themadossier Het Lenteakkoord - wat betekent dit voor u als ondernemer? mr. A. (Fien) van Walbeek - Gijsbertsen

Transcriptie

1 themadossier Het Lenteakkoord - wat betekent dit voor u als ondernemer? mr. A. (Fien) van Walbeek - Gijsbertsen

2 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De auteurs, de redactie en de uitgeverij staan in voor de betrouwbaarheid van de in deze uitgave opgenomen informatie, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kunnen worden gesteld. Beeld: istockphoto.com Redactioneel bijgewerkt tot 22 juni 2012 Eerste druk - Eerste editie - E01P1 NLLAONDS Een uitgave van Postbus AT Helmond Abonnementen: klantenservice@indicator.nl

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... I Inleiding AOW en pensioen De AOW in het Lenteakkoord Wat gebeurt er met mijn pensioen? Andere opbouwmogelijkheden Wat te doen? Woningmarkt Hypotheek Overdrachtsbelasting Reiskosten woon-werkverkeer en auto van de zaak Woon-werkverkeer Auto van de zaak Verhoging btw-tarief Overige maatregelen Crisisheffing hogere inkomens Werkgeversheffing bij extreme vertrekvergoeding Wat betekent dit voor u? I

4 Inleiding Op 26 april 2012 sloten de VVD, CDA, D 66, GroenLinks en ChristenUnie een akkoord voor de begroting van 2013, oftewel het Lente- of Kunduz-akkoord. In dit akkoord zijn maatregelen genomen voor: pensioenopbouw; Algemene Ouderdomswet (AOW); reiskosten woon-werkverkeer; auto van de zaak; hypotheekrenteaftrek; verhoging van het hoge btw-tarief; aanpakken van excessieve beloningen. Dit Lenteakkoord is op 25 mei 2012 aangeboden aan de Tweede Kamer in enkele wetsvoorstellen. Het gaat om de volgende wetsvoorstellen: Wetsvoorstel uitwerking fiscale maatregelen Begrotingsakkoord Hierin zijn de maatregelen voor wijziging van het hoge btw-tarief en extra heffing voor inkomens boven ,- opgenomen. Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd. De aanpassingen voor de AOW en aanvullende pensioenen zijn in dit wetsvoorstel verwerkt. Wet mobiliteitsbonussen voor werkgevers. Dit wetsvoorstel gaat over het stimuleren van werkgevers via bonussen voor indienstnemen en houden van oudere werknemers en arbeidsgehandicapte werknemers. In dit dossier zullen we dit wetsvoorstel niet behandelen. Op 22 juni 2012 heeft de Tweede Kamer met deze drie voorstellen ingestemd. De plannen over reiskosten woon-werkverkeer en de eigen woning worden verder uitgewerkt in het Belastingplan Dit wordt op Prinsjesdag - de derde dinsdag van september - bekendgemaakt. Alle maatregelen kunnen overigens nog wel wijzigen na de verkiezingen van 12 september Helaas is er nog geen zekerheid. In dit dossier behandelen we de belangrijkste van de bovengenoemde maatregelen. We leggen de maatregelen uit en we geven een toelichting op de gevolgen die de maatregelen voor u hebben. 1

5 1. AOW en pensioen 1.1. De AOW in het Lenteakkoord De AOW is tegenwoordig een heet hangijzer. Door de vergrijzing en verslechterde overheidsfinanciën is het dringend om het AOW-stelsel te hervormen. De partijen hebben in het akkoord afgesproken dat de pensioenleeftijd voor de AOW sneller omhoog moet. Stapsgewijze verhoging De AOW wordt stapsgewijze verhoogd met: 2013 t/m 2015: een maand per jaar; 2016 t/m 2018: twee maanden per jaar; 2019 t/m 2023: drie maanden per jaar; vanaf 2024: de verhoging van de leeftijd wordt gekoppeld aan de levensverwachting. Deze levensverwachting wordt elke vijf jaar opnieuw berekend en wordt door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bekendgemaakt. De AOW-leeftijd kan dan verhoogd worden in stappen van drie maanden per jaar. Dit kan als volgt in een tabel worden weergegeven: aow wij zigingingangs datum totale AOW-leeftijd 1 januari aanpassing aanpassing wordt dan maand 1 maand 65 jaar + 1 maand maand 2 maanden 65 jaar + 2 maanden maand 3 maanden 65 jaar + 3 maanden maanden 5 maanden 65 jaar + 5 maanden maanden 7 maanden 65 jaar + 7 maanden maanden 9 maanden 65 jaar + 9 maanden maanden 1 jaar 66 jaar maanden 1 jaar + 3 maanden 66 jaar + 3 maanden maanden 1 jaar + 6 maanden 66 jaar + 6 maanden maanden 1 jaar + 9 maanden 66 jaar + 9 maanden maanden 2 jaar 67 jaar

6 Voorbeeld. U bent geboren op 1 januari Op 1 januari 2019 wordt u 65 jaar. In 2019 staat de AOWleeftijd op 66 jaar. Op 1 januari 2020 staat de AOW-leeftijd op 66 jaar en 3 maanden. Uw AOW gaat dan in op 1 april Wordt u in 2013, 2014 of jaar? Komt u door deze nieuwe regels in financiële problemen? Daarvoor wordt een voorschotregeling in het leven geroepen. U krijgt dan een voorschot voor de maanden waarvoor u geen recht meer heeft op AOW. U heeft dan recht op maximaal drie maanden voorschot op AOW. U krijgt dan een renteloze lening. De lening wordt binnen 18 maanden verrekend met de AOWuitkeringen. Ook kunt u een beroep doen op bijzondere bijstand. De Sociale Verzekeringsbank zal u te zijner tijd daarover informeren. Voorbeeld: U wordt op 1 februari jaar oud. U krijgt pas na twee maanden recht op AOW, dus vanaf 1 april U mag een voorschot vragen voor de maanden februari en maart. Dit voorschot wordt in een jaar tijd verrekend met de AOW-uitkeringen. Partnertoeslag Als u 65 jaar bent, heeft uw jongere partner recht op AOW-toeslag. Hij moet dan wel weinig of geen inkomen hebben. Deze partnertoeslag komt per 1 januari 2015 voor nieuwe gevallen te vervallen. Ondanks de stapsgewijze verhoging blijft de partnertoeslag bestaan voor mensen die 65 jaar worden in november en december Nog geen wet Deze wetsvoorstellen zijn nog niet definitief. De inhoud kan nog veranderen na de verkiezingen van 12 september Maar één ding is zeker: de AOW-leeftijd gaat een keer omhoog. Wees daarom goed voorbereid in bijvoorbeeld uw pensioenbrief Wat gebeurt er met mijn pensioen? Niet alleen de AOW is een heet hangijzer, maar ook de pensioenen. Dit is ook een grote kostenpost. Door dit nieuwe akkoord is het oude pensioenakkoord van juni 2011 vervallen. De politiek wil dat wij met zijn allen langer gaan werken. Verhoging pensioenleeftijd Als u meedoet aan een pensioenregeling, bijvoorbeeld bij een pensioenfonds, is uw pensioenleeftijd 65 jaar. Vanaf 2014 wordt de pensioenleeftijd verhoogd naar 67 jaar. Daarna, vanaf 2015, wordt de pensioenleeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Jaarlijks wordt dit bekeken. Als de levensverwachting een jaar stijgt, dan stijgt ook de pensioenleeftijd. 3

7 Jaarlijkse opbouwpercentage Ook gaat het jaarlijkse opbouwpercentage voor uw pensioen naar beneden. Als uw pensioenopbouw is gebaseerd op een eindloon, dan wordt het percentage verlaagd van 2% naar 1,9%. Als uw pensioenopbouw is gebaseerd op een gemiddeld loon, dan krijgt u te maken met een opbouwpercentage van 2,15% in plaats van 2,25%. De norm voor de maximale pensioenopbouw blijft 70% van uw salaris gedurende uw werkzame leven. Opgebouwde pensioenen Opgebouwde pensioenen blijven zoals het is. De plannen hebben alleen invloed op de toekomstige pensioenopbouw. Maar het gevaar kan op de loer liggen dat uw bestaande pensioenopbouw in het nieuwe systeem terechtkomt. Dat wil zeggen dat als de pensioenleeftijd wordt verhoogd, de oude rechten niet worden aangetast Andere opbouwmogelijkheden Kan ik nog op andere manieren mijn pensioen opbouwen? Ja, dat kan. Dit kan door persoonlijke aanvulling: 1. in de vorm van banksparen/lijfrenteverzekering; in de vorm van een oudedagsreserve als dit voor u mogelijk is; voorstellen van de vitaliteitsregeling. Banksparen/lijfrenteverzekering Banksparen is een soort pensioenopbouw. Het geld dat u op uw bankspaarrekening stort, is (tot een bepaalde hoogte) aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. En als u 65 bent, kunt u het tegoed gebruiken om pensioenuitkeringen aan uzelf te doen. Een lijfrenteverzekering is bijna hetzelfde als banksparen. Bij banksparen betaalt u echter geen onduidelijke provisie en kosten en weet u hoe hoog de toekomstige uitkering zal zijn. Bovendien blijft er bij vroegtijdig overlijden nog kapitaal over voor de erfgenamen. Nadeel is wel dat bij zeer lang leven op een bepaald moment de bodem van de schatkist in zicht komt. De fiscale ruimte voor de aftrek van de inleg op deze rekening wordt per 1 januari 2014 verminderd. 2. Fiscale oudedagsreserve Als u een eenmanszaak of samen met iemand een vennootschap onder firma of maatschap heeft, kunt u via de onderneming sparen voor uw oudedag. Dit kan via de oudedagsreserve. De jaarlijkse toevoeging wordt per 1 januari 2014 verminderd van 12% naar 10,9%. Bij een verhoging van de pensioenleeftijd wordt dit percentage van de toevoeging aangepast. Het percentage wordt met 0,4% verlaagd voor ieder jaar dat de fiscale pensioenleeftijd wordt verhoogd. 4

8 3. Vitaliteitsregeling Deze regeling wordt nog steeds verwacht, namelijk vanaf 1 januari Deze gaat gelden voor werknemers en voor ondernemers. Wat zijn de aandachtspunten van deze regeling? maximaal 5.000,- per jaar sparen tot een maximaal spaartegoed van ,-; het te sparen bedrag is een aftrekpost in box 1, het spaartegoed is onbelast in box 3; voorwaarde is dat er arbeidsinkomsten (winst uit onderneming of loon) in een kalenderjaar zijn; op het moment dat er geld uit het spaartegoed opgenomen wordt, moet er belasting over betaald worden; tot en met 61 jaar geldt er geen beperking voor opname van het gespaarde bedrag; vanaf het jaar waarin u op 1 januari 62 jaar bent, geldt er een maximale opname van ,-. Het belangrijkste fiscale voordeel behaalt u wanneer er bij het sparen een hoger belastingtarief voor u geldt dan in het jaar dat u het geld opneemt Wat te doen? De wetsvoorstellen over de pensioenopbouw zijn nog geen wet. Maar het is wel zeker dat de pensioenleeftijd wordt verhoogd. Pas daarom ook uw pensioenbrief aan als er meer zekerheid is over het pensioenbeleid. Kijk ook naar andere mogelijkheden zoals banksparen, de oudedagsreserve of de vitaliteitsregeling. 5

9 2. Woningmarkt De woningmarkt beleeft moeilijke tijden. Sinds de kredietcrisis staan de huizenprijzen onder druk en is het aantal verhuizingen laag. Reden genoeg voor de politiek om de regels voor de hypotheekrenteaftrek aan te pakken. Wat betekent dit voor huidige en nieuwe woningbezitters? 2.1. Hypotheek Plannen voor de woningmarkt De plannen voor de woningmarkt voor 2013 en verder zijn: vanaf 2013 zal bij nieuwe hypotheken de hypotheekrenteaftrek blijven bestaan als deze hypotheek minimaal annuïtair wordt afgelost. Sneller aflossen zoals lineair mag natuurlijk ook. vanaf 2018 mag de hoogte van de hypotheekschuld niet meer bedragen dan 100% van de marktwaarde van de woning. De hoogte van de hypotheekschuld is nu nog 104% + 2% overdrachtsbelasting. Vanaf 2013 wordt dit geleidelijk afgebouwd. Als de hoogte van de hypotheekschuld hoger is dan 100%, vervalt voor het meerdere het recht op renteaftrek. Hoe werkt een annuïteitenhypotheek? Bij deze hypotheek zijn de brutomaandlasten constant. Een deel van de maandlast wordt gebruikt om de rente te betalen. Het deel dat overblijft, wordt gebruikt om de hypotheekschuld af te lossen. In het begin wordt er meer rente betaald. Later wordt er meer afgelost en minder rente betaald. Kortom: in het begin betaalt u meer rente waardoor u een hogere hypotheekrenteaftrek heeft. Gedurende de looptijd van deze lening daalt ook de hoogte van de renteaftrek waar u recht op heeft. Voor wie gaat dit gelden? Dit gaat niet gelden voor de huidige hypotheken. De rente blijft dus nog op grond van de huidige wetgeving aftrekbaar. Ook als u een spaar- en beleggingshypotheek heeft. De nieuwe regeling gaat gelden voor nieuwe hypotheken die zijn gesloten na 1 januari Ook gaat de nieuwe regeling gelden als u na 1 januari 2013 gaat verhuizen of de hypotheek moet verhogen omdat u gaat verbouwen. T ip. Wacht u niet te lang met verbouwen of verhuizen. Probeer dit nog in 2012 te financieren. 6

10 dossier 2.2. Overdrachtsbelasting Vorig jaar is het tarief voor de overdrachtsbelasting voor woningen tijdelijk verlaagd van 6% van 2%. Hiermee hoopte men de huizenverkoop uit het slop te trekken. De verlaging zou in eerste instantie gelden voor verkrijgingen van woningen in de periode van 15 juni 2011 tot 1 juli In de huidige maatregelen is voorgesteld om het tarief van de overdrachtsbelasting structureel te verlagen naar 2%. Dit gaat dan over verkrijgen van woningen per 1 juli Deze maatregel is alvast in een Besluit vastgelegd vooruitlopend op goedkeuring van het wetsvoorstel. 3. Reiskosten woon-werkverkeer en auto van de zaak Er staan een aantal ingrijpende maatregelen voor het woon-werkverkeer en de auto van de zaak op stapel. Deze maatregelen hebben grote gevolgen. Wat is er aan de hand? 3.1. Woon-werkverkeer Het voorstel dat er nu ligt, komt er kort gezegd op neer dat met ingang van 1 januari 2013 de reiskostenvergoedingen voor het woon-werkverkeer niet meer onbelast kunnen worden verstrekt. Dit geldt voor alle vergoedingen, zoals auto, openbaar vervoer en fiets. Voor de fiets van de zaak blijft de fiscaal gunstige regeling in de werkkostenregeling bestaan. Zakelijke reizen Een vergoeding voor zakelijke reizen kan nog wel onbelast worden verstrekt in Vanaf 2014 is dit niet meer mogelijk. Dan komt deze vergoeding in de werkkostenregeling terecht. Werkkostenregeling Om de lastenverzwaring te verzachten, komt in het Belastingplan 2013 te staan dat de werkkostenregeling wordt uitgebreid. Het forfait van deze regeling wordt verhoogd. Van 1,4% in 2012 naar 1,6% in 2013 en 2,1% in Overgangsregeling OV-abonnementen blijven onbelast voor de gehele resterende looptijd. Dit abonnement moet voor 25 mei 2012 zijn ingegaan. 7

11 dossier Wat nu? Als dit plan doorgaat, komt de loonheffing voor rekening van de werknemer. U kunt nadenken over de vraag of u de huidige vergoeding voor woon-werkverkeer wilt afschaffen, wilt bruteren of onder de werkkostenregeling wilt brengen. U spreekt dit af in overleg met de werknemer. De plannen voor het woon-werkverkeer levert heftige reacties op bij werknemersorganisaties. Maar ook bij de partijen die dit plan hebben afgesproken. De partijen van het Lenteakkoord willen dit plan eigenlijk toch niet door laten gaan. Het is wachten op de uitslag van de verkiezingen Auto van de zaak Het voorstel is dat vanaf 2013 alle woon-werkkilometers van de auto van de zaak worden gezien als privégebruik. Kortom: ook werknemers die de auto uitsluitend zakelijk gebruiken, krijgen deze bijtelling. Overgangsregeling Werknemers met auto van de zaak met minder dan 500 privékilometers, krijgen te maken met een bijtelling. De bijtelling is dan 25% van de eigenlijke bijtelling. Dus 25% van 25% (of van 20% of 14%). Dit geldt alleen voor leasecontracten aangegaan voor 25 mei Het leasecontract loopt door tot uiterlijk 1 januari Daarna gelden de nieuwe regels. Belastingplan 2013 De maatregelen voor de auto van de zaak worden opgenomen in het Belastingplan Verhoging btw-tarief In het Begrotingsakkoord 2013 is ook de verhoging van het btw-tarief van 19% naar 21% opgenomen. Over deze maatregel bestaat de minste controverse. Vermoedelijk wordt deze maatregel na de nieuwe verkiezingen niet aangepast. Maar wat betekent de verhoging van het tarief voor u? Verhoging btw Per 1 oktober 2012 wordt het hoge btw-tarief verhoogd van 19% naar 21%. Het lage btw-tarief van 6% blijft hetzelfde. Een gedeeltelijk van deze opbrengst wordt in 2013 teruggesluisd via maatregelen in de inkomstenbelasting. 8

12 Btw voor podiumkunsten Het btw-tarief voor podiumkunsten gaat weer omlaag naar 6%. De verlaging gaat al op 1 juli 2012 in. Wat zijn de gevolgen? Het nieuwe btw-tarief geldt voor alle prestaties die op of na de ingangsdatum van het nieuwe tarief worden verricht. De datum van levering of geleverde dienst is hierbij doorslaggevend. Voorbeeld: U krijgt op 18 september 2012 een bestelling en levert de spullen op 29 september De factuur stuurt u op 9 oktober Voor het btw-tarief is de datum van levering van belang. Dat is hier 29 september U hanteert dan het oude btw-tarief van 19%. Gevolgen voor de klant Voor btw-ondernemers die onderling zaken doen, zal het nieuwe tarief niet veel uitmaken. De verhoogde btw-tarief wordt gefactureerd. Door de klant wordt dit als voorbelasting via het btwaangifte weer teruggevraagd. Dit is anders als de klant een consument is of een btw-vrijgestelde ondernemer. U moet de verhoging van het tarief verwerken in de prijs van het product. Uitwerking regeling Het is nog onduidelijk hoe om moet worden gegaan met voorschotten die in rekening zijn gebracht voor 1 oktober Waarschijnlijk houden deze het 19% btw-tarief ongeacht het moment van betaling. Voor de bouwsector heeft de minister al een overgangsregeling aangekondigd. Voor andere sectoren moet dit nog gebeuren. Overgangsregeling nieuwbouwwoningen Dit geldt voor nieuwbouwwoningen gekocht vóór 28 april 2012 met een opleveringsdatum ná 30 september De regeling houdt in dat het 19%-tarief blijft gelden voor alle termijnen tot 1 oktober Kopers die vóór 28 april 2012 een nieuwbouwwoning kochten met een opleveringsdatum ná 30 september 2012, hebben zich immers niet op deze verhoging kunnen voorbereiden. Administratie De aanpassing van het hoge btw-tarief betekent ook veel administratieve aanpassingen. Dit is best lastig omdat de verhoging in het loop van jaar is. Uw (standaard)offertes en facturen moeten worden aangepast. Maar ook uw boekhoudprogramma. 9

13 dossier T ip. U kunt potentiële klanten wijzen op de verwachte btw-verhoging en vragen of zij tijdig willen beslissen. Zij besparen dan 2%. Wijs uw klant erop dat de leverdatum van belang is voor toepassing van het btw-tarief. 5. Overige maatregelen In het Begrotingsakkoord 2013 is ook een tijdelijke crisisheffing voor hogere inkomens opgenomen. Ook worden excessieve vertrekbonussen aangepakt Crisisheffing hogere inkomens In 2013 worden inkomens boven ,- extra belast. De politiek vindt dat hogere inkomens in deze tijd een extra bijdrage moeten leveren aan de begrotingsproblematiek. Deze inkomens krijgen te maken met een extra heffing van 16%. De werkgever houdt deze extra loonheffing in. De staatssecretaris van Financiën komt nog met extra uitleg over toepassing van deze regel om misbruik te voorkomen Werkgeversheffing bij extreme vertrekvergoeding Een excessieve vertrekbonus wordt in 2012 een bedrag aangemerkt vanaf ,-. Als een werknemer dit bedrag krijgt in 2013, wordt hierover 75% belasting geheven. De werkgeversheffing wordt dan verhoogd van 30% naar 75%. Het grensbedrag wordt in 2013 niet geïndexeerd Wat betekent dit voor u? Als u werknemers heeft die veel inkomsten hebben, krijgt u in 2013 te maken met een aanpassing in de loonheffing. Dit geldt ook voor werknemers met een hele hoge ontslagvergoeding. 10