Het uitvoeren van een beslissing op bezwaar en een rechterlijke uitspraak Gemeente Amsterdam Dienst Werk en Inkomen, Marktplein Noord

Transcriptie

1 Rapport Gemeentelijke Ombudsman Het uitvoeren van een beslissing op bezwaar en een rechterlijke uitspraak Gemeente Amsterdam Dienst Werk en Inkomen, Marktplein Noord 21 februari 2006 RA Samenvatting In afwachting van de beslissing op haar bezwaarschrift tegen de beëindiging van haar uitkering vraagt verzoeksters een voorlopige voorziening aan. De rechter wijst die toe. Het bezwaarschrift wordt gegrond verklaard. Wanneer de beslissing bijna twee maanden later nog niet is uitgevoerd, dient ze hiertegen een bezwaarschrift in. Tevens wendt ze zich tot de ombudsman. Intussen wordt ze ook nog geconfronteerd met een deurwaarder vanwege een huurachterstand. De ombudsman toetst het handelen van de betrokkenen aan het rechtszekerheidsvereiste. Dat houdt onder meer in dat een bestuursorgaan ofwel gevolg geeft aan rechterlijke uitspraken en beslissingen op bezwaarschriften ofwel contrair gaat. In deze situatie heeft het Marktplein de zaken naast zich neer gelegd. Alleen door inspanningen van het Dienstencentrum (klachtenteam en bezwaarteam) en de tussenkomst van de ombudsman is een en ander uiteindelijk in orde gekomen. Het Marktplein heeft onbehoorlijk gehandeld, oordeelde de ombudsman. Oordeel De onderzochte gedraging is onbehoorlijk.

2 Aantal pagina s: 2/5 Verzoek Het verzoek tot onderzoek is op 19 juli 2006 per ingediend en betreft de gemeente Amsterdam, Dienst Werk en Inkomen, Marktplein Noord. Het gevraagde onderzoek heeft betrekking op: het uitvoeren van een beslissing op bezwaar en een rechterlijke uitspraak. Bevindingen achtergrond van het verzoek Verzoekster dient een bezwaarschrift in tegen de beëindiging van haar uitkering per 1 februari In afwachting van de bezwaarschriftbehandeling vraagt ze een voorlopige voorziening aan. De rechter wijst die op 9 mei toe. Het bezwaarschrift wordt op 18 mei 2006 gegrond verklaard. De overwegingen vermelden dat de beslissing op bezwaar door het klantenteam van Marktplein Noord wordt uitgevoerd en niet door het team Zelfstandigen, waaronder verzoekster tot de beëindiging viel. Het Marktplein en het team Zelfstandigen zullen onderling afspraken over de overdracht maken. Wanneer de beslissing bijna twee maanden later nog niet is uitgevoerd, dient verzoekster op 11 juli bezwaar in tegen het niet uitvoeren van de beslissing op bezwaar. Tevens wendt ze zich eind juli tot de ombudsman. nadere ontwikkelingen Op 4 augustus wordt het bezwaarschrift gegrond verklaard. De beslissing vermeldt dat het Marktplein diezelfde dag een voorschot naar haar moet overmaken, mits er tegoeden zijn. Tevens dient het Marktplein binnen vijf werkdagen het recht op bijstand te berekenen en uit te betalen. Verzoeksters gemachtigde moet hiervan een specificatie krijgen. De ombudsman legt de zaak eind juli aan de dienst voor. Marktplein Noord weigert de beslissing uit te voeren. Men verwijst naar het team Zelfstandigen, maar dit team speelt de zaak weer terug naar het Marktplein. Aangezien op diverse managementniveau s leidinggevenden vanwege vakantie afwezig zijn en er geen vervanging is geregeld, blijven de beslissingen ondanks diverse pogingen van het Klachtenteam van DWI in eerste instantie onuitgevoerd. Op 31 augustus en na tussenkomst van de teamchef Bezwaar berekent het Marktplein verzoeksters recht over de periode 1 februari tot en met 31 augustus Er wordt een bedrag van 900 aan verzoekster overgemaakt. Op 4 september overhandigt de deurwaarder verzoekster een dagvaarding vanwege haar huurschuld, die is ontstaan als gevolg van ontbrekende financiën vanwege het niet uitvoeren van de beslissing op bezwaar. Ook dit legt de ombudsman voor aan de dienst. Dit is aanleiding voor de teamchef Bezwaar contact met de deurwaarder op te (laten) nemen en de vordering inclusief bijkomende kosten rechtstreeks aan de deurwaarder te voldoen. reactie van de Dienst Werk en Inkomen De afdeling Zelfstandigen heeft zonder hierover een besluit te nemen over de periode 7 juni 2005 tot 1 februari 2006 een WWB-uitkering toegekend.

