Ruimtelijke onderbouwing

Transcriptie

1 1 Ruimtelijke onderbouwing ten behoeve van de realisering van een nieuwe woning op het perceel Weverskade 122 te Maassluis. 6 november 2009 Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

2 2 INHOUD Inleiding Ruimtelijke beschrijving Beleidskader Rijksbeleid Provinciaal beleid Regionaal beleid Gemeentelijk beleid Vigerend bestemmingsplan Gemeentelijke randvoorwaarden Milieu-aspecten Bodem Luchtkwaliteit Geluid Externe veiligheid Omgevingsfactoren Verkeer en parkeren Watertoets Flora- en Fauna Archeologie Omliggende bedrijvigheid Welstand Conclusie 13 BIJLAGEN I bouwplan. (Hiervoor wordt op deze plaats verwezen naar de op 14 oktober 2009 ingediende aanvraag om een bouwvergunning) II milieukundig bodemonderzoek III akoestisch onderzoek IV archeologisch onderzoek Aanvrager: M.P.J. van der Krugten en J. Bouwmeester Boumare PB Maasland Tel: Bouwperceel: Weverskade achter nr. 122 Kadastraal bekend gemeente Maassluis, sectie I nr (gedeeltelijk) Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

3 3 1. Inleiding Aanvrager wil achter de agrarische bedrijfswoning Weverskade 122 een tweede woning op hetzelfde perceel bouwen. Een van de redenen is dat de ouders van mevrouw op 122 wonen. Deze hebben enige verzorging nodig, wat naar verwachting binnen afzienbare tijd meer zal worden. Mevrouw zal de rol van mantelzorgster op zich nemen, wat het zeer wenselijk maakt ter plaatse te wonen. Op 23 februari 2007 heeft aanvrager een principeverzoek ingediend voor medewerking aan het initiatief. Bij brief van 2 mei 2007, kenmerk , hebben burgemeester en wethouders besloten in principe medewerking te verlenen aan het bouwplan. Het perceel en de locatie van de gewenste woning zijn aangegeven op de onderstaande kadastrale tekening. Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

4 4 1.1 Ruimtelijke beschrijving Het bouwperceel maakt deel uit van een voormalig agrarisch bedrijf (rundveehouderij). Ter plaatse bevinden zich de vroegere agrarische bedrijfswoning, de voormalige veestal en nog enkele kleine schuurtjes. De Dijkpolder maakte voorheen deel uit van de gemeente Maasland. Bij de gemeentelijke herindeling van het Westland op 1 januari 2004 is de Dijkpolder deel gaan uitmaken van het grondgebied van de gemeente Maassluis. Het gebied, gelegen tussen de A20 en de kom van Maassluis, wordt thans nog gekenmerkt door een grote mate van openheid, waaraan het vroegere agrarische karakter nog is af te lezen. Agrarische bedrijven krijgen het in deze omgeving echter steeds moeilijker. Inmiddels is gekozen voor transformatie van het gebied (zie hierna). Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

5 5 2. BELEIDSKADER 2.1 Rijksbeleid Vanwege de beperkte omvang van het bouwplan en de situering in het bestaande lint is het niet noodzakelijk in te gaan op de in het rijksbeleid gestelde kaders. 2.2 Provinciaal beleid Het bouwperceel en ruimer gezien, de Dijkpolder, ligt in het gebied waarvoor Provinciale Staten op 12 oktober 2005 het Ruimtelijk Plan RR2020 hebben vastgesteld. Het RR2020 is als provinciaal streekplan vastgesteld. Sinds de inwerkingtreding van de Wro geldt het als provinciale structuurvisie. De dijkpolder is op de plankaart vermeld als Stads- en dorpsgebied, te ontwikkelen. Meer bepaald wordt hier blijkens de kaart op pagina 34 van het streekplan gedacht aan nieuw suburbaan wonen. Op enige afstand van het bouwperceel, langs de Westgaag, is een groene verbinding ingetekend tussen Midden-Delfland en de Oranjebuitenpolder en de Oranjeplassen. 2.3 Regionaal beleid Het Ruimtelijk Plan RR2020 is op 9 november 2005 eveneens vastgesteld als regionaal structuurplan. Binnen de Wro heeft het regionaal structuurplan sinds 1 juli 2008 geen positie meer. Het is daarom niet zinvol op dit gegeven verder in te gaan, ook al niet omdat RSP en streekplan zoals beschreven gelijkluidend zijn. 2.4 Gemeentelijk beleid In algemene zin is het beleid voor de omgeving van Maassluis volgens de gemeentelijke Structuurvisie Maassluis (1997) gericht op het bevorderen van een groen recreatief karakter van de omgeving. Voor de kern Maassluis wordt gestreefd naar handhaving van het inwoneraantal en het voorzieningenniveau, het bevorderen van een evenwichtige bevolkingssamenstelling en de compacte stadsgedachte. Bij de ruimtebehoefte die hiermee gepaard gaat, dient aandacht te worden besteed aan: het ruimtelijk karakter van Maassluis en de relatie met de omgeving te versterken door gebruik te maken van de uitstraling van de karakterbepalende elementen en het omringende landschap; Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

6 6 het verbijzonderen van knooppunten van structuurelementen door het toevoegen van bijzondere bebouwing of het creëren van bijzondere openbare ruimte op deze knooppunten; hoogbouw te beperken tot die plaatsen waar dit om stedenbouwkundige redenen gewenst is; bouwen in de binnenstad in te passen in het historische karakter; nieuw woongebied aan de Waterweg (Het Balkon) en op termijn in de Dijkpolder; inrichting en architectuur van hoogwaardige kwaliteit. Vanuit de structuurvisie wordt aangegeven dat de groene zones aan de oostzijde de stad als het ware omarmen en daardoor onderstrepen dat sprake is van een zelfstandige stad. Het open, groene karakter moet daarom behouden blijven. De gemeente werkt inmiddels aan een nieuwe structuurvisie. De gemeente Maassluis is in samenwerking met Lely Industries bezig de Dijkpolder in ontwikkeling te brengen voor woningbouw. Hiertoe is een masterplan Dijkpolder opgesteld. Voor de te realiseren bebouwing is een visie ontwikkeld met betrekking tot de inrichting van de Weverskade. De cultuurhistorische waarde van de lintbebouwing langs de Weverskade heeft geïnspireerd tot het behouden en versterken van deze kwaliteit. Het bebouwingslint zal versterkt worden door de ontwikkeling van een nieuw karakteristiek bebouwingslint dat grenst aan de achterzijde van de lintbebouwing aan de Weverskade. Hierdoor zal er een brede zone met lintbebouwing ontstaan die het plangebied een stevige groene rand geeft. Hierbij gaat de aandacht uit naar karakteristieke bebouwing. Om het oude lint en het verbrede lint zal een groen/blauwe strook heenlopen als grens van het lintgebied, Hiermee komt het doorgaande karakter tot uiting en ontstaat een landelijke wandelroute om het verbrede lint heen. 2.5 Vigerend bestemmingsplan Het vigerend bestemmingsplan in dit gebied is Bestemmingsplan Buitengebied Maasland vastgesteld op 21 mei 2002 en goedgekeurd op 17 december In dit bestemmingsplan heeft de locatie de bestemming Agrarische doeleinden met de nadere aanwijzing bouwstede. Onder 'bouwstede' wordt verstaan: een aaneengesloten, voor agrarisch grondgebruik bestemd of mede bestemd terreinoppervlak, dat deel uitmaakt van een agrarisch bedrijf. Artikel 13, lid 2, sub c geeft aan dat er binnen de agrarische doeleinden enkel bedrijfswoningen mogen worden opgericht. Binnen de bestemming is het derhalve niet toegestaan een tweede woning te vestigen. 2.6 Gemeentelijke randvoorwaarden De gemeente heeft in de eerdergenoemde brief van 2 mei 2007 een aantal stedenbouwkundige randvoorwaarden gesteld. Het bijbouwen van de woning op de kavel is volgens de hiervoor genoemde principetoestemming toegestaan, indien aan de volgende stedenbouwkundige uitgangspunten voldaan wordt: ontsluiting van de woning met recht van overpad richting de Weverskade; Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

