SENIORVRIENDELIJK NIET ZOMAAR EEN KEURMERK!

Transcriptie

1 SENIORVRIENDELIJK NIET ZOMAAR EEN KEURMERK! Marjolein de Booys, Projectleider Coördinatoren NVZ & NFU Utrecht, 15 september 2014

2 14 september

3 DOELGROEP Mensen van 70 jaar en ouder met 2 of meer aandoeningen, die voor diagnostiek en behandeling in het ziekenhuis komen (zowel klinisch als poliklinisch). 3

4 FASERING PROJECT Fase A In kaart brengen criteria seniorvriendelijke ziekenhuiszorg Fase B Selec:e meetbare criteria keurmerk Fase C Dataverzameling & - analyse Literatuuronderzoek 16 Interviews en focusgroep Belangvragenlijst achterban Advisering door expertgroepen medici en ouderen Comité van Aanbeveling Vaststellen criteria Training van en verzameling door senior scouts Vragenlijst ziekenhuizen Analyse data /normering Uitreiking keurmerk / website Evaluatie 2 e ronde: Vaststellen aangepaste criteria Bezoeken en uitvragen etc.

5 VRAGENLIJST ZIEKENHUIZEN Gegevens over niet zichtbare kwaliteitsaspecten op locatieniveau uitvraag maart 2013 (2015) 12 kwaliteitsaspecten: meerdere vragen Veel ruimte voor opmerkingen, eigen initiatieven & verzamelen goede voorbeelden Respons % locaties - 90% organisaties, 9 ziekenhuizen niet meegedaan (o.a. verhuizing) Normering 2013 Aspect 2 (geriatrieteam) must have 7 van de 12 aspecten 75 punten 1 van de 3 aspecten mbt fysieke omgeving 75 punten 5

6 KWALITEITSASPECTEN KEURMERK SENIORVRIENDELIJKE ZIEKENHUIZEN Inhoud en processen van zorg 1 Screening op geriatrische problemen / inzet interventies - delirium - vallen - ondervoeding - fysieke beperkingen 2 77/64 zkhs Interventies op alle in de screening geconstateerde risico s (2015: poliklinisch: screening voeding) 3 Beschikbaarheid en inzet geriatrieteam 62/56 zkhs Afgestemde onderzoeken 64/50 zkhs - een klinisch geriater of internist ouderengeneeskunde - geriatrieverpleegkundige of verpleegkundig specialist geriatrie. - een geriatrie fysiotherapeut op consultbasis (2015: 7/24 beschikbaarheid) - desgewenst zoveel mogelijk op 1 dag - voorkeur voor een dagonderzoekscentrum geriatrie 14 september

7 4 a. poliklinisch: multidisciplinaire poliklinieken, bijv. een geheugenpoli. Specifieke poliklinische en klinische maatregelen voor opname van kwetsbare ouderen met complexe problematiek 83/75 zkhs b. klinisch: aparte afdeling geriatrie en/of voldoende toegerust zijn voor de opname van kwetsbare ouderen met complexe problematiek: - de mogelijkheid van 1-persoonskamer ; - rooming-in & mee-eten voor de mantelzorger - de mogelijkheid om voorwerpen van thuis mee te nemen - verplegend personeel is opgeleid voor de zorg aan kwetsbare ouderen met complexe problematiek; - dwaalbeveiliging (voor verwarde patiënten); - inzet hulpmiddelen om pijn ook bij patiënten met dementie te meten. (2015: protocol vrijheidsbeperkende maatregelen) Voorzieningen/maatregelen op andere verpleegafdelingen (n=100) 1- persoonskamer 90 Opnamegesprek met mantelzorger 86 Mantelzorger welkom buiten bezoekuur 84 Mee- eten mantelzorger 78 Rooming- in mantelzorger 78 Mantelzorger helpt met persoonlijke 83 verzorging Voorwerpen van thuis meenemen 83 Verpleging speciaal opgeleid 64 Dwaalbeveiliging 44 Meetinstrumenten pijnmeting bij 36 patiënten met dementie Anders 34 Geen van bovenstaande 0 7

