Bom Beheer bv. CO 2 -footprint Bom Beheer B.V. Gebr. Bom B.V. Baldé B.V. Bom Aqua B.V.

Transcriptie

1 Bom Beheer bv. CO 2 -footprint 2013 Bom Beheer B.V. Gebr. Bom B.V. Baldé B.V. Bom Aqua B.V.

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Beschrijving van de organisatie 2 3. Afbakening 3 4. Berekeningsmethodiek 5 5. Emissie-inventaris 6 6. CO 2 -footprint 7 7. Overzicht Emissies 8 8. Toelichting op berekening 9 9. CO 2 -reductie 12 Colofon Bijlagen Bijlage 1: Bijlage 2: Conversiefactoren Logboek Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden

3 1. Inleiding Voor alle bedrijven, organisaties en instellingen is het belangrijk om een actieve invulling te geven aan het thema Duurzaam Ondernemen. Het maatschappelijk belang om zuinig om te gaan met energie, en het verminderen van de CO 2 -uitstoot in het bijzonder, is groot. Bom Beheer B.V. is al geruime tijd bezig met het besparen van energie. De zorg voor ons milieu maken wij aantoonbaar in deze CO 2 -footprint, waarop te zien is hoe groot de uitstoot van het bedrijf is, als gevolg van het direct en indirect gebruik van fosiele brandstoffen. Door dit jaarlijks te herhalen wordt zichtbaar of de maatregelen die worden getroffen om de uitstoot te beperken effectief zijn. Om in kaart te brengen waar reductie mogelijk is, is besloten om onze energiestromen te inventariseren door het te laten samenstellen van een CO 2 -footprint. De onderliggende rapportage van de CO 2 - footprint betreft het jaar Onze eerste CO 2 - footprint is opgemaakt in het basisjaar Er heeft geen verificatie door een certificerende instantie plaatsgevonden. Deze rapportage van onze CO 2 -footprint is opgesteld met gebruik van de conversiefactoren van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO), versie 2.1. Deze footprint beschrijft alle punten zoals beschreven in 7.3 van de ISO norm. In 2013 zijn wij gecertificeerd op niveu 3 van de CO 2 -prestatieladder. Ons doel is om te certificeren in de toekomst op niveau 4 en misschie zelfs 5. Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 1

4 2. Algemeen ISO Beschrijving van de organisatie en verantwoordelijkheden Bedrijfsnaam Bom Beheer B.V. A Huidige datum 11 maart Inventarisatie jaar: 2012 C Basis inventarisatie jaar 2012 Het basisjaar is De CO2-footprint van 2012 is niet geverifieerd. De totale uitstoot in het basisjaar is vastgesteld op 729,1 ton CO2. Verificatie datum Contactpersoon Verantwoordelijke Verantwoordelijkheden Normering Bij wijziging van de conversiefactoren wordt het basisjaar herberekend om een goede vergelijking tussen het gerapporteerde jaar en het basisjaar te kunnen garanderen. Indien een wijziging in de van toepassing zijnde conversiefactoren optreedt en dit invloed heeft op het basisjaar of andere historische gegevens dan wordt dit opgenomen in het logboek behorend bij deze rapportage (zie bijlage 2.). Naam A.C. Bom a.bom@gebr-bom.nl Telefoon Naam A.C. Bom a.bom@gebr-bom.nl Telefoon Elk jaar wordt een CO 2 inventaris opgesteld. De verantwoordelijke zorgt dat dit gebeurt op een juiste, reproduceerbare manier. Overige verantwoordelijkheden: A.C. Bom en W. Bom Actualiseren beleid en opstellen/bijstellen doelstellingen A.C. Bom A.C. Bom A.C. Bom Contactpersoon emissie-inventaris Interne en externe communicatie Uitdragen en invulling van het initiatief Deze emissie-inventaris is opgesteld volgens punt A t/m Q uit 7.3 uit de ISO Per onderwerp is de verwijzing naar de verschillende punten uit de norm opgenomen. J & K Q B P Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 2

