Inhoud Startpagina Inleiding Gebruik
|
|
- Agnes de Jong
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 020 1 LPG Inleiding LPG is de afkorting van liquified petroleum gas, dat is de algemene aanduiding van tot vloeistof gecondenseerde butaan, propaan en mengsels daarvan. Deze gassen komen vrij bij de winning van aardolie en aardgas en bij de raffinage van ruwe olie. Vroeger werden deze vrijkomende gassen voor het grootste deel verbrand via een fakkel (affakkelen). Tegenwoordig worden de gassen vloeibaar gemaakt en geëxporteerd door de oliewinnende landen. Het aanbod en gebruik van LPG zal naar verwachting toenemen. LPG is een brandbaar en explosief gas. Bij ontsnappen van LPG kunnen ongelukken gebeuren die uiteenlopen van een kleine brand tot de vorming van een explosieve gaswolk, die na ontsteking tot op honderden meters afstand een verwoestende werking kan hebben. Bij het gebruik, transport en opslag zijn daarom goede veiligheidsvoorzieningen noodzakelijk. De Nederlandse regering heeft begin 1984 een nota uitgebracht met betrekking tot het toekomstig beleid op het gebied van het omgaan met LPG (1). Deze nota is, wat de veiligheidsaspecten betreft, gebaseerd op een omvangrijke risicoanalyse (LPG-Integraalstudie (2)), uitgevoerd door TNO. Op de door de regering gehanteerde veiligheidscriteria wordt in de regeringsnota eveneens uitvoering ingegaan. Gebruik LPG kent verschillende toepassingen. De belangrijkste (en ook de bekendste) is het gebruik als motorbrandstof voor het wegverkeer. Door het gunstige fiscale klimaat in Nederland met betrekking tot
2 020 2 LPG LPG in auto s kent Nederland een relatief groot LPG-verbruik bij het wegverkeer, vergeleken met de omringende landen. Bijkomend voordeel bij het gebruik van LPG is het niet aanwezig zijn van lood, hetgeen LPG in dit opzicht milieuvriendelijker maakt dan benzine. Maar er zijn veel meer toepassingen. Zonder compleet te zijn, kunnen we hier noemen: het gebruik in de bouw, bij de wegenaanleg, in campinggastankjes en het grootverbruik op campings voor caravans of zomerhuisjes. Ook zijn talloze boerderijen aangewezen op het gebruik van LPG, doordat zij niet aangesloten zijn op het aardgasnet. Verder wordt in de industrie LPG gebruikt, bijvoorbeeld voor het stoken van fornuizen. Ook in de raffinaderijen en in de chemische industrie wordt LPG op grote schaal gebruikt (alkylatie, butanisering van autobenzine, grondstof voor etheen produktie). Het gebruik van LPG op deze schaal vereist een infrastructuur voor de distributie hiervan. In Nederland zijn daarvoor de volgende voorzieningen: Aanlandingsplaatsen voor zeeschepen met terminals/grote opslagen; dit kan zijn gekoelde opslag in dubbelwandige tanks en drukopslag in bollen; Transport per spoorketelwagen, tankauto en binnenvaartschip; Opslagen op depots in bollen of cilinders; Opslagen op autotankstations; Op dit moment vindt geen transport per pijpleiding plaats. Het verbruik van LPG in 1983 in Nederland bedraagt ongeveer 2,5 miljoen ton, verdeeld als volgt: Wegverkeer 900 Chemische industrie 1450 Landbouw 30 Overige industrie 70 Huishouding volume ( 1000 ton)
3 020 3 Chemische en fysische eigenschappen Bij omgevingstemperatuur en atmosferische druk is LPG gasvormig. De gassen kunnen vloeibaar worden gemaakt door drukverhoging of door temperatuurverlaging. Bij vrijwel alle toepassingen heeft men te maken met LPG in gasvorm, maar het wordt opgeslagen en getransporteerd in vloeibare vorm onder druk van 6-8 bar (afhankelijk van de samenstelling van het LPG en de temperatuur). Gekoelde opslag bij atmosferische druk en een temperatuur (ook weer afhankelijk van de samenstelling van de LPG) van rond 40 C treft men om economische redenen uitsluitend aan bij grootschalige toepassingen, zoals bij grote aanlandingsterminals voor zeeschepen en bij zeetransport. De belangrijkste chemische en fysische eigenschappen zijn: propaan butaan Kookpunt ( C) 42 0 Smeltpunt ( C) Zelfontbrandingstemperatuur ( C) Relatieve dichtheid (water = 1) 0,5 0,6 Relatieve dampdichtheid (lucht = 1) 1,5 2,0 Explosiegrenzen (vol.%) 2,0-9,5 1,5-8,5 Dampdruk/15 C (bar) 6,5 0,7 Volumevergroting van 1 liter vloeistof naar damp bij 0 C en druk 1 bar LPG in gasvormige toestand is ongeveer 1,5-2 maal zo zwaar als lucht. Bij vrijkomen zal LPG zich daarom bij een rustige atmosfeer op bodemhoogte verspreiden en zich verzamelen in laaggelegen ruimten (kelders, kuilen, etc.). De volumevergroting van 1 liter vloeistof naar damp is voor propaan ca. 260-voudig en voor butaan ca. 225-voudig. De volumevergroting van LPG ligt tussen deze twee waarden. Door dispersie van het gas kunnen zich koude nevels en explosieve LPG luchtmengsels vormen. Deze kunnen zich over een grote afstand verspreiden. Ontsteking op afstand van explosieve mengsels is daarom mogelijk, bijvoorbeeld door hete oppervlakken, vonken of open vuur.
