1) Mercurius. 2) Zoek informatie over vallende sterren. Muurkrant opdracht in 2-tallen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1) Mercurius. 2) Zoek informatie over vallende sterren. Muurkrant opdracht in 2-tallen"

Transcriptie

1 1) Mercurius 2) Zoek informatie over vallende sterren.

2 1) De Zon. 1 Wat is de zon voor iets? 2 Hoe komt hij aan zijn naam? 3 Waar staat hij in het zonnestelsel? 4 Wat is de afstand tot de aarde? 5 Wat is de omtrek in km? 6 Wat is de doorsnede in km? 7 Hoe oud is? 8 Hoe snel draait de zon om zijn eigen as? 9 Waarvan is de zon vooral gemaakt? 10 Heeft de zon een dampkring? 11 Schijnt de zon altijd even fel? 12 Stopt de zon ooit met branden? 13 Wat is de temperatuur van de zon? 15 Is er leven mogelijk op de zon? 16 Is de zon al eens door een satelliet bezocht? 2) Zoek informatie over zon- en maansverduisteringen.

3 1) Venus 2) Zoek informatie over satellieten (communicatie- en weersatellieten)

4 1) Aarde 2) Zoek informatie over de Maan. Verwerk ook eb en vloed in jullie muurkrant!

5 1) Mars 17 Welke typische kleur heeft deze planeet? 2) Zoek informatie over ruimtereizen in het verleden en de toekomst (naar Mars en andere planeten!).

6 1) Jupiter 2) Zoek informatie zwarte gaten. Wat zijn zwarte gaten en waar vind je ze?

7 1) Saturnus 2) Zoek informatie over de ringen en manen van Saturnus; o.a. waaruit bestaan de ringen en hoe heten de manen van Saturnus?

8 1) Uranus 2) Zoek informatie over ruimte telescopen op aarde en in de ruimte. Zoek ook op wat er in Westenbork staat.

9 1) Neptunus 17 Welke kleur heeft deze planeet? 2) Zoek informatie over herkomst van de namen van de planeten (de planeten zijn vernoemd naar Romeinse goden).

10 1) Pluto 1 Hoe heet deze dwergplaneet? 2 Hoe komt de dwergplaneet aan zijn naam? 3 De hoeveelste 'planeet' is het, vanaf de zon gerekend? 5 Wat is de omtrek van de dwergplaneet in km? 6 Wat is de doorsnede van de dwergplaneet in km? 8 Hoe snel draait de dwergplaneet om zijn eigen as? 9 Waarvan is de dwergplaneet vooral gemaakt? 10 Heeft de dwergplaneet een dampkring? 11 Zijn er bepaalde weersomstandigheden op de dwergplaneet? 12 Heeft de dwergplaneet manen? 13 Wanneer en door wie is de dwergplaneet ontdekt? 14 Wat is de temperatuur op de dwergplaneet? 15 Is er leven mogelijk op de dwergplaneet? 16 Is deze dwergplaneet al eens door een satelliet bezocht? 17 Waarom noemen we Pluto geen planeet meer (sinds 2006)? 18 Zijn er nog meer dwergplaneten in ons zonnestelsel? 2) Zoek uit wat kometen zijn en waar ze vandaan komen.

11 1) Melkweg 1 Hoe komt de Melkweg aan zijn naam? 2 Hoe ziet de Melkweg eruit vanaf de aarde gezien? 3 Hoe ziet de Melkweg eruit als je hem van grote afstand ziet? 4 Hoe groot is de Melkweg? 5 Uit hoeveel sterren bestaat de Melkweg? 6 De Melkweg is een sterrenstelsel, bestaan er nog meer sterrenstelsels? 7 Wat vind je in het midden van de Melkweg? 8 Waar in de Melkweg vind je onze aarde? 2) Zoek informatie over sterrenbeelden.

12 1) Astronauten zoveel mogelijk informatie te vinden over de volgende astronauten. Denk daarbij aan wanneer ze in de ruimte zijn geweest en waarom zij nog bijzonderder zijn dan andere astronauten.! 1 Wubbo Ockels 2 Andre Kuiper 3 Joeri Gagarin 4 Neil Amrmstrong 5 Laika Beantwoord ook de volgende vragen: 1 Wat zijn de taken van een astronaut tijdens zijn vlucht? 2 Wat maakt het zo lastig om in de ruimte te slapen/eten en naar de wc te gaan? 3 Neil Armstrong heeft een heel bekende uitspraak gedaan. Wanneer deed hij dat? Wat zei hij precies? Wat bedoelde hij hiermee? 2) Hoe kun je astronaut worden?

Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari Het heelal.

Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari Het heelal. Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari 2017. Het heelal. Inhoudsopgaven. Hoofdstuk 1. Ons zonnestelsel. Blz 3 Hoofdstuk 2. De zon. Blz 4-5 Hoofdstuk 3. De maan. Blz 6 Hoofdstuk 4. Planeten. Blz

Nadere informatie

De ruimte. Thema. Inhoud

De ruimte. Thema. Inhoud Thema De ruimte Inhoud 1. Het heelal 2. Het ontstaan van het heelal en het zonnestelsel 3. Sterren en sterrenstelsels 4. De zon 5. De planeten van ons zonnestelsel 6. De stand van de aarde de maan de zon

Nadere informatie

Planeten. Zweven in vaste banen om een ster heen. In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet?

Planeten. Zweven in vaste banen om een ster heen. In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet? Planeten Zweven in vaste banen om een ster heen In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet? Een planeet: zweeft in een baan rond een ster; is zwaar

Nadere informatie

ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 3-4

ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 3-4 ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 3-4 OPKAMER (12) Dit onderdeel past bij kerndoel 46. Gebruik deze foto om te bespreken dat de zon een ster is, net als alle andere sterren. De zon is heel dichtbij.

