Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 1
|
|
- Erna Hendriks
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 1
2 Wat voor dwergen zijn er? Naar materie: o Normaal o Bijzonder Naar type: o Sterachtig o Planeetachtig Naar kleur: o Rood o Oranje o Geel o Groen o Blauw o Bruin o Divers o Wit o Zwart o Onbekend Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 2
3 Wat voor dwergen zijn er? Naar materie: o Normaal o Bijzonder Naar type: o Sterachtig o Planeetachtig Naar kleur: o Rood o Oranje o Geel o Groen o Blauw o Bruin o Divers o Wit o Zwart o Onbekend Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 3
4 Wat voor dwergen zijn er? Naar materie: o Normaal o Bijzonder Naar type: o Sterachtig o Planeetachtig Naar kleur: o Rood o Oranje o Geel o Groen o Blauw o Bruin o Divers o Wit o Zwart o Onbekend Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 4
5 Wat voor dwergen zijn er? Naar kleur: o Rood o Oranje o Geel o Groen o Blauw o Bruin o Divers o Wit o Zwart o Onbekend Benoemd: o Rode dwergen o Oranje dwergen o Gele dwergen o Groene dwergen o Blauwe dwergen o Bruine dwergen o Dwergplaneten o Witte dwergen o Zwarte gaten o Neutronensterren Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 5
6 Wat voor dwergen zijn er? Klasse voor het praatje: o Naar grootte? o Naar massa? o Naar temperatuur? Volgorde? o Rode dwergen o Oranje dwergen o Gele dwergen o Groene dwergen o Blauwe dwergen o Bruine dwergen o Dwergplaneten o Witte dwergen o Zwarte gaten o Neutronensterren Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 6
7 Wat voor dwergen zijn er? Klasse voor het praatje: o Naar grootte? o Naar massa? o Naar temperatuur? Volgorde: o Groene dwergen o Neutronensterren o Dwergplaneten o Witte dwergen o Blauwe dwergen o Bruine dwergen o Rode dwergen o Oranje dwergen o Gele dwergen o Zwarte gaten? Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 7
8 Wat voor dwergen zijn er? Klasse voor het praatje: o Naar grootte? o Naar massa? o Naar temperatuur? Volgorde: o Groene dwergen o Dwergplaneten o Bruine dwergen o Rode en blauwe dwergen o Oranje dwergen o Gele dwergen o Neutronensterren o Zwarte gaten o Witte dwergen Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 8
9 Wat voor dwergen zijn er? Klasse voor het praatje: o Naar grootte? o Naar massa? o Naar temperatuur? Volgorde: o Dwergplaneten o Groene dwergen o Bruine dwergen o Rode dwergen o Oranje dwergen o Gele dwergen o Witte dwergen o Blauwe dwergen o Neutronensterren o Zwarte gaten Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 9
10 Hoe gaan we het doen? 1. Dwergplaneten 2. Groene dwergen 3. Bruine dwergen 4. Rode dwergen 5. Oranje dwergen 6. Gele dwergen 7. Blauwe dwergen 8. Witte dwergen 9. Neutronensterren 10. Zwarte gaten Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 10
11 Hoe gaan we het doen? 1. Dwergplaneten 2. Groene dwergen 3. Bruine dwergen 4. Rode dwergen 5. Oranje dwergen 6. Gele dwergen 7. Blauwe dwergen 8. Witte dwergen 9. Neutronensterren 10. Zwarte gaten Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 11
12 Dwergplaneten, nu bekend o Ceres (planetoïdengordel) o Pluto (Kuipergordel ) o Haumea (,, ) o Makemake (,, ) o Eris (,, ) Kenmerk Waarde Temperatuur (K) Diameter (km) Diameter (* Maan) 0,27 0,79 Massa (* Maan) 0,0128 0,23 Dichtheid (g/cm 3 ) 1,4 3,3 Zwaartekracht (m/s 2 ) 0,29 1,62 Zwaartekracht (G) 0,030 0,165 Ontsnappingssnelheid (km/s) 0,51 1,3 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 12
13 Dwergplaneten: Ceres Kenmerk Waarde Omlooptijd (jaar) 4,6 Inclinatie t.o.v. ecliptica 10,6 o Baan-excentriciteit 0,0758 Manen - Temperatuur (K) Diameter (km) 946 Diameter (* Maan) 0,27 Massa (* Maan) 0,0128 Dichtheid (g/cm 3 ) 2,16 Zwaartekracht (m/s 2 ) 0,28 Zwaartekracht (G) 0,029 Ontsnappingssnelheid (km/s) 0,51 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 13
14 Dwergplaneten: Ceres Kenmerk Waarde Omlooptijd (jaar) 4,6 Inclinatie t.o.v. ecliptica 10,6 o Baan-excentriciteit 0,0758 Kenmerk Mercurius Venus Aarde Mars Jupiter Saturnus Uranus Neptunus Excentriciteit Inclinatie Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 14
15 Dwergplaneten: Pluto Kenmerk Waarde Omlooptijd (jaar) 248 (39,3 AE) Inclinatie t.o.v. ecliptica 17,2 o Baan-excentriciteit 0,2488 Manen 5 Temperatuur (K) Diameter (km) 2374 Diameter (* Maan) 0,79 Massa (* Maan) 0,177 Dichtheid (g/cm 3 ) 1,86 Zwaartekracht (m/s 2 ) 0,62 Zwaartekracht (G) 0,063 Ontsnappingssnelheid (km/s) 1,212 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 15
16 Dwergplaneten: Pluto, manen Charon Massa : /- 6 km 0,51 * Pluto : 12,2% Pluto 0,021 Maan Dichtheid : 92% Pluto 4 mini-manen Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 16
17 Dwergplaneten: Pluto, mini-manen Hydra, ca. 65 km 2:3 Nix, 50 km 9:11 Kerberos, ca. 19 km Styx, ca. 16 km Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 17