4 020 4 LPG Veiligheidsaspecten Ongevallen Bij het vrijkomen van LPG tengevolge van ontsnappingen van LPG onder druk kunnen we de volgende ongevalsscenario s verwachten: Een uitstroming uit een gat in een pijp of vat: Wanneer de LPG snel ontstoken wordt (en dus geen kans krijgt zich verder in de omgeving te verspreiden) ontstaat een fakkel die maximaal enige tientallen meters lang kan zijn; Wanneer LPG zich in de omgeving kan verspreiden en vermengen met lucht, kan onder invloed van atmosferische omstandigheden, een explosieve gaswolk ontstaan die tot op honderden meters afstand ontstoken kan worden. Een dergelijke explosie kan zowel voor mensen als materiaal desastreuze gevolgen hebben. Het ineens vrijkomen van een grote hoeveelheid LPG : Het plotseling vrijkomen van een stof, die is opgeslagen in een reservoir bij een temperatuur boven zijn atmosferisch kookpunt (LPG), leidt tot een verschijnsel dat BLEVE wordt genoemd. Dat is de afkorting van Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion. Dit verschijnsel kan als volgt worden beschreven. De vrijkomende vloeistof gaat zeer snel in damp over (koken) waarbij veel expansie-energie vrijkomt. Delen van het opengebarsten reservoir kunnen hierbij tot op grote afstand weggeslingerd worden. In de praktijk zijn bij dergelijke ongevallen brokstukken tot op honderden meters teruggevonden. Betreft het bovendien een brandbaar gas en wordt het vrijkomende gas onmiddellijk ontstoken, dan ontstaat er een vuurbal. Binnen de projectie van de vuurbal op de grond zal waarschijnlijk niemand zo n ongeval overleven (ten gevolge van warmtestraling): maar ook tot honderden meters daarbuiten kunnen nog slachtoffers vallen. Een BLEVE is een belangrijk ongevalsscenario, omdat gevaar daartoe altijd bestaat bij opslagtanks in een situatie van brand. De tankwand kan dan verslappen (vooral bij
5 020 5 aanstraling van de dampruimte), zodat de tank openbarst en directe ontsteking van het geëxpandeerde gas plaatsvindt. Uit risico-analytische studies blijkt dat het risico van een BLEVE de andere risico s van een opslag/overslag-activiteit in veel gevallen domineert. Natuurlijk door de grote schadeafstanden, maar ook doordat de kans van optreden van een BLEVE groter is dan de kans op vorming en ontsteking van explosieve gaswolken met vergelijkbare schadeafstanden. Wordt het vrijkomende gas niet onmiddellijk ontstoken, dan ontstaat er een vrije gaswolk. Deze kan met de wind mee worden gevoerd (= driften) en op een later tijdstip nog worden ontstoken. Meestal zal de gaswolk afbranden. Onder ongunstige omstandigheden kan een vrije gaswolkexplosie ontstaan. Bij uitstroming van gekoeld LPG zal een plas gevormd worden, die bij een directe ontsteking leidt tot een plasbrand. Bij niet direct ontsteken kan dan weer een explosieve gaswolk ontstaan. Een BLEVE is hier uitgesloten. Eerder genoemde LPG-ongevallen zijn alle meerdere malen voorgevallen. Zo heeft zich in Nederland in 1978 een BLEVE voorgedaan van een LPG-tankauto op een autotankstation bij Nijmegen. Een berucht ongeval vond plaats bij de camping Los Alfaques in Spanje in 1978 waarbij vele mensen, waaronder ook Nederlanders, het leven lieten. Het betrof in dit geval echter geen LPG maar propyleen, een met LPG vergelijkbare stof. Gezondheidsaspecten De snelle verdamping van de vloeistof bij direct contact met de huid of bij het ontsnappen van gas uit de tank kan bevriezingsverschijnselen ten gevolge hebben. Dampconcentraties tot 10 Vol. % zijn niet irriterend voor de ogen. Een expositie van 10 minuten aan een butaanconcentratie van 1 Vol. % heeft een slaapverwekkende invloed, maar geen verdere lichamelijke gevolgen. Propaan daarentegen is veel minder verdovend; een concentratie van 1 Vol. % heeft ook na 10 minuten nog geen effect. Dampcon-
6 020 6 LPG centraties tot 10 Vol. % zijn niet irriterend voor neus en longen. De MAC-waarde van butaan is 600 ml/m 3. Veiligheidsvoorzieningen Uitstromingen uit leidingen bij breuk worden tegengegaan door het installeren van betrouwbare doorstroombegrenzers en al of niet automatisch sluitende kleppen. Een goede alarmering is van belang via bijvoorbeeld een gasdetectiesysteem. Een BLEVE kan voorkomen worden door het ondergronds plaatsen of interpen van opslagtanks. Verder kunnen hittewerende voorzieningen (bijv. coatings) op de tanks de kans op een BLEVE doen verminderen. Goede procedures voor overslag zijn van belang. Voor de installatie en inspecties bestaan wettelijke voorschriften betreffende materiaalkeuze, veiligheidsvoorzieningen enz. Onder andere betekent dit dat voor een nieuw te bouwen LPG-autotankstation binnen een straal van 80 m geen woningen mogen staan en binnen 30 m geen bedrijven. Overheidsvoorschriften Voor elke toepassing van LPG bestaan aparte voorschriften. Deze zijn gebundeld in het zogenaamde Propaan-boekje waarvan de laatste herdruk verscheen in 1979 (3). In april 1978 verscheen het Interimstandpunt voor LPG-stations (4). In 1984 werd de Integratie Nota LPG uitgebracht, waarin de regering haar beleid ten opzichte van LPG aan het Parlement ter goedkeuring aanbiedt (1). In oktober/november 1984 zal een en ander in de Kamer(s) worden behandeld. Doel van genoemde LPG-nota is onder andere het veilig gebruik van LPG te bevorderen door gebruik te maken van de nieuwste technische en organisatorische voorzieningen. Voor een deel van de verschillende toepassingen zijn reeds nieuwe voorschriften van kracht, voor een deel zijn deze in voorbereiding (5).
