning geboden bij studiewerkzaamheden. Technische vragen over het gebruik van het universitaire adres van studenten en andere ICT-voorzieningen (portfolio, WebCT etc.) kunnen worden gesteld aan de helpdesk van het CIM. Op de website van het CIM staan ook uitgebreide instructies voor studenten. Kijk voor meer informatie op Kennispunt Geesteswetenschappen Het Kennispunt organiseert wetenschappelijk onderzoek voor externe opdrachtgevers. Het levert maatwerk in onderzoek en advies op het gebied van talen, geschiedenis, cultuur, wijsbegeerte en godgeleerdheid. Studentonderzoekers, universitaire docenten en de externe opdrachtgevers werken nauw samen om de onderzoeksvraag te beantwoorden. Wetenschappelijke kennis wordt op die manier geschikt en bruikbaar gemaakt voor externe partijen. Studenten doen hierbij onderzoekservaring op en presenteren hun keuzes en resultaten ook aan de opdrachtgever. Verder organiseert het Kennispunt bijeenkomsten waarbij de universitaire gemeenschap, medewerkers en studenten, het onderzoek aan een breed publiek presenteert. Klachtenprocedure/klachtencoördinator De facultaire klachtencoördinator is aanspreekpunt voor klachten die te maken hebben met het onderwijs en de onderwijsorganisatie, die niet opgelost kunnen worden door rechtstreeks overleg met bijvoorbeeld betrokken docenten, cursuscoördinatoren of de opleidingscommissie. Als je een klacht hebt, neem dan contact op met de facultaire klachtencoördinator (zie de website van het StudiePunt). 23