18 Dwergplaneten: Haumea Kenmerk Waarde Omlooptijd (jaar) 284 (43,2 AE) Inclinatie t.o.v. ecliptica 28,9 o Baan-excentriciteit 0,1913 Manen 2 Temperatuur (K) < 50 Diameter (km) 1920*1540*990 Diameter (* Maan) 0,55*0,44*0,29 Massa (* Maan) 0,05 Dichtheid (g/cm 3 ) 2,6 Zwaartekracht (m/s 2 ) 0,63 Zwaartekracht (G) 0,06 Ontsnappingssnelheid (km/s) 0,91 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 18
19 Dwergplaneten: Makemake Kenmerk Waarde Omlooptijd (jaar) 309 (45,7 AE) Inclinatie t.o.v. ecliptica 29 o Baan-excentriciteit 0,1559 Manen 1 Temperatuur (K) 34 +/- 2 Diameter (km) /- 35 Diameter (* Maan) 0,41 Massa (* Maan) 0,06 Dichtheid (g/cm 3 ) 2 Zwaartekracht (m/s 2 ) 0,5 Zwaartekracht (G) 0,051 Ontsnappingssnelheid (km/s) 0,8 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 19
20 Dwergplaneten: Eris Kenmerk Waarde Omlooptijd (jaar) 558 (67,8 AE) Inclinatie t.o.v. ecliptica 44 o Baan-excentriciteit 0,4407 Manen 1 Temperatuur (K) 43 +/- 13 Diameter (km) 2326 Diameter (* Maan) 0,67 Massa (* Maan) 0,23 Dichtheid (g/cm 3 ) 2,52 Zwaartekracht (m/s 2 ) 0,82 Zwaartekracht (G) 0,083 Ontsnappingssnelheid (km/s) 1,38 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 20
21 Dwergplaneten: +??? Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 21
22 Dwergplaneten: Triton Kenmerk Omlooptijd Inclinatie t.o.v. Neptunus Waarde 164,8 jaar Zon, -5,877 dag Neptunus 156,9 o Baan-excentriciteit (Neptunus) 0, Manen - Temperatuur (K) 38 Diameter (km) 2707 Diameter (* Maan) 0,78 Massa (* Maan) 0,29 Dichtheid (g/cm 3 ) 2,06 Zwaartekracht (m/s 2 ) 0,779 Zwaartekracht (G) 0,079 Ontsnappingssnelheid (km/s) 1,455 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 22
23 Dwergplaneten: Triton Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 23
24 Dwergplaneten: Groottes Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 24
25 Dwergplaneten: Op een rijtje Kenmerk Ceres Pluto Haumea Makemake Eris Omlooptijd (jaar) 4, Inclinatie t.o.v. ecliptica 10,6 o 17,2 o 28,9 o 29 o 44 o Baan-excentriciteit 0,0758 0,2488 0,1913 0,1559 0,4407 Manen Temperatuur (K) < / /- 13 Diameter (km) *1540* / Diameter (* Maan) 0,27 0,79 0,55*0,44*0,29 0,41 0,67 Massa (* Maan) 0,0128 0,177 0,05 0,06 0,23 Dichtheid (g/cm 3 ) 2,16 1,86 2,6 2 2,52 Zwaartekracht (m/s 2 ) 0,28 0,62 0,63 0,5 0,82 Zwaartekracht (G) 0,029 0,063 0,06 0,051 0,083 Ontsnappingssnelheid (km/s) 0,51 1,212 0,91 (Mach 3) 0,8 1,38 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 25
26 Dwergplaneten: Baanvariabelen Baan-excentriciteit Inclinatie (t.o.v. de ecliptica) Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 26
27 Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 27
28 Dwergplaneten: Grootste TNO s Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 28
29 Dwergplaneten: Grootste TNO s Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 29
30 Dwergplaneten, Haumea Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 30
31 Dwergplaneten, en familie Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 31
32 Dwergplaneten, nog jaren Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 32
33 Hoe gaan we het doen? 1. Dwergplaneten 2. Groene dwergen 3. Bruine dwergen 4. Rode dwergen 5. Oranje dwergen 6. Gele dwergen 7. Blauwe dwergen 8. Witte dwergen 9. Neutronensterren 10. Zwarte gaten Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 33
34 Groene dwergen Quercus palustris: 'Green Dwarf' (Bolmoeraseik) Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 34
35 Hoe gaan we het doen? 1. Dwergplaneten 2. Groene dwergen 3. Bruine dwergen 4. Rode dwergen 5. Oranje dwergen 6. Gele dwergen 7. Blauwe dwergen 8. Witte dwergen 9. Neutronensterren 10. Zwarte gaten Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 35
36 Bruine dwergen: Kenmerken Substellar (= net geen ster ) Massa tussen zwaarste gasreuzen en lichtste sterren: o 13 tot M J ( Jupiters ) Gekrompen gaslichaam Geen (continu) fusie Duidelijke chemische samenstelling Maar vooral: *niet* bruin Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 36
37 Bruine dwergen: Nu bekend Ster Sterrenbeeld Afstand (lj) Spectraal type Bruine dwerg Massa (MJ) Straal (RJ) Ontdekt HD 8673 Andromeda F7V b Upsilon Andromedae Andromeda F8V c HD Driehoek K2II b HD Perseus G5V b HD Oven K2V b BD Eridanus K5V b HD Stier K2V b HD Perseus G2V b HD A Orion G4IV c HD B Schilder M2 b Gliese 229 Haas M1V B AB Pictoris Schilder K2V b Tau Geminorum Tweelingen K2III b HAT-P-13 Grote Beer G4 c G Grote Beer M2.5 b BD Leeuw K2II b HD Waterslang G1V b CT Chamaeleontis Kameleon K7 b ChaHα8 Kameleon M6.5 b Xi Ursae Majoris B Grote Beer F8.5V b CD Waterslang M1 b NGC Zuiderkruis MIII? b HD Jachthonden K3V b HW Virginis Maagd sdb+m b HD Maagd K0V b Gliese 569 Ossenhoeder M3V Ba + Bb HD Paradijsvogel G3V b HD Slang F9V b HD Noorderkroon G0V b GQ Lupi Wolf K7eV b UScoCTIO 108 Schorpioen M7 b HD Slangendrager B5D b HD Schorpioen K2V b Nu Ophiuchi Slangendrager K0III b HD Telescoop G4IV b HD Slang G5 c SCR Pauw M8.5V B COROT-3 Arend G0V b Sagittae Pijl G1V B HD Steenbok G6V b Epsilon Indi Indiaan K5V Bb Epsilon Indi Indiaan K5V Ba HD Waterman K4V b Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 37