7 020 7 Literatuur 1. Integrale Nota LPG. Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, Ministerie van Economische Zaken en Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Centrale Directie Voorlichting en Externe Betrekkingen. (VROM 84103/2-84, 5100/75). 2. LPG-Integraal. Ministerie van Volkshuisvesting. Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, mei 1983, ISBN Propaan. Staatsuitgeverij Interimstandpunt voor LPG-stations. Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, LPG-afleverinstallaties voor motorvoertuigen. Richtlijn van de Commissie Preventie van Rampen, CPR 8-1. Directoraat-Generaal van de Arbeid, Voorburg. Ir. C. M. Pietersen Hoofdgroep Maatschappelijke Technologie TNO, Apeldoorn juli 1984
LPG en veiligheid. Autogas (LPG) Toepassingen LPG. Productie, invoer en uitvoer LPG. Ontwikkeling Nederlandse Autogasmarkt
Autogas (LPG) Autogas: LPG toegepast als autobrandstof. LPG en veiligheid LPG (Liquefied Petroleum Gas, vloeibaar gemaakt petroleumgas) is de verzamelnaam voor een grote groep brandbare koolwaterstoffen.
Nadere informatieLOGBOEK. Inhoudsopgave: blz. 1. E.H.B.O.: blz. 2-3. Noodprocedures: blz. 4. Telefoonlijst: blz. 5. Rapportage ongevallenlijst: blz.
LOGBOEK Inhoudsopgave: blz. 1 E.H.B.O.: blz. 2-3 Noodprocedures: blz. 4 Telefoonlijst: blz. 5 Rapportage ongevallenlijst: blz. 6 Taken en verantwoordelijkheden: blz. 7 Voorschriften onderhoud: blz. 8 Inspectielijst:
Nadere informatieAanwijzingsgetal Maat voor het gevaar dat een installatie kan opleveren, ongeacht de locatie ervan
VNCW CONSULTANTS www.vncw-consultants.nl Definities gevaarlijke stoffen en veiligheid. 1% letaliteitsafstand De afstand tot de locatie waar een onbeschermde persoon een kans van 1% op overlijden heeft,
Nadere informatieDe boetes hiervoor zijn zeer hoog, meer dan 1500 euro.
Pas op! Per 1 januari 2016 wordt er streng gecontroleerd op het vullen van flessen bij de pomp. Dit is ten strengste verboden en ook de pomphouder is nu verantwoordelijk. De boetes hiervoor zijn zeer hoog,
Nadere informatieDe oorspronkelijke versie van deze opgave is na het correctievoorschrift opgenomen.
Toelichting bij Voorbeeldopgaven Syllabus Nieuwe Scheikunde HAVO De opgave is een bewerking van de volgende CE-opgave: LPG 2007-2de tijdvak De oorspronkelijke versie van deze opgave is na het correctievoorschrift
Nadere informatieTunnels en alternatieve brandstoffen. Jetty Middelkoop AGS brandweer AA
Tunnels en alternatieve brandstoffen Jetty Middelkoop AGS brandweer AA Soorten alternatieve brandstoffen Elektrisch Hybride CNG LNG Waterstof Incidenten: elektrisch 26 februari 2015, Amsterdam Gevaren:
Nadere informatieHet opstellen van een QRA rapportage (Risicoanalyse LNG tankstation Waddinxveen, Top Consultants
Onderbouwing voor het afwijken van het in PGS9 opstelde doelvoorschrift met betrekking tot interne veiligheidsafstanden tussen LIN en LNG opslagtank, LNG station aan de Transportweg 32 te Waddinxveen In
Nadere informatieToezicht & Handhaving binnen de (externe)veiligheidsketen
Externe veiligheid? Toezicht & Handhaving binnen de (externe)veiligheidsketen Het beheersen van risico's die voortvloeien uit de opslag, productie, het gebruik en vervoer van gevaarlijke stoffen Externe
Nadere informatieLiquefied Natural Gas / L N G
Liquefied Natural Gas / L N G Eigenschappen van L N G 1/2 Natuurlijk gas dat terug gekoeld is tot 161 graden Celcius op welk moment het condenseert tot een kleurloze, reukloze, niet corrosieve en niet
Nadere informatieAdviesnamiddag Added Value Plantin 14 maart 2007
Veilig en gezond werken met chemicaliën Adviesnamiddag Added Value Plantin 14 maart 2007 Prof. Dr. Ir. Filip Verplaetsen Inhoud Brand vs. explosie Brand en explosiekarakteristieken Demo s Veilig en gezond
Nadere informatieWat is een explosie? Een explosie is een zeer snel verlopende brand met een vrijkomende (verwoestende) drukgolf.
Toolbox: Brand en Explosie Het doel van een toolboxmeeting is om de aandacht en motivatie voor veiligheid en gezondheid binnen het bedrijf te verbeteren. Wat is brand? Brand is een chemische reactie van
Nadere informatieKWANTITATIEVE RISICOANALYSE LPG-TANKSTATION EKELSCHOT NABIJ PLAN "BRUISEND DORPSHART"
KWANTITATIEVE RISICOANALYSE LPG-TANKSTATION EKELSCHOT NABIJ PLAN "BRUISEND DORPSHART" GEMEENTE LOON OP ZAND 21 maart 2011 075407302.B - Definitief D01011.000504.0100 Inhoud 1 Inleiding 2 1.1 Aanleiding
Nadere informatieVeilig werken met gassen
Veilig werken met gassen Werken met cryogene gassen. Nr. 1 Algemeen Gassen kunnen voorkomen in vaste vorm (droogijs), gasvorm en vloeibare vorm. Gassen worden vloeibaar door de druk te verhogen of door
Nadere informatieHarsh & Hazardous. Dé richtlijnen voor extreme omstandigheden EXPLOSIES
Harsh & Hazardous Dé richtlijnen voor extreme omstandigheden EXPLOSIES Explosies Een explosie is het plotseling vergroten van het volume van een hoeveelheid materie waarna de energie op een heftige manier
Nadere informatieRisicoanalyse propaantank Veerdam 1. in Aalst (gemeente Zaltbommel)
Adviesgroep AVIV BV Langestraat 11 7511 HA Enschede Risicoanalyse propaantank Veerdam 1 in Aalst (gemeente Zaltbommel) Project : 111923 Datum : 23 april 2014 Auteur : ir. G.A.M. Golbach ing. A.M. op den
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad (MSDS)
Veiligheidsinformatieblad (MSDS) Product Propaan Herzieningsdatum 08.05.2012 1 Identificatie van de stof en van de onderneming Productnaam Propaan (handelspropaan) Gebruik stof Industriële en huishoudelijke
Nadere informatieInleiding. Situering. De situering van het geplande asielzoekerscentrum is in onderstaande figuur weergegeven.