7 7 Het beeld van vrijstaande woningen in een groene ruimte moet behouden blijven, rondom de woning moet minimaal 6 meter vrije ruimte zijn; De gekozen architectonische uitwerking is passende bij de sfeer en uitstraling van de Weverskade; De te bouwen woning bestaat uit een begane grond, plus een kap, maximale nokhoogte van de kap bedraagt circa 8 meter; Vanuit stedenbouwkundig oogpunt met betrekking tot de Dijkpolder bestaan er geen bezwaren; de exacte locatie van de woning kan nader onderzocht worden bij de bouwvergunning aanvraag. Voorts heeft de gemeente aangegeven (brief d.d. 6 augustus 2008, kenmerk ) dat rekening moet worden gehouden met relevant beleid van gemeente, provincie en rijk, milieuaspecten, waterhuishoudkundige aspecten, natuur en landschap, aanwezigheid van dier- en plantensoorten beschikbaarheid van voorzieningen voor parkeren, kabels en leidingen, en of het plan feitelijk en economisch uitvoerbaar is. Het relevante beleid van de verschillende overheden is hiervoor al aangegeven. Aan de overige aspecten zal hierna aandacht worden besteed. Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

8 8 3. Milieu-aspecten 3.1 Bodem Voor het desbetreffende perceel is geen bodem rapport voorhanden. Er is echter wel een sanering-certificaat. In 1993 is een complete sanering uitgevoerd, er zijn geen verontreinigingen aangetroffen en de tankinstallatie is gevuld met zand. Van der Helm Bedrijven heeft een milieukundig bodemonderzoek uitgevoerd. Uit de rapportage, gedateerd 16 april 2009, komt naar voren dat er milieuhygiënisch gezien, geen belemmeringen aanwezig zijn voor de voorgenomen bouw van een woning. Verwezen wordt naar het als bijlage toegevoegde rapport. 3.2 Luchtkwaliteit Op 15 november 2007 zijn de Wet luchtkwaliteit en het Besluit Niet in betekenende mate bijdragen luchtkwaliteitseisen (NIBM) in werking getreden. Dit besluit legt vast dat een project NIBM is als aannemelijk is dat de concentratie PM 10 en NO 2 minder dan 3% toeneemt. De realisering van een enkele woning zal geen meetbare toename van deze concentratie tot gevolg hebben. Gelet hierop is het project NIBM en is geen toetsing aan de grenswaarden voor genoemde stoffen nodig. Wat dit betreft is er dus geen belemmering voor de bouw. 3.3 Geluid Er is sprake van een toevoeging van een geluidsgevoelige functie, namelijk een extra woonhuis. Door AV Consulting te Gouda is daarom onderzoek gedaan naar de akoestische situatie. Uit de berekeningen, neergelegd in het rapport van 29 april 2009 blijkt, dat de geluidsbelasting vanwege de Westgaag en de Weverskade, na aftrek van 5 db op grond van artikel 110 Wet geluidhinder, lager ligt dan de voorkeursgrenswaarde van 48 db (Lden). De geluidsbelasting vanwege de Maasdijk, na aftrek van 5 db op grond van artikel 110 Wet geluidhinder, ligt hoger dan de voorkeursgrenswaarde van 48 db (Lden), maar de hoogst toelaatbare gevelbelasting wordt niet overschreden. Het is financieel niet doelmatig om voor één woning maatregelen te treffen aan de bron en/of overdrachtsgebied. Er dient een hogere grenswaarde aangevraagd te worden bij de Burgemeester en Wethouders. Het bouwplan ligt binnen, de krachtens de Wet geluidhinder, vastgestelde geluidszone van de industrieterreinen Maasvlakte en Europoort. Het bouwplan bevindt zich binnen de db(a) contour. Omdat het bouwplan geen hoogbouw betreft, dient er een hogere waarde te worden aangevraagd bij Burgemeester en Wethouders van 55 db(a). De geluidswering van de gevels dient door middel van een nader akoestisch bouwtechnische onderzoek te worden beoordeeld, rekening houdend met de Wet geluidhinder en het Bouwbesluit. Een en ander volgt in een later stadium. Voor het berekenen van de geluidswerende voorzieningen dient de gecumuleerde geluidsbelasting te worden gehanteerd zonder aftrek ex. Artikel 110 g van de Wet geluidhinder. Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

9 9 Er is derhalve geen absolute belemmering voor de realisering van het planb, maar er moeten wel hogere grenswaarden worden aangevraagd. Voor meer details over het geluidsonderzoek wordt verwezen naar het als bijlage toegevoegde rapport. 3.4 Externe veiligheid Voor het onderhavige bouwplan is het industrieterrein Kapelpolder relevant. Op het terrein ligt het bedrijf VECOM productie B.V. (Mozartlaan 3). Dit bedrijf valt onder het Bevi (opslag, behandeling en/of verwerking van gevaarlijke afvalstoffen, oppervlaktebehandelingen van metalen en vervaardiging van onderhoudsen reinigingsmiddelen). Recent is onderzoek gedaan naar het aspect externe veiligheid voor dit bedrijf. Uit het onderzoek bleek dat de 10-6 contour voor het PR net buiten de grenzen van de inrichting loopt. Het invloedsgebied loopt circa 80 meter rondom de inrichting. Op basis van de aangeleverde bevolkingsgegevens en bedrijfsgegevens is het groepsrisico van de VECOM berekend. Er is geen sprake van een relevant groepsrisico. Wat externe veiligheid betreft zijn er dus geen belemmeringen voor de voorgenomen bouw. Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