38 Bruine dwergen: Grootte Massa tussen zwaarste gasreuzen en lichtste sterren: o 13 tot M J ( Jupiters ) Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 38
39 Bruine dwergen: Uiterlijk Gekrompen gaslichaam (gasreus) Maar vooral: *niet* bruin Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 39
40 Bruine dwergen: Kenmerken Substellar (= net geen ster ) Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 40
41 Bruine dwergen: Kenmerken Geen (continu) fusie Duidelijke chemische samenstelling M L T Y K K K K Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 41
42 Bruine dwergen: Hoofdreeks! Klassen voorheen: O, B, A, F, G, K, M Oh, Be A Fine Girl, Kiss Me Klassen nu: O, B, A, F, G, K, M, L, T, Y Oh Boy, A Feral Giraffe Killed My Little Toy Yeti! Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 42
43 Bruine dwergen: Klassen M-klasse (M6.5 en koeler: < 4000K) Deuterium fusie boven 13 MJ Kent Lithiumfusie boven 65 MJ Veel LiO (lithiumoxyde) in spectrum L-klasse (< 2300K) Geen of weinig LiO in het spectrum nieuwe letter na de M Heeft mogelijk kort fusie gekend Exotische atmosfeer T-klasse (< 1300K) Methaan in het spectrum!!! Y-klasse, nog koeler (< 700K) Ware, maar zware, gasreuzen Koelste tot nu toe gevonden ca. -50 o C Vgl. Jupiter 125K = ca o C Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 43
44 Bruine dwergen: Hoe bruin? Bruin? Nou, niet dus Straling? De piek van deze spectra zit in het infrarood Voor ons dus niet zichtbaar, maar ook niet bruin Wat dan wel? Kijk naar Jupiter, Saturnus Ook koud, maar wel degelijk met een kleur. De verwachting is dat n.a.v. het methaan wat in veel bruine dwergen zit, er magenta-achtige kleuren voorkomen, maar in principe is dus alles mogelijk zelfs bruin Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 44
45 Bruine dwergen: Hoe bruin? Heel goed mogelijk dus Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 45
46 Hoe gaan we het doen? 1. Dwergplaneten 2. Groene dwergen 3. Bruine dwergen 4. Rode dwergen 5. Oranje dwergen 6. Gele dwergen 7. Blauwe dwergen 8. Witte dwergen 9. Neutronensterren 10. Zwarte gaten Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 46
47 Dit was deel 1 Bedankt voor uw aandacht. Wordt vervolgd Tuesday, November 22, 2016 Martijn Loots 47
Praktische opdracht ANW Planeten
Praktische opdracht ANW Planeten Praktische-opdracht door een scholier 1867 woorden 7 juni 2004 7,5 58 keer beoordeeld Vak ANW Hoofdstuk 1: HOE ONTSTAAN PLANETEN? Het woord planeet komt van het Griekse
Nadere informatie1) Mercurius. 2) Zoek informatie over vallende sterren. Muurkrant opdracht in 2-tallen
1) Mercurius 2) Zoek informatie over vallende sterren. 1) De Zon. 1 Wat is de zon voor iets? 2 Hoe komt hij aan zijn naam? 3 Waar staat hij in het zonnestelsel? 4 Wat is de afstand tot de aarde? 5 Wat
Nadere informatieDe ruimte. Thema. Inhoud
Thema De ruimte Inhoud 1. Het heelal 2. Het ontstaan van het heelal en het zonnestelsel 3. Sterren en sterrenstelsels 4. De zon 5. De planeten van ons zonnestelsel 6. De stand van de aarde de maan de zon
Nadere informatieOntdek de planeten van ons zonnestelsel. In 90 minuten door het helal. Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach
Ontdek de planeten van ons zonnestelsel In 90 minuten door het helal Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach Zonnestelsel Sonnensystem Het zonnestelsel bestaat uit de Zon en de hemellichamen
Nadere informatieHoe meten we STERAFSTANDEN?
Hoe meten we STERAFSTANDEN? Frits de Mul voor Cosmos Sterrenwacht nov 2013 Na start loopt presentatie automatisch door 1 Hoe meten we STERAFSTANDEN? 1. Afstandsmaten in het heelal 2. Soorten sterren 3.
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Als je op een heldere nacht op een donkere plek naar de sterrenhemel kijkt, zie je honderden sterren. Als je vaker kijkt, valt het op dat sommige sterren zich verplaatsen langs
Nadere informatieReis door het zonnestelsel
Reis door het zonnestelsel GROEP 5-6 41 50 minuten 1, 23 en 32 Zet voor de activiteit Planeten de planeten onder elkaar op het bord, zoals in de tabel. De leerling: weet dat de acht planeten verschillend
Nadere informatiePLANETEN- STELSELS. HC-1 Inleiding
PLANETEN- STELSELS HC-1 Inleiding 1 EVEN VOORSTELLEN DOCENT: Prof. dr. Harold Linnartz / HL501 7 hoorcolleges / tentamens ASSISTENTEN: Jens Hoeijmakers / O-434 Ricardo Herbonet / HL-506 8 werkcolleges
Nadere informatiePLANETEN- STELSELS. HC-1 Inleiding
PLANETEN- STELSELS HC-1 Inleiding 1 EVEN VOORSTELLEN DOCENT: Harold Linnartz / HL501 hoorcolleges / tentamens ASSISTENTEN: Jens Hoeijmakers / O434 Vincent Kofman / HL502 Steven Bos / HL128 practica en
Nadere informatieHOE VIND JE EXOPLANETEN?
LESBRIEF GEEF STERRENKUNDE DE RUIMTE! ZOEKTOCHT EXOPLANETEN Deze NOVAlab-oefening gaat over een van de manieren om planeten buiten ons zonnestelsel op te sporen. De oefening is geschikt voor de bovenbouw
Nadere informatiePlaneten. Zweven in vaste banen om een ster heen. In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet?