Notitie 2015.245.02-01: Beperkte verantwoording tijdelijk asielzoekerscentrum Jachthuisweg te Hardenberg Berg en Terblijt, 6 oktober 2015 1. Inleiding Men is voornemens een asielzoekerscentrum te vestigen
Nadere informatieRisicoanalyse Avia tankstation. Drievogelstraat in Kerkrade. Adviseurs voor de externe veiligheid
Adviseurs voor de externe veiligheid AVIV BV Langestraat 11 7511 HA Enschede Risicoanalyse Avia tankstation Drievogelstraat in Kerkrade Status : notitie Project : 071207 Datum : 17 september 2008 Projectdoc.
Nadere informatie(autogas en propaan)
Petitie Geen accijnsverhoging LPG (autogas en propaan) De Vereniging Vloeibaar Gas (VVG) vraagt u de voorgenomen accijnsverhoging op LPG met 0,07 per liter naar 0,18 per liter per 1 januari 2014 niet door
Nadere informatieInformatieblad voor het gebruik van gasflessen en toebehoren
Informatieblad voor het gebruik van gasflessen en toebehoren Hallo, mag ik mij even voorstellen? Sinds jaar en dag maak ik deel uit van jullie gezin en toch schijnen sommigen me nog niet goed te kennen.
Nadere informatieBEOORDELING Exter n e v e i l i g h e i d B e s t e m m i n g s p l a n Z u i d - W e s t, L e i d e r d o r p 2 1 d e c e m b e r
BEOORDELING Exter n e v e i l i g h e i d B e s t e m m i n g s p l a n Z u i d - W e s t, L e i d e r d o r p 2 1 d e c e m b e r 2 0 1 2 1 Externe veiligheid Voor externe veiligheid zijn een aantal bronnen
Nadere informatieCryogeen LNG: Waar..
Cryogeen LNG: Voor het mileu een zegen!! Voor incident bestrijders een ramp?! VBE Seminar, 07-10-2015 te Gorinchem 9-10-2015 Dick Arentsen, AGS/Veiligheidskundige/Fire Engineer Waar.. Vrachtwagens Bussen
Nadere informatieVEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Op basis van richtlijn 91/155/EEG van de Commissie der Europese Gemeenschappen
1.Identificatie van de stof of het preparaat en van de firma 1.1 Identificatie van de stof of het preparaat: Synoniemen: R 134 a UN :3159 No CAS : 000811-97-2 No index CE S.O. Code NFPA 1-0-1 No EINECS
Nadere informatieBrandweer Amsterdam-Amstelland
Brandweer Amsterdam-Amstelland Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig Advies Externe Veiligheid bestemmingsplan Mahler in Amsterdam Zuid Referentie: 0000059/RoEv-2012 Datum: 4 december 2012 Behandeld door:
Nadere informatie-5- Noem de blusmethoden voor een klasse A-brand. -5- Omschrijf de brandklassen. -5- Noem de blusmethoden voor een klasse B-brand.
-5- Met welk bord wordt een explosiegevaarlijke gebied aangegeven? -5- Noem de blusmethoden voor een klasse A-brand. -5- Noem de blusmethoden voor een klasse B-brand. -5- Noem de blusmethoden voor een
Nadere informatieHandreiking voorbereiding bestrijding Buisleidingincidenten
Handreiking voorbereiding bestrijding Buisleidingincidenten De Handreiking voorbereiding bestrijding buisleidingincidenten geeft inzicht in de (soms ingewikkelde) informatiestromen bij een buisleidingincident.
Nadere informatieBrand en explosiegevaar
Brand en explosiegevaar Door brand en explosie tijdens werkzaamheden vallen er jaarlijks tientallen doden en gewonden. Dus moet je brand en explosies zien te voorkomen. Mede doordat deze zeer onvoorspelbaar
Nadere informatieExterne Veiligheid: de Basis Beginselen. Ir. D.J. de Boer
Externe Veiligheid: de Basis Beginselen Ir. D.J. de Boer d.j.deboer@saxion.nl EV de Basis Beginselen: vooruitblik 1. Gericht op (het voorkomen) van dodelijke slachtoffers (niet zijnde werknemers) als gevolg
Nadere informatieHoofdstuk 3 Organische stoffen
oofdstuk 3 Organische stoffen 3.1 Organische stoffen Organische stoffen bestaan uit moleculen die opgebouwd zijn uit één of meer koolstofatomen die onderling en/of aan andere atomen gebonden zijn door
Nadere informatieRisicoanalyse directe bunkering LNG Amerikahaven
Adviesgroep AVIV BV Langestraat 11 7511 HA Enschede Risicoanalyse directe bunkering LNG Amerikahaven Project : 132556 Datum : 3 oktober 2013 Auteur : ir. G.A.M. Golbach Opdrachtgever: Havenbedrijf Amsterdam
Nadere informatieEXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door stof van installaties en arbeidsplaatsen
Installatie: Arbeidsplaats: Beschrijving van de installatie en arbeidsplaats Verantwoordelijke: (1) Brandbare Stoffen (2) Gegevens van de meest kritische stof Ontstekingstemperatuur: Ontstekingsenergie:
Nadere informatieGevarenkaart nr. 1 Brandbare en oxiderende gassen
Toepassingsgebied en definities Gevarenkaart nr. 1 NB. Achtergrondinformatie m.b.t. de motivatie en verantwoording van keuzes en uitgangspunten voor deze gevarenkaart is opgenomen in het Achtergronddocument,
Nadere informatieOp ontdekkingstocht naar aardolie
O p o n t d e k k i n g s t o c h t n a a r a a r d o l i e Op ontdekkingstocht naar aardolie Miljoenen jaren geleden De mens heeft in de loop van de tijd vele vormen van energie gebruikt: spierkracht,
Nadere informatieRapport. Plaatsgebonden risico en Groepsrisico LPG-tankstation Laan der Verenigde Naties
Rapport Dossier Zaaknummer Z-17-319859 Kenmerk Opsteller de heer M. Jongerius/ mevrouw S. van den Bergh Datum 27 september 2017 Onderwerp Plaatsgebonden en Groepsrisico LPG-tankstation, Laan der VN, Dordrecht
Nadere informatieDEEL 1 ALGEMENE INFORMATIE
Internationale veiligheidsrichtlijnen Deel 1 Algemene informatie DEEL 1 ALGEMENE INFORMATIE Editie 1-2010 CCR/OCIMF 2010 Pagina 1 Internationale veiligheidsrichtlijnen Deel 1 Algemene informatie Editie
Nadere informatie14011 lil 07. 1 8 FEB. 20U SÏ3 OiH. loi'i. Omgevingsadvisering. m M mm» m «a^ Brabant > Zuidoost veiligheidsregio
m M mm» m «a^ Brabant > Zuidoost veiligheidsregio 14011 lil 07 1 8 FEB. 20U SÏ3 OiH. loi'i Retouradres, Postbus 242, 5600 AE Eindhoven College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Helmond H.
Nadere informatieSamengeperst gas, n.e.g. 70% stikstof, 30% kooldioxide UN-nummer: 1956 Opslagmethode: omgevingstemperatuur en hoge druk (> 150 bar)
1. INDICATIE VAN HET PRODUCT EN VAN HET BEDRIJF Omschrijving van het product Handelsnaam: Foodmix Naam: Samengeperst gas, n.e.g. 70% stikstof, 30% kooldioxide UN-nummer: 1956 Opslagmethode: omgevingstemperatuur
Nadere informatieModellering gascilinders uit Handleiding Risicoberekeningen BEVI concept versie 1.4
Modellering gascilinders uit Handleiding Risicoberekeningen BEVI concept versie 1.4 Datum: 18 januari 2008 Uitvoerder: Centrum Externe Veiligheid (cev@rivm.nl) Gascilinders zijn verwijderd uit de nieuwe
Nadere informatieDe groene delta van Nijmegen
GDF SUEZ LNG Solutions Workshop GDF SUEZ LNG Solutions - 10 oktober 2014 Leon Sluiman Manager operations & Technology De groene delta van Nijmegen GDF SUEZ LNG Solutions WAT IS LNG LNG: HET PRODUCT Vloeibaar
Nadere informatieBrandweer Amsterdam-Amstelland
Brandweer Amsterdam-Amstelland Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig Advies Externe Veiligheid Amstelkwartier fase 3 In Amsterdam Oost Referentie: 000021/RoEv-2013 Datum: 14 juni 2013 Behandeld door: J.C.
Nadere informatieBijlage 6 Uitwerking aspecten externe veiligheid
Bijlage 6 Uitwerking aspecten externe veiligheid Toelichting BP Buitengebied Nederhorst den Berg Vastgesteld 27 september 2012 Uitwerking aspecten externe veiligheid Ontheffing ten behoeve van realisatie
Nadere informatieBrandweer Amsterdam-Amstelland
Brandweer Amsterdam-Amstelland Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig Brandweeradvies Externe Veiligheid Speelboot in IJ-haven in Amsterdam Referentie: 0000019/RoEv-2013 Datum: 5 juni 2013 Behandeld door: C.
Nadere informatieVloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015
Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Agenda Cryo Advise Aardgas - eigenschappen Voordelen Uitdagingen Cryo Advise advies voor LNG systemen
Nadere informatieVeiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
Gemeente Lansingerland 01 Inkomende Post d.d. 26/04/2013 Postadres Postbus 9154 3007 AD Rotterdam Directie Risico- en Crisisbeheersing 113.19640 Bezoekadres Wilhelminakade 947 Rotterdam Telefoon 010-4468
Nadere informatieVERANTWOORDINGSPARAGRAAF Datum: 22 februari Inleiding
VERANTWOORDINGSPARAGRAAF Datum: 22 februari 2011 1. Inleiding Voor de Oosterparkbuurt, gelegen in stadsdeel Oost te Amsterdam, geldt momenteel een verouderd bestemmingsplan. In het programma Ruimtelijke
Nadere informatieATEX Richtlijn 153 1
ATEX Richtlijn 153 1 2 ATEX Richtlijn 153 (richtlijn 1999: 92/EG) Mechanische of elektrische vonken, hete oppervlakken en statische elektriciteit kunnen een explosie veroorzaken op arbeidsplaatsen waar
Nadere informatie1.5 Alternatieve en gasvormige brandsstoffen
1.5 Alternatieve en gasvormige brandsstoffen Vooreerst worden de gasvormige brandstoffen uiteengezet. Vervolgens worden de verschillende alternatieve brandstoffen. 1.5.1 Gasvormige brandstoffen Aardgas
Nadere informatieLNG Veiligheid, hoe doe je dat?
