Inhoudsopgave Voorwoord 3 1. Inleiding Aanleiding Methode Opzet 5 2. Ontwikkelingen Veiligheidshuizen Oost-Brabant 6 2.

Transcriptie

1 Inhoudsopgave Voorwoord 3 1. Inleiding Aanleiding Methode Opzet 5 2. Ontwikkelingen Veiligheidshuizen Oost-Brabant Verbinding tussen zorg en veiligheid ZSM Samenwerking bij Toezicht en Handhaving in de openbare ruimte Aanpak georganiseerde criminaliteit Veiligheidsfonds Nazorg ex-gedetineerden Centrum Maatschappelijke Deelname Eigen verantwoordelijkheid Ontwikkelingen binnen de Brandweer Strategisch kader Strategische doelstelling Uitgangspunten Strategische partners Flankerende beleidsprocessen Veiligheidsanalyse Veilige woon- en leefomgeving Conclusies Aandachtspunten Bedrijvigheid en veiligheid Conclusies Aandachtspunten Jeugd en veiligheid Conclusies Aandachtspunten Fysieke veiligheid Conclusies Aandachtspunten Integriteit en veiligheid Conclusies Aandachtspunten Prioriteiten Nadere uitwerking veiligheidsthema s Veilige woon- en leefomgeving Sociale kwaliteit Fysieke kwaliteit Objectieve veiligheid Subjectieve veiligheid Aanpak aspect betrekken bewoners bij aanpak arheid Aanpak aspect Toezicht en Handhavinghandhaving Bedrijvigheid en veiligheid Veilig winkelgebied Veilige bedrijventerreinen Veilig uitgaan Veilige evenementen Jeugd en veiligheid 29

2 6.3.1 Jeugdoverlast Jeugdcriminaliteit Jeugd, alcohol en drugs Veilig in en om de school Fysieke veiligheid Verkeersveiligheid Brandveiligheid Rampenbestrijding en crisisbeheersing Integriteit en veiligheid Polarisatie en radicalisering Georganiseerde criminaliteit Veilige publieke taak Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Organisatie en coördinatie Positie van veiligheid in de gemeentelijke organisatie Interne en externe afstemming Politiek-bestuurlijke inbedding Planning en control rond veiligheid Communicatie Financiën 38 2

3 Voorwoord Deze nota bevat de doelen en prioriteiten die alle veiligheidspartners, zoals politie en openbaar ministerie hebben voor het veiligheidsbeleid Valkenswaard in de periode 2015 tot en met 2018, en de inzet van gemeente en partners om die doelen te bereiken. De samenwerking tussen alle veiligheidspartners is natuurlijk niet nieuw. Al jaren wordt samengewerkt en gestuurd op de gezamenlijke doelen en prioriteiten op zowel gemeentelijk als wijkniveau. Lokaal maatwerk draagt bij aan het vergroten van de veiligheid én de gevoelens van veiligheid in de gemeente. De integrale aanpak van de afgelopen jaren werpt steeds meer zijn vruchten af. De cijfers van 2013 laten zien dat de algehele veiligheidssituatie in Valkenswaard weer verder verbeterd is. Het is bekend dat een groot en divers aantal factoren, zoals de inrichting van de openbare ruimte, berichtgeving in de media en onzekerheid over de eigen baan of levensomstandigheden in het veiligheidsgevoel meeweegt. Maar ook de rol van de overheid is van belang bij het vergroten van het gevoel van veiligheid. Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat de overheid in staat is problemen zoveel mogelijk te voorkomen en ze doeltreffend en effectief op te lossen. Naast de aanpak van onze prioriteiten, vind ik het daarom van belang het vertrouwen van onze inwoners en het gevoel van veiligheid te vergroten. Samen zetten we dit onderwerp de komende jaren daarom hoog op de agenda. Veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid, daar kunnen wij als gemeente niet alleen voor zorgen. We hebben daarbij de hulp nodig van alle relevante partners op het gebied van veiligheid. Naast de politie en het Openbaar Ministerie zijn dat onder meer de inwoners, ondernemers, woningcorporaties, maatschappelijke en gezondheidsinstellingen. Projecten als Burgernet, Buurtpreventie en Veiligheid Kleine Bedrijven, waarbij onze inwoners en ondernemers actief bijdragen aan de veiligheid, juich ik dan ook zeer toe. Wij zullen er alles aan doen om op deze manier de samenwerking op het gebied van veiligheid te versterken. 3

4 1. Inleiding In dit hoofdstuk wordt kort ingegaan op de aanleiding, de methode en de opzet van dit veiligheidsbeleid. 1.1 Aanleiding Veiligheid is één van de belangrijkste aandachtsvelden van de overheid, zowel op landelijk, provinciaal als lokaal niveau. Maar het begrip veiligheid is tevens een containerbegrip dat tal van definities en invullingen kent. Vanuit allerlei beleidsterreinen zijn er maatschappelijke partners actief op het gebied van veiligheid. Zij hebben ieder hun eigen kennis en ervaring op dit terrein. Dit grote aantal maatschappelijke partners en de initiatieven die zij nemen, brengt het risico van een versnipperde aanpak met zich mee. Om dit voorkomen is het noodzakelijk dat de gemeente deze verschillende initiatieven bundelt tot één gecoördineerde en gestroomlijnde aanpak; zij is de regisseur. Deze gemeentelijke regierol is reeds vastgelegd in Kadernota s bij de verschillende gemeenten. Inmiddels lopen deze (bijna) af en is actualisatie hiervan noodzakelijk, gezien de hoeveelheid nieuwe wet- en regelgeving die in de afgelopen periode in werking is getreden. Binnen het basisteam Dommelstroom (nieuwe gebiedsindeling als gevolg van de Nationale Politie) is behoefte voor samenwerking op gebied van integrale veiligheid. In een eerder stadium hebben de gemeenten Cranendonck, Heeze-Leende en Valkenswaard (A2 gemeenten) al besloten om steviger samen te werken op gebied van integrale veiligheid. Daarnaast hebben de gemeenten Son en Breugel, Geldrop-Mierlo en Nuenen gezamenlijk de Dienst Dommelvallei, waar samenwerking centraal staat. Samenwerking tussen de zes gemeenten vond tot nu toe vooral plaats op driehoeksniveau en de voorafgaande ambtelijke voorbereidingen. De zes participerende gemeenten binnen het basisteam Dommelstroom zijn de gemeenten: Cranendonck; Geldrop-Mierlo; Heeze-Leende; Nuenen c.a.; Son en Breugel; Valkenswaard. 1.2 Methode Veiligheid kent tal van definities en invullingen. Veiligheidsbeleid kan zich daarom richten op een breed scala aan onderwerpen zoals jongerenoverlast, overlast tussen bewoners, onveiligheidsgevoelens van ouderen maar ook op de brandveiligheid van gebouwen, de risico s van overstromingen en het transport van gevaarlijke stoffen. Ook georganiseerde criminaliteit en terrorisme vallen binnen het gemeentelijke veiligheidsbeleid, net als de veiligheid op bedrijventerreinen, in winkelcentra en bij evenementen. De Vereniging Nederlandse Gemeenten heeft een methode ontwikkeld, het Kernbeleid Veiligheid. Deze methode wordt door veel gemeenten gehanteerd en geldt als uitgangspunt voor vele diverse landelijke actoren, zoals het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, en wordt ook gebruikt door de Nationale Politie. De methode Kernbeleid Veiligheid is eerder in 2003, 2006 en 2010 beschreven. Er ligt nu een nieuwe editie (2014), waarin de ontwikkelingen sinds 2010 zijn verwerkt. Een belangrijke ontwikkeling is vanzelfsprekend de implementatie van de Nationale Politie. Daarnaast zijn er twee nieuwe veiligheidsthema s toegevoegd, te weten Veilige Publieke Taak en Informatieveiligheid. De veiligheidsvelden zijn onderverdeeld in veiligheidsthema s en is als volgt ingedeeld: 4