3 Aantal pagina s: 3/5 De beschikking op bezwaar van 18 mei 2006 maakt deze beslissing ongedaan; de uitkering moet met ingang van 1 februari 2006 worden voortgezet. Argument daarvoor is ook dat verzoekster tijdens de rechtszitting in het kader van de voorlopige voorziening heeft gesteld dat zij niet meer als zelfstandige werkzaam is. De rechter beslist op 9 mei positief op het verzoek tot een voorlopige voorziening. Wanneer verzoekster begin juli nog niets heeft ontvangen, neemt haar gemachtigde telefonisch contact met de bezwaarmedewerker op. Pas na tussenkomst van deze medewerker wordt op 11 juli 2006 een voorschot van 1.000,- overgemaakt. De gemachtigde dient op 11 juli opnieuw bezwaar in, dit keer omdat de beslissing op het bezwaar van 18 mei niet wordt uitgevoerd. Dit bezwaarschrift wordt begin augustus gegrond verklaard en er wordt onder meer bepaald dat: - een voorschot moet worden overgemaakt voor zover er gelden beschikbaar zijn; - binnen vijf werkdagen het recht op bijstand wordt berekend en uitbetaald; - een specificatie aan verzoeksters gemachtigde wordt gestuurd; - het klantenteam van Marktplein Noord de beschikking op bezwaar moet uitvoeren. Tegelijkertijd wordt er dan een voorschot van 2.000,- overgemaakt. Geen van beide beschikkingen op bezwaar wordt verder uitgevoerd. Omdat ook de Gemeentelijke Ombudsman vragen gaat stellen, verzoekt het klachtenteam de teammanagers van Marktplein Noord half augustus om deze zaak nu zo snel mogelijk in behandeling te nemen en de DWIwerkinstructie op dit punt binnen vijf werkdagen een beschikking op bezwaar uitvoeren na te komen. Aan dit verzoek wordt geen gevolg gegeven. Na tussenkomst van de teamchef Bezwaar zegt een van de teammanagers van het Marktplein op 23 augustus toe dat de beschikkingen op bezwaar op 28 augustus zullen worden uitgevoerd. Er zou geen resterend opgebouwd uitkeringsrecht meer zijn; een voorschot is daarom niet mogelijk. Op 28 augustus doet het klachtenteam telefonisch navraag. De medewerkster die de opdracht had gekregen om de beschikkingen uit te voeren, blijkt de toezeggingen niet te zijn nagekomen. Vervolgens wordt de zaak dan weer doorgespeeld naar de andere teammanager van het Marktplein, omdat deze weer van vakantie terug is en de zaak door zijn klantenteam afgehandeld moet worden. Uiteindelijk worden beide beschikkingen op 31 augustus uitgevoerd. Op aandringen van het klachtenteam wordt nogmaals naar het resterende bijstandsrecht gekeken. Dat blijkt er te zijn, en op 1 september wordt er een voorschot van 900,- aan verzoekster overgemaakt. Er is rekening gehouden met reeds eerder aan verzoekster verstrekte voorschotten op haar uitkeringsrecht na 1 februari Begin september ontving de dienst door tussenkomst van de Gemeentelijke Ombudsman een schadeclaim van verzoekster vanwege de extra kosten die zij aan de deurwaarder moest betalen. Dat vloeide voort uit de huurachterstand die ontstond door het niet tijdig uitbetalen van de in bezwaar toegekende uitkering. Deze kosten ( 385,87) zijn als schadevergoeding aan verzoekster toegekend. Het spijt de dienst te moeten vaststellen dat diverse medewerkers van Marktplein Noord onzorgvuldig en niet klantgericht hebben gereageerd op de herhaalde verzoeken van de gemachtigde, het klachtenteam en de teamchef Bezwaar om de beschikkingen op bezwaar uit te voeren.