10 10 4. Omgevingsfactoren 4.1 Verkeer en parkeren De parkeernormen uit de gemeentelijke beleidsregels Parkeren 2006 worden gehanteerd. Het bouwplan dient conform de bouwverordening in zijn eigen parkeercapaciteit te voorzien, waarbij de benodigde parkeerplaatsen in, op of onder het bouwplan dienen te worden gerealiseerd. Het erf heeft voldoende ruimte om parkeren op eigen terrein mogelijk te maken. Opgemerkt dient te worden dat er geen nieuwe ontsluitingen op de Weverskade mogen worden aangelegd. Voor deze woning zal gebruik worden gemaakt van de bestaande uitrit op de Weverskade. 4.2 Watertoets Veiligheid en waterkeringen Het plangebied bevindt zich niet binnen de kernzone en / of beschermingszone. Waterkwantiteit Het plangebied ligt in landbouw / gras gebied, met een enkele verspreide kas. Het Hoogheemraadschap van Delfland heeft op 29 april 2009 per laten weten dat voor het plangebied een waterbergingsnorm geldt van 325 m3/ha. Het plangebied is gelegen in de Dijkpolder. Voor deze polder geldt een maximale peilstijging van 0,4 m. Hieruit volgt dat in het plangebied 74 m² aan water aanwezig dient te zijn. Hierbij mogen watergangen grenzend aan het plangebied voor de helft worden meegeteld. Watersysteemkwaliteit en ecologie In de nabije omgeving van het plangebied ligt geen natte ecologische verbindingszone. Onderhoud en bagger Het gebied wordt aan een zijde begrensd door een scheidingssloot. Afvalwater en riolering Op c.q. nabij het perceel bevindt zich een drukriolering met pompput. Toekomstige situatie Algemeen De bouwactiviteiten vallen niet binnen het plangebied van de watervisie / het waterplan / de waterstructuurvisie Veiligheid en waterkeringen In het plangebied bevindt zich geen waterkering. Waterkwantiteit Voor het plangebied geldt een waterbergingsnorm van 325 m3/ha. Het gebied is gelegen in de Dijkpolder. Voor deze polder geldt een maximale peilstijging van 0,4 m. Om 325 m³ te kunnen bergen is bij die peilstijging per hectare dus een oppervlakte nodig van 2,5 x 325 = 812 vierkante meter. Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

11 11 Het plangebied heeft (exclusief water) een oppervlakte van 30 x 29 = 870 m², dat is 0,087 gedeelte van een hectare. (Deze oppervlakte is iets kleiner dan aanvankelijk aan het Hoogheemraadschap was aangegeven.) Hieruit volgt dat in het plangebied 0,087 deel van de bergingscapaciteit per hectare (812 m²) nodig is. Naar boven afgerond komt dat neer op een eis van 71 m 2 oppervlaktewater. Hierbij mogen watergangen grenzend aan het plangebied voor de helft worden meegerekend. Aan de westzijde grenst het plangebied over een lengte van 30 meter aan een scheidingssloot. Deze sloot heeft een breedte van 2 meter. De helft van de oppervlakte van dit deel van de sloot is 30 m². Er zal derhalve 41 m² moeten worden toegevoegd. Aan de noordzijde van het plangebied zal een insteeksloot worden gegraven van een oppervlakte van 41 m² (circa 16 x 2,5 m, zie foto). Mogelijk maken van ABC-Polders maatregelen Niet van toepassing in deze situatie. Waterkwaliteit en ecologie Het bouwplan heeft geen negatieve invloed op de waterkwaliteit van het oppervlaktewater. Er is ter plaatse geen ecologische verbindingszone aanwezig of voorzien.. Het plan voorziet niet in de aanleg van sloten of natuurvriendelijke oevers. Onderhoud en bagger Het bouwplan / de bestemmingsplanwijziging heeft geen invloed op het onderhoud van de watergangen. De bagger uit de sloot langs de grens van het perceel kan zonodig op de kant worden gezet. Afvalwater en riolering Het hemelwater wordt vastgehouden voor benutting (regenton) en opgevangen in de bodem. Een deel van het regenwater zal conform bestaand afstromen naar de naastliggende sloot. Het afvalwater wordt afgevoerd via de ter plaatse aanwezige drukriolering..het bouwplan / de bestemmingsplanwijziging leidt niet tot overschrijding van de capaciteit van de riolering waarop wordt aangesloten. Het oordeel van Delfland Dijkgraaf en Hoogheemraden hebben bij brief van 26 juni 2009, kenmerk aan burgemeester en wethouders meegedeeld, dat Delfland met de waterparagraaf van deze onderbouwing kan instemmen. Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

12 Flora- en Fauna Het gebied valt niet binnen een aanwijzing ingevolge Habitatrichtlijn, Vogelrichtlijn of Natuurbeschermingswet. Voor het desbetreffende kilometerhok X075 Y439 is blijkens het Natuurloket nauwelijks onderzoek gedaan. In de huidige toestand is het gebied geheel verhard. Er bevinden zich hier geen bomen en geen opstallen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat het zo goed als uitgesloten is dat ter plaatse te beschermen flora of fauna voorkomt. 4.4 Archeologie Uit de onderzoeken naar het plangebied Dijkpolder blijkt dat er sprake is van een archeologische verwachtingswaarde. Bij bureau- en booronderzoek onderzoek door SOB Research, Heinenoord, juli 2009 (bijlage) zijn geen aanwijzingen voor archeologische resten aangetroffen. Aanbevolen wordt eventueel een karterend onderzoek door middel van proefsleuven uit te voeren. De gemeente moet een besluit nemen of dit daadwerkelijk noodzakelijk wordt bevonden. 4.5 Omliggende bedrijvigheid Ten oosten van de bouwlocatie bevindt zich een glastuinbouwbedrijf. Dit bedrijf is opgericht vóór 1 mei Voor de vraag of er wettelijk gezien nadeel voor dit bedrijf zal ontstaan als op de bouwlocatie een woning wordt opgericht, is het volgende van belang. Een bestaand bedrijf is volgens de systematiek van het Besluit glastuinbouw een bedrijf dat is opgericht voor 1 mei Voor deze situatie geldt dat een milieuvergunning is vereist indien zich binnen 10 meter van het bedrijf (de gevel van de kas), met inbegrip van eventuele uitbreidingen na genoemd tijdstip, een woning van een derde bevindt. De nieuwe woning zal liggen op een afstand van ongeveer 15 m uit de gevel van de kas. De bouw van de woning zal derhalve niet leiden tot de situatie dat de exploitant van het glastuinbouwbedrijf een milieuvergunning zal moeten aanvra- Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

13 13 gen. Hij zal evenals in de huidige situatie moeten voldoen aan de regels, gesteld in de algemene maatregel van bestuur die bekend staat als het Besluit Glastuinbouw. Van nadeel zal derhalve geen sprake zijn. 4.6 Welstand Het ontwerp van de woning is goedgekeurd door de welstandscommissie van de gemeente 5. Conclusie Gezien het feit dat het bouwplan geen verkeersaantrekkende werking heeft, er geen milieubelastende bezwaren zijn en voldaan wordt aan de voorwaarden verbonden aan het verlenen van medewerking aan een projectprocedure, kan in principe medewerking worden verleend aan het bouwplan door middel van een dergelijke projectprocedure. Kranenburg & de Weerd Gemeente Maassluis Verzoek ontheffing bestemmingsplan

