CO 2 -footprint 2014 scope 1 & 2

Transcriptie

1 CO 2 -footprint 2014 scope 1 & 2 Aannemingsbedrijf H. de Boer Muiderberg B.V. Doc.code: CF Versie: 2 Datum: 7 mei 2015 Status: definitief

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Normatieve verwijzingen 2 3. Beschrijving van de organisatie 3 4. Afbakening 4 5. Berekeningsmethodiek 6 6. Emissie-inventaris 7 7. CO 2 -Footprint 8 8. Grafische weergave CO 2 -uitstoot 9 9. Toelichting op de berekening CO 2 reductie en aanbevelingen 12 Colofoon Bijlagen Bijlage 1: Bijlage 2: Conversiefactoren Logboek Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden

3 1. Inleiding Voor alle bedrijven, organisaties en instellingen is het belangrijk om actief bij te dragen aan het terugdringen van het broeikasgaseffect. Het maatschappelijk belang om zuinig om te gaan met energie, en het verminderen van de CO 2 -uitstoot in het bijzonder, is groot. In dit rapport is te zien hoe groot de CO 2 -uitstoot van Aannemingsbedrijf H. de Boer Muiderberg B.V. is, als gevolg van het direct en indirect gebruik van fossiele brandstoffen. Door dit jaarlijks te herhalen wordt zichtbaar of de maatregelen die worden getroffen om de uitstoot te beperken effectief zijn. Om in kaart te brengen waar reductie mogelijk is, is besloten om onze energiestromen te inventariseren door het laten samenstellen van een CO 2 -footprint. De onderliggende rapportage van de CO 2 -footprint betreft het jaar Ons basisjaar is Er heeft nog geen verificatie door een verifiërende instelling plaatsgevonden. Deze rapportage van onze CO 2 -footprint is opgesteld met gebruik van de conversiefactoren van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO), versie 2.2. Deze footprint beschrijft alle punten zoals beschreven in 7.3 a. t/m q. van de norm ISO In 2015 willen wij onze certificatie op de CO2-prestatieladder continueren op niveau 3. Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 1

4 2. Normatieve verwijzingen - ISO Deze emissie-inventaris is opgesteld volgens punten A t/m Q van uit de norm ISO De internationale erkende norm ISO geeft richtlijnen voor kwantificering en verslaglegging van broeikasgasemissies en -verwijdering op bedrijfsniveau. In de onderstaande tabel is per element een verwijzing opgenomen naar het hoofdstuk in dit rapport waar het betreffende punt uit de norm wordt behandeld. ISO Onderwerp Hoofdstuk Pag. nr. A. Omschrijving van de rapporterende organisatie B. Personen verantwoordelijk voor de emissie-inventarisatie C. Rapportage periode of inventarisatie jaar D. Bepaling van de organisatorische grenzen E. Kwantificering van de directe CO 2 emissies. 7 8 F. Omgang met CO 2 emissies door de verbranding van bio-massa G. De opname van CO 2 uit het milieu H. Uitsluitingen van CO 2 emissiebronnen of van CO 2 opnamebronnen I. Indirecte CO 2 emissies i.v.m. de opwekking of inkoop van elektriciteit, warmte of 7 8 stoom. J. Het basis inventarisatie jaar K. Uitleg over wijzigingen m.b.t. het basisjaar of andere historische emissieinventaris 3.1 gerelateerde data, en elke herberekening van het basisjaar of andere Bijlage 2 emissie- inventarisaties. L. Beschrijving van of verwijzing naar de gebruikte (reken)methode voor kwantificering van emissiestromen. M. Uitleg over wijzigingen in de methode van het kwantificeren van emissiestromen t.o.v. eerder gebruikte methoden. N. Verwijzingen naar, of registratie van de gebruikte conversiefactoren voor de emissie en opname van CO 2. O. Beschrijving van de invloed van onzekerheden op de nauwkeurigheid van de gegevens m.b.t. CO 2 emissies en de CO 2 opname. P. Verklaring dat deze emissie-inventaris is opgesteld conform ISO Q. Een verklaring dat de emissie-inventaris is geverifieerd, inclusief het niveau van de verificatie en niveau van verkregen zekerheid. Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 2

5 3. Algemeen ISO Beschrijving van de organisatie en verantwoordelijkheden Bedrijfsnaam Aannemingsbedrijf H. de Boer Muiderberg B.V. A Huidige datum 7-mei-15 Inventarisatie jaar: 2014 De totale uitstoot in het inventarisatiejaar is vastgesteld op 505,3 ton CO 2. C Basis inventarisatie jaar 2012 Het basisjaar is De CO 2 -footprint van het basisjaar is niet geverifieerd. De totale uitstoot in het basisjaar is vastgesteld op 536,7 ton CO 2. Verificatie datum - Contactpersoon Verantwoordelijke Verantwoordelijkheden Normering Bij structurele wijziging van de organisatorische grens, de rekenmethodiek en/of de conversiefactoren wordt het basisjaar herberekend om een goede vergelijking tussen het gerapporteerde jaar en het basisjaar te kunnen garanderen. De beargumentatie hiervan wordt in dat geval opgenomen in het logboek behorend bij deze rapportage (zie bijlage 2.). Naam Dhr. J.M. de Beer jeroendebeer@hdeboer.com Telefoon Naam Dhr. A.A. de Boer info@hdeboer.com Telefoon Elk jaar wordt een CO 2 inventaris opgesteld. De verantwoordelijke zorgt dat dit gebeurt op een juiste, reproduceerbare manier. Overige verantwoordelijkheden: Naam Naam Naam Naam Dhr. A.A. de Boer Dhr. J.M. de Beer Dhr. A.A. de Boer Dhr. A.A. de Boer Actualiseren beleid en opstellen/bijstellen doelstellingen Contactpersoon emissie-inventaris Interne en externe communicatie Uitdragen en invulling van het initiatief Deze emissie-inventaris is opgesteld volgens punt A t/m Q uit 7.3 uit de ISO Per onderwerp is de verwijzing naar de verschillende punten uit de norm opgenomen. J & K Q B P Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 3

6 4. Afbakening 4.1 Organizational Boundary (Organisatorische grenzen vastgesteld volgens bijlage B van het handboek CO2 Prestatieladder versie 2.2) Naam hoofdonderneming Aannemingsbedrijf H. de Boer Muiderberg B.V. KvK Nummer Aantal werkmaatschappijen - Namen werkmaatschappijen - ISO D Aantal vestigingen Aantal werknemers Beschrijving van de organisatie 1 15 Aannemingsbedrijf H. de Boer Muiderberg B.V. (HdB) is actief sinds 1 april 1974 en gegroeid vanuit de transport met een enkele vrachtauto tot een veelzijdig GWW-bedrijf. HdB is actief als aannemingsbedrijf in de GWW-sector op het terrein van wegenbouw, aanleg en renovatie van riolering, grond- en sloopwerk, verhuur grondverzetmachines, verkoop, handel en transport. Het bedrijf wordt geleid door oprichter Henk de Boer en z'n zoon André de Boer. Samen vormen zij met hun medewerk(st)ers een goede balans voor een eigentijds familiebedrijf waarbij niet alleen de kwantiteit geldt maar zeker de kwaliteit bepalend is voor zowel de klantvriendelijkheid als voor de werksfeer binnen het bedrijf. HdB streeft naar een optimaal kwaliteitsniveau, efficiëntieniveau en een goede zorg voor veiligheid, gezondheid en welzijn van medewerk(st)ers alsmede naar een milieuvriendelijke werkwijze. Binnen de organisatie zijn essentiële verantwoordelijkheden en afspraken gemaakt voor het beheerst realiseren van opdrachten en is vastgelegd in een kwaliteitshandboek. HdB ziet dit als een belangrijk middel om onze prestaties op het gebied van kwaliteit, arbo en milieu te borgen en te verbeteren. HdB wil op deze manier voldoen aan de eisen die zijn gesteld door opdrachtgevers, brancheverenigingen en de overheid. A Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 4

7 4. Afbakening 4.2 Operationele grenzen De operationele grenzen worden onderverdeeld in scope 1, 2 en 3. De indeling is afkomstig uit het GHG-protocol. De Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO) rekent 'Business Air Travel' en 'Personal Cars for Business Travel' tot scope 2. ISO D Bij het opstellen van de CO 2 -footprint is de indeling van scope 1 en 2 van de SKAO aangehouden. De emissies uit scope 3 zijn niet meegenomen binnen de kaders van dit rapport. De actuele emissiestromen binnen de operationele grenzen zijn: Scope 1 Scope 2 liter / m 3 ton CO 2 kwh ton CO 2 Diesel zak.verkeer ,3 Electriciteit ,0 Diesel mob.werkt ,1 Benzine 304 0,8 Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 5

8 5. Berekeningsmethodiek 5.1 Actuele berekeningsmethodiek & conversiefactoren Bij het opstellen van de CO 2 -footprint is de methodiek aangehouden zoals is voorgeschreven in het door SKAO uitgegeven Handboek Prestatieladder versie 2.2. Deze methode schrijft voor om vliegkilometers (Business Air Travel) en gedeclareerde zakelijke kilometers (Personal Cars for Business Travel) tot scope 2 te rekenen. De directe (scope 1) en indirecte (scope 2) emissies zijn in de footprint gekwantificeerd. De conversiefactoren zijn gebruikt zoals opgenomen in het SKAO Handboek 2.2 bijlage C Conversiefactoren (geldig vanaf 4 april 2014). In dit rapport opgenomen als bijlage 1. ISO L N 5.2 Wijziging berekeningsmethodiek De berekeningsmethodiek is niet gewijzigd. De overgang naar de nieuwe versie van het SKAO handboek (versie 2.2) heeft geen gevolgen gehad voor de conversiefactoren of de gebruikte methode. M 5.3 Herberekening referentiejaar & historische gegevens De berekeningsmethodiek is niet gewijzigd. Het nieuwe Handboek 2.2, geldig met ingang van 4 april 2014, heeft geen directe gevolgen voor de berekeningsmethodiek of de gebruikte conversiefactoren. N 5.4 Uitsluitingen De GHG emissies van het koudemiddel van de airconditioning is niet meegenomen binnen de CO 2 - rapportage. 5.5 Opname CO 2 en biomassa Tot op dit moment heeft er geen opname van CO 2 of biomassaverbranding binnen de bedrijfsactiviteiten plaatsgevonden. H F & G Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. Pagina 6

9 6. Inventarisatie energiestromen 6.1 Emissie inventaris Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie scopes van emissie. Het inventariseren van de energiestromen binnen de organisatie geschiedt conform scope 1 en 2 van het GHG-protocol. De emissies uit scope 3 zijn niet meegenomen binnen de kaders van dit rapport. Scope 1 - Directe CO 2 -emissie Wagenpark / brandstoffen Emmissiebron / -activiteit Verbruik Materieel / Vrachtauto s / Kranen / transport / Rups- Diesel Mobiele werktuigen dumper / shovel / puinbreker /,, tractor / veegmach. / minigraver,, Bedrijfsauto's Vervoer Diesel Drijvend materieel Sleepboot Diesel Vliegend materieel Niet van toepassing Vast materieel Aggregaat / Bosmaaier / Benzine Kettingzaag / Bladblazer Ondersteunend materieel Compressor Diesel Diesel Transport en vervoer Voltijd Mengsmering, 2-takt Motorzaag / kettingzaag Aspen Trilplaten Diesel LPG Niet van toepassing Aardgas Verwarming Niet van toepassing op de huidige locatie. Industriële gassen Lassen Menggas Argon 80% (en 20% zuurstof) Snijden Propaan Lasgassen zijn niet meegenomen in deze footprint. Zie meetonnauwkeurigheden. Olie (als brandstof) Niet van toepassing Gekoeld transport Niet van toepassing Scope 2 - Indirecte CO 2 -emissie Elektriciteitsverbruik Emmissiebron / -activiteit Verbruik Huisvesting Verlichting TL-verlichting Elektra ICT Werkplekken / kantoorinventaris Elektra Klimaatbeheersing Airco Elektra Overig Koffiemachine / witgoed Elektra Productie Mobiel materieel Pomp / waterpomp / Hilti Ondersteunend materieel Werkplaats inrichting Elektra Overig Project Niet van toepassing Zakelijk verkeer Emmissiebron / -activiteit Periode / frequentie Gedeclareerd Niet van toepassing Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 7

10 Facturen Metingen Schattingen Anders 7. CO 2 -footprint CO 2 data inventarisatie 2014 Onderdeel Omschrijving Eenheid Hoeveelheid CO 2 conversiefactor Ton CO 2 Bron ISO Scope 1 Zakelijk Verkeer 324,1 Benzine Liter ,8 Diesel Liter ,3 Facturen LPG Liter ,0 Goederenvervoer 0,0 Benzine Liter ,0 Diesel Liter ,0 LPG Liter ,0 Stookolie Liter ,0 Bio-ethanol Liter ,0 Mobiele werktuigen 152,1 Benzine liter ,0 Diesel liter ,1 LPG liter ,0 Facturen E Stookolie liter ,0 Bio-ethanol liter ,0 Verwarming 0,0 Aardgas verbruik vestiging 1 m ,0 Aardgas verbruik vestiging 2 m ,0 Aardgas verbruik vestiging 3 m ,0 Aardgas verbruik vestiging 4 m ,0 Aardgas verbruik vestiging 5 m ,0 Warmte - Emissies 0,0 Koude - Emissies 0,0 Overige brandstoffen 0,0 Scope 2 Elektriciteitsverbruik 29,0 Grijze stroom Stroomverbruik vestiging 1 kwh ,0 Stroomverbruik vestiging 2 kwh 455 0,0 Stroomverbruik vestiging 3 kwh 455 0,0 Stroomverbruik vestiging 4 kwh 455 0,0 Stroomverbruik vestiging 5 kwh 455 0,0 Gedeclareerde kilometers 0,0 Zakelijk Vliegverkeer 0,0 Facturen I Totaal ton CO 2 505,3 Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 8

11 8. Overzicht emissies 2014 Uitstoot in Ton CO 2 Verdeling CO 2 uitstoot Zakelijk Verkeer 6% Mobiele werktuigen Elektriciteitsverbruik Totaal % 64% Elektriciteitsverbruik 29 Mobiele werktuigen 152 CO 2 uitstoot naar scope 6% Zakelijk Verkeer 324 Scope 1 Scope % Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden Pagina 9

12 9. Toelichting op de berekening van de CO 2 -footprint 9.1 Toelichting Bij de berekening van de verschillende emissies dienen we de volgende toelichting te geven. Gebruik brandstof diesel: Er is een overzicht verschaft over het totale diesel verbruik over geheel 2014 van leverancier Righter's Kolen- Oliehandel B.V.. Gebruik brandstof benzine: Er is sprake van beperkt benzine verbruik voor enkele materieel zaken. Gebruik overige brandstoffen: Lasgassen Menggas Argon 80% (en 20% zuurstof) alsmede Propaan voor het snijden zijn niet meegenomen in deze footprint. Zie meetonnauwkeurigheden. Er zijn verder geen overige brandstoffen gebruikt. Gebruik aardgas voor verwarming: Er wordt geen aardgas gebruikt op de huidige locatie. Gebruik electriciteit: Er is een verbruiksoverzicht van E-on aangeleverd welke een verbruiksperiode heeft aangegeven van t/m Conversiefactoren: Er zijn geen andere conversiefactoren gebruikt dan uit het Handboek CO 2 -prestatieladder. 9.2 Normalisering De omvang van de CO 2 -emissie is sterk afhankelijk van en gecorreleerd aan de hoeveelheid activiteiten die zijn ontplooid. Het bedrijf en onze productiviteit kan groeien en krimpen. Ten opzichte van 2013 heeft het bedrijf een kleine krimp in het aantal projecten meegemaakt. Het energieverbruik hangt daar nauw mee samen. Ten behoeve van toekomstige vergelijking met het referentiejaar en het vaststellen van kwantitatieve CO 2 -reductie doelstellingen zijn maatstaven nodig, om tot een goede normalisering te komen. Overzicht emissies per medewerker / per gebruikte vloeroppervlakte De CO 2 -emissie per medewerker bedroeg in ,7 ton CO 2. (15 medewerkers). De CO 2 -emissie per gebruikte m 2 bedroeg in ,33 ton CO 2. (380 m 2 totaal) Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. Pagina 10

13 9. Toelichting op de berekening van de CO 2 -footprint 9.3 Onzekerheden De energieverbruikscijfers over 2014 zijn afkomstig van ontvangen facturen. Indien facturen onvolledig zijn of waar we gegevens missen, zijn deze geëxtrapoleerd. Hierbij wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met factoren als seizoensinvloeden en productieuren. Door veel aandacht te geven aan het registreren van brongegevens (meterstanden) trachten we de betrouwbaarheid te verhogen van onze uitstootgegevens. Onzekerheid Meetonnauwkeurigheden Algemeen Beschrijving ISO Hoewel er conversiefactoren opgenomen zijn in bijlage A van de prestatieladder voor diverse oliën, worden deze niet in onze berekeningen van de CO 2 - footprint meegenomen. Oliën als smeerolie, hydrauliekolie, transmissieolie en remvloeistof worden in het productieproces niet naar CO 2 omgezet. Er vindt geen verbranding plaats. Overige gegevens zijn op basis van facturen van leveranciers in de berekening meegenomen. Meetonnauwkeurigheden Scope 1 Meetonnauwkeurigheden Scope 2 Er is geen gespecificeerd overzicht beschikbaar om het onderscheid tussen de dieselverbruiken te maken aangaande goederenvervoer en mobiele werktuigen. Aan de hand van de verdeling in de afgelopen jaren is een verdeelpercentage gehanteerd (68% mob.werktuigen / 32% zak.vervoer) om in dezelfde lijn het verbruik weer te kunnen geven vanuit het totaaloverzicht van de brandstoffenleverancier. Omtrent aardgas kan worden vermeld dat dit niet wordt gebruikt op de huidige locatie. Verwarming geschied via elektra (scope 2). Lasgassen worden zeer incidenteel gebruikt voor lassen/snijden. Er worden hooguit 2 flessen gebruikt op jaarbasis. Dit geeft een onnauwkeurigheid van 0,001%. De onzekerheid is hiermee niet significant. Lasgassen Menggas Argon 80% (en 20% zuurstof) alsmede Propaan voor het snijden zijn derhalve niet meegenomen in deze footprint. geen O Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. Pagina 11

14 10. CO 2 -reductie en aanbevelingen Het doel van de CO 2 -footprint is het in kaart brengen van de energiestromen en het aan de hand hiervan bepalen van de CO 2 -uitstoot. Met de oplevering van dit rapport is het benodigde inzicht verkregen. Belangrijker is nu hoe de CO 2 -uitstoot binnen onze organisatie kan worden verminderd. Om de voortgang van de CO 2 reductie te kunnen bewaken en borgen overwegen wij een energiemanagementsysteem te implementeren. Een managementsysteem is een besturingsmiddel dat wordt opgezet om CO 2 -reductiedoelstellingen te realiseren. Kenmerkend voor een managementsysteem is de cyclus plan-do-check-act Historische gegevens Basisjaar Totale uitstoot in ton CO 2 536,7 643,2 505,3 Uitstoot per medewerker op basis van aantal Uitstoot per m 2 op basis van aantal Omzet percentage t.o.v. het basisjaar 35,8 42,9 33, ,83 0,99 1,33 in 2014 veel minder m ,0% 116,0% 97,0% * onderbouwing via directie- 536,7 554,5 520,9 beoordeling en energieauditverslag / energieman.plan Gerealiseerde emissiereducties, milieubewust, energiezuinig produceren, leveren en inkopen. - Er zijn 4 duurzamere kranen aangeschaft; een nieuwe zandwagen met een euro5 motor en een Volvo containerwagen met een euro6 motor Voortgang (lopende) emissiereducties en CO 2 -compensatie. - Er zijn nog geen lopende reducties en/of CO 2 -compensatie Aanbevelingen - Gecertificeerd blijven op de CO 2 -prestatieladder niveau-3. - Duurzaamheid na blijven streven en ontwikkelingen blijven volgen. - Overweeg led-verlichting i.p.v. de TL-verlichting te regelen. - Laat bij aanschaf van nieuw materieel, kantoor- en werkplaatsinventaris het brandstof-energieverbruik mede bepalend zijn voor de keuze. - Vergroot de energiebewustheid van de medewerkers, door bijvoorbeeld het onderwerp in en toolbox te behandelen, of door een campagne te voeren in het kader van good housekeeping. (verlichting en verwarming uitdoen in ruimtes waar niemand is) / boetevrij en defensief rijden / meedenken, inzet bij implementeren van besparingsmaatregelen. - Controleer blijvend periodiek de bandspanning / Stimuleer blijvend het carpoolen. - Overweeg om tot plaatsing van zonnecollectoren op de bedrijfsruimte over te gaan. - Onderzoek of er alternatieve brandstoffen en/of vormen van energie in de bedrijfsvoering toe te passen zijn. Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. Pagina 12

15 Colofon Dit rapport is tot stand gekomen in samenwerking met: Nedcon Organisatieadvies B.V. Pelmolenlaan GW WOERDEN T E. waarbij gebruik is gemaakt van het Handboek CO 2 - prestatieladder, uitgegeven door:

16 CO 2 -footprint 2014 Bijlagen

17 Bijlage 1: Conversiefactoren Personenvervoer Personenvervoer vliegtuig < 700 km 270 A km 200 g CO 2 / reizigerskm > km 135 Personenvervoer conventionele personenauto Benzine Diesel LPG B Bio-ethanol g CO 2 / liter brandstof Biogas (stortgas) 400 Biogas (co-vergisting mais-mest) Biogas (co-vergisting mais-mest) g CO 2 / kg brandstof Benzine (Klasse < 1,4 ltr) 185 Benzine (Klasse 1,4-2,0 ltr) 220 Benzine (Klasse > 2,0 ltr) 305 Benzine (Klasse gemiddeld) 215 C Diesel (Klasse < 1,7 ltr) 155 g CO 2 / voertuigkm Diesel (Klasse 1,7-2,0 ltr) 195 Diesel (Klasse >2,0 ltr) 265 Diesel (Klasse gemiddeld) 205 LPG (Klasse gemiddeld) 175 Minibus (max. 9 personen) - Benzine 255 D Minibus (max. 9 personen) - Diesel 215 g CO 2 / voertuigkm Minibus (max. 9 personen) - LPG 200 E Brandstoftype niet bekend 210 g CO 2 / voertuigkm Personenvervoer hybride auto F Middenklasse auto (Toyota Prius, Honda Civic IMA) 125 Hogere klasse auto (Lexus GS450h, Lexus RX400h) 225 g CO 2 / voertuigkm Personenvervoer collectief Touringcar 45 Streekbus 95 Stadsbus 120 G Metro / tram 100 Stoptrein 100 Intercity 55 Stoptrein + Intercity 65 Hoge snelheidstrein 60 Goederenvervoer g CO 2 / reizigerskm Bron: Bron: Goederenvervoer algemeen Benzine Diesel A LPG Stookolie Bio-ethanol Vervoer bulk goederen Vrachtauto <20 ton 295 Vrachtauto > 20 ton 110 Trekker met oplegger 80 Trein (elektrisch) 25 Trein (diesel) 30 Trein (combinatie) 27 B Binnenvaart (350 ton) 70 Binnenvaart (550 ton) 70 Binnenvaart (1350 ton) 60 Binnenvaart (5500 ton) 30 Zeevaart (1800 ton) 75 Zeevaart (8000 ton) 30 Zeevaart (30000 ton) 13 Vervoer containers / non bulk goederen Bestelauto 630 Vrachtauto 3,5-10 ton 480 Vrachtauto ton 300 Vrachtauto > 20 ton 130 Trekker met oplegger 95 Trein (elektrisch) 20 Trein (diesel) 25 B Trein (combinatie) 22 Binnenvaart (32 TEU) 65 Binnenvaart (96 TEU) 75 Binnenvaart (200 TEU) 60 Binnenvaart (470 TEU) 50 Zeevaart (150 TEU) 85 Zeevaart (580 TEU) 45 Zeevaart (4000 TEU) 23 g CO 2 / liter brandstof g CO 2 / tonkm g CO 2 / tonkm Document: CO2- footprint Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden

18 Bijlage 1: Conversiefactoren Elektriciteitsverbruik Personenvervoer voor andere doeleinden dan vervoer Grijze stroom 2005 en eerder A 2007 en en later 455 Groene stroom Windkracht 15 Waterkracht 15 B Zonne-energie 80 Elektriciteit uit stortgas 80 Elektriciteit uit biomassa zie Handboek Overige groene stroom g CO 2 / kilowattuur g CO 2 / kilowattuur C Overige groene stroom verbruikt tot 1 juli g CO 2 / kilowattuur Overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer Bron: Bron: A B Benzine Diesel LPG Stookolie Bio-ethanol Vloeibare fossiele primaire brandstoffen Ruwe aardolie Orimulsion Aardgascondensaat Vloeibare fossiele secundaire brandstoffen Petroleum Leisteenolie Ethaan Nafta's Bitumen Smeeroliën Petroleumcokes Raffinaderij grondstoffen Raffinaderij gas Chemisch restgas Overige oliën Vaste fossiele primaire brandstoffen Anthraciet Cokeskolen Cokeskolen (cokeovens) Cokeskolen (basismetaal) (Overige bitumineuze) steenkool Sub-bitumineuze kool Bruinkool Bitumineuze leisteen Turf Vaste fossiele secundaire brandstoffen g CO 2 / liter brandstof g CO 2 / kg brandstof g CO 2 / kg brandstof g CO 2 / kg brandstof 2.2, SKAO, 4 april 2014 C Steenkool- en bruinkoolbriketten g CO 2 / kg brandstof Houtmot g CO 2 / m 3 brandstof Gasvormige fossiele brandstoffen Aardgas Biogas (stortgas) 400 Biogas (co-vergisting mais-mest) Methaan g CO 2 / Nm 3 brandstof Propaan g CO 2 / liter brandstof 2.2, SKAO, 4 april , SKAO, 4 april 2014 Warmte Bron: Warmtelevering STEG Warmtelevering - kolencentrale D Warmtelevering AVI Warmtelevering gasmotor WKK Warmtelevering geothermie E Warmtelevering uit overige productiefaciliteiten A Stadswarmte g CO 2 / GJ Emissiefactor Nederlands aardgas Koel- en koudemiddelen Koudemiddel R R404a R R407c R410a R134a g CO 2 / GJ g CO 2 / kg 2.2, SKAO, 4 april 2014 Bron: Document: CO2- footprint Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden

19 Bijlage 2: Logboek - wijziging in basisjaar of andere historische data ISO Datum Wie Onderwerp Commentaar Reactie K Opgesteld door Nedcon Organisatieadvies B.V. te Woerden