Gezondheidsinformatie online, wat kunnen we er mee? Whitepaper
|
|
- Esmée Goossens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Gezondheidsinformatie online, wat kunnen we er mee? Whitepaper Kim Boog 13 januari 2014 Bijna iedereen doet het: gezondheidsinformatie op internet zoeken. Maar in welke mate is men in staat de keuzes te maken op basis van de gevonden informatie en wat kunnen zorginstellingen betekenen in dit proces? 1
2 Inleiding Gezondheidsinformatie zoeken op internet. Bijna iedereen doet het wel eens. Deze white paper gaat in op welke mate men in staat is de gevonden informatie te beoordelen op waarde en betrouwbaarheid. Bijna iedereen doet het wel eens. Een pijntje of kwaal opzoeken op internet en soms wordt zelfs op basis van de gevonden informatie besloten wel of geen huisarts te bezoeken. Zo blijkt uit onderzoek van de Amerikaanse Susannah Fox (2006) blijkt dat 80% van de Amerikanen wel eens op het internet heeft gezocht naar gezondheidsinformatie. Dit is niet zo gek, want door de komst van internet is de hoeveelheid informatie die wij tot onze beschikking hebben sterk toegenomen. Dit heeft er toe geleid dat men veel gemakkelijker in staat is zelf informatie te verzamelen. Als het gaat om gezondheidsinformatie zoekt men vooral naar informatie over een specifieke aandoening en de behandeling daarvan. Gevolg? De verhouding tussen patiënt en arts verandert, omdat de patiënt vaak beter geïnformeerd is en hierdoor beter zelf in staat is keuzes te maken over de eigen gezondheid. Echter, iedereen is in staat is informatie op internet te plaatsen waardoor er geen controle is op de juistheid van de informatie. Het gevolg is dat het aanbod websites met informatie van lage kwaliteit net zo vaak voorkomt als websites met kwalitatief goede informatie (Kienhues, Stadtler & Bromme, 2011). Dit is zorgwekkend, omdat uit het onderzoek van Fox (2006) blijkt dat men in 15% van de gevallen altijd de bron en de datum checkt van de gevonden informatie. Het is helemaal zorgwekkend als we zien dat men op basis van de gevonden informatie keuzes maakt ten aanzien van de eigen gezondheid: 53% Gevonden informatie heeft enige impact hoe men voor zichzelf of anderen zorgt 58% Informatie is van invloed op de beslissing die men neemt ten aanzien van behandeling 35% Gevonden informatie heeft de beslissing om wel of geen dokter te bezoeken beïnvloed. Bron: Susannah Fox,
3 Gevonden informatie beïnvloed dus de keuze die men maakt ten aanzien van de gezondheid. Het is daarom belangrijk dat men in staat is informatie te beoordelen op waarde en betrouwbaarheid. Informatievaardigheden spelen hier een belangrijke rol. Informatievaardigheden hebben betrekking op de vaardigheden die iemand moet bezitten om op internet informatie te kunnen vinden, selecteren en verwerken. Brand-Gruwel & Wopereis (2010) geven aan dat het beoordelen van informatie op betrouwbaarheid vaak een probleem vormt. Terwijl juist de kritische evaluatie van bronnen en informatie op het gebied van relevantie en bruikbaarheid belangrijk is. Deze white paper heeft als doel uit een te zetten welke knelpunten men ervaart bij het beoordelen van gezondheidsinformatie en hoe kunnen informatievaardigheden hierbij helpen? 3
4 Informatievaardigheden, wat zijn dat precies? Het beoordelen van informatie op internet onderdeel is onderdeel van het proces van informatievaardigheden. Door de komst van internet is het aanbod aan informatie enorm toegenomen. Een groot aanbod aan informatie zorgt ervoor dat men op een andere manier met informatie om moet gaan. De uitdaging om te bepalen welke informatie nodig is, welke bronnen gebruikt kunnen worden en hoe deze informatie geordend moet worden wordt steeds groter (Walraven, Brand- Gruwel & Boshuizen, 2008). Het gehele proces van het formuleren van een zoekvraag tot aan het verwerken van de gevonden informatie wordt ook wel informatievaardigheden genoemd. Informatievaardigheden bestaan uit vijf onderliggende vaardigheden: 1. Het definiëren van het informative probleem De zoektocht naar informatie Het scannen van informatie Het verwerken van de informatie Het organiseren en presenteren van de informatie Bron: Walraven, Brand-Gruwel & Boshuizen (2008). Het beoordelen van informatie in het proces van informatievaardigheden De vaardigheden zoals hierboven benoemd kunnen ook wel worden gezien als proces, waarbij de stappen achter elkaar doorlopen moeten worden. Het selecteren en beoordelen van de informatie die voorkomt uit een zoekopdracht is de derde stap in het proces van informatievaardigheden. Onderliggende vaardigheden die hierbij horen zijn: het scannen van sites, beoordelen van websites en informatie, het bestuderen van de gekozen sites en het bewaren en ordenen van relevante informatie (Brand-Gruwel & Wopereis, 2010). Omdat alle vaardigheden binnen het proces van informatievaardigheden opeenvolgende 4
5 stappen zijn kan het beoordelen van informatie niet worden gezien als losstaande vaardigheid. In deze white paper wordt gefocust op de derde stap omdat wanneer men beschikt over vaardigheden om informatie op waarde te beoordelen men beter in staat zal zijn weloverwogen beslissingen te nemen op basis van gevonden gezondheid informatie. 1) Verduidelijk de opdracht 2) Zoek informatie 3) Selecteer en verwerk informatie Scan sites Beoordeel sites / informatie Bestudeer gekozen sites Bewaar en orden relevante informatie 4) Presenteer informatie 5) Reguleer en evalueer Figuur 1. Het proces van informatievaardigheden Bij het beoordelen van informatie spelen een aantal factoren een belangrijke rol: Kennis van epistemologie Epistemologie heeft betrekking op de aard van kennis en kennis over waar informatie vandaan komt. Belangrijk is dat men beseft dat informatie verschillende doeleinden kan hebben en niet de waarheid hoeft te zijn. Hoe meer men zich hier bewust van is, hoe meer dit ten goede komt aan het beoordelen van gevonden informatie. Men zal dan eerder geneigd zijn gevonden informatie kritisch te analyseren en zich afvragen waar de informatie vandaan. Aanwezigheid van conflicterende informatie Wanneer men conflicterende informatie vindt, gelooft men in mindere mate dat een beste oplossing gevonden wordt en dat verschillende meningen als antwoord op de vraag waar kunnen zijn dan wanneer men geen conflicterende informatie vindt. Hieruit kan worden opgemaakt dat wanneer men informatie vindt die niet 5