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104 Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek door middel van grondboringen Plangebied Weverskade 4A, Maassluis, Gemeente Maassluis J. Ras

105

106 Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek door middel van grondboringen Plangebied Weverskade 4A, Maassluis, Gemeente Maassluis J. Ras

107 Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek door middel van grondboringen Plangebied Weverskade 4A, Maassluis, Gemeente Maassluis J. Ras SOB Research, Instituut voor Archeologisch en Aardkundig Onderzoek SOB Research Heinenoord, juli 2009 ISBN/EAN: Projectnummer:

108 Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek door middel van grondboringen Plangebied Weverskade 4A, Maassluis, Gemeente Maassluis Inhoud 1. Inleiding Planontwikkeling Archeologisch onderzoek Opdrachtverlening Doel van het onderzoek Fasering Onderzoeksteam 5 2. Onderzoekssysteem: gehanteerde methoden en technieken Bureauonderzoek Archeologisch verwachtingsmodel Veldonderzoek Uitwerking en rapportage 8 3. Resultaten Archeologisch Bureauonderzoek Geologische en geomorfologische gegevens Archeologische gegevens Historische gegevens Luchtfoto s Actueel Hoogtebestand Nederland Archeologisch verwachtingsmodel Resultaten veldonderzoek Inleiding Booronderzoek IVO Geologische opbouw Samenvatting, conclusies en aanbevelingen 21 Literatuur 23 Verklarende woordenlijst 25 Bijlage 1: Administratieve gegevens 27 Bijlage 2: Archeologische en geologische tijdschaal 29 Bijlage 3: Bijlage 4: Overzicht voor het Holocene gebied van de gebruikelijke lithostratigrafische indeling en de vertaling naar de lithostratigrafie naar De Mulder et. Al, Overzicht Boorgegevens Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek door middel van grondboringen Plangebied Weverskade 4A, Maassluis, Gemeente Maassluis 33 1

109 Bijlage 5: SOB Research: Gegevens 41 2

110 1. Inleiding 1.1. Planontwikkeling Aanleiding tot het archeologisch onderzoek vormen de plannen voor de bouw van een woning ter plaatse van de Weverskade 4A te Maassluis (Gemeente Maassluis). Omdat het te bebouwen perceel momenteel nog een agrarische bestemming heeft, dient een bestemmingsplanwijziging te worden doorgevoerd. Het plangebied heeft een oppervlakte van 200 vierkante meter. Afbeelding 1. Ligging van het onderzoeksgebied (rode stip) in Nederland. 1.2 Archeologisch onderzoek Ter plaatse van het plangebied wordt op de Cultuurhistorische Hoofdstructuur van de Provincie Zuid- Holland een zone weergegeven met een redelijke tot grote kans op archeologische sporen weergegeven. Als gevolg van de voorgenomen bodemingrepen (graafwerkzaamheden) kunnen eventueel aanwezige archeologische waarden worden aangetast. Op basis van het vigerende landelijke (Monumentenwet 1988/ Wet op de archeologische monumentenzorg 2007 en de KNA 3.1), provinciale en gemeentelijke beleid, zal daarom een verantwoorde afweging moeten worden gemaakt van de in het geding zijnde archeologische belangen. Door de Gemeente Maassluis dan ook besloten dat in het kader van de planprocedure een archeologisch bureauonderzoek en een verkennend archeologisch onderzoek moet worden uitgevoerd. 1.3 Opdrachtverlening Op basis van het door SOB Research opgestelde plan van aanpak (Aanvraag Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek door middel van grondboringen Plangebied Weverskade 4A, Maassluis, Gemeente Maassluis, d.d. 9 juni 2009) heeft VanderHelm Milieubeheer aan SOB Research opdracht verleend om een Archeologisch Bureauonderzoek en een IVO door middel van Grondboringen (verkennend) uit te voeren. De afbakening van het onderzoeksgebied was gelijk aan de afbakening van het plangebied, zoals deze is aangegeven door de opdrachtgever (zie Afbeelding 2 en Afbeelding 3). 3

111 Afbeelding 2. Ligging van het onderzoeksgebied (rood omkaderd) geprojecteerd op een uitsnede van de Topografische Kaart. Schaal 1: Doel van het onderzoek Het onderzoek was gericht op de volgende aandachtspunten: De geologie en de landschapsgeschiedenis ter plaatse van het onderzoeksgebied, in relatie tot de bewoningsmogelijkheden in het verleden; De intactheid van de bodem ter plaatse van het onderzoeksgebied De kans op de aanwezigheid van archeologische waarden ter plaatse van het onderzoeksgebied: De mate waarin mogelijk aanwezige archeologische en cultuurhistorische waarden door de uit te voeren werkzaamheden met aantasting kunnen worden bedreigd. 1.5 Fasering Na de opdrachtverlening is er een begin gemaakt met het onderzoek. Eerst is gewerkt aan de voorbereiding (de uitvoering van het Archeologisch Bureauonderzoek en het opstellen van het daarop gebaseerde archeologisch verwachtingsmodel) en de planning van het onderzoek. Hierbij zijn diverse bronnen geraadpleegd om al aanwezige archeologische, historische, geologische en luchtfotoinformatie zoveel mogelijk te kunnen benutten. Vervolgens is op 8 juli 2009 een archeologisch veldonderzoek uitgevoerd. Dit veldonderzoek bestond uit een verkennend booronderzoek. 4

112 Tenslotte is, op basis van de verkregen gegevens, een overzicht samengesteld van de aangetroffen archeologische, cultuurhistorische en aardkundige waarden. De verkregen gegevens, de daaraan verbonden conclusies, alsook de op basis hiervan tot stand gekomen adviezen zijn uitgewerkt in het nu voorliggende eindrapport. 1.6 Onderzoeksteam Het onderzoek werd uitgevoerd door: J. Ras bureauonderzoek, rapportage J. W. van Zessen projectcoördinatie, veldwerk, gegevensverwerking Afbeelding 3. De ligging van het onderzoeksgebied (rood omkaderd) geprojecteerd op een uitsnede van de Kadastrale Kaart. Het onderzoeksgebied was bestraat. Kaartschaal 1: Topografische Dienst, Emmen [2009]. 5