LNG Veiligheid, hoe doe je dat? Ernest Groensmit Voorzitter Werkgroep I LNG Veiligheid en Regelgeving Presentatie LNG Platform Vergadering 20 nov 2014 Schiedam LNG naar een nieuwe markt Source Transport
Nadere informatie2e druk, 6e oplage, februari Instituut Fysieke Veiligheid ISBN
Bevelvoerder OGS Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij
Nadere informatieOntwerpen en externe veiligheid. oostkracht10.nl Milieu & veiligheid
Ontwerpen en externe veiligheid oostkracht10.nl Milieu & veiligheid Voorstellen Nancy Oberijé Consultant milieu en veiligheid Oostkracht 10 B.V. nancy@oostkracht10.nl 06 51 11 90 78 Deventer Ontwerpen
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad (MSDS)
Veiligheidsinformatieblad (MSDS) Product Propaan Herzieningsdatum 09.04.2013 1 Identificatie van de stof en van de onderneming Productnaam Propaan (handelspropaan) Gebruik stof Industriële en huishoudelijke
Nadere informatieVeiliger Lossen. Autogas (LPG) bij tankstations!
Veiliger Lossen Autogas (LPG) bij tankstations! Moment van de BLEVE uitgesteld door hittewerende bekleding op de tankwagen en door verbeterde vulslangen oktober 2010 Doelstelling presentatie De regionale
Nadere informatieBijlage 1: Begrippenlijst
Bijlage 1: Begrippenlijst Afstanden Afstanden tussen gevaarlijke activiteiten en objecten buiten de inrichting. Gevarenzones c.q. zoneindeling binnen de inrichting, zoals voor gas- of stofontploffingsgevaar,
Nadere informatieExplosieveiligheid. Vraag en antwoord. Wat is een explosie en wat kunnen de gevolgen zijn. 1 Waarom is dit onderwerp van belang?
Explosieveiligheid Vraag en antwoord Wat is een explosie en wat kunnen de gevolgen zijn. 1 Waarom is dit onderwerp van belang? Explosiegevaar kan zich in alle ondernemingen voordoen waar brandbare gassen,
Nadere informatieOnze energie maakt het verschil
Onze energie maakt het verschil 1 Propaangas van Benegas Benegas is specialist op het gebied van propaangas. Benegas is niet alleen leverancier van gas in bulktanks en gasflessen, maar kan ook de plaatsing
Nadere informatieGemeente Groesbeek College van burgemeester en wethouders D.t.v. Omgevingsdienst regio Nijmegen De heer M. Geurts Postbus LV NIJMEGEN
Gemeente Groesbeek College van burgemeester en wethouders D.t.v. Omgevingsdienst regio Nijmegen De heer M. Geurts Postbus 1603 6511 LV NIJMEGEN Sector Brandweer Groenewoudseweg 275 6524 TV Nijmegen Postbus
Nadere informatieEXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door gas en damp van binnen arbeidsplaatsen
Explosiegevaarlijke ruimte: Arbeidsplaats: Beschrijving van gas en/of damp Veiligheidsinformatieblad aanwezig (1) Vlampunt Vlampunt beneden 21 C Vlampunt boven 21 C Beschrijving van de installatie (2)
Nadere informatieGelet op de artikelen 4, vijfde lid, 5, derde lid, en 18, tweede lid, van het Besluit externe veiligheid inrichtingen;
Concept ten behoeve van internetconsultatie januari 2016 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van..., nr. IENM/BSK-, tot wijziging van de Regeling externe veiligheid inrichtingen
Nadere informatieMinisterie van Infrastructuur en Milieu
Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van... nr. IENM/BSK-, tot wijziging van de Regeling externe veiligheid inrichtingen in verband met afstanden voor LPG-tankstations HOOFDDIRECTIE
Nadere informatieBrandweer Amsterdam-Amstelland
Brandweer Amsterdam-Amstelland Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig Advies Externe Veiligheid Bestemmingsplan Amstel III West In Amsterdam Referentie: 65/RoEv-2012 Datum: 22 januari 2013 Behandeld door: C.
Nadere informatieBRANDWEER. Brandweer Amsterdam-Amstelland. Advies Externe Veiligheid voorontwerpbestemmingsplan Buitenveldert in Amsterdam Zuid
Brandweer Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig Advies Externe Veiligheid voorontwerpbestemmingsplan Buitenveldert in Amsterdam Zuid Referentie: 0000044/RoEv-2012 Datum: 12 oktober 2012 Behandeld door: C.
Nadere informatieVerantwoording groepsrisico. Esse-Kleinpolder gemeente Zuidplas
Verantwoording groepsrisico Esse-Kleinpolder gemeente Zuidplas Status: DEFINITIEF Datum: 13 januari 2012 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 1.1 Aanleiding... 4 1.2 Wat is de verantwoordingsplicht?... 4
Nadere informatieProductieprocessen. Informatie over gevaarlijke stoffen (1)
Informatie over gevaarlijke stoffen (1) De gevaarlijke stoffen waarmee je werkt, mogen geen geheimen voor je hebben. Het is erg belangrijk dat je weet wat een stof kan doen met je gezondheid of met de
Nadere informatieZeer licht ontvlambaar
Blauwzuurgas (HCN) Algemene gegevens CAS nr: 74-90-8 EU-etikettering: R-zinnen: 12-26-50/53 S-zinnen: (1/2), 7/9-16-36/37-38-45-60-61 Zeer licht ontvlambaar Zeer giftig Milieugevaarlijk CLP (EU-GHS): Signaalwoord:
Nadere informatieRapportnummer: 2012/Polyplus/01
UMEO milieuadvies Wilhelminastraat 98 7462 CJ Rijssen Project: QRA Polyplus, Assen Opdrachtgever: Gemeente Assen Rapportnummer: 2012/Polyplus/01 Status: definitief Auteur: ing. H. Hiltjesdam Telefoon:
Nadere informatieVeiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
IP Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond Postadres Postbus 9154 3007 AD Rotterdam Directie Risico- en Crisisbeheersing Bezoekadres Telefoon Telefax E-Mail Ons kenmerk Betreft Datum Behandeld door Wilhelminakade
Nadere informatielicht ontvlambaar licht ontvlambaar
Tipkaart 22.5 1,2-dichloorethaan (C2H4Cl2) Algemene gegevens CAS nr: 107-06-2 EU-etikettering: R-zinnen: 45-11-22-36/37/38 S-zinnen: : 53-45 licht ontvlambaar zeer giftig CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR
Nadere informatieBrandweer Amsterdam-Amstelland
Brandweer Amsterdam-Amstelland Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig Advies Externe Veiligheid Bestemmingsplan Wibautstraat 125-131 In Amsterdam Oost Referentie: 36/RoEv-2013 Datum: 21 november 2013 Behandeld
Nadere informatieExterne veiligheidsrisico's LPG-tankstation Hollandbaan, Woerden. Milieudienst Noord-West Utrecht
Externe veiligheidsrisico's LPG-tankstation Hollandbaan, Woerden. Milieudienst Noord-West Utrecht 21 juli 2009 Definitief rapport 9V3061.01 INHOUDSOPGAVE Blz. 1 INLEIDING 1 1.1 Aanleiding 1 1.2 Leeswijzer
Nadere informatieNPR 8099 waterstoftankstations. Schakeldag, 2 november 2010, Utrecht
NPR 8099 waterstoftankstations Schakeldag, 2 november 2010, Utrecht NPR waterstoftankstations Inleiding Marco Rams (AgNL) 13:15-13:20 Techniek Peter Bout (Air Products) 13:20-13:40 NPR Bertus Vooijs (Gem.
Nadere informatieToolbox-meeting Gevaarlijke dampen, gassen en stoffen
Toolbox-meeting Gevaarlijke dampen, gassen en stoffen Inleiding Met dampen van brandbare vloeistoffen, gassen en stoffen moet je behoorlijk uitkijken. Er dreigen namelijk vier gevaren, zijnde: Het gevaar
Nadere informatieMetatechnisch Evaluatiesysteem
Metatechnisch Evaluatiesysteem Versie 3 Beheersdomein Procesinstallaties Inspectie-instrument Procesveiligheidsdocumentatie Testversie 29/02/2008 CRC/SIT/010-N Werkversie Belgische Seveso-inspectiediensten
Nadere informatiegas onder druk Als het gas vrijkomt, bereikt het zeer snel een concentratie in de lucht die gevaarlijk is voor de gezondheid.
Algemene gegevens CAS nr: 7803-51-2 EU-etikettering: R-zinnen: 12, 17, 26, 34, 50 S-zinnen: (1/2), 28, 36/37, 45, 61, 63 licht ontvlambaar zeer giftig milieugevaarlijk CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR
Nadere informatieGemeente Nijmegen College van burgemeester en wethouders D.t.v. de heer Groeneweg Omgevingsdienst Regio Nijmegen Postbus 1603 6501 BP NIJMEGEN
Gemeente Nijmegen College van burgemeester en wethouders D.t.v. de heer Groeneweg Omgevingsdienst Regio Nijmegen Postbus 1603 6501 BP NIJMEGEN Sector Brandweer Prof. Bellefroidstraat 11 6525 AG Nijmegen
Nadere informatieGeachte heer De Weijer,
Gemeente Duiven De heer P. de Weijer Postbus 6 6920 AA Duiven Datum : 22 februari 2010 Uw kenmerk : - Ons kenmerk : Contactpersoon : Mark Bruijnooge Doorkiesnummer : 026-3556157 E-mail adres : mark.bruijnooge@hvdgm.nl
Nadere informatiegiftig doelorgaan - toxisch acuut toxisch
Algemene gegevens CAS nr: 50-00-0 EU-etikettering: R-zinnen: 23/24/25-34-40-43 S-zinnen: (1/2)-26-36/37/39-45-51 giftig CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR H: 351-331-311-301-314-335-317 acuut toxisch doelorgaan
Nadere informatieNota beantwoording Overlegreacties ex art Bro concept ontwerpbestemmingsplan Wattstraat 64-68
Nota beantwoording Overlegreacties ex art. 3.1.1. Bro concept ontwerpbestemmingsplan Wattstraat 64-68 Gemeente Zoetermeer Augustus 2016 Het concept ontwerpbestemmingsplan Wattstraat 64-68 is in het kader
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad LPG\AUTOGAS Verordening 1907/2006/EG
1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING 1.1. Identificatie van de stof LPG (Liquefied Petroleum Gas; < 0,1% 1,3-butadieen) 1.2. Gebruik van de stof Motorvoertuigbrandstof 1.3.
Nadere informatieRisicoanalyse LPG-tankstation Nieuwe Hemweg te Amsterdam
Risicoanalyse LPG-tankstation Nieuwe Hemweg te Amsterdam Project : 091658 Datum : 7 oktober 2009 Auteur : ir. G.A.M. Golbach Opdrachtgever: Haven Amsterdam Sector Infrastructuur en Milieu Postbus 19406
Nadere informatieClean fuel. LNG Facts & Figures
1 LNG Facts & Figures Waarom LNG Schoon Zonder nabehandeling voldoen aan emissie standaarden Veilig Lichter dan lucht als het verdampt Moeilijk ontsteekbaar Enorme voorraden Past in Europese doelstelling
Nadere informatiePARAGRAAF 1: Identificatie van de stof/het preparaat en het bedrijf Identificatie van de stof: MAPP-GAS
PARAGRAAF 1: Identificatie van de stof/het preparaat en het bedrijf Identificatie van de stof: MAPP-GAS Verkopend bedrijf: BernzOmatic One BemzOmatic Dr. Medina New York, USA 14103 EG-vertegenwoordiger:
Nadere informatieADN-VRAGENCATALOGUS 2011 Gas
CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART CCNR-ZKR/ADN/WG/CQ/2011/12 definitief 27 januari 2012 Or. DUITS ADN-VRAGENCATALOGUS 2011 Gas De ADN-vragencatalogus 2011 is op 27-01-2012 in de onderhavige versie aangenomen
Nadere informatieBasiskennis en Basisvaardigheden II (245)
ASISKENNIS EN ASISVAARDIGHEDEN II 245 asiskennis en asisvaardigheden II (245) SCHEIKUNDE 245.01 De kandidaat kan de belangrijkste scheikundige en natuurkundige verschijnselen onderscheiden. 245.02 De kan
Nadere informatieWaterstof: de energiedrager van de toekomst. Frank de Bruijn. Waterstof. Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar
Waterstof: de energiedrager van de toekomst Frank de Bruijn www.ecn.nl Waterstof Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar Hoge energie dichtheid op gewichtsbasis Lage energiedichtheid op volumebasis
Nadere informatieGroepsrisicoberekening LPG-tankstation Shell De Leeuwenhoek
externe veiligheid, risicoanalyse risico[informatie+voorlichting] Adviesgroep AVIV BV Langestraat 11 7511 HA Enschede Groepsrisicoberekening LPG-tankstation Shell De Leeuwenhoek in Zoetermeer Project :
Nadere informatieBrandweer Amsterdam-Amstelland
Brandweer Amsterdam-Amstelland Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig Advies Externe Veiligheid Bestemmingsplan Rouwcentrum Hoogoorddreef In Amsterdam Zuid-Oost Referentie: 33/RoEv-2013 Datum: 23 oktober 2013
Nadere informatieQRA Tankbouw Rootselaar Nijkerk
QRA Tankbouw Rootselaar Nijkerk QRA-berekening in het kader van landelijk steunpunt QRA DCMR Milieudienst Rijnmond 's-gravelandseweg 565 Postbus 843 3100 AV Schiedam Telefoon (010) 2468 000 Fax (010) 2468
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad (MSDS)
Veiligheidsinformatieblad (MSDS) Rally black versie: 22 5 2006 / 116 Leverancier: Profclean Europe Duinweg 27 5482VR Schijndel telefoon: 073 5478265 fax: 073 5492305 telefoonnr noodgevallen : 073 5432720
Nadere informatieHet advies van Hulpverlening Gelderland Midden is verwerkt in deze notitie.
Notitie Project De Del, Rozendaal Betreft Bouwstenen verantwoordingsplicht groepsrisico Ons kenmerk M.2014.0007.04.N001 Versie 001 Datum 22 september 2014 Verwerkt door KS HW Contactpersoon ir. R.J. (Robert)
Nadere informatieProject tankopslag. Onderdeel 3: Dampverwerkingsinstallaties/ Explosieveiligheid. - Zone 0 beleid - Dampverwerking
Project tankopslag Onderdeel 3: Dampverwerkingsinstallaties/ Explosieveiligheid - Zone 0 beleid - Dampverwerking Project tankopslag, dampverwerking/explosieveiligheid oktober 2012 Explosieveiligheid in
Nadere informatieRisico-evaluatie gaswolkexplosie in een overkapping van meer dan 80 meter over de AlO-West bij Bos en Lommer
TNO Milieu, Energie en Procesinnovatie Nederlandse Organisatie voor toegepast- natuurwetenschappelij k onderzoek I Netherlands Organisation for Applied Scientific Research Laan van Westenenk 501 Postbus
Nadere informatie1. Weten dat er explosieveiligheid in normen beschreven staat en in Europa specifiek in de ATEX-richtlijn
Hoofdstuk 11 ATEX Doelstellingen 1. Weten dat er explosieveiligheid in normen beschreven staat en in Europa specifiek in de ATEX-richtlijn ATEX staat voor ATmosphéres EXplosives. Onder een explosieve atmosfeer
Nadere informatieBrandweer Amsterdam-Amstelland
Brandweer Amsterdam-Amstelland Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig Advies Externe Veiligheid Bestemmingsplan Sloterdijk Stad In Amsterdam Referentie: 0000039/RoEv-2012 Datum: 19 september 2012 Behandeld
Nadere informatieQRA LPG tankstation De Staart
QRA LPG tankstation De Staart Een kwantitatieve risicoanalyse van het LPG tankstation De Staart te Houten Externe Veiligheid Gemeente Houten april 2006 Concept QRA LPG tankstation De Staart Een kwantitatieve
Nadere informatieNaam van het chemische produkt : Ammoniumnitraat-ureumoplossing. Naam van leverancier : Breustedt Chemie B.V.
Publikatiedatum: 01/07/1997 Blz. 1 van 7 1. IDENTIFICATIE Naam van het chemische produkt : Ammoniumnitraat-ureumoplossing Triviale chemische naam : Synoniemen : Urean Chemische formule : NH 4 NO 3 en NH
Nadere informatieAutogeen snijden. Het proces en de gassen
Laskennis opgefrist (nr. 36) Autogeen snijden. Het proces en de gassen Het autogeensnijden is in de metaalindustrie nog altijd het meest toegepaste thermische snijproces. Deze populariteit ontleent het
Nadere informatie1. Verbeterde vulslangen 2. Hittewerende bekleding tankauto s 3. Oplossen PR knelpunten 4. Oplossen GR knelpunten. Vereniging Vloeibaar Gas (VVG)
1. Verbeterde vulslangen 2. Hittewerende bekleding tankauto s 3. Oplossen PR knelpunten 4. Oplossen GR knelpunten De overheid wil geen gevaarlijke stoffen zoals ammoniak, chloor en LPG in woongebieden.
Nadere informatieExterne Veiligheid BEVI / REVI / LPG
Externe Veiligheid BEVI / REVI / LPG Willem Niessink 15 april 2009 BEVI in vogelvlucht Bronnen van (on)veiligheid Natuurverschijnselen Gedrag van mensen Technologie Natuurlijke veiligheid Sociale veiligheid
Nadere informatie