5 3. Afbakening 3.1 Organisational Boudaries (Organisatorische grenzen) Naam hoofdonderneming Bom Beheer B.V. KvK-nummer Aantal dochter ondernemingen 3 Namen dochter ondernemingen Gebr. Bom B.V. Baldé B.V. Bom Aqua B.V. Aantal vestigingen 1 Aantal werknemers Beschrijving van de organisatie Bom Beheer B.V. is de holdingmaatschappij van 3 werkmaatschappijen: ISO D Gebr. Bom B.V. Uitvoeren van grond-, straat-, riolerings-, sloop- en grondsaneringswerkzaamheden en aanverwanten. Het verhuren van grondverzetmachines met en zonder machinist. Baldé B.V. De handel in, verhuur, fabricage, reparatie en onderhoud van grondverzetmachines, kranen en alle apparaten. Het zwaartepunt van de werkzaamheden ligt voornamelijk in de reparatie en het onderhoud van de machines van de overige werkmaatschappijen. Bom Aqua B.V. Innovatief produceren en leveren van praktische, duurzame en milieuvriendelijke waterbeheersystemen. De organisatie heeft 1 vestiging met kantine, kantoorruimtes en een werkplaats aan de Oosteind 47 te Papendrecht. Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 3

6 3. Afbakening 3.2 Operationele grenzen De operationele grenzen worden onderverdeeld in scope 1, 2 en 3. De indeling is afkomstig uit het GHG-protocol. De Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO) rekent 'Business Air Travel'en 'Personal Cars for Business Travel' tot scope 2. ISO D Bij het opstellen van de CO2-footprint is de indeling van scope 1 en 2 van de SKAO aangehouden. De emissies uit scope 3 zijn niet meegenomen binnen de kaders van dit rapport. De actuele emissiestromen binnen de operationele grenzen zijn: Scope 1 Scope 2 Benzine Eletriciteit Diesel Gedeclareerde zakelijke kilometers Gas Dieselolie Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 4

7 4. Berekeningsmethodiek 4.1 Actuele berekeningsmethodiek & conversiefactoren Bij het opstellen van de CO 2 -footprint is de methodiek aangehouden zoals is voorgeschreven in het door SKAO uitgegeven Handboek Prestatieladder versie 2.1. Deze methode schrijft voor om vliegkilometers (Business Air Travel) en gedeclareerde zakelijke kilometers (Personal Cars for Business Travel) tot scope 2 te rekenen. De directe (scope 1) en indirecte (scope 2) emissies zijn in de footprint gekwantificeerd. De conversiefactoren zijn gebruikt zoals opgenomen in het SKAO Handboek 2.1 bijlage C Conversiefactoren (geldig vanaf 18 juli 2012). In dit rapport opgenomen als bijlage 1. ISO L E & I N 4.2 Wijziging berekeningsmethodiek De berekeningsmethodiek is niet gewijzigd. De overgang naar de nieuwe versie van het SKAO handboek (versie 2.1) heeft geen gevolgen gehad voor de conversiefactoren of de gebruikte methode. M 4.3 Herberekening referentiejaar & historische gegevens De berekeningsmethodiek is niet gewijzigd. Het nieuwe Handboek 2.1, geldig met ingang van 18 juli 2012, heeft geen directe gevolgen voor de berekeningsmethodiek of de gebruikte conversiefactoren. N 4.4 Uitsluitingen De GHG emissies van de airconditioning zijn niet meegenomen binnen de CO 2 - rapportage. 4.5 Opname CO 2 en biomassa Tot op dit moment heeft er geen opname van CO 2 of biomassaverbranding binnen de bedrijfsactiviteiten plaatsgevonden. H F & G Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. Pagina 5

8 5. Inventarisatie energiestromen 5.1 Emissie inventaris Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie scopes van emissie. Het inventariseren van de energiestromen binnen de organisatie geschiedt conform scope 1 en 2 van het GHG-protocol. De emissies uit scope 3 zijn niet meegenomen binnen de kaders van dit rapport. Scope 1 - Directe CO 2 -emissie Wagenpark Emmissiebron / -activiteit Verbruik Rijdend materieel Vrachtwagen Bedrijfsauto's Diesel en benzine Mobiele werktuigen Emmissiebron / -activiteit Verbruik Banden- en rupskranen Rijdend materieel Grondverzetmachines Diesel Heftruck Drijvend materieel Niet van toepassing Vliegend materieel Niet van toepassing Vast materieel Aggregaat Diesel en benzine Ondersteunend materieel Trilplaten, waterpompen Diesel (en elektra) (hand)gereedschappen Bosmaaiers, kettingzaag Benzine Brandstoffen Emmissiebron / -activiteit Periode / frequentie Diesel Materieel grondverzet Voltijd Diesel Zakelijk vervoer en transport Voltijd Benzine Deeltijd, incidentele Motorisch gereedschap Mengsmering, 2-takt werkzaamheden Aardgas HR-ketel, verwarming Seizoensgebonden Gas productie Gasflessen ferromax, acetyleen en propaan Airco en koeling Emmissiebron / -activiteit Periode / frequentie Kantoor Niet van toepassing Scope 2 - Indirecte CO 2 -emissie Elektriciteitsverbruik Emmissiebron / -activiteit Verbruik Huisvesting Klimaatbeheersing Niet van toepassing Verlichting Binnen TL en buiten 2 schijnwerpers ICT 8 werkplekken Productie Mobiel materieel Niet van toepassing Ondersteunend materieel Compressor en waterpompen Handgereedschappen Standaard werkplaats (zie VCA) Onderhoud materieel Project Verlichting niet van toepassing Opdrachtgever Zakelijk verkeer Emmissiebron / -activiteit Periode / frequentie Gedeclareerd verbruik Niet van toepassing Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 6