Planeten Zweven in vaste banen om een ster heen In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet? Een planeet: zweeft in een baan rond een ster; is zwaar
Nadere informatieWerkblad. Ons zonnestelsel. Naam Ruimte-ontdekkingsreiziger. Zon en planeten Missie opdracht 1: Streep door wat niet goed is.
pagina 1 Met Space Expo de ruimte in is een werkblad bestemd voor leerlingen uit de bovenbouw van het basisonderwijs en brugklassers. Door middel van vraag en opdracht verwerven de leerlingen zelfstandig
Nadere informatieWerkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk
Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk Werkstuk door Denise 1472 woorden 24 maart 2019 0 keer beoordeeld Vak Nederlands Het zonnestelsel Inhoudsopgave Inleiding Onderzoeksvraag Het ontstaan Planeten De
Nadere informatieHoe meten we STERAFSTANDEN?
Hoe meten we STERAFSTANDEN? (soorten sterren en afstanden) Frits de Mul Jan. 2017 www.demul.net/frits 1 Hoe meten we STERAFSTANDEN? (soorten sterren en afstanden) 1. Afstandsmaten in het heelal 2. Soorten
Nadere informatieInleiding Astrofysica College 4 17 oktober
Inleiding Astrofysica College 4 17 oktober 2016 15.45 17.30 Ignas Snellen Ons Zonnestelsel Mercurius De rotsachtige planeten Iets groter dan onze Maan, hoge dichtheid! grote ijzerkern Elliptische baan!
Nadere informatieWerkstuk Natuurkunde Negen planeten
Werkstuk Natuurkunde Negen planeten Werkstuk door een scholier 1608 woorden 3 januari 2005 5,7 93 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Planeten Ontstaan van het zonnestelsel Vlak na een explosie, de Big Bang
Nadere informatieGasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen. Cursus inleiding sterrenkunde
Gasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen Cursus inleiding sterrenkunde Lesrooster gewijzigd Onderwerpen van vanavond Ontdekkingen in ons zonnestelsel Telescoop Ruimtevaart Pluto Gasreuzen & ringen
Nadere informatieHet eetbare zonnestelsel groep 5-7
Het eetbare zonnestelsel groep 5-7 Hoe groot is de aarde? En hoe groot is de zon in vergelijking met de aarde? Welke planeet staat het dichtst bij de zon en welke het verst weg? Deze les leren de leerlingen
Nadere informatieInleiding Astrofysica College 5 17 oktober Ignas Snellen
Inleiding Astrofysica College 5 17 oktober 2014 13.45 15.30 Ignas Snellen Ons zonnestelsel Planetoiden, kometen en dwergplaneten Pluto en de Kuipergordel NASA s New Horizon Mission naar Pluto Ons zonnestelsel
Nadere informatieEdy Vorming van het planetenstelsel Tony
Verslag vergadering Vendelinus 12 mei 2018 We hadden ditmaal liefst vier (!) verjaardagen te vieren: Ludo, Jarkko, Jos en Tony. Een dikke proficiat en bedankt voor het tracteren. Edy opende de vergadering
Nadere informatieHoofdstuk 8 Hemelmechanica. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal
Hoofdstuk 8 Hemelmechanica Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 8.1 Gravitatie Geocentrisch wereldbeeld - Aarde middelpunt van heelal - Sterren bewegen om de aarde Heliocentrisch wereldbeeld
Nadere informatieDe Zwarte Maan en Priapus
Christiane Beerlandt De Zwarte Maan en Priapus Redding uit de draaikolk van oerinstinctieve patronen Beerlandt Publications, Nazareth, België Inhoudstafel Noot vooraf van de uitgever... 9 Waar staan de
Nadere informatieInleiding Astrofysica college 5
Inleiding Astrofysica college 5 Methoden Afstanden tot de dichtstbijzijnde sterren zijn >100,000x groter dan tot planeten in ons zonnestelsel Stralen zelf nauwlijks licht uit à miljoenen/miljarden keren
Nadere informatieKuiper Gordel. Overveen, Copernicus, 16 april 2015 Paul Wesselius, SRON/RUG-Kapteyn Instituut/GVWS
Kuiper Gordel Overveen, Copernicus, 16 april 2015 Paul Wesselius, SRON/RUG-Kapteyn Instituut/GVWS 1 Inhoud 1. Ons planetenstelsel 2. Pluto 3. Kuiper Gordel en Oort wolk 4. Heliosfeer en lokale interstellaire
Nadere informatieKuiper Gordel. 28 februari 2015 Paul Wesselius, SRON/RUG-Kapteyn Instituut/GVWS
Kuiper Gordel 28 februari 2015 Paul Wesselius, SRON/RUG-Kapteyn Instituut/GVWS 1 Inhoud 1. Ons planetenstelsel 2. Pluto 3. Kuiper Gordel en Oort wolk 4. Heliosfeer en lokale interstellaire wolk 5. TNO
Nadere informatieWaarom zijn er seizoenen?
Waarom zijn er seizoenen? Waarom zijn er seizoen? Vorig weekeinde was het ineens zover. Volop zomer op zaterdag met ruim 24 graden en een zonnetje, de dag erna was het herfst met 15 graden en gemiezer.
Nadere informatieONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 3-4
ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 3-4 OPKAMER (12) Dit onderdeel past bij kerndoel 46. Gebruik deze foto om te bespreken dat de zon een ster is, net als alle andere sterren. De zon is heel dichtbij.
