Uitleg van de figuren PO 1

Transcriptie

1 Uitleg van de figuren PO 1

2 Uitleg van de figuren - PO In dit document worden de verschillende figuren nader toegelicht die in het NCO rapport Waar blijven uw oud-leerlingen? worden getoond. Voor ieder soort figuur zal aan de hand van een voorbeeldfiguur worden toegelicht hoe u het figuur kunt interpreteren. De voorbeeldfiguren in dit document zijn afkomstig van rapporten uit het primair onderwijs. In het rapport wordt enkele malen een vergelijking gemaakt met een referentieschool. De referentieschool is een fictieve school die op basis van de leerlingenpopulatiekenmerken van de onderwijssoort en schoolkenmerken van uw school berekend wordt. Van alle scholen van een bepaald onderwijsniveau in Nederland wordt berekend in hoeverre de leeftijd, het geslacht, de herkomst, huishoudsamenstelling, gezinsgrootte, inkomen van ouders en vermogen van ouders van de leerlingen, invloed heeft op het al dan niet halen van, bijvoorbeeld, het vwo. Tevens wordt gekeken naar alle scholen met datzelfde onderwijsniveau en wordt berekend in hoeverre het totaal aantal leerlingen op die school, de grondslag en de stedelijkheid invloed hebben op de kans om, bijvoorbeeld, op het vwo terecht te komen. Vervolgens worden de kansen van al deze kenmerken op het zitten op het, opnieuw in dit voorbeeld, vwo voor de kenmerken van uw leerlingenpopulatie- en schoolkenmerken ingevuld en berekend wat het percentage is dat op het vwo zit. Op deze manier wordt dus een fictieve school gecreëerd met dezelfde leerlingenpopulatie- en schoolkenmerken als uw instelling en wordt daarvoor berekend wat het percentage is dat op het vwo zou moeten zitten drie jaar na het verlaten van uw school. Vanaf de volgende pagina s worden de verschillende type figuren één-voor-één uitgelegd. Het figuur staat links en de bijbehorende uitleg staat rechts op de pagina. Vanwege te lage leerlingenaantallen heeft u in uw ontvangen rapporten misschien een alternatief figuur in uw rapport gekregen. Wanneer dat zo is, staat het alternatieve figuur links, onder het reguliere figuur. De begeleidende tekst bij een alternatief figuur is in zijn geheel cursief. Niet alle figuren uit het rapport worden besproken, alleen alle soortgelijke figuren worden besproken. Bent u benieuwd naar de achterliggende berekeningen per figuur, dan verwijzen we u graag door naar de technische toelichting. Uitleg van de figuren PO 2

3 Figuur 2.1 Wat? Figuur 2.1 laat een staafdiagram zien waar uw oud-leerlingen na het verlaten van uw school terecht zijn gekomen in het vervolgonderwijs. Op de verticale as staan percentages afgebeeld. Wie? Oud-leerlingen drie jaar na het verlaten van uw school. Zoals in de voetnoot is te lezen bevat de categorie overig/onbekend onder andere vso, praktijkonderwijs en leerlingen die in het derde jaar nog steeds in gemengde leerjaren zitten. Ook kinderen die naar particulier onderwijs of in het buitenland onderwijs volgen vallen onder de categorie overig/onbekend. Verdere toelichting op de analyse: Er is voor gekozen om het peilmoment drie jaar na het verlaten van uw school te leggen vanwege de brugklassen in het voorgezet onderwijs, waarin meerdere niveaus samen worden genomen. Interpretatie voorbeeldfiguur: Ongeveer 74% van uw oud-leerlingen zit drie jaar na het verlaten van deze voorbeeldschool, op het vmbo, ongeveer 12% op het havo en ongeveer 9% op het vwo. Om en nabij de 4% van deze oud-leerlingen kent een andere bestemming. In het alternatieve figuur is niet het percentage oud-leerlingen twee jaar na het verlaten van uw school weergegeven, maar het gemiddeld doorstroomniveau. Het gemiddeld doorstroomniveau is berekend aan de hand van het aandeel van uw oud-leerlingen dat doorstroomt naar het vwo, havo, vmbo of overig/onbekend. Het hoogste niveau, het vwo, krijgt hierbij een gewicht van 4, het havo een gewicht van 3, het vmbo gl en tl een gewicht van 2, het vmbo bb en kb en de overige onderwijssoorten een gewicht van 1 en de groep waarvan onbekend is of zij nog staan ingeschreven een gewicht van 0. Deze scores zijn berekend zodat in groepen met minder dan vijf leerlingen op geen enkele wijze naar individuele leerlingen kan worden verwezen. Voor het alternatieve voorbeeldfiguur geldt dat het gemiddeld doorstroomniveau ongeveer op 2,4 uitkomt. Het getal 2,4 ligt tussen 2 en 3 in, wat in dit geval betekent dat men tussen het vmbo gl-, tl- en havo-niveau in zit. Dit gemiddelde is ongeveer gelijk aan het gemiddelde dat op basis van de leerlingenpopulatie- en schoolkenmerken zou mogen worden verwacht. Het is ook ongeveer gelijk aan het provinciaal gemiddelde en het landelijke gemiddelde. Uitleg van de figuren PO 3

4 Figuur 2.2 Wat? Figuur 2.2 laat een staafdiagram zien welk vmbo-niveau uw oud-leerlingen volgen. Op de verticale as staan percentages afgebeeld. Wie? De oud-leerlingen die naar het vmbo zijn gegaan, drie jaar na het verlaten van uw school. Het is een uitsplitsing van de rode balk uit het staafdiagram uit figuur 2.1. Het percentage van de twee balken is samen altijd honderd procent omdat het percentage ten opzichte van alle vmboleerlingen worden weergegeven. Verdere toelichting op de analyse: In rapporten voor het primair onderwijs is vanwege de brugklassen in het voorgezet onderwijs, waarin meerdere niveaus samen worden genomen, gekozen om het peilmoment drie jaar na het verlaten van uw school te leggen. Interpretatie voorbeeldfiguur: Van alle oud-leerlingen die drie jaar na het verlaten van deze voorbeeldschool, uit de uitstroomcohorten 2010, 2011 en 2012, op het vmbo zitten, volgt ongeveer 68% een vmbo basis- of kaderberoepsgerichte leerweg. Ongeveer 32% volgt een vmbo gemengde of theoretische leerweg. Uitleg van de figuren PO 4

5 Figuur 2.3 Wat? Figuur 2.3 laat zien hoeveel procent van uw oud-leerlingen op het vwo zit drie jaar na uitstroom. Op de verticale as staan de percentages weergegeven. Wie? Het achterliggende lichtblauwe vak geeft weer hoeveel procent van de oud-leerlingen per basisschool in Nederland naar het vwo gaan. Daarnaast wordt uw school, de referentieschool en het landelijk en provinciaal gemiddelde uitgelicht. Verdere toelichting op de analyse: Opnieuw is vanwege de brugklasjaren gekozen om het peilmoment in de derde klas van het voortgezet onderwijs te leggen. Om groepsonthullingen te voorkomen wordt in dit type figuur percentages lager dan 5% altijd gepresenteerd als 5%, en percentages hoger dan 95% als 95%. Interpretatie voorbeeldfiguur: Het percentage oud-leerlingen dat drie jaar na uitstroom uit deze voorbeeldschool op het vwo zit is ongeveer 9%. Dit is lager dan op basis van kenmerken van de leerlingenpopulatie- en schoolkenmerken verwacht zou mogen worden. Voor de voorbeeldreferentieschool ligt dit percentage namelijk op ongeveer 19%. Deze voorbeeldschool scoort ook lager dan het provinciaal gemiddelde van 24% en het landelijke gemiddelde van ongeveer 22%. Uitleg van de figuren PO 5

6 Figuur 3.1 Wat? In Figuur 3.1 worden trendlijnen gepresenteerd, waarin het percentage oud-leerlingen wordt getoond dat na drie jaar op hetzelfde opleidingsniveau zit als het in groep 8 gegeven basisschooladvies. Op de verticale as staan de percentages. Voor dit figuur is de trend voor uw eigen school te zien, als ook voor het provinciaal en het landelijk gemiddelde. Wie? Het betreft oud-leerlingen van uw school die na drie jaar op een opleidingsniveau zitten dat overeen komt met het eerder gegeven basisschooladvies. Verder wordt naast uw school ook de trendlijn voor uw provincie en het landelijk gemiddelde getoond. Voor de exacte beslisregels om tot deze indicator te komen, verwijzen we u graag naar de technische toelichting. Verdere toelichting op de analyse: Mocht er een stukje van de lijn ontbreken, dan zijn er te weinig gegevens van uw school geweest om u de cijfers voor dat betreffende jaar te geven. Er is gekozen voor de vergelijking met drie jaar na het afronden van het primair onderwijs vanwege de gemengde brugklassen die uit meerdere niveaus kunnen bestaan. Hierbij zijn we er vanuit gegaan dat een gemengde brugklas uiterlijk 2 jaar duurt, wetende dat dit in uitzonderlijke gevallen langer duurt. Interpretatie voorbeeldfiguur: De trend van het percentage oud-leerlingen dat binnen drie jaar een opleiding volgt in het vervolgonderwijs en overeenkomt met het gegeven schooladvies van de basisschool, kent een stijging voor deze voorbeeldschool van 60% in 2009 naar 70% in Deze trend lijkt ongeveer gelijk te lopen met de landelijke en provinciale trend, en de voorbeeldschool komt daar in 2010 en 2012 duidelijk bovenuit. Uitleg van de figuren PO 6

7 Figuur 3.2 Wat? Figuur 3.2 is een staafdiagram waarin het percentage oud-leerlingen is weergegeven dat boven, op of onder het schooladvies van de basisschool zit, drie jaar na het verlaten van de basisschool. Op de verticale as staan de percentages. Het gele balkje zijn de oud-leerlingen die boven het basisschooladvies zitten, de oranje balk stelt het percentage oud-leerlingen voor die op het basisschooladvies een vervolgopleiding doen en het rode balkje representeert oud-leerlingen die onder het basisschooladvies zitten. Net als bij figuur 2.3 op de vorige pagina, is ook hier het percentage oud-leerlingen onder, op of boven het basisschooladvies berekend voor de referentieschool, de provincie waarin uw school staat en het landelijke gemiddelde. Wie? Het betreffen oud-leerlingen van uw school die een geldig basisschooladvies hebben gekregen na het verlaten van het primair onderwijs. Er wordt gekeken in hoeverre het basisschooladvies overeenkomt met het opleidingsniveau drie jaar na het afronden van het primair onderwijs. De beslisregels zijn hetzelfde als bij figuur 3.1 op de vorige pagina. Verdere toelichting op de analyse: Om al te veel schommelingen in het niveau van het vervolgonderwijs in de jaarlijkse rapportages tegen te gaan, zijn drie uitstroomcohorten samengenomen: 2010, 2011 en Interpretatie voorbeeldfiguur: Het percentage oud-leerlingen van deze voorbeeldschool dat drie jaar na het verlaten van de voorbeeldschool boven het basisschooladvies een opleiding volgt (18%) is iets lager dan op basis van kenmerken van de leerlingenpopulatie- en schoolkenmerken (referentieschool) mag worden verwacht (22%), iets lager dan het provinciaal gemiddelde (21%) en iets lager dan het landelijk gemiddelde (21%). Het percentage oud-leerlingen dat op het basisschooladvies is geplaatst is ten opzichte van de referentieschool, het provinciale en landelijke gemiddelde hoger en betreft voor de voorbeeldschool ongeveer 65% van de oud-leerlingen. Uitleg van de figuren PO 7

8 Figuur 3.3 Wat? Figuur 3.3 is een figuur gebaseerd op landelijke gegevens waarin naar voren komt wat relatief gezien de grootste verklaring biedt voor een bepaalde uitkomstmaat, in dit geval te hoge adviezen. Wie? Voor deze figuur is gekeken naar alle oud-basisschoolleerlingen die drie jaar na het verlaten van het primair onderwijs een te hoog basisschooladvies hebben gekregen. Verdere toelichting op de analyse: Bij deze analyse wordt gekeken of er een samenhang is met de volgende leerling- en schoolkenmerken: leeftijd, geslacht, migratieachtergrond, huishoudsamenstelling, gezinsgrootte, inkomen, vermogen, de schoolgrootte, de grondslag van de school, soort school (alleen bo of ook sbo), en de stedelijkheid van de vestigingsplaats waarin de school ligt. Het kenmerk dat dan de sterkste samenhangt met het geven van een te hoog advies, komt op nummer één te staan, de op-een-na-sterkste op nummer twee en de op tweena-sterkste op nummer drie. De figuren dienen voorzichtig geïnterpreteerd te worden, omdat er naast deze drie kenmerken ook andere kenmerken een rol spelen. Tevens kan het ook een combinatie van kenmerken zijn. Daarnaast kunnen er ook nog andere kenmerken toe doen, die niet meegenomen zijn in deze analyses. De verschillende hoogtes tussen de treden van het podium zijn niet op data gebaseerd en zijn dus betekenisloos. Interpretatie voorbeeldfiguur: Van de meegenomen leerling- en schoolkenmerken die samenhangen met te hoge adviezen, is landelijk gezien geslacht het belangrijkste. Daarna volgt de migratieachtergrond en op de derde plaats staat de huishoudsamenstelling. Uitleg van de figuren PO 8

9 Figuur 6.1 Wat? Figuur 6.1 is een staafdiagram waarin een verschilscore wordt gepresenteerd tussen leerlingen met ouders met een hoge en lage sociaaleconomische status. Op de verticale as staan de percentages. Een positieve waarde betekent dat de leerlingen afkomstig uit gezinnen met hoge sociaaleconomische status vaker doorstromen naar het havo/vwo dan leerlingen uit gezinnen met een lage sociaaleconomische status. Bij een negatieve waarde is het omgekeerde het geval: leerlingen uit gezinnen met een lage sociaaleconomische status stromen vaker door naar het havo/vwo dan leerlingen uit gezinnen met een hoge sociaal economische status. Wie? Het betreffen de verschillen in percentages leerlingen die vanuit het primair onderwijs doorstromen naar een havo/vwo opleiding met ouders die een lage sociaaleconomische status (SES) hebben en leerlingen die vanuit het primair onderwijs doorstromen naar een havo/vwo opleiding met ouders die een hoge sociaaleconomische status (SES). Verdere toelichting op de analyse: Het verschil tussen een hoge en lage SES geeft inzicht in sociale ongelijkheid tussen deze twee groepen leerlingen. Het verschil dat gepresenteerd is, is het percentage leerlingen dat doorstroomt naar het havo/vwo met ouders met een hoge SES minus het percentage leerlingen dat doorstroomt naar het havo/vwo met ouders met een lage SES. In het geval er minder dan vijf leerlingen in het uitstroomcohort zitten, kan er voor uw school geen berekening worden gemaakt voor de verschillen in SES en verschijnt nevenstaande zin in het rapport. Interpretatie voorbeeldfiguur: Het percentage oud-leerlingen dat doorstroomt naar het havo/vwo ligt ongeveer 19% hoger ligt voor oud-leerlingen met ouders met een hoge SES dan voor leerlingen met ouders met een lage SES. Dit verschil is iets kleiner dan op basis van de leerlingenpopulatie- en schoolkenmerken mag worden verwacht en tevens iets lager dan het landelijk gemiddelde. Uitleg van de figuren PO 9