Nadere informatie

Projectboekje ruimte Oudste kleuters

Projectboekje ruimte Oudste kleuters Projectboekje ruimte Oudste kleuters 2016-2017 De zon (tekening: Lily Louise) De zon is eigenlijk een hele grote ster Het is er heel erg heet De zon is heel erg groot Alle planeten en sterren die rond

Nadere informatie

ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 5-6

ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 5-6 ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 5-6 OPKAMER (12) Dit onderdeel past bij kerndoel 46, 52, 53 en 56. Het bed hier is heel kort. Eise zelf was 1 meter 74. Hoe moest hij dan slapen? Mensen sliepen

Nadere informatie

Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk

Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk Werkstuk door Denise 1472 woorden 24 maart 2019 0 keer beoordeeld Vak Nederlands Het zonnestelsel Inhoudsopgave Inleiding Onderzoeksvraag Het ontstaan Planeten De

Nadere informatie

Noten schieten 9 april 2009

Noten schieten 9 april 2009 Noten schieten 9 april 2009 Project Circus groep 1 t/m 8 juni/juli 2007. Op dit moment zijn alle groepen bezig met het project Circus De groepen 1 en 2 maken alle artiesten die in het circus werken en

Nadere informatie

Mercurius Op bijna 58 miljoen kilometer afstand van de Zon staat Mercurius. Met de Zon vergeleken is het maar een kruimeltje. Hij staat op 57 miljoen

Mercurius Op bijna 58 miljoen kilometer afstand van de Zon staat Mercurius. Met de Zon vergeleken is het maar een kruimeltje. Hij staat op 57 miljoen Mercurius Op bijna 58 miljoen kilometer afstand van de Zon staat Mercurius. Met de Zon vergeleken is het maar een kruimeltje. Hij staat op 57 miljoen kilometer van de Zon en het is er dus gloeiendheet,

Nadere informatie

Vrijdag 20 maart: Zonsverduistering! LESBRIEF. Hoi, ik ben Eduard Clips! Ga je met mij mee op avontuur?

Vrijdag 20 maart: Zonsverduistering! LESBRIEF. Hoi, ik ben Eduard Clips! Ga je met mij mee op avontuur? LESRIEF Hoi, ik ben Eduard lips! Ga je met mij mee op avontuur? Vrijdag 20 maart: Zonsverduistering! Geniet van de zonsverduistering: bescherm je ogen met een eclipsbril! arde Maan Op deze plek op aarde

Nadere informatie

Wat weten we van ASTRONOMIE? Dr. Jonathan F. Henry

Wat weten we van ASTRONOMIE? Dr. Jonathan F. Henry Wat weten we van ASTRONOMIE? Dr. Jonathan F. Henry Wat weten we van ASTRONOMIE? Wetenschappelijk jeugdboek 1 Geactualiseerde eerste druk: 2008 Vertaling: stichting De Oude Wereld www.oude-wereld.nl Distributie:

Nadere informatie

Les 2 Ophelderen Leestekst: Het zonnestelsel

Les 2 Ophelderen Leestekst: Het zonnestelsel Les 2 Ophelderen Leestekst: Het zonnestelsel "Welkom:... " Introductiefase: 1. "We gaan vandaag, net als de vorige keer, proberen de betekenis te vinden van moeilijke woorden. We hebben dit de vorige keer

Nadere informatie

Spreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel

Spreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel Spreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel Spreekbeurt door een scholier 2417 woorden 16 december 2006 6,7 138 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het zonnestelsel Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over het

Nadere informatie

VEROVER DE RUIMTE. webversie

VEROVER DE RUIMTE. webversie VEROVER DE RUIMTE 5 Doelen Eindtermen en leerplandoelen Materiaal Groeperingsvorm Soort spel Speldoel box 3 Verover de ruimte 3 1 De kinderen kunnen zich houden aan de vooraf opgestelde tijdspanne. 2

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Planeten

Praktische opdracht ANW Planeten Praktische opdracht ANW Planeten Praktische-opdracht door een scholier 1867 woorden 7 juni 2004 7,5 58 keer beoordeeld Vak ANW Hoofdstuk 1: HOE ONTSTAAN PLANETEN? Het woord planeet komt van het Griekse

Nadere informatie

Werkstuk Natuurkunde Negen planeten

Werkstuk Natuurkunde Negen planeten Werkstuk Natuurkunde Negen planeten Werkstuk door een scholier 1608 woorden 3 januari 2005 5,7 93 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Planeten Ontstaan van het zonnestelsel Vlak na een explosie, de Big Bang

Nadere informatie

inhoud 1. Inleiding 2. Wat is een planeet 3. Soorten planeten 4. Het ontstaan van planeten 5. De planeten 1.Mercurius 2. Venus 3. De Aarde 4.

inhoud 1. Inleiding 2. Wat is een planeet 3. Soorten planeten 4. Het ontstaan van planeten 5. De planeten 1.Mercurius 2. Venus 3. De Aarde 4. Planeten inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een planeet 4 3. Soorten planeten 5 4. Het ontstaan van planeten 6 5. De planeten 7 1.Mercurius 8 2. Venus 9 3. De Aarde 10 4. Mars 11 5. Jupiter 12 6. Saturnus

Nadere informatie

Inleiding. Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig.

Inleiding. Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig. Het heelal Inleiding Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig. Hoofdstukken Hoofdstuk 1 Het Heelal. blz. 3 Hoofdstuk 2 Het Zonnestelsel. blz. 4 Hoofdstuk

Nadere informatie

Waarom zijn er seizoenen?

