Factsheets Sociale Veerkracht Auteurs

Transcriptie

1 Factsheets Sociale Veerkracht Auteurs Drs. Wim Haarmann Ruben Smeets, MSc Tilburg, 30 april 2014

2 Documentnummer: Warandelaan AB Tilburg Postbus LE Tilburg T F telos@uvt.nl

3 Inhoudsopgave Welvaart en Welzijn 7 Inkomen 7 Leefomgeving 8 Huisvesting 9 Onderwijs 9 Gezondheid 11 Criminaliteit 12 Mobiliteit 13 Sociale samenhang 16 Voorzieningen en ontmoetingsplaatsen 18

4 4

5 Factsheets Sociale Veerkracht 5

6 6

7 Factsheets Sociale Veerkracht Welvaart en Welzijn Inkomen Lage inkomens Inkomen Het aantal huishoudens die zich in de laagste 40-procentgroep bevinden. Bij de laagste 40-procent-groep worden de eerste (laagste) veertig procent personen ingeteld met een persoonlijk inkomen tot maximaal euro. Het persoonlijk inkomen omvat inkomen uit arbeid, inkomen uit eigen onderneming, uitkering inkomensverzekeringen en uitkering sociale voorzieningen (met uitzondering van kinderbijslag). Buurt Periode CBS, Sociaal Statistisch Bestand Langdurig in de bijstand Inkomen inwoners dat langdurig bijstand ontvangt. Personen die op het peilmoment ten minste drie jaar algemene bijstand ontvingen. Het gaat hierbij om een aaneengesloten periode van drie jaar. Buurt CBS Werkgelegenheid Inkomen huishoudens dat als voornaamste inkomensbron arbeid heeft. Buurt CBS 7

8 Leefomgeving Vandalisme Woonomgeving Het aantal aangehouden verdachten van vernielingen en verstoring van de openbare orde per inwoners. Gemeente CBS Geluidsoverlast Woonomgeving van de inwoners dat soms of vaak hinder ondervindt van geluid in de omgeving. Gemeente WoON Periode Groen in de omgeving Woonomgeving De gemiddelde afstand tot openbaar groen in de gemeente. Groen in de stad speelt een belangrijke rol in de vrijetijdsbesteding van mensen. Daarbij zijn nabijheid van het groen en de toegankelijkheid erg belangrijk. kilometer Buurt CBS Periode

9 Factsheets Sociale Veerkracht Huisvesting WOZ-waarde Huisvesting Mediaan WOZ-waarde van woningen in de buurt. Euro Buurt CBS Verhuisbewegingen Huisvesting van het aantal inwoners dat vertrekt uit de wijk, waarbij het oude en nieuwe adres niet in dezelfde wijk ligt op het totaal aantal inwoners van de wijk. Buurt CBS Onderwijs Voortijdig schoolverlaters Onderwijs Het percentage leerlingen dat zonder op zijn minst een MBO niveau 1 diploma het onderwijs verlaat. Gemeente DUO 9

10 Opleidingsniveau Onderwijs inwoners met middelbaar en/of hoger onderwijsniveau. Het hoogstbehaalde opleidingsniveau is vastgesteld met behulp van de Standaard onderwijsindeling 2003 (voor de jaren ) en de Standaard onderwijsindeling 2006 (voor de jaren 2000 en verder). Lager onderwijs zijn opleidingen op niveau 1, 2 en 3 van de SOI. Dit omvat het gehele basisonderwijs en de eerste fase van het voortgezet onderwijs: lbo/ vbo/ vmbo, mulo/ mavo, de eerste 3 leerjaren van havo/vwo (en hun voorgangers) en het laagste niveau van het beroepsonderwijs, vergelijkbaar met de huidige assistentenopleiding (mbo kwalificatieniveau 1). Middelbaar onderwijs zijn opleidingen op niveau 4 van de SOI, dat wil zeggen de tweede fase van het voortgezet onderwijs: bovenbouw havo/vwo en opleidingen vergelijkbaar met mbo 2, 3 en 4. Hoger onderwijs zijn opleidingen op niveau 5, 6 en 7 van de SOI: hbo- en universitaire opleidingen en oudere en beroepsopleidingen die daarmee vergelijkbaar zijn. Verklaring van de gebruikte afkortingen: ISCED - International Standard Classification of Education Soi - Standaard onderwijsindeling Vmbo - Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Mbo - Middelbaar beroepsonderwijs Mbo 1: WEB Assistentenopleidingen Mbo 2: WEB Basisberoepsopleidingen Mbo 3: WEB Vakopleidingen Mbo 4: WEB Middenkader- en specialistenopleidingen e.d. Havo - Hoger algemeen voortgezet onderwijs Vwo - Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs Hbo - Hoger beroepsonderwijs Wo - Wetenschappelijk onderwijs Buurt CBS 10

11 Factsheets Sociale Veerkracht Gezondheid Lichamelijk Gezondheid De Lichamelijke kwaliteit van Leven (gem. score range 13-66). Deze gegevens zijn afkomstig uit de Gezondheidsmonitor Volwassenen 2009 van de GGD'en van Brabant en Zeeland. Bijna t/m 64 jarigen woonachtig in de vier GGD-regio's in Brabant en Zeeland hebben de vragenlijst ingevuld. De cijfers zijn met behulp van zogenaamde weegfactoren gecorrigeerd voor de werkelijke leeftijds- en geslachtsopbouw in een gemeente of in de regio. Gemeente GGD Atlas Brabant Geestelijk Gezondheid Psychische kwaliteit van Leven (gem score range 12-70) Deze gegevens zijn afkomstig uit de Gezondheidsmonitor Volwassenen 2009 van de GGD'en van Brabant en Zeeland. Bijna t/m 64 jarigen woonachtig in de vier GGD-regio's in Brabant en Zeeland hebben de vragenlijst ingevuld. De cijfers zijn met behulp van zogenaamde weegfactoren gecorrigeerd voor de werkelijke leeftijds- en geslachtsopbouw in een gemeente of in de regio. Gemeente GGD Atlas Brabant 11

12 Criminaliteit Geweldsdelicten Criminaliteit inwoners dat aangeeft het afgelopen jaar slachtoffer te zijn geweest van één of meer geweldsdelicten. Gemeente Veiligheidsmonitor Vermogensdelicten Criminaliteit inwoners dat aangeeft het afgelopen jaar slachtoffer te zijn geweest van één of meer vermogensdelicten. Gemeente Veiligheidsmonitor Verkeersongevallen Criminaliteit Het aantal verkeersongevallen per inwoners. Gemeente Nationale Atlas Volksgezondheid Periode

13 Factsheets Sociale Veerkracht Mobiliteit Mobiliteit Mobiliteit van personen naar motief Meting sociale interactie De afgelegde afstand bij verplaatsingen van personen, per verplaatsingsmotief pppd. De meeteenheid is 1 verplaatsing. 1 verplaatsing is te definiëren als een reis of een gedeelte van een reis afgelegd met één motief. Verplaatsingen zijn voor de onderhavige indicator gerubriceerd naar/ samengevoegd tot 6 motieven (kort: werk, school, winkelen, sport/ov. recreatieve activiteiten, logeren/bezoek en overig (w.o. persoonlijke diensten). De basisgegevens zijn afkomstig uit twee opeenvolgende dataverzamelingen: Mobiliteits-onderzoek Nederland (MON) en Onderzoek Verplaatsingen in Nederland (OViN). Als gevolg van beperkte steekproef van jaarlijks ca respondenten in heel Nederland is detaillering naar (alle) gemeenten alleen mogelijk door samenvoeging uitkomsten van tenminste 3 jaren. Km pppd Gemeente, regio RWS DVS, Databestand MON (Mobiliteitsonderzoek Nederland) ; CBS, OViN (Onderzoek Verplaatsingen in Nederland), Periode resp en Opmerkingen Volgtijdelijke jaarlijkse onderzoeken op nationale schaal : beperkte methodebreuken in aantallen verplaatsingen pppd en afgelegde afstand pppd; OViN uitkomsten tot 10% lager dan MON; ten dele a.g.v. verbeterde weging, ten dele reële daling a.g.v. economische ontwikkeling. 13

14 Mobiliteit Mobiliteit van personen i.v.m. werk, naar richting en afstand Meting sociale interactie Het aantal banen van werknemers naar woon- x werkgemeente. De basisgegevens zijn ontleend aan de POLIS administratie en betreffen populatie-aantallen. Met behulp van een afstandenmatrix heeft het CBS aan de woonwerkstromen de hemelsbrede afstanden tussen woon- en werkgemeenten gekoppeld. Aldus kan niet alleen de omvang van het woon-werkverkeer voor werknemers naar richting worden berekend, maar ook naar gemiddeld afgelegde afstand. De data zijn gebaseerd op de (alle) loonaangiften bij de Belastingdienst. Voor de samenstelling van de onderhavige statistiek heeft het CBS in de periode voor elk jaar de december-aangiften van om en nabij 8 miljoen personen verwerkt. In 2011 heeft het CBS een bijstelling van de berekenings-methodiek doorgevoerd als gevolg waarvan de uitkomsten ongeveer 1% hoger uitvallen (ca personen voor heel Nederland). Voor de meting van de sociale interactie zijn de uitkomsten geanalyseerd voor twee deelperioden: en De berekeningen voor de deelperioden resulteerden op een hoger aggregatieniveau in dusdanig kleine verschillen dat is besloten alleen uitkomsten voor de hele beschouwde periode in beeld te brengen. Een kanttekening: kleine woon-werkstromen worden in de statistiek onderbelicht door de afronding in de gepresenteerde uitkomsten door het CBS op 100-tallen c.q. het laten voorkomen van relatief grote aantallen onbekenden in de randen van de gemeenten-gemeenten matrix. Met diverse IPF- bewerkingen (IPF: Iterative Proportional Fitting) zijn kleine woon-werkstromen alsnog van bescheiden positieve waarden voorzien. Aantal banen van werknemers per woon-en werkgemeente en hemelsbrede afstand in km tussen centra van woon- en werkgemeenten Regio s en gemeenten Periode Dec dec CBS, Banen van werknemers, ontleend aan de POLISadministratie. Deze bron is afkomstig van het UWV en omvat alle Loonaangiften bij de Belastingdienst; CBS, Afstandenmatrix gemeenten-gemeenten

15 Factsheets Sociale Veerkracht Opmerkingen Uit de uitkomsten valt af te leiden in welke mate personen (werknemers) werk vinden in de eigen gemeente, (dichtbij) in de regio, of (verder van huis) buiten de eigen regio, resp. welke afstand zij gemiddeld naar het werk moeten afleggen. 15

16 Sociale samenhang De indicatoren in het onderdeel Sociale netwerken zijn afkomstig uit de index sociale samenhang van het CBS. Voor achtergrondinformatie betreffende deze indicatoren verwijzen wij door naar het rapport Meetlat sociaal kapitaal 1 Sociale netwerken Sociale participatie Participatie Dit onderdeel bestaat uit een aantal deelindicatoren: sociale contacten familie (aandeel personen van 18 jaar of ouder dat wekelijks contact heeft met familie) sociale contacten vrienden (aandeel personen van 18 jaar of ouder dat wekelijks contact heeft met vrienden) sociale contacten met buren (aandeel personen van 18 jaar of ouder dat wekelijks contact heeft met buren) informele hulp (aandeel personen van 18 jaar of ouder dat informele hulp geeft) Regio POLS Periode Sociale netwerken Maatschappelijke participatie Participatie Dit onderdeel bestaat uit een aantal deelindicatoren: deelname verenigingen (aandeel personen van 18 jaar of ouder dat minimaal maandelijks aan een verenigingsactiviteit deelneemt) vrijwilligerswerk ( aandeel vrijwilligers 18 jaar of ouder) opkomstpercentage verkiezingen (opkomst kiesgerechtigden verkiezing Tweede Kamer) deelname politieke activiteiten (aandeel personen van 18 jaar of ouder dat in de afgelopen 5 jaar aan politieke acties heeft deelgenomen) Regio POLS Periode

17 Factsheets Sociale Veerkracht Sociale netwerken Vertrouwen Vertrouwen Dit onderdeel bestaat uit een aantal deelindicatoren: algemeen sociaal vertrouwen (in andere mensen) (personen die aangeven dat "de meeste mensen wel te vertrouwen zijn") vertrouwen in leger (personen die aangeven "tamelijk veel" of "heel veel vertrouwen" te hebben in genoemde instituties) vertrouwen in politie (personen die aangeven "tamelijk veel" of "heel veel vertrouwen" te hebben in genoemde instituties) vertrouwen in rechters (personen die aangeven "tamelijk veel" of "heel veel vertrouwen" te hebben in genoemde instituties) vertrouwen in ambtenaren (personen die aangeven "tamelijk veel" of "heel veel vertrouwen" te hebben in genoemde instituties) vertrouwen pers (personen die aangeven "tamelijk veel" of "heel veel vertrouwen" te hebben in genoemde instituties) vertrouwen grote bedrijven (personen die aangeven "tamelijk veel" of "heel veel vertrouwen" te hebben in genoemde instituties) vertrouwen in tweede kamer (personen die aangeven "tamelijk veel" of "heel veel vertrouwen" te hebben in genoemde instituties) Regio POLS Periode

18 Voorzieningen en ontmoetingsplaatsen Voorzieningen Voorzieningen en ontmoetingsplaatsen index Voorzieningen en ontmoetingsplaatsen Index van voorzieningen- en ontmoetingsplaatsen geeft heeft voorzieningen niveau van een buurt weer. Hoe meer voorzieningen voor een buurt beschikbaar (in de buurt zelf of in de nabijheid) hoe hoger de score. De score loopt van 0 tot 72. De volgende voorzieningen zijn opgenomen: grote supermarkt, overige dagelijkse levensmiddelen, café, cafetaria, basisschool, bibliotheek, kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang en zwembad. Afstand indicatorwijk in km 0,0-0,5 6 0,6-1,5 5 1,6-3,0 4 3, , ,1 > 1 scores Daarnaast zijn nog 5 indicatoren in het rekenmodel opgenomen waarvan de afstand niet bekend was namelijk: peuterspeelzaal, sporthal en verenigingen (voetbal, tennis en hockey). Hiervoor zijn alleen de score 0 voor afwezig en 2 voor aanwezig in de wijk toegekend. Een wijk scoort minimaal 7 en maximaal 62 punten. Score tussen 0 en 72 Periode 2012 Naast de algemene voorzieningen index is ook gekeken naar voorzieningen die gekenmerkt kunnen worden als een publieke ontmoetingsplaats. Buurten en gemeenten nen van PON 18