113 6

114 2. Onderzoekssysteem: gehanteerde methoden en technieken 2.1 Bureauonderzoek Het doel van het bureauonderzoek is het verwerven van informatie over bekende en verwachte archeologische waarden binnen het plangebied. Op basis van deze verworven informatie wordt een archeologische verwachting voor het plangebied opgesteld en wordt een beslissing genomen over het al dan niet uitvoeren van een inventariserend veldonderzoek en de wijze waarop dit moet worden uitgevoerd. In het kader van het bureauonderzoek zijn diverse bronnen geraadpleegd, met als doel gebruik te maken van de in deze archieven beschikbare of alsnog destilleerbare informatie over de landschaps- en bewoningsgeschiedenis van het gebied. Onder meer zijn daarbij kaartmateriaal van de Topografische Dienst, kaartmateriaal van TNO-NITG en Archis2, de online archeologische databank van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, geraadpleegd. Daarnaast werd er over het onderzoeksgebied en de directe omgeving nadere archeologische en historische informatie vergaard uit meerdere bronnen. 2.2 Archeologisch verwachtingsmodel Op basis van het bureauonderzoek is een archeologisch verwachtingsmodel opgesteld. Hierbij gaat het vooral om een gespecificeerde verwachting ten aanzien van de mogelijk aanwezige archeologische vondstcomplexen (mogelijke aard, gaafheid en ouderdom) en de relatie (mogelijke diepteligging en context) met de geologische ondergrond. Op basis van het archeologisch verwachtingsmodel is het onderzoeksplan voor het veldonderzoek uitgewerkt. 2.3 Veldonderzoek Booronderzoek Op basis van het onderzoeksplan is het booronderzoek op het terrein uitgevoerd. Ten einde het op basis van de informatie van het bureauonderzoek opgestelde archeologische verwachtingsmodel te kunnen toetsen, is gekozen voor de uitvoering van een veldonderzoek door middel van grondboringen. Ten grondslag aan deze keuze ligt het gegeven dat relevante archeologische niveaus mogelijk door sediment zijn afgedekt, waardoor het opsporen van archeologische vindplaatsen door middel van een oppervlaktekartering niet mogelijk was. De uitvoering van grondboringen was daarom in dit geval de minst destructieve methode, waarmee met voldoende betrouwbaarheid de kans op de aan- of afwezigheid van archeologische waarden kon worden aangetoond. Door middel van boringen kan de mate van intactheid van het geologisch profiel worden bepaald en kan inzicht worden verkregen in de geologische opbouw van een gebied. Dit is vooral van belang omdat de bewoningsmogelijkheden in Nederland tot de Romeinse tijd volledig afhankelijk waren van de landschappelijke situatie. Ook voor wat betreft de Romeinse tijd en de Middeleeuwen is er, ondanks de toegenomen mogelijkheden om door middel van bedijking, afdamming of kanalisering het landschap vorm te geven, nog steeds sprake van een sterke relatie tussen het natuurlijke landschap en de mogelijkheden tot bewoning. Soms kan de stratigrafie, de aard, de dikte, de omvang en de ouderdom van de archeologisch interessante grondlagen aan de hand van de boringen globaal worden bepaald en verder in kaart worden gebracht. Soms kunnen ook direct al archeologische indicatoren worden getraceerd. Indicatoren voor de aanwezigheid van archeologische vindplaatsen zijn onder meer de aanwezigheid van houtskool, verbrand bot, aardewerkfragmenten, potgruis, vuursteen, puin of verstoorde grondlagen. 7

115 2.3.2 Oppervlaktekartering Bij een oppervlaktekartering wordt een terrein onderzocht op de aanwezigheid van archeologische vondsten aan het oppervlak. In gebieden waar archeologisch belangrijke lagen relatief dicht aan het oppervlak liggen (er is dan geen sprake van omvangrijke sedimentvorming op deze lagen) kan het uitvoeren van een oppervlaktekartering zinvol zijn. Vooral vers geploegde akkers lenen zich voor deze onderzoeksmethodiek. Binnen het onderzoeksgebied is, vanwege de aanwezige bestrating, geen oppervlaktekartering uitgevoerd. 2.4 Uitwerking en rapportage Na het veldonderzoek zijn de onderzoeksgegevens uitgewerkt en geanalyseerd. Hierbij is voortdurend sprake geweest van een terugkoppeling naar de uitkomsten van het bureauonderzoek (toetsing archeologisch verwachtingsmodel). Ter afronding van het archeologisch onderzoek is het nu voorliggende eindrapport samengesteld. 8

116 3. Resultaten Archeologisch Bureauonderzoek 3.1 Geologische en geomorfologische gegevens Voor het verkrijgen van inzicht in de geologische opbouw van het onderzoeksgebied en de directe omgeving daarvan kon gebruik worden gemaakt van de Geologische Kaart van Nederland 1: , Blad Rotterdam West (37W), van de Bodemkaart van Nederland (Alterra) en van de Geomorfologische kaart van Nederland (Alterra). Een nadeel bij het gebruik is de relatieve grofschaligheid van deze kaarten; de informatie is niet bedoeld en ook niet bruikbaar voor een beoordeling op perceelniveau. Wel bieden de kaarten kaders voor een globale inschatting van de geologische en paleogeografische situatie. Afbeelding 4. Ligging van het onderzoeksgebied (rood gemarkeerd), geprojecteerd op een uitvergrote uitsnede van de Geologische Kaart van Nederland, Blad Rotterdam West (37 West), Schaal 1: Schaal 1:

117 Ter plaatse van het onderzoeksgebied wordt op de geologische kaart een zone weergegeven met code A3.3b, gearceerd en met wybertjes. Dat betekent dat ter plaatse van het onderzoeksgebied Afzettingen van Duinkerke IIIb op Afzettingen van Duinkerke IIIa op Afzettingen van Duinkerke I op Hollandveen op Afzettingen van Duinkerke 0 op Hollandveen op Afzettingen van Calais IV op Hollandveen op Afzettingen van Calais III kunnen worden aangetroffen. Zie Bijlage 3 voor een vertaling van de gebruikte stratigrafie naar de stratigrafie zoals deze wordt beschreven in De Mulder, et al, Op basis van de Profielen van de Geologische Kaart (zie Afbeelding 5) kunnen uitspraken worden gedaan over de te verwachte diepteligging van de verschillende afzettingen. De top van de Afzettingen van Duinkerke IIIb kan dagzomend (circa 1 meter NAP) worden aangetroffen. De top van de Afzettingen van Duinkerke IIIa kan op een diepte van 1.5 meter NAP worden aangetroffen. De top van de Afzettingen van Duinkerke I kan op een diepte van 2 meter NAP worden aangetroffen. De top van het bovenste Hollandveenpakket kan op een diepte tussen 1.5 en 2 meter NAP worden aangetroffen. De top van de Afzettingen van Duinkerke 0 kan op een diepte tussen 2 en 2.5 meter NAP worden aangetroffen. De top van het tweede Hollandveenpakket kan op een diepte tussen 2.5 en 3 meter NAP worden aangetroffen. De top van de Afzettingen van Calais IV kan op een diepte van circa 4 meter NAP worden aangetroffen. De top van het onderste Hollandveenpakket kan op een diepte van circa 6 meter NAP worden aangetroffen. De top van de Afzettingen van Calais III kan op een diepte tussen 6 en 6.5 meter NAP worden aangetroffen. Afbeelding 5. De globale ligging van het onderzoeksgebied (rood gemarkeerd), geprojecteerd op een uitsnede van Profiellijn A-A van de Geologische Kaart van Nederland, Blad Rotterdam West (37 West). 10