Waarom zijn er seizoenen? Waarom zijn er seizoenen? Waarom zijn er seizoen? Vorig weekeinde was het ineens zover. Volop zomer op zaterdag met ruim 24 graden en een zonnetje, de dag erna was het herfst met 15 graden en gemiezer.

Nadere informatie

Sterrenkunde. Materialen Karton Meetlat Passer Touw Potlood Schaar Lange stok

Sterrenkunde. Materialen Karton Meetlat Passer Touw Potlood Schaar Lange stok Pruiken en revoluties Groep 7 Handleiding voor de leerkracht Deze handleiding en de opdrachten zijn bedoeld als aanvulling op de geschiedenislessen over Pruiken en revoluties. De lesonderdelen beschreven

Nadere informatie

LESBRIEF. Vrijdag 20 maart: Zonsverduistering! Geniet van de zonsverduistering: bescherm je ogen met een eclipsbril!

LESBRIEF. Vrijdag 20 maart: Zonsverduistering! Geniet van de zonsverduistering: bescherm je ogen met een eclipsbril! LESRIEF ard u d E ben et mij k i, i Ho je m r? a G! u lips p avontu o mee Vrijdag 20 maart: Zonsverduistering! Geniet van de zonsverduistering: bescherm je ogen met een eclipsbril! arde Maan Op deze plek

Nadere informatie

RIETVELD-LYCEUM. les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU. de compononenten. V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar

RIETVELD-LYCEUM. les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU. de compononenten. V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar RIETVELD-LYCEUM les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU de compononenten V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar de Zon KERNFUSIE: waterstof >> helium. t.g.v. de ZWAARTEKRACHT >> temperatuur inwendig

Nadere informatie

Reis door het zonnestelsel

Reis door het zonnestelsel Reis door het zonnestelsel GROEP 5-6 41 50 minuten 1, 23 en 32 Zet voor de activiteit Planeten de planeten onder elkaar op het bord, zoals in de tabel. De leerling: weet dat de acht planeten verschillend

Nadere informatie

dag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op

dag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op RUIMTE Naam: dag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op www.schooltvbeeldbank.nl 1. Planeten Uit hoeveel planeten bestaat ons zonnestelsel? De aarde en dan nog.. planeten. (vul aantal in)

Nadere informatie

Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.

Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten. Boekverslag door J. 1981 woorden 29 juli 2003 6.3 208 keer beoordeeld Vak Nederlands Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.

Nadere informatie

SPECIAAL WEEKJOURNAAL: THEMAWEEK STERREN EN PLANETEN

SPECIAAL WEEKJOURNAAL: THEMAWEEK STERREN EN PLANETEN UITGAVE 17 NOVEMBER 2016 JAARGANG 19 NUMMER 06 THEMAWEEK EDITIE SPECIAAL WEEKJOURNAAL: THEMAWEEK STERREN EN PLANETEN Verslag van diverse groepen: GROEP 1-2 Wist u dat: (wij dit allemaal geleerd hebben

Nadere informatie

Het eetbare zonnestelsel groep 5-7

Het eetbare zonnestelsel groep 5-7 Het eetbare zonnestelsel groep 5-7 Hoe groot is de aarde? En hoe groot is de zon in vergelijking met de aarde? Welke planeet staat het dichtst bij de zon en welke het verst weg? Deze les leren de leerlingen

Nadere informatie

HOE VIND JE EXOPLANETEN?

HOE VIND JE EXOPLANETEN? LESBRIEF GEEF STERRENKUNDE DE RUIMTE! ZOEKTOCHT EXOPLANETEN Deze NOVAlab-oefening gaat over een van de manieren om planeten buiten ons zonnestelsel op te sporen. De oefening is geschikt voor de bovenbouw

Nadere informatie

Ontdek de planeten van ons zonnestelsel. In 90 minuten door het helal. Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach

Ontdek de planeten van ons zonnestelsel. In 90 minuten door het helal. Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach Ontdek de planeten van ons zonnestelsel In 90 minuten door het helal Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach Zonnestelsel Sonnensystem Het zonnestelsel bestaat uit de Zon en de hemellichamen

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 7 + zonnestelsel en heelal

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 7 + zonnestelsel en heelal Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 7 + zonnestelsel en heelal Samenvatting door C. 1741 woorden 24 juni 2016 1,4 1 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Nu voor straks Natuurkunde H7 + Zonnestelsel en

Nadere informatie

6.1. Boekverslag door K woorden 22 mei keer beoordeeld

6.1. Boekverslag door K woorden 22 mei keer beoordeeld Boekverslag door K. 1555 woorden 22 mei 2002 6.1 301 keer beoordeeld Vak ANW 1. Inleiding Ik doe mijn werkstuk over ons zonnestelsel, omdat het me boeit wat er verder is dan onze aarde. Ook doe ik mijn

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 6

Samenvatting ANW Hoofdstuk 6 Samenvatting ANW Hoofdstuk 6 Samenvatting door een scholier 1776 woorden 4 november 2006 6,4 15 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar H6 Het zonnestelsel H6.1 Dagen, maanden, jaren Rondom de zon in een

Nadere informatie

Introductie Team-N. Planeten

Introductie Team-N. Planeten Introductie Team-N Planeten Introductie Het is vierhonderd jaar geleden dat de Italiaan Galileo Galilei voor het eerst een telescoop op de nachthemel richtte. Dat moment zien we nu als het begin van de

Nadere informatie

Verslag Module 3: Heelal

Verslag Module 3: Heelal Verslag Module 3: Heelal Door: Max van Mulken, Martijn Hendrickx, Camiel Koopmans & Bram Thomassen. Leraar: Dhr. Neiss Module: Heelal Datum: 04-11-2014 2 Inhoud Inleiding Pag. 3 Theoretisch Kader:...Pag.

Nadere informatie

Inleiding Astrofysica College 4 17 oktober

Inleiding Astrofysica College 4 17 oktober Inleiding Astrofysica College 4 17 oktober 2016 15.45 17.30 Ignas Snellen Ons Zonnestelsel Mercurius De rotsachtige planeten Iets groter dan onze Maan, hoge dichtheid! grote ijzerkern Elliptische baan!

Nadere informatie

Leerkrachten handleiding werkboekje sterrenwacht Halley

Leerkrachten handleiding werkboekje sterrenwacht Halley Leerkrachten handleiding werkboekje sterrenwacht Halley Doel Kinderen van groep 7 bereiden zich voor op een bezoek aan sterrenwacht Halley in Heesch. Resultaat De voorkennis van de leerlingen is geactiveerd.

Nadere informatie

Inleiding Tijdens deze les gaan de leerlingen een raket maken van een fles en de onderdelen van de CloudProfessor. Lesdoelen.

Inleiding Tijdens deze les gaan de leerlingen een raket maken van een fles en de onderdelen van de CloudProfessor. Lesdoelen. Ruimteraket Les 5 Leerkrachtenhandleiding Basis Inleiding Tijdens deze les gaan de leerlingen een raket maken van een fles en de onderdelen van de CloudProfessor. Lesdoelen De leerlingen zijn in staat

Nadere informatie

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Een hapje maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat er op

Nadere informatie

6,3. Samenvatting door een scholier 1822 woorden 21 juni keer beoordeeld. paragraaf 1.3

6,3. Samenvatting door een scholier 1822 woorden 21 juni keer beoordeeld. paragraaf 1.3 Samenvatting door een scholier 1822 woorden 21 juni 2005 6,3 8 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar paragraaf 1.3 Je kunt m.b.v. de volgende methodes je plaats bepalen: 1 Kompas: Voordelen: - Korte afstanden

Nadere informatie

Samenvatting ANW Zonnestelsel en heelal

Samenvatting ANW Zonnestelsel en heelal Samenvatting ANW Zonnestelsel en heelal Samenvatting door een scholier 2056 woorden 15 mei 2011 4,6 4 keer beoordeeld Vak ANW Zon Een ster die licht uitzendt doordat er in het binnenste van de zon kernfusie

Nadere informatie

Blik op oneindig Sorry voor de gaten, daar horen plaatjes te zitten. Met google kun je deze makkelijk aanvullen. 3.1

Blik op oneindig Sorry voor de gaten, daar horen plaatjes te zitten. Met google kun je deze makkelijk aanvullen. 3.1 Samenvatting door een scholier 2291 woorden 19 januari 2010 4,6 42 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Blik op oneindig Sorry voor de gaten, daar horen plaatjes te zitten. Met google kun je deze makkelijk

Nadere informatie

Opdracht ANW De ruimte

Opdracht ANW De ruimte Opdracht ANW De ruimte Opdracht door een scholier 2927 woorden 18 april 2004 5,6 41 keer beoordeeld Vak ANW Inhoud Mercurius: deze planeet ligt het dichtst bij de zon maar is bijna het kleinst. De Grieken

Nadere informatie

Wat waren de sterren? Gaatjes in het hemelgewelf waardoor het hemelse vuur scheen? Kwade demonen die s nachts naar de mensen keken?

Wat waren de sterren? Gaatjes in het hemelgewelf waardoor het hemelse vuur scheen? Kwade demonen die s nachts naar de mensen keken? Wereldbeeld, geschiedenis. Stel je voor dat je als oude Griek probeert te begrijpen hoe de wereld er uit ziet. Daarbij moeten dus ook zon, maan, sterren, seizoenen, e.d. verklaard worden. Zou het uitmaken

Nadere informatie

6,6. Samenvatting door een scholier 2214 woorden 28 maart keer beoordeeld

6,6. Samenvatting door een scholier 2214 woorden 28 maart keer beoordeeld Samenvatting door een scholier 2214 woorden 28 maart 2004 6,6 30 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar ANW 1.3 Hulpmiddelen voor plaatsbepaling: kompas, coördinaten van de geografische lengte en breedte,

Nadere informatie

FILMPROGRAMMA HEELAL PRIMAIR ONDERWIJS, GROEP 6, 7 EN 8

FILMPROGRAMMA HEELAL PRIMAIR ONDERWIJS, GROEP 6, 7 EN 8 LESMATERIAAL P. 2 INSCIENCE FILM FESTIVAL FILMPROGRAMMA HEELAL PRIMAIR ONDERWIJS, GROEP 6, 7 EN 8 Deze lesbrief hoort bij het filmprogramma over het Heelal tijdens het InScience filmfestival 2016. InScience

Nadere informatie

6,1. Werkstuk door een scholier 3185 woorden 13 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Inhoudsopgave

6,1. Werkstuk door een scholier 3185 woorden 13 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Inhoudsopgave Werkstuk door een scholier 3185 woorden 13 mei 2004 6,1 174 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Waarom ik dit onderwerp heb gekozen. 3. Mensen die met Het Heelal te maken hadden.