8 5 Aandacht voor medicatie en voorkomen heropname 76/68 zkhs Bespreken en controleren of e.e.a. begrepen is - medicatiegebruik - leefregels (o.a. voeding, bewegen), - risicopreventie (2015: gepersonaliseerde patiëntenbrief) 8

9 6 Coördinatie van zorg en één aanspreekpunt 71/50 zkhs - zorg op elkaar afgestemd - verantwoordelijkheidsverdeling vastgelegd - coördinatie; - één aanspreekpunt Centraal aanspreekpunt Hoofdbehandelaar vastgelegd Coordinator vastgelegd (n=98) vastgelegd (n=98) (n=98) Altijd 52 Altijd 90 Altijd 36 Meestal 16 Meestal 8 Meestal 12 Soms 2 Soms 0 Soms 13 Er is een aanspreekpunt, 22 Nee 0 Er is een coordinator, maar niet 13 maar niet vastgelegd vastgelegd Nee 6 Nee 24 Patient mondeling en schriftelijk geinformeerd over aanspreekpunt (n=98) Patient mondeling en schriftelijk geinformeerd over hoofdbehandelaar (n=98) Patient mondeling en schriftelijk geinformeerd over coordinator (n=96) Altijd 35 Altijd 50 Altijd 25 Meestal 37 Meestal 36 Meestal 33 Soms 12 Soms 9 Soms 14 Nee/nvt 14 Nee 3 Nee/nvt 24 9

10 7 Lichamelijke en sociale participatie ouderen 62/39 zkhs - beweegprogramma s voor ouderen; - activiteitenbegeleiding; - de inzet van vrijwilligers voor ondersteunende taken - het gericht inzetten van hulpmiddelen om de communicatie te bevorderen (zoals bril, gehoorapparaat, gebit overdag in); - faciliteiten voor communicatie met de buitenwereld, zoals internet. (2015: Eigen regie & gedeelde besluitvorming, meer tijd voor consult) 10

11 8 Speciale maatregelen op SEH voor kwetsbare ouderen 72/44 zkhs - wachttijd beperken (bijv. triage door een geriater of internist ouderengeneeskunde) - consultatie van een klinisch geriater of internist ouderengeneeskunde - 1-persoonskamer met begeleider te wachten/verblijven - informatie over wachttijd te geven; - de mogelijkheid om op de SEH eten en drinken te krijgen/kopen; Triage door de geriatrie op de SEH voor pa:ënten >=70 (n=85) Al4jd 5 Meestal 5 Soms 24 Nooit 51 Beleid 9 Zorg voor ouderen is speerpunt - zorg voor ouderen als speerpunt benoemd, speciale commissie - structurele scholing in kennis en kunde van de geriatrie 71/73 zkhs (2015: protocol mantelzorgers) 11

12 10 Continuïteit van zorg 51/19 - tijdige informatieoverdracht (verwijsbrief bij opname en binnen 24 uur huisarts geïnformeerd) - Voortzetten en bespreken van ingezette behandelbeleid - de verdeling van taken en verantwoordelijkheden na ontslag - contact met de patiënt/mantelzorger: binnen 1 week na ontslag. (2015: warme overdracht d.w.z. pas ontslaan als ontvanger er klaar voor is) Welke aspecten m.b.t. ontslag staan in ketenprotocol (n=60) Huisarts uiterlijk 24 uur nadien geinformeerd over ontslag 53 Medica4ebeleid uiterlijk 24 uur na ontslag gecommuniceerd aan 1e/3e lijn 53 Posi4eve screeningsuitslag uiterlijk 24 uur na ontslag gecommuniceerd aan 1e/ 34 3e lijn Behandelbeperkingen uiterlijk 24 uur na ontslag gecommuniceerd aan 1e/3e lijn Bij indica4e thuiszorg wordt pa4ent pas ontslagen na verpleegkundige overdracht Bij indicator verpleeghuis wordt pa4ent pas ontslagen na verpleegkundige overdracht Verdeling van taken en verantwoordelijkheden rondom ontslag zijn vastgelegd 58 Binnen 1 week na ontslag wordt contact opgenomen met pa4ënt 22 12