9 Facturen Metingen 6. CO 2 -footprint CO 2 data inventarisatie 2013 Schattingen Anders Onderdeel Omschrijving Eenheid Hoeveelheid CO 2 conversiefactor Ton CO 2 Bron Scope 1 Zakelijk Verkeer 19,0 Benzine Liter ,0 Bestelauto's en 1 vrachtwagen Diesel Liter ,0 LPG Liter ,0 Mobiele werktuigen 893,1 Divers motorisch gereedschap Benzine liter ,3 (Grondverzet)machines Diesel liter ,7 Verwarming 7,9 Aardgas verbruik Oosteind 47 te Papendrecht m ,9 Warmte - Emissies 0,0 Koude - Emissies 0,0 Overige brandstoffen 0,5 Gasvormige fossiele brandstoffen PR Ferromax 15 kg ,2 Propaan liter ,4 Scope 2 Elektriciteitsverbruik 11,2 Grijze stroom Stroomverbruik Oosteind 47 te Papendrecht kwh ,2 Gedeclareerde kilometers 0,0 Zakelijk Vliegverkeer 0,0 Facturen Facturen Facturen Facturen Facturen Totaal ton CO 2 931,8 Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 7

10 7. Overzicht emissies 2012 Ton CO 2 uitstoot Verdeling CO 2 uitstoot 1% 0% 1% 2% Zakelijk Verkeer Totaal 932 Mobiele werktuigen Verwarming Elektriciteitsverbruik 11 Overige brandstoffen Overige brandstoffen 1 96% Elektriciteitsverbruik Verwarming 8 CO 2 uitstoot naar scope Mobiele werktuigen 893 1% Zakelijk Verkeer 19 Scope 1 Scope % Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 8

11 8. Toelichting op de berekening van de CO 2 -footprint 8.1 Toelichting Bij de berekening van de verschillende emissies dienen we de volgende toelichting te geven. Gebruik brandstof diesel: Het gebruik van diesel is berekend op basis van gegevens verschaft door de leverancier (facturen SAKKO). Er is voor liter diesel geleverd voor het materieel en aan de tankplaats aan de Oosteind 47 te Papendrecht. In totaal werd in 2013 voor liter diesel verbruikt door de bedrijfsauto s (tanken via de Multi-tankcard). Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen zakelijk en privé. Er zijn wel enkele bedrijfsauto s, waar privé meer gereden wordt. Dit is echter minimaal en op dit moment niet uit te splitsen. De auto van Bom Aqua is niet meer aanwezig. Gebruik brandstof benzine: Benzine wordt gebruikt voor de verschillende motorische handgereedschappen en dit wordt gehaald en afgerekend met een Multi-tankcard. De hoeveelheid verbruikte benzine in 2013 bedroef 483 liter. Gebruik overige brandstoffen: Voor de inventarisatie van de CO 2 -uitstoot van Bom Beheer B.V. over het jaar 2013 zijn de conversiefactoren uit de CO 2 - prestatieladder versie 2.1 gebruikt. Aspen tweetakt acrylaatbenzine voor het kleine materieel bestaat volgens het Aspen veiligheidsblad voor 98% uit nafta. De conversiefactor van nafta is 3850 gram CO 2 per kilo nafta. Nafta heeft een dichtheid van 0,7 kg/l. Per liter tweetakt wordt de conversiefactor 3850 x 0.7 = 2695 g CO 2 per liter. Ferromax bestaat voor 2,2% CO 2 per kilo vulgewicht. Voor diverse las- en snijwerkzaamheden wordt Ferromax en propaan gebruikt. De hoeveelheden (in kilogrammen vulgewicht) zijn afkomstig van de facturen. Gebruik aardgas voor verwarming: De gegevens zijn opgevraagd bij de energieleverancier Eneco en geldt voor de periode van 1 jaar (16 juli 2012 tot en met 18 juli 2013). Het bedrijf heeft de overstap gemaakt naar een andere energieleverancier (Electrabel). Er heefteen afrekening plaatsgevonden met Eneco op 6 februari Hierdoor kunnen we vrij nauwkeurig het gasverbruik berekenen over Het verbruik tot 18 juli 2013 bedraagt m 3 (gedeeld door 365 x 199 is het verbruik van 1 januari 2013 tot 18 juli 2013). De afrekening per 6 februari 2014 (periode 18/7/'13 tot 6/2/'14 is 203 dagen) bedroeg 2002 m3. Gedeeld door 203 maal 166 is het verbruik van 18/7 tot 31/12. Tevens is er nog een huurder (Stichting Pratica). De eigenaar van het pand schat het energieverbruik van de huurder op circa 5%. Het totale verbruik is gecorrigeerd naar m 3. Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. Pagina 9

