CUR. fase 1 : inventarisatie van schiltechnieken voor betonconstructies. civieltechnisch centrum uitvoering research en regelgeving

Transcriptie

1 CUR civieltechnisch centrum uitvoering research en regelgeving rapport 92-1 volumereductie via selectieve slooptechnieken fase 1 : inventarisatie van schiltechnieken voor betonconstructies

2 Postbus AK Gouda 92-1 VOLUMEREDUCTIE VIA SELECTIEVE SLOOPTECHNIEKEN Fase 1: Inventarisatie van schiltechnieken voor betonconstructies Civieltechnisch Centrum Uitvoering Research en Regelgeving

3 De CUR en degenen die aan deze publikatie hebben meegewerkt, hebben een zo groot mogelijke zorgvuldigheid betracht bij het verwerken van de in deze publikatie vervatte gegevens. Deze gegevens geven de stand van de techniek op het moment van uitgifte weer. Nochtans moet de mogelijkheid niet worden uitgesloten, dat zich toch onjuistheden in deze publikatie kunnen bevinden. Degene die van deze publikatie gebruik maakt, aanvaardt daarvan het risico. De CUR sluit, mede ten behoeve van al degenen die aan deze publikatie hebben meegewerkt, iedere aansprakelijkheid uit voor schade die mocht voortvloeien uit het gebruik van deze gegevens. Het overnemen (van delen) van deze uitgave is slechts toegestaan met als bronvermelding "Rapport 92-1 "Volumereductie via selectieve slooptechnieken. Fase 1: Inventarisatie van schiltechnieken voor betonconstructies", CUR Gouda".

4 Het begrip Duurzaam bouwen, dat de overheid in het kader van het milieubeleid hanteert, moet worden geïnterpreteerd als bouwen op een zodanige manier dat een bijdrage wordt geleverd aan een duurzame ontwikkeling van het milieu. Dit wil dus niet altijd zeggen dat er gebouwd dient te worden op een zodanige manier dat het bouwwerk lang meegaat. Bouwwerken hebben in vergelijking met consumentengoederen doorgaans een relatief lange levensduur, maar eens worden zij gesloopt. Het sloopmateriaal kan weer worden toegepast voor nieuwbouw. Zo blijft het bouwmateriaal in de keten van grondstof-bouwmateriaal-bouwdeel-bouwwerk en wordt er dus een geringere aanslag gepleegd op de primaire grondstoffen in het milieu. Tijdens het gebruik van het bouwwerk kan de kwaliteit ook in termen van milieukwaliteit slechter worden, er kunnen verontreinigen in het bouwwerk accumuleren. Deze verontreinigingen dienen voordat het bouwwerk wordt gesloopt, verwijderd te worden. Op deze wijze is efficiënt hergebruik van het niet-verontreinigde sloopmateriaal mogelijk en verdwijnt dit materiaal niet uit de grondstofketen. Technieken om zeer selectief de verontreinigingen uit het bouwwerk te verwijderen zijn nog geen gemeengoed bij "het beheer van de keten van grondstoffen". Reden genoeg voor CUR om in samenwerking met specialisten uit de sloopbranche en vertegenwoordigers van onderzoekinstituten op het terrein van deze nieuwe expertise een overzicht samen te stellen van mogelijke (grensverleggende) technieken voor het verwijderen van verontreiniging op en in de oppervlaktelaag bouwdelen en met name die delen die van beton zijn vervaardigd. van Deze inventarisatie is uitgevoerd door N.V. KEMA onder begeleiding van de CURonderzoekcommissie D 10 "Milieukundig slopen". De commissie bestond bij het gereed komen van de inventarisatie uit de volgende leden:

5 ir. G.B. Meijer, voorzitter mr. R.C. Basart, secretaris H. van Eek A.A. Lekkerkerker ing. P.N.B.J.M. Maas S. Schotte sr. ing. G. van Vliet ir. J. Stuip, coördinator ir. T.G. van der Meer, mentor De CUR spreekt haar dank uit aan de volgende instanties en bedrijven voor de financiële bijdragen, die dit onderzoek mede mogelijk hebben gemaakt: - het Ministerie van Economische Zaken; - Aannemingsbedrijf Van Eek B.V.; - Sloopwerken Lekkerkerker Rotterdam B.V.; - Schotte Sloopwerken B.V.; - CA. van Vliet Sloopwerken B.V.; - Teppema B.V.; - N.V. KEMA Wij verwachten dat dit overzicht een bijdrage levert aan het verspreiden van de opgedane kennis en deskundigheid in de bouw- en sloopsector. Wij hopen zo ook een bijdrage te hebben geleverd aan een duurzame ontwikkeling van het milieu. januari 1992 Het bestuur van de CUR

6 Hoofdstuk 1 INLEIDING 6 Hoofdstuk 2 DOELSTELLINGEN EN AFBAKENING 8 Hoofdstuk 3 AANPAK VAN DE STUDIE 9 Hoofdstuk 4 MECHANISCHE METHODEN Hakken Frezen Boucharderen Zagen Snijden Splijten Stralen 13 Hoofdstuk 5 THERMISCHE METHODEN Vlamstralen Laserstraal Versmelten (thermische lans) Microgolftechnieken Bevriezen Verwarmen van de wapening 17 Hoofdstuk 6 CHEMISCHE METHODEN Expansie met chemicaliën Explosieven 18 Hoofdstuk 7 VERGELIJKING VAN DE METHODEN 19 Hoofdstuk 8 SAMENVATTING EN CONCLUSIE Samenvatting Conclusie 24 LITERATUUR 26

7 In diverse industrieën en ziekenhuizen wordt omgegaan met chemicaliën en/of radioactieve stoffen, waardoor delen van de gebouwen tijdens het gebruik verontreinigd of besmet kunnen raken. Bij deze gebouwen kan gedacht worden aan laboratoria, centrales en fabrieksgebouwen. In de gebruiksfase hoeft een verontreiniging geen belemmering te vormen voor de uitvoering van de werkzaamheden. Daarna evenwel, wanneer de gebouwen afgebroken worden, dienen er maatregelen genomen te worden om de verontreinigde en niet-verontreinigde delen te scheiden. Dit is nodig voor eventueel hergebruik van sloopafval. Dit scheiden leidt bovendien tot een volumereductie van de hoeveelheid chemisch en radioactief afval, dat in verband met de aard ervan, op een bijzondere manier onder hoge kosten, behandeld en opgeslagen moet worden. Bij permeabele materialen, zoals de steenachtige materialen, waaronder beton, zal de indringingsdiepte van verontreinigende stoffen maatgevend zijn. Door het verwijderen van de verontreinigde laag wordt een scheiding verkregen. Een verdere volumereductie is mogelijk door alleen de poreuze bestanddelen te behandelen. Bij beton betekent dit, dat de verontreiniging vooral aanwezig is in de poreuze cementsteen, terwijl het zand en grind schoon zullen blijven (zie fig. 1). In deze inventariserende studie ligt de nadruk op schilmethoden voor verontreinigde betonconstructies. In het kader van een door KEMA gecoördineerd EG-project wordt parallel hieraan een techniek ontwikkeld om het schone zand en grind te scheiden van de verontreinigde cementsteen.