Nadere informatie

Reis naar andere hemellichamen

Reis naar andere hemellichamen Reis naar andere hemellichamen GROEP 1-2 04 55 minuten De leerling: zonnestelsel verschillend zijn ringen heeft voorwerp drijft of zinkt met stukje ijzer dichtbindstrip Zorg voor de activiteit Zijn alle

Nadere informatie

ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 7-8

ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 7-8 ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 7-8 OPKAMER (12) Dit onderdeel past bij kerndoel 33, 44, 46 en 56. Zie je de zonnewijzer? Eise maakte vaker zonnewijzers. Maar hoe kun je daarop zien hoe laat

Nadere informatie

Werkblad. Ons zonnestelsel. Naam Ruimte-ontdekkingsreiziger. Zon en planeten Missie opdracht 1: Streep door wat niet goed is.

Werkblad. Ons zonnestelsel. Naam Ruimte-ontdekkingsreiziger. Zon en planeten Missie opdracht 1: Streep door wat niet goed is. pagina 1 Met Space Expo de ruimte in is een werkblad bestemd voor leerlingen uit de bovenbouw van het basisonderwijs en brugklassers. Door middel van vraag en opdracht verwerven de leerlingen zelfstandig

Nadere informatie

Het draait allemaal om de Zon!

Het draait allemaal om de Zon! Het draait allemaal om de Zon! De zon: een doodgewone ster Henny J.G.L.M. Lamers Sterrenkundig Instituut Universiteit Utrecht lamers@astro.uu.nl astro.uu.nl Een reusachtige gloeiend hete gasbol De zon

Nadere informatie

Test je kennis! De heelalquiz

Test je kennis! De heelalquiz Test je kennis! heelalquiz Introductie les 3 Planeten, sterren, manen, de oerknal. Het zijn termen die leerlingen vast wel eens voorbij hebben horen komen. Maar wat weten de leerlingen eigenlijk al van

Nadere informatie

WELKOM! Inleiding Astrofysica College 1 7 september Ignas Snellen

WELKOM! Inleiding Astrofysica College 1 7 september Ignas Snellen WELKOM! Inleiding Astrofysica College 1 7 september 2015 13.45 15.30 Ignas Snellen Docent: Ignas Snellen Assistenten: Joris Witstok, Charlotte Brand, Niels Ligterink, Mieke Paalvast Doel, Inleiding Astrofysica:

Nadere informatie

lende hemellichamen verschillende zijn qua temperatuur, zwaartekracht, atmosfeer en zuurstof andere hemellichamen anders uit zouden zien

lende hemellichamen verschillende zijn qua temperatuur, zwaartekracht, atmosfeer en zuurstof andere hemellichamen anders uit zouden zien Leven in de ruimte GROEP 5-6 59 80 minuten 1, 42, 46 en 54 De leerling: lende hemellichamen verschillende omstandigheden zijn qua temperatuur, zwaartekracht, atmosfeer en zuurstof andere hemellichamen

Nadere informatie

Januari 2019 Februari 2019 periheliun Aarde

Januari 2019 Februari 2019 periheliun Aarde apheliun mercurius maansverduistering Ag apogeum (ver weg van mars boven de ekliptica mercurius onder de ekliptica Maan onder de ekliptica Maan boven de ekliptica Maan onder de ekliptica 31 1 2 3 4 5 6

Nadere informatie

ASTRO NA UTopia. deel 1 Ons zonnestelsel, een kleine stip in het heelal. Naam : Schooljaar : Groep :

ASTRO NA UTopia. deel 1 Ons zonnestelsel, een kleine stip in het heelal. Naam : Schooljaar : Groep : deel 1 Naam : Schooljaar : Groep : ONS ZONNESTELSEL, EEN KLEINE STIP IN HET HEELAL HEELAL HET ONTSTAAN VAN HET HEELAL Het heelal is enorm groot. Het omvat alles: de aarde, de zon, de maan, de planeten,

Nadere informatie

inh oud Mars 1. Ons zonnestelsel 2. De rode planeet 3. Mars en de aarde 4. Leven op Mars? 5. Mars en fantasie 6. Een kijkje op Mars 7.

inh oud Mars 1. Ons zonnestelsel 2. De rode planeet 3. Mars en de aarde 4. Leven op Mars? 5. Mars en fantasie 6. Een kijkje op Mars 7. Mars inhoud Mars 3 1. Ons zonnestelsel 4 2. De rode planeet 5 3. Mars en de aarde 6 4. Leven op Mars? 7 5. Mars en fantasie 8 6. Een kijkje op Mars 9 7. Onderzoek 11 8. Filmpje 13 Pluskaarten 14 Bronnen

Nadere informatie

Werkbladen In de klas. Leven in het heelal. Naam. School. Klas 2 en 3 havo-vwo. Klas

Werkbladen In de klas. Leven in het heelal. Naam. School. Klas 2 en 3 havo-vwo. Klas Werkbladen In de klas Leven in het heelal Naam Klas 2 en 3 havo-vwo School Klas Leven in het heelal Het heelal lijkt groot en ver weg. Toch hoef je alleen maar op een heldere nacht naar boven te kijken

Nadere informatie

FILMPROGRAMMA HEELAL PRIMAIR ONDERWIJS, GROEP 6, 7 EN 8

FILMPROGRAMMA HEELAL PRIMAIR ONDERWIJS, GROEP 6, 7 EN 8 LESMATERIAAL P. 2 INSCIENCE FILM FESTIVAL FILMPROGRAMMA HEELAL PRIMAIR ONDERWIJS, GROEP 6, 7 EN 8 Deze lesbrief hoort bij het filmprogramma over het Heelal tijdens het InScience filmfestival 2016. InScience

Nadere informatie

100 miljard sterrenstelsels... ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren. In een spiraal-arm van de Melkweg. De zon is maar een gewone ster...