13 11 Beleid voor begeleiding in laatste levensfase 88 /91 zkhs Ziekenhuisbreed beleid voor laatste levensfase: - een procedure voor schriftelijke wilsverklaringen - bij naderend overlijden vindt een gesprek plaats over wat voor patiënt belangrijk is in de laatste levensfase & welke ondersteuning; geboden kan worden - aanwezigheid van een aparte ruimte voor nabestaanden om in alle rust afscheid te nemen van de overledene, indien de patiënt in het ziekenhuis overlijdt. (2015: toegang tot consultatieteam palliatieve zorg) Fysieke omgeving 12 Inrichting verpleegafdelingen afgestemd op ouderen 66/42 zkhs - de badkamers/wc s zijn geschikt voor minder validen en s nachts goed vindbaar - TV s op de verpleegafdeling zijn geschikt voor slechtzienden/slechthorenden; - gemeenschappelijke huiskamer afgestemd op de behoeften van ouderen (door bijv. comfortabele stoelen, leeslamp met loep, contrasterende kleuren); - ruimte beschikbaar voor slechtnieuwsgesprekken (2015: activerende inrichting) 13

14 FYSIEKE ASPECTEN: INZET SENIOR SCOUTS Ondersteuning Mystery Review 70 scouts (55 85 jaar) getraind In tweetallen begin 2013 alle 130 locaties bezocht Rapportage via internet aan Mystery Review, data bewerkt Terugkoppeling naar ziekenhuis Niet alle bevindingen tellen mee voor keurmerk 14

15 RAPPORTAGE SENIORSCOUTS Vooraf: telefonische informatie opvragen Aankomst en parkeren: bewegwijzering, mindervalide plaatsen, Route door ziekenhuis: hoofdingang (deur, hulpmiddelen), ontvangstbalie (bejegening), naar bloedafname (gangen, deuren, trappen, bewegwijzering, kleurgebruik, licht) en radiologie Wachtruimte: stoelen minder valide toilet Lift, Uitgang SEH toegankelijkheid eten & drinken wachttijd informatie NB. Alleen publieke ruimten 15

16 13 14 Toegankelijkheid voor ouderen 75 /72 Gastvrije ontvangst en inrichting voor ouderen 72/57 - adequate parkeerplaatsen voor minder validen (hoofdingang en SEH) op loopafstand - tegen regen en wind beschutte in- en uitstapplaats voor auto s en taxi s bij de hoofdingang en bij de SEH; - het ziekenhuis is goed bereikbaar per openbaar vervoer. - receptie en/of zijn gastvrouwen/-heren beschikbaar voor vragen en zo nodig voor begeleiding van de oudere patiënt van en naar de polikliniek/ afdeling; - mobiliteit ondersteunende voorzieningen (zoals rolstoelen) beschikbaar - automatische deuren met vertraagde werkingsknop; deuren kunnen ook met verminderde spierkracht open en dicht; - gebruik van warme kleuren (rood, oranje, geel), geen drukke patronen - gebruik van contrasterende kleuren om deuren zichtbaar te maken in de muren, - het begin en einde van trappen is gemarkeerd, er is een trapleuning zonder scherpe hoeken/uitsteeksels, achter de trap zijn gladde muren (om verwondingen te voorkomen wanneer ouderen naar leuning tasten); - voor ouderen geschikte stoelen (met leuningen, niet te laag) 15 Bewegwijzering en oriëntatie 81/100 - de bewegwijzering en oriëntatieborden zijn duidelijk en leesbaar 16

17 11 ASPECTEN ZORG & BELEID, 4 FYSIEKE OMGEVING, MAAR v Bejegening: Vragen wat de patiënt wil en dit niet voor de patiënt gaan invullen; De patiënt serieus nemen, respectvolle benadering (niet spreken in verkleinwoorden); Betrokkenheid, oprechte belangstelling ( bekommeren ); v Informatie afgestemd op oudere en controleren of informatie begrepen is. v Ervaringen van ouderen zelf In 2015: CQI Staar en Heup & Knie als referentiewaarden 17

18 Resultaat: 47 locaties een keurmerk (1 op de 3)

19 INFORMEREN

20 20

21 14 september