5 Veilige woon- en leefomgeving o Sociale kwaliteit o Fysieke kwaliteit o Objectieve veiligheid/veel voorkomende criminaliteit o Subjectieve veiligheid/veiligheidsgevoel Bedrijvigheid en veiligheid o Veilig winkelgebied o Veilige bedrijventerreinen o Veilig uitgaan o Veilige evenementen o Veilig toerisme Jeugd en veiligheid o Jeugdoverlast o Jeugdcriminaliteit/individuele probleemjongeren o Jeugd, alcohol en drugs o Veiligheid in en om de school Fysieke veiligheid o Verkeersveiligheid o Brandveiligheid o Externe veiligheid o Rampenbestrijding en crisisbeheersing Integriteit en veiligheid o Polarisatie en radicalisering o Georganiseerde criminaliteit o Veilige publieke taak o Informatieveiligheid o Ambtelijke en bestuurlijke integriteit 1.3 Opzet De opbouw van deze Kadernota is als volgt: hoofdstuk 2 bevat een globale beschrijving van de belangrijkste ontwikkelingen binnen het veiligheidsdomein. Hoofdstuk 3 bevat het strategische kader, waarin de strategische doelstelling, de uitgangspunten, de strategische partners en flankerende beleidsprocessen worden beschreven. In hoofdstuk 4 zijn vervolgens de hoofdconclusies van de veiligheidsanalyse Valkenswaard beschreven, gebaseerd op cijfermateriaal van verschillende bronnen. In hoofdstuk 5 worden daarna de prioriteiten geschetst voor de periode In hoofdstuk 6 worden alle veiligheidsthema s nader uitgewerkt. Allereerst wordt een beschrijving gegeven van het thema, waarna de doelstelling, de aanpak en de samenwerkingspartners worden beschreven. In hoofdstuk 7 wordt stilgestaan bij de ambtelijke en bestuurlijke coördinatie van het beleid, alsmede andere organisatorische zaken. 5

6 2. Ontwikkelingen In deze nota wordt vooral ingezoomd op de huidige situatie die geanalyseerd wordt en resulteert in een aantal prioriteiten. Maar gemeenten, Openbaar Ministerie, politie en tal van andere maatschappelijke partners werken op meer terreinen integraal samen én investeren daar ook ruimschoots in. De belangrijkste ontwikkelingen/onderwerpen komen in dit hoofdstuk aan de orde. 2.1 Veiligheidshuizen Oost Brabant Het Veiligheidshuis is een netwerksamenwerking tussen straf-, zorg- en (andere) gemeentelijke partners, waarin zij onder gemeentelijke regie komen tot een ketenoverstijgende aanpak van complexe persoons-, systeem- en gebiedsgerichte problematiek om ernstige overlast en criminaliteit te bestrijden. Wanneer reguliere inzet van partners binnen de eigen keten niet meer werkt, kan een beroep worden gedaan op deze netwerksamenwerking. Het onderscheidend vermogen en de meerwaarde van het Veiligheidshuis ten opzichte van bestaande, reguliere werkwijzen is groter, wanneer de capaciteit van de partners binnen het Veiligheidshuis wordt besteed aan complexe casuïstiek, waarvoor ketenoverstijgende samenwerking een voorwaarde is voor een goede oplossing. Deze focus betekent dat reguliere casuïstiek (zoals bijvoorbeeld huiselijk geweld) niet thuishoort in het Veiligheidshuis. Hieronder verstaan we casuïstiek die binnen één keten, of binnen bestaande reguliere samenwerkingsverbanden, effectief kan worden aangepakt en casuïstiek waarvoor al een bewezen effectieve (standaard) aanpak bekend is. Het Veiligheidshuis neemt dan ook geen casuïstiek of verantwoordelijkheden over van bestaande partners, maar verbindt de partners in een ketenoverstijgende aanpak. De 41 gemeenten in de eenheid Oost-Brabant kiezen voor één samenwerkingsvorm, één wijze van aansturing en één wijze van procesregie en informatievoorzienig, binnen de vier bestaande Veiligheidshuizen. Het streven is de verbinding tussen straf en zorg rondom complexe problematiek op eenzelfde wijze in te richten (zie paragraaf 2.2). 2.2 Verbinding tussen zorg en veiligheid In de jeugdzorg verandert de komende jaren veel. Gemeenten krijgen vanaf 2015 de bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheid voor de preventie, ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders. Dit wordt geregeld in de Jeugdwet. De Jeugdwet vervangt niet alleen de huidige Wet op de jeugdzorg, maar ook verschillende andere onderdelen van de jeugdzorg die nu nog vallen onder de Zorgverzekeringswet (geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen) en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (zorg voor kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking). Het gaat om alle onderdelen die onder de verzamelnaam jeugdzorg vallen: provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, jeugdbescherming (voogdij en gezinsvoogdij), jeugdreclassering, jeugdgeestelijke gezondheidszorg en Jeugd (licht) verstandelijk gehandicapten hulp. Momenteel worden de taken van jeugdbescherming, jeugdreclassering en het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) door Bureau Jeugdzorg uitgevoerd. De nieuwe Jeugdwet maakt het echter mogelijk dat ook andere partijen dan de huidige Bureaus Jeugdzorg deze taken kunnen uitvoeren. Met de decentralisatie wordt meer doelmatigheid voor de jeugdhulp beoogd. Dit maakt meer integrale hulp in geval van meervoudige problematiek beter mogelijk: één gezin, één plan, één regisseur. Deze ontwikkeling maakt dat gemeenten hard werken aan het opzetten en inrichten van Basisteams Jeugd en Gezin, in nauwe samenwerking met of als onderdeel van een sociaal (wijk)team aan de slag gaan om integrale hulp te bieden. Daarnaast krijgt de gemeente met de komst van de nieuwe Wmo per 1 januari 2015 de opdracht om de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente te 6