100 miljard sterrenstelsels... ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren. In een spiraal-arm van de Melkweg. De zon is maar een gewone ster... ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren Binnenplaneten: relatief klein, rotsachtig hoge dichtheid (Mercurius, Venus, Aarde, Mars) Buitenplaneten: gasreuzen - lage dichtheid (Jupiter, Saturnus, Uranus,

Nadere informatie

Gasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen. Cursus inleiding sterrenkunde

Gasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen. Cursus inleiding sterrenkunde Gasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen Cursus inleiding sterrenkunde Lesrooster gewijzigd Onderwerpen van vanavond Ontdekkingen in ons zonnestelsel Telescoop Ruimtevaart Pluto Gasreuzen & ringen

Nadere informatie

Reis naar andere hemellichamen

Reis naar andere hemellichamen Reis naar andere hemellichamen GROEP 5-6 44 80 minuten 1, 5, 6, 8, 23, 54 en 55 De leerling: weet welke planeten manen hebben weet welke planeten ringen hebben weet welke kleur de verschillende planeten

Nadere informatie

Periode Zomer 2007 maand juli. Periode Zomer 2007 maand augustus. 03 06 augustus 2007 (leeftijd van 8 10 jaar) Adventure Ardennen

Periode Zomer 2007 maand juli. Periode Zomer 2007 maand augustus. 03 06 augustus 2007 (leeftijd van 8 10 jaar) Adventure Ardennen 1. Informatie over kampen 2006 Na de kampencommissie van 3 september 2006 kunnen we weeral zeggen dat we een leuke zomer achter de rug hebben met fantastische kampen. Aan deze kampen zijn er veel herinneringen

Nadere informatie

Edy Vorming van het planetenstelsel Tony

Edy Vorming van het planetenstelsel Tony Verslag vergadering Vendelinus 12 mei 2018 We hadden ditmaal liefst vier (!) verjaardagen te vieren: Ludo, Jarkko, Jos en Tony. Een dikke proficiat en bedankt voor het tracteren. Edy opende de vergadering

Nadere informatie

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Ik wil de maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Aarde, zon en sterren Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen:

Nadere informatie

Presentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren

Presentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren JongerenWerkGroep voor Sterrenkunde Presentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren 1 Inhoud Wat is de JWG Sterren en dwaalsterren Alles draait! De zon en de maan Het zonnestelsel Buiten het

Nadere informatie

2.280 km doorsnede km doorsnede km doorsnede km doorsnede

2.280 km doorsnede km doorsnede km doorsnede km doorsnede Mercurius: Venus: Aarde: 4.879 km doorsnede 12.104 km doorsnede 12.756 km doorsnede Mars: 6.794 km doorsnede Jupiter: 142.080 km doorsnede Saturnus: 120.536 km doorsnede Uranus: 51.118 km doorsnede Neptunus:

Nadere informatie

Thema 5 Aarde in het heelal

Thema 5 Aarde in het heelal Naut samenvatting groep 6 Mijn Malmberg Thema 5 Aarde in het heelal Samenvatting Van binnen naar buiten De aarde is een grote bol van steen en ijzer. Deze bol heeft verschillende lagen. Binnenin de aarde

Nadere informatie

Project Milieu-Kringloop. Week 1ABC: De leefomgeving

Project Milieu-Kringloop. Week 1ABC: De leefomgeving Project Milieu-Kringloop. Week 1ABC: De leefomgeving Info: De leefomgeving Jij bent thuis, op school of ergens anders. Al die plekken samen zijn jouw leefomgeving, jouw milieu. Dieren hebben ook een leefomgeving.

Nadere informatie

Inleiding Astrofysica college 5

Inleiding Astrofysica college 5 Inleiding Astrofysica college 5 Methoden Afstanden tot de dichtstbijzijnde sterren zijn >100,000x groter dan tot planeten in ons zonnestelsel Stralen zelf nauwlijks licht uit à miljoenen/miljarden keren

Nadere informatie

teylers2 09-05-2007 11:14 Pagina 1

teylers2 09-05-2007 11:14 Pagina 1 teylers2 09-05-2007 11:14 Pagina 1 teylers2 09-05-2007 11:15 Pagina 2 missie: Spruitjes in s p a c e! Handleiding teylers2 09-05-2007 11:15 Pagina 3 Colofon Spruitjes in Space Opdrachtgever: Teylers Museum,

Nadere informatie

4 Het heelal 6. De zon. De aarde. Jupiter. De maan. Ons zonnestelsel. Mars. Mercurius Venus

4 Het heelal 6. De zon. De aarde. Jupiter. De maan. Ons zonnestelsel. Mars. Mercurius Venus Inhoud 4 Het heelal 6 De zon 10 8 De aarde De maan Jupiter 18 12 Ons zonnestelsel 14 15 16 Mars Mercurius Venus 22 Saturnus Verre planeten 24 Satellieten van het zonnestelsel 20 26 Planetoïden 27 Kometen

Nadere informatie

Pasen 2017 Aangepaste afspraken Tussenschoolse Opvang De Korenaar Jaargang 17, nr maart 2017 Aan deze editie werkten mee:

Pasen 2017 Aangepaste afspraken Tussenschoolse Opvang De Korenaar Jaargang 17, nr maart 2017 Aan deze editie werkten mee: Jaargang 17, nr. 5 30 maart 2017 PCBS De Korenaar Staringlaan 53 7314 LN Apeldoorn Redactie: Robertjan de Wilde, Emmy Verheul, Jel Lawalata, Annemieke ten Haaken korenaar@pcboapeldoorn.nl https://korenaar.pcboapeldoorn.nl

Nadere informatie

Het heelal en ons zonnestelsel : een verhaal van implosies en explosies

Het heelal en ons zonnestelsel : een verhaal van implosies en explosies Het heelal en ons zonnestelsel : een verhaal van implosies en explosies Men neemt aan dat het heelal zowat 13,7 miljard jaar geleden ontstaan is na een explosie van een sterk samengebalde zeer kleine massa

Nadere informatie

Werkstuk ANW Zonnestelsel

Werkstuk ANW Zonnestelsel Werkstuk ANW Zonnestelsel Werkstuk door een scholier 2012 woorden 16 mei 2004 5,8 188 keer beoordeeld Vak ANW Het zonnestelsel Het zonnestelsel waar wij in leven, bestaat uit de zon met daarom heen cirkelende

Nadere informatie

De mens verovert de ruimte!