4 Aantal pagina s: 4/5 Bovendien is de regelgeving, zoals deze is vastgelegd in de werkvoorschriften van DWI, niet correct gehanteerd. Het Marktplein heeft een dringend signaal gekregen over het uitvoeren van beschikkingen op bezwaar binnen de termijn die in de werkvoorschriften wordt genoemd. reacties op bevindingen Het resultaat van het onderzoek is als verslag van bevindingen naar verzoekster en naar de dienst gestuurd teneinde een nadere reactie mogelijk te maken. DWI laat weten geen toevoegingen aan het verslag van bevindingen te hebben. Verzoekster heeft niet gereageerd. Behoorlijkheidsvereisten De ombudsman toetst de gedragingen en handelingen van gemeentelijke instanties aan behoorlijkheidsvereisten. In dit onderzoek is getoetst aan het vereiste van rechtszekerheid. Overwegingen Het rechtszekerheidsvereiste houdt in dat een bestuursorgaan gevolg geeft aan rechterlijke uitspraken en beslissingen op bezwaarschriften. Dit betekent dat het bestuursorgaan een haar onwelgevallige uitspraak/beslissing óf uitvoert óf contrair gaat respectievelijk daartegen in (hoger) beroep gaat. Ziet het bestuursorgaan van dit laatste af, dan impliceert het vereiste óók dat een bestuursorgaan bij de tenuitvoerlegging van de uitspraak voortvarend te werk gaat en de beslissing/uitspraak nauwgezet uitvoert. In dit geval had dat betekend dat het Marktplein de eerste beslissing op bezwaar (onverwijld) had uitgevoerd, gevolg had gegeven aan de uitspraak in de voorlopige voorziening en ten slotte op basis van de tweede beslissing onder meer nog dezelfde dag een voorschot had overgemaakt en binnen vijf werkdagen het recht op bijstand had berekend en uitbetaald. Hetzelfde geldt voor de toezeggingen aan het klachtenteam en de teamchef Bezwaar. In rapporten en jaarverslagen heeft de ombudsman er al vaker op gewezen dat toezeggingen behoren te worden nagekomen. Het behoeft geen nader betoog dat dit niet alleen toezeggingen aan cliënten betreft, maar ook aan collega s, te meer wanneer het niet nakomen daarvan rechtstreekse (financiële) gevolgen voor een cliënt heeft. Het argument dat er geen uitkeringsrecht zou zijn, bleek bovendien niet deugdelijk. De gang van zaken getuigt niet van een zakelijke, dienstverlenende en professionele houding. Ook de dagvaarding vanwege de huurschuld vloeide voort uit het onprofessionele handelen van het Marktplein. De ombudsman verneemt met instemming dat de teamchef Bezwaar door contact met deurwaarder op te nemen erger heeft weten te voorkomen en dat de dienst de kosten als schadevergoeding aan verzoekster zijn toegekend. Uit de reactie van de dienst kan overigens wel worden afgeleid dat er gedurende een zekere vakantieperiode op het betreffende Marktplein geen leidinggevenden aanwezig waren die voor enige aansturing zorgden. Dit zou een aandachtspunt voor de dienst als geheel moeten zijn. Terecht erkent de dienst volmondig dat Marktplein Noord zowel naar de collega s als naar (de gemachtigde van) de cliënt op diverse fronten heeft gefaald. Aan het rechtszekerheidsvereiste is dan ook in geen enkel opzicht voldaan.

5 Aantal pagina s: 5/5 Oordeel De onderzochte gedraging is onbehoorlijk.