Nadere informatieAstrobiologie: Detecteren van Exoplaneten
Astrobiologie: Detecteren van Exoplaneten Prof. Marco Spaans Kapteyn Instituut, RUG Email: spaans@astro.rug.nl Overzicht College Inhoud 1 Overzicht + Wat is Astrobiologie? Inleiding, wetenschappelijke
Nadere informatieProjectboekje ruimte Oudste kleuters
Projectboekje ruimte Oudste kleuters 2016-2017 De zon (tekening: Lily Louise) De zon is eigenlijk een hele grote ster Het is er heel erg heet De zon is heel erg groot Alle planeten en sterren die rond
Nadere informatieHERTENTAMEN PLANETENSTELSELS 13 JULI 2015,
HERTENTAMEN PLANETENSTELSELS 13 JULI 2015, 14.00-17.00 LEES ONDERSTAANDE GOED DOOR: DIT TENTAMEN OMVAT DRIE OPGAVES. OPGAVE 1: 3.5 PUNTEN OPGAVE 2: 2.5 PUNTEN OPGAVE 3: 2.0 PUNTEN HET EINDCIJFER OMVAT
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Introductie: stervorming De zon is slechts één onbeduidend exemplaar van de circa 200 miljard sterren die onze Melkweg rijk is en de Aarde is één van de acht planeten die hun baantjes rond de zon draaien.
Nadere informatieInleiding Astrofysica
Inleiding Astrofysica Hoorcollege VII 29 oktober 2018 Praktische zaken n Voorbereiding op het tentamen Vergeet je niet in te schrijven voor het tentamen. Het tentamen zal deels bestaan uit een aantal kennisvragen,
Nadere informatieIk doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.
Boekverslag door J. 1981 woorden 29 juli 2003 6.3 208 keer beoordeeld Vak Nederlands Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.
Nadere informatieHet Heelal. N.G. Schultheiss
1 Het Heelal N.G. Schultheiss 1 Inleiding Deze module volgt op de module De hemel. Deze module wordt vervolgd met de module Meten met een Telescoop. Uiteindelijk kun je met de opgedane kennis een telescoop
Nadere informatieRIETVELD-LYCEUM. les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU. de compononenten. V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar
RIETVELD-LYCEUM les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU de compononenten V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar de Zon KERNFUSIE: waterstof >> helium. t.g.v. de ZWAARTEKRACHT >> temperatuur inwendig
Nadere informatieInleiding Astrofysica College 4 12 oktober 2015 13.45 15.30. Ignas Snellen
Inleiding Astrofysica College 4 12 oktober 2015 13.45 15.30 Ignas Snellen Ons Zonnestelsel De Aarde als een planeet De rotsachtige planeten dubbelplaneet systeem (Aarde-Maan). Vloeibaar water! oceanen
Nadere informatieNaam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari Het heelal.
Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari 2017. Het heelal. Inhoudsopgaven. Hoofdstuk 1. Ons zonnestelsel. Blz 3 Hoofdstuk 2. De zon. Blz 4-5 Hoofdstuk 3. De maan. Blz 6 Hoofdstuk 4. Planeten. Blz
Nadere informatieWerkstuk ANW Zonnestelsel
Werkstuk ANW Zonnestelsel Werkstuk door een scholier 2012 woorden 16 mei 2004 5,8 188 keer beoordeeld Vak ANW Het zonnestelsel Het zonnestelsel waar wij in leven, bestaat uit de zon met daarom heen cirkelende
Nadere informatieHC-7i&ii Exo-planeten. Wat houdt ons tegen om te geloven dat, net als onze zon, elke ster omringd is door planeten? Chr.
HC-7i&ii Exo-planeten Wat houdt ons tegen om te geloven dat, net als onze zon, elke ster omringd is door planeten? Chr. Huygens, 1698 CE 1 DE EERSTE DETECTIES Zoektocht naar exo-planeten heeft meerdere
Nadere informatieIntroductie Team-N. Planeten
Introductie Team-N Planeten Introductie Het is vierhonderd jaar geleden dat de Italiaan Galileo Galilei voor het eerst een telescoop op de nachthemel richtte. Dat moment zien we nu als het begin van de
Nadere informatieSpreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel
Spreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel Spreekbeurt door een scholier 2417 woorden 16 december 2006 6,7 138 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het zonnestelsel Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over het
Nadere informatie6.1. Boekverslag door K woorden 22 mei keer beoordeeld
Boekverslag door K. 1555 woorden 22 mei 2002 6.1 301 keer beoordeeld Vak ANW 1. Inleiding Ik doe mijn werkstuk over ons zonnestelsel, omdat het me boeit wat er verder is dan onze aarde. Ook doe ik mijn
Nadere informatieOnze Zon is een doodgewone gele ster. Inleiding sterren. Energiebron: hydrostatisch evenwicht. De atmosfeer van de Zon
De Zon Inleiding sterr Onze Zon is e doodgewone gele ster. 109 x diameter aarde (maanbaan past erin!) 333.000 x zwaarder dan aarde dichtheid 1.4 gr/cm 3 (vergelijkbaar met Jupiter) rotatieperiode 25(+)
Nadere informatieSamenvatting ANW Zonnestelsel en heelal
Samenvatting ANW Zonnestelsel en heelal Samenvatting door een scholier 2056 woorden 15 mei 2011 4,6 4 keer beoordeeld Vak ANW Zon Een ster die licht uitzendt doordat er in het binnenste van de zon kernfusie
Nadere informatieDe planeten. (veel informatie uit Calvin J. Hamilton s Views of the Solar System : http://solarviews.com)
De planeten (veel informatie uit Calvin J. Hamilton s Views of the Solar System : http://solarviews.com) Algemeen 99.86% van de massa zit in de zon plat systeem, bijna alles draait tegen de klok (gezien
Nadere informatie100 miljard sterrenstelsels... ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren. In een spiraal-arm van de Melkweg. De zon is maar een gewone ster...
ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren Binnenplaneten: relatief klein, rotsachtig hoge dichtheid (Mercurius, Venus, Aarde, Mars) Buitenplaneten: gasreuzen - lage dichtheid (Jupiter, Saturnus, Uranus,
Nadere informatieSterrenkunde. Materialen Karton Meetlat Passer Touw Potlood Schaar Lange stok
Pruiken en revoluties Groep 7 Handleiding voor de leerkracht Deze handleiding en de opdrachten zijn bedoeld als aanvulling op de geschiedenislessen over Pruiken en revoluties. De lesonderdelen beschreven
Nadere informatieHarmonia Caelestium. Bart Dierickx, caeleste
Harmonia Caelestium Bart Dierickx, 2012 caeleste De Ouderen, de oude culturen, hadden ontzaglijke bewondering voor het uitspansel. Manen, planeten en sterren volgden een onbekende maar goddelijke harmonische
Nadere informatieSterrenstof. OnzeWereld, Ons Heelal
Sterrenstof OnzeWereld, Ons Heelal Mesopotamie: bestudering van de bewegingen aan het firmament vooral voor astrologie. Veel van de kennis, ook over bedekkingen (waaronder maans- en zonsverduisteringen)
Nadere informatieInleiding Astrofysica Tentamen 2009/2010: antwoorden
Inleiding Astrofysica Tentamen 2009/200: antwoorden December 2, 2009. Begrippen, vergelijkingen, astronomische getallen a. Zie Kutner 0.3 b. Zie Kutner 23.5 c. Zie Kutner 4.2.6 d. Zie Kutner 6.5 e. Zie
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Sterrenkunde
Praktische opdracht ANW Sterrenkunde Praktische-opdracht door een scholier 2089 woorden 12 mei 2005 4,9 18 keer beoordeeld Vak ANW We gaan deze praktische opdracht doe over sterrenkunde, met de onderwerpen
Nadere informatie8,3. Antwoorden door Dimitris 2178 woorden 15 december keer beoordeeld. Meten aan melkwegstelsels. Jim Blom en Dimitris Kariotis
Antwoorden door Dimitris 2178 woorden 15 december 2017 8,3 6 keer beoordeeld Vak NLT Meten aan melkwegstelsels Jim Blom en Dimitris Kariotis NLT Periode 2 VWO 6 10-11-2017 1.1 De straal van de aarde is
Nadere informatieKeuzeopdracht natuurkunde voor 5/6vwo
Exoplaneten Keuzeopdracht natuurkunde voor 5/6vwo Een verdiepende keuzeopdracht over het waarnemen van exoplaneten Voorkennis: gravitatiekracht, cirkelbanen, spectra (afhankelijk van keuze) Inleiding Al
Nadere informatieSamenvatting door D woorden 28 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Samenvatting door D. 1387 woorden 28 november 2016 0 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Kosmografie Onderzoeken van heelal basis wetenschap = fysica Hoofdstuk 1: Structuur van het heelal 1.1 Samenstelling
Nadere informatieInleiding Astrofysica
Inleiding Astrofysica Hoorcollege VI 15 oktober 2018 Samenvatting hoorcollege V n Detectie van licht n Detectie van zwaartekrachtgolven n Optische diepte n Atmosfeer van de Zon n Fotosfeer (granules, zonnevlekken)
Nadere informatieAuditieve oefeningen bij het thema: de ruimte
Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Ik wil de maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Aarde, zon en sterren Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen:
Nadere informatieHC-7i Exo-planeten. Wat houdt ons tegen om te geloven dat, net als onze zon, elke ster omringd is door planeten? Chr.
HC-7i Exo-planeten Wat houdt ons tegen om te geloven dat, net als onze zon, elke ster omringd is door planeten? Chr. Huygens, 1698 CE 1 DE EERSTE DETECTIES Zoektocht naar exo-planeten heeft meerdere keren
Nadere informatieBasis Cursus Sterrenkunde. hoofdstuk 3 De planeten
Basis Cursus Sterrenkunde hoofdstuk 3 De planeten Nog even Kepler Eerste wet van Kepler: De planeten bewegen zich in ellipsbanen, met de zon in een van de brandpunten van de ellips. Tweede wet van Kepler
Nadere informatie1. Overzicht Hemelmechanica 2. Elektromagnetische straling 3. Zonnestelsel(s) 4. Sterren: fysische eigenschappen 5. Sterren: struktuur + evolutie 6.
Inleiding Astrofysica 1. Overzicht Hemelmechanica 2. Elektromagnetische straling 3. Zonnestelsel(s) 4. Sterren: fysische eigenschappen 5. Sterren: struktuur + evolutie 6. Sterren: stervorming, sterdood
Nadere informatieVEROVER DE RUIMTE. webversie
VEROVER DE RUIMTE 5 Doelen Eindtermen en leerplandoelen Materiaal Groeperingsvorm Soort spel Speldoel box 3 Verover de ruimte 3 1 De kinderen kunnen zich houden aan de vooraf opgestelde tijdspanne. 2
Nadere informatieReis door het zonnestelsel
Reis door het zonnestelsel GROEP 7-8 61 70 minuten 1, 23, 32 en 46 De leerling: weet dat de afstanden tussen de planeten heel groot zijn kan zich een voorstelling maken van de afstand van de aarde tot
Nadere informatieVlaamse Sterrenkunde Olympiade 2010
Vlaamse Sterrenkunde Olympiade 2010 15 januari 2010 Welkom bij de Vlaamse Sterrenkunde Olympiade 2010! Zoals uitgelegd in het reglement op de website mag je deze Olympiade thuis oplossen, met al het opzoekwerk
Nadere informatieinhoud 1. Inleiding 2. Wat is een planeet 3. Soorten planeten 4. Het ontstaan van planeten 5. De planeten 1.Mercurius 2. Venus 3. De Aarde 4.
Planeten inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een planeet 4 3. Soorten planeten 5 4. Het ontstaan van planeten 6 5. De planeten 7 1.Mercurius 8 2. Venus 9 3. De Aarde 10 4. Mars 11 5. Jupiter 12 6. Saturnus
Nadere informatieDe golvende dierenriem
Capella Pollux Castor Tweelingen oerman Stier Perseus Grote Beer eeuw Kreeft Regulus aterslang Kleine ond Procyon Grote ond Betelgeuze Sirius Orion aas zuiden Rigel Aldebaran Eridanus alvis Plejaden Ram
Nadere informatieEen onderzoek naar de symboliek van Cheiron. Speelt Cheiron een rol bij het verlies van een dierbare?