6 consistent aan elkaar is dit zorgt voor een meer kritische houding. Men zal zich sterker zal afvragen waar de gevonden informatie vandaan komt en wat de waarde is van de gevonden informatie. Bestaande kennis van het onderwerp Wanneer iemand weinig kennis heeft van het onderwerp is men eerder geneigd is bronnen te vertrouwen die niet erg betrouwbaar zijn. Als men al meer kennis heeft over het onderwerp worden teksten kritischer bekeken en zal eigen kennis worden meegenomen in de overweging iets met de informatie te doen. Criteria die men gebruikt bij het beoordelen De criteria die iemand gebruikt om informatie te beoordelen op waarde vormen een belangrijke factor. Het gebruiken van de juiste criteria blijkt vooral lastig wanneer iemand weinig kennis heeft van het onderwerp. Zo blijkt dat men dan faalt een verschil te maken tussen relevante en irrelevante criteria bij het beoordelen van de betrouwbaarheid van bronnen en is men eerder geneigd te kijken naar uiterlijke kenmerken van een tekst. Bij het beoordelen van informatie is het dus belangrijk dat men snapt wat informatie is en waar kennis vandaan komt, speelt de eigen kennis en de gebruikte criteria een belangrijke rol. Wanneer dit niet voldoende lukt zal men knelpunten ervaren bij het beoordelen van informatie op waarde. 6
7 Knelpunten bij het beoordelen van gezondheidsinformatie op waarde Men begint de zoektocht naar gezondheidsinformatie vaak via een zoekmachine. Slechts in een beperkt aantal gevallen begint men met zoeken op een medische website. Lastig aan zoekmachines is dat de informatie niet wordt geselecteerd op basis van betrouwbaarheid, maar dat alle informatie die de zoekterm bevat naar voren komt. Bij het beoordelen van informatie gevonden via zoekmachines worden verschillende knelpunten ervaren. Knelpunten op het gebied van epistemologie Men is geneigd alles te geloven dat op internet staat, zonder zich af te vragen wie de afzender is of waarom de informatie is geplaatst. Uit een onderzoek van Walraven, Brand-Gruwel en Boshuizen uit 2008 blijkt dat men zelfs de informatie gelooft wanneer dit niet aan de eigen verwachting voldoet. Dit komt doordat men niet actief de gevonden informatie in overweging neemt als het gaat om accuraatheid, validiteit en betrouwbaarheid. Dit is problematisch, omdat zoals eerder genoemd iedereen informatie op internet kan plaatsen zonder dat de informatie gecontroleerd wordt op juistheid. Knelpunten op het gebied van gebruikte criteria Men ervaart ook problemen bij het beoordelen van informatie op betrouwbaarheid bij het selecteren van informatie uit de zoekresultaten. In de zoektocht gaat men ten onrechte vooral uit van de resultaten van de zoekmachine en vertrouwen op de zoekmachine bij het beoordelen van goede en slechte websites door de volgorde waarin resultaten worden geplaatst. Daarnaast gebruikt men vaak uiterlijke kenmerken van een tekst om deze te beoordelen. Informatie valt beter te beoordelen als wordt gekeken naar dieper liggende semantische kenmerken bij het selecteren van een tekst. Zo moet iemand beschikken over metatextuele kennis om documenten effectief te scannen op relevantie. Dit is kennis over de functies van structurele kenmerken van een tekst zoals, kopjes, paragrafen en links in een tekst. Genoemd moet worden dat evaluatie op relevantie vaak gemaakt moet worden op basis van oppervlakkige 7
8 informatie, zoals woorden die gemarkeerd zijn in de zoekresultaten of invoer in een navigatiemenu. Knelpunten op het gebied van bestaande kennis Bij het beoordelen van informatie gaat men ook uit van de eigen verwachting. Een tekst wordt eerder als waardevol en bruikbaar gezien als deze de woorden bevat die zij verwachten tegen te komen. Echter zegt dit nog niets over de kwaliteit en betrouwbaarheid van de tekst. Knelpunten op het gebied van conflicterende informatie In de zoektocht naar gezondheid gerelateerde informatie komt men vaak conflicterende informatie tegen. Ondanks dat dit men vaak kritischer maakt, blijkt het in de praktijk niet altijd makkelijk hiermee om te gaan. Het vormen van een beeld over een onderwerp vanuit meerdere bronnen, waar tekst is opgemaakt vanuit hypertext en conflicterende informatie bevat, vraagt om complexe cognitieve processen. 8
9 Hoe kunnen we de patiënt helpen bij het beoordelen van informatie Zoals eerder genoemd zijn informatievaardigheden geen vaardigheden die je zomaar ontwikkelt. Regulatie, reflectie en evaluatie tijdens het proces van informatievaardigheden zijn vaak problematisch en ondersteuning hierbij blijkt nodig. Uit onderzoek van Brand-Gruwel en Gerjets (2008) blijkt dat men betere informatievaardigheden ontwikkelt als hier actief aandacht aan wordt besteed. Zo blijkt het effectief om tijdens het zoekproces te oriënteren, testen, bijsturen en evalueren zoekproces. Wanneer men zich in een formele leersetting bevindt zijn er verschillende instructiemethoden en ondersteuningsmethoden om deze vaardigheden aan te leren. Deze methoden zijn gebaseerd op verschillende kenmerken: de manier waarop instructie wordt gegeven (opgenomen in het curriculum of als aparte module); de manier waarop instructie wordt gevolgd (in een groep of individueel); middelen die zijn gebruikt tijdens de instructie (variërend van computer applicaties tot werkbladen); de vaardigheden waarop de instructie is gericht (Brand-gruwel & Gerjets, 2008). Aspecten als regulatie, evaluatie en beoordeling, gebruikte zoekstrategieën en informatieverwerking zijn belangrijke aspecten om rekening mee te houden. Onderzoek (Brand-gruwel & Gerjets, 2008) wijst uit dat het aanleren van informatievaardigheden het beste kan plaatsvinden als dit is opgenomen in een betekenisvolle en relevante context en niet geïsoleerd is in een losse opdracht. Echter bevinden patiënten zich in de praktijk niet in een formele leersetting, waardoor vaardigheden waarschijnlijk niet snel zullen verbeteren. Toch kan je als zorginstelling de patiënt helpen een weg te vinden in het grote informatieaanbod. We hebben gezien dat het belangrijk is dat men leert de juiste criteria te 9
10 gebruiken om een tekst te beoordelen op waarde en dat men zich bewust is van het eigen kennisniveau. Dus wanneer men zich meer bewust is van de herkomst van gezondheidsinformatie, de juiste criteria gebruikt om informatie te beoordelen en zich bewust is van de eigen kennis zal men beter in staat zijn informatie op waarde in te schatten. Zo kan men beter weloverwogen de gezondheidsbeslissingen nemen op basis van de gevonden informatie. Als zorginstelling kan je lezer hierbij helpen. Hieronder een aantal mogelijkheden: 1) Laat weten wie je bent: je helpt de lezen door duidelijk te maken wie je bent en met welk doel de tekst is geschreven. Zo is het goed om als zorginstelling duidelijk te maken dat je betrouwbare informatie hebt die is bedoelt om te informeren. Daarnaast zal de lezer zich hierdoor meer bewust worden van het belang de afzender te checken. Zo help je de bezoeker informatie kritisch te lezen. 2) Vermeld de datum waar op de informatie is geschreven. Recente informatie is vaak betrouwbaarder. Daarnaast zal ook dit helpen de lezer zich bewust worden van het feit dat het checken van herkomt van informatie belangrijk is. 3) Zet verschillende standpunten tegen over elkaar: het helpt de lezer als verschillende standpunten of meningen tegenover elkaar worden gezet. Hierdoor wordt de lezer zich bewust dat er verschillende kanten zitten aan een onderwerp en zal hierdoor meer kritisch naar een tekst kijken. 4) Maak informerende koppen, tussenkoppen en urls: op het eerste gezicht beoordeelt de lezer een tekst op basis van koppen en urls. Door informerende koppen te maken zal de lezer een betere indruk krijgen van de inhoud van de tekst en deze hier op beoordelen in plaats van op uiterlijke kenmerken. 10
11 Redmax is een adviesbureau dat is gespecialiseerd in het leggen van de verbinding tussen de zorg en online toepassingen. Zo adviseert en ondersteund Redmax zorginstellingen bij het ontwikkelen en implementeren van online toepassingen op het gebied van ehealth, social media, serious gaming. 11
12 Referenties Brand-Gruwel, S., & Gerjets, P. (Eds.). (2008). Instructional Support for Enhancing Students Information Problem Solving Ability [Special issue]. Computers in Human Behavior. 24(3). doi: /j.chb Brand-Gruwel, S., & Stadtler, M. (2011). Solving Information-based Problems: Searching, Selecting and Evaluating Information. Learning and Instruction. doi: /j.learninstruc Brand-Gruwel, S., & Wopereis, I. (2010). Wordt informatievaardig! Selecteren, beoordelen en verwerken van digitale informatie. Nederland, Groningen: Noordhoff. Fox, S. (2006). Online Health Search Pew Internet & American Life Project. Verkregen op 1 mei 2013, van: Kienhues, D., Stadtler, M., & Bromme, R. (2011). Dealing with conflicting or consistent medical information on the web: When expert information breeds laypersons doubts about experts. Learning and Instruction, 21, doi: /j.learninstruc Walraven, A., Brand-Gruwel, S., & Boshuizen, H.P.A. (2008). Information- problem solving: A review of problems students encounter and instructional solutions. Computers in Human Behavior. 24(3) doi: /j.chb
Informatie vaardigheden
0 Boek 77992.indb 0 02-2-09 6:4 Noordhoff Uitgevers bv Informatie vaardigheden Je dient informatievaardig te zijn om snel en grondig digitale informatie te zoeken, te selecteren en te verwerken. In dit
Nadere informatieBecoming a critical web searcher. Saskia Brand-Gruwel
Becoming a critical web searcher Saskia Brand-Gruwel Herkenbaar probleem? Frustratie Deze sessie Lezing: Wat maakt het zoeken en vinden van informatie op het internet moeilijk? Hoe verloopt het proces
Nadere informatieWord Infomatiev aardig. Saskia Brand- Gruwel Iwan Wopereis
Word Infomatiev aardig Saskia Brand- Gruwel Iwan Wopereis In deze workshop lost u een informatieprobleem op; krijgt u informatie over (het leren van) informatievaardigheden; bespreken we onderzoek naar
Nadere informatieInformatievaardigheden
Informatievaardigheden (in het onderwijs) Jaap Walhout & Saskia Brand-Gruwel Overzicht Introductie Opdracht Nabespreken opdracht Informatievaardigheden & 10 jaar onderzoek Discussie Vooruitblik & huiswerk
Nadere informatieEffectief zoeken en verwerken van digitale informatie. Saskia Brand-Gruwel
Effectief zoeken en verwerken van digitale informatie Saskia Brand-Gruwel Opbouw Wat is een informatieprobleem? Wat maakt het zoeken en vinden van informatie op het internet moeilijk? Hoe verloopt het
Nadere informatieInformatievaardigheden in het basisonderwijs. Hoe leer je kinderen zoeken op internet
Informatievaardigheden in het basisonderwijs Hoe leer je kinderen zoeken op internet Voorstellen Doelen Heeft u inzicht in wat informatievaardigheden zijn. Weet u het belang van informatievaardigheden.
Nadere informatieOrdenen van informatie
Hoe doe je dat? Door: Jaap Walhout Informatie zoeken op het web Utrecht, 15 oktober 2010 Even voorstellen economie promotie onderzoek cursusontwikkelaar ict-rijk onderwijs Ruud de Moor Centrum informatievaardigheden
Nadere informatieHet doen van literatuuronderzoek
Het doen van literatuuronderzoek Workshop Miniconferentie Kritisch denken in de wetenschap Saskia Brand-Gruwel Iwan Wopereis Invoegen Afbeelding homepage Boekenweek 2011 Pagina 2 Wat dan wel? Wat dan wel?
Nadere informatieDigitale informatie zoeken, selecteren en verwerken
Digitale rmatie zoeken, selecteren en verwerken Een capita selecta van 10 jaar onderwijswetenschappelijk onderzoek Iwan Wopereis (CELSTEC/OU) Centre for Learning Sciences and Technologies Programma Learning
Nadere informatieJouw bedrijf in 3 stappen bovenin Google Whitepaper online vindbaarheid versie augustus 2012
Jouw bedrijf in 3 stappen bovenin Google Whitepaper online vindbaarheid versie augustus 2012 Whitepaper Online vindbaarheid Allebedrijvenin augustus 2012 Pagina 1 Een woord vooraf Je hebt een prachtige
Nadere informatieFormatief en Digitaal Informatievaardigheden Meten (DIM) Caroline Timmers & Amber Walraven
Formatief en Digitaal Informatievaardigheden Meten (DIM) Caroline Timmers & Amber Walraven 27 november 2015 Kom verder. Saxion. Inhoud Over DIM* Effectstudie DIM* DIM* bij Saxion *DIM = Digitaal Informatievaardigheden
Nadere informatieInformatievaardigheden. in het basisonderwijs
Informatievaardigheden in het basisonderwijs Agenda 1. Wanneer ben je informatievaardig? 2. Waarom is het (nu) zo belangrijk informatievaardig te zijn? 3. Wat betekent dit voor het onderwijs? 4. Hoe
Nadere informatiePlannen en schrijven met een elektronische outline-tool
1 Plannen en schrijven met een elektronische outline-tool Milou de Smet, Saskia Brand-Gruwel & Paul Kirschner Open Universiteit Goed schrijven is een belangrijke, maar complexe vaardigheid. De schrijver
Nadere informatiePlan van Aanpak. Plan van Aanpak. November 2003. Student Naam: David Fremeijer Studentnr: 0249432 E-mail: david@fremeijer.net
Plan van Aanpak Plan van Aanpak November 2003 Student Naam: David Fremeijer Studentnr: 0249432 E-mail: david@fremeijer.net Universiteit Nijmegen Begeleider: Theo van der Weide Referent: Gert Veldhuijzen
Nadere informatieVan Google tot paper!
Van Google tot paper! Een zoektocht naar informatie Dirk Smits Diensthoofd PRAGODI K.A. Leuven, 01/02/2008 Onderzoekscompetentie Oriënteren op een onderzoeksprobleem: gericht informatie verzamelen, ordenen
Nadere informatieHandleiding SEO controle & Publiceren blog-artikelen Wageningen UR blog. Oktober 2015
Handleiding SEO controle & Publiceren blog-artikelen Wageningen UR blog. Oktober 2015 Voorwoord SEO of Search Engine Optimizing is een belangrijk onderdeel van het schrijven van een blog artikel. In deze
Nadere informatieCentrum Blended Learning
Centrum Blended Learning http://www.kuleuven-kulak.be/cbl Workshop: 4C/ID-model Jeroen van Merriënboer vaardighedenhiërarchie Taakklasse 1: Taakklasse 2: Taakklasse 3: Studenten krijgen een situatie waarin
Nadere informatieE-resultaat aanpak. Meer aanvragen en verkopen door uw online klant centraal te stellen
E-resultaat aanpak Meer aanvragen en verkopen door uw online klant centraal te stellen 2010 ContentForces Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie,
Nadere informatieStappenplan zoeken en verwerken van informatie
Stappenplan zoeken en verwerken van informatie Oriëntatie op het onderwerp Wat is het onderwerp? Welke zoektermen? Welke bronnen? Zoeken naar informatie Welke informatiebron gebruik je? Hoe zoek je digitale
Nadere informatieKop. Romp. Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3
Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3 Tijd: 45 50 minuten Kop Introductie Introduceer de opdracht kort: Informatie opzoeken op internet gaat snel en is gemakkelijk toegankelijk. Soms is het niet
Nadere informatieDe vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:
> Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,
Nadere informatieHet Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:
BIJGESTELDE VISIE OP HET LEERGEBIED DIGITALE GELETTERDHEID Digitale geletterdheid is van belang voor leerlingen om toegang te krijgen tot informatie en om actief te kunnen deelnemen aan de hedendaagse
Nadere informatieWord informatievaardig!
HOGER ONDERWIJS REEKS Word informatievaardig! Digitale informatie selecteren, beoordelen en verwerken Saskia Brand-Gruwel Iwan Wopereis Tweede druk Word informatievaardig! Hoger Onderwijs Reeks Dit boek
Nadere informatieEssay. Is multimedia als leermiddel gunstig voor het leerproces van een kind? Stefan van Rees Studentnummer: 0235938 Opleiding:
Essay Is multimedia als leermiddel gunstig voor het leerproces van een kind? Naam: Studentnummer: 0235938 Opleiding: CMD Docent: Rob van Willigen Modulecode: MEDM0201D Modulenaam: Is multimedia als leermiddel
Nadere informatieCentrum Blended Learning: Workshop 4C/ID-model van Jeroen van Merriënboer
1 Fase Doel Inhoud (verloop) Stap 1: ontleden van de complexe vaardigheid Deelnemers kunnen een complexe vaardigheid analyseren en de deelvaardigheden groeperen in een vaardighedenhiërarchie. Context:
Nadere informatieHandleiding SEO controle & Publiceren blog-artikelen Wageningen UR blog. Oktober 2015
Handleiding SEO controle & Publiceren blog-artikelen Wageningen UR blog. Oktober 2015 Voorwoord SEO of Search Engine Optimizing is een belangrijk onderdeel van het schrijven van een blog artikel. In deze
Nadere informatieStappenplan zoeken en verwerken van informatie
Stappenplan zoeken en verwerken van informatie Oriëntatie op het onderwerp Wat is het onderwerp Welke zoektermen Welke bronnen Zoeken naar informatie Welke informatiebronnen Kiezen en beoordelen van informatie
Nadere informatie1. Inleiding Hoe wordt mijn website gemakkelijk gevonden in de verschillende zoekmachines.
Samenvatting In deze whitepaper wordt de vraag beantwoord: Hoe kan ik mijn website beter vindbaar maken in zoekmachines?. Om hier achter te komen wordt eerst achtergrond informatie gegeven over hoe zoekmachines
Nadere informatieGeïntegreerd informatievaardigheden-onderwijs. Kijkje in de keuken van. Het Landschap
Geïntegreerd informatievaardigheden-onderwijs Kijkje in de keuken van Het Landschap Programma Geïntegreerd informatievaardigheden onderwijs Voorbeelden van leerlijnen en leermomenten De ideale aanpak nader
Nadere informatieGebruikershandleiding GO search 2.0
Gebruikershandleiding GO search 2.0 1 Gebruikershandleiding Product: GO search 2.0 Documentversie: 1.1 Datum: 2 februari 2015 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van GemeenteOplossingen worden
Nadere informatieSlimmer zoeken op internet
Slimmer zoeken op internet Voor het profielwerkstuk Havo en VWO Wanneer gebruik je een databank of een zoekmachine? Wil je informatie verzamelen over een bepaald onderwerp? Gebruik een databank of startpagina
Nadere informatieWat SEO voor uw onderneming kan betekenen
Wat SEO voor uw onderneming kan betekenen Whitepaper Alles wat u moet weten over SEO Pagina overzicht Als ondernemer wilt u een goede website. Een website die voor uw doelgroep makkelijk vindbaar is en
Nadere informatie21st Century Skills - Leerdoelen van de puzzels. X2 Computational thinking - 1. Probleem (her)formuleren
21st Century Skills - Leerdoelen van de puzzels Puzzel Vaardigheden Onderwijsdoelen Aanbodsdoelen Ruimte X X0 Informatievaardigheden - 4. Verwerken van X1 Informatievaardigheden (en geletterdheid) - 2.
Nadere informatieInternet - zoekmachines
Internet - zoekmachines Hieronder vind je de theorie die hoort bij het werkblad Oefeningen Internet - zoekmachines. 1. Zoekmachines/zoekrobots 2. Efficiënte zoekstrategieën 2.1 Zoeken met aanhalingstekens
Nadere informatieHelp! Ik moet op onderzoek!
Help! Ik moet op onderzoek! SETOC realiseren in SO. Jan Gilté Basispatroon Op basis van informatie waarover je beschikt en die je afweegt, keuzes maken en beslissingen nemen. Onderzoek: wat?? Onderzoek
Nadere informatieUw website gaat internationaal? Denk aan goede SEO-teksten!
Uw website gaat internationaal? Denk aan goede SEO-teksten! Zo zorgt u voor een SEO-vriendelijke vertaling WHITEPAPER Internationale SEO Google heerst over het internet. Ingewikkelde algoritmes bepalen
Nadere informatieProgramma. 12:45 Opening door Mary Berkhout en HP Köhler. 12:55 Presentaties
Programma 12:45 Opening door Mary Berkhout en HP Köhler 12:55 Presentaties Mary Berkhout Florine Wiebenga Maaike Toonen Ivo Wouters Saskia Brand-Gruwel 14:00 Pauze 14:15 Parallelle Brainstormsessies -
Nadere informatieSEO whitepaper. 1. Inleiding 3. 2. Wat is SEO? 4. 3. Onderdelen SEO 5. 4. Praktische SEO tips 8. 5. Hulp nodig? 10
SEO SEO whitepaper 1. Inleiding 3 2. Wat is SEO? 4 3. Onderdelen SEO 5 4. Praktische SEO tips 8 5. Hulp nodig? 10 2 Inleiding Dit document is met grote zorgvuldigheid opgesteld, echter kunnen fouten voorkomen.
Nadere informatieZelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W
Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument
Nadere informatieHaal meer uit je website
Haal meer uit je website 10 Tips om je website te optimaliseren Je hebt 100 bezoekers per dag, met soms een piek van 200 bezoekers per dag. Maar wat doe je met deze bezoekers? Hoeveel procent van deze
Nadere informatieLeertaken ontwerpen voor het leren van informatievaardigheden in het hoger onderwijs
Leertaken ontwerpen voor het leren van informatievaardigheden in het hoger onderwijs Workshop 15 oktober 2010 Iwan Wopereis, CELSTEC, Open University of the Netherlands Opzet Workshop Inleiding 10 min
Nadere informatieWorkshop Informatievaardigheden
Workshop Informatievaardigheden Domeindeskundigendag 26 mei en 4 juni 2009 Nathalie van den Eerenbeemt Francesca Louwers Erik Oomen Esther Tonnaer Jelka van der Velden Barbara Vermaas Nicole van de Wiel
Nadere informatieResultaten Wie zoekt Wie op het internet onderzoek April 2016 www.mijnonlineidentiteit.nl
Resultaten Wie zoekt Wie op het internet onderzoek April 2016 www.mijnonlineidentiteit.nl Enkele resultaten uit het onderzoek 98% heeft wel eens informatie over anderen op het internet gezocht We zoeken
Nadere informatieNa afloop van deze workshop
Onderwijs in Informatievaardigheden Hoe ontwerp je dat? Iwan Wopereis Na afloop van deze workshop kunt u drie ontwerpprincipes noemen voor het ontwerpen van onderwijs voor informatievaardigheden kunt u
Nadere informatieOpdracht zoeken en vinden van informatie
Opdracht zoeken en vinden van informatie Opdracht 1, zoekvraag bepalen: Voordat je informatie gaat zoeken, is het handig om eerst je zoekvraag te bepalen. Anders krijg je veel informatie waar je niets
Nadere informatieHaal meer boekingen uit uw website! Zoekmachine optimalisatie MEER BEZOEKERS VAN HOGE KWALITEIT
Haal meer boekingen uit uw website! Zoekmachine optimalisatie MEER BEZOEKERS VAN HOGE KWALITEIT De zoekmachine van Nederland - Google SEA SEA SEO SEA..??? Google adwords is een biedprincipe Bieden op zoektermen
Nadere informatie4 Testen en optimaliseren
Alle wegwijzers in de fase: 4 Testen en optimaliseren 4.1 Je ontwerp testen bij de doelgroep (74) 4.2 Je ontwerp voorleggen aan een expert (75) 4.3 Je ontwerp voorleggen aan de opdrachtgever (76) 4.4 Je
Nadere informatieSoms geeft de begeleidende informatie misleidende informatie; doet de applicatie niet wat hij belooft te doen.
Inhoud Als er leerdoelen gehaald moeten worden moeten we als docent wel enige zekerheid hebben omtrend het effect van een interactieve multimediale applicatie. Allereerst moet de applicatie beken worden
Nadere informatieGebruik van zoekwoorden in sociale media Door: Marjet Wullink
Gebruik van zoekwoorden in sociale media Door: Marjet Wullink Door uitgekiend woordgebruik in sociale media kun je beter worden gevonden door je doelgroep. In dit hoofdstuk wordt Twitter als voorbeeld
Nadere informatieToelichtingen op de lessenserie
Toelichtingen op de lessenserie Inhoud Introductie op ICT vaardigheden... 2 Inleiding... 2 Computervaardigheden... 2 Opdracht 1... 3 Internetvaardigheden... 5 Opdracht 2... 6 Lessenserie informatievaardigheden...
Nadere informatieTOPSIDE staat in het Engels voor Training Opportunities for Peer Supporters with Intellectual Disabilities in Europe. Richtlijnen
TOPSIDE TOPSIDE staat in het Engels voor Training Opportunities for Peer Supporters with Intellectual Disabilities in Europe Richtlijnen voor Mentoren Inclusion Europe www.peer-training.eu Auteurs: TOPSIDE
Nadere informatieINSTRUCT Samenvatting Basis Online Essentials Internet 2015, H3 SAMENVATTING HOOFDSTUK 3
SAMENVATTING HOOFDSTUK 3 Zoekmachines Met een zoekmachine kun je naar informatie op internet zoeken. GOOGLE (www.google.nl) is de meeste gebruikte. Andere zoekmachines zijn bijvoorbeeld BING en YAHOO.
Nadere informatieDOCUMENTATIECENTRUM ONLINE. Het platform voor informatieverwerken, lezen en leren omgaan met bronnen.
DOCUMENTATIECENTRUM ONLINE Het platform voor informatieverwerken, lezen en leren omgaan met bronnen. ONDERWIJSCONTEXT De hedendaagse maatschappij vraagt veel van het kind. We stomen kinderen klaar -zowel
Nadere informatieEindbeoordeling Stage 1 Code: ST1
Eindbeoordeling Stage 1 Code: ST1 CIJFER: 8 Studiepunten: 17 Naam student: Guido van Vugt Stagebedrijf: Omroep Dordrecht Docentbegeleider: Gie Meeuwis Praktijkbegeleider: Peter Tromp Stageperiode: p4 2014
Nadere informatieSEO WHITEPAPER De belangrijkste SEO ontwikkelingen voor 2018
SEO WHITEPAPER De belangrijkste SEO ontwikkelingen voor 2018 Introductie. SEO is al sinds een aantal jaar een van de belangrijkste online marketing activiteiten. En terecht, want iedereen wil beter gevonden
Nadere informatieLOKALE SEO EXPERTS. om jouw PRACHTIGE
Ontmoet onze SUPERSLIMME LOKALE SEO EXPERTS om jouw PRACHTIGE WEBSITE te BOOSTEN JOUW LOKALE SEO EXPERTS Wij zijn er om SEO transparant, simpel en benaderbaar te maken voor al onze klanten. Wij zijn niet
Nadere informatieSELECTEER EEN PAGINA TEMPLATE EN HOOFD VOOR DE PAGINA: Selecteer, in de PAGINA ATTRIBUTEN module rechts naast
OPMAKEN VAN BERICHTEN EN PAGINA S ONE PAGER Berichten en pagina s worden op dezelfde wijze opgemaakt. Voor het opmaken van een bericht ga je in het navigatiemenu (afbeelding rechts) naar BERICHTEN > NIEUW
Nadere informatieVaardigheden - Internet HV 1. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52517
Vaardigheden - Internet HV 1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52517 Dit lesmateriaal is gemaakt
Nadere informatieHoe bouw ik een goede website?
Hoe bouw ik een goede website? Inleiding Stel, u heeft een eigen bedrijf en u wilt een website. U hebt gezien dat u zelf een site kunt bouwen met behulp van gratis tools die sommige providers aanbieden.
Nadere informatieONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015
ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015 DET VAN GILS d.vangils@aps.nl Naam Datum Verschillen havo/vwo (bron: SLO) Havo Vwo Kennis moet relevant zijn Kennis is middel Ondernemen Organiseren
Nadere informatieWebdesign en Online Marketing www.webcare4all.nl
Webdesign en Online Marketing www.webcare4all.nl Hoger in Google komen Een hoge positie in Google op een relevant zoekwoord zorgt voor een constante stroom aan potentiële klanten. Zo n hoge positie krijg
Nadere informatieNieuwe media. Ander onderwijs?
Nieuwe media. Ander onderwijs? Joke Voogt Typ hier de footer 1 Wij streven ernaar dat over vijf tot tien jaar alle leerlingen voor hun toekomstig beroep, voor het deelnemen aan het maatschappelijk leven
Nadere informatieLinkedIn Profiel Checklist
LinkedIn Profiel Checklist STAP 1: ALL-STAR Een 100% profiel is volgens LinkedIn niet mogelijk. Er is altijd wel wat te verbeteren. Het niveau wat je kan bereiken is All-Star (of Zeer deskundig in het
Nadere informatieIedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 3 ... Google: zoeken op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is
Les 3... Google: zoeken op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is Leerkrachten WebExperts Senioren Leerlingen Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie voor de leerkracht Waarom?
Nadere informatieWat maakt uw website vindbaar?
Wat maakt uw website vindbaar? Mainport Art Productions 2010 Dit document mag -uitsluitend in ongewijzigde vormonbeperkt worden verspreid en vermenigvuldigd. Wat maakt uw website vindbaar? Vaak krijgen
Nadere informatieVerschillen tussen jongens en meisjes in de aanpak van een informatieprobleem
Verschillen tussen jongens en meisjes in de aanpak van een informatieprobleem In hoeverre verschillen jongens en meisjes uit de eerste klas havo/vwo van elkaar in het aanpakken van een informatieprobleem?
Nadere informatieCheckit maakt u vindbaar!
Checkit maakt u vindbaar! Neem voor meer informatie vrijblijvend contact op met één van onze Search Engine Marketing professionals of kijk op www.checkit.nl Pagina 2 van 12 Inhoud 1. Over Checkit... 3
Nadere informatieHardware Specialisatie. Module 1: Zoeken op het internet
1 Hardware Specialisatie Module 1: Zoeken op het internet 2 Inhoud Inleiding Zoekmachines Usenet en nieuwsgroepen Praktijkoefening 3 Inhoud > Inleiding < Zoekmachines Usenet en nieuwsgroepen Praktijkoefening
Nadere informatieBLOGGIN. De relatie tussen MKB-moderetailers en modebloggers - succes ligt op de loer
BLOGGIN De relatie tussen MKB-moderetailers en modebloggers - succes ligt op de loer IN VIER STAPPEN NAAR SUCCES De komst van social media en de daarbijhorende blogs heeft het marketingcommunicatielandschap
Nadere informatieWord informatievaardig!
Hoger Onderwijs Reeks Word informatievaardig! Digitale informatie selecteren, beoordelen en verwerken Saskia Brand-Gruwel & Iwan Wopereis 3 e druk Word informatie vaardig! Digitale informatie selecteren,
Nadere informatieInformatievaardigheden
Informatievaardigheden Zoekstrategieën en bronnen beoordelen Jaap Walhout & Saskia Brand-Gruwel Overzicht Introductie Soorten bronnen & kanalen Zoekstrategieën Zoekmachines Zoekoperatoren Beoordelen van
Nadere informatieWat zijn de doelstellingen van uw. actief zijn? 28-10-2014. Online marketing: het belang van internet en je website. TenZer niet het eerste idee
TenZer niet het eerste idee Online marketing: het belang van internet en je website Workshop 27 oktober 2014 Lead to Sale Creative Photostudio Vallen en opstaan En toen.. TenZer Probeer ervaren ondernemers
Nadere informatieDoel. Spel. www.ihots.nl. Duur: - Groep - Individueel. Laat je inspireren door de voorbeeld vragen in deze spiekbrief.
www.ihots.nl Doel Laat je inspireren door de voorbeeld vragen in deze spiekbrief Spel Alle spellen Gebruik deze spiekbrief telkens wanneer je een spel start in de ihots app. Laat je inspireren door de
Nadere informatieEindbeoordeling Stage 1. Code: ST1
Eindbeoordeling Stage 1 CIJFER: Code: ST1 Studiepunten: 17 Naam student: eeske van eenendaal Stagebedrijf: De elderlander, Redactie Rivierenland, standplaats Tiel Docentbegeleider: Trudy Braber Praktijkbegeleider:
Nadere informatieOnline marketing. De weg naar online succes. Presentatie door: Eelke Kuipers
Online marketing De weg naar online succes Presentatie door: Eelke Kuipers Inhoud Wat is online marketing? Internet strategie Marketing middelen - Zoekmachine marketing - Social media - E-mailmarketing
Nadere informatieWebmasters (hoofdstuk 5). Managers (hoofdstuk 6).
INLEIDING Google Analytics is een gratis statistiekpakket met zeer uitgebreide mogelijkheden. Momenteel wint Google Analytics snel aan populariteit, en niet alleen omdat het gratis is. Google Analytics
Nadere informatieWerkschrift : Hoe werk ik op WikiKids?
Werkschrift : Hoe werk ik op WikiKids? WERKBOEK WIKIKIDS Welkom bij het werkboek van WikiKids. In dit werkboek staan opdrachten waarmee je stap voor stap leert werken met WikiKids. Er staan 15 opdrachten
Nadere informatieBeoordelingscriteria
Beoordelingscriteria? Voorbeeld van beoordelings een advies PP1 Vraagdefinitie PP2 Diagnose PP3 Scenario s PP4 Advies VP1.1: Welke onderbouwing van VP2.1: Welke criteria van VP3.1: Welke criteria van VP4.1:
Nadere informatieBelangrijkste zoekmachine optimalisatiefactoren
Belangrijkste zoekmachine optimalisatiefactoren Er zijn verschillende technieken die je kunt of moet inzetten om een betere positie voor zoektermen te krijgen in Google en andere zoekmachines. On Page
Nadere informatieZOEKMACHINE-OPTIMALISATIE,
ZOEKMACHINE-OPTIMALISATIE, OFWEL SEO: WAT VERANDERT ER IN 2010? AUTEURS: EDUARD BLACQUIÈRE, JOOST DE VALK DATUM: JANUARI 2010 Pagina 1 van 5 SEO: WAT VERANDERT ER IN 2010? Het begin van het nieuwe jaar
Nadere informatieHandleiding: Hoog in Google!
Handleiding: Hoog in Google! Iedereen wilt graag dat zijn of haar internetsite als één van de eersten getoond wordt wanneer er in Google wordt gezocht. Dit kun je bereiken via: techniek en content. De
Nadere informatieZoekmachine optimalisatie Trends 2011. SEO ontwikkelingen om rekening mee te houden in 2011
Zoekmachine optimalisatie Trends 2011 SEO ontwikkelingen om rekening mee te houden in 2011 Een woord vooraf Bronnen: bruceclay.com, searchengineland.com, frankwatching.com, marketingfacts.nl, dutchcowboys.nl,
Nadere informatieONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT?
ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT? Wim Biemans Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen 4 juni, 2014 2 Het doen van wetenschappelijk onderzoek Verschillende
Nadere informatieHoe word je succesvol in sales
Hoe word je succesvol in sales Verkopen gaat niet vanzelf. Zeker niet in deze tijd. Toch zijn nog steeds veel verkopers erg succesvol. Dat komt niet door het product of de dienst die ze aanbieden, maar
Nadere informatieONDERNEMEN IS VOOR HELDEN
ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN EXCLUSIEF PROGRAMMA OVERZICHT 2016 LEF IN ACTIE Ontdek waarom het zo moeilijk is je hart te volgen en heb het lef dit toch te doen! De achtergrond van het programma Jij weet dat
Nadere informatieSocial media en monitoring een handleiding voor startende groepen. Wit Communicatieadviseurs
Social media en monitoring een handleiding voor startende groepen Wit Communicatieadviseurs Wat is monitoring? Het zoeken naar gesprekken die relevant zijn voor jouw onderwerp, om een vinger aan de pols
Nadere informatieBepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag
Bepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag De probleemstelling is eigenlijk het centrum waar het werkstuk om draait. Het is een precieze formulering van het onderwerp dat je onderzoekt. Omdat de probleemstelling
Nadere informatieDr. Amber Walraven 190ste plenaire SWR-conferentie Leusden, 29-30 mei 2015
Jongeren en ict, niet altijd even vanzelfsprekend. Dr. Amber Walraven 190ste plenaire SWR-conferentie Leusden, 29-30 mei 2015 Veel gehoorde geluiden Veel gehoorde geluiden Kanttekening: Jongeren minder
Nadere informatieEindbeoordeling Stage 1 Code: ST1
Eindbeoordeling Stage 1 Code: ST1 CIJFER: 8 Studiepunten: 17 Naam student: Mariska van Gorp Stagebedrijf: Uitgeverij PS Docentbegeleider: Mark Mol Praktijkbegeleider: Frank Lindner Stageperiode: september
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21706 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21706 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Overberg, Regina Ingrid Title: Breast cancer stories on the internet : improving
Nadere informatieStap 5 Selecteren van informatie
Stap 5 Selecteren van informatie Tijdens je zoekactie vind je allerlei informatie. Hiervan wil je alleen relevante en betrouwbare bronnen gebruiken. In deze stap geven we je richtlijnen om verschillende
Nadere informatieFormulier voor het beoordelen van de kwaliteit van een systematische review. Behorend bij: Evidence-based logopedie, hoofdstuk 2
Formulier voor het beoordelen van de kwaliteit van een systematische review Behorend bij: Evidence-based logopedie, hoofdstuk 2 Toelichting bij de criteria voor het beoordelen van de kwaliteit van een
Nadere informatieOntwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO
Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde
Nadere informatieInformatiebehoeften van patiënten over geneesmiddelen Liset van Dijk, Marcia Vervloet e.a.
Informatiebehoeften van patiënten over geneesmiddelen Liset van Dijk, Marcia Vervloet e.a. De dokter geeft zo veel informatie, dat onthoud ik nooit allemaal. En de bijsluiter vind ik moeilijk te begrijpen
Nadere informatieSlimmer en eenvoudiger werven
Slimmer en eenvoudiger werven Hoe vindt u anno 2012 de juiste kandidaten zonder al te veel tijd kwijt te zijn aan het eindeloos doorspitten van cv s? Dit whitepaper is bedoeld om u als (HR-)professional
Nadere informatieEditorial Media Design Guido Hildebrand - 1582968 Talisa van Dreven - 1582766 Alexander Ringnalda - 1547759. 24 september 2013 Versie 1
Editorial Media Design Guido Hildebrand - 1582968 Talisa van Dreven - 1582766 Alexander Ringnalda - 1547759 24 september 2013 Versie 1 Aanleiding en probleemomschrijving: Het project wordt uitgevoerd omdat
Nadere informatieWebsites aanpassen. Voor iedereen.
Websites aanpassen. Voor iedereen. Teksten aanpassen en afbeeldingen toevoegen. Links naar andere pagina s of documenten. Pagina s toevoegen, kopiëren en verplaatsen. Ondersteuning voor meerdere talen.
Nadere informatieWhitepaper ERP Vreemde ogen
Whitepaper ERP Vreemde ogen Citrien Procesconsult Braamweg 77 3768 CE SOEST T 06 14 27 19 97 W www.roaldvanderheide.nl E info@roaldvanderheide.nl Vraagstelling Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie
Nadere informatieZelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen
Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Een speciale uitdaging voor het huisartsenteam en het steunnetwerk Dr. Jany Rademakers, NIVEL Drs. Jeanny
Nadere informatie- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE?
- Geplaatst in VISUS 4-2017 - EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? Om de verschillen tussen de kennis uit het laatste wetenschappelijk bewijs en de klinische praktijk kleiner te maken is de afgelopen
Nadere informatie