Inhoud. Ten geleide 1. Diagnostiek en behandeling 3

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoud. Ten geleide 1. Diagnostiek en behandeling 3"

Valentijn Simons
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Inhoud Ten geleide 1 Diagnostiek en behandeling 3 1 Gestandaardiseerde psychodiagnostische methoden Inleiding Betrouwbaarheid, validiteit en afbreekscores Het interview Observaties Psychologische tests Wanneer psychodiagnostiek en waarom tests? Functie en intelligentietests Objectieve zelf-invullijsten op het gebied van persoonlijkheid en klachten Performance-based projectieve tests Slotbeschouwing 18 Literatuur 19 2 Specialistisch somatisch onderzoek Inleiding Laboratoriumonderzoek in de klinische praktijk Biochemische research Neurotransmitters Challenge test Markers in perifere weefsels Polymorfismen Beeldvormend onderzoek Elektrische en magnetische hersenactiviteit Gammastraling Radiogolven 32 Literatuur 34

5.4 Performance-based projectieve tests 17 1.6 Slotbeschouwing 18 Literatuur 19 2 Specialistisch somatisch onderzoek 23 2.1 Inleiding 23 2.2 Laboratoriumonderzoek in de klinische praktijk 24 2.

2 3 Biologische therapievormen Inleiding Antipsychotica Farmacologische eigenschappen Indicaties en werkzaamheid Bijwerkingen Praktische toepassing Antidepressiva Farmacologische eigenschappen Indicaties en werkzaamheid Bijwerkingen MAO-remmers Praktische toepassing Stemmingsstabilisatoren Farmacologische eigenschappen Indicaties en werkzaamheid Bijwerkingen Lithiumintoxicatie Praktische toepassing Anxiolytica Farmacologische eigenschappen Indicaties en werkzaamheid Bijwerkingen Praktische toepassing Antipanica Farmacologische eigenschappen Bijwerkingen Praktische toepassing Slaapmiddelen en slaap-waakregulatoren Farmacologische eigenschappen Bijwerkingen Praktische toepassing Overige psychiatrische farmaca Antiabusiva Psychostimulantia Middelen tegen dementie Cerebrostabilisatoren Antiparkinsonmiddelen Adrenolytica Elektroconvulsietherapie Indicaties Techniek en praktijk Werkingsmechanisme Bijwerkingen Contra-indicaties Overige biologische behandelvormen 76

4 Stemmingsstabilisatoren 53 3.4.1 Farmacologische eigenschappen 54 3.4.2 Indicaties en werkzaamheid 55 3.4.3 Bijwerkingen 56 3.4.4 Lithiumintoxicatie 57 3.4.5 Praktische toepassing 57 3.

3 Neurochirurgische behandeling Deep-brainstimulatie Transcraniale magnetische stimulatie Nervus-vagusstimulatie Slaapdeprivatie Lichttherapie Slotbeschouwing 78 Literatuur 79 4 Psychotherapie: effectiviteit en indicatiestelling Inleiding Algemene of non-specifieke therapiefactoren Het placebofenomeen Eclecticisme en integratie Evidence-based psychotherapie Stepped care Indicatiestelling voor psychotherapie Slotbeschouwing 93 Literatuur 94 5 Gedragstherapie Inleiding Therapiecomponenten Basisfilosofie Fasen in gedragstherapie Niveaus in gedragstherapie Effectonderzoek Slotbeschouwing 114 Literatuur Cognitieve therapie Inleiding Het model van Beck Therapiecomponenten Therapeutische relatie Rationale Bewustwording van automatisch denken De socratische dialoog Uitdagen van automatische gedachten en assumpties Formuleren van rationele gedachten Gedragsexperimenten Effectonderzoek Slotbeschouwing 130 Literatuur 131

4 Eclecticisme en integratie 88 4.5 Evidence-based psychotherapie 90 4.6 Stepped care 91 4.7 Indicatiestelling voor psychotherapie 92 4.8 Slotbeschouwing 93 Literatuur 94 5 Gedragstherapie 99 5.

4 7 Cliëntgerichte psychotherapie Inleiding Therapiecomponenten Reflectieve benadering Experiëntiële benadering Interactionele benadering Existentiële benadering Effect- en procesonderzoek Slotbeschouwing 144 Literatuur Gezinstherapie Inleiding Gezinstherapiescholen Belangrijke gezinsfenomenen Partnerrelatietherapie Gezinsgerichte psycho-educatie en multipele gezinstherapie Postmoderne en dialogische gezinstherapie Effectonderzoek Slotbeschouwing 156 Literatuur Interpersoonlijke psychotherapie Inleiding Theorie Hechtingstheorie Sociale steun Life events Behandeling: opzet en techniek Fasen en foci van de behandeling Effectiviteit en indicatiestelling Nieuwe toepassingen Slotbeschouwing 168 Literatuur Psychoanalytische therapie Inleiding Differentiatie Integratie Intersubjectiviteit Reflectief functioneren Mentale representaties en het mentale proces Het geheugen, de herinnering en het onbewuste Samenvatting Psychoanalytische behandelingen 179

4 Partnerrelatietherapie 152 8.5 Gezinsgerichte psycho-educatie en multipele gezinstherapie 154 8.6 Postmoderne en dialogische gezinstherapie 154 8.7 Effectonderzoek 155 8.

5 Psychoanalytische psychotherapie: een continuüm Diversificatie van interventiemethodieken Structurele verandering Van interpretatie naar relatie Mentaliseren en mentale representaties Geheugen Slotbeschouwing 188 Literatuur 189 Specifieke toepassingen Dementie en cognitieve stoornissen Inleiding Diagnostiek Klinisch onderzoek van de cognitieve functies Neuropsychologisch onderzoek Technische onderzoeken Diagnosemededeling Psychologische en gedragsmoeilijkheden bij dementie Behandeling Psychosociale begeleiding en nietmedicamenteuze behandeling Medicatie Slotbeschouwing 209 Literatuur Stoornissen door het gebruik van psychoactieve stoffen Inleiding Verslaving en verslavingszorg Comorbiditeit Verslavingszorg als continuüm Diagnostiek en indicatiestelling Bejegening en motivatie Stoornissen door het gebruik van alcohol Eerste lijn Verslavingszorg Terugvalmanagement Stoornissen door het gebruik van opiaten Eerste lijn Verslavingszorg Stoornissen door het gebruik van cocaïne Slotbeschouwing 242 Literatuur 243

Diagnostiek 194 11.2.1 Klinisch onderzoek van de cognitieve functies 195 11.2.2 Neuropsychologisch onderzoek 199 11.2.3 Technische onderzoeken 201 11.2.4 Diagnosemededeling 202 11.2.5 Psychologische en gedragsmoeilijkheden bij dementie 203 11.

6 13 Schizofrenie en verwante psychosen Inleiding Diagnostiek Differentiële diagnose Behandeling en terugvalpreventie Uitgangspunten Beloop en prognose Psychofarmacologische behandeling Psychofarmacologische preventie van terugval Revalidatie Het invaliditeitsmodel Het sociale-rolmodel Het beperkingenmodel Het kwetsbaarheid-stress-copingmodel Naar een revalidatieprogramma Revalidatie-interventies Cognitieve functietraining Vaardigheidstrainingen Psycho-educatie Cognitieve gedragstherapie Rehabilitatie Casemanagement en assertive community treatment Slotbeschouwing 275 Literatuur Stemmingsstoornissen Inleiding De unipolaire depressieve stoornis De bipolaire stoornis Psychologische interventies Gedragstherapie en cognitieve therapie Interpersoonlijke psychotherapie Biologische behandelingen Indicatie tot opname van de depressieve patiënt Diagnostiek bij de depressieve patiënt Differentiële diagnostiek bij de depressieve patiënt Behandeling van de depressieve patiënt Indicatie tot opname van de manische patiënt Diagnostiek bij de manische patiënt Differentiële diagnostiek bij de manische patiënt Behandeling van de manische patiënt Follow-up na succesvolle behandeling van unipolaire depressies Preventieve behandeling van de patiënt met een bipolaire stoornis 312

4.4 Het kwetsbaarheid-stress-copingmodel 262 13.4.5 Naar een revalidatieprogramma 265 13.5 Revalidatie-interventies 267 13.5.1 Cognitieve functietraining 267 13.5.2 Vaardigheidstrainingen 268 13.5.3 Psycho-educatie 270 13.

7 Literatuur Behandeling van angststoornissen Inleiding Diagnostiek Paniekstoornis met of zonder agorafobie Paniekmanagement Exposure Medicamenteuze behandeling Sociale fobie Psychologische behandeling Medicamenteuze behandeling Specifieke fobie Gegeneraliseerde angststoornis Psychologische behandeling Medicamenteuze behandeling Dwangstoornis Exposure en responspreventie Cognitieve therapie Medicamenteuze behandeling Posttraumatische stress-stoornis Psychologische behandeling Medicamenteuze behandeling Slotbeschouwing 340 Literatuur Somatoforme stoornissen Inleiding Somatisatiestoornis Diagnose Behandeling Ongedifferentieerde somatoforme stoornis Diagnose Behandeling Conversiestoornis Diagnose Behandeling Pijnstoornis Diagnose Behandeling Hypochondrie Diagnose Behandeling Stoornis in de lichaamsbeleving Diagnose Behandeling 365

6.2 Medicamenteuze behandeling 333 15.7 Dwangstoornis 334 15.7.1 Exposure en responspreventie 334 15.7.2 Cognitieve therapie 336 15.7.3 Medicamenteuze behandeling 336 15.

8 16.8 Slotbeschouwing 368 Literatuur Eetstoornissen Inleiding Diagnostiek Behandeling Rationale Therapiekeuze Slotbeschouwing 384 Literatuur Seksuele disfuncties Inleiding Seksuele disfuncties: pijn bij seks en erectiestoornis Diagnostiek Seksuele anamnese Probleeminventarisatie: zelfobservatie en registratie Lichamelijk onderzoek Psychologisch onderzoek Indicatiestelling Medicamenteuze behandeling van de erectiestoornis Psychologische behandeling Gedragstherapeutische benadering Cognitief-therapeutische benadering Slotbeschouwing 405 Literatuur Slaap- en waakstoornissen Inleiding Slaap- en waakstoornissen Insomnia Hypersomnolentie Stoornissen van het circadiane ritme Parasomnia Diagnostiek Behandeling Behandeling van insomnia Behandeling van hypersomnolentie Behandeling van stoornissen van het circadiane ritme Behandeling van parasomnia Slotbeschouwing 428

3.2 Probleeminventarisatie: zelfobservatie en registratie 394 18.3.3 Lichamelijk onderzoek 395 18.3.4 Psychologisch onderzoek 398 18.4 Indicatiestelling 398 18.

9 Literatuur Stoornissen in de impulscontrole Inleiding Indicatiestelling Periodieke explosieve stoornis Kleptomanie Pathologisch gokken Pyromanie Trichotillomanie Overige stoornissen in de impulscontrole Behandeling Slotbeschouwing 440 Literatuur Persoonlijkheidsstoornissen Inleiding Diagnostiek Mogelijke behandelvormen Transference focused psychotherapy Objectrelatietheorie Transference focused psychotherapy als behandeling Strategie Tactieken Technieken Werkrelatie tussen patiënt en therapeut Schemagerichte cognitieve therapie Duur en fasen van de therapie Therapeutische relatie Experiëntiële technieken Cognitieve technieken Gedragstherapeutische technieken Verschillen en overeenkomsten tussen TFP en SCT Effecten van behandeling Slotbeschouwing 474 Literatuur Aanpassingsstoornissen Inleiding Diagnostiek Differentiële diagnose Gecompliceerde rouw Indicatiestelling Behandelprotocollen Behandeling van gecompliceerde rouw 492

1 Inleiding 444 21.2 Diagnostiek 444 21.3 Mogelijke behandelvormen 446 21.4 Transference focused psychotherapy 448 21.4.1 Objectrelatietheorie 448 21.4.2 Transference focused psychotherapy als behandeling 451 21.

10 22.4 Behandeling Slotbeschouwing 499 Literatuur Autismespectrumstoornissen Inleiding Algemene principes van de behandeling Psycho-educatie Psychologische interventies: theoretische kaders Gedragstherapie Training van sociale en communicatieve vaardigheden Interventies gericht op verbetering van (sociaal-)cognitieve tekorten Stimulering van gedeelde aandacht bij jonge kinderen met ASS Behandeling en begeleiding van volwassenen met ASS Medicatie Soorten psychofarmaca Algemene farmacologische behandelprincipes Slotbeschouwing 521 Literatuur Aandachtsstoornissen Inleiding Kenmerken en diagnostiek Psychosociale interventies Psycho-educatie Behandeling via de ouders Behandeling op school Behandeling van het kind Medicatie Stimulantia Atomoxetine Andere medicatie Combinatie van medicatie en gedragstherapie Slotbeschouwing 542 Literatuur Agressie en gedragsstoornissen bij kinderen en jongeren Inleiding Uitgangspunten van de behandeling Oudertrainingen Cognitieve gedragstherapie 554

4.4 Stimulering van gedeelde aandacht bij jonge kinderen met ASS 513 23.5 Behandeling en begeleiding van volwassenen met ASS 516 23.6 Medicatie 516 23.6.1 Soorten psychofarmaca 517 23.6.2 Algemene farmacologische behandelprincipes 519 23.

11 Trainingen in probleemoplossingsvaardigheden Woedebeheersingstraining Zelfcontrole: een sociaal-cognitief interventieprogramma Multimodale en gezinsbehandelingen Multisysteemtherapie Functionele gezinstherapie Farmacotherapie Slotbeschouwing 563 Literatuur 564 Personalia 569 Register 575

6 Multimodale en gezinsbehandelingen 561 25.6.1 Multisysteemtherapie 561 25.6.2 Functionele gezinstherapie 562 25.

Vergelijkbare documenten

Inhoud. 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen Schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen...25

Inhoud. 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen Schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen...25 V 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen.... 1 1.1 Autismespectrumstoornis.... 3 1.1.1 Kenmerken... 3 1.1.2 Diagnose... 5 1.1.3 Prevalentie.... 6 1.1.4 Etiologie.... 8 1.1.5 Behandeling.... 9 1.1.6