12 Gebruik electriciteit: De gegevens zijn opgevraagd bij de energieleverancier Eneco en geldt voor de periode van 1 jaar (16 juli 2012 tot en met 18 juli 2013). Het bedrijf heeft de overstap gemaakt naar een andere energieleverancier (Electrabel). Er heefteen afrekening plaatsgevonden met Eneco op 6 februari Hierdoor kunnen we vrij nauwkeurig het elektriciteitsverbruik berekenen over Het verbruik tot 18 juli 2013 bedraagt kwh(gedeeld door 365 x 199 is het verbruik van 1 januari 2013 tot 18 juli 2013). De afrekening per 6 februari 2014 (periode 18/7/'13 tot 6/2/'14 is 203 dagen) bedroeg kwh. Gedeeld door 203 maal 166 is het verbruik van 18/7 tot 31/12. Tevens is er nog een huurder (Stichting Pratica). De eigenaar van het pand schat het energieverbruik van de huurder op circa 5%. Het totale verbruik is gecorrigeerd naar respectievelijk kwh. Conversiefactoren: Er zijn geen andere conversiefactoren gebruikt dan in het handboek CO2- prestatieladder zijn opgenomen. 8.2 Normalisering De omvang van de CO 2 -emissie is sterk afhankelijk van en gecorreleerd aan de hoeveelheid activiteiten die zijn ontplooid. Het bedrijf en onze productiviteit kan groeien en krimpen. Ten opzichte van 2012 heeft het bedrijf een flinke groei in het aantal projecten meegemaakt. Het energieverbruik hangt daar nauw mee samen. Ten behoeve van toekomstige vergelijking met het referentiejaar en het vaststellen van kwantitatieve CO 2 -reductie doelstellingen zijn maatstaven nodig, om tot een goede normalisering te komen. Overzicht emissies per productie-uur De CO2-emissie per productie-uur in 2013 bedroeg 15,21 kg. CO Onzekerheden De energieverbruikscijfers over 2013 zijn afkomstig van ontvangen facturen. Indien facturen onvolledig zijn of waar we gegevens missen, zijn deze geëxtrapoleerd. Hierbij wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met factoren als seizoensinvloeden en productieuren. Door veel aandacht te geven aan het registreren van brongegevens (meterstanden) trachten we de betrouwbaarheid te verhogen van onze uitstootgegevens. Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. Pagina 10

13 Onzekerheid Meetonnauwkeurigheden Algemeen Beschrijving ISO Hoewel er conversiefactoren opgenomen zijn in bijlage A van de prestatieladder voor diverse oliën, worden deze niet in onze berekeningen van de CO 2 - footprint meegenomen. Oliën als smeerolie, hydrauliekolie, transmissieolie en remvloeistof worden in het productieproces niet naar CO 2 omgezet. Er vindt geen verbranding plaats. Dit geldt wel voor het gebruik van lasgassen (Ferromax en propaan). Overige gegevens zijn op basis van facturen van leveranciers in de berekening meegenomen. In het bedrijfspand is één huurder aanwezig. Er is onvoldoende inzicht in het verbruik van gas en elektriciteit van deze huurder. Dit is geschat op 5% van het totaal. Meetonnauwkeurigheden Scope 1 De meetgegevens van het brandstofverbruik van het eigen wagenpark zijn berekend aan de hand van het verbruikte brandstof. Dit wordt bijgehouden in de financiële administratie van Bom Beheer B.V. Het bedrijf heeft inzicht in de type voertuigen en brandstofgebruik. Enkele bedrijfswagens worden ook privé gebruikt, maar er is echter geen volledig inzicht in het brandstofgebruik hiervan. Dit veroorzaakt een meetonnauwkeurigheid. O Meetonnauwkeurigheden Scope 2 Er heeft een correctie in de berekening plaatsgevonden om het elektricteitsverbruik aan te geven van 1 januari tot 31 december. Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. Pagina 11

14 9. CO 2 -reductie Het doel van de CO 2 -footprint is het in kaart brengen van de energiestromen en het aan de hand hiervan bepalen van de CO 2 -uitstoot. Met de oplevering van dit rapport is het benodigde inzicht verkregen. Belangrijker is nu hoe wij de CO 2 -uitstoot binnen onze organisatie kan worden verminderen. Om de voortgang van de CO 2 reductie te kunnen bewaken en borgen overwegen wij een engergiemanagamentsysteem te implementeren. Een managementsysteem is een besturingsmiddel dat wordt opgezet om CO 2 -reductiedoelstellingen te realiseren. Kenmerkend voor een managementsysteem is de cyclus plan-do-check-act. 9.1 Gerealiseerde emissiereducties, milieubewust, energiezuining produceren, leveren en inkopen. - De 'oude' dieselheftruck is vervangen voor een nieuwere versie. Deze verbruikt minder. - Er is afscheid genomen van 2 verouderde rupskranen en een minigraver. - Er is een nieuwe en zuinigere mobiele kraan aangeschaft in Medewerkers worden zich steeds meer bewust van het feit dat zij mee kunnen helpen met het reduceren van de CO 2 - uitstoot (verminderen van het stationair laten draaien van de machine, carpoolen). - Er heeft een onderzoek plaatsgevonden voor het verduurzamen van de verlichting in zowel het kantoor als de werkplaats. Zodra de financiën het toelaten, zal hier budget voor worden vrijgemaakt. 9.2 Voortgang (lopende) emissiereducties en CO 2 -compensatie. - Er wordt onderzocht waar we het brandstofverbruik verder kunnen laten dalen. Dit is verwoord in ons energiemanagementplan. Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. Pagina 12

15 Colofon Dit rapport is tot stand gekomen in samenwerking met: Nedcon Organisatieadvies B.V. Pelmolenlaan GW WOERDEN T E. waarbij gebruik is gemaakt van het Handboek CO 2 - prestatieladder, uitgegeven door:

16 CO 2 -footprint 2013 Bijlagen

17 Bijlage 1: Conversiefactoren Personenvervoer Personenvervoer vliegtuig < 700 km 270 A km 200 g CO 2 / reizigerskm > km 135 Personenvervoer conventionele personenauto Benzine Diesel LPG B Bio-ethanol g CO 2 / liter brandstof Biogas (stortgas) 400 Biogas (co-vergisting mais-mest) Biogas (co-vergisting mais-mest) g CO 2 / kg brandstof Benzine (Klasse < 1,4 ltr) 185 Benzine (Klasse 1,4-2,0 ltr) 220 Benzine (Klasse > 2,0 ltr) 305 Benzine (Klasse gemiddeld) 215 C Diesel (Klasse < 1,7 ltr) 155 g CO 2 / voertuigkm Diesel (Klasse 1,7-2,0 ltr) 195 Diesel (Klasse >2,0 ltr) 265 Diesel (Klasse gemiddeld) 205 LPG (Klasse gemiddeld) 175 Minibus (max. 9 personen) - Benzine 255 D Minibus (max. 9 personen) - Diesel 215 g CO 2 / voertuigkm Minibus (max. 9 personen) - LPG 200 E Brandstoftype niet bekend 210 g CO 2 / voertuigkm Personenvervoer hybride auto F Middenklasse auto (Toyota Prius, Honda Civic IMA) 125 Hogere klasse auto (Lexus GS450h, Lexus RX400h) 225 g CO 2 / voertuigkm Personenvervoer collectief Touringcar 45 Streekbus 95 Stadsbus 120 G Metro / tram 100 Stoptrein 100 g CO 2 / reizigerskm Intercity 55 Stoptrein + Intercity 65 Hoge snelheidstrein 60 Goederenvervoer Goederenvervoer algemeen Benzine Diesel A LPG Stookolie Bio-ethanol Vervoer bulk goederen Vrachtauto <20 ton 295 Vrachtauto > 20 ton 110 Trekker met oplegger 80 Trein (elektrisch) 25 Trein (diesel) 30 Trein (combinatie) 27 B Binnenvaart (350 ton) 70 Binnenvaart (550 ton) 70 Binnenvaart (1350 ton) 60 Binnenvaart (5500 ton) 30 Zeevaart (1800 ton) 75 Zeevaart (8000 ton) 30 Zeevaart (30000 ton) 13 Vervoer containers / non bulk goederen Bestelauto 630 Vrachtauto 3,5-10 ton 480 Vrachtauto ton 300 Vrachtauto > 20 ton 130 Trekker met oplegger 95 Trein (elektrisch) 20 Trein (diesel) 25 B Trein (combinatie) 22 Binnenvaart (32 TEU) 65 Binnenvaart (96 TEU) 75 Binnenvaart (200 TEU) 60 Binnenvaart (470 TEU) 50 Zeevaart (150 TEU) 85 Zeevaart (580 TEU) 45 Zeevaart (4000 TEU) 23 g CO 2 / liter brandstof g CO 2 / tonkm g CO 2 / tonkm Bron: Bron: CO2 -conversiefactoren' CO2-Prestatieladder Handboek Document: CO2- footprint Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden

18 Bijlage 1: Conversiefactoren Elektriciteitsverbruik Personenvervoer voor andere doeleinden dan vervoer Grijze stroom 2005 en eerder A 2007 en g CO 2 / kilowattuur en later 455 Groene stroom Windkracht 15 Waterkracht 15 B Zonne-energie 80 g CO 2 / kilowattuur Elektriciteit uit stortgas 80 Elektriciteit uit biomassa zie Handboek Overige groene stroom C Overige groene stroom verbruikt tot 1 juli g CO 2 / kilowattuur Overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer Bron: Bron: A B C Benzine Diesel LPG Stookolie Bio-ethanol Vloeibare fossiele primaire brandstoffen Ruwe aardolie Orimulsion Aardgascondensaat Vloeibare fossiele secundaire brandstoffen Petroleum Leisteenolie Ethaan Nafta's Bitumen Smeeroliën Petroleumcokes Raffinaderij grondstoffen Raffinaderij gas Chemisch restgas Overige oliën Vaste fossiele primaire brandstoffen Anthraciet Cokeskolen Cokeskolen (cokeovens) Cokeskolen (basismetaal) (Overige bitumineuze) steenkool Sub-bitumineuze kool Bruinkool Bitumineuze leisteen Turf Vaste fossiele secundaire brandstoffen g CO 2 / liter brandstof g CO 2 / kg brandstof g CO 2 / kg brandstof g CO 2 / kg brandstof Steenkool- en bruinkoolbriketten g CO 2 / kg brandstof Houtmot g CO 2 / m 3 brandstof Gasvormige fossiele brandstoffen Aardgas Biogas (stortgas) 400 Biogas (co-vergisting mais-mest) g CO 2 / Nm 3 brandstof Methaan Propaan g CO 2 / liter brandstof CO2 -conversiefactoren' CO2-Prestatieladder Handboek 2.1, SKAO, 18 juli , SKAO, 18 juli , SKAO, 18 juli 2012 D Warmte Warmtelevering STEG Warmtelevering - kolencentrale Warmtelevering AVI Warmtelevering gasmotor WKK Warmtelevering geothermie Bron: E Warmtelevering uit overige productiefaciliteiten Stadswarmte g CO 2 / GJ Emissiefactor Nederlands aardgas A Koel- en koudemiddelen Koudemiddel R R404a R R407c R410a R134a g CO 2 / GJ g CO 2 / kg 2.1, SKAO, 18 juli 2012 Bron: Document: CO2- footprint Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden

19 Bijlage 2: Logboek - wijziging in basisjaar of andere historische data ISO Datum Wie Onderwerp Commentaar Reactie K Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden