BCF/btw-actualiteitenmiddag Zeeland Woensdag 15 mei 2013 PwC Belastingadviseurs mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels J. (Jeffrey) Rous M.Sc.

Transcriptie

1 BCF/btw-actualiteitenmiddag Zeeland Woensdag 15 PwC Belastingadviseurs mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels J. (Jeffrey) Rous M.Sc.

2 Agenda 1. Re-integratietrajecten en compensatie van btw 2. Exploitatie begraafplaatsen en lijkbezorging 3. Ontwikkelingen btw-bouwterrein 4. Belastingvoordeel bij de bouw en exploitatie van multifunctionele accommodaties 5. PwC Fiscaal Portaal Gemeenten 6. Schoolmodellen 7. Samenwerking en btw 8. Btw-integratielevering 9. Verlegging i-pads 10. Besparing van BPM Slide 2

3 Re-integratietrajecten en btw Slide 3

4 Re-integratietrajecten en btw / algemeen Dossieronderzoek 1 Intake met de klant 2 3 Aanbodversterkende fase scholing / sollicitatietraining / kleding Bemiddeling 4 Nazorg 5 100% Compensabel 100% Compensabel Kostprijsverhogend Kostprijsverhogend Kostprijsverhogend 6 Overig rechtszaken / bonusverstrekking Mixpercentage compensabel Slide 4

5 Re-integratietrajecten en btw / aanbodversterkende fase De btw die door gemeenten wordt betaald in het kader van de aanbodversterkende fase kan volgens de Belastingdienst niet worden gecompenseerd omdat sprake is van een van compensatie uitgezonderde individuele verstrekking. Slide 5

6 Re-integratietrajecten en btw / standpunt Belastingdienst Haaglanden Inhuur personen Geen persoonlijk voordeel te onderkennen voor de klant. Volledig compensabel. Werkgeverschapskosten Geen persoonlijk voordeel te onderkennen voor de klant. Volledig compensabel. Intake en diagnose Nauwelijks persoonlijk voordeel te onderkennen voor de klant. Volledig compensabel. Aanbodversterking Veel persoonlijk voordeel te onderkennen voor de klant. Verstrekking/dienst kan in principe door de klant ingekocht worden. Plaatsen van klant en rapportage ten behoeve van gemeente levert geen persoonlijk voordeel voor klant op. Daarom 20% compensabel. Slide 6

7 Re-integratietrajecten en btw / standpunt Belastingdienst Haaglanden Bemiddeling Enig persoonlijk voordeel te onderkennen voor de klant (sollicitatieclub, werknemersvaardigheden, coaching). Daarom 80% compensabel. Plaatsing en nazorg Nauwelijks persoonlijk voordeel te onderkennen voor de klant. Volledig compensabel. Overig / Bonus De kosten voor deze categorie worden toegerekend aan de overige door het bureau verrichten werkzaamheden. Het bedrag wordt dus verhoudingsgewijs verdeeld over de andere categorieën bij het desbetreffende bureau, uitgezonderd categorie 0; bij de inhuur van personen komt dit niet aan de orde. Als er bij het bureau geen andere werkzaamheden zijn die in een kostencategorie ingedeeld zijn, dan wordt verhoudingsgewijs aangesloten bij de indeling van een vergelijkbaar bureau. Slide 7

8 Re-integratietrajecten en btw / rechtspraak Gerechtshof 's-gravenhage 11 januari 2013 (nrs. BK-11/00546 t/m 00548, BK- 12/00200 en 00201) Btw betaald voor vervolgtraject re-integratie door de gemeente kan worden gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds. De inspecteur slaagt er niet in aannemelijk te maken dat sprake is van een individuele bevoordeling. De gemeente kon de aan het re-integratietraject toerekenbare btw daarom compenseren bij het BTW-compensatiefonds. Slide 8

9 Re-integratietrajecten en btw / beroepsonderwijs Veelal wordt in het kader van de aanbodversterkende fase beroepsonderwijs ingekocht bij derden. In sommige gevallen kunnen cursussen btw-vrij worden ingekocht. Of beroepsonderwijs is vrijgesteld van btw is hangt ervan af of cursusaanbieder is geregistreerd bij het in het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs (CRKBO). Instellingen die zijn geregistreerd in het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs kunnen cursussen die betrekking hebben op het verzorgen van beroepsonderwijs btw-vrij aanbieden. De staatssecretaris van Financiën heeft goedgekeurd dat taalonderwijs wordt aangemerkt als een (quasi) beroepsopleiding en daardoor ook kan delen in een vrijstelling. Slide 9

10 Re-integratietrajecten en btw / aandachtspunten Beleid is niet eenduidig. Soms zijn afwijkende afspraken gemaakt; Contracten nakijken; Inkoopvoorwaarden aanpassen in die zin dat kosten per fase moeten worden gespecificeerd; Aanpassen contracten in die zin dat kosten per fase moeten worden gespecificeerd. Wij adviseren gemeenten bij de inkoop van re-integratietrajecten kritisch te kijken of het mogelijk is om delen van het re-integratietraject btw-vrij in te kopen. Slide 10