7 bevorderen, alsmede huiselijk geweld te voorkomen en te bestrijden. De regering heeft een groot aantal maatregelen aangekondigd om de aanpak van geweld in afhankelijkheidrelaties (waaronder geweld in huiselijke kring) te versterken en de positie van slachtoffers te verbeteren. Rode draad bij deze aanpak is de ketenbenadering: voorkomen signaleren stoppen opvang nazorg. Met de decentralisatie van verantwoordelijkheden vanuit het Rijk naar gemeenten (zowel jeugd als Wmo) krijgen gemeenten een integrale verantwoordelijkheid en meer mogelijkheden om in te zetten op een goed functionerende keten. Om deze reden worden het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) samengevoegd tot het Advies en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (AMHK). Deze voorziening wordt bovenlokaal georganiseerd. De gemeente trekt hierin samen met de andere 20 gemeenten in Zuidoost Brabant op. Er ligt een direct verband tussen het zorgdomein en veiligheidsdomein. Het veiligheidsdomein richt zich al lang niet meer alleen op incidenten, maar richt zich op een brede en meer samenhangende aanpak. De traditionele aanpak van openbare orde is aangevuld en ingebed in een veel breder vormgegeven veiligheidsbeleid waar met name zorg, maar bijvoorbeeld ook onderwijs belangrijke beleidsvelden zijn. Er wordt bij de analyse van casuïstiek integraal naar het individu of het gezin/huishouden gekeken, waarbij meestal al sprake is van inzet van hulpverlening, ofwel jeugdhulp ingezet dient te worden. Deze ontwikkeling maakt dat gemeenten hard werken aan het opzetten en inrichten van Centra voor Jeugd & Gezin +. Iedere gemeente/subregio geeft een eigen invulling die past bij de lokale en subregionale situaties. In de A2-subregio (Valkenswaard, Heeze-Leende en Cranendonck) is er per gemeente een Lokaal OndersteuningsTeam (LOT) dat bijgestaan wordt door geregistreerde jeugdwerkers die in A2-verband worden ingeschakeld. Deze jeugdwerkers zitten in het zogenaamde A2-team. Het LOT en A2-team samen vormen het CJG +. Met name het LOT (jeugdhulp) kent een grote overlap met het sociaal wijkteam (Wmo) als het gaat om de participerende instellingen, denk aan Lumens, Paladijn, GGD, Zuidzorg. Echter, de medewerkers die deelnemen aan het sociaal team en het LOT verschillen, omdat er binnen de instellingen onderverdelingen zijn gemaakt in het aandachtsgebied volwassenen en jeugd. In de back-office wordt echter nauw samengewerkt tussen Wmo, jeugdhulp, maar ook met veiligheid. Het CJG+ en het sociaal wijkteam gaan aan de slag om integrale hulp in de gezinnen/huishoudens te bieden. 2.3 ZSM Politie, OM en ketenpartners pakken met ZSM (zo Spoedig, Selectief, Slim, Samen en simpel mogelijk) misdrijven op daadkrachtige wijze aan. In de ZSM-werkwijze beslissen zij na aanhouding van de verdachte zo Samen, Snel, Slim, Selectief, Simpel en Samenlevingsgericht mogelijk over het afdoeningstraject. Waar mogelijk wordt direct een afdoeningsbeslissing genomen en zo snel mogelijk ten uitvoer gelegd. Het gaat hierbij om betekenisvolle interventies, waarbij verdachten een passende reactie krijgen, recht wordt gedaan aan de positie van het slachtoffer. De buurt merkt tegelijkertijd hoe snel daders worden gecorrigeerd. Door een verbinding te leggen tussen ZSM en de zorgkant wordt ook de benodigde koppeling gemaakt met interventies die zijn gelegen in de zorg en het sociaal domein. Zo wordt corrigerend optreden aangevuld met het bieden van perspectief door middel van zorg en ondersteuning in de belangrijkste leefgebieden. 7

8 2.4 Samenwerking bij toezicht en handhaving in de openbare ruimte Veel veiligheidsproblemen hebben een lokaal karakter. De gemeenten, het Openbaar Ministerie en de politie hebben een gezamenlijk belang om toezicht en handhaving in de openbare ruimte zo goed mogelijk te organiseren en duidelijkheid te scheppen voor de burger, en voor elkaar. Samenwerking tussen partijen biedt kansen om de effectiviteit en de efficiency in toezicht en handhaving te verbeteren door de gezamenlijk beschikbare (schaarse) capaciteit zo goed mogelijk in te zetten ten behoeve van leefbaarheid en veiligheid. De VNG en de politie hebben uitgangspunten benoemd voor de operationele regie op de buitengewone opsporingsambtenaren (boa's) en de dagelijkse samenwerking tussen politie en boa's. Deze uitgangspunten zullen als kader worden gehanteerd voor de samenwerking binnen de eenheid Oost-Brabant. De uitgangspunten zijn: Veiligheid/leefbaarheid is een gedeelde verantwoordelijkheid van politie en gemeenten. Strategisch niveau (gemeenteraad via het integraal veiligheidsbeleid, B&W en burgemeester via jaarlijks uitvoeringsprogramma) bepaalt de prioriteiten en thema s inzake leefbaarheid en veiligheid. De driehoek maakt afspraken over aanpak en inzet. Vervolgens vindt vertaling in handhavingsarrangementen en uitvoering van operationele regie plaats. Operationele regie behelst regie op de samenwerking tussen politie en boa s bij de dagelijkse uitvoering van de handhaving. Informatie-uitwisseling vindt wederzijds plaats voor zover dit voor de taakuitvoering benodigd is. Een en ander binnen de kaders van de wet en het Besluit politiegegevens die hier voldoende mogelijkheden voor bieden. Om misstanden in het buitengebied aan te pakken, werkt de provincie Noord- Brabant samen met onder andere gemeenten, waterschappen en natuurverenigingen. Bij de aanpak van onder andere stroperij, illegale houseparty's, storten van afval en motorcrossers in natuurgebieden werkt de provincie samen met 40 gemeenten, waterschappen, politie, de nieuwe Voedselen Waren Autoriteit, Brabants Landschap, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer. Maar ook omwonenden en recreanten kunnen een grote rol hierin spelen. 2.5 Aanpak georganiseerde criminaliteit De georganiseerde (ondermijnende) criminaliteit is in geheel Nederland, en ook in de gemeenten van de eenheid Oost-Brabant een ernstig maatschappelijk probleem. Het zorgt niet alleen voor veel onveiligheid en overlast bij de bevolking maar ook voor minder zichtbare, sluipende ontwrichting van de samenleving. Hierbij gaat het om het tegengaan van de vermenging van de onderwereld in de bovenwereld. Voorbeelden hiervan zijn crimineel vermogen dat op een ogenschijnlijk legale wijze wordt geïnvesteerd, faciliteerders die onbewust en soms bewust meewerken met criminele samenwerkingsverbanden en zo gelegenheid bieden. De komende jaren is er speciale aandacht voor de aanpak van de criminele samenwerkingsverbanden achter de drugs gerelateerde criminaliteit. Zowel hennepteelt en -handel als de weer opbloeiende productie van synthetische drugs - blijkens de toenemende afvaldumpingen - vinden plaats in georganiseerde, criminele samenwerkingsverbanden. Deze vorm van criminaliteit kan ontaarden in fors geweld, bedreigingen en afpersing. Bovendien worden illegale inkomsten witgewassen door geld te investeren in de legale economie. Ook de zogenaamde faciliteerders krijgen daarom aandacht. 8

9 Daarnaast ligt de focus op mensenhandel. Uitbuiting vormt hier de kern en dit kan zowel prostitutie, maar bijvoorbeeld ook in de horeca of agrarische sector zijn. Naast de aangetaste rechtsorde zijn ook de mensenrechten hierbij in het geding. Vervolgens worden de Outlaw Motorcycle Gangs extra onder de loep genomen. Dit zijn de motorclubs die zich niet aan regels en wetten houden zoals die voor een ieder gelden. Bedreiging, geweld en afpersing zijn zaken waaraan ze zich schuldig maken. Tenslotte is het van belang om als gemeenten tezamen met andere overheidsorganisaties integrale handhavingsacties te blijven organiseren rondom vrijplaatsen. Bij (zware) milieucriminaliteit gaat het meestal om illegale activiteiten gepleegd binnen de context van een legale markt. Hier is dus bij uitstek sprake van ondermijning: het vertrouwen in de legale markt wordt ondermijnd. Een verschijningsvorm van ondermijnende criminaliteit die ook in de eenheid Oost Brabant relatief veel voorkomt. De aanpak van (zware) milieucriminaliteit is een landelijke en (in sommige gemeenten) ook een lokale prioriteit. Onder regie van het Functioneel Parket houden speciale politieteams, (bestuurlijk) toezichthouders, gemeentelijke diensten en de Bijzondere Opsporingsdiensten zich hiermee bezig. Door de complexiteit van de materie en de veelheid van betrokken actoren - met verschillende verantwoordelijkheden - is vaak sprake van een gefragmenteerde aanpak, waarbij de lokaal verantwoordelijke driehoek vaak niet of onvoldoende in positie is. Een betere verankering van de landelijke sturing en het lokaal bevoegde gezag is daarom noodzakelijk. 2.6 Veiligheidsfonds Eind 2012 hebben alle burgemeesters in het veiligheidsoverleg Oost-Brabant (het overleg tussen de 41 burgemeesters in de eenheid Oost-Brabant met de politie en het Openbaar Ministerie) besloten de samenwerking op het gebied van Integrale Veiligheid te verbeteren en te intensiveren. Voor de beleidsperiode zijn de thema's geweld, woninginbraken, overlast gevende- en criminele jeugdgroepen en ondermijnende criminaliteit benoemd als de terreinen waarop de gemeenten in de eenheid Oost-Brabant willen samenwerken. Om de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gemeenten voor het terugdringen van criminaliteit in de regio tot uitdrukking te brengen, heeft het Veiligheidsoverleg in 2013 besloten tot de vorming van een Veiligheidsfonds Oost- Brabant. De gemeenten van de voormalige regio Brabant Zuidoost, namen al deel aan dit fonds. Uitgangspunten voor het Veiligheidsfonds Oost-Brabant zijn: Alle gemeenten betalen jaarlijks 0,25 per inwoner. De financiële bijdrage aan het Veiligheidsfonds geldt voorlopig tot en met Medio 2015 vindt een evaluatie plaats over de werking van het Veiligheidsfonds en worden afspraken voor 2016 en verder gemaakt. De sturing van het Veiligheidsfonds is belegd bij de bestuurlijke regiegroep. De uitvoering wordt aangestuurd door de twee coördinerende gemeentesecretarissen. De gemeente Eindhoven beheert het Integraal Veiligheidsfonds (i.v.m. regioburgemeester). Het budget is bestemd voor uitgaven om uitwerking te geven aan de strategische onderwerpen (hiervoor worden bestuurlijke werkgroepen ingesteld met per thema een bestuurlijke trekker) en worden niet gebruikt voor deelname aan RIEC en Veiligheidshuis. Twee keer per jaar wordt het Veiligheidsoverleg Oost-Brabant geïnformeerd over de stand van zaken. 2.7 Nazorg ex-gedetineerden 9

10 Per jaar keren ruim dertigduizend ex-gedetineerde burgers terug in de maatschappij. Veel van hen vallen na hun detentie terug in strafbaar gedrag. Herhalingscriminaliteit is een belangrijke bron van overlast en onveiligheid. Het brengt ook hoge kosten met zich mee voor burgers, overheden en maatschappelijke instellingen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) hebben afspraken rondom de nazorg in juli 2009 vastgelegd in het Samenwerkingsmodel Nazorg volwassen (ex- )gedetineerde burgers. Dit samenwerkingsmodel is in 2010 landelijk ingevoerd en in 2011 op diverse punten geactualiseerd. Bij de nazorg aan ex-gedetineerden zijn betrokken: gemeenten, penitentiaire inrichtingen, het ministerie van Justitie, Veiligheidshuizen, UWV, CWI en maatschappelijke organisaties, zoals woningcorporaties en zorginstellingen. 2.8 Centrum Maatschappelijke Deelname Valkenswaard werkt vanaf 2015 met een sociaal team. In het sociaal team zitten verschillende disciplines zoals een Wmo-consulent, GGZ-kwartiermaker, een MEEconsulent, een welzijnswerker, een maatschappelijk werker en een wijkverpleegkundige. Het doel van het sociaal team is om mensen te activeren, te helpen participeren en hen te ondersteunen bij het zelfstandig functioneren waarbij de oplossingen voor de ondersteuningsvragen zoveel mogelijk buiten de individuele voorzieningen worden gerealiseerd. Er wordt dus goed gekeken naar wat mensen en hun omgeving zelf nog kunnen. De gemeente zorgde ook al voor opvoedingsondersteuning en lichte vormen van jeugdzorg vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Vanaf 2015 wordt de gemeente verantwoordelijk voor alle vormen van jeugdhulp. De gemeente gaat daarnaast ook de begeleiding regelen voor mensen die problemen hebben in hun omgang met andere mensen, die minder mobiel zijn of worden, die psychische problemen hebben, geheugen en oriëntatie en/of andere psychische of sociale problemen hebben. 2.9 Eigen verantwoordelijkheid Het besef is groeiende dat burgers en bedrijven meer kunnen betekenen voor de eigen veiligheid en die van de omgeving. De groeiende behoefte voor eigen verantwoordelijkheid wordt de laatste jaren steeds meer gestimuleerd door de overheid. Deze trend zet zich de komende jaren voort en kan een rol betekenen tegen diefstal, inbraak, brand, verloedering en voor het verbeteren van de leefbaarheid Ontwikkelingen binnen de Brandweer Per 1 januari 2014 is de uitvoering van de brandweerzorg verplicht geregionaliseerd op basis van de Wet op de veiligheidsregio s. Hiermee zijn de gemeentelijke brandweren in het hele land opgeheven. Voor onze regio zijn alle brandweertaken (Basiszorg brandweer) ondergebracht in de Veiligheidsregio Brabant Zuidoost (VR BZO). Belangrijke regiobrede beleidsmatige pijlers zijn de (nog vast te stellen) plannen: regionaal beleidsplan en de toekomstvisie brandweerzorg. Centrale vraag in het kader van de toekomstvisie is hoe de brandweerzorg er in de toekomst uit zou moeten zien. Met andere woorden, hoe ziet het gewenste veiligheidsniveau er over enkele jaren uit? Welk takenpakket van de brandweer sluit daar bij aan? En wat is de omvang van VRBZO-begroting die hierbij hoort? De horizon voor de visie en uitwerking is 2018, maar de weg daar naartoe dient al in 2015 merkbaar te worden ingeslagen. In de uitwerking van de toekomstvisie wordt gekeken naar het gehele domein van brandweerzorg. Een belangrijke lijn zal hierin zijn om vanuit de brandweer waar mogelijk in samenwerking met ketenpartners nadrukkelijk te investeren in 10

11 het voorkomen van incidenten (risicobeheersing). De veranderingen die hieruit voortvloeien betreffen dus zowel risicobeheersing als incidentbestrijding en zowel beroeps als vrijwilligers. Maar ook bedrijfsvoering, management en beheer komen aan bod. 3. Strategisch kader In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de strategische doelstelling en de uitgangspunten van het veiligheidsbeleid. 3.1 Strategische doelstelling Het integraal veiligheidsbeleid heeft als doel om leefbare dorpskernen/wijken te ontwikkelen of verder te ontwikkelen, waarin alle bewoners en bezoekers veilig zijn en zich veilig voelen en bereid zijn de veiligheid samen met anderen te bevorderen, waarbij de toezichthoudende en handhavende rol van de gemeente en betrokken partners ter bewaking van die veiligheid actief wordt ingevuld. Het hoofddoel van het gemeentelijke integrale veiligheidsbeleid is: Een veilige woon-, werk- en leefomgeving voor onze inwoners, forenzen en bezoekers. 11

12 3.2 Uitgangspunten De uitgangspunten voor het Integraal Veiligheidsbeleid zijn: Veiligheid integraal meenemen in alle beleidsvelden/ afdelingen binnen de gemeente. Voorkomen is beter dan genezen (preventie). Op basis van onderhavige nota Veiligheid jaarlijkse Uitvoeringsprogramma s Integrale Veiligheid (UVP) opstellen. Afstemming van beleid op landelijk-, regionaal- en lokaalniveau. Daarnaast is er een aantal kritische succesfactoren opgenomen in het Regionaal Veiligheidsplan , die ook op deze Kadernota van toepassing zijn: Een integrale en college-brede aanpak van het veiligheidsbeleid vergt een gemeentelijke organisatie die daarop is ingesteld. "Veiligheid" is geïdentificeerd als een managementthema; de verantwoordelijkheid voor lijn- en programmasturing is in het gemeentelijk directieteam/managementteam belegd. Er is (lokaal of intergemeentelijk of bij ketenpartners) voldoende awareness, aandacht, kennis en regievermogen georganiseerd om de gemeentelijke veiligheidstaken integraal aan te pakken en om een bijdrage te leveren aan de gemeenschappelijke aanpak van georganiseerde criminaliteit, ondermijning en overlast. De veiligheidsorganisatie van de gemeente is op adequaat niveau uitgerust en veiligheid is op een gezaghebbende wijze gepositioneerd. De driehoek wordt vanuit de gemeente(n) voldoende ondersteund; op alle gewenste niveaus zijn er voldoende ambtelijke contacten met politie en het OM. De gemeente doet actief mee aan intergemeentelijke samenwerking en ketensamenwerking op het gebied van integrale veiligheid. Er is georganiseerd dat binnen de gemeente kritische beoordeling van voorstellen op het gebied van veiligheid plaatsvindt en dat veiligheid onderdeel uitmaakt van de integrale afweging. Het gemeentelijk integriteitsbeleid wordt regelmatig geactualiseerd; bestuurders en ambtenaren zijn weerbaar tegen druk en beschermd tegen bedreiging. 3.3 Strategische partners De verantwoordelijkheid voor een veilige en leefbare samenleving ligt niet uitsluitend bij de gemeentelijke overheid. Ook de politie, brandweer en Openbaar Ministerie en een groot aantal maatschappelijke organisaties hebben hierin verantwoordelijkheid. Uiteraard is de burger zelf hier ook verantwoordelijk voor. De gemeente voert wel de regie in het veiligheidsbeleid. Indicatief, niet limitatief zijn dit onder andere: Raad van de Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg, Stichting Halt Oost- Brabant, Ondernemersverenigingen, wijkraden/-commissies, Algemeen Maatschappelijk Werk, Scholen, Sportverenigingen, Horeca, Woningbouwverenigingen, Novadic-Kentron enzovoorts. Naast externe partners zijn er ook tal van interne strategische partners. Hierbij kan gedacht worden aan teams die verantwoordelijk zijn voor vergunningen, toezicht, handhaving, burgerzaken, jeugdbeleid, WMO, verkeer, openbare verlichting, BIBOB enzovoorts. Feitelijk heeft veiligheid met vrijwel ieder beleidsveld een raakvlak. 12

13 Niet voor niets wordt vaak gesteld dat veiligheid als een saté-pen door de gehele organisatie prikt. 3.4 Flankerende beleidsprocessen Zoals uit de strategische partners al blijkt, zijn er tal van flankerende interne beleidsprocessen te benoemen. Zonder hierbij uitputtend te zijn kan gedacht worden aan bijvoorbeeld het Jeugd- en jongerenbeleid, het Integraal Horecabeleid, het Evenementenbeleid, het Prostitutiebeleid, de nuloptie coffeeshops, het beleid Bevordering Integriteit Beoordelingen door het Openbaar Bestuur (BIBOB), Beleid Openbare Verlichting, Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan, het WMO-beleid enzovoorts. 13

14 4. Veiligheidsanalyse In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de huidige veiligheidssituatie van de vijf veiligheidsvelden en -thema s. Volstaan wordt met een korte samenvatting per veiligheidsthema van de uitgebreide rapportage Veiligheidsanalyse 2014, welke onlosmakelijk verbonden is met nota. Voor meer informatie inzake de analyse wordt verwezen naar de Veiligheidsrapportage 2014, welke onder meer is te vinden op de gemeentelijke website. De analyse is gebaseerd op de volgende bronnen: Nota Veiligheid ; Uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid 2014; Veiligheidsmonitor 2013; Politiegegevens van eenheid Oost Brabant; GGD-Jeugdmonitor; Brandweergegevens. 4.1 Veilige woon- en leefomgeving Dit veiligheidsveld heeft betrekking op de alledaagse woon- en leefomgeving van bewoners ofwel de veiligheid en leefbaarheid in de wijk, buurt, straat, tussen buren. Waarbij het exclusief om de sociale veiligheid gaat: criminaliteit, overlast en verloedering. Voor zover er fysieke aspecten aan de orde zijn, hebben die een oorzakelijke relatie met de sociale veiligheid denk aan verlichting, zichtlijnen, beschoeiing van groenstroken, e.d. In de analyse van dit veiligheidsveld speelt zowel de objectieve als subjectieve veiligheid een rol. Meer precies onderscheiden we vier kernindicatoren ofwel veiligheidsthema s: sociale kwaliteit (woonoverlast, overlast verslaafden en zwervers e.d.), fysieke kwaliteit (vernieling, graffiti, zwerfvuil, e.d.), objectieve veiligheid ofwel veelvoorkomende criminaliteit (onder meer woninginbraak, fietsendiefstal en geweldsdelicten) en subjectieve veiligheid ofwel het veiligheidsgevoel. Essentieel aan dit veiligheidsveld is dat het zowel de veiligheid als de leefbaarheid van de buurt betreft, waarbij leefbaarheid vooral betrekking heeft op de sociale en fysieke kwaliteit en veiligheid op de twee andere kernindicatoren. Er is gekozen voor deze combinatie omdat de veiligheid en de leefbaarheid vrijwel onontwarbaar met elkaar verweven zijn elk van de vier kernindicatoren werkt rechtstreeks door in elk van de drie andere kernindicatoren Conclusie De schaalscore sociale overlast is sterk afgenomen van 1,3 in 2011 naar 0,9 in % van de inwoners geeft aan dat drugsoverlast wel eens voor komt 26% van de inwoners geeft aan dat alcoholoverlast wel eens voor komt In verhouding tot de rest van de gemeente ervaren de inwoners van de wijken Centrum en Het Gegraaf meer overlast door drugsgebruik en drugshandel en rondhangende jongeren. Het aantal incidenten woonoverlast/burengerucht en relatieproblemen is ten aanzien van 2012 gedaald. Het aantal sluitingen van panden op grond van de Opiumwet neemt toe. Het aantal incidenten vernielingen per inwoners is ten opzichte van andere jaren verminderd van 12,06 in 2010 naar 7,63 in

15 Het rapportcijfer 7,5 woonomgeving is in 2013 ten opzichte van 2011 gelijk gebleven Inwoners van de gemeente Valkenswaard vinden dat er op een prettige manier met elkaar wordt omgegaan en ze zijn tevreden over de bevolkingssamenstelling in de buurt. In de wijk Het Gegraaf is men minder tevreden over de woonomgeving. Bewoners van Het Gegraaf vinden dat bewoners elkaar minder kennen ten opzichte van andere wijken. De schaalscore fysieke verloedering is gedaald van 2,9 in 2011 naar 2,4 in Hondenpoep op straat of in de perken wordt ervaren als een groot probleem in de gemeente Valkenswaard. Vooral in de wijk Het Gegraaf komt dit volgens de wijkbewoners vaak voor In het Centrum hebben de bewoners de meeste last van rommel. De burgers van de wijk Borkel- en Schaft zijn in verhouding tot de rest het meest negatief over de fysieke voorzieningen. Vooral de slechte verlichting zorgt voor een onveilig gevoel. Het aantal aangiften huiselijk geweld per inwoners is gedaald van 1,2 in 2010 naar 0,7 in Het aantal meldingen steunpunt huiselijk geweld is gestegen van 34 in 2011 naar 65 in Het aantal incidenten mishandelingen per inwoners is afgenomen van 5,2 in 2010 naar 3,6 in 2013, maar ligt nog steeds relatief hoog. In Dommelen Noord komen de meeste geweldsdelicten voor. Inbraken in schuurtjes is toegenomen. In de wijk Turfberg komen woninginbraken het vaakst voor. In de wijk Het Gegraaf komt fietsendiefstallen en diefstallen van andere motorvoertuigen het meest voor. Het percentage soms onveilig in eigen buurt is gestegen van 9% in 2011 naar 15% in De inwoners van de gemeente Valkenswaard voelen zich het meest onveilig op plekken waar groepen jongeren rondhangen en rondom uitgaansgelegenheden. In de wijken Het Gegraaf en Borkel en Schaft voelt men zich het meest onveilig. In de wijk Het Gegraaf voelt men zich relatief gezien vaak onveilig in hun eigen buurt (6% tegenover 1% in de gemeente als geheel). Zij voelen zich vaak onveilig op plekken waar groepen jongeren rondhangen (door 56% genoemd). In de wijk Het Gegraaf heeft men vaker het idee dat er soms criminaliteit in de buurt voorkomt (21%). Het rapportcijfer voor veiligheid is met 0,2 gestegen naar een 7, Aandachtspunten 1. Drugsoverlast aanpakken in het centrum en in de wijk het Gegraaf. In de wijken centrum en het Gegraaf ondervindt men de meeste overlast van drugs. 15

16 2. Nader onderzoek naar veiligheidsgevoelens het Gegraaf. Op vele vlakken in de veiligheidsmonitor 2013 blijft het Gegraaf achter ten opzichte van de overige wijken. De bewoners voelen zich in verhouding meer onveilig. Mensen zijn niet tevreden met de samenstelling van de buurt. Bewoners kennen elkaar minder dan andere wijken. Er vindt relatief meer criminaliteit plaats. Tot slot vertrouwen minder bewoners in de politie. Dit terwijl Het Gegraaf in de Veiligheidsmonitor 2011 juist ten opzichte van andere wijken erg goed scoorde met betrekking tot veiligheidsgevoel en sociale cohesie. Een verklaring hiervoor kan zijn dat er in de periode van het veldonderzoek enkele incidenten hebben plaatsgevonden en overlast is geweest van een hanggroep. Dat kan ertoe hebben geleid dat men wat gekleurd de enquête heeft ingevuld. Het is daarom raadzaam om nader onderzoek te doen naar deze tegenvallende resultaten. Het is aanbevelingswaardig om de wijkcommissie Het Gegraaf hier nauw bij te betrekken. 3. Verminderen van overlast van hondenpoep. In de hele gemeente is er veel overlast van hondenpoep. 4. Betere verlichting in Borkel- en Schaft. In Borkel- en Schaft voelt men zich in verhouding meer onveilig. Dit komt, vindt men, door de slechte verlichting. 5. Verminderen woninginbraken Turfberg. Het aantal woninginbraken in de wijk Turfberg is gestegen. De gemeente Valkenswaard heeft projecten lopen met betrekking tot het verminderen van woninginbraken in de wijken Borkel en Hazelaar. Een dergelijk project voor de wijk Turfberg is er nog niet. 4.2 Bedrijvigheid en veiligheid Binnen dit veiligheidsveld vallen aantastingen van de veiligheid rond recreatieve en economische voorzieningen zoals winkelcentra, bedrijventerreinen en uitgaansmogelijkheden. Veiligheidsthema s binnen dit veld zijn Veilig winkelgebied, Veilige bedrijventerreinen, Veilig uitgaan, Veilige evenementen en Veilig toerisme. Het gaat hierbij nadrukkelijk om de sociale veiligheid rond genoemde vormen van bedrijvigheid: delicten als winkeldiefstal, bedrijfsinbraak en uitgaansgeweld. En dus niet bijvoorbeeld om de fysieke (externe) veiligheid rond inrichtingen met gevaarlijke stoffen op bedrijventerreinen. Enkele opvallende ontwikkelingen in de aanpak binnen dit veiligheidsveld in de afgelopen jaren zijn de doorontwikkeling van de risicobeheersing rond grootschalige evenementen, de aanpak van uitgaansgeweld en de groeiende inzet van cameratoezicht Conclusie Het aantal incidenten winkeldiefstal per inwoners is gestegen van 1,5 in 2010 naar 2,1 in Het percentage dat men zich vaak onveilig voelt in het winkelgebied is gestegen van 9% in 2011 naar 16% in Het aantal inbraken in een winkel is met 18 na een daling in 2011 (10) en 2012 (5) weer op het niveau van 2010 (19). 16

17 Het aantal zakkenrollerijen is flink gedaald van 93 in 2010 naar 54 in Het aantal incidenten diefstal/inbraak per inwoners in bedrijven en kantoren is met 1,5 in 2013 licht gestegen ten aanzien van 2011(1) en 2012 (1,3). Het percentage vaak onveilig rond uitgaansgelegenheden in het centrum is gedaald van 3% in 2011 naar 1% in Het percentage dat men zich wel eens onveilig voelt rond uitgaansgelegenheden in het centrum is gestegen van 14% in 2011 naar 31% in Het aantal incidenten overlast horeca is gedaald van 37 in 2011 naar 28 in 2012 en 27 in Het aantal incidenten overlast evenementen is gedaald van 15 in 2011 naar 12 in 2012 en 9 in Aandachtspunten 1. Verminderen van het aantal winkeldiefstallen. Het aantal winkeldiefstallen is verhoogd. 2. Veiligheidsgevoelens rondom het uitgaansgebied vergroten. Meer mensen voelen zich wel eens onveilig rondom het uitgaansgebied. 4.3 Jeugd en veiligheid Binnen dit veiligheidsveld vallen de gebruikelijke veiligheidsthema s in relatie tot jeugd: overlastgevende jeugd, criminele jeugd/individuele probleemjongeren, jeugd, alcohol en drugs en veilig in en om de school. Opvallende ontwikkelingen in de aanpak binnen dit veld zijn de transitie van de veiligheidshuizen, de doorontwikkeling van de aanpak van problematische jeugdgroepen en de toenemende inzet van onder meer straatcoaches en jeugd-boa s Conclusies Het aantal incidenten jeugdoverlast per inwoners is gestegen van 3,4 in 2010 naar 3,9 in Het aantal incidenten vandalisme/baldadigheid is gedaald van 55 in 2010 naar 30 in In de wijk Centrum ondervindt men vaker te maken met drugsgebruik en drugshandel. In de wijk Het Gegraaf ondervinden inwoners vaker overlast van drugsgebruik, drugshandel en rondhangende jongeren Het aantal doorverwijzingen jongeren naar HALT is ten aanzien van 2011 gestegen. Ten aanzien van 2012 is het aantal doorverwijzingen jongeren naar bureau HALT gedaald. Het aantal doorverwijzingen jongeren JPP is gestegen. Het aantal jongeren dat wordt besproken in Justitieel Casusoverleg is gestegen Er zijn in Valkenswaard geen hinderlijke, overlastgevende en criminele jeugdgroepen. De gemiddelde leeftijd van het eerste drankje is verhoogd van 13,8 in 2007 naar 14,3 in 2011 Het percentage jeugd dat wel eens softdrugs gebruikt is gestegen van 5% in 2007 naar 10% in

18 Het aantal kinderen wat gepest wordt op school is gestegen van 6% in 2007 naar 10% in Het aantal kinderen dat pest is gestegen van 4% in 2007 naar 10% in Aandachtspunten 1. Jeugdcriminaliteit verminderen Het aantal justitieel casusoverleg minderjaren is flink gestegen in Daarnaast is er veel overlast van groepen jongeren. 2. Jeugd attent maken op de gevolgen van het (overmatig) drinken van alcohol De leeftijd voor het nuttigen van alcohol is verhoogd naar 18 jaar. Momenteel is de gemiddelde leeftijd dat men het eerste drankje drink 14,3 jaar. Dit is dus een veel te jonge leeftijd. Daarnaast is het aantal binge drinkers verhoogd. Het nuttigen van alcohol op een te jonge leeftijd en vooral het binge drinken, heeft negatieve gevolgen voor de gezondheid. 3. Voorkomen dat jeugd meer sofdrugs gaat gebruiken Het aantal jonge softdrugs gebruikers is gestegen. Doordat de leeftijd voor het nuttigen van alcohol is verhoogd, kan men grijpen naar softdrugs. 4. Jeugd informeren over de gevolgen van pesten. Het aantal gepeste kinderen en pestende kinderen is verhoogd. Pesten kan veel impact hebben op een kind. 4.4 Fysieke veiligheid Binnen dit veiligheidsveld vallen de echte fysieke veiligheidsthema s: verkeersveiligheid, brandveiligheid, externe veiligheid en rampenbestrijding en crisisbeheersing. Het gaat hier vaak om de echte fysieke veiligheidsthema s omdat het hier exclusief draait om de fysieke veiligheidsrisico s en niet om sociale veiligheid. Bij het eerste veiligheidsveld zagen we dat daar ook fysieke aspecten in zitten maar dat die slechts relevant zijn vanwege het oorzakelijke verband met sociale veiligheid. Belangrijke ontwikkelingen in de aanpak binnen dit veiligheidsveld in de afgelopen tijd zijn onder meer de regionalisering van de brandweer (geen lokale korpsen meer), de implementatie van de Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD s) en de implementatie van de kolom Bevolkingszorg van de Crisisbeheersingsorganisatie Conclusies Vooral in de wijk Geenhoven wordt in de beleving van de wijkbewoners te hard gereden. Meldingen parkeerproblemen zijn flink gedaald, wel ondervindt men nog de nodige overlast. Ongevallen met letsel is toegenomen van 13 in 2010 naar 19 in Ongevallen met materiële schade is gedaald van 246 in 2010 naar 149 in 2013 Het aantal terechte meldingen van brand of alarm is gedaald van 84 in 2010 naar 61 in Het aantal loze meldingen is gestegen van 49 in 2010 naar 66 in

19 4.4.2 Aandachtspunten 1. Aanpak te hard rijden Belangrijke elementen: o Wat betreft onveiligheidsaspecten: Men ervaart veel overlast van te hard rijdende auto s met name in de wijk Geenhoven o Wat betreft aanpak/instrumenten (o.m.): Snelheidscontrole politie Voorlichting 2. Brandpreventie Belangrijke elementen: o Wat betreft onveiligheidsaspecten: Een bedrijfs- of woningbrand heeft veel impact op het veiligheidsgevoel Men kan aan de voorkant veel doen aan brandpreventie Aandacht moet op het onderwerp blijven zitten o Wat betreft aanpak/instrumenten (o.m.): - Voorlichting geven over veiligheidsaspecten - Burgers aangeven hoe te handelen bij incidenten - Stimuleren ophangen rookmelders - Geven van adviezen via infopunt brandveiligheid - Voorlichting aan doelgroepen - Stimuleren alertheid - Aanbrengen bedrijfsbeveiligingssystemen 4.5 Integriteit en veiligheid Dit veiligheidsveld omvat verschijnselen die een inbreuk vormen op onze maatschappelijke integriteit c.q. op belangrijke regels en andere afspraken in het kader van de veiligheid en stabiliteit van onze samenleving. Deze verschijnselen hebben potentieel dan ook een omvangrijk veiligheidseffect ze kunnen in meest extreme vorm fundamenteel ontwrichtend werken. Thema s binnen dit veiligheidsveld zijn radicalisering en polarisatie, georganiseerde criminaliteit, Veilige Publieke Taak, informatieveiligheid en ambtelijke en bestuurlijke integriteit. Belangrijke nieuwe accenten in de aanpak op dit veiligheidsveld zijn de verruiming van de Wet Bibob, het nieuwe landelijke coffeeshopbeleid, de aanpak rond veilige publieke taakuitoefening en het groeiend bewustzijn van het belang van informatieveiligheid Conclusies Er zijn geen incidenten van terreurdaden/dreiging in de gemeente. Er zijn geen meldingen van discriminatie in de gemeente. Georganiseerde criminaliteit krijgt steeds meer aandacht en neemt toe Het aantal BIBOB-toetsen is toegenomen. Het aantal sluitingen Opiumwet 13b neemt toe Ambtelijke integriteitschendingen komen regelmatig voor 19

20 4.5.2 Aandachtspunten 1. Aanscherpen BIBOB-beleid - Aanhaken bij de meest actuele regionale beleidslijn - Registreren aantal toetsen Bibob + adviesaanvragen. 2. Registratie Integriteitschendingen (ambtelijk en bestuurlijk). - Alleen het totaal aantal integriteitschendingen is geregistreerd. Er dient een registratie te komen waar het aantal integriteitschendingen per jaar wordt genoteerd. 3. bewustwording toename georganiseerde criminaliteit en gemeente bestuurlijk weerbaar maken. 20

21 5. Prioriteiten In dit hoofdstuk wordt het voorstel gedaan tot het stellen van prioriteiten naar aanleiding van de veiligheidsanalyse, evenals de wijze waarop deze aangepakt worden. Elke prioriteit is volgens eenzelfde stramien uitgewerkt. Per prioriteit zijn de beoogde effecten beschreven en de accenten qua maatregelen en instrumenten. Deze aspecten zijn allen slechts op hoofdlijnen uitgewerkt. Accenten qua maatregelen en instrumenten zijn indicatief, niet limitatief. Een nadere operationalisering geschiedt in de jaarlijkse uitvoeringsprogramma s, die in het verlengde van deze beleidsnota zullen worden opgesteld. Veiligheid is niet alleen uit te drukken in objectieve cijfers zoals het feitelijke aantal woninginbraken, het aantal fietsendiefstallen enzovoorts, het is vooral ook een beleving, een gevoel. Het is daarom ook niet zo dat er een één op één relatie is tussen de objectief geregistreerde criminaliteit en de subjectief beleefde onveiligheid. De beleving van veiligheid wordt door veel meer factoren bepaald dan alleen criminaliteit, zoals de persoon die het ervaart, incidenten, de situatie waarin men zich bevindt en natuurlijk de maatschappij. Op basis van de verzamelde objectieve gegevens en het oordeel van de burger over de ervaren problemen kunnen de prioriteiten voor de periode gesteld worden. De onderstaande prioriteiten worden in hoofdstuk 6 nader uitgewerkt bij de behandeling van alle veiligheidsthema s. Woninginbraken De afgelopen jaren is het aantal woninginbraken afgenomen. Desondanks heeft bijna iedere gemeente nog te maken met veel woninginbraken. Doorgaans weegt de buit niet op tegen de enorme impact die dit misdrijf heeft op de slachtoffers. Hun veiligheidsgevoel is fundamenteel aangetast. Geweld (waaronder uitgaansgeweld en huiselijk geweld) Geweld, in allerlei vormen, komt nog steeds te veel voor: in onze buurten en wijken, in uitgaansgelegenheden, in thuissituaties en in het Openbaar Vervoer. Wij willen en zullen geweld niet tolereren. Veilig ondernemen / winkeldiefstal Veiligheid in winkels, horeca en bedrijven is belangrijk voor alle inwoners. Een veilig ondernemersklimaat leidt tot minder schade en verpaupering, meer omzet en meer banen. Investeren in veiligheid is daarom een absolute noodzaak en hoeft niet altijd veel geld te kosten. Samenwerking met andere ondernemers in het gebied kan ook veel opleveren. De gemeente pakt hierin de regie. Problematische jeugd en jeugdgroepen (nauwe relatie met drugsoverlast + verminderde jeugdcriminaliteit) Hoewel de politie en het jongerenwerk in de praktijk op straat steeds minder jeugdgroepen tegenkomen, is de beleving van inwoners inzake overlast door jongeren toegenomen. Ook is het aantal incidenten jeugdoverlast per inwoners toegenomen van 3,4 in 2010 naar 3,9 in Verkeersveiligheid Verkeersveiligheid is een belangrijk maatschappelijk thema. Het grote aantal slachtoffers (doden en gewonden) in het wegverkeer is een zwaarwegend nadeel van de gemotoriseerde samenleving. In 2013 vielen 21

22 er in Nederland 570 dodelijke verkeersslachtoffers en ongeveer ernstig gewonden. Binnen Valkenswaard valt op dat het aantal verkeersongevallen met letsel is gestegen. Georganiseerde (ondermijnende) criminaliteit (waaronder aanpak drugs) De georganiseerde (ondermijnende) criminaliteit is in geheel Nederland een ernstig maatschappelijk probleem. Het zorgt niet alleen voor veel onveiligheid en overlast bij de bevolking maar ook voor minder zichtbare, sluipende ontwrichting van de samenleving. Hierbij gaat het om het tegengaan van de vermenging van de onderwereld in de bovenwereld. 22