118 Voor wat betreft de door de Mulder et al (de Mulder et al, 2003) voorgestelde nieuwe lithostratigrafie dient het volgende opgemerkt te worden. SOB Research is van mening dat deze nieuwe lithostratigrafische terminologie in het geheel geen meerwaarde biedt voor wat betreft de koppeling tussen archeologie en geologie. Integendeel: met name in het Holocene gebied gaan hiermee mogelijkheden voor een dergelijke koppeling verloren. Daarnaast is er geen goede koppeling mogelijk tussen reeds decennia lang uitgevoerd archeologisch onderzoek en de nieuwe voorgestelde lithostratigrafische terminologie. Tevens ontbreken ook geologische kaarten, waarbij deze terminologie is gehanteerd, zodat een betrouwbare presentatie niet mogelijk is. Het is vanuit haar eigen kwaliteitsborging dat SOB Research, zeker voor wat betreft het Holocene deel van Nederland, de gangbare lithostratigrafie toepast en vooralsnog zal blijven toepassen. Ter plaatse van het onderzoeksgebied wordt op de Bodemkaart (zie Afbeelding 6) een zone weergegeven met code Mn86C. Dit betreffen kalkrijke poldervaaggronden; zavel. Afbeelding 6. De ligging van het onderzoeksgebied (rood omkaderd), geprojecteerd op een uitsnede van de Bodemkaart van Nederland. Bron: Alterra/Archis2. Ter plaatse van het westelijke deel van het onderzoeksgebied wordt op de Geomorfologische Kaart van Alterra (zie Afbeelding 7) een grijze zone weergegeven. Dit betreft een dijk. Ter plaatse van het overige deel van het onderzoeksgebied worden vlakten aangeduid. 11

119 Afbeelding 7. De ligging van het onderzoeksgebied (rood omkaderd), geprojecteerd op een uitsnede van de Geomorfologische Kaart van Nederland. Bron: Alterra/Archis Archeologische gegevens Voor een overzicht van reeds bestaande kennis ten aanzien van archeologische vindplaatsen binnen en in de directe omgeving van het onderzoeksgebied werden de archieven van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (Archis2) en de Provincie Zuid-Holland geraadpleegd. De Cultuurhistorische Hoofdstructuur Zuid-Holland (Provincie Zuid-Holland, 2009) is het beleidsinstrument van de Provincie Zuid-Holland met betrekking tot de afweging van archeologische belangen. Ter plaatse van het onderzoeksgebied wordt op de CHS Kaart 1A, Archeologie, Kenmerken, een zone weergegeven met Zeeafzettingen, met bewoning vanaf de IJzertijd of Romeinse Tijd. Ter plaatse van het onderzoeksgebied wordt op de CHS Kaart 1B, Archeologie, Waarden een zone met een redelijke tot grote kans op archeologische sporen weergegeven. Op de Archeologische Monumentenkaart van Zuid-Holland (AMK; Den Haag/Amersfoort: 1994) worden ter plaatse van het onderzoeksgebied geen terreinen met een archeologische status aangegeven. In Archis2, de online archeologische databank van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, zijn geen gegevens bekend van vondsten, die ter plaatse van het onderzoeksgebied zouden zijn gedaan. Ten noorden van het onderzoeksgebied zijn archeologische vondsten uit de Romeinse Tijd, de Late Middeleeuwen (circa 1100 A.D.) en de Nieuwe Tijd gedaan tijdens het verbreden van een sloot. Dit betreft Archis-waarnemingen 28607, en Het gaat hierbij om minimaal twee, 40 meter uit elkaar gelegen, archeologische vindplaatsen.. De vondstniveaus werden op een diepte tussen circa 1 en 2 meter beneden het maaiveld aangetroffen, in kleipakketten. Ter plaatse van Archiswaarnemingsnummer werd ook vondstmateriaal uit de Late Middeleeuwen aangetroffen. 12

120 Afbeelding 8. De ligging van in Archis2 geregistreerde waarnemingen (geel, genummerd) en vondstmeldingen (blauw, genummerd) in de (directe) omgeving van het onderzoeksgebied (groen omkaderd). Onderzoeksmeldingen zijn blauw omkaderd. Bron: Archis2. Ten oosten van het onderzoeksgebied werden archeologische vondsten gedaan in een gasleidingensleuf. Deze vindplaats werd in 1986 ontdekt. Het aangetroffen vondstniveau lag op een diepte van circa 60 centimeter beneden het maaiveld. Het aardewerk dateerde uit de Romeinse Tijd (Inheems-Romeins) (Archis-waarnemingsnummer 28558). Het onderzoeksgebied maakt deel uit van een zone die in 2005 is onderzocht door middel van een bureauonderzoek met controleboringen (Koot et al, 2005, onderzoeksmelding 20607). Helaas bleek het niet mogelijk om de onderzoeksrapportage in te zien. Hiervoor was toestemming nodig van de toenmalige opdrachtgever. Het bleek binnen de tijdspanne van het nu uitgevoerde onderzoek echter niet mogelijk om deze opdrachtgever te bereiken. Het gebied ten westen van het onderzoeksgebied werd in 2004 door middel van een archeologische bureauonderzoek onderzocht (Defilet et al, 2004). 3.3 Historische gegevens Het onderzoeksgebied ligt ten noordoosten van de bebouwde kom van Maassluis. Het maakt deel uit van de Dijk polder. De Dijk polder werd bedijkt omstreeks In het kader van de analyse van historisch kaartmateriaal werden onder meer een kaart uit 1681, een kaart uit 1712, het Kadastrale Minuutplan uit (bron: de Topografische Kaart uit en de Topografische Kaart uit circa 1990 geraadpleegd. 13

121 Op Jacob Aertsz. Colom s Kaart van Holland uit 1681 (niet in dit rapport afgebeeld) is te zien dat er toen ter plaatse van het onderzoeksgebied geen bebouwing stond. Ditzelfde is zichtbaar op een kaart uit 1712 ('thooge heemraedschap van Delflant / volgens ordre door Kruikius ; [in kaart gebracht door N. en J. Kruikius] ; L. van Anse, T. Doesburch, Jac. et Joan. Deur, en P. Ruyter sculp, [Delft : s.n.], 1712, niet in dit rapport afgebeeld). Op de kaart uit 1712 is wel te zien dat de percelen ten zuiden van het onderzoeksgebied bebouwd waren. Op de Kadastrale Kaart uit (niet in dit rapport afgebeeld) is te zien dat het westelijke deel van het perceel waar het onderzoeksgebied deel van uitmaakt bebouwd was. Deze bebouwing is blijkbaar na 1712 ontstaan. Het eigenlijke onderzoeksgebied was onbebouwd, en was direct ten zuidoosten van de bebouwing gesitueerd. Op de Topografische Kaart uit (zie Afbeelding 9) is eveneens te zien dat het onderzoeksgebied toen onbebouwd was. Het onderzoeksgebied bleef tot in de huidige tijd onbebouwd. Wel raakte het gebied ten noorden van het onderzoeksgebied bebouwd. In de huidige tijd is het onderzoeksgebied verhard met stelconplaten. Afbeelding 9. De ligging van het onderzoeksgebied (blauw omkaderd), geprojecteerd op een uitsnede van de Topografische Kaart uit Schaal 1: Luchtfoto s In het kader van het onderzoek werden geen luchtfoto s geraadpleegd. Het onderzoeksgebied maakt immers deel uit van het bebouwde gebied, en is verhard met stelcon-platen, zodat er geen aanwijzingen voor de aanwezigheid van archeologische sporen zichtbaar zouden zijn. 14