Een onderzoek naar de symboliek van Cheiron Speelt Cheiron een rol bij het verlies van een dierbare? Door: Vivian Muller-Laumans s-hertogenbosch, September 2018 Inleiding Het bestuderen van progressies
Nadere informatieVan Grote Beer en Orion Het verhaal achter de sterren
Van Grote Beer en Orion Het verhaal achter de sterren verteld door Simone Kramer met illustraties van Els van Egeraat Uitgeverij Ploegsma Amsterdam Inhoud Voorwoord 7 STERREN EN STERRENBEELDEN De grote
Nadere informatie5.6. Boekverslag door K woorden 22 december keer beoordeeld
Boekverslag door K. 1768 woorden 22 december 2011 5.6 56 keer beoordeeld Vak NLT 1. De straal van de aarde is 637800000 cm. Als deze afneemt tot 0.5 cm, dan is deze in verhouding 0.5/637800000 keer de
Nadere informatieOpgave Zonnestelsel 2005/2006: 3
Opgave Zonnestelsel 25/26: 3 2.1 Samenstelling van de gasreuzen Het afleiden van de interne samenstelling van planeten gebeurt voornamelijk door te kijken naar de afwijkingen in de banen van satellieten
Nadere informatieBron: nieuwe- planeten- ontdekt- rond- rode- dwergsterren/9842 scientias.nl
BEGINVRAAG: Waaruit is het heelal ontstaan? Artikel (titel) : Acht nieuwe planeten ontdekt rond rode dwergsterren ( 2 ) Bron: http://www.scientias.nl/acht- nieuwe- planeten- ontdekt- rond- rode- dwergsterren/9842
Nadere informatieHet zonnestelsel en atomen
Het zonnestelsel en atomen Lieve mensen, ik heb u over de dampkring van de aarde verteld. Een dampkring die is opgebouwd uit verschillende lagen die men sferen noemt. Woorden als atmosfeer en stratosfeer
Nadere informatieONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 7-8
ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 7-8 OPKAMER (12) Dit onderdeel past bij kerndoel 33, 44, 46 en 56. Zie je de zonnewijzer? Eise maakte vaker zonnewijzers. Maar hoe kun je daarop zien hoe laat
Nadere informatieWerkstuk ANW Planeten
Werkstuk ANW Planeten Werkstuk door een scholier 3006 woorden 18 april 2005 5,6 39 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Voor het vak Algemene Natuurwetenschappen (ANW) moesten wij een les geven aan de klas.
Nadere informatieHOE MAAK JE EEN BEWOONBARE PLANEET? Wat is nodig voor life as we know it?
HOE MAAK JE EEN BEWOONBARE PLANEET? Wat is nodig voor life as we know it? Leidse Winterlezing 050217 Dr. Bernd Andeweg Aardwetenschappen VU Amsterdam Bernd.andeweg@vu.nl IETS SPECIAALS LEVEN Op Mars niet!
Nadere informatieVlaamse Sterrenkunde Olympiade 2011
1 Vlaamse Sterrenkunde Olympiade 2011 Oplossingen 6 april 2011 In dit document worden oplossingen voorgesteld voor de vragen van de Vlaamse Sterrenkunde Olympiade 2011. Het spreekt voor zich dat andere
Nadere informatieTentamen Planetenstelsels met oplossingen 19 april 2012 Docent: Dr. Michiel Hogerheijde
Tentamen Planetenstelsels met oplossingen 19 april 2012 Docent: Dr. Michiel Hogerheijde Dit tentamen bestaat uit 3 bladzijden (inclusief dit voorblad) met vier opgaven, waarvan er voor de eerste drie ieder
Nadere informatieDe kleine werelden van het zonnestelsel
De kleine werelden van het zonnestelsel, Ceres en nader bekeken Rob Walrecht Leer het heelal te begrijpen Rob Walrecht Productions Jaar van de dwergplaneten De ontdekking van het zonnestelsel Bij het lezen
Nadere informatieEXOPLANETEN. Vier standard detectie methodes
EXOPLANETEN Vijf standard detectie methodes (met voor- en nadelen) 1) Astrometrie Kijk naar een (regelmatige) schommeling van de positie van een ster rond het massa middelpunt van een ster plus planeet.
Nadere informatieRobs Nieuwsbrief - 35
Rob Walrecht Robs Nieuwsbrief - 35 over sterrenkunde en het heelal Het najaar is begonnen Nieuwe brochure! In oktober komt mijn nieuwe brochure uit, getiteld De Ster van Bethlehem en het verhaal van de
Nadere informatieWeeksluitingen. Hieronder de eerstvolgende weekopeningen:
Weeksluitingen Om de week op vrijdagmiddag wordt de weeksluiting door een andere klas verzorgd. Muziek, toneelstuk, dans of een presentatie, er kan van alles aan bod komen. Het is voor de kinderen leuk
Nadere informatieVan Astrofysica tot Kwantummechanica (Tekst gewijzigd en herzien, 22 december 2014)
Van Astrofysica tot Kwantummechanica (Tekst gewijzigd en herzien, 22 december 2014) Lieve mensen, ik heb u over de dampkring van de aarde verteld. Een dampkring die is opgebouwd uit verschillende lagen
Nadere informatieKaypacha: Pele-rapport van 9 mei 2018
Kaypacha: Pele-rapport van 9 mei 2018 Hallo, dit is Kaypacha met het wekelijkse Pele-rapport. En ik ben in Berlijn, wat de groenste stad is die ik ooit heb gezien. Dit is geweldig! Dit rapport is voor
Nadere informatieBasis Cursus Sterrenkunde. Namen van Sterren
Basis Cursus Sterrenkunde Namen van Sterren 1 Namen van sterren 1 Arabisch of Latijn (Betelgeuze, Algol, Spica, Polaris enz) 2 Per sterrenbeeld van helder naar zwak (α Lyrae, β Orionis, γ Cepheus, ώ Cassopeia)
Nadere informatie2.280 km doorsnede km doorsnede km doorsnede km doorsnede
Mercurius: Venus: Aarde: 4.879 km doorsnede 12.104 km doorsnede 12.756 km doorsnede Mars: 6.794 km doorsnede Jupiter: 142.080 km doorsnede Saturnus: 120.536 km doorsnede Uranus: 51.118 km doorsnede Neptunus:
Nadere informatieH T T P : / / L A S P. C O LO R A D O. E D U / E D U C AT I O N / O U T E R P L A N E T S / O R B I T _ S I M U L ATOR/ PLANETARY MOTIONS
HC-3 Baandynamica 1 H T T P : / / L A S P. C O LO R A D O. E D U / E D U C AT I O N / O U T E R P L A N E T S / O R B I T _ S I M U L ATOR/ PLANETARY MOTIONS 2 BEWEGINGEN VAN PLANETEN Vocabulair voor binnen
Nadere informatieAuditieve oefeningen bij het thema: de ruimte
Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Een hapje maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat er op
Nadere informatieVlaamse Sterrenkunde Olympiade 2010
Vlaamse Sterrenkunde Olympiade 010 Meerkeuze vragenreeks 1. Pluto wordt sinds kort niet meer beschouwd als planeet. Dit is a) omdat hij niet rond genoeg is b) omdat hij zijn baan niet schoongeveegd heeft
Nadere informatiedag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op
RUIMTE Naam: dag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op www.schooltvbeeldbank.nl 1. Planeten Uit hoeveel planeten bestaat ons zonnestelsel? De aarde en dan nog.. planeten. (vul aantal in)
Nadere informatieBlik op oneindig Sorry voor de gaten, daar horen plaatjes te zitten. Met google kun je deze makkelijk aanvullen. 3.1
Samenvatting door een scholier 2291 woorden 19 januari 2010 4,6 42 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Blik op oneindig Sorry voor de gaten, daar horen plaatjes te zitten. Met google kun je deze makkelijk
Nadere informatie3,9. Samenvatting door een scholier 738 woorden 25 juni keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 738 woorden 25 juni 2004 3,9 14 keer beoordeeld Vak ANW 4.1.1 Wegwijs in tijd en ruimte -Vraagstuk: vorm van de aarde. Waarnemen aan de hand v/d schaduw -De zon -> komt op
Nadere informatieVrijdag 20 maart: Zonsverduistering! LESBRIEF. Hoi, ik ben Eduard Clips! Ga je met mij mee op avontuur?
LESRIEF Hoi, ik ben Eduard lips! Ga je met mij mee op avontuur? Vrijdag 20 maart: Zonsverduistering! Geniet van de zonsverduistering: bescherm je ogen met een eclipsbril! arde Maan Op deze plek op aarde
Nadere informatiePLANETENSTELSELS IN ONZE MELKWEG. Opgaven
VOLKSSTERRENWACHT BEISBROEK VZW Zeeweg 96, 8200 Brugge - Tel. 050 39 05 66 www.beisbroek.be - E-mail: info@beisbroek.be PLANETENSTELSELS IN ONZE MELKWEG Opgaven Frank Tamsin en Jelle Dhaene De ster HR
Nadere informatieHet draait allemaal om de Zon!
Het draait allemaal om de Zon! De zon: een doodgewone ster Henny J.G.L.M. Lamers Sterrenkundig Instituut Universiteit Utrecht lamers@astro.uu.nl astro.uu.nl Een reusachtige gloeiend hete gasbol De zon
Nadere informatieTentamen Inleiding Astrofysica
Tentamen Inleiding Astrofysica 19 December 2017, 10.00-13.00 Let op lees onderstaande goed door! Dit tentamen omvat 5 opdrachten, die maximaal 100 punten opleveren. De eerste opdracht bestaat uit tien
Nadere informatiede rode cirkel de roze ster de witte ster de gele cirkel de paarse ster de blauwe ster de paarse cirkel de licht blauwe cirkel de turkoise ovaal
de gele cirkel de paarse cirkel de rode cirkel cirkel de turkoise ovaal de zwarte ovaal de bruine ovaal de groene ovaal het oranje vierkant het paarse vierkant het blauwe vierkant het rode vierkant de
Nadere informatieRobs Nieuwsbrief. over sterrenkunde en het heelal. Activiteiten. Rob Walrecht Leert je het heelal begrijpen! mei 2016
Rob Walrecht Robs Nieuwsbrief over sterrenkunde en het heelal Activiteiten Rustig aan Het is behoorlijk rustig momenteel, wat orders en dergelijke betreft. Er zijn vaker van die periodes en dan is het
Nadere informatieWerkstuk ANW Sterrenbeelden
Werkstuk ANW Sterrenbeelden Werkstuk door een scholier 3364 woorden 6 april 2005 6,2 150 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding We vinden sterrenbeelden allebei erg interessant vandaar de keuze van dit onderwerp.
Nadere informatieRuud Visser Postdoc, Sterrewacht Leiden
Ruud Visser Postdoc, Sterrewacht Leiden 22 oktober 2010 STERREWACHT LEIDEN ASTROCHEMIEGROEP Prof. Ewine van Dishoeck Prof. Xander Tielens Prof. Harold Linnartz Dr. Michiel Hogerheijde 10 postdocs 12 promovendi
Nadere informatieDe Interkomeet Driemaandelijks tijdschrift van de Jan Paagman Sterrenwacht Pieterse Planetarium Ostaderstraat WC Asten Jaargang 2013 nummer 4
De Interkomeet Driemaandelijks tijdschrift van de Jan Paagman Sterrenwacht Pieterse Planetarium Ostaderstraat 28 5721WC Asten Jaargang 2013 nummer 4 Vereniging Jan Paagman Sterrenwacht Adres: Ostaderstraat
Nadere informatieOplossingen Vlaamse Sterrenkundeolympiade 2008
Oplossingen Vlaamse Sterrenkundeolympiade 2008 9 mei 2008 Multiple choice gedeelte vraag antwoord vraag antwoord 1 b 8 b 2 b 9 a 3 a 10 a 4 d 11 a 5 c 12 d 6 d 13 d 7 c 14 b Tabel 1: MC-antwoorden 1 Afstanden/Satellieten
Nadere informatieNederlandse vertaling van het Pele-rapport voor 17 januari 2018
Nederlandse vertaling van het Pele-rapport voor 17 januari 2018 Hallo, dit is Kaypacha met een nieuw Pele-rapport, voor 17 januari 2018. En uiteraard ben ik bij de rivier. Een van de eerste liedjes die
Nadere informatie