De mens verovert de ruimte! Gerwin De Decker Astronowat? Geschiedenis van de astronomie Heel lang geleden al dachten mensen na over de beweging van de hemellichamen. Ze gebruikten die om wat op aarde gebeurde te verklaren of om voorspellingen

Nadere informatie

Inleiding Astrofysica College 4 12 oktober 2015 13.45 15.30. Ignas Snellen

Inleiding Astrofysica College 4 12 oktober 2015 13.45 15.30. Ignas Snellen Inleiding Astrofysica College 4 12 oktober 2015 13.45 15.30 Ignas Snellen Ons Zonnestelsel De Aarde als een planeet De rotsachtige planeten dubbelplaneet systeem (Aarde-Maan). Vloeibaar water! oceanen

Nadere informatie

Werkstuk ANW Het heelal

Werkstuk ANW Het heelal Werkstuk ANW Het heelal Werkstuk door een scholier 1996 woorden 16 april 2002 6,1 39 keer beoordeeld Vak ANW Het heelal Als we de heldere hemel s nachts bekijken, lijkt ons het aantal sterren oneindig.

Nadere informatie

Lessencyclus De Planeten van ons Zonnestelsel

Lessencyclus De Planeten van ons Zonnestelsel Lessencyclus De Planeten van ons Zonnestelsel Gegeven in het Science Lab op zowel de 4 e Montessorischool de Pinksterbloem als op de 5 e Montessorischool Watergraafsmeer te Amsterdam Samengesteld door

Nadere informatie

KOMETEN! wat zijn het? waar komen kometen vandaan? en waar gaan ze naar toe? Henny Lamers Universiteit van Amsterdam h.j.g.l.m.lamers@uu.

KOMETEN! wat zijn het? waar komen kometen vandaan? en waar gaan ze naar toe? Henny Lamers Universiteit van Amsterdam h.j.g.l.m.lamers@uu. KOMETEN! wat zijn het? waar komen kometen vandaan? en waar gaan ze naar toe? Henny Lamers Universiteit van Amsterdam h.j.g.l.m.lamers@uu.nl ESERO 8 oct 2014 Komeet Hartley 2010 r Komeet ISON 2013 Komeet

Nadere informatie

Werkstuk ANW Planeten

Werkstuk ANW Planeten Werkstuk ANW Planeten Werkstuk door een scholier 3006 woorden 18 april 2005 5,6 39 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Voor het vak Algemene Natuurwetenschappen (ANW) moesten wij een les geven aan de klas.

Nadere informatie

Mercurius ag ag ag maans verduistering ag

Mercurius ag ag ag maans verduistering ag Mercurius ag ag ag maans verduistering ag mercurius m m m m m m venus 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3

Nadere informatie

Vrijburgweetjes jaargang 15 nr.30-09 april 2014

Vrijburgweetjes jaargang 15 nr.30-09 april 2014 jaargang 15 nr.30-09 april 2014 Agenda: do. 10 april Juf Ria werkt vandaag in groep 3-4. s Morgens IB bijeenkomst bij Tabijn vr. 11 april Juf Joyce werkt vandaag in groep 3-4. di. 15 april Avond 4-daagse.

Nadere informatie

Lesinhouden: - De planeten - Mars - Zuustof Koolstofdioxide - fotosynthese. ICT-competenties: - ICT gebruiken - leren m.b.v. ICT

Lesinhouden: - De planeten - Mars - Zuustof Koolstofdioxide - fotosynthese. ICT-competenties: - ICT gebruiken - leren m.b.v. ICT Atelier: EXPEDITIE MARS JK OK L1 L2 L3 L4 L5 L6 Eindtermen: De leerlingen: 1.2 kunnen, onder begeleiding, minstens één natuurlijk verschijnsel dat ze waarnemen via een eenvoudig onderzoek toetsen aan een

Nadere informatie

OP REIS MET SEPPE SUPERNOVA Reisgids voor de leerkracht

OP REIS MET SEPPE SUPERNOVA Reisgids voor de leerkracht OP REIS MET SEPPE SUPERNOVA Reisgids voor de leerkracht Lid van de SCIENCE TECHNOLOGY ENGINEERING MATHS-academie COSMODROME Vlaanderen In Actie Pact 2020 www.stem-academie.be Een initiatief van de Vlaamse

Nadere informatie

Reis door het zonnestelsel

Reis door het zonnestelsel Reis door het zonnestelsel GROEP 7-8 61 70 minuten 1, 23, 32 en 46 De leerling: weet dat de afstanden tussen de planeten heel groot zijn kan zich een voorstelling maken van de afstand van de aarde tot

Nadere informatie

Inleiding Astrofysica College 5 17 oktober Ignas Snellen

Inleiding Astrofysica College 5 17 oktober Ignas Snellen Inleiding Astrofysica College 5 17 oktober 2014 13.45 15.30 Ignas Snellen Ons zonnestelsel Planetoiden, kometen en dwergplaneten Pluto en de Kuipergordel NASA s New Horizon Mission naar Pluto Ons zonnestelsel

Nadere informatie

Het Heelal. N.G. Schultheiss

Het Heelal. N.G. Schultheiss 1 Het Heelal N.G. Schultheiss 1 Inleiding Deze module volgt op de module De hemel. Deze module wordt vervolgd met de module Meten met een Telescoop. Uiteindelijk kun je met de opgedane kennis een telescoop

Nadere informatie

3,9. Samenvatting door een scholier 738 woorden 25 juni keer beoordeeld

3,9. Samenvatting door een scholier 738 woorden 25 juni keer beoordeeld Samenvatting door een scholier 738 woorden 25 juni 2004 3,9 14 keer beoordeeld Vak ANW 4.1.1 Wegwijs in tijd en ruimte -Vraagstuk: vorm van de aarde. Waarnemen aan de hand v/d schaduw -De zon -> komt op

Nadere informatie

Flevo Rondstraler juni 2007

Flevo Rondstraler juni 2007 COLOFON VERON afdeling A 41 - IJsselmeerpolders (Flevoland) Bestuur Voorzitter Marcel Moerenhout PA3HEB 0320-245718 Vicevoorzitter Randall Tamminga PE1SDE 0320-280977 Secretaris Jan Zaaijer PE1ANL 0320-252018

Nadere informatie

Overigen > Boeken, atlassen & software > DVD's > DVD - Spacefiles - Het heelalfabet van A tot Z. Robtics

Overigen > Boeken, atlassen & software > DVD's > DVD - Spacefiles - Het heelalfabet van A tot Z. Robtics Model: DVD_SPACEFILES Artikel: Fabrikant: Een complete, mooi uitgevoerde, box met vier DVD's over het heelal boordevol feitjes, wetenswaardigheden en mooie beelden. Een fascinerende kijk op het zonnestelsel,

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Spruitjes in Space Actieve rondleiding over sterrenkunde voor groep 7 & 8

Docentenhandleiding. Spruitjes in Space Actieve rondleiding over sterrenkunde voor groep 7 & 8 Docentenhandleiding Spruitjes in Space Actieve rondleiding over sterrenkunde voor groep 7 & 8 Inhoud 1 Inleiding Spruitjes in space 2 a. Leerdoelen 2 b. Doelgroep 2 c. Tijd 2 d. Indeling programma 2 e.

Nadere informatie

Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 1

Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 1 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 1 Wat voor dwergen zijn er? Naar materie: o Normaal o Bijzonder Naar type: o Sterachtig o Planeetachtig Naar kleur: o Rood o Oranje o Geel o Groen o Blauw o Bruin

Nadere informatie

6.4. Werkstuk door een scholier 3747 woorden 15 maart keer beoordeeld

6.4. Werkstuk door een scholier 3747 woorden 15 maart keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 3747 woorden 15 maart 2004 6.4 34 keer beoordeeld Vak ANW De hoofdstukken. 1. De aarde. 2. De maan. 3. De zon. 4. Mercurius. 5. Venus. 6. Mars. 7. Jupiter. 8. Saturnus. 9. Uranus.

Nadere informatie

1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8.

1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8. De zon inhoud 1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8. Een zonsverduistering 10 9. Avondrood 11

Nadere informatie

6,7. Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april keer beoordeeld

6,7. Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april 2002 6,7 70 keer beoordeeld Vak ANW Het zonnestelsel Ons zonnestelsel bestaat uit de zon met een aantal planeten, die in bijna cirkelvormige banen om de

Nadere informatie

Harmonia Caelestium. Bart Dierickx, caeleste

Harmonia Caelestium. Bart Dierickx, caeleste Harmonia Caelestium Bart Dierickx, 2012 caeleste De Ouderen, de oude culturen, hadden ontzaglijke bewondering voor het uitspansel. Manen, planeten en sterren volgden een onbekende maar goddelijke harmonische

Nadere informatie

LESSENSERIE HEELAL GROEP 3/4

LESSENSERIE HEELAL GROEP 3/4 LESSENSERIE HEELAL GROEP 3/4 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 De lessenserie in het kort 3 Doelstellingen 3 Benodigdheden 3 Trefwoorden en kernbegrippen 4 Overzicht lesinhouden 4 Aandachtspunten bij de

Nadere informatie

1. Het Heelal. De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte.

1. Het Heelal. De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte. De aarde 1. Het Heelal De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte. De oerknal Wetenschappers denken dat er meer dan 15 miljoen jaar geleden een enorme ontploffing

Nadere informatie

Inhoud. DEEL 1. Klein en groot 8. DEEL 2. Heet en koud 36. DEEL 3. Dichtbij en ver weg 64

Inhoud. DEEL 1. Klein en groot 8. DEEL 2. Heet en koud 36. DEEL 3. Dichtbij en ver weg 64 DE KOSMOS en ik Dit boek is een uitgave van Fontaine Uitgevers BV, Hilversum, in samenwerking met NEMO Science Museum, Amsterdam www.fontaineuitgevers.nl www.nemosciencemuseum.nl Vormgeving: Annelies Dollekamp

Nadere informatie

Big Bang ontstaan van het heelal

Big Bang ontstaan van het heelal Big Bang ontstaan van het heelal Alfred Driessen Amsterdam A.Driessen@utwente.nl 910-heelal.ppt slide 1 datum: 2 oktober 2009 A. Driessen@utwente.nl ESO's Very Large Telescope (VLT) 910-heelal.ppt slide

Nadere informatie