122 3.5 Actueel Hoogtebestand Nederland Tijdens het onderzoek werd het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) geraadpleegd (zie Afbeelding 10). Op basis van de AHN kan worden aangenomen dat het onderzoeksgebied ter plaatse van een relatief laag liggende zone ligt. Mogelijk ligt er ten oosten van het onderzoeksgebied een voormalige kreek. Afbeelding 10. De positie van het onderzoeksgebied (rood gemarkeerd), geprojecteerd op een uitsnede van het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN 2007). De blauwe en groene zones betreffen lager gelegen gedeelten, de gele en oranje zones betreffen hoger gelegen delen. (c) AHN Archeologisch verwachtingsmodel Op basis van de beschikbare geologische, archeologische en historische gegevens kan worden ingeschat dat er ter plaatse van het onderzoeksgebied archeologische sporen uit de Prehistorie tot en met de Nieuwe Tijd kunnen worden aangetroffen. Ter plaatse van het onderzoeksgebied kunnen Afzettingen van Duinkerke IIIb op Afzettingen van Duinkerke IIIa op Afzettingen van Duinkerke I op Hollandveen op Afzettingen van Duinkerke 0 op Hollandveen op Afzettingen van Calais IV op Hollandveen op Afzettingen van Calais III worden aangetroffen. De top van de Afzettingen van Duinkerke IIIb kan dagzomend (circa 1 meter NAP) worden aangetroffen. Hierin kunnen archeologische resten uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd worden gevonden. Er zijn overigens geen aanwijzingen voor de aanwezigheid van bebouwingsresten uit de Nieuwe Tijd. De top van de Afzettingen van Duinkerke IIIa kan op een diepte van 1.5 meter NAP worden aangetroffen. Hierin kunnen archeologische resten uit de Late Middeleeuwen worden gevonden. De top van de Afzettingen van Duinkerke I kan op een diepte van 2 meter NAP worden aangetroffen. Hierin kunnen archeologische resten uit de de Romeinse Tijd en de Vroege Middeleeuwen worden gevonden. 15

123 De top van het bovenste Hollandveenpakket kan op een diepte tussen 1.5 en 2 meter NAP worden aangetroffen. Hierin kunnen archeologische resten uit de Bronstijd en de IJzertijd worden gevonden. De top van de Afzettingen van Duinkerke 0 kan op een diepte tussen 2 en 2.5 meter NAP worden aangetroffen. Hierin kunnen archeologische resten uit de Bronstijd en de IJzertijd worden gevonden. De top van het tweede Hollandveenpakket kan op een diepte tussen 2.5 en 3 meter NAP worden aangetroffen. Hierin kunnen archeologische resten uit de Bronstijd worden gevonden. De top van de Afzettingen van Calais IV kan op een diepte van circa 4 meter NAP worden aangetroffen. Hierin kunnen archeologische resten uit het Laat-Neolithicum en de Vroege Bronstijd worden gevonden. De top van het onderste Hollandveenpakket kan op een diepte van circa 6 meter NAP worden aangetroffen. Hierin kunnen archeologische resten uit het Midden- en Laat-Neolithicum worden gevonden. De top van de Afzettingen van Calais III kan op een diepte tussen 6 en 6.5 meter NAP worden aangetroffen. Hierin kunnen archeologische resten uit het Midden-Neolithicum worden gevonden. Voor de vindplaatsen geldt dat het complextype divers is, het kan gaan om nederzettingsterreinen, activiteitenzones, grafvelden, maar ook om een akkerlaag. De omvang van de mogelijk aan te treffen archeologische sporen is op dit moment nog niet bekend. Archeologische vindplaatsen kunnen herkend worden aan de hand van de aanwezigheid van een bewoningsniveau of een akkerlaag, door middel van vuursteen, fragmenten aardewerk, houtskool of bijvoorbeeld botmateriaal. In hoeverre het bodemprofiel (en daarmee mogelijk archeologische resten) nog intact aanwezig zal zijn is niet bekend. Dit geldt ook voor de invloed van post-depositionele processen op het aanwezige bodemarchief. 16

124 4. Resultaten veldonderzoek 4.1 Inleiding Het onderzoeksgebied ligt ten noordoosten van de bebouwde kom van Maassluis. Het ligt ten oosten van de Weverskade. Het onderzoeksgebied was ten tijde van het veldonderzoek verhard met betonplaten (zie ook Afbeelding 3). Het maaiveld lag op een hoogte tussen 0.4 meter - NAP en 0.6 meter -NAP. 4.2 Booronderzoek IVO Binnen het onderzoeksgebied zijn de boringen uitgevoerd in een grid waarbij de maximale afstand tussen de boringen 15 meter bedroeg. In totaal werden tijdens het IVO vier boringen uitgevoerd tot een diepte van zes meter beneden het maaiveld. Per boorpunt is tot op een diepte van 1.2 meter beneden het maaiveld geboord met een edelmanboor met een diameter van 7 centimeter. Vervolgens zijn de boringen verdiept met een gutsboor met een diameter van 3 centimeter. Bij iedere afzonderlijke boring werden de in de boring te onderscheiden geologische afzettingen en archeologische sporen ten opzichte van het maaiveld ingemeten. De locatie van de boringen is bepaald met gebruikmaking van een gps-systeem (Geo-Explorer CE/ Geo XT). De bijbehorende hoogteliggingen van het maaiveld werden ten opzichte van het Normaal Amsterdams Peil (NAP) bepaald met behulp van het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN). De AHN kent een onnauwkeurigheid van 6 tot 10 centimeter (zie Bijlage 4). 4.3 Geologische opbouw Op basis van de gegevens van het booronderzoek kan worden gesteld dat ter plaatse van het onderzoeksgebied sprake is van een bodemprofiel dat is opgebouwd uit bouwzand, op kleiafzettingen (Afzettingen van Duinkerke IIIb/IIIa/I) op veen (Hollandveen) op klei met zand- en veenlaagjes (Afzettingen van Duinkerke 0) op klei (Afzettingen van Calais IV) op veen (Hollandveen) op klei (Afzettingen van Calais III) (zie Afbeelding 12). De Afzettingen van Duinkerke IIIb/IIIa/I bestaan uit zwak zandige klei. Ze zijn niet van elkaar te onderscheiden. Het veen bevat rietresten,en kan derhalve worden gekwalificeerd als rietveen. De aangetroffen Afzettingen van Duinkerke 0 zijn opgebouwd uit zandige klei, met zandlaagjes en veenbandjes. De Afzettingen van Calais bestaan uit klei, waarbij het bovenste pakket (Afzettingen van Calais IV) venig is. De Afzettingen van Calais III en IV worden gescheiden door een Hollandveeninschakeling. 17

125 Afbeelding 11. De positie van de boorpunten van het IVO (in blauw), geprojecteerd op een uitsnede van de Kadastrale Kaart. Het onderzoeksgebied is rood omkaderd. Schaal 1: Topografische Dienst Kadaster, Emmen [2009]. 18

126 Afbeelding 12. Grafische weergave van de boringen. Legenda: Oranje: bestrating Groen: bouwzand/vergraven Zandkleurig: klei, Afzettingen van Duinkerke IIIb/IIIa/I Bruin: veen, Hollandveen Geel: klei, met zand- en veenlaagjes, Afzettingen van Duinkerke 0 Lichtblauw: Afzettingen van Calais IV (bovenste pakket), Afzettingen van Calais III (onderste pakket) 19

127 20

128 5. Samenvatting, conclusies en aanbevelingen Aanleiding tot het archeologisch onderzoek vormen de plannen voor de bouw van een woning ter plaatse van de Weverskade 4A te Maassluis (Gemeente Maassluis). Omdat het te bebouwen perceel momenteel nog een agrarische bestemming heeft, dient een bestemmingsplanwijziging te worden doorgevoerd. Het plangebied heeft een oppervlakte van 200 vierkante meter. Als gevolg van de te voorziene bodemingrepen (graaf- en bouwwerkzaamheden) zouden mogelijk archeologisch relevante horizonten kunnen worden verstoord. Op basis van het vigerende landelijke (o.m. Monumentenwet 1988/ Wet op de archeologische monumentenzorg 2007 en de KNA 3.1), het provinciale beleid en het gemeentelijke beleid moest daarom een verantwoorde inschatting en afweging worden gemaakt van de mogelijk in het geding zijnde archeologische belangen. Hiertoe is door SOB Research, in opdracht van VanderHelm Milieubeheer, een Archeologisch Bureauonderzoek en een Inventariserend Veldonderzoek door middel van grondboringen (IVO- Overig) uitgevoerd. Dit met het doel om de geologische opbouw, de intactheid van de bodem en de kans op de aanwezigheid van archeologische en cultuurhistorische waarden vast te stellen. Op basis van het Archeologisch Bureauonderzoek, waarbij de beschikbare archeologische, historische en geologische informatie werd geraadpleegd en geanalyseerd, is een Archeologisch Verwachtingsmodel voor het onderzoeksgebied opgesteld. De toetsing van het Archeologisch Verwachtingsmodel heeft plaatsgevonden op basis van de resultaten van een Inventariserend Veldonderzoek door middel van grondboringen (IVO-Overig). Hierbij zijn 4 boringen uitgevoerd tot op een diepte van 6 meter beneden het maaiveld. Op basis van de gegevens van het booronderzoek kan worden gesteld dat ter plaatse van het onderzoeksgebied sprake is van een bodemprofiel dat is opgebouwd uit bouwzand, op kleiafzettingen (Afzettingen van Duinkerke IIIb/IIIa/I) op veen (Hollandveen) op klei met zand- en veenlaagjes (Afzettingen van Duinkerke 0) op klei (Afzettingen van Calais IV) op veen (Hollandveen) op klei (Afzettingen van Calais III) (zie Afbeelding 12). De Afzettingen van Duinkerke IIIb/IIIa/I bestaan uit zwak zandige klei. Ze zijn niet van elkaar te onderscheiden. Het veen bevat rietresten,en kan derhalve worden gekwalificeerd als rietveen. De aangetroffen Afzettingen van Duinkerke 0 zijn opgebouwd uit zandige klei, met zandlaagjes en veenbandjes. De Afzettingen van Calais bestaan uit klei, waarbij het bovenste pakket (Afzettingen van Calais IV) venig is. De Afzettingen van Calais III en IV worden gescheiden door een Hollandveeninschakeling. Op basis van het booronderzoek kan worden gesteld dat het bodemprofiel intact is, en dat het op hoofdlijnen overeenkomt met datgene dat op basis van het Archeologisch Verwachtingsmodel kon worden verwacht. In de top van de Afzettingen van Duinkerke IIIb kunnen archeologische resten uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd worden gevonden. Er zijn overigens geen aanwijzingen voor de aanwezigheid van bebouwingsresten uit de Nieuwe Tijd. In de top van de Afzettingen van Duinkerke IIIa kunnen archeologische resten uit de Late Middeleeuwen worden gevonden. In de top van de Afzettingen van Duinkerke I kunnen archeologische resten uit de Romeinse Tijd en de Vroege Middeleeuwen worden gevonden. In het bovenste Hollandveenpakket kunnen archeologische resten uit de Bronstijd en de IJzertijd worden gevonden. In de top van de Afzettingen van Duinkerke 0 kunnen archeologische resten uit de Bronstijd en de IJzertijd worden gevonden. 21

129 In het tweede Hollandveenpakket kunnen archeologische resten uit de Bronstijd worden gevonden. In de top van de Afzettingen van Calais IV kunnen archeologische resten uit het Laat-Neolithicum en de Vroege Bronstijd worden gevonden. In het onderste Hollandveenpakket kunnen archeologische resten uit het Midden- en Laat-Neolithicum worden gevonden.in de top van de Afzettingen van Calais III kunnen archeologische resten uit het Midden-Neolithicum worden gevonden. In het kader van de planontwikkeling zal ter plaatse van het onderzoeksgebied een woning worden gerealiseerd. Hierdoor zal de bodem worden verstoord, door graafwerkzaamheden en door heiwerkzaamheden. Er zijn geen aanwijzingen dat het bodemprofiel dusdanig verstoord is dat er geen kans meer bestaat op de aanwezigheid van archeologische waarden. Onduidelijk is wat voor type archeologische vindplaatsen kan worden aangetroffen. Er dient bij een verdere kartering dus te worden uitgegaan van het minst gunstige scenario, dat wil zeggen de aanwezigheid van een archeologische vindplaats met een lage vondstdichtheid, of het ontbreken van een vondstlaag. Karterend booronderzoek is, volgens de aan de KNA gelieerde Leidraad Karterend Booronderzoek, alleen een geschikte prospectiemethode wanneer per definitie sprake is van de aanwezigheid van een archeologische laag, en/of een vondstdichtheid die matig hoog of hoog is. Bij vindplaatsen met een lage vondstdichtheid, of bij gebrek aan een vondstlaag, is het graven van proefsleuven de enige geschikte prospectiemethode. Daarom wordt een Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven aanbevolen, gericht op de niveaus waar archeologische waarden kunnen worden aangetroffen, om zo meer duidelijkheid te verkrijgen over de daadwerkelijke aan- of afwezigheid van deze resten. Voorafgaand aan dit onderzoek dient een Programma van Eisen te worden opgesteld, dat wordt geautoriseerd door de Bevoegde Overheid inzake archeologie. 22