11 Exploitatie begraafplaatsen en lijkbezorging Slide 11

12 Exploitatie begraafplaatsen Bij de exploitatie van een begraafplaats treedt de gemeente op als btw-ondernemer. Aangezien de prestaties btw-vrijgesteld zijn komt de toerekenbare btw niet in aanmerking voor aftrek op de btwaangifte of compensatie bij het BTW-compensatiefonds. Procedure gemeente Krimpen a/d IJssel (Gerechtshof 's-gravenhage 11 januari 2013 (nrs. BK-11/00546 t/m 00548, BK-12/00200 en 00201). Compensatie van btw op kosten ter zake van beleid wel mogelijk (bijvoorbeeld onderzoek naar begraafplaatsen zoals de financiering, bekostiging en locatiekeuze). Ook is compensatie van btw mogelijk als een (afgesloten) begraafplaats een openbaar karakter heeft en als openbare ruimte kan worden aangemerkt (monumentaal park). Compensatie is mogelijk bij begraven op grond van wettelijke plicht (naamlozen). Bijzondere afspraken over mixpercentage i.v.m. openbaar gebied. Slide 12

13 Lijkbezorging In beginsel vrijgesteld van btw op grond van de btw-vrijstelling voor diensten door lijkbezorgers Naast het ter beschikking stellen van graven, is het ook mogelijk dat bij de exploitatie van de begraafplaatsen aanvullende dienstverlening wordt aangeboden. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan het verzorgen van koffietafels, de verzorging van de overledene, het leveren van sprekers en het leveren van urnen en grafmonumenten, etc. De vraag is of deze aanvullende dienstverlening altijd kan delen in de hierboven beschreven vrijstelling. Slide 13

14 Lijkbezorging Op 27 januari 2006 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat dergelijke diensten alleen kunnen delen in de vrijstelling als de diensten kenmerkend en essentieel zijn voor de diensten die door een lijkbezorger worden verricht. Het gaat daarbij om: De verzorging en opbaring van het lichaam van de overledene; De verzorging van de uitvaartplechtigheid (inclusief het leveren van rouwkaarten); Het dragen van de lijkkist; De teraardebestelling of crematie (inclusief de as verstrooiing) Slide 14

15 Lijkbezorging De volgende dienstverlening is expliciet is uitgezonderd van de vrijstelling en derhalve belast is met btw: Het verzorgen van koffietafels (Hoge Raad 23 oktober 2009, nr. 08/02605) Diensten van een spreker (Hof Leeuwarden 20 september 2011, nr. 10/00267) Het leveren van urnen en grafmonumenten (Besluit van 24 januari 2008, nr. CPP2008/39M) Prestaties aan andere lijkbezorgers (Rechtbank Den Haag 4 maart 2010, nr. 09/06250) Slide 15

16 Btw-bouwterrein Slide 16

17 Btw-bouwterrein: nationale wetgeving Artikel 11 lid 4 Wet op de omzetbelasting 1968 onbebouwde grond; waaraan bewerkingen plaatsvinden of hebben plaatsgevonden; en/of ten aanzien waarvan voorzieningen worden of zijn getroffen die uitsluitend dienstbaar zijn aan de grond; en/of waarvan in de omgeving voorzieningen zijn getroffen; en/of waarvoor ter zake een omgevingsvergunning voor een bouwactiviteit is verleend; Dit alles met het oog op de bebouwing. Slide 17

18 Btw-bouwterrein: rechtspraak Hoge Raad 10 augustus 2001, nr Sloophandelingen leiden op zichzelf niet tot een btw-bouwterrein. Conclusie Bebouwd slopen Onbebouwd nasloopse handeling Btw-bouwterrein Slide 18

19 Btw-bouwterrein: Europese ontwikkelingen Hof van Justitie EU 19 november 2009, nr. C-461/08 ('Don Bosco') Levering grond met opstallen in combinatie met sloop kwalificeert als onbebouwde grond en onder voorwaarden als levering btw-bouwterrein. Hof van Justitie EU 12 juli 2012, nr. C-326/11 ('J.J. Komen en Zonen Beheer') Verbouwing waarbij geen onbebouwde grond ontstaat leidt niet tot levering btwbouwterrein. Hof van Justitie EU 17 januari 2013, nr. C-543/11 ('Woningstichting Maasdriel') Levering onbebouwde, maar voor bebouwing bestemde grond is belast met btw. Slopen is handeling die leidt tot vervaardiging. Slide 19

20 Btw-bouwterrein: praktijk Beleid op basis van HR 10 augustus 2001, nr zolang het vastgoedbesluit nog geldt (Besluit van 14 juli 2009, nr. CPP2008/137M, Omzetbelasting. Levering en verhuur van onroerende zaken ). Beroep op Europese jurisprudentie. Gevolg keuzemogelijkheid. Slopen opstallen in verband met veiligheid: btw op sloopkosten compensabel volgens Belastingdienst Zeeland Slide 20

21 Belastingvoordeel bij bouw en exploitatie multifunctionele accommodaties Slide 21

22 Belastingvoordeel MFA Procedure gemeente Moerdijk Multifunctionele accommodatie eigendom van gemeente Moerdijk Verhuur multifunctionele ruimten aan exploitant Terbeschikkingstelling ruimten met aanvullend dienstbetoon en voorzieningen door exploitant Exploitant stelt ter beschikking aan personen/verenigingen Btw-belaste huur? Goedkeuring belaste verhuur in het kader van het hotel-, café en restaurantbedrijf? Andersoortige dienst Slide 22

23 Belastingvoordeel MFA / Procedure Moerdijk Hof s-hertogenbosch 28 juli 2011, nr. 08/00708 Volgens het gerechtshof zijn de bijkomende diensten en de terbeschikkingstelling van de multifunctionele ruimten zo nauw met elkaar verbonden dat de exploitant aan de gebruikers van de multifunctionele ruimten een andersoortige dienst dan btw-vrije verhuur verleent en daarmee de ruimten btw-belast exploiteert. Omdat de exploitant de multifunctionele ruimten btw-belast gebruikt, bestaat recht op aftrek van voorbelasting en kan btw-belaste huur tussen de gemeente Moerdijk en de exploitant in stand blijven. Hoge Raad 30 november 2012, nr. 11/04064 De Hoge Raad doet de zaak zonder op- en aanmerkingen af en bevestigt in zijn arrest van 30 november 2012 dat het Gerechtshof Den Bosch een juist oordeel heeft gegeven. Slide 23

24 Belastingvoordeel MFA / Procedure Hellevoetsluis Procedure gemeente Hellevoetsluis Gemeente Hellevoetsluis laat een kunstencentrum bouwen Terbeschikkingstelling kunstencentrum aan instellingen op het gebied van de toonkunst Terbeschikkingstelling met aanvullend dienstbetoon en voorzieningen Oordeel Hoge Raad (7 december 2012, nr. 10/02532) Terbeschikkingstelling + aanvullend dienstbetoon = één enkele dienst Andersoortige dienst dan btw vrije verhuur Slide 24

25 Belastingvoordeel MFA / Gevolgen praktijk Gevolgen praktijk Belastingbesparing bij nieuwbouw multifunctionele accommodatie; Belastingvoordeel bij renovatie en exploitatie multifunctionele accommodatie; Belastingvoordeel bij herziening in verleden betaalde btw inzake investeringen; Btw verschuldigd over gebruiksvergoeding Verlaging gebruiksvergoeding als gevolg van btw-voordeel Geen btw-integratielevering / aftrek inkoop-btw Keuzemogelijkheid oude en nieuw accommodatie Slide 25

26 Belastingvoordeel MFA / Aandachtspunten Aandachtspunten Symbolische vergoeding Belastingdienst kan stellen dat sprake is van belaste terbeschikkingstelling van oude multifunctionele accommodaties Inventariseren investeringen Slide 26

27 Meer informatie op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten:

28 Schoolmodellen Slide 28

29 Schoolmodellen Overzicht procedures Gemert-Bakel Middelharnis Albrandswaard Nijkerk Ermelo Hardinxveld-Giessendam Btw-teruggaaf ,00 Btw verschuldigd ,57 Strafheffing OVB ,00 Wageningen Aalten Woerden ,43 Slide 29

30 Gemert-Bakel (verkoop aan schoolbestuur) Hof Arnhem (11 december 2012, nr. 12/00103) Bouw schoolgebouw: btw Btw-teruggaaf: Belastingvoordeel Levering schoolgebouw: , ,57 btw Verschuldigd: ,57 Strafheffing OVB (6% over ) Verschuldigd: Btw-teruggaaf ,00 Btw verschuldigd ,57 Strafheffing OVB , ,43 Slide 30

31 Middelharnis (overdracht aan gemeentelijke stichting) Hoge Raad (30 maart 2012, nr. 09/03079) Bouw schoolgebouw: btw Btw-teruggaaf: Belastingvoordeel Levering schoolgebouw: btw Verschuldigd: Strafheffing OVB (6% over ) Verschuldigd: Btw-teruggaaf Btw verschuldigd Strafheffing OVB Slide 31

32 Albrandswaard (verkoop + levering aan exploitatiestichting) Hoge Raad (29 juni 2012, nr. 10/00786) Bouw schoolgebouw: btw Btw-teruggaaf: Belastingvoordeel Levering schoolgebouw: btw Verschuldigd: Strafheffing OVB (6% over ) Verschuldigd: Btw-teruggaaf Btw verschuldigd Strafheffing OVB Slide 32

33 Ermelo (gemeente treedt op als aannemer) Hoge Raad (29 juni 2012, nr. 10/00786) Verbouwing schoolgebouw: btw Btw-teruggaaf: Belastingvoordeel Kosten voor onderwijsinstelling: ,89 btw Verschuldigd: ,89 Btw-teruggaaf ,00 Btw verschuldigd ,89 Strafheffing OVB niet aan de orde ,11 Slide 33

34 Schoolmodellen / ontwikkelingen 1. Gemeente Aalten (Hof Arnhem 15 januari 2013, nrs. 11/00301 en 11/00302) Hof Arnhem 15 januari 2013, nrs. 11/00301 en 11/00302: Levering schoolgebouw is misbruik van recht. 2. Gemeente Hardinxveld-Giessendam Conclusie A-G Van Hilten 5 maart 2013, nr. 12/02210: Verwijzingshof moet oordelen over vraag of vergoeding een symbolisch karakter heeft. 3. Gemeente Woerden Gerechtshof Amsterdam 25 april 2013, nr. 11/00356: slechts een levering voor zover een vergoeding wordt ontvangen. BCF/btw-actualiteitenmiddag april 2013 Slide 34

35 Schoolmodellen / praktijk Onderwijswetgeving Financiering BCF/btw-actualiteitenmiddag april 2013 Slide 35

36 Samenwerken en btw-heffing Slide 36

37 Samenwerking en btw-heffing Algemene tendens op meer gebieden samenwerking Effectiever en efficiënter Overdracht taken van Rijk naar decentrale overheden Samenwerking met andere gemeenten Samenwerking met anderen dan publiekrechtelijke lichamen, zoals woningcorporaties en waterschappen Shared Service Center Uitplaatsing van activiteiten Verzelfstandigen sectoren Slide 37

38 Samenwerking en btw-heffing Btw is verschuldigd over de vergoeding voor het leveren van goederen en het verlenen van diensten door een btw-ondernemer tenzij een btw-vrijstelling geldt. De btw vormt een kostenpost als de btw niet kan worden verrekend op de btw-aangifte of kan worden gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds. Compensatie / wettelijke taak gemeente / provincie Mengpercentage (drukkerij / ICT) Slide 38

39 Samenwerking en btw-heffing Meest simpele vorm: Belasten met btw Voorwaarde: Btw is 100% compensabel of aftrekbaar Anders: Btw-koepelvrijstelling of kostenverdeling Volledige uitwerking op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten Slide 39

40 Samenwerking en btw-heffing SCC in btw-heffing SSC factureert ter zake van dienstverlening btw btw btw btw btw SSC kan inkoop-btw verrekenen met Belastingdienst SSC kan marges realiseren en reserves opbouwen SSC kan opteren voor met btw belaste huur SSC btw Btw-ondernemer Factureren met btw Aftrek van inkoop-btw Eén btw-regime gemeente gemeente gemeente Slide 40

41 Samenwerking en btw-heffing Voorbeeld Regionale Uitvoeringsdienst / gemeenten Samenwerking inzake gemeentelijke belastingen / gemeenten Vraag Samenwerking belasting gemeenten/waterschap Drukkerij gemeenten ICT Slide 41

42 Samenwerking en btw-vrijstelling SCC / btw-vrijstelling De diensten van het SSC zijn vrijgesteld van btw. btw btw btw btw Het SSC kan de inkoop-btw niet in aftrek brengen op de btw-aangifte. Het SCC kan de inkoop-btw doorschuiven naar de gemeenten / provincie. SSC Btw-ondernemer Btw-koepelvrijstelling Doorschuiven inkoop-btw Gemeenten en provincie kunnen de doorschuif-btw compenseren bij het BCF. gemeente gemeente provincie Slide 42

43 Samenwerking en btw-heffing Vrijstelling voor diensten van samenwerkingsverband aan deelnemers Samenwerkingsverband van niet-ondernemers en/of vrijgesteld presterende ondernemers Terugbetaling van hun aandeel in de kosten / geen marge / reserves Geen ernstige verstoring concurrentie (tbs personeel, ICT-diensten, boekhouding e.d.) sommige dienstverlening uitgezonderd van btw-vrijstelling Niet opteren voor met btw belaste huur Dienst aan niet-leden belast met btw Verschillende btw-regimes Gevolg zou zijn dat btw op inkoopfacturen een kostenpost vormt, want Samenwerkingsverband heeft geen zelfstandig compensatierecht Btw-vrijgestelde prestaties, dus geen aftrek Slide 43

44 Samenwerking en btw-heffing Besluit 25 januari 2012, nr. BLKB2012/175M, Omzetbelasting en compensatie van omzetbelasting bij publiekrechtelijke lichamen, onderdeel 3.2. Transparantiemethode Transparantieregeling / doorschuiffaciliteit: Samenwerkingsverband mag btw doorschuiven Compensatie bij deelnemende gemeenten Alleen voor taken die wettelijk zijn neergelegd bij gemeenten! Periodiek overzicht van doorgeschoven btw Let op! Geen vrijstelling voor diensten van gemeente / provincie aan samenwerkingsverband (vrijstelling heeft eenzijdige werking) Btw die door gemeente wordt berekend, kan samenwerkingsverband ook weer doorschuiven Slide 44

45 Btw-koepelvrijstelling Voorwaarden btw-koepelvrijstelling: 1. Er moet sprake zijn van een zelfstandige groepering van personen of lichamen; 2. De dienstverlening moet plaatsvinden aan entiteiten die de dienstverlening van de koepelinstelling gebruiken voor activiteiten waarvoor zij geen btw ondernemer zijn of geen btw op de btw-aangifte kunnen verrekenen; 3. De dienstverlening van de koepelinstelling moet rechtstreeks nodig zijn voor de voormelde dienstverlening; 4. De toepassing van de btw-koepelvrijstelling mag niet leiden tot concurrentievervalsing van enige betekenis. 5. De koepelvrijstelling mag van de leden slechts terugbetaling vorderen van het aandeel in de gezamenlijke uitgaven. Slide 45

46 Btw-koepelvrijstelling Artikel 11(1)u Wet op de omzetbelasting 1968 Artikel 9 Uitvoeringsbesluit omzetbelasting 1968 Artikel 9a Uitvoeringsbeschikking omzetbelasting 1968 Slide 46

47 Btw-koepelvrijstelling Artikel 11(1)u Wet op de omzetbelasting 1968 Onder bij algemene maatregel van bestuur vast te stellen voorwaarden zijn van de belasting vrijgesteld: bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen diensten welke door zelfstandige groeperingen van personen of lichamen in de zin van de Algemene wet inzake rijksbelastingen, die prestaties verrichten welke zijn vrijgesteld of waarvoor zij geen ondernemer zijn, worden verleend aan hun leden en welke rechtstreeks nodig zijn voor het verrichten van voornoemde prestaties, mits die groeperingen van hun leden slechts terugbetaling vorderen van hun aandeel in de gezamenlijke uitgaven en geen ernstige verstoring van concurrentieverhoudingen optreedt; Slide 47

48 Btw-koepelvrijstelling Artikel 9 Uitvoeringsbesluit omzetbelasting Als diensten als bedoeld in artikel 11, eerste lid, onderdeel u, van de wet, worden aangewezen de diensten, verleend aan hun leden door zelfstandige groeperingen van: a. [vervallen;] b. Instellingen welke zijn toegelaten om op de voet van de Woningwet werkzaam te zijn in het belang van de volkshuisvesting, voor zover de diensten rechtstreeks nodig zijn voor het beheer of het onderhoud van woningwet- of premiewoningen; c. [vervallen;] d. verplegings- en verzorgingsinstellingen waarvan de prestaties zijn vrijgesteld op grond van artikel 11, eerste lid, onderdeel c, van de wet, voor zover de diensten rechtstreeks nodig zijn voor het verrichten van die prestaties, met uitzondering van de diensten, bestaande in de wasverzorging en het verzorgen van de loon- en salarisadministratie, de financiële administratie en de grootboekadministratie; e. kruisverenigingen waarvan de prestaties zijn vrijgesteld op grond van artikel 11, eerste lid, onderdeel f, van de wet, voor zover de diensten rechtstreeks nodig zijn voor het verrichten van die prestaties; f. andere dan hiervoor genoemde personen of lichamen in de zin van de Algemene wet inzake rijksbelastingen, die prestaties verrichten welke zijn vrijgesteld of waarvoor zij geen ondernemer zijn, voor zover de diensten rechtstreeks nodig zijn voor het verrichten van die prestaties, met uitzondering van de diensten, bestaande in het verzorgen van de loon- en salarisadministratie, de financiële administratie en de grootboekadministratie. 2. Het eerste lid is alleen van toepassing, indien de daar bedoelde zelfstandige groeperingen ter zake van de aan hun leden verrichte diensten slechts terugbetaling vorderen van het aandeel van die leden in de gezamenlijke uitgaven. 3. Het eerste lid geldt niet voor diensten bestaande in het ter beschikking stellen van personeel en andere bij ministeriële regeling in verband met het voorkomen van een ernstige verstoring van concurrentieverhoudingen aan te wijzen diensten. Slide 48

49 Btw-koepelvrijstelling Artikel 9a Uitvoeringsbeschikking omzetbelasting 1968 Als diensten als bedoeld in artikel 9, derde lid, van het besluit, worden de volgende diensten aangewezen: a. het ontwikkelen van geautomatiseerde informatie- en communicatiesystemen; b. het voor de in onderdeel a bedoelde systemen ontwikkelen van programmatuur, alsmede het ter beschikking stellen daarvan; c. het begeleiden van dan wel het leiding geven aan de toepassing van de in onderdeel a bedoelde systemen; d. het ter beschikking stellen van computerapparatuur; e. advisering, begeleiding, onderzoek en andere diensten op het gebied van onderhoudsbeheersing van woningen en andere gebouwen; f. expertisewerkzaamheden, onderzoeken, inspecties, taxaties, arbitrage en advisering in het kader van een verzekering of een schadegeval; g. het verlenen van bijstand als bedoeld in artikel 13, zevende lid en artikel 14, eerste lid, van de Arbeidsomstandighedenwet Slide 49

50 Btw-koepelvrijstelling Voorbeeld Regionale Uitvoeringsdienst / gemeenten Samenwerking belasting gemeenten/waterschap Drukkerij gemeenten Vraag ICT Slide 50

51 Btw-koepelvrijstelling en bestuursdienstmodel Het bestuursdienstmodel is een samenwerkingsvorm waarbij de samenwerkende gemeenten elk hun ambtenarenapparaat (nagenoeg) geheel inbrengen in een (aparte, dus van de gemeenten losstaande) gemeenschappelijke regeling (GR). Deze GR gaat vervolgens in opdracht van de samenwerkende gemeenten alle gemeentelijke werkzaamheden verrichten voor de betrokken gemeenten. De GR brengt hiervoor een vergoeding in rekening aan deze gemeenten naar rato van ieders aandeel. Eén van btw vrijgestelde dienst verricht aan de afnemende gemeenten die niet kan worden gesplitst in zelfstandige onderdelen (ook niet voor de toepassing van de uitzonderingen van de koepelvrijstelling). Standpunt Ministerie van Financiën: btw-koepelvrijstelling is niet van toepassing. Btw-nadeel: overleg VNG / Ministerie van Financiën. Slide 51

52 Kosten voor gemene rekening In een schriftelijke overeenkomst wordt vastgelegd dat de kosten door één partij worden gemaakt mede ten behoeve van de andere partij(en); De kosten worden verdeeld overeenkomstig een van te voren vastgestelde verdeelsleutel. De verdeelsleutel mag volgens de Belastingdienst niet bestaan uit een aantal variabelen; Alle partijen lopen ter zake van de kosten risico overeenkomstig de verdeelsleutel. Dit geldt eveneens voor de kosten van beëindiging van een dienstbetrekking; De verdeling sluit aan bij het gebruik; Verrekening van kosten op basis van werkelijk gebruik kan achteraf niet plaatsvinden; Indien uiteindelijk een partij de kosten draagt is geen sprake van het delen van kosten. Slide 52

53 Kosten voor gemene rekening Besluit 7 december 2011, nr. BLKB2011/641M, Omzetbelasting. Aftrek van omzetbelasting, onderdeel Aftrek bij kosten voor gemene rekening Volgens Belastingdienst vast percentage / vaste verdeelsleutel Inwoneraantal? Beeldschermen? Werkplekken? Belastingaanslagen? Slide 53

54 Samenwerking en btw-heffing Voorbeeld Samenwerking woningstichting/schoolbestuur/kerkbestuur inzake personeel Beheer complexen / Brede scholen ICT Drukkerij Slide 54

55 Kosten voor gemene rekening Beperking BTW-compensatiefonds / samenwerken Uitname uit BCF wordt aan banden gelegd / beperken claim op het BTWcompensatiefonds Btw-koepelvrijstelling is een goed alternatief maar bevat belangrijke uitzonderingen en eisen Het verdelen van kosten via kostenverdelingsovereenkomst zal toenemen en daarmee de ontwikkeling van dit leerstuk Slide 55

56 Btw-integratielevering Slide 56

57 Wat is de integratielevering? De integratielevering is een interne heffing die is bedoeld om roerende zaken en onroerende zaken bij de eerste ingebruikneming met btw te belasten bij btwondernemers die (deels) geen btw kunnen verrekenen op de btw-aangifte en deze zelf hebben gemaakt of in beheer onder terbeschikkingstelling van stoffen hebben laten maken. Volledige uitwerking op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten Slide 57

58 Wat is de integratielevering? Btw-ondernemers (dus geen particulieren of overheidsactiviteiten) Nieuwe zelfstandige (on)roerende zaken (dus geen verbouwing of aanbouw) Eerste ingebruikneming overeenkomstig de bestemming Voor activiteiten waarvoor (deels) geen recht op aftrek van btw via de btw-aangifte bestaat. Slide 58

59 Waarom integratielevering? Concurrentieneutraliteit Voor de heffing van btw is het voor btw-ondernemers vanuit btw-perspectief door de integratielevering niet aantrekkelijker om zelf (on)roerende zaken te vervaardigen of onder terbeschikkingstelling van stoffen te laten vervaardigen Slide 59

60 Praktijk Gemeente verbouwt opslagloods tot evenementenhal die wordt gebruikt voor sociaal culturele doeleinden Vervaardiging nieuwe onroerende zaak? Eerste ingebruikneming Slide 60

61 Praktijk Kunstgrasvelden Kunstgrasvelden zijn ook bouwwerken volgens de Nederlandse Hoge Raad Grasvelden en WETRA velden zijn geen bouwwerk Zijn kunstgrasvelden wel een gebouw / bouwwerk? Slide 61

62 Praktijk Multifunctionele accommodaties Verhuur van ruimten in een multifunctionele accommodatie Arresten Hoge Raad Gemeente Moerdijk (Hoge Raad 30 november 2012, nr. 11/04064) Gemeente Hellevoetsluis (Hoge Raad 7 december 2012, nr. 10/02532) Slide 62

63 Praktijk Stadhuis Moet bij eerste ingebruikneming van een nieuw stadhuis btw ingevolge de integratielevering worden voldaan? Prejudiciële vraag Hoge Raad 1 februari 2013 (nr. 11/04457): [komt de btw-integratielevering aan de orde in] de situatie waarin een gemeente een gebouw in gebruik neemt dat zij op eigen grond heeft laten bouwen en dat zij voor 94 percent gaat gebruiken voor haar werkzaamheden als overheid en voor 6 percent voor haar werkzaamheden als belastingplichtige, waarvan 1 percent voor vrijgestelde prestaties waaraan geen recht op aftrek is verbonden? Slide 63

64 Praktijk Bouw van nieuwe woningen die voor btw-vrijgestelde verhuur zijn bestemd Slide 64

65 Hoe werkt de integratielevering? Vanwege de integratielevering dient de gemeente de tijdens de vervaardiging van de multifunctionele accommodatie of het kunstgrasveld aan bijvoorbeeld de aannemer betaalde inkoop-btw terug te vragen bij de Belastingdienst. Op het tijdstip van eerste ingebruikneming van de multifunctionele accommodatie of het kunstgrasveld voor bijvoorbeeld btw-vrije verhuur moet echter over alle voortbrengingskosten van het vervaardigde goed btw (veelal 21%) aan de Belastingdienst worden voldaan. Slide 65

66 Hoe werkt de integratielevering? Voorbeeld MFA Grond Bouwkosten (ex btw) Leges/Car verzekering Interne kosten /+ Voortbrengingskosten Btw 21% Verrekende btw /- Extra btw-druk Slide 66

67 Hoe werkt de integratielevering? Voorbeeld kunstgrasveld Kunstgrasveld 7.700m 2 Waarde ondergrond 7.700m 2 x Kosten aanleg (ex. 21% btw) Leges /+ Voortbrengingskosten Btw 21% Verrekende btw /- Extra btw-druk Vraag: is een kunstgrasveld wel een gebouw / bouwwerk? Zie Hof van Justitie EU 8 november 2012, nr. C-299/11 ( Gemeente Vlaardingen ) Slide 67

68 Wat is de heffingsmaatstaf? Waardebepaling Aankoopprijs soortgelijke goederen Voortbrengingskosten Resolutie 27 juni 1979, nr Zie ook het onderdeel Btw-integratielevering op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten Slide 68

69 Wat is de heffingsmaatstaf? Onder de voortbrengingskosten vallen niet alleen de bouwkosten maar ook kosten die zonder btw zijn opgekomen zoals grondkosten, leges, eigen werkzaamheden en CARverzekering. Slide 69

70 Hoe kan de btw-integratielevering worden vermeden? Beperken btw-druk ingevolge de integratielevering Grondprijs voor maatschappelijke doeleinden Nauwkeurige toerekening van interne kosten Slide 70

71 Hoe kan de btw-integratielevering worden vermeden? Wegnemen btw-druk ingevolge de integratielevering Eerste ingebruikneming Btw-vrije huur vermijden Prestaties om niet Prestaties tegen symbolische vergoeding Slide 71

72 Lopende procedure Hoge Raad Gemeente Vlaardingen (HR 13 mei 2011, nr. 09/03108) De gemeente Vlaardingen heeft in 2003 natuurgrasvelden vervangen door kunstgrasvelden. De door de aannemer aan de gemeente gefactureerde btw is niet in aftrek gebracht via de btw-aangifte. Na de oplevering in 2004 zijn de nieuwe velden btwvrijgesteld verhuurd. De Belastingdienst heeft bij de gemeente btw nageheven omdat naar zijn mening de btw-integratielevering van toepassing is, waardoor de gemeente per saldo over met name de waarde van de grond alsnog btw is verschuldigd. De gemeente is van mening dat de btw-integratielevering niet aan de orde is. Slide 72

73 Lopende procedures Hoge Raad: gemeente Vlaardingen Procesverloop In twee uitspraken van 26 juni 2009 heeft Hof Den Haag (nrs. BK-08/00332 en BK- 08/00334) geoordeeld dat de Belastingdienst in deze casus ten onrechte de verschuldigdheid ingevolge de integratielevering constateert c.q. een naheffingsaanslag heeft opgelegd. Naar aanleiding van het tegen de Hofuitspraak ingestelde beroep in cassatie heeft de Hoge Raad het Hof van Justitie onder andere gevraagd of de Nederlandse btw-integratielevering rechtsgeldig is en of grond in de maatstaf van heffing mag worden meegenomen. Slide 73

74 Lopende procedures Hoge Raad: gemeente Vlaardingen Oordeel Hof van Justitie Naar aanleiding van deze vragen heeft het Hof van Justitie op 8 november 2012 (nr. C-299/11) geoordeeld dat de Nederlandse btw-integratielevering niet in strijd is met Europese recht. Ook de waarde van de grond moet in de voortbrengingskosten worden meegenomen. Dit is volgens het Hof van Justitie anders als over de waarde van de grond reeds btw is betaald. Hoe deze laatste toevoeging moet worden geïnterpreteerd is op dit moment nog niet helemaal duidelijk. Slide 74

75 Lopende procedures Hoge Raad: gemeente Vlaardingen Gevolgen praktijk Wij verwachten dat de Belastingdienst weer actief gaat controleren of gemeenten de btwintegratielevering wel toepassen. Het lijkt aannemelijk dat de Belastingdienst ook gaat bekijken of gemeenten wellicht nog btw zijn verschuldigd ingevolge de btwintegratielevering over investeringen die in het verleden zijn gedaan. De Belastingdienst heeft hierbij de mogelijkheid om vanaf 2007 btw na te heffen. Slide 75

76 Lopende procedures Hoge Raad: gemeente Vlaardingen Door de uitkomst van deze procedure staat de btw-integratielevering weer boven aan de agenda. Daarbij is van belang dat als gevolg van de inmiddels geldende wetgeving een ondernemer (dus ook een gemeente) gehouden is om bij kennisneming van het feit dat hij in de afgelopen jaren te weinig omzetbelasting heeft voldaan ook al is dit op basis van een later verschenen arrest de omissie alsnog te corrigeren. Bij het achterwege blijven van dat herstel na het eindoordeel van de Hoge Raad in deze zaak wordt een eventuele correctie van de Belastingdienst in beginsel verhoogd met een boete. Mogelijk gaat de Belastingdienst na het eindoordeel van de Hoge Raad in deze zaak gemeenten actief informeren over het verloop de procedure en daarbij verzoeken eventueel verschuldigde btw alsnog te voldoen. Slide 76

77 Bijzonder onderwijs Schoolbestuur bouwt in eigen beheer een school voor bijzonder onderwijs. Bijzonder onderwijs is btw-vrijgesteld Geen btw-integratielevering ingevolge Besluit van 30 maart 1999 (nr. VB 1999/696) en het Besluit van 25 februari 2002 (nr. CPP 2002/558M) (inmiddels opgenomen in het Besluit van 25 november 2011 (nr. BLKB 2011/641M) Zie ook het onderdeel Btw-integratielevering op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten Slide 77

78 Woningstichtingen Woningstichtingen konden in het verleden afzien van toepassing btw-integratielevering op grond van: Besluit van 27 juni 1979, nr Besluit van 30 november 1994, nr. VB 94/3619 (mededeling 26) Bij besluit van 23 december 2009, nr. CPP 2009/2495M is mededeling 26 met ingang van 1 januari 2010 ingetrokken; Overgangsregeling mits onroerende zaak vóór 1 januari 2014 ingebruik is genomen en voor 31 december 2009 aanvang is gemaakt / kosten zijn gemaakt. Slide 78

79 Sportverenigingen Nieuwbouw Clubgebouw (aftrek kantine, mits btw-belast) Gebouw met kleed/wasruimten Kunstgrasveld Slide 79

80 Actualiteiten Slide 80

81 De aanschaf van ipads, tablets en smartphones Situatie vóór 1 april 2013 Uitgangssituatie Leverancier reikt een factuur uit met btw De gemeente betaald de factuur en btw aan de leverancier De leverancier betaalt de btw aan de Belastingdienst De gemeente vraagt de btw terug op haar btw-aangifte / declareert de btw bij het BTW-compensatiefonds Slide 81

82 De aanschaf van ipads, tablets en smartphones Situatie vanaf 1 april 2013 In bepaalde situaties btw-verleggingsregel van toepassing Leverancier reikt een factuur uit zonder btw De gemeente moet zelf de verschuldigde btw vaststellen (21%) De gemeente betaalt de btw rechtstreeks aan de Belastingdienst De gemeente vraagt de btw terug op haar btw-aangifte / declareert de btw bij het BTW-compensatiefonds Slide 82

83 De aanschaf van ipads, tablets en smartphones Voorwaarden btw-verleggingsregel Voor expliciet gespecificeerde elektronische apparaten» Mobiele telefoons» Geïntegreerde schakelingen (zoals processoren)» Spelcomputers» Tablet pc s» Laptops De afnemer van de goederen is een btw-ondernemer (geldt ook voor gemeenten!) Vanaf per soort goed, per levering Kunstmatig opgeknipte leveringen worden als één levering gezien Slide 83

84 De aanschaf van ipads, tablets en smartphones Aangeven verlegde btw 1. De gemeente dient zelf de verschuldigde btw vast te stellen (21% van het factuurbedrag); 2. De gemeente moet de verschuldigde btw aangeven in rubriek 2a van de periodieke btw-aangifte; 3. Voor zover de gemeente de aangekochte goederen gebruikt voor haar aftrekgerechtigde ondernemersactiviteiten, kan de gemeente de btw in (rubriek 5b van) dezelfde btw-aangifte weer in aftrek brengen; 4. Voor zover de gemeente de aangekochte goederen gebruikt voor haar compensabele niet-ondernemersactiviteiten, kan de gemeente de btw declareren bij het BTWcompensatiefonds. Slide 84

85 De aanschaf van ipads, tablets en smartphones Aandachtspunt In het geval de leverancier ter zake van de levering vaan de hiervoor bedoelde goederen (en bij overschrijding van het grensbedrag) onverhoopt toch een factuur met vermelding van btw aan de gemeente uitreikt, dan mag de gemeente die btw niet verrekenen op de btw-aangifte of compenseren bij het BTW-compensatiefonds. De btw is in dat geval ten onterechte gefactureerd. Het toch verrekenen van die btw kan bij een boekenonderzoek van de Belastingdienst aanleiding geven voor het corrigeren van de eerder gecompenseerde btw en/of opleggen van een naheffingsaanslag btw met boete. Slide 85

86 De aanschaf van ipads, tablets en smartphones Doel van de regeling Voorkomen (carrousel)fraude Bij btw-carrouselfraude brengt een frauderende verkoper btw in rekening maar draagt die niet af aan de Belastingdienst. Deze frauderende partij (de ploffer ) wordt vaak plotseling ontbonden waarbij de eigenaren spoorloos verdwijnen. Hierdoor is de achterstallige belasting moeilijk te achterhalen. Omdat de koper de aan hem in rekening gebrachte btw als voorbelasting in aftrek kan brengen, lijdt de fiscus per saldo schade. Slide 86

87 De aanschaf van ipads, tablets en smartphones Voorbeeld carrouselfraude De Nederlandse ondernemer A verkoopt en levert in Nederland aan de Nederlandse ondernemer B een hoeveelheid mobiele telefoons. Een mobiele telefoon is relatief klein en duur. Bij de levering van een paar duizend mobiele telefoons moet een behoorlijk bedrag aan btw in rekening worden gebracht. Ze passen ook nog in één vrachtauto. Ondernemer A factureert aan ondernemer B btw die ondernemer B terug vraagt bij de Belastingdienst. Ondernemer A voldoet de btw niet aan de Belastingdienst en verdwijnt met de noorderzon. Ondernemer B verkoopt en levert de telefoons aan de Belgische ondernemer C. De telefoons worden vervoerd naar België. De levering is niet belast met btw. De Belgische ondernemer C levert de telefoons in België aan de Belgische ondernemer D. Ondernemer C factureert Belgische btw aan de Belgische ondernemer D. D vraagt de Belgische btw terug. De Belgische ondernemer C gaat failliet of verdwijnt met de noorderzon. Ondernemer D verkoopt en levert de telefoons aan de Nederlandse ondernemer E. De levering is niet belast met btw. E levert aan F en factureert btw. Omdat alles in vrachtauto past kun je zo 100 transacties in één maand organiseren... Slide 87

88 De aanschaf van ipads, tablets en smartphones Voorbeeld carrouselfraude Slide 88

89 De aanschaf van ipads, tablets en smartphones Achtergrondinformatie 1. Besluit van de Raad van 17 december 2012, COM (2012) 766 final 2. Staatsblad 2012/694, blz. 36 e.v. 3. Artikel 24ba Uitvoeringsbesluit omzetbelasting PwC Fiscaal Portaal Gemeenten: aanschaf van ipads, tablets en smartphones Slide 89

90 BPM-besparing BPM-ondernemersregeling Gemeenten schaffen veelal bestelauto s aan» Onderhoud begraafplaatsen» Onderhoudsmedewerker woningbedrijf» Buurtwacht» Etc. Sinds 1 juli 2005 geldt onder voorwaarden een BPM-vrijstelling voor bestelauto s Slide 90

91 BPM-besparing Voorwaarden BPM-vrijstelling / BPM-ondernemersregeling De bestelauto wordt bij de RDW geregistreerd op naam van een ondernemer» Aansluiting bij ondernemersbegrip btw De bestelauto wordt meer dan bijkomstig gebruikt voor ondernemersdoeleinden» Meer dan bijkomstig: meer dan 10% van de per jaar gereden kilometers» Ook btw-vrijgestelde ondernemersactiviteiten tellen mee» Verklaring bij aangifte in beginsel leidend» Wet- en regelgeving stellen geen regels voor aantonen gebruik als ondernemer Slide 91

92 BPM-besparing Toepassing BPM-vrijstelling Na registratie bij RWD ontvangt de gemeente een aangifteformulier Opteren BPM-ondernemersregeling Slide 92

93 BPM-besparing Welke mogelijkheden bestaan er? Slide 93

94 Vragen? Joep Swinkels PwC Senior Tax Manager Tel: Mobiel: Jeffrey Rous PwC Tax Assistant Tel